Ouders kiezen voor Montessori rouwCommentaar iets laten zien van je gevoel I achten maar (1) vachten maar (2) mikrografie Vijftig jaar voortgezet 'individueel' onderwijs in Nederland ^fcerhuids medicijn blijft Sflit maanden werkzaam Een op de vier hoorde of las troonrede niet Pais betaalt na onderwijs- staking minder monster brillencentrum kostbaar wrak TROUW/KWARTET 5 deli* nd <?n parlcmeni hebben el eld h op de valreep van het afmat en weinig geïnspireerde debat :i^n v hei regeringsbeleid voor 1981 ÏTar'(| radeld met een ambitieus doel ngeli oonkostenstijging moet vol- ktehj jaar beperkt blijven tot vijf (of j°^ran mmder) procent Letterlijk i Derk tadeld. omdat deze op zichzelf an onaardige doelstelling tot is gekomen in een sfeer van dei icden omtrekkende bewegin- 2 a een pijnlijk verhullen van P°litieke keuzes. Te vrezen ijke* aarom dat er van deze opera- idigei cis terecht zal komen en dat No 'onverbloemd zal blijken dat w -Ikaar maar wat op de mouw t ij i doi va op ztchzell met onlogische rnsi van het debat stoelt op de ucht trede overtuiging dat de ioort len van het kabinet om het tre economische getij te keren reikend zijn. Om de lijnen te trekken stonden ruwweg wegen ter beschikking, name- van verdergaande bezuini- op de overheidsuitgaven er. et rden i rel gse i naire itraai die a htergrond is het bijna ur.Di lolitiek wonder dat kabinet en lecrderheid van het parlement Irta desondanks tot doel heeft ge- a de loonkostenstijging forser tc dan de regering van plan Dit fenomeen is alleen maar te laren uit het onvermoeibare en plakwerk van de fractie- Nier \an het CDA. Lubbers naotic. die in de wandeling al d omschreven als ..de verenigde hij zo onge- politieke tegenstrijdighc- maar denkbaar zijn. De 'atte echo's van het CNV. ook van het NCW. De VVD sporen van zichzelf in terug- l maar dat deed ook D'66 ct gedachtegoed van de nieu- fcr(jer levensstijl ontbrak niet vorm van een invoering van amijper BTW op luxe goederen daarom in ernst niet vol te -.1 dat deze motie het middel ek i om de kloof tussen i woi pers en werknemers, de pwet ook tussen kabinet en de fgeir sociale partners te overbruggen. Nu al valt te voorspellen dat de vakbe weging garanties zal willen hebben, dat loonmatiging inderdaad per spectief biedt op meer werkgelegen heid. Of. anders gezegd, dat het kabinet bereid moet zijn om gerich te maatregelen te treffen, inclusief de aanwending daarvoor van de extra aardgasbaten. De vakbewe ging-zal voorts willen weten hoe de operatic uitpakt voor in het bijzon der dc laagste inkomens. Die duidelijkheid verschaft de mo tie niet en die heeft ook het kabinet tijdens het debat niet willen ver schaffen. En voorzover het kabinet zich straks eveneens op de vlakte houdt, valt nu al tc voorspellen dat het overleg zal mislukken. Kabinet en parlement zijn daarom tijdens de algemene politieke beschouwin gen wel ambitieus uitgepakt maar een overtuigende en betrouwbare marsroute voor het te voeren soci aal-economische beleid is nog niet uitgestippeld. Hel blijft afwachten. Jammer van recht ADVERTENTIE kompleet mikrofilm- programma Drengl rust èn dynamiek in uw organisatie 02510-2564^ (VVD) dan wel een verdergaande loonmatiging (CDA) Die laatste keuze impliceert echter een buitengewoon actief en overtui gend beleid om de vakbeweging zover te krijgen. Het minste is dan wel dat op enigerlei wijze het per spectief wordt geboden dat de mati ging ook inderdaad meer werkgele genheid oplevert En voorts dat de sterkste schouders ook daadwerke lijk de zwaarste lasten krijgen te dragen De teleurstellende uitkomst van het kamerdebat is dat beide coalitie partners in feite aan het kortste eind hebben getrokken. Het kabinet bombardeerde hun suggesties en plannen tot bouwstenen voor het overleg met de sociale partners en het onttrok zich verder aan het doen van een echte keuze. Omge keerd bestond er bij de coalitiepart ners weinig behoefte het kabinet tot een keuze te dwingen. En daarmee gaf de Kamer het initiatief uit han den en zullen we af moeten wachten hoe de vlag er bij hangt als het overleg achter de rug is lagei DAM (ANP) In samenwerking met de universiteit van Utah, in de Staten, heeft prof. dr. J. Feijen een kunststof ontwikkeld die. onder ingebracht, gedurende acht maanden geleidelijk kleine hoeveelhe- :ijn aan het bloed afgeeft. en met progesteron, het werkzame hormoon in de aiti-conceptiepil goede resultaten op. Bij de mens is het systeem nog niet beproefd. [Feijen ziet nu al perspectieven voor een effectieve geboortebeperking e ook in ontwikkelingslanden, waar het dagelijks innemen van de pil Itisch is. 'erking met de Vrije Universiteit in Amsterdam werkt Feijen aan J van het systeem bij de behandeling van kankerpatiënten met g w» nycine De geleidelijke toediening is hierbij erg belangrijk, omdat een overdosering al tot ernstige bijwerkingen kan leiden in samenwerking met Utah, waar hij een deeltijdfunctie als adjunct- iraar heeft, is Feijen bezig met de toediening van anti-stollingsmidde- 3jn Nederlandse werkbasis is de afdeling chemische technologie van de Au hrente door Hanneke Wijgh AMSTERDAM Het Am sterdams Montessori Lyceum viert morgen zijn vijftigjarig bestaan, maar als het aan Ma ria Montessori zelf had gele gen, was de school er nooit gekomen. Al heeft ze zich niet actief tegen de oprichting ver zet. erg behulpzaam is ze ook niet geweest. Tot tweemaal toe beloofde ze pedagogische richtlijnen te geven voor het onderwijs aan kinderen van twaalf jaar en ouder maar bei de keren liet ze de schoollei ding met lege handen ver trekken. Pas vijf jaar later, toen het lyceum al zo n honderd leerlingen telde, werd duidelijk waarom ze geen enthousias me kon opbrengen voor een Montes sori Lyceum. In haar Erdkinderplan, dat toen in bredere kring bekendheid kreeg, legde zij sterk de nadruk op de persoonlijke en sociale vorming van kinderen in de leeftijd van twaalf tot vijftien jaar. Dit kon volgens haar het beste gebeuren in een Erdkinder- heim, een groot huis op het platte land. De kinderen moesten gezamen lijk de grond verbouwen en van de opbrengst leven. Essentieel stond het samen dragen van de verantwoorde lijkheid. waardoor de kinderen de ei gen persoonlijkheid konden ontwik kelen. De intellectuele vorming werd niet verwaarloosd, maar ingepast in de praktijk van alledag. Deze visie van Maria Montessori stond wel heel ver af van het onderwijs, zoals zich dat vanaf 1930 op het Amsterdams Montessori Lyceum had ontwikkeld. Pedagogisch vacuüm Vijftig jaar Amsterdams Montessori Lyceum Deze tegenstelling kan alleen worden verklaard uit het pedagogische va cuüm. dat er bestond na de montes sori kleuter en lagere school. In 1909 had de Italiaanse arts en pedagoge Maria Montessori een methode ont wikkeld voor kinderen van drie tot twaalf jaar. Voor oudere kinderen had ze wel ideeën, maar deze waren betrekkelijk vaag. omdat ze geen er- LGGrGIGriQ varing had met pubers en adolescen ten. Zo kon het dus gebeuren dat enthousiaste aanhangers van haar pedagogiek en didaktiek verdern gin gen dan haar lief was. In Nederland, waar al in 1917 de Ne derlandse Montessori Vereeniging tot stand kwam. groeide het aantal kleu ter- en lagere montessori-scholen in hoog tempo. In Amsterdam alleen al bestonden in 1930 zeven lagere mon tessori-scholen Het aantal kleuter scholen. dat op basis van de ideeën van Maria Montessori werkte, was nog veel groter. De oprichting van een school voor voortgezet montesso- ri-onderwijs was in feite een logische stap. Veel ouders waren ergenthousi ast over dit kindgerichte onderwijs en wilden dat hun kinderen ook op oudere leeftijd volgens de principes van Maria Montessori onderwijs zou den krijgen. Zij voelden niets voor de strenge klassikale school, die toen het enige alternatief vormde Het uitgangspunt van Maria Montes sori is dat elk kind van nature actief en leergierig is. In zijn ontwikkeling doorloopt het een aantal karakteris tieke fasen, die Montessori de gevoe lige perioden noemde. Optimale ont plooiing was volgens haar alleen mo gelijk als het kind voldoende vrijheid werd geboden om zich aan de hand van het aanwezige materiaal te ont wikkelen. De volwassene moest zich in dit proces observerend en terug houdend opstellen. De belangrijkste taak van de leerkracht was h et kind te begeleiden bij zijn eigen proces en het te leren „zichzelf te helpen" Montessori-onderwijs is in hoge mate individueel onderwijs Veel waarde wordt gehecht aan de ontwikkeling van de creativiteit. Cijfers worden niet gegeven, wel beoordelingen. Elk kind mag in zijn eigen tempo werken aan zelfgekozen taken. De leerstof is verdeeld in overzichtelijke taken, die in moeilijkheid kunnen variëren. De ouders, die in 1930 het Amster dams Montessori Lyceum op richt ten. hadden er veel voor over dat hun kinderen volgens de Montessori me thode vervolgonderwis kregen. Zij moesten een hoog schoolgeld beta len. omdat de overheid de school niet erkende noch subsidieerde. Pas in 1941 werd door de toenmalige minis ter van onderwijs Van Dam het mon tessorilyceum erkend. Verbod De school groeide tegen de verdruk king in. In 1930 telde het lyceum vijftien leerlingen. Vijf jaar later wa ren het er honderd. Ook op andere plaatsen in het land werden scholen voor voortgezet montessori-onder wijs opgericht Maria Montessori ver zette zich echter tegen deze ontwik keling. Zij verbood drie scholen haar naam te dragen. Alleen het Amster dams Montessori Lyceum mocht zo blijven heten, hoewel de werkwijze op deze school nauwelijks afweek van de drie andere lycea. Toch was het enthousiasme van de aanhangers van Montessori niet te temperen In 1935 werd het Rotter damse Montessori Lyceum opgericht. Muin-v van een leze Tekeningen, bij voorkeur in liggend for maat. sturen aan Trouw, |ury politieke prent, postbus 859. 1000 AW Amster dam. Naam en adres aan de achterzijde vermelden Voor geplaatste prenten ts er een boekenbon AMSTERDAM (ANP) Drie en twin tig procent van de Nederlanders heeft de troonrede dit jaar niet gehoord of gelezen. Dit blijkt uit een NIPO-on- derzoek, dat onder 1197 Nederlanders is gehouden. Iets meer dan dan de helft van de ondervraagden (58 procent) heeft naar de tv-uitzending gekeken; elf procent hoorde de troonrede via de radio, veertig procent heeft ook de krant gelezen. Van onze parlementsredactie DEN HAAG Minister Pais (onder wijs en wetenschappen) zal aan de gemeente Amsterdam een lagere ver goeding voor de salarissen van leer krachten uitkeren dan gebruikelijk is. Het gaat daarbij om leerkrachten die op 19 juni hebben meegedaan aan stakingen en werkonderbrekingen. Amsterdam heeft, ondanks uitdruk kelijk verzoek van de minister, gewei gerd het aantal gestaakte uren van deze leerkrachten op te geven. Ook de gemeente Leiden heeft niet aan het verzoek van Pais voldaan. Zij heeft de minister beschuldigd van machtsmisbruik nu hij heeft ge dreigd een lagere vergoeding uit te keren Deze week krijgt Leiden een brief van het departement, waarin voor de laat ste keer wordt gevraagd het aantal gestaakte uren op te geven. Volgens een woordvoerder van het ministerie volgt Pais in deze zaak gewoon het arbeidsrecht. „Niet gewerkte uren worden volgens dat arbeidsrecht niet uitbetaald," zegt hij. „En wat het bevoegde gezag van de scholen (ge meenten. schoolbesturen - red.) daar van denkt, moet het zelf weten." Na het dreigement van Pais dat hij een lagere vergoeding zou uitkeren, hebben twee gemeenten alsnog het aantal gestaakte uren opgegeven Dat zijn Rheden en Groningen. Vol gens het departement heeft een groot aantal schoolbesturen en gemeenten dit al veel eerder gedaan in 1938 volgde de eerste Montessori-. mavo in Amsterdam. Direct na de' tweede wereldoorlog ging in Zeist het Herman Jordan Lyceum van start. Ir. 1950 kwam het Haags Montessori Ly ceum van de grond, acht jaar later gevolgd door de Haagse Montessori mavo In 1960 volgde tot slot de twee de Montessori-mavo in Amsterdam r Gezamenlijk vormen de zeven scho len het VMO. het Voortgezet Montes sori Onderwijs, waarin de laatste ja ren de bezinning op de eigen identi teit een belangrijk punt van discussie- is geworden. Onderwijsvernieuwers Vijftig jaar na de oprichting van het Amsterdams Montessori Lyceum is er veel veranderd binnen het Neder landse onderwijs Veel uitgangspun ten van onderwijsvernieuwers als Ma ria Montessori. Helen Parkhurst. Kees Boeke en Rudolf Steiner zijn allang tot het traditionele onderwijs doorgedrongen. Individualisering is geen voorrecht meer van de montes sori-scholen alleen evenals zelfwerk zaamheid en het zelf vervaardigen van leermiddelen. De experimentele middenscholen gaan in sommige op zichten verder dan het traditionele vernieuwingsonderwijs. Dreigt het voortgezet montessori-onderwijs links gepasseerd te worden? Henk ter Hart en Jules Moes, twee van de vier schoolleiders van het Am sterdams Montessori Lyceum, menen van niet. „Wij zetten ons niet af tegen de middenschool. Wij fungeren zelfs als resonansschool voor de Utrechtse middenschool. Tussen een midden school en onze school zijn duidelijk overeenkomsten. Wij hebben ook een driejarige brugperiode, niveaugroe pen en zelf ontwikkeld materiaal Toch zijn er ook verschillen. Onze instroom bestaat uit leerlingen met een havo of vwo-advies. een duidelij ke beperking. Met de twee montesso- rimavo's in Amsterdam bestaat een goed overleg. Veel van hun leerlingen komen naar onze havo. Maar wij heb ben geen lbo-leerlingen. In heel Ne-r- derland bestaat ook geen montessori school voor lager beroeps-onderwijs Binnen het VMO bestaan wel plan nen voor integratie met het lbo. Het zou goed zijn als onze leerlingen ook praktische zaken leerden als koken, banden plakken en timmeren. Het accent ligt nu te sterk op intellectuele vorming." Verdubbeling Ondanks de veranderingen binnen het traditionele onderwijs is de be langstelling voor het voortgezet mon tessori onderwijs gegroeid. Het aan-' tal leerlingen op het Amsterdams Montessori Lyceum is in zes jaar tijd haast verdubbeld: van zeshonderd naar 1150. Ook de andere zes scholen voor voortgezet montessori-onder wijs krijgen veel aanmeldingen Het Haags Montessori Lyceum heeft zelfs - al een soort leerlingenstop ingevoerd Deze groei is dubbel opmerkelijk, om dat in heel Nederland het leerlingen aantal daalt. Hoe kan men dit ver schijnsel verklaren9 Henk ter Hart en Jules Moes: „De Montessorischolen hebben lang in een isolement gezeten. Dat eiland idee is er vanaf, zeker na de invoering van de mammoetwet in 1968. Ouders zijn daarbij bewuster geworden in de keuze van een school voor hun kinde ren. Het feit is dat ouders die bewust nadenken over onderwijs, vaker kie zen voor montessori-onderwijs. Het zijn vaak de beter geschoolden, dat klopt. Montessori-onderwijs is elitair, omdat het onderwijsaanbod elitair is. Sociaal gezien zijn we echter niet elitair. Veel ouders kunnen slechts het miniumumbedrag voor de ver plichte ouderbijdrage betalen. Wat betreft de sociale samenstelling is er dus niet zoveel verschil met de ande re scholen voor voortgezet onderwijs in Amsterdam." Prei met gif gestolen, ARNHEM (ANP) Van een bouw land aan de Elderhofseweg in Arn hem-Zuid is een grote partij prei ge stolen. die is bespoten met het zware, landbeuwvergif parathion. Volgens- de Arnhemse politie zou de prei pas in december geoogst kunnen worden. omdat dan pas het gif is uitgewerkt Trillende handen, knikkende knieën, een vuurrood hoofd, alle maal typische verschijnselen van verliefdheid. Het gekke is dat de meeste mensen doodsbenauwd zijn om hun gevoelens te tonen en liever door de grond zakken zoals dat genoemd wordt, dan gewoon te zeggen wat ze op hun hart hebben. Zelfs de mensen die wel honderd keer verliefd zijn ge weest en dus ruime ervaring op dat gebied hebben, reageren meestal zo. Denk maar niet, dat het alleen op tieners slaat. Wat het omgaan met verliefdheid betreft wordt een mens blijkbaar nooit volwas sen. Misschien zakken die uiter lijke verschijnselen wat af naar mate je ouder wordt, maar de rest blijft. Vandaar dat we een stukje citeren uit vat Ariane Amsberg voor de ..meidenpagi na" van het feministisch maand blad Opzij schrijft over verliefd heid. Dat stuk is bedoeld voor tieners, maar wie wat ouder is moet voor het hier en daar voor komende woord „jongen" of „meisje" maar gewoon een ouder persoon denken. Het klopt altijd. Bijvoorbeeld: hoe komt het dat een verliefde zijn/haar gevoelens voor zich houdt? „Je bent zo bang om afgewezen te worden Je gaat je niet onsterfelijk belachelijk maken door tegen een jongen te zeggen dat je ver liefd op hem bent. want als hij het niet ook op jou is, ga je onwijs af." En verder: „Zeggen dat je verliefd bent. betekent niets an ders dan de persoon in kwestie gewoon iets laten zien van je ge voel. Daar komt het eigenlijk op neer. Je zet de deurtjes van je gevoelsleven open en laat die an der even bij je naar binnen kij ken. Ga je daarom af? Sta je voor paal als je extra gevoelens voor iemand koestert en laat weten dat. je hem of haar leuker vindt dan anderen? Ik zou me kunnen voorstellen dat je de ander daar juist een groot plezier mee doet Het is voor iedereen prettig om te weten dat hij of zij in de smaak valt; het versterkt het gevoel van eigenwaarde. Het is een soort ca deautje. Daar mag die ander best „dankjewel" voor zeggen En als die ander dan niet hetzelf de voelt? Nou, dat is dan jammer, maar je blijft precies dezelfde als altijd en je wordt er niet minder van. Het probleem is eigenlijk, meent mevrouw Amsberg. „dat zoveel mensen (en niet alleen jon ge!) zo'n slecht gevoel van eigen waarde hebben dat ze. als ze ver liefd zijn, zichzelf niet als een cadeautje ervaren.Het lijkt wel alsof we 100 procent goed moeten zijn om liefde te mogen krijgen. Omdat maar weinig mensen een goed gevoel over zichzelf hebben, lijkt het voor verliefde mensen eerder alsof ze om een cadeautje vragen, dan dat ze er een aanbieden" Een gesprek tussen een verliefde en iemand die geen wederkerige gevoelens koestert, zou volgens Ariane Amsberg zo kunnen verlo pen dat niemand zich gegeneerd voelt: „Ik ben verliefd op je (of een andere formulering). Het spijt me. ik voel dat niet voor jou. Ik denk ook niet dat ik het zal krijgen, want (vul maar in). Ik vraag ook niks van je. ik laat je alleen maar zien wat ik voel. Hoe moet het nu verder? Ik vind het vervelend om je pijn te doen. We gaan gewoon met elkaar om zoals we tot nu toe hebben gedaan. En ik zal het je zeggen als het over i§." Op deze manier of iets verge lijkbaars gaat niemand af. vindt Ariane Amsberg. Je respec teert eikaars gevoelens, kunt er gewoon over praten, en hoeft el kaar niet te ontlopen of bot te doen. Rockey is een flinke baby en zijn verzorgster heeft dan ook een buitenmodel zuigfles voor hem nodig. Rockey is een witte neus hoorn. geboren in de dierentuin van San Diego in California De mens heeft de machine eens uitgevonden als hulpmiddel voor zichzelf, schrijft media-socioloog dr. Peter Hofstede in Televizier. „Met behulp van de techniek zou voor heel de mensheid de aarde in een paradijs worden herscha pen. Inmiddels blijkt dat wij ons daarin hebben vergist. Da rollen zijn omgedraaid. Onze eigen scheppingen, de machines, heb ben ons in hun macht gekregen Wat zo lang een hoofdmotief is geweest in de science fiction, ge liefkoosd thema in romans, films en televisie, lijkt ten slotte wer kelijkheid te zijn geworden. De techniek ontpopt zich als het monster van Frankenstein. Zo dreigt de mensheid warempel het slachtoffer te woiden van ha&r genialiteit. Want wie doet er nu de ene briljante uitvindig na de andere, met als resultaat dat hij zichzelf overbodig maakt?" Kort geleden stonden in de maandagse vragenrubriek nieu we adressen waar oude brillen verzameld worden. Een van de adressen is dat van mevrouw M van Wens veen-Abbema. Nijen- beeksepad 7. 7213 DS Gorssel Mevrouw Van Wensveen is on langs in het Zuidafrikaanse kleurlingendorp Eerste Rust ge weest. een kilometer of tien van Pretoria, waar niet-zwarten die zich toch niet op een zuiver blan ke afstamming kunnen beroepen moeten wonen. De „afzonderlijke ontwikkeling" (dat klinkt, wat aardiger, maar betekent precies hetzelfde als „apartheid", zegt. mevrouw Van Wensveen) treft ie dere niet blanke van hoog tot laag. en zo wonen in deze „loka- tie" Eerste Rust zowel artsen, schoolhoofden en aan buiten landse universiteiten afgestu deerden als de allerarmsten Er wordt graag en veel gelezen, maar een oogarts of opticien is er niet. Omdat het erg moeilijk en duur is om even naar Pretoria te gaan. is er een „brillen-centrum" ingericht, waar niet meer ge bruikte brillen worden ingeza meld. Daar kunnen de mensen die een bril nodig hebben, net zo lang passen tot ze een geschikt exemplaar vinden. Hoe groter de keus. hoe groter de kans dat zo'n bril past. Van daar dat mevrouw Van Wensveen op zich heeft ge nomen om hier brillen in te zame len en die dan door te sturen naar het brillencentrum in Eerste Rust. Wie er een of meer beschik baar heeft, kan die sturen of afge ven op het genoemde adres. Ze zijn er in de Amerikaanse staat Louisiana nu achter, wat voor voor soort schip het is ge weest waarvan eerder dit jaar het wrak voor de kust van Baton Rouge in die staat gevonden is. Gevonden, meer nog niet, maar dat komt zeker, omdat het schip een lading goud en zilver aan boord gehad moet hebben. Het gaat om het Spaanse schip El Constante, dat in 1766 in een wer velstorm is vergaan. Het schip moet bij een vloot van zes sche pen gehoord hebben, die van Ve racruz in Mexico op weg waren naar Spanje. Daaaruit trekt men de conclusie dat er nog minstens twee schepen uit de vloot in de buurt van El Constante op de bodem moeten liggen. En ook die moeten schatten aan boord ge had hebben, want de vloot heeft, is uit historische bronnen geble ken. voor meer dan (toen vijf tien miljoen pesos aan goud. zil ver, koper en specerijen ver voerd Hoeveel de lading nu waard is. is volgens de autoritei ten van Louisiana onschatbaar. Ze noemen het ..de opzienba rendste v ondst" uit de geschiede nis van Louisiana

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1980 | | pagina 5