'jSteenkooltransport
)ok via pijpleiding
V,
Elektronica rukt op in moderne kantoor
Kantoormachines blijven gevraagd
leerling-ziekenver
zorgenden
'Belang olieconcerns in
Gasunie moet terug'
Protest tegen toelating
deel winkeldiefstallen
SUCCES-AGENDA IS ER
Jredero vergroot belang in pijpbekleding
ndustriële
roduktie nu
elijk aan 1979
Vereniging van gasbedrijven:
Minister ontkent 50-guldengrens
Twijfels over plan
van Enraf-Nonius
Exportstop nadeel
voor economische
relaties van Irak
De agenda die met
z'n tijd meegaat^^^^_
Chemie
houdt
open dag
ederland raakt echter achterop bij ontwikkeling
Ondanks stagnatie in economie
iTERPAG 11 OKTOBER 1980
FIN ANCIEN EN ECONOMIE
TROUW/KWARTET
onze redactie economie
[■RECHT Het transport van steenkool zal in de nabije toekomst door pijpleidingen
oeten gebeuren, zoals nu al het geval is met olie en aardgas. Het gebruik van steenkool zal
jrielijk zo snel toenemen, dat de vervoerscapaciteit van trein en schip onvoldoende zal zijn
onvoldoende snel zal kunnen worden uitgebreid, om de geweldige hoeveelheden steenkool
kunnen vdrvoeren.
is de verwachting van ir. A. Fed-
president van de raad van be-
ju van de Verenigde Bedrijven
jjero in Utrecht. Dit probleem
kt nu overal in Amerika te spelen,
ij de hoeveelheden te vervoeren
nlcool naar vooral de elektrici-
fieiltscentrales groter is, dan via rail en
ituul ter kan worden verwerkt. Zo be
an er op de Mississippi bij sommi
sluizen als wachttijden voor
enkooi (schepen van een dag of
lit
orhet transport via pijpleidingen,
de steenkool eerst dienen te wor-
i vergruisd. Vervolgens kan het
import van steenkool!gruis) pre-
kzó gebeuren, als het opspuiten
«zand via pijpleidingen
vergruizen is geen probleem; ook
t voor de elektriciteitscentrales,
nt die kunnen namelijk steenkool-
ils stoken.
!N HAAG (ANP) Ondanks een
jging van drie procent in augustus
het volume van juni tot en met
gustus op hetzelfde niveau als dat
H de overeenkomstige periode van
:t vorige jaar beland. Dit blijkt uit
erekemngcn van het Centraal bu
reau voor de statistiek. Sinds 1 maart
stere df produktie met 2.3 procent.
In sommige bedrijfstakken ontwik-
kWf de prod uk tie zich de laatste drie
I wanden duidelijk beter dan het ge-
Uddrlde
Behalve voor het vervoer van steen
kool. zullen de komende jaren op vele
plaatsen in de wereld pijpleidingen
voor olie en aardgas worden gelegd.
In dit kader blijven Amerika (en Ca
nada) alsmede het Verre Oosten ge
bieden, waarin momenteel het zwaar
tepunt van deze aktiviteiten ligt. Het
is evenwel te verwachten, dat er in
het Midden-Oosten op dit gebied in
de toekomst ook heel wat werk ge
daan zal kunnen worden.
De heer Feddes verwacht daarom
ook voor het „bekleden" van stalen
pijpen pipe-coating een goede
markt. Volgens hem is de pipe-coa
ting „een hele goede zaak. zeker de
eerstkomende vijf jaar en wellicht
gedurende de gehele jaren tachtig."
Vandaar dat de Verenigde Bedrijven
Bredero het een aantrekkelijke zaak
vindt, dat de belangen in de pipe-
coating begin volgend jaar worden
uitgebreid door de overneming van
de resterende helft van de aandelen
Bredero Price. Met deze transactie is
een bedrag „van meerdere tientallen
miljoenen guldens" gemoeid, dat met
behulp van de „huis"bankiers kan
worden betaald.
De heer Feddes noemt de transactie
een aantrekkelijke zaak. omdat het
voor Bredero een uitbreiding bete
kent op een bekend terrein en in een
groeiende markt. De pipe-coating zal
in de toekomst dan ook tot een kwart
van de omzet van Bredero Verenigde
Bedrijven uitgroeien.
Zestien jaar
Al een jaar of zestien, namelijk vanaf
1964. hebben Bredero en Price (Vere
nigde Staten) in Europa samenge-
ADVERTENTIF
In december 1980
gaat onze opleiding weer van start waarvoor wij nog enkele
)e totale opleidingsduur bedraagt
jaar. waarvan de eerste 2 maan
den bestemd zijn voor theoretische
norbereiding op het toekomstig
*ert(,de z.g. préklinifche periode
Na óe eerste 2 maanden bedraagt
hel buto-maandsalaris minimaal
1.460,12 exclusief de onregel-
mafgheidstoeslag.
Om lot de opleiding toegelaten te
kunnen worden moet aan de vol
gende eisen worden voldaan: ten
minste 17 jaar oud zijn en in het
bezit van één van de volgende
diploma's. MAVO III of MAVO IV.
'NAS. L.H.N.O.-C niveau, of
LT.S.-C niveau.
Mevrouw J. E Demaret. Hoofd
tiding, verstrekt graag telefo-
Imscb nadere inlcih tingen
kunnen plaatsen.
Leerlingen die niet in Amstelveen
woonachtig zijn. kunnen in onze
personeelsflat worden gehuisvest.
De sollicitatiebrief kan gericht wor
den aan de afdeling Personeelsza
ken van
HET ZONNEHUIS AMSTELVEEN
Laan van de Helende Meesters 2
1186 AM Amstelveen
Tel.020-45 83 51
Uitga-inde van de Chnstcliike Vereniging "H-l
Zonnehuismei verpleeghuizen ie Amstei
veen, Beekbergen. Doom. Vlaardingen. Zuid
hom en Zwolle
werkt op het gebied van pijpbekle
ding voor olie- en gasleidingen. De
samenwerking was zo goed. dat het
vorig jaar een logische stap was deze
exclusieve samenwerking tot de ge
hele wereld uit te breiden.
In juli vorig jaar nam Bredero Vere
nigde Bedrijven de helft van de aan
delen over van alle op het gebied van
de coating werkzame dochterbedrij
ven van Price. Begin volgend jaar
wordt dus de andere helft van dit
aandelenpakket van Price overgeno
men. Eigenaar Harold Price wil daar
mee geld vrijmaken, waarbij het gaat
om een bedrag van naar schatting
dertig miljoen gulden.
Bredero Price welk bedrijf onder
dezelfde leiding zal worden voortge
zet beschikt over zestien fabrieken.
Daarvan staan er drie in Europa
(Schotland. West-Duitsland en Ne
derland. waarbij moet worden opge
merkt dat het bedrijf in Delfzijl voor
lopig in de motteballen ligt), vijf in de
Verenigde Staten, twee in het Mid
den-Oosten. vier in het Verre Oosten,
een in Afrika en een in Zuid-Amerika.
Afhankelijk van de regionale vraag
(welke term overigens vrij ruim kan
worden genomen) naar grote pijplei
dingen. schommelt de produktie per
vestigingsplaats van jaar tot jaar. Dit
is ook de verklaring, waarom regel
matig nieuwe fabrieken worden ge
sticht en bestaande bedrijven worden
verplaatst.
Intussen wordt verwacht, dat Brede
ro Price dit jaar een omzet zal berei
ken van ruim driehonderd miljoen
gulden. De heer Feddes tekende hier
bij aan, dat de anderhalve maand
geleden voorspelde groei van de
winst in 1980 met tien procent, ge
handhaafd blijft.
Het coaten van de dikke stalen pijpen is erg secuur werk. De pijp
moet worden gereinigd, zodat er geen roest, olie, stof en andere
ongerechtigheden meer aanzitten.
Noordzee-olie
Een van de gebieden, waar Bredero
Price zeer actief is. is Schotland. Dit
wegens de olie-aktiviteiten op de
Noordzee. In Leith bij Edinburgh
staat een pijpbekledingsbedrijf. dat
een ruim assoortiment van beklede
buizen kan aanbieden en (daarom)
volop van werk is voorzien. Hier wor
den buizen bekleed met een plastic
laag (tegen het roesten) en desge
wenst met een andere soort roest-
beschermende laag plus een gewa
pend betonnen wand om de buizen
die in de zee worden afgezonken ook
zwaarder te maken.
Min of meer in het verlengde van de
aktiviteiten op de Noordzee, houdt
Bredero Vast Goed zich in Aberdeen
en omgeving (het „Texas" van het
Verenigd Koninkrijk) bezig met de
projectontwikkeling van complete
wijken, met woningen, straten, riole
ring en alles wat er bij de aanleg van
een nieuwe wijk komt kijken.
In Engeland in Londen en omge
ving wordt voorts gewerkt aan de
ontwikkeling van winkel- en kanto
rencentra en woningen, terwijl er
plannen bestaan voor de bouw van
huizen in de regio Londen.
Van onze redactie economie
AMSTERDAM Het hoofd
bestuur van het „Vakcentrum
levensmiddelen" heeft bij de
minister van justitie gepro
testeerd tegen mogelijke
plannen om winkeldiefstallen
met een waarde van minder
dan vijftig gulden niet meer
te vervolgen.
Het vakcentrum een organisatie waar
2.500 zelfstandige kruideniers lid van
zijn. vindt de plannen een officiële
aansporing tot diefstal. Bovendien,
DEN HAAG (ANP) Alle grote par
tijen in de Tweede Kamer zijn onge
rust of de plannen van Enraf-Nonius
om in Oost-Groningen tien instru
mentfabriekjes te stichten nog wel
doorgaan. Kamerleden van CDA.
PvdA, WD en D'66 hebben minister
president Van Agt en minister Van
Aardenne (economische zaken) ge
vraagd of Enraf-Nonius van deze
plannen heeft algezien. Daarover be
richtte het Friesch Dagblad, eerder
deze week.
Volgens dit artikel, dat berust op
uitlatingen van de kant van Enraf-
Nonius zal de levensvatbaarheid van
elk project afzonderlijk zal worden
bekeken. De Kamerleden vragen zich
af of dat wel klopt met de afspraken
die de bestuurscommissie noorden
des lands met het kabinet heeft ge
maakt. Is de regering ingelicht door
Enraf-Nonius over de wijziging van
de plannen? Ook willen zij weten hoe
de bestuurscommissie noorden des
lands heeft gereageerd als zij tenmin
ste op de hoogte is gebracht.
Welke maatregelen neemt de rege
ring als Enraf-Nonius inderdaad is
teruggekomen op de toezeggingen, is
de laatste vraag van de Kamerleden.
zo schrijft het Centrum: een ont
vreemding ter waarde van ƒ49.90 is
voor een kruidenier geen kleine dief
stal maar een zeer grote. Het is onmo
gelijk het ontstane verlies met omzet-
vergroting te compenseren.
Ambtenaren op het ministerie van
justitie ontkennen dat er een waarde-
grens is waar beneden geen vervol
ging wordt ingesteld. Wel buigt men
zich al een tijd over het probleem dat
het openbaar ministerie niet overal in
het land dezelfde maatstaven han
teert. Bij justitie wordt getracht tot
uniforme vervolgingsregels inzake
winkeldiefstallen te komen. Bij het
opstellen van een richtlijn zullen ook
meer factoren worden betrokken dan
een bedrag, bijvoorbeeld de leeftijd
van de verdachte en de vraag voor de
hoeveelste keer deze is betrapt.
Vorige week heeft de voorzitter van
de raad voor het filiaal- en grootwin
kelbedrijf, de heer A. Heijn. ook al
geklaagd over een vermeende grens
waaronder niet wordt vervolgd. De
kruideniers waren nog feller in hun
uitingen Ze dreigen zich niet meer
aan overheidsvoorschriften te zullen
houden als de overheid diefstallen
toelaat.
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG De positie van
de oliemaatschappijen Shell
en Esso in de Nederlandse ga
sunie moet afgezwakt wor
den. Het belang van de olie-
reuzen in de Gasunie dient te
worden teruggebracht tot
twintig procent. Dat is de op
vatting van de VEGIN (sa
menwerkende gasbedrijven).
Momenteel is de Gasunie voor de
helft in handen van de twee oliemaat
schappijen. De overheid heeft even
eens een belang van vijftig procent.
„Om in de toekomst de gaslevering
aan de verbruikers veilig te stellen,
tegen een zo laag mogelijke prijs zou
den overheid en gasbedrijven samen
BEIROET, LISSABON (AFP, Reu
ter) Een langdurige onderbreking
van de Iraakse olieleveranties aan
het Westen en de derde wereld zal
ernstige repercussies hebben voor de
economische relaties van dit land.
Tot 1978 was Irak een middelmatige
olieproducent met een produktie van
zo ongeveer 2,5 miljoen vaten per
dag. De afgelopen twee jaar verhoog
de het land zijn produktie met veertig
procent en werd Irak, door de terug
vallende produktie van Iran, na Saoe-
di-Arabië de grootste olieproducent
ter wereld. Irak gebruikte zijn olie om
een economisch onafhankelijker po
sitie te verwerven. Daarbij verkocht
Bagdad een groot deel van deze delf
stof niet meer via de multinationale
oliemaatschappijen, maar recht
streeks aan de geïndustrialiseerde
landen en wel met name Frankrijk,
Japan en West-Duitsland. Zestig pro
cent van de Iraakse olie gaat naar
Oost-Europa en landen in de derde
wereld.
Het valt aan te nemen dat bij een
eventuele hervatting -an de oliewin
ning door Irak de derde wereld lan
den het slachtoffer zullen blijken te
zijn van de stopzetting van de export.
Het regime in Bagdad zal waarschijn
lijk zo snel mogelijk willen proberen
de contractuele verplichtingen met
de westelijke landen na te komen,
omdat het van die landen ook econo
mische steun en technologische hulp
krijgt.
een belang van tachtig procent in de
Gasunie moeten nemen, aldus het
VEGIN-hoofdbestuur.
Met dit standpunt is de positie van
Shell en Esso bij de verkoop van het
Nederlandse aardgas voor de tweede
maal in één week ter discussie ge
steld. In politiek Den Haag is de
vraag opgeworpen of de beide olie
reuzen niet teveel profijt trekken van
de aardgas-export, die de komende
jaren miljarden guldens extra gaat
opleveren.
De VEGIN is bang. dat de aanvulling
van de slinkende aardgasvoorra
den met behulp van kolengas in de
toekomst geheel in handen komt van
Shell en Esso. Het is volgens de VE
GIN „niet uitgesloten" dat de Gasu
nie elke activiteit op het gebied van
kolcnvergassing aan de oliemaat
schappijen overlaat.
De VEGIN heeft, wat dit betreft, geen
bijster gunstige ervaringen met de
Gasunie. Zo heeft men tevergeefs ge
probeerd de Gasunie te interesseren
voor de bouw van een proeffabriek
voor kolenvergassing. Bestuurders
van de VEGIN hadden de indruk, dat
de onwil te wijten was aan de „parti
culiere aandeelhouders". Shell en Es
so dus. Volgens een woordvoerder
van de VEGIN („we steken onze be
langstelling voor samenwerking met
de Gasunie niet onder stoelen of ban
ken") is er nog steeds geen enkel
uitzicht op een gezamenlijk project.
ADVERTENTIE
Van onze redactie economie
AMSTERDAM Chemie
wordt niet alleen bedreven in
laboratoria of in fabrieken. We
worden dagelijks met onze
neus op de chemie gedrukt. In
onze woningen (de nylon
vloerbedekking, de plastic wa
terleiding), in onze kleding (de
helft van alle kleding is van
kunststof) in onze geneesmid
delen, in onze voeding, in onze
recreatie (foto en film) en
waar niet. Chemische proces
sen spelen zich vrijwel iedere
seconde en op vrijwel elke
plaats af, zie een roestende
spijker of het hard worden van
een pasgeverfde deur.
Vandaag kan men in Neder
land op meer dan tachtig
plaatsen zien. wat chemie zoal
met ons dagelijks leven te ma
ken heeft. Dan houdt de che
mie „open dag". Laboratoria
van universiteiten en hoge
scholen, van ziekenhuizen en.
van onderzoekinstellingen als
TNO en de Keuringsdiensten
voor waren gunnen het pu
bliek dan een kijkje in de
keuken.
Meer dan dertig chemische be
drijven laten hun produktie-
proces zien en tonen wat zij
doen op het gebied van veilig
heid en milieu. Lijsten van
deelnemende instellingen en
bedrijven liggen ter inzage bij
de tweehonderd VVV-kanto-
ren in ons land.
Bonze redactie economie
onze redactie economie
AMSTERDAM Steeds meer mensen werken op kantoor. Bij de laatste gehouden j-,
Irijfstelling (in 1975) bleek dat ruim een kwart van de beroepsbevolking te zijn. Dit oGlirS 111 ClJIGrS
centage stijgt nog voortdurend. De aard van de werkzaamheden op kantoor verandert
nwel.
borautomatisering leidt niet al-
tot nieuwe functies, maar veran-
ook de inhoud van bestaande,
fveer twintig jaar geleden begon
ontwikkeling in de Verenigde
*n met de komst van de gel'nte-
rde schakeling, meer bekend als
frland dreigt op het terrein van
elektronische kantoor achterop
Iken, meent drs. M A. H. van den
voorzitter van de tentoonstel
commissie Efficiency Beurs
De uitgaven voor moderne kan-
apparatuur. met inbegrip van de
verwerking, zijn in Engeland en
ikrijk twee- a driemaal en in
t-Duitsland bijna twee keer zo
als in ons land
"geland wordt bij meer dan de
van de middelbare schooloplei-
ïn al met computers gewerkt,
voorbeeld dat nog met vele ande-
•u zijn aan te vullen. „Als we niet
•ssen", aldus drs. Van den Akker,
in we deze boot missen."
Deent, dat op het gebied van de
oorautomatisering op wat lange-
"nijn grote veranderingen zullen
fden Het bedrijfsleven en de
schappij hebben als geheel ech-
'id zich hierop in te stellen Kan-
*ork ts namelijk veel minder ge-
dcn aan machines dan aan proce-
waarbij nog een flinke speel-
jw aanwezig is hoe het hwerk uit
'oeren en in welk tempo.
Mj komt. dat veel kantoorarbeid
onder druk staat van de markt-
van het elndprodukt. Dit, in
instelling tot het industriële pro-
KNoprores, waar concurrentie leidt
andere werkwijzen, rationalisatie
en toepassing van andere machines.
Vast staat echter, dat er veranderin
gen komen wat het werken op kan
toor betreft. Men is zich bewust ge
worden welk deel van de kostprijs
tegenwoordig bestaat uit kantoorar
beid. die almaar duurder is geworden.
De gestegen arbeidskosten blijken
een sterke prikkel te zijn voor kan
toorautomatisering. vooral in het
midden- en kleinbedrijf dat op een
commerciële markt opereert
De komende Efficiency Beurs richt
zich duidelijk op dit midden- en
kleinbedrijf. De jongste ontwikkelin
gen in kantoorautomatisering bren
gen apparatuur en toepassingen ook
commercieel binnen het bereik van
de middelgrote en kleine bedrijven.
Prijs omlaag
Door de toepassing van chips, het
flintertje silicium, waarop ingewik
kelde elektronische functies kunnen
worden vastgelegd, en allerhande ap
paratuur kon de prijs ervan omlaag
gaan. Doorgaans als gevolg van het
simpele feit. dat wat voorheen tijdro
vende assemblage- en montagewerk
zaamheden vergde, nu kan worden
vervangen door één, in grote hoeveel
heden gefabriceerd en dus goedkoop
onderdeel
Het is echter niet alleen de prijs, die
maakt dat er meer kantoormachines
bereikbaar worden voor kleinere be-
Van onze redactie economie
AMSTERDAM Van 13 tot en met 22 oktober wordt in de Amsterdamse
RAI voor de lefde maal de Efficiency Beurs gehouden, onder auspiciën van
de Vereniging van Importeurs en Fabrikanten van Kantoormachines (VIF-
KAl.Het aantal exposanten bedraagt ditmaal 317, tegen 283 op de vorige (in
1978 gehouden) beurs, die bijna 135.000 bezoekers telde.
Behalve uit Nederland zijn de exposanten afkomstig uit België, Denemar
ken, Engeland, Frankrijk, Ierland, Italië, Japan, Spanje, USA, West-Duits
land, Zveden en Zwitserland.
De Efficiency Beurs is dagelijks geopend van 10-17 uur. Op maandag 20 en
dinsdag 21 oktober ook van 19-22 uur. Zaterdag 18 en zondag 19 oktober is de
beurs gesloten. Toegangsprijs 8,50, houders pas 65 6.
drijven. Belangrijker nog is mis
schien wel de invloed van chips op de
bediening van de machine. Machines
kunnen nu al worden aangeschaft
zonder de noodzaak om ook bedie
ningsspecialisten op te leiden of aan
te trekken
De jaren tachtig worden de jaren van
de informatica en communicatie ge-
Van onze redactie economie
AMSTERDAM De stagnatie van de economische groei
heeft nog geen zichtbare invloed op de markt voor kantoor
machines en -inrichting in ons land. Het belangrijkste gege
ven, de jaarlijkse importcijfers, gaf in het afgelopen jaar een
toeneming van ruim 25 procent te zien ten opzichte van het
voorafgaande jaar.
De invoer beliep daarmede ruim 2,1
miljard gulden. De binnenlandse pro
duktie bleef met 1,5 miljard gulden
vrijwel stabiel. De export groeide met
ruim 300 miljoen gulden, of 12 pro
cent. tot 2.2 miljard gulden. De sterk
ste groei boven het branchegemid
delde gaven de gegevens-verwer-
kende apparatuur (computers) en de
kopieerapparatuur te zien. De import
van deze hulpmiddelen voor het he
dendaagse kantoo steeg verleden
jaar met respectievelijk 34 en 43 pro
cent.
Ook de sector kantoormeubelen kon
het tempo bijhouden. De jaarlijkse
produktie nam toe van 245 tot 290
miljoen gulden, terwijl de import zich
uitbreidde van 85 tot 110 miljoen gul
den. De groei van de meer conventio
nele tel- en boekhoudmachines en
kasregisters bleef daarentegen iets
achter
Exportoverschot
Er blijkt nog steeds een exportover
schot te zijn voor de totale kantoor-
machine-branche. Zo is er sprake van
een zeer belangrijke export van
schrijfmachines (in 1979 voor 463 mil
joen gulden en van kopieerapparaten
(715 miljoen gulden in 1979). Ook de
export van automatische gegevens
verwerkende machines en randappa
ratuur nam vorig jaar belangrijk toe
en bereikte een waarde van 270 mil
joen gulden tegen 151 miljoen gulden
in 1978.
Samenvattend kan worden gezegd,
dat er vorig jaar sprake was van een
exportoverschot van bijna 100 mil
joen gulden. In 1978 was dit nog ruim
200 miljoen gulden.
Wat de vooruitzichten betreft ziet het
ernaar uit. dat de vraag in ons land
naar kantoormachines en -artikelen
voor kantoorinrichting in de eerste
helft van de jaren tachtig nog wel zal
aanhouden. Nederland heeft name
lijk op het gebied van de kantoorau
tomatisering een achterstand verge
leken met de omringende Europese
landen.
noemd. Daarbij spelen kopieer- en
druktechnieken een grote rol Het is
dus niet verwonderlijk, dat daaraan
op de Efficiency Beurs veel aandacht
wordt besteed.
De bezoeker aan de beurs zal zijn hart
kunnen ophalen aan de nieuwste ont
wikkelingen op het gebied van zelf
drukken met behulp van onder meer
steeds gemakkelijker te bedienen off
setmachines. Ook hier heeft namelijk
de microprocessor (de chip) zijn intre
de gedaan. Waar vroeger zelf drukken
vaak te duur en te omslachtig was.
kan nu met betrekkelijk eenvoudige
hulpmiddelen het maken van druk
werk zelf ter hand worden genomen.
Tel- en tekenmachines
Ook bij de tel- en rekenmachines en
bij de kasregisters blijkt duidelijk de
verdere opmars van de elektronica.
De chip. gekoppeld aan moderne
technieken van het afdrukken of afle
zen van gegevens, heeft gemaakt dat
al deze zaken de laatste jaren handza
mer. goedkoper, veelzijdiger en ver
nuftiger zijn geworden.
De zakrekenmachine, die kan praten,
is als novum op de beurs. De scanner,
waarmede gegevens van een produkt
worden afgelezen en zo automatisch
door de kassa geregistreerd, vindt al
ingang. Uniforme artikelcodering
wordt al voor voedingsmiddelen ont
wikkeld.
Hier en daar wordt het al op beperkte
schaal gebruikt, waarbij lering wordt
getrokken uit de in de VS gemaakte
fouten. Daar kwam het voor. dat
klanten soms uit de winkel wegble
ven omdat zij de code (prijs) niet
konden lezen en de computer wel.
Wie wat bewaart, die heeft wat. is een
oud-Hollands gezegde. Dat gaat ze
ker op voor kantoren, waar het nogal
eens voorkomt dat teveel functiona
rissen dezelfde zaken bewaren. Kan-
toorkasten hebben in de praktijk
daarom nogal eens een archief
functie.
Over het algemeen is het met de
toegankelijkheid daarvan echter
droevig gesteld. Onderzoekingen in
Duitsland hebben bijvoorbeeld aan
getoond. dat ongeveer 12 procent van
alle kantoorkosten wordt besteed
aan het opbergen en terugzoeken van
stukken. Op het gebied van het op
bergen maakt trouwens de microfilm
steeds meer opgang. Niet alleen
neemt een verfilmd archief tot 98
procent minder ruimte in dan een
papieren archief, ook is het lichten
van een dossier op microfilm slechts
het werk van enkele seconden.
Niettegenstaande de opmars van de
elektronica in het kantoor zal het
verrichten van efficiënt kantoorwerk
zonder een pen op papier te zetten
voorlopig nog wel toekomstmuziek
blijven. Handwerk zal. snelle tel- en
rekenmachines ten spijt, blijven be
staan.
Dat is dan waarschijnlijk ook wel de
reden, waarom de vulpen weer „terug
van weggeweest" is. De veertien ka
raats gouden penpunt is echter nu
wel verleden tijd. Niet omdat goud zo
duur geworden is. maar omdat er nu
metalen zijn die veel slijtvaster zijn
en de gebruiker meer schrijfcomfort
bieden. Dat deze metalen vaak kost
baarder zijn dan goud moeten we
maar op de koop toenemen.
