Aanslag op synagoge in Parijs w Albeda: geen loonmaatregel im es uw kado autobedrijf Poolse partijleider gaat naar Moskou Fascistische groepering eist verantwoordelijkheid op zuiver scheerwol Zelf Gebreid Neveda Kwaliteit j met Nieuwe Haagse/Nieuwe Leidse Courant Trouw Droog en zonnig HET WEER In deze krant De stijl maakt Helmut Schmidt Verbetering gloeilamp nog steeds in onderzoek De mythe Utrechts van een verleden muzenzoon: blijkt anders Diaghilev te zijn Rechts-extremisme is weer terug Staking rustig verlopen Dierendag Werkloosheid blijft fors oplopen Noodvoorraad olie wordt verdubbeld j j j j j j j j j j i j i j j j j j Bij de boekhandel bent u goed uit cccfffrrffere ereree eereeeeè Havenarbeider verongelukt Bouwbedrijf met honderd man failliet CAO-akkoord in de metaal ^BezorgTroaw een nieuwe abonnee I I I I I I I Trouw H 38STE JAARGANG NR 11061 - ZATERDAG 4 OKTOBER 1980 Droog weer en zonnige perioden. Middagtemperatuur ongeveer zestien graden. Matige wind uit zuid tot zuidwest windkracht drie tot vier Morgen en overmorgen: veranderlijk bewolkt en mogelijk een bui. middagtemperaturen omstreeks zestien graden. Zon op: 06.45. Maan op: 02.37 Zon onder: 18.06. Maan onder 17.09. m n m Pnnses Manjkestraat 5/hoek Pnnses Beatnx- laan. Den Haag, tel 070-83.94.53. LOSSE NUMMERS 65 CENT PAGINA 13: PAGINA 15: PAGINA 19: PAGINA 9: WARSCHAU (AFP. AP, Reuter, UPI) De Poolse partijleider Stanlslaw Kanla gaat eind deze maand naar Moskou om de Russische regering in te lichten over de koers van de Poolse regering. De staking van honderdduizenden arbeiders in grote delen van Polen is gisteren rustig verlopen. Brandpunten waren opnieuw de havenstad Gdansk en de mijnen in Silezië. ADVERTENTIE (fg|i§gfl P) jdfW cp ïm! ix |U-L IrH - Kanla zou de Sowjet-Unie willen ver zekeren dat de toestand ln Polen weer rustig is, en dat de onvrede bij een groot deel van bevolking ls weggenomen. Moskou van zijn kant wil weten wat de Poolse autoriteiten verder van plan zijn De regerings krant Prawda heeft zich bij herhaling kritisch uitgelaten over de „anti-soci alistische acties in Polen", die steeds heviger zouden worden, over de be trokkenheid van het buitenland en over vijanden van het socialisme die het verzet in Polen zouden finan cieren. Vervolg op pagina 7 Van onze sociaal-economische re dactie DEN HAAG De werkloosheid is in september in razend tempo blijven oplopen. Er kwamen ruim 7600 werk lozen bij, en het totaal staat nu op. ruim 269.000, terwijl al Jarenlang het aantal werklozen in de september maand wat pleegde te dalen, ls ook met dit gebruikelijke verschijnsel nu gebroken, zoals het afgelopen Jaar al vele records op het gebied van de werkloosheid zijn gebroken. Vorig Jaar september daalde de werk loosheid met 5400 naar bijna 213.000. In de afgelopen twaalf maanden ls de werkloosheid dus met bijna 55.000 toegenomen. Gecorrigeerd voor in vloeden van het seizoen staat het cijfer nu op bijna 266.000, hetgeen een stijging inhoudt van bijna 58 duizend in een jaar tijds. Geheel passend in het beeld van snel le versombering ontwikkelt zich de vraag naar personeel. Het aantal va catures nam af met ruim achtduizend tot ruim 43.000. Vorig Jaar waren er eind september nog ruim 66.000 vaca tures. ADVERTENTIE Wie zijn wij? HOLWERDA Erkend verhuizer NIET duurder. WEL beter A knerr 03240-11522 Lelystad: 03200-21600 Kampen: 05202-16852 PARIJS (AFP, AP, Reu ter, UPI) Bij een aan slag voor een synagoge in Parijs zijn gisteravond zeker vier mensen om het leven gekomen. Een fascistische groepering heeft zich verantwoorde lijk gesteld. De explosie in de Rue Copemic in de 16e wijk, waar een zware born, was gelegd in een auto. Het was de zesde aanslag op een Joodse instelling in Parijs binnen korte tijd, maar de eer ste met dodelijke afloop Zeker tien mensen zijn ernstig gewond. Op het moment van de explosie vond een dienst plaats in de synagoge, in verband met de sabbath. Er waren zeker 400 mensen aanwezig. De aan slag was zo krachtig dat verscheidene gebouwen in de buurt grote schade opliepen, en auto's omver werden ge worpen. In de straat, in de buurt van de Are de Triomphe, was het zeer druk en zaten nog veel mensen op terrasjes. Onmiddellijk na de ontploffing reden ambulances af en aan. Door het grote aantal toeschouwers ontstond bin nen korte tijd een chaos, die het hulp- verleningswerk bemoeilijkte. Minis ter van binnenlandse zaken Christian Bonnet kwam zelf poolshoogte nemen. Kort na de aanslag hield de politie twee verdachte personen aan. Deze werden echter na korte tijd weer vrij gelaten. Zij hadden niets met de ter reurdaad te maken. Ooggetuigen ver telden dat na de explosie de vlammen zeker vijftien meter uit het gebouw sloegen. De synagoge, waarin ook een school en een cultureel centrum zijn gevestigd, is het centrum voor de liberale Joden in Parijs. De beweging Faisceaux natlonallstes Europeens stelde zich verantwoorde lijk voor de aanslag in een telefoontje met het persbureau AFP. Een „fais- ceau" is een groepering, maar ook de pijlenbundel die het symbool vormde van de internationale falangisten. Onlangs heeft de politie een aantal voormannen opgepakt, maar later weer laten gaan. De rabbijn van de synagoge, de Brit David Williams, zei dat de Joden in Frankrijk zullen tonen dat „zij niet bang zijn en dat zullen tonen door te bidden, vandaag en voor altijd". Mi nister Bonnet riep de Jonge Joden op „niet het recht in eigen hand te nemen". Een achtergrondverhaal over ex treem-rechts in Europa staat op pag. 9. Van onze parlementsredactie DEN HAAG De strategische voor raad olie(produkten), die in Neder land ls aangelegd voor tijden van nood, wordt verdubbeld. Het is de bedoeling van minister Van Aarden- ne (economische zaken) om de nood voorraad zodanig te vergroten dat deze voor dertig dagen soelaas biedt indien de olie-aanvoer naar Neder land geheel zou wegvallen. Met de aankoop van de extra voor raad is een bedrag van ongeveer vier honderd miljoen gulden gemoeid. De aankoper en de beheerder van de noodvoorraad (nu: voor vijftien da gen) is de stiGhting Icova, waarin overheid en olie-industrie en handel zijn vertegenwoordigd. De bom bij de synagoge richtte een enorme schade aan. Van onze sociaal-economi sche redactie DEN HAAG Als vakbewe ging en werkgevers niet vrij willig komen tot beperking van de loonstijging in 1981 tot minder dan acht procent, zal de regering toch niet met een loonmaatregel komen om zo'n beperking alsnog af te dwingen. Wel zal de regering zo nodig maatreglen treffen om te bereiken dat komend jaar niet alle inkomens even veel koopkracht inleveren, maar de hoge inkomens meer dan de lage. Minister Albeda (sociale zaken) ver klaarde dit gisteren na het loonover- leg met werkgevers en vakcentrales. De regering wil de bruto loonstijging komend Jaar beperkt zien tot zes pro cent Zonder ingrijpen of vrijwillige extra matiging komt er echter acht procent uit de bus. Uit uitspraken van minister Van der 8tee (financiën) is afgeleid dat de regering zou ingrij- pen als er geen vrijwillige beperking tot beneden acht procent komt Maar Albeda zei„Ik spreek tegen dat er een dictaat komt als de sociale partners niets doen en het acht procent wordt Ik denk dat dan niets zal gebeuren, tenzij er morgen een nieuwe oliecrisis uitbreekt of zo." „Maar Ik kan niet leven met een Inko- mensprent waarin iedereen evenveel inlevert," ging Albeda verder. Het ka binetsbeleid, zoals het er nu ligt, zou ertoe lelden dat alle inkomens van hoog tot laag anderhalf procent in koopkracht achteruit gaan. Ook op dit punt heeft het kabinet vakbewe ging en werkgevers gevraagd via loonafspraken te komen tot een eer lijker verdeling van de offers. „Op dit punt zal de regering zo nodig haar verantwoordelijkheid nemen," aldus Albeda. Daarbij denkt hij aan een opgelegde attopplng van prijscom pensatie of van vakantietoeslag voor hogere inkomens, of een combinatie van belde. ADVERTENTIES verzekeringen. ZEKER WETEN! Tel. 030 - 334145 V V K- V V c V Tot 31 december 1980: Annie Oosterbroek-Dutschun DORSTIG ALS HET LAND Deze nieuwe Omnibus bevat de boeken: Hart tegen hard-. De Kruishoeve en Tante Johanna. Drie indrukwekkende en onvergetelijke streekroman# van deze onvoorstelbaar po pulaire schrijfster. Totaal 470 blz„ gebonden met een fraai kleurenomslag. Normale prijs 30.- NU SLECHTS 15,- Uw voordeel 15.- •v Het is onzeker of er na gisteren nog een tweede ronde voor het centrale loonoverleg komt, zoals het kabinet wenst. De werkgevers willen dat het kabinet miljarden extra bezuinigt in 1981, en dat door middel van de prijs compensatie in de lonen wordt ge moeid, hetzij door de compensatie te 'schonen' voor vergoeding van hogere energieprijzen, hetzij door gewoon de compensatie op 1 januari en eventu eel ook op 1 juli voor iedereen te korten. Aan extra bezuinigingen eisen de werkgevers 2,7 miljard gulden bij de overheidsuitgaven en aan beknotting van de prijscompensatie drie pro cent. De opbrengst van de bezuinigin gen moet mede worden gebruikt voor lastenverlichting, zodat de koop kracht niet verder zou hoeven dalen dan bij de huidige kabinetsplannen. Werkgeversvoorzitter Van Veen noemde gisteren extra bezuiniging en beknotting van prijscompensatie „onmisbare elementen" voor een cen traal loonakkoord. .Indien in de ko mende weken definitief zou blijken dat op deze twee punten geen afspra ken zijn te maken, zien wij geen rol voor de Stichting van de Arbeid." De werkgevers sturen ln dat geval zon der centrale loonafspraken direct aan op CAO-onderhandelingen in de be drijfstakken. Voor alle drie de vakcentrales FNV. CNV en de raad MHP (hoger personeel) is schoning of andere beknotting van de prijscompensatie onbespreekbaar. CNV-voorzitter Van der Meulen voegde eraan toe dat dit standpunt wel kan veranderen als bijvoorbeeld de oorlog Irak-Iran com pleet uit de hand loopt. „Dan ont staat voor ledereen een nieuwe situa tie. Maar op dit moment is met het ROTTERDAM De 26-jarige haven arbeider F. Sik is bij een ongeluk op het terrein van Seaport Terminals in zijn woonplaats Rotterdam om het leven gekomen. De man raakte bedol ven onder drie bundels hout van dui zend kilo elk, waarbij hij dodelijk letsel opliep. ROOSENDAAL (ANP) De recht bank in Breda heeft gisteren Dekkers bouwbedrijf in Roosendaal en de twee dochterondernemingen failliet verklaard. Hierdoor zijn de 98 perso neelsleden werkloos geworden. Het bouwbedrijf kwam in financiële problemen, door het uitblijven van orders en door grote renteverliezen op onverkoopbare appartementen. De pogingen tot overneming door een ander bedrijf liepen op niets uit Beter is het uitgepakt voor Techno- vum Raam uit Roosendaal. Het fail lissement dat onafwendbaar leek ls afgewenteld, omdat enkele schuldei sers bereid waren de financiële pro blemen van dit ramenbedrijf te ver lichten. Ook de fiscus toonde zich niet ongenegen. Het bedrijf moet wel worden „afge slankt", maar het werk voor het me rendeel van de 48 man personeel blijft behouden. CNV alleen over aftopping van prijs compensatie te praten FNV-voorzitter Kok vertelde dat be houd van de huidige prijscompensa tie vooral sociaal-psychologisch be langrijk is. De Tweede Kamer heeft al eens een D'66-motie aangenomen waarin op schoning voor hogere ener gieprijzen wordt aangedrongen. „Wij willen best zakelijk meediscussiëren met de politieke partijen. Vervolg op pagina 3 Ons commentaar staat op pag. 5 Van onze verslaggevers ZOETERMEER Vakbeweging en werkgevers in de grootmetaal zijn er gisteren in geslaagd een CAO-ak koord te bereiken voor de werkne mers in de metaal en elektrotechni sche industrie (ongeveer 270.000 man). In die CAO, die zal lopen van 1 april 1980 tot en met 31 december 1981, is bepaald dat vooruitlopend op de invoering van een nieuw func tie kl2ssific a tiesys teem het over grote deel van de werknemers een toeslag krijgt van 75 gulden per kwar taal. Volgens de voorzitter van de organi satie van metaalwerkgevers ir. W. J. ter Hart, betekent het akkoord een loonsomstijging die binnen de acht procent blijft. Die acht procent loon somstijging werd door het Centraal Planbureau verwacht en ook het ka binet heeft daarmee rekening gehou den bij de prognose in de Miljoenen nota. In het CAO-principeakkoord is on dermeer opgenomen: herstel van de prijscompensatie en verwerking van de (Albeda)toeslag van 26 gulden per 1 Januari 1981. Dat wil zeggen: een salarisverhoging van één procent, wat in de praktijk neerkomt op mini maal 26 gulden. Het minimum aantal vakantiedagen bedraagt dit Jaar 21 dagen. Daarbij komen twee extra roostervrije dagen, en in 1981 zullen dat er drie zijn. De ondernemers in de metaal streven ernaar om voor 1981 het nieuwe func tiewaarderingssysteem operationeel te hebben. De werkgevers en vakbe weging zijn ook een. nieuwe regeling van de vredesplicht overeenge komen. Er zal een procedureruimte moeten blijven voor informatie en overleg over alle mogelijke conflictstof. Wan neer een conflict rijst en de vakbewe ging besluit over te gaan tot actie dan moet dat vier weken van tevoren wor den bekend gemaakt. Vervolg op pagina 3 ADVERTENTIE Neveda Meteor - tijdelijk f 2.50 per boL Voor f 27.50 breit u ai een fijne trui in de nieuwste modekleuren. Kaartrnmap Europa (A) Twee Dick Braaa poppetjes (B) De kaarten van alle landen van Europa Twee leuke hangpoppetjes van stof. in een handig formaat boekje. Origineel Dick Bnina Donkerbruine kunsilederen omslag. ontwerp. 4 Hoofrn eierdopjes (Dj op sierlijk blank houten hangplankje plus een zandlopertje als garantie voor zacht, gekookte eieren. Astheotiek Slavisch kleedje (C) met fraai diermotief. Als onderlegger of voor de sier. Maak iemand abonnee op Trouw, hel ochtendblad met een over tuiging. Uit erkentelijkheid ontvangt u één van deze kadoos naar keuze. Naam nieuwe abonnee: Adres nieuwe abonnee. ft>stcode en plaats: Uw naam: Uw adres: _Giro._ Rasicode en plaats: _TeL:_ Voor het kwartaalabonnement geldt voor de eerste betaalperiode een welkomstkorting van 17.50 Kado naar keuze: QA DB. DC DD. (aankruisen a.u.b.1 Bon in een open envelop zonder postzegel zenden aan Trouw. Antwoordnummer 2792.1000 PA Amsterdam. Of bel 020-659388 (uitsluitend voor opgaven). Voor bezorginformatie 020-5626264 i

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1980 | | pagina 1