Mr. Yap Thiam Hien (eredoctor aan
de VU): een discipel zonder bedrog
Tekening van een lezer
Trouw
alleen vrouwen mogen er eten
Commentaar
Medezeggenschap in Europa (1)
""^Medezeggenschap in Europa (2)
Sigarettenpakje krijgt geen
extra waarschuwing
Terschelling mag
stalling caravans
niet voorschrijven
zonder ketting
niet negatief
gratis eten
de langste
vernieuwing
verslaving
5 DINSDAG 7 OKTOBER 1980
4 -■
BINNENLAND
TROUW/KWARTET
Pc Europese Commissie, hel he-
|,iuur van de Europese Gcmcen-
schap, wil internationale onderne
mingen verplichlcn hun werkne
mers in te lichten en t: raadplegen
over belangrijke ontwikkelingen in
hel bedrijf. De Europese commis-
yris voor sociale zaken, ir Vrede-
hng. heeft hiertoe votige weck een
ontwerp voor een Eiïopcse richt
lijn bekend gemaakt. De betekenis
van deze Europese activiteit is
'^(vooralsnog zeer betrekkelijk Prin
cipieel is het echter wd belangrijk,
cn voor de EG een goede zaak
be
'kei Eerst de betrekkelijkheid. Het voor-
stel van de Europese commissie is
iccn zaak van lange adem. Eerst
Per zullen Europees parlement en
Europese ministerraad zich over
het ontwerp buigea Het is te hopen
>r4|dat zij er niet op zullen willen
afdingen. Daarna kan het nog jaren
gaan duren voordat de EG-lidsta-
Mcn hun wetgeving hebben aange
past aan de richtlijn.
Een andere beperking in het voor-
D stel is, dat het alleen betrekking
heeft op grensoverschrijdende be-
pllidrijven. Zuiver nationale bedrijven
w «hebben er dus niet mee te maken.
Er zijn veel voorbeelden van Euro-
thjpcse richtlijnen die gevolgen heb-
100 ben voor strikt nationaal werkende
wetgeving, bij voorbeeld de richt
lijn voor gelijke behandeling van
mannen en vrouwen voor de sociale
zekerheid. De medezeggenschap
van werknemers is kennelijk vol
gens de EG-leiding nog niet belang
rijk genoeg om ook een dergelijke
beïnvloeding van nationale wetge
ving tc rechtvaardigen.
Ook inhoudelijk zullen de nieuwe
verplichtingen voor multinationale
ondernemingen betrekkelijk zijn.
Voor Nederland zullen zij op het
eerste gezicht weinig nieuws bren
gen. Bij belangrijke beslissingen als
bedrijfssluiting, overplaatsing, fu
sie, reorganisatie en dergelijke
moeten de werknemers van vesti
gingen van multinationals minstens
dertig dagen de tijd krijgen advies
uit te brengen. Gaat het om beslis
singen over arbeidsvoorwaarden of
het werk zelf, dan is overeenstem
ming met de werknemers of hun
vertegenwoordigers nodig. Het lijkt
allemaal veel op de instemmings-
en adviesrechten van de Nederland
se ondernemingsraden, met als be
langrijk verschil dat in ons land die
raden in beroep kunnen gaan bij de
rechter wanneer een ondernemer
ondanks een negatief advies toch
een bepaald plan doorzet.
door dr. J. Verkuyl
Op 20 oktober zal de V.U. ter gelegenheid van het eeuwfeest
een eredoctoraat verlenen aan mr. Yap Thiam Hien, de
bekende Indonesische advocaat van Chinese afkomst wiens
activiteiten ln Indonesië en ln Internationale verbanden reeds
vaak de aandacht hebben getrokken. In dit artikel willen wij
eerst enkele gegevens uit de levensloop van mr. Yap doorge
ven en daarna die activiteiten belichten die tot de verlening
van dit eredoctoraat hebben geleld.
'aarom is dit voorstel van de
uropese Commissie dan toch
irincipieel zo belangrijk? Omdat
:t iets probeert waar te maken van
iet uitgangspunt dat de Europese
ïemeenschap een gemeenschap
moet worden, en niet alleen maar
een gemeenschappelijke markt
waarop ondernemers volgens de
beginselen van de particuliere on-
nlrdernemingsge wijze produktie in
m^vrijheid kunnen opereren,
e «fjHet Europa van de negen is nog te
reel het Europa van de onderne-
ners- Van dc Europese idealen is
iet igenlijk alleen de vrije gemeen-
n. dschappelijke markt een succes ge-
bli0 vordert. Voor het overige nemen
(JJjta waar dat er vaak grote onderlin-
aitpge meningsverschillen zijn tussen
onüe regeringen van de lidstaten, dat
jlltoje parlementaire democratie op
1 vÏEuropecs niveau nog nauwelijks in
jonle kinderschoenen staat, en dat het
n bop sociaal gebied zelfs nog schort
een gemeenschappelijk ideaal
5 v%ee\d waarnaar gestreefd zou kun
nen worden.
lbj| /n ons eigen land hapert de overleg-
ej economie, en raakt de verzorgings-
:htt staat om met minister Albeda
stvan sociale zaken te spreken in
crisis. Op Europees niveau
er echter nog geen verzor7
wietfingsstaat bestaan, en de overleg-
voc conomie is ondanks enkele pogin-
gen de afgelopen jaren om in Brus
sel te komen tot driepartijenoverleg
tussen werkgevers, vakbeweging en
overheid, niet van de grond geko
men. De Europese vakbonden pro
beren een gezamenlijke strategie op
hoofdlijnen te volgen, en hebben
daarvoor de werktijdverkorting, als
middel tot bestrijding van werk
loosheid, gekozen. Op veel succes
sen kan de Europese vakbeweging
echter nog niet bogen.
Op deze wijze is het met name voor
socialistische mensen gemakkelijk
geworden de EG af tc doen als
zijnde een „kapitalistisch bol
werk". Toch weten we. zeker ineen
land als Nederland, dat de econo
mische problemen en de werkloos
heid niet meer per land afzonderlijk
zijn op te lossen. Daarom is het
goed dat de Europese Commissie
werkt aan zaken als medezeggen
schap van werknemers, ook al is
dan zo'n voorstel als dat van vorige
week op zichzelf van betrekkelijke
betekenis. De afgelopen jaren heb
ben vakbonden van EG-landen ge
probeerd een gezamenlijke rol te
ontwikkelen tegenover multinatio
nale bedrijven. Dat is eigenlijk niet
gelukt. Dat was jammer want juist
langs deze weg had zich bij de
organisaties van werknemers een
Europees denken kunnen ontwikke
len. precies in die kringen waaraan
dit denken nog veel schort.
Yap Thiam Hien ls op 25 mei 1913
geboren in Kotaradja-Atjeh ln Indo
nesië. Hij werd eerst opgeleid voor
onderwijzer op de .Hollands-Chinese
kweekschool" in ..Meester Cornells",
een woonwijk in het voormalige Ba
tavia, en was enkele Jaren werkzaam
op een christelijke school ln Cherlbon
(West-Java). In 1938 werd hij ln Ja
karta gedoopt door de bekende ds. A.
K. de Groot, die zoveel voor Indone
siërs van Chinese afkomst heeft bete
kend ln de vóóroorlogse jaren. In dat
zelfde Jaar begon hij rechten te stude
ren. Eerst in Jakarta en later aan de
rijksuniversiteit ln Leiden, waar hij in
Juli 1947 zijn doctoraal examen deed.
In dat Jaar woonde hij als lid van de
Indonesische jeugddelegatie ook de
tweede christelijke Jeugdconferentle
in Oslo bij, waar hij onder andere
Philip Potter leerde kennen en nauw
betrokken werd in de dienst der ver
zoening tussen Indonesië en Neder
land in de eindfase van het Neder
lands-Indonesische conflict (1947-
1949). Verdere trainingen in jeugdlei
ders-cursussen ln Bossey en Selly
Oak gaven hem een vooraanstaande
plaats in het christelijke Jeugdwerk
in Jakarta tot 1950, waarin hij zowel
.zijn pedagogische als zijn organisato
rische gaven kon ontplooien in die
oefenplaats van de oecumene die Ja
karta is. Vanaf 1950 trad hij op als
advocaat, terwijl hij daarnaast deel
nam aan allerlei commissies van de
Raad van Kerken ln Indonesië en
later ook van de Wereldraad van
Kerken.
Mensenrechten
Mr. Yap Thiam Hien heeft vanaf het
begin van zijn publieke optreden zo
wel tijdens het regiem van Sukarno
als tijdens het regiem van president
Suharto duidelijk positie gekozen
vóór de Indonesische onafhankelijk
heid en tevens heeft hij met onom
koopbare eerlijkheid gekozen voor de
rechtsstaat en de handhaving van
mensenrechten. Als lid van de com
missie voor mensenrechten in Jakar
ta en als pleiter voor tallozen aan wie
naar zijn overtuiging onrecht was ge
schied en geschiedt
Deze onverschrokkenheid in plei
dooien en artikelen heeft tweemaal
geleid tot gevangenname. De eerste
maal voor enkele dagen in 1968 en de
tweede maal voor enkele maanden in
1974. Beide malen werd hij onder
aanbieding van verontschuldigingen
weer vrijgelaten zonder veroorde
lingen.
Ik vergeet nooit hoe de Indonesische
ambassadeur in Den Haag mij op de
Eerste Kerstdag van 1974 verheugd
opbelde dat Yap was vrijgelaten. Het
treffende ls dat deze belevenissen
hem nooit hebben afgeschrikt, maar
dat de contacten met onder andere
de politieke gevangenen in de gevan
genis hem bewogen om des te vrij
moediger voor hen op te komen. In de
eerste brief die lk na de ook door mij
bepleite vrijlating ln 1974 ontving,
schreef hij: „Meer nog dan tevoren
wil ik mijn leven wijden aan hen die
slachtoffers van onrecht zijn". En hij
heeft dat waargemaakt.
Temidden van de vele processen
waarin hij optrad als pleiter, waren er
vele die eenvoudige mensen betrof
fen. Maar er waren ook processen die
midden ln de publieke aandacht
stonden en die grote moed vereisten.
De denk bij voorbeeld aan de proces
sen rondom dr. Subandrio, en later
kolonel Latif, Sawlto, gevangen stu
denten enz. Het opvallende ln die
grote processen was dat hij niet al
leen op scherpe wijze onregelmatig
heden in de rechtsgang ontmaskerde,
maar dat hij daar waar sprake was
van schuld de medeverantwoorde
lijkheid van de hoogste autoriteiten
aan het ontstaan van die schuld in
het licht stelde. Toen hij dat bij voor
beeld deed in het proces rondom Su
bandrio. eindigde hij met de woorden
aan de hoogste autoriteiten: „Wie van
u zonder zonde ls, werpe de eerste
steen". En telkens beïnvloedden zijn
betogen de rechters.
Gevangenen
Het indrukwekkendste is naar mijn
mening zijn Inzet voor de politieke
Mr. Yap Thiam Hien
gevangenen, die in 1965 gevangen ge
nomen waren na een mislukte coup.
De kerken hebben, zoals nu langza
merhand algemeen wordt toegege
ven, ln bepaalde lokale situaties veel
gedaan om die gevangenen en hun
families pastoraal en sociaal te hel
pen. Maar mr. Yap is de man die het
feit dat de zogenoemde B-gevange
nen zonder rechtsproces gedurende
vele, vele Jaren werden gevangen ge
houden, op het hoogste juridische en
politieke niveau aan de orde heeft
gesteld. Niet van buiten af (wat niets
kost), maar van binnen uit (wat alles
kon kosten). Hij was het die zonder
onderbreking protesteerde tegen het
feit dat deze mensen werden behan
deld als uitschot van de maatschap
pij, als voorwerpen die naar willekeur
overal heen konden worden ver
plaatst, als rechtelozen en machtelo
zen en stemlozen.
De wijze waarop mr. Yap die strijd
streed, was vol van kritische solidari
teit met de Indonesische republiek.
En hij hield aan. net zo lang totdat
deze B-gevangenen werden vrijgela
ten, zoals dat heden ten dage het
geval is. En toen ze vrij waren, ging
hij onmiddellijk voort met ook te
pleiten voor de „A-gevangenen".
Het merkwaardige van Yap is zijn
wonderlijke combinatie van eerlijk
heid en van liefde. Daardoor bouwde
Tekeningen, bij voorkeur in liggend for
maat, sturen aan Trouw, jury politieke
prent, postbus 859, 1000 AW Amster
dam. Naam en adres aan de achterzijde
vermelden. Voor geplaatste prenten is er
een boekenbon.
DEN HAAO (ANP) - Minister
Ginjaar (volksgezondheid en
milieuhygiëne) ls niet van plan
op pakjes sigaretten een extra-
waarschuwing te laten druk
ken, die ook wijst op de geva
ren van roken voor nlet-rokers.
In antwoord op vragen van het
CDA-Kameriid mevrouw Cor-
nellssen, antwoordt de be
windsman dat algemeen aan
vaard ls dat roken schadelijk ls
voor de gezondheid van de ro
ker zelf, maar dat de gevaren
voor nlet-rokers die tabaks
rook van anderen inademen,
nog zeer ter discussie staan.
Het Kamerlid had graag gezien
dat de tekst die straks op ieder
pakje moe', staan, was gewij
zigd. van „roken bedreigt de
gezondheid" ln „roken bedreigt
de gezonaheld van u en van de
nlet-rokers". Ginjaar meent
echter dat nlet-rokers eerder
hinder #ndervlnden van rokers
en omjeving, zodat een tekst
over fezondheid niet correct
zou ziin.
Hij li echter wel van mening
dat deze hinder moet worden
tegengegaan. Daarom subsidi-
eeri hij ook de stichting volks
gezondheid en roken
poéT
hij vriendschappelijke relaties op
met mensen als admiraal Sudomo en
met de minister van justitie, mr Mud-
jono, met mr E. J. Kanter van het
„Instituut tot bewaking van het
Recht", en zovele anderen van hoog
tot laag wier medewerking noodzake
lijk was om recht te doen
Een hoofdofficier van Justitie zei eens
glimlachend in een kring van Indone
sische advocaten in zijn aanwezig
heid: „Vergeleken met mr. Yap zijn
jullie poesjes waarmee te spelen valt.
Maar voor mr. Yap voelen wij een
eerbiedige vrees; hij is als een tijger
als het om onrecht of willekeur gaat."
Dat is een typerende uitspraak. Mr.
Yap heeft iets in zich van de moed
van een leeuw en het geduld van een
lam. Dat is de reden dat hij zoveel
respect en vriendschap ondervindt
zowel in de Indonesische samenle
ving als daarbuiten. Dat ls ook de
oorzaak van het feit dat hij met zijn
educatieve gaven fungeert als voor
beeld en opvoeder voor zoveel jónge
juristen en advocaten in Indonesië,
die hem als hun leermeester be
schouwen.
Chinese minderheid
Mr. Yap behoort zoals zijn drie na
men reeds aanduiden tot de minder
heidsgroep van Chinese afkomst in
Indonesië, die honderdduizenden om
vat. Deze minderheidsgroep, die be
staat uit in Indonesië geboren Chine
zen (Peranakans) en in recenter tij
den binnengekomen Chinezen (To
toks), heeft het evenals andere „over
zeese Chinezen" niet gemakkelijk. Er
zijn vaak en vooral in crisissituaties
vele spanningen tussen autochtone
Indonesiërs (pribumi's) en niet-
autochtonen (non-pribumi's). Het
exemplarische van mr. Yap is, dat hij
zijn afkomst nooit verloochent en
ook voor deze groep onbevreesd op
komt als ze onrechtvaardig bejegend
wordt of het slachtoffer is van voor
oordelen van de meerderheid jegens
de minderheid. Maar tevens, dat hij
onverschrokken wegen wijst naar een
integratie zonder verlies van identi
teit.
Hij heeft deze groep altijd gewaar
schuwd tegen de neiging zich te ge
dragen als mensen met een dubbele
nationaliteit en loyaliteit, die tot zo
veel wantrouwen heeft geleld en
waarvoor de nieuwe Chinese regering
in Peking nu eindelijk de juridische
grondslag heeft weggenomen in dit
jaar. En hij heeft door zijn vriend-,
schap met talloze autochtonen en
door zijn positieve deelname van de
Indonesische samenleving een weg
gewezen tot een verantwoorde inte
gratie voor de duizenden Indonesi
sche burgers van Chinese afkomst.
International
Deze bekwame en sociaalbewogen ju
rist heeft op velerlei wijze ook de
kans gekregen op internationaal ni
veau zich in te zetten. Van 1968-1975
was hij vice-voorzitter van de com
missie voor interkerkelijke hulpverle
ning van de Wereldraad van Kerken,
waarin vooral voor de projecten en
programma's in Azië zijn inzichten,
zeer gewaardeerd werden
Toen hij na de bekende termijn van
zeven jaar aftrad, werd hij in datzelf
de jaar lid van de commissie voor
internationale zaken van de Wereld
raad (1975-heden). Vanuit diezelfde
ervaring werd hij ook voorzitter van
het ,Jndo-China fonds" van de We
reldraad. dat hulp verleent in Laos.
Vietnam en Cambodja aan slachtof
fers van de conflicten (1972-1975)
Tevens is hij van 1969 tot hedsn lid
van de Internationale Commissie van
Juristen in Genève. De secretaris van
die commissie, mr. Hans Thoolen.
heeft mij eens verteld hoe groot zijn
bijdrage is in die zaken waarover die
commissie zich uitspreekt. In hetzelf
de kader valt ook zijn adviseurschap
van Amnesty International.
De bron
Luther moet eens gezegd hebben:
..Juristen slnd böse Christen." Ik
weet niet wat hem bewoog tot deze
onheuse generalisatie. In ieder geval
weet ik wel, dat dat van Yap Thiam
Hien niet kan worden gezegd. Deze
jurist is een discipel zonder bedrog
Wie zich afvraagt waar de bron ligt
van zijn onverschrokkenheid, van
zijn zeldzame combinatie van eerlijk
heid en liefde, van zijn kritische soil
dariteit en zijn geduld met mensen en
samenlevingen, wordt altijd weer ge
troffen door zijn levend geloof, waar
van hij niet alleen getuigt in gezin en
kerk, maar ook in de rechtszaal en
voor de hoogste autoriteiten.
Met deze erepromotie zet de VU de
lijn voort van de erepromoties van
Martin Luther King, Beyers Naudé en
Helder Camara. Wij verheugen ons
met mr. Yap Thiam Hien en zijn
vrouw Tan Gien Khing Nio en hun
kinderen over dit eerbetoon, dat hij
nooit zocht en dat hem daarom des te
meer verrast als een geschenk en
steun.
Dr. J. Verkuyl, oud-hoogleraar aan
de Vrije Universiteit te Amsterdam,
was jarenlang in Indonesië werk
zaam.
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG De gemeente Ter
schelling mag bezitters van stacara
vans niet verplichten hun caravan
tussen 1 november en 1 maart in de
winterstalling te laten slepen.
Volgens een arrest van de Hoge Raad
is de kampeerverordening van Ter
schelling sinds 1 januari 1977 ongel
dig, omdat toen de provinciale land
schapsverordening in werking trad
Ook die verordening kent regels voor
het laten staan van caravans, maar
dwingt niet tot het stallen van cara
vans in de winter.
Het betrof hier een proefproces, aan
gespannen door kampeerder W. Zaal
uit Den Helder, een van de leden van
de Vereniging Recreatiebelang Ter
schelling. die al geruime tijd heeft
laten weten zeer verontwaardigd te
zijn over c.e gemeentelijke kampeer
verordening.
Zaal had zich in 1978 bewust laten
bekeuren en werd vervolgens zowel
door de kantonrechter als door het
gerechtshof veroordeeld, omdat hij in
strijd met de kampeerverordening
van het eiland zijn caravan niet tijdig
naar een winterstallingsplaats liet
brengen
Deze vonnissen zijn nu door de Hoge
Raad vernietigd. In het arrest wordt
verwezen naar een provinciale land
schapsverordening, die van kracht
werd kort nadat de verordening van
Terschelling tot stand kwam. In die
verordening is de bepaling opgeno
men, dat caravans niet in het zicht
mogen blijven staan tijdens de win
termaanden, tenzij ze op campings
staan. Volgens de Hoge Raad is die
provinciale verordening ook voor
Terschelling van kracht.
Het vrouwenrestaurant ls er nog
niet, maar het komt er wel. En
gauw ook als het aan de initia
tiefneemsters lipt. Het zal het
eerste ln Nederland worden, na
Milaan, Parijs ei Londen ls het 't
vierde van Euwpa, het komt ln
Amsterdam, er het ls hard nodig
dat vrouwen eïidelijk een plekje
krijgen waar se ongestoord kun
nen (na-)praten en eten, begrij
pen we.
Nu zijn de vrouwenhuizen en
idem cafés de laatste Jaren als
paddestoelen uit de grond ge
schoten. Nfemand zal het nut van
deze etablissementen nog durven
ontkenner., bijna niemand ten
minste. Want waar kon een
vrouw vioeger heen als ze, ge
woon voor haar eigen plezier
en zeker niet om door de andere
sekse aaigegaapt en aangespro
ken te vorden even ergens een
kop koCie of iets dergelijks wilde
gebruiken? De durfals onder hen
stapter weliswaar al lang een ge
mengd maar in feite mannencafé
binner en beten wel van zich af
als da nodig bleek, maar de lol
was ertoch gauw van af als ieder
een k«ek met zo'n veelbetekenen
de hik van „die wil zeker wat"
plus >ijbehorende opmerkingen
Nee, het nut van vrouwencafés
waar trouwens veel meer van ge
maakt wordt en waar meer ge
beurt dan in gewone cafés ls al
lang bewezen, net als van vrou
wenhuizen. Maar wat moeten we
met een vrouwenrestaurant? In
een gelegenheid, waar mensen
heen gaan om lekker te eten. ge
draagt men zich in het algemeen
toch al rustiger dan in een café,
waar veel mannen zich in de
avonduren neerzetten om in een
paar uur steeds „vrolijker" te
worden.
Maar zo zit het niet, zegt Elly van
Raaij, een van de vijf mensen
achter het plan voor het vrou
wenrestaurant. .Als vrouw zit Je
nergens echt rustig in een restau
rant, net zo min als ln een café.
We hebben daar heel wat klach
ten over gehoord. Mannen gaan
vaak alleen uit eten en het zou
prima zijn, als vrouwen dat ook
konden doen. We hebben ook het
idee dat het voor een heleboel
vrouwen prettig zal zijn om over
hun activiteiten ergens met een
paar te kunnen napraten. En we
willen er meer doen: we willen er
culturele activiteiten organise
ren. Niet dat het een actiecen
trum zal worden, maar we willen
er dingen als tentoonstellingen
en vrouwen die optreden. Het
moet een restaurant worden met
een prettige sfeer waar je rustig
kimt zitten. We hebben ontzet
tend veel enthousiaste reacties
gehad van vrouwen. Ook omdat
we een kinderhoek willen inrich
ten, want er zijn zelfs eetgelegen-
heden waar kinderen niet binnen
mogen. Die kinderen moeten bij
ons dus ook aandacht krijgen."
De plannen zijn rond, een (huur)-
pand ln de Amsterdamse Jor-
daan lijkt gevonden en ook met
het personeel zit het wel goed.
(„We gaan alles samen doen, om
beurten koken, serveren en Inko
pen".) Vrouwen dus, want man
nen komen er niet ln, ook niet
met hun vrouw. Alleen is er nog
niet genoeg geld. Om te kunnen
beginnen is er 75.000 gulden no
dig, waarvan ongeveer de helft
binnen is of is toegezegd. Er wor
den obligaties van honderd, vijf
honderd en duizend gulden uitge
geven, maar over grotere lenin
gen valt natuurlijk ook te praten,
van vrouw tot vrouw. De coöpe
ratieve vereniging „Het vrouwen
restaurant" die bestaat al offi
cieel heeft voor de nodige di
ploma's gezorgd en ls vast van
plan de hoofdmaaltijden (waar
van altijd één vegetarisch zal
zijn) niet duurder te maken dan
tussen de 7,50 en 15.-. Wie er
meer inlichtingen over wil of geld
kan uitlenen, kan schrijven naar
mevrouw Elly van Raaij, postbus
16716. 1001 RE Amsterdam
Hans Lindblom uit de Zweedse
hoofdstad Stockholm kan met
zijn slobberige broekspijpen rus
tig op de fiets stappen. Op deze
fiets tenminste, want alleen op
deze loopt hij niet het risico dat
zijn broek in de ketting vast
draait. De fiets heeft helemaal
geen kettingkast, omdat hij ook
geen ketting heeft. Ergens in het
frame zit een as verborgen, die
voor de aandrijving zorgt. Niet
dat Lindblom de tweewieler zelf
heeft gefabriceerd. Maar hij is er
wel bijzonder zuinig op: het is
een oudje van het merk Pierce,
al in 1896 in de Verenigde Staten
in elkaar gezet.
De gemiddelde vijftigplusser
staat meer open voor het nieuwe
(en dus ook voor jongeren) dan
omgekeerd het geval is. Ouderen
zijn nu eenmaal zelf langer jong
geweest dan je als jongere oud
kunt zijn. Ouderen hebben het
weliswaar vaak moeilijk met de
verschuiving en ontluistering
van waarden, maar toch hebben
zij aanzienlijk meer begrip voor
vernieuwing dan algemeen wordt
verondersteld.
Tot die conclusies komen de on
derzoekers van Lintas-Neder-
land, die een „verkenning van het
gedrag en denken van ouderen"
hebben uitgevoerd. Die ouderen
zijn allemaal mensen van boven
de vijftig, van wie er nu al ruim
3,5 miljoen zijn. Het rapport dat
uit dit onderzoek kwam, heet
„Grey Power" of „de macht van
de mensen met grijs haar", zoals
het ouderenblad „Samen op
weg" dat het rapport in handen
had. vrij vertaalde. De onderzoe
kers constateren dat ouderen
steeds vaker willen blijven mee
doen in de maatschappij. Dat
mensen na hun pensionering „ka
pot" zouden gaan, vinden ze een
„romantische en ouderwetse" vi
sie. Volgens het rapport zou meer
dan 11 procent van de mannen
boven 65 jaar nog tegen betaling
werken, van wie ruim driekwart
omdat ze zo'n plezier in werken
hebben. Verder zouden vrouwen
zich vaker eenzamer voelen dan
mannen, een gevoel dat in tehui
zen nog veel meer voorkomt.
Over ouderen en jeugd zijn de
samenstellers van het rapport,
best te spreken: „Mensen van bo
ven de vijftig zijn zeker niet erg
negatief over de hedendaagse
jeugd. Zij zal de wereld niet naar
de bliksem helpen. Het zijn en
blijven per slot van rekening hun
kinderen"
Pho Ngern is niet erg gezien in de
eetgelegenheden van Bangkok.
Hij woont er, is nu 40 jaar,
spreekt vloeiend Engels en weet
zich steeds zo vertrouwenwek
kend voor te doen, dat hij overal
de heerlijkste maaltijden krijgt
voorgezet zonder er voor te beta
len. Dat blijkt pas als hij de reke
ning krijgt, maar het is hem al
833 keer gelukt, beweert hij. Pho
is vast van plan de duizendste
gratis maaltijd op zijn naam en
in zijn maag te krijgen, maar
voorlopig zal het dat niet glad
zitten. In een duur hotel, waar hij
zijn 833ste diner nuttigde, hiel
den ze hem vast tot de politie
kwam. Die wil hem niet vrijlaten.
zolang hij of zijn familie de tot nu
toe bekende onbetaalde rekenin
gen heeft voldaan. Maar Pho
blijft optimistisch: zolang ze me
niet herkennen, ga ik door met
mijn hobby, zo gauw ik vrij ben
tenminste, zegt hij.
De langste vrouw was volgens
het Guinness recordboek vorig
jaar een Amerikaanse uit Chica
go. die iedereen sloeg met haar
2.32 meter. Een Chinees zondags
blad meldt nu trots dat in China
een nog langere vrouw woont, de
langste ter wereld dus. Het meis
je zelf zal het niet zo leuk vinden.
Ze heet Tseng Chin-Lien en is
met haar zestien jaar al 2.35
meter.
maar Stokhuizen vernieuwt
van Natuur naar Kunst, zeg maar
gerust van Artis naar Arti, dus
die heeft op z'n minst z'n haar
wat langer"
(Jan Blokker in de VPRO-gids)
Discobezoek: verslaving van oor
verdovende middelen (bedacht.
Alexander Pola voor de Vara-
gids).
