Europa ontdekt extreem rechts
Dordtse krakers
ontruimen flats
Natuurlijk kan uw energienota lager!
Maar, hoeveel?
Ruzie over 'gezond'
linolzuur heviger
J Bijna 250 miljoen
—gulden steun voor
jscheepsnieuwbouw
Kijk in „Shell helpt',' deel 18 en vergelijk.
Kamer praat volgende
week over Ombudsman
ff
Oplossing voor noodgevallen
Centrum voor
verslaafde
prostituées
Protest tegen stop
bij spaarbank voor
uitkeringstrekkers
CRM zet subsidie stop
'Auteursrecht
ook betalen voor
muziek in bus'
Cardioloog contra Unilever
Misbruik NV en BV
wordt aangepakt
1ERDAG 4 OKTOBER 1980
BINNENLAND/BUITENLAND
TROUW/KWARTET
Een fascinerende serie op tv, dan „menselijk
geweten" van Emite Zola. Een levend prenten
boek van een niet eens zo ver verwijderd
verleden. Maar wel verleden.
Toen de serie twee jaar geleden in Frankrijk
werd uitgezonden, werd zij rijkelijk gelar
deerd met discussies voor de camera's en in de
kranten over de vraag of ditzelfde antisemi
tisme ooit weer een kans zou krijgen. Nee,
was over het algemeen de conclusie, maar wel
met een zeer zorgelijke ondertoon; is West-
Europa wel zo tolerant jegens zijn minderhe
den als wij allen graag zouden geloven? Die
twijfel is er de laatste tijd niet minder op
geworden en dramatisch versterkt door de
aanslag in Parijs.
i dif door Hans Maaselink
Tweehonderdvijftig po
litiemensen uit vijftien
Westeuropese landen
bogen zich deze week in
de Britse badplaats
Brighton over de moge
lijkheden om gezamen
lijk de toenemende ter
reur te gaan bestrijden.
Lag daarbij vroeger het
accent op uiterst links
met name de Itali
aanse Rode Brigades en
het Duitse Rode Leger
kwamen regelmatig ln
het nieuws met specta
culaire aanslagen nu
vergt rechts speciale
aandacht.
Op 3 augustus vsrwoestte
een bom de wachtkamer ran
het station in Bologna. 83
mensen kwamen daarbij om
het leren. De pollUe socht de
daders bij uiterst rechts, en
niet op loae gronden.
Vorige week vrijdag ontplofte
er een bom in feestend MQn-
chen. dertien mensen verloren
het leren en meer dan twee
honderd raakten er gewond-
De vermoedelijke dader, die
zelf ook om het leren kwam.
was aanhanger ran Hoffman»
Wehrsportgnippe en de poli
tie socht zijn medeplichtigen
in die kring
Vrijwel gelijktijdig werden ln
Parijs rier Joodse instellingen
vanuit een rode Peugeot on
der vuur genomen, slachtof
fers vielen er niet bij. Het
Franse persbureau AFP kreeg
een telefoontje dat de uiterst
rechtse beweging FNE de aan
slagen had gepleegd. De poli
tie twijfelde. Twee dagen later
werd vanuit deselfde auto een
synagoge nog eens beschoten
en opnieuw meldde een ano
niem „FNE-lid" zich. De poli
tie verrichtte enkele arresta
tie* in FNK-kringen, maar
bleef aan andere mogelijkhe
den denken.
Op zichzelf bewijst dit reeksje
gewelddaden niet dat Euro
pa's neo-fasclsten klaar staan
om een dermate grote chaos
te scheppen dat de door hen
gewenste „sterke mannen" als
feniksen uit de as van een
verwoest Europe kunnen her
rijzen. Maar wel versterkt het
angstige vermoeden dat de
Italianen, Fransen en Duit
sers bij bun felle strijd tegen
de terreur de laatste Jaren al
lerlei neo-nazlatiache bewe
gingen wat uit bet oog hebben
Boon en Rome hebben al be
sloten nauwer samen te wer
ken bij de bestrijding van het
grens overschrijdende terro
risme en nieuw aan de afspra
ken is voornamelijk dat ze
daarbij mwininronjfcff dan
tot dusver aandacht aan ex-
treem-rechts zullen schenken.
De politiemensen In Brighton
borduurden voort op dit the
ma. De meeste Europese poli
tiebonden vinden dat Infor
matie over terroristische groe
peringen sneller moet worden
uitgewisseld. Concreet lag er
een voorstel om de controle
aan de grenzen te verscherpen
en de politie de bevoegdheid
te geven zonodig tot over de
grens te opereren. Frankrijk
was er fel tegen, omdat al deze
plannen kunnen lelden tot
een soort Euro poll Ue, een po
litiemacht die boven de natio
nale politie staat en dus een
gruwel in Franse ogen. De
Franse politie acht verregaan
de aamenwerking ook niet no
dig, aangezien het met de ter
reur ln eigen land ao'n vaart
niet loopt; de Fransen kunnen
het zelf wel aan. Ia het immers
ook niet gelukt om de als ge
vaarlijk te boek staande link
se beweging Action Directe
uit te schakelen nadat een in
filtrant de politie informatie
over de leiders had verschaft?
Moorden
Feit blijft, dat ditzelfde niet is
gelukt in rechtse kringen, alt
hans dat er geen aanwijsbare
successen zijn. En toch heb
ben ook ln Frankrijk allerlei
rechtse clubjes al heel wat op
hun geweten, variërend van
ernstige dreigementen aan
het adres van Frankrljks Jo
den en intimidatie van sta
kers en andersdenkende vak
bondsleden, tot de moorden
op een Algerijn, een Egypte
naar en de Joodse schrijver
Pierre Goldman.
Sommige Franse kranten leg
gen verband tussen het gerin
ge aantal arrestaties ln recht
se kringen en de politieke
voorkeur van bepaalde poli
tiefunctionarissen. Vooral de
affaire van po li tie-inspecteur
Paul-Louls Durand heeft deze
argwaan gevoed.
Durand, die op 11 augustus is
ontslagen, schreef met mede
weten van collega's in het
blad Notre Europe van Marc
Fredrlksen, eerst leider van de
inmiddels verboden neo-fas-
clstlsche FANE, nu koploper
van de FNE. „Hitier was geen
monster", „de Joden zijn nim
mer het slachtoffer van volke
renmoord geweest", „het ras
ls het fundament van het
volk" en „de gaskamers heb
ben niet bestaan" het zijn
citaten uit Durands stukken
die duidelijk maken waar hij
staat
Overigens waren niet deze
ideeën de reden voor zijn ont
slag. Dat viel pas toen de Itali
aanse politie de Franse colle
ga's liet weten Durand te ver
denken van samenwerking
met de plegers van de bo
maanslag op bet station van
Bologna
De zaak-Durand heeft ln
Frankrijk veel verontwaardi
ging gewekt. Hoe kon iemand
met een dergelijke overtui
ging carrière maken bij de
overheid en waarom was Juist
hij belast met de bewaking
van de vroegere Israëlische
ambassadeur ln Parijs Morde-
chai Gazlt en de Franse op
perrabbijn Kaplan?
Ruziemaken
Een geluk bij een ongeluk ls
dat ondanks alle internatio
nale samenwerking uiterst
rechts net als uiterst links een
verzameling ls van ruziema
kers. Hun ideologische een-
beid beperkt zich tot een min
of meer vage verering van Hit
ler en een afkeer van gastar
beiders en andere minder
heidsgroeperingen. Voorzover
bekend is er nergens nog een
overkoepelende organisatie
die de gemeenschappelijke
tactiek chaos om de chaos
kan coördineren en richten.
De Franse minister van bin
nenlandse zaken. Christian
Bonnet, lijkt zich de kritiek
op zijn politieapparaat aan te
trekken. Deze week kondigde
hij aanvullende maatregelen
aan die nieuwe aanslagen
moeten voorkomen, en hij
wees bij die gelegenheid met
enige trots op de succesrijke
Infiltratie in Action Directe.
Zo zou het bij andere organi
saties ook kunnen, liet hij
doorschemeren. Infiltratie in
rechtse kringen moet voor
sommige Franse politieman
nen inderdaad niet moeilijk
zijn.
Beschermen
Oeheel gerustgesteld ls de
Joodse gemeenschap ln
Frankrijk bepaald nog niet,
bewust als zij zich ls van het
sluimerende antl-semltlsme
ln de Franse samenleving
Flatto SJaron een Israëlisch
parlementslid dat nog niet zo
lang geleden Frankrijk ont
vluchtte omdat de politie
daar hem zocht wegens fraude
ia de laatste weken dan ook
druk ln de weer om „speciale
commando's te werven in Is
raël die vooraanstaande Jo
den en Joodse instellingen
moeten gaan beschermen ln
West-Europa. (Hij heeft daar
bij niet alleen het oog op Pa
rijs, maar ook bij voorbeeld
op Antwerpen).
Als deze commando's in Pa
rijs inderdaad aan de slag
gaan, kunnen ze het nog druk
krijgen. Op 17 oktober moet
FANE/FNE-leider Mare Fre
drlksen voor de rechter ver
schijnen omdat hij als hoofd
redacteur van Notre Europe
zou hebben aangezet tot ras
senhaat. Wordt de 46-Jarige
bankemployé veroordeeld,
dan zullen binnen 24 uur daar
na drie Franse Joden, Serge
Klarsfeld, Jean Pierre Bloch
en Albert Lévy, worden „geë
xecuteerd".
Dat althans ls een dreigement
van weer zo'n sinister clubje
dat zich het „commando Ma
rio Tutl" noemt. De Italiaan
Mario Tuti is een van de
hoofdverdachten van de aan
slag op de Italicus-exprestrein
(12 doden). Zijn contactman
in Frankrijk was po 11 tie-in
specteur Paul-Louis Durand.
Europa's neo-fasclsten ken
nen in ieder geval ln hun be
wondering voor geestverwan
te „martelaren" geen grenzen.
Van een onzer verslaggevers
DORDRECHT Een kraakoorlog die ln Dordrecht lang ln de
lucht heeft gehangen is bezworen. De krakers hebben de
geving van de gemeente om het vooroorlogse flatcomplex
han de Van Strljsingel te ontruimen, opgevolgd.
ddels heeft de gemeente twee
jen aangekocht om als noodop-
g te dienen. Ze zijn ln ijltempo
.r gezinnen en alleenstaanden ge
kt gemaakt. De krakers uit het
tcomplex worden ln een van die
iden ondergebracht en kunnen
erin blijven wonen zolang er geen
'flnltleve behuizing voor hen ls ge
iden. Het gemeentebestuur heeft
I uitdrukkelijk gesteld dat deze
noodopvang niet uitsluitend voor
kraker* ls bedoeld.
Bet ls aan het beleid van de gemeente
Dordrecht te danken dat het niet tot
een harde confrontatie tussen kra-
*rs en politie ls gekomen. Dit on
een voor de krakers ongunsti-
gerechtelijke uitspraak en on-
iks het schorsen van een gemeen
lijk vorderlngsbeslult door de Raad
8tate.
luteenhandelaar M. Koning kan nu
weer over de flatwoningen beschik
ten, die hij twee Jaar leeg had laten
om ze aan de man te brengen,
gemeente zal het hem lastig kun-
maken door het niet verstrekken
in woonvergunningen. Gezien ech-
de ervaringen ln Amsterdam en
tterdam is het twijfelachtig of de
Ja ar bij toegepaste woonruimteveror-
Sentng waterdicht zal blijken.
Het gemeentebestuur heeft er alles
aan gedaan de krakers geen „sport-
krakers" maar urgent woningzoeken
den - te helpen. De uitspraak ln kort
peiling dat het belang van hulzenhan
delaar Koning was geschaad en dat
de flats daarom dienden te worden
itnilmd, bracht de vorderlngscom-
Hsle tot de conclusie dat de wonin-
5 voor urgent woningzoekenden
tvorderd moesten worden en dat de
■akers onder deze categorie vielen.
en W volgden dit advies, ondanks
Ie; ln de raadscommissie voor de
(olkshui.svesting heersende mening
W niet voor krakers kon worden
Jevorderd. Het college ging er daarbij
van uit dat „de wanhoopsdaad die
het kraken vaak is niet mag verkeren
ln een nadeel voor krakers als het
erom gaat langs wettige kanalen een
dak boven het hoofd te krijgen"
Bij de volgende zet ln dit schaakspel
werd de gemeente echter schaak ge
zet. De Raad van State schorste het
vorderlngsbeslult omdat ook hij het
niet Juist achtte dat voor krakers
wordt gevorderd Het gemeentebe
stuur kan uiteraard de schorsing van
het vorderlngsbeslult aanvechten en
het zal dit wellicht ook doen. Het
achtte het echter zijn eerste plicht
om uit de nu onafwendbaar geworden
ontruiming voortvloeiende noodsitu
atie op te lossen.
PEN HAAG (ANP) - Het kabinet
leeft besloten dit jaar 248.4 miljoen
[ulden steun te gaan verlenen aan de
fjdivlduele werven voor zeescheeps-
Meuwbouw. De bestaande steun door
niddel van het verllesparticipatie-
Dsteem komt hiermee te vervallen.
7|de nieuwe „generieke" regeling
r'jgt iedere werf die valt onder het
ierstructureringsproc.es een budget
!oq steun toegemeten, waar het in
§80 mee moet toekomen.
i- Ölt staat in een brief van minister
ianpn Aardenne van economische za-
L/anpn die hij mede namens minister
ran sociale zaken Albeda gisteren
Keft doen toekomen aan de voorzit-
ps van de vaste Tweede-Kamercom-
pissies voor economische en sociale
«ken
de brief wordt gezegd dat, ondanks
»n overheidssteun van ruim 1 mil-
Pd gulden sinds 1977, de Nederland
er ?®escheePsnleuwbouw nog vol
trekt niet op eigen benen kan staan.
ROTTERDAM (ANP) Op initiatief
van de gemeentelijke geneeskundige
diensten van Rotterdam en Den
Haag zal ln de loop van volgend jaar
ln het psychiatrisch centum Bloe-
mendaal in Loosduinen een aparte
gesloten afdeling worden geopend
voor de behandeling van aan drugs
verslaafde, jonge prostituées. De af
deling zal plaats bieden aan zestien
meisjes ln de leeftijd van twaalf tot
zeventien jaar.
Omdat de behandeling van verslaaf
de jeugdprostltuées zeer kostbaar zal
zijn de behandellngsduur wordt
geschat op één d twee Jaar is rijks-
steun nodig. De initiatiefnemers heb
ben bij het ministerie van volksge
zondheid een verzoek ingediend om
financiële hulp. Volgens adjunct-di
recteur Morival van de Rotterdamse
OG en GD is er goede hoop dat het
ministerie positief zal reageren
Een intensieve en professionele op
vang van verslaafde prostituées
wordt in medische kring dringend
noodzakelijk geacht In de Randstad
zijn op het ogenblik naar schatting
driehonderd jonge, aan drugs (vooral
heroïne) verslaafde, prostituées
ROTTERDAM (ANP) In een brief
aan de directie van de Spaarbank in
Rotterdam eisen het comité Vrouwen
in de bijstand en de Werklozenbelan
genvereniglng onmiddellijke intrek
king van het besluit om geen weekre-
keningen meer te openen voor klan
ten van de gemeentelijke sociale
dienst.
Beide organisaties vinden dat de uit
keringstrekkers in Rotterdam door
deze maatregel ernstig worden gedis
crimineerd. Als de spaarbankdirectie
het besluit niet intrekt dan zullen de
organisaties dat „met juridische en
alle andere mogelijke middelen" af
dwingen.
ADVERTENTIE
Menige huishoudporte
monnee gaat gebukt onder de
energienota (anders gezegd de
rekening voor gas en licht).
Dus, wat doe je? Je plakt tocht-
strippen, isoleert en zet de ver
warming een graadje lager.
Helaas weetje nooit of deze
maatregelen helpen. Want wat
is een normaal bedrag aan gas
en elektra voor uw huis en uw
gezin? f 150.-, f 200,- of f 250,-
per maand? Het eind van het
liedje is dus dat u nog niet weet
of u veel, erg veel of lekker
weinig betaalt
„Shell helpt", deel 18 maakt
een eind aan deze situatie.
Daarin vindt u een groot aantal
typen huizen met de daarbij
behorende verbruikcijfers. Aan
de hand hiervan kunt u vast
stellen of u tot de opmakers of
de oppotters, tot de krekels of
de mieren behoort Het enige
wat u daarvoor nodig heeft zijn
uw verbruikcijfers van het
afgelopen jaar.
Dit „Shell helpt"-boekje zou
best het begin kunnen zijn van
een lagere energienota. Lees het
'ns door. Kwaad kan het nooit
Nog geen
boekje ontvangen
Vraag er even naar op een
Shell verkooppunt.
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG De Tweede Kamer buigt zich volgende week
over de problemen, die bij de stichting de Ombudsman zijn
ontstaan nu staatssecretaris Wallis de Vries heeft besloten
van 1 januari van het volgend jaar at geen subsidie meer te
geven.
Eerder deze week liet de CRM-be-
windsman het bestuur van de stich
ting weten geen geld meer over te
hebben voor dit welzijnswerk, vanwe
ge het feit dat CRM nogal krap in de
middelen zit.
De staatssecretaris besloot anderhalf
jaar geleden al om de kraan voor de
ombudsman dicht te draaien, maar in
de Tweede Kamer werd een al te
spoedige dood van de stichting voor
komen. In een motie vroeg de Kamer
om enig respijt voor de stichting,
opdat men kon omzien naar meer
eigen middelen zich onafhankelijker
op te stellen ten opzichte van de
VARA en banden aan te gaan met
andere omroepen en welzijnsorgani
saties.
Statuten
Volgens de stichting is de onafhanke
lijkheid inmiddels geregeld door een
wijziging van de statuten. Bovendien
zijn er contacten gelegd met de fede
ratie van omroepverenigingen, de
IKON, de NOS en de regionale om-
roep-Zuid. Verder hebben contacten
met de MAIC in Amsterdam, de
JOINT in Den Bosch, een maatschap
pelijke dienstverleningsorganisatie
voor Limburg en het Opbouwwerk in
Noord-Brabant al concrete resultaten
opgeleverd.
De stichting vindt het onbegrijpelijk,
dat de staatssecretaris ertoe over is
gegaan om de subsidie af te kappen.
Dat zal vrijwel onmiddellijk ontslag
betekenen voor verscheidene mede
werkers. Daarenboven zullen tiendui
zenden aanvragen om hulp niet kun
nen worden behandeld. De ombuds
man heeft zich gespecialiseerd in de
behandeling van klachten van men
sen. die ergens anders geen gehoor
kunnen vinden. De subsidie waar het
om gaat bedraagt ongeveer vier ton
per jaar. De stichting kreeg het afge
lopen jaar zestig procent meer aan
vragen dan het jaar daarvoor.
Het CDA-Kamerlid De Boer. de indie
ner van de motie, die vorig jaar enig
respijt voor de stichting heeft opgele
verd, meent dat de jongste beslissing
van de staatssecretaris niet onbe
sproken kan blijven. Naar zijn me
ning moet volgende week in de vaste
commissie voor CRM in de Kamer
worden gesproken over deze zaak.
Uitstel tot de begroting van CRM zou
namelijk onherroepelijk het einde
van de stichting betekenen. Naar ver
wachting zal de Kamer pas tegen de
jaarwisseling over dat hoofdstuk
praten.
ARNHEM (ANP) Over mu
ziek in autobussen moet ln be
ginsel auteursrecht worden be
taald. De president van de
rechtbank in Arnhem, mr. J.
Schaafsma, heeft dat gisteren
bepaald in het kort geding, dat
het bureau voor muziekauteur-
recht BUMA had aangespan
nen tegen een touringcar be
drijf in Ede.
Het betalen van auteursrecht
voor het spelen van radiomu-
ziek of cassettebandjes in auto
bussen zou een gemiddeld Ne
derlands touringcarbedrijf on
geveer 150 gulden paar per bus
kunnen kosten, bleek tijdens
de behandeling van dit proef-
geding een week geleden. Mr
Schaafsma acht het om het
even of de muziek slechts door
de chauffeurs wordt aangezet.
Het busbedrijf blijft zijns in
ziens als exploitant aansprake
lijk voor de muziek in zijn wa
gens.
Bij muziek in autobussen is er
altijd sprake van openbaarheid
in de zin van de auteursrech
ten, blijkt verder uit mr.
Schaafsma's vonnis. Het ver
weer van het Edese touringcar-
bedrijf, dat uitsluitend groepen
personen, die op een of andere
manier een band met elkaar
hebben, worden vervoerd, is
volgens hem niet steekhou
dend. Het Edese bedrijf, dat elf
bussen exploiteert, moet bij el
ke overtreding van de auteurs
wet duizend gulden boete be
talen.
Van onze redacteur wetenschappen
UTRECHT „Hartpatiënten kopen en eten Becel-produkten
onder andere omdat de STER-reclame hen op krachtige wijze
doet geloven dat ze er beter van worden en dat is helaas niet
het geval." Met deze frontale aanval zet de Utrechtse hartspe
cialist prof. dr. F. Meijler in het artsenblad Medisch Contact
zijn strijd voort tegen het propageren van voedingsmiddelen
met linolzuur door Unilever.
Zulke reclame moet verboden wor
den, vindt Meijler, „bij de mens is de
gezondmakende werking van linol
zuur nog nooit aangetoond. Er is ook
geen één gedocumenteerd geval dat
aantoont of zelfs maar aannemelijk
maakt dat het verhogen van linolzuur
ln de voeding bij het menselijk indivi
du een coronaire hartziekte kan voor
komen."
In zijn vorige week aan de rijksuni
versiteit Limburg verdedigde proef
schrift pleit dr. G. Horns tra voor li
nolzuur in de voeding ter verminde
ring van het risico van hart- en vaat
ziekten. De stollingsneiging van het
bloed in slagaderen neemt daardoor
af, zo kon Homstra niet alleen bij
proefratten maar ook bij proefperso
nen vaststellen.
„De controversen binnen de weten
schap over het nut van linolzuur zijn
verscherpt en soms in polarisatie ont
aard," schrijft Meijler in Medisch
Contact, „doordat er commerciële be
langen op het spel staan". De krachti
ge stellingname van Unilever, aldus
de Utrechtse cardioloog, „is niet be
vorderlijk voor een genuanceerd
weerwoord".
In een gisteren verspreide repliek
hield Unilever vol dat haar reclame
„volkomen verantwoord" is. De dis
cussie duurt ongetwijfeld voort.
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG Het kabinet is giste
ren akkoord gegaan met een derde
wetsvoorstel van minister De Ruiter
van justitie ter bestrijding van mis
bruik van naamloze en besloten ven
nootschappen. Dit voorstel, dat nu
voor advies naar de Raad van State
gaat, voorziet onder meer in verster
king van de positie van de curator in
faillissementen. Deze zal bijvoor
beeld in geval van onbehoorlijk be
stuur NV- en BV-bestuurders per
soonlijk kunnen aanspreken.
Het eerste wetsvoorstel inzake de
aansprakelijkheid van de aannemer
voor premie- en belastingafdracht
van onderaannemers is al ^nige tijd
geleden bij het parlement ingediend.
