\ctievoerders kleumen bij de blokkadepunten
'Met regering Suriname samenwerken'
eer specialisten, als
aktijk kleiner wordt
ntfm werktijd normaler
N^)e modder neemt toe, de discussie gaan door
VA
S
Hoge Belgische
rijkswachters
zagen blokkade
«dg
De Ruiter: Verschil
wettig en onwettig
kind moet opgeheven
lukman: nu werken
tan 'inhoudelijke
ant' van 't CDA
lo
Schietpartij met
dode, steekpartij
met zwaargewonde
Drie doden, drie
zwaargewonden bij
frontale botsing
PvdA-delegatie: er moet ontwikkelingsmissie komen
"J Arrestaties wegens
•oging tot doodslag
'Militaire
raad geen
dictatuur'
Dodewaard
HANDAG 20 OKTOBER 1980
BINNENLAND
TROUW/KWARTET
Theo Koelé en Hans Schmit
en af
icillge
ntajl
edttot
Jtheut D
uit dit
ting,
tiet
g<
:escl t
DEWAARD De beste
uit het actiehandboek
lodewaard dicht" blijkt de
iest voor de hand liggende
zijn: bereid je voor op koud
vochtig weer. Op de dijk,
van de toegangswegen tot
gewraakte kerncentrale.
ikjejirdt zichtbaar geleden. De
rritn, nd gaat door merg en been
aan het begin van de
ind stelt de harde regen
doorzettingsvermogen
ma3n de demonstranten wel
lefn,< Bonder zwaar op de proef,
heel
ie het vordt af en toe gezongen, maar de
jste tijd wordt besteed aan discus-
die ondanks (of misschien wel
zij) de onaangename weersom-
igheden verhit zijn. Het gaat
al om de uitgestippelde strate-
In strijd met afspraken, daags
s'toajoren gemaakt ln het tentenkamp
mvan l>et °al van Hagen, zijn enkele
is ven '?eren van P'an de rollen prlkkel-
iter ad en de haag ME'ers te doorbre-
Dese l Eén van de actievoerders, die is
ïmeri Ut met het geven van instructies,
liepe: |tgeduldig uit dat „we metz'n allen
Jewi toten hebben dat er een soort vre-
j. Bllji gebied moet zijn tussen ons en de
aoteke
Stem
Jkwa «en. overleggen, de zaak be-
ndru leekbaar maken het zijn geliefde
nmet Heken van de actievoerders om
ver?I phJk geweld te voorkomen. In het
Lid em idboek geven zij aan hoe Je men-
die geweld willen gebruiken moet
n en. wanneer dat niet lukt.
nheti
held
Hen
lebl
i mooi
DODEWAARD (ANP) In het be
leidscentrum in het gemeentecen
trum van Andeist verblijven sinds'
gistermorgen enkele hoge officieren
van de Belgische rijkswacht. Zij zijn
naar Dodewaard gekomen om zich op
de hoogte te stellen van de gebeurte
nissen rond de kerncentrale Het ko
mend weekeinde vindt in Mol. 35 kilo
meter ten zuiden van Eindhoven, een
internationaal manifestatie plaats te
gen de mogelijke heropening van de
opwerkingsfabriek Eurochemic en
het opslaan van radio-actief afval in
de kleilagen bij Mol.
IRECHT (ANP) Er kan plaats gemaakt worden voor meer
Kcialisten door praktijken te verkleinen en werktijden terug
brengen tot normalere verhoudingen (met een inkomensda-
die daarmee in verhouding is). Maar ook dan moet de
leidingscapaciteit beperkt worden om een overschot aan
n te voorkomen. Dit bleek zaterdag in Utrecht op het
gres van de landelijke vereniging van assistent-genees-
idigen.
ertlg
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM „Het is de overtui
ging van de regering dat het onder
scheid tussen de wettige en onwettige
kinderen moet worden opgeheven, ra
dicaal." Dit zei minister van justitie
De Ruiter zaterdag op de dag voor
alleenstaande ouders in de Nieuwe
Kerk te Amsterdam
Met deze woorden ontlokte de minis
ter een applaus aan de bezoekers van.
de manifestatie van het vijftigjarige
FIOM. hij deed daarmee een stap in
de richting van de voorstellen van de
organisatie
De Ruiter was aanwezig op de actie
dag om te spreken over de mogelijk
heid de wet te wijzigen om zo één-
ouder-gezinnen alvast van die kant
als volwaardig te erkennen
Een mentaliteitsverandering moet op
den duur het één-ouder-gezin uit zijn
benarde positie bevrijden Voorzie
ningen voor opvang van kinderen en
financiële regelingen als een kind
ziek wordt moeten nog volgen. De
minister zei dat hieraan gewerkt
wordt, maar dat het allemaal veel tijd
zal kosten
•tarts Veder-Smit bereken
tt er in 1990 tegenover een vraag
26 000 artsen een aanbod van
zal staan, in het jaar 2000
tegenover 37 000. Bij haar
ng van de „vraag" ging zij uit
n praktijkverkleining bij huis-
en specialisten
J van Mansvelt. voorzitter van
I college voor ziekenhuisvoorzie-
en voorzitter van de commis-
«tructuur honorering medische
listen, zei dat de plaatsingsmo-
em ■fkheden vooral afhangen van de
natpt waarin de specialisten bereid
>ig w |nom mee te werken aan een omzet-
egea imindering. Een beperking kan
Arid dens hem geen kwaad: „Integen-
"ijgtfrt. van verschillende kanten ko-
steeds meer signalen dat er mo-
tnteel in Nederland meer mensen
lijden door een tevéél dan
w een tekort aan onderzoek, ver-
Ï6TERBORK (ANP) - Het CDA
Bet In de komende tijd meer aan-
icht. besteden aan de inhoudelijke
nt van de partij. Daaraan is tijdens
I fusieproces, de afgelopen dertien
Ir. onvoldoende gedaan. Het CDA
oet de mensen nu in de praktische
litiek meer ruggesteun, achter
end gaan geven. Aldus CDA-voor-
ler Drs P Bukman zaterdag bij de
"iting van de CDA-Kamerkring
snte
eventuele verschillen van mening
de nu een week oude partij zei
ikman. moeten niet op voorhand
frden overtrokken of gedramati-
*rd. Hij deed een beroep op de
tien die nu zouden willen afhaken
11 niet te doen. We zitten nog volop
Ef discussie, aldus Bukman
s
iipfl 'ver eventuele terugkeer van
gavl ^fractievoorzitter Aantjes in de
i 17-) *eede Kamer zei Bukman dat het
odge °°rd daarover aan de kiezers is.
"ritjes is door de ARP op twee van
zes kieslijsten op een dertigste
,laats gezet Als hij bij voorkeur-
Hemmen wordt gekozen dan zit hij in
Tweede Kamer en dat is dan de
ftliteit. betoogde de CDA-voorzit-
pleegdagen en medicamenten.'
Het schijnt nog steeds bij het beeld
van een specialist te horen dat hij het
erg druk heeft en zich „kapot werkt"
Dr Van Mansvelt noemde het hoog
tijd. dat die mythe wordt doorbroken.
Een goede dokter neemt de tijd om
eens rustig bij de patiënt te gaan
zitten en hij maakt ook tijd vrij voor
contacten met collega's en andere
medewerkers.
De vijftig assistent-specialisten die
werkzaam zijn in het Haagse gemeen
telijk ziekenhuis Leyenburg. zijn een
actie begonnen tegen het veelvuldig
overwerk. De actie is vooral gericht
op het boycotten van administratieve
handelingen. De patiënten mogen
niet worden geschaad.
OOSTERHOUT (ANP) Bij een
schietpartij in Oosterhout is in de
nacht van zaterdag op zondag de
23-jarige Hassan Karademir uit die
plaats omgekomen. Omstreeks het
zelfde moment vond eveneens in Oos
terhout een steekpartij plaats, waar
na de 22-jarige J. A. M uit Dongen in
zorgwekkende toestand is opgeno
men in een ziekenhuis
De 23-jarige Turk werd tegen midder
nacht bij een dancing getroffen door
enkele pistoolschoten. Een 33-jarige
Turk. eveneens uit Oosterhout is op
verdenking van het misdrijf aange
houden. In een ander horecabedrijf in.
Oosterhout was een vechtpartij waar
bij J. A. M door een steekwapen
ernstig gewond werd Drie verdach
ten zijn gearresteerd; de 15-jarige J
van H.. de 20-jarige H. van H. en de
16-jarige C. van W„ allen uit Ooster
hout.
Binnenkort wordt een wetsontwerp
ingediend betreffende het erfrecht
van onwettige kinderen (dus van een
ongehuwde moeder). Dit ontwerp
moet de achtergestelde positie van
deze kinderen opheffen „Aan veran
deringen in dit opzicht in het familie
recht wordt gewerkt." aldus De
Ruiter
Verder sprak de Ruiter over de posi
tie van gescheiden ouders. Hij meent
met FIOM dat beide ouders daadwer
kelijk ouders moeten blijven en geen
voogd moeten worden zoals nu nog
gebeurt. Hij wil ook de rechten van
kinderen vanaf twaalf jaar verbete
ren; „Een ouder kind weet heel vaak
best wat goed voor hem is
Minister De Ruiter aan het woord op de actiedag van alleenstaande ouders
Van een onzer verslaggevers
MIDDENMEER Drie inwoners van
Gorinchem zijn gistermiddag bij een
frontale botsing in de Wieringermeer
om het leven gekomen. Drie andere
personen raakten bij deze aanrijding
zwaar gewond.
Het ongeluk vond plaats op rijksweg
7 tussen Wieringerwerf en Midden-
meer. De auto van de heer Kwarten
uit Gorinchem raakte tijdens slecht
weer in een slip en botste op de ande
re weghelft op een tegenligger. Zowel
de bestuurder als zijn vrouw waren
.op slag dood. Een andere inzittende,
mevrouw Bakker, overleed later in
het ziekenhuis aan haar verwon
dingen
HOOGEVEEN De vijftigjarige me
vrouw J. Linde-Visscher uit Dedems-
vaart botste in Hoogeveen met haar
auto op een winkelwagen die achter
uitrijdend uit een uitrit kwam Zij
overleed op weg naar het ziekenhuis
DALFSEN De 73-jarige mevrouw
C. H Schipper uit Noordeinde (ge
meente Oldebroek) kwam op de weg
Zwolle-Ommen ter hoogte van Dalf-
sen om het leven toen drie auto's op
elkaar botsten. Drie mensen werden
gewond in een ziekenhuis opgeno
men. Een van de bestuurders raakte
de macht over het stuur kwijt en zijn
auto kwam dwars over de weg te
staan. De twee andere auto's reden
op deze auto in
SCHOONEBEEK De 21-jarige H
O. Soer uit het Westduitse Hochstede
kwam in Nieuw-Amsterdam om het
leven toen hij van de weg afraakte,
tegen een boom botste en een kanaal
inreed. Een mede-inzittende werd
gered
WINSCHOTEN - De 24-jarige H
Knoop van Calker uit Scheemda
kwam zaterdagmiddag om het leven
toen zijn auto op een spoorwegover
gang op de lijn Nieuweschans-Win-
schoten onder een trein kwam
BARENDRECHT De 58-jarige P
Dirks uit Barendrecht overleed zon
dag in een ziekenhuis aan verwondin
gen die hij die dag opliep toen hij op
zijn bromfiets door een auto werd
aangereden
Ir UI
■RNHEM (ANP) De politie heeft
t*ee Arnhemmers (19 en 22) en een
ft tienjarige inwoner van Bathmen
^arrestee rrl wegens poging tot dood-
Het drietal reed in een auto die
stopteken van de politie negeerde
to vervolgens met grote snelheid aan
khtervolgencte politiewagens pro
beerde te ontkomen. Op een gegeven
tooment ramde de vluchtauto een
Politiewagen, die dwars op de weg
Jtond. De agenten moesten opzij
springen en beschoten de snelheids-
toawak. Later werd de auto klem
^reden Bij de achtervolging reed de
v'uchtauto onder meer door plant
enen en beschadigde enkele auto's,
j* auto was niet verzekerd en de
bestuurder had gedronken
SCHIPHOL (ANP) De regering Chin a Sen biedt Suriname de beste
mogelijkheid de drie doelstellingen stabiliteit, weerbaarheid en sociale
rechtszekerheid inhoud te geven en op weg te helpen. Tot deze slotsom is een
delegatie van de PvdA gekomen na een vijfdaags bezoek aan Suriname
een gesprek „kwamen aanbie
den". Soms was de delegatie
vijftien tot achttien uur per
dag in touw. De opgedane er
varingen zullen in de vorm
van een advies aan dp or«a
nen van de partij worden
voorgelegd. Van den Berg ge
waagde van gesprekken met
vrouwen van gevangenen, die
niet weten waarom hun man
nen zijn opgepakt. De delega
tie tast in het duister of de
gerechtelijke instanties wel
bewijs hebben voor de feiten,
waarvan de gevangenen wor
den beschuldigd
Ed van Thijn zei niet de in
druk te hebben, dat de militai
re raad dictatoriaal ls. Hij
Vanuit een oogpunt van een
gemeenschappelijke verant
woordelijkheid zullen de Ne
derlandse regering en de poli
tieke partijen dit beleid moe
ten steunen, weten erop in te
spelen en samen te werken
met de Surinaamse regering,
aldus woordvoerder Max van
den Berg.
Naast de PvdA-voorzitter be
stond de delegatie uit vice-
vooxzitter Bram Peper en het
Kamerlid Ed van Thijn. Van
den Berg zei dat de delegatie
graag met gevangen zittende
Surinamers had willen spre
ken. Uit gesprekken met pre
mier Chin a Sen, minister
Haakmat van justitie en met
de militaire raad had de dele
gatie de indruk gekregen dat
die mogelijkheid bestond,
maar met name Haakmat
bleek niet in staat volgens de
toezegging te handelen
Advies
Bram Peper zei dat de delega
tie in vijf dagen veel mensen
uit alle lagen van de bevol
king had gesproken; autoritei
ten. vertegenwoordigers van
vakbeweging en kerken en
ook mensen uit kringen, die te
maken hebben met de rechts
orde en de rechtspleging. Er
waren er veel. die zich voor
meende, dat de positie van de
militaire raad sinds 13 augus
tus is veranderd en in de eer
ste plaats" geen politieke ver
antwoordelijkheid meer heelt
De raad activeert bij voor
beeld op grote schaal volksco
mités. De raad werkt volgens
Van Thijn primair samen met
bevelhebber Bouterse
Volgens Van den Berg lijkt de
huidige ontwikkeling tal van
mogelijkheden te bevatten
voor een nieuw begin van Su
riname Nederland zal alles
moeten doen om het deze re
gering mogelijk te maken met
tastbare resultaten te komen
De bevolking moet aan de
ontwikkeling kunnen deelne
men. aldus Van den Berg
Op die manier kan Suriname
weerbaarder worden. Het geld
uit Nederland moet niet al
leen worden gebruikt voor
grote projecten, maar geld al
leen is ook niet voldoende. „Er
is mankracht en kennis no
dig." Naar analogie van de in
Suriname verblijvende Neder
landse militaire missie zou er
een ontwikkelingsmissie moe
ten komen, die kan helpen
Van den Berg noemde het van
groot belang te weten wat er
na 25 november gaat gebeu
ren. Er zijn banden tussen Ne
derland en Suriname en niet
kan worden ontkend, dat Ne
derland een verantwoordelijk
heid heeft Dit betekent, dat
na 25 november de Surinamer
niet mag worden beschouwd
als een vreemdeling, laat
staan als een ongewenste
vreemdeling, aldus Van den
Berg
De PvdA-voorzitter zei met
argusogen naar het bijzonde
re gerechtshof te kijken, maar
uit gesprekken is gebleken,
dat er kans is op een eerlijke
procesgang. Volgens premier
Chin a Sen. minister Haakmat
en bevelhebber Bouterse zul
len de uitspraken van het ge
rechtshof definitief zijn „Vrij
spraak is vrijspraak." zei Max
van den Berg Volgens hem
zou op 29 november „het eer
ste geval" voorkomen
Vervolg op pagina 1
Wethouder J. van der Made prees de
actieleiding voor de organisatie. Hij
zei de indruk te hebben dat het groot
ste deel van de inwoners van Dode
waard daar net zo over denkt. In het
buurtschap Wely. recht, tegenover de
centrale, was het bijzonder druk.
maar niemand heeft daar geklaagd
over vernielingen of andere overlast
Bommelding
Zaterdagavond werd in een anoniem
telefoontje gemeld dat rond midder
nacht vier bommen in het tenten
kamp bij het Gat van Hagen zouden
ontploffen Na overleg met de politie
werd besloten de tenten en auto's op
explosieven te doorzoeken. De politie
heeft proces-verbaal opgemaakt te
gen een 35-jarige inwoner van Eist.
die ervan wordt verdacht het beleids
centrum in Andeist te hebben gebeld
met de valse bommelding. De man is
al eerder met de politie in aanraking
geweest in verband met valse alarme
ringen
Besmeurd
In de nacht van zaterdag op zondag
deed zich een incident voor bij de
woning van Dolf Janssen in Dode
waard, een van de woordvoerders van
de actie De ruiten van zijn woning
werden ingegooid en de muren', wer
den met verf besmeurd
Vijf vliegtuigen zijn het luchtruim
boven de centrale binnengevlogen,
ondanks dat dit tot verboden gebied
is verklaard. Kolonel Feijlbrief van
de rijkspolitie zei dat het kennelijk dt
bedoeling is geweest vanuit de vlieg
tuigen, waarvan de her komst kon
worden vastgesteld, de centrale te
fotograferen Tegen twee inzittenden
van een vliegtuigje dat zaterdagmid
dag foto's van de centrale nam. is
inmiddels proces-verbaal opge
maakt. De gemaakte opnamen zijn in
beslag genomen.
Solidariteit
Op enkele andere plaatsen in Neder
land zijn solidariteitsacties gehou
den Enkele tientallen inwoners vah
Geleen deelden zaterdagmiddag aan
het winkelend publiek pamfletten
uit, De betogers zeiden niet naar; Do
dewaard te zijn gegaan vanwege dr
daar geconcentreerde politiemacht
Bij de ambtswoning van de con\7nis-
saris der koningin in Gelderland, mr
W J. Geertsema. in kasteel Middach-
ten in het dorp De Steeg heeft een
aantal tegenstanders van kerner.er
gie een betoging gehouden. Zij wilden
inr. Geertsema. die onder meer oom
missaris van de kerncentrale in Dode
waard is. bloemen aanbieden, maar
deze was niet thuis
„Je kunt best de buren te eten Vra
gen. Het zijn ten slotte hun wortelen
die Jumbo opgegraven heeft
hoe Je ze moet isoleren, ga met je
vieren of vijven met je armen om
eikaars schouder om hem of haar
heen staan en voer hem of haar zo
rustig mogelijk af. Het handboek
leert verder dat het nuttig kan zijn
een dergelijke techniek met alleen
vrouwen toe te passen, „omdat dan
onnodig .mannetjesgeweld' kan wor
den voorkomen" Zo ver komt het
echter niet; geweld blijft op de eerste
dag van de blokkade achterwege
Uitroepteken
Het weekeinde begint rustig. In de
loop van zaterdag komen de demon
stranten aan bij het Gat van Hagen,
een recreatiepias waaromheen zij
hun tenten opzetten. Aan het eind
van de middag zijn het er enkele
duizenden; kleine groepjes doen ver
kenningen. Veel valt er niet te mel
den; kolonel Feijlbrief van de rijkspo
litie laat niet meer weten dan dat aan
de westzijde van de prikkeldraadver
sperring die rondom de centrale ls
aangebracht, „een spandoek is opge
hangen met de volgende tekst; kerne
nergie vraagteken nee komma be
dankt uitroepteken".
In het steeds modderiger kamp wordt
in de avonduren opnieuw gediscussi
eerd over de actie en de vorm die deze
moet krijgen. Een onderwerp dat. ten
gevolge van de consequent naar de
basis teruggekoppelde besluitvor
ming, vrijwel permanent aan de orde
ls. De discussie wordt onderbroken
door de melding dat tegen midder
nacht vier bommen zullen explode
ren. De tenten en auto's worden on
derzocht. maar de melding blijkt
vals. De nachtrust is er wel wat korter
door geworden en de volgende och
tend (het is dan weer droog, maar het
kamp is in een grote modderpoel her
schapen) begint de operatie dan ook
wat later.
Besteleenden
Met de auto en de fiets arriveren
zondag ln de ochtenduren nog vele
betogers: bij zonsopgang rijden op de
A 15 voor dat uur van de dag opmer
kelijk veel oude besteleenden met
roodwit geblokte gordijnen richting
Dodewaard en Andeist. Om half tien
vertrekken Arnhem-zuid. Ratjetoe en
de Vrouwengroep ais eersten naar de
blokkadepunten. Een wandeling van
ruim twee uur, want de kerncentrale
ligt negen kilometer van het tenten
kamp verwijderd. Afgesproken is dat
de groepen telkens zes uur lang op de
blokkades blijven. Daarna worden ze
afgelost en kunnen ze. nat en koud.
weer op weg naar hun tent, nog
steeds negen kilometer ver.
Op het hoogtepunt van de blokkade,
tussen twee en drie uur. zitten en
staan er zo'n tienduizend kleumende
actievoerders bij de blokkadepunten.
Vele duizenden lopen op de smalle
wegen. Aan het eind van de middag
Jaagt de kou menige demonstrant
maar een uitspanning aan de dijk,
met uitzicht op de centrale. Hier kun
je. via koffie, soep en peperdure spij
zen. enige warmte tot je nemen. Ook
kan hier de eigen, illegale zender wor
den gevolgd, die aanwijzingen geeft
aan de groepen onderweg of „op loka-
tle" en die met grote regelmaat mede
delingen over het verloop van de ac
tie geeft
Depressief
Zo meldt „Radio Activiteit" halver
wege de middag dat er op sommige
plekken een depressieve stemming
heerst. Het devies is dan: „overleg
gen". Dat woord klinkt vele malen via
de zender. Wanneer betogers met ijze
ren staven gemeld worden, luidt het
advies: „Oa met ze praten, vraag wat
ze willen doen". Overigens valt de
zender enkele keren uit. omdat de
uitzending door 27 mc'ers werden ge
stoord. De politie ziet er geen heil in
iets tegen „Radio Activiteit" te on
dernemen. De politie deelt de mening
van de actievoerders dat de zendacti-
viteit een ordelijk verloop van de
actie mogelijk maakt en dat ln be
paalde situaties verhitte gemoederen
Een van de twee blokkades op de Waaldijk bij de kerncentrale. Vanwege de harde en koude wind
hebben veel demonstranten de beschutting van de dijk opgezocht (rechts).
tot bedaren kunnen worden ge
bracht. Officier van justitie mr. Boer
winkel spreekt over „een reguliere
illegale zender."
Stortregens doen aan het begin van
de avond het aantal actievoerders op
de blokkades snel slinken „Radio
Activiteit" vraagt om warme kleding
en voedsel. In het tentenkamp wordt
opnieuw gediscussieerd door de bijna
tweehonderd basisgroepen, waarop
de actie „Dodewaard gaat dicht'
steunt. De vraag is niet meer; wél of
geen blokkade, maar doorgaan of
niet.'
