Beleggers winnen van
Rotterdam in geding
Uitkering ineens
is onuitvoerbaar
Borstkanker neemt in
westerse landen toe
Van bloemschikken tot politieke scholing
Nerveuze
spanningen
Valdispert
'Woonruimteverordening in strijd met wet'
Albeda over minimuminkomens:
Huiseigenaar zou
gif naar krakers
hebben gegooid
niet vergeten;
bloemen sturen
'O
Voeding zou oorzaak kunnen zijn
VNO wijst plan
van het CNV af
CNV-plan
Bond van Nederlandse Plattelandsvrouwen bestaat vijftig jaar
Rita
WOENSDAG 1 OKTOBER 1980
BINNENLAND
TROUW/KWARTET
3
Van een onzer verslaggevers
ROTTERDAM De gemeente Rotterdam mag kopers van een voormalige huurwoning met
een huur tot 570 gulden per maand en een koopprijs tot 140.000 gulden geen woonvergunning
weigeren. De woonruimteverordening waarin Rotterdam deze regeling heeft opgenomen, is in
strijd met de Woonruimtewet van 1947.
Dit heeft de president van de Rotter-
damse rechtbank mr. F. J. M. Nivard
gisteren bepaald in het kort geding,
dat een aantal beleggingsmaatschap
pijen had aangespannen tegen de ge
meente Rotterdam. Volgens de presi
dent hanteert Rotterdam verschillen
de criteria voor huurders en kopers
en dat is niet toegestaan. Mr Nivard
verwees daarbij naar het Koninklijk
Besluit dat onlangs een soortgelijke
woonruimteverordening in Amster
dam buiten werking heeft gesteld.
Dit Besluit heeft bij de beslissing van
de rechtbankpresident veel gewicht
in de schaal gelegd
Mr. Nivard was het ook eens met het
argument van de beleggingsmaat
schappijen dat ze door de maatregel
van de gemeente Rotterdam grote
flnacniële schade lijden, doordat een
groot deel van hun huizenbezit zo
goed als onverkoopbaar is geworden.
Geen dwangsom
De eis van de beleggers dat de ge
meente een dwangsom van een mil
joen gulden per dag moet worden
opgelegd, is door mr. Nivard afgewe
zen. Hij gaat ervtm uit dat de gemeen
te zich aan zijn vonnis zal houden.
Wel moet de gemeente de uitspraak
via advertenties bekend maken.
De omstreden woonruimteverorde-
Van onze sociaal-economische redactie
DEN HAAG Minister Albeda (sociale zaken) wil afzien van
enigerlei uitkering voor huishoudens met minimuminkomen
teneinde de koopkracht over 1980 op peil te houden. De
uitkering ineens, die de minister onder voorbehoud had
toegezegd twee weken geleden, blijkt onuitvoerbaar. CDA en
PvdA leggen zich hierbij echter niet neer. Zij verlangen dat
dan maar een wél uitvoerbare maatregel wordt genomen, ook
al zal die aanzienlijk meer kosten dan 25 miljoen gulden.
Gisteren heeft Albeda de Tweede Ka
mer per brief op de hoogte gebracht
van zijn conclusie dat de voorgeno
men maatregel onuitvoerbaar is. Die
conclusie is getrokken na overleg met
alle instanties die gaan over uitvoe
ring van sociale uitkeringen. Albeda
acht het verder „ook niet verant
woord een maatregel te treffen die
wel uitvoerbaar zou zijn maar waar
van de kosten het plafond van 25
miljoen gulden aanzienlijk zouden
overschrijden"
Twee weken geleden verwierp de Ka
mer een PvdA-motie de sociale uitke
ringen en het minimumloon per 1
oktober met een procent tussentijds
te verhogen. De CDA-fractie stemde
tegen omdat zij het voldoende zou
vinden als alleen voor huishoudens
met minimuminkomen iets zou wor
den gedaan. Van een verhoging als de
PvdA wilde, profiteren ook bij voor
beeld thuiswonende minimum-jeugd-
loners, gezinnen met meer dan één
inkomen waaronder een minimum
loon, en bejaarden met naast hun
AOW aanzienlijke neveninkomsten.
Nu de beoogde maatregel niet kan.
denkt het CDA toch aan het naar
voren halen van de halfjaarlijkse ver
hogingen van uitkeringen en mini
mumloon
Vervelend
Die verhoging moet plaatsvinden op
1 januari en zal rond een procent
bedragen Het CDA-Kamerlid Weij-
ers denkt nu aan 1 december of 1
november als ingangsdatum. .Dat
gaat wel meer kosten dan 25 miljoen.
Het is een vervelende zaak dat de
gerichte maatregel die wij wilden,
niet kan. Van een algemenere maat
regel. waaraan we nu niet kunnen
ontkomen, profiteren ook miljonairs
als ze AOW'er zijn. Het is een trieste
constatering dat wij in Nederland
niet in staat blijken in het inkomens
beleid die mensen te bereiken die het
echt met een minimuminkomen moe
ten doen. Er zal aan dat algemenere
probleem ook wat moeten gebeuren,
los van enigerlei maatregel voor de
koopkracht in 1980."
Het PvdA-Kamerlid Van der Doef
vraagt zich langzamerhand af of ar
gumenten over techniek en uitvoer
baarheid niet dienen om politieke on
wil te versluieren. In juni stelde de
PvdA een maatregel per 1 juli voor,
omdat zij toen al voorspelde dat de
prijsstijging harder zou gaan dan het
kabinet verwachtte, waardoor de
ADVERTENTIE
koopkracht van de laagste inkomens
door de nullijn zou zakken. Regering ITfrppkt
en Kamermeerderheid wilden toen
afwachten Voorts stelde de PvdA
twee weken geleden een maatregel
per 1 oktober voor. Die datum is
inmiddels ook verstreken. Er zal nu
toch nog wat moeten gebeuren, vindt
de PvdA'er.
ning werd eind augustus aangeno
men door de Rotterdamse gemeente
raad Belangrijkste onderdeel ervan
is de bepaling dat de gemeente geen
woonvergunning meer geeft aan ko
pers van een voormalige huurwoning
met een huur tot 570 gulden per
maand en een koopprijs tot 140.000
gulden. De gemeente wil op deze ma
nier de „uitverkoop" van goedkope
huurhuizen aan banden leggen met
het oog op de grote woningnood.
Het Rotterdamse gemeentebestuur
acht het weinig zinvol in hoger be
roep te gaan tegen de uitspraak van
de president van de rechtbank. Wel
zullen B en W op 6 november een
nieuwe regeling aan de gemeenteraad
voorleggen, waarin op kopers en
huurders dezelfde criteria van toe
passing zijn.
..Duidelijk is in ieder geval dat er ook
landelijk iets moet gebeuren." zegt
drs. Pieter Bol. medewerker van de
afdeling volkshuisvesting van de ge
meente Rotterdam. „De landelijke
wetgeving schiet op dit punt duide
lijk te kort en het wordt hoog tijd dat
daar iets aan gedaan wordt. Nu moe
ten de gemeenten zélf allerlei regelin
gen maken."
In dit opzicht noemt Bol het „hoop
vol" dat in ieder geval ook de meer
derheid van de Tweede Kamer wil
dat gemeenten zo snel mogelijk kun
nen beschikken over mogelijkheden
om splitsing en verkoop van goedko
pe huurwoningen aan banden te leg
gen. Verder heeft staatssecretaris
Brokx (Volkshuisvesting) verklaard
binnenkort met de betrokken ge
meentebesturen te willen praten over
deze materie.
Van der Doef vindt het net als Weijers
dat bepaalde inkomensgroepen beter
met maatregelen van de overheid be
reikt zouden moeten kunnen worden
Met algemene openbaarheid van in
dividuele Inkomens zou dat opgelost
kunnen worden. Van der Doef is in
ieder geval tegen registratie door de
overheid van alleen de minimum-In
komens.
Van WD-zijde is twee weken geleden
al gesteld dat«en maatregel voor de
koopkracht van de laagste inkomens
in 1980 achterwege zou mogen blijven
wanneer het niet mogelijk zou zijn
gezinnen ermee te bereiken binnen
het kostenplafond van 25 miljoen
gulden
ADVERTENTIE
Kernwapens ter
discussie bij D'66
DEN HAAG (ANP) „Neder
land dient voort te gaan de
NAVO-bondgenoten ervan te
overtuigen dat de aanschaf en
de plaatsing van de 572 nieuwe
kruisraketten onjuist is en der
halve in de huidige omstandig
heden plaatsing op Nederland
se bodem niet aanvaardbaar
kan worden." Dit standpunt
van de minderheid van het
hoofdbestuur van D'66 zal wor
den gepubliceerd in het partij
blad „De democraat" dat mor
gen uitkomt.
Het congres van D'66 van 31
oktober en 1 november zal een
oordeel moeten vellen over de
vraag of deze paragraaf de oor
spronkelijke tekst in het be
leidsprogramma dient te ver
vangen.
rusteloosheid, examenvrees.
Ook u kunt kalmer leven met
een zuiver natuurprodukt
uit de valeriaanwortel.
Uitsluitend bij
apotheker en drogist.
TILBURG (ANP) De Tilburgse po
litie heeft gisteren een 37-jarige rij
schoolhouder aangehouden op ver
denking van medeplichtigheid aan
het gooien met gif naar krakers. De
verdachte is eigenaar van een naast
zijn rijschool gelegen pand in Til
burg. dat vorige week werd gekraakt.
Sindsdien heeft de eigenaar met al
lerlei middelen getracht de krakers
zijn pand uit te krijgen. Maandag
nacht werden door een kapotte ruit
op de eerste verdieping, door nog
onbekenden, één of meer emmers,
waarin vermoedelijk formaline, de
kamer binnen gegooid. Drie krakers
die daar zaten te eten, kregen het
gevaarlijke spul over zich heen en
moesten zich onder doktersbehande
ling laten stellen. Eén van hen ver
blijft nog ter observatie in het Sint
Elisabeth ziekenhuis.
Rond het huis van de rijschoolhouder
is het al dagenlang onrustig. Vorige
week sloeg een knokploeg de krakers
en hun huisraad het pand uit, maar
door tussenkomst van de politie kon
den de krakers het huis weer in
Voortdurend rijden wagens langzaam
langs het pand,-waarbij inzittenden
bedreigingen naar de bewoners
schreeuwen.
Op het gerechtelijk laboratorium in
Rijswijk wordt onderzoek gedaan
naar de exacte aard van de in het
pand gegooide stof. Pas daarna kan
beslist worden wat de gearresteerde
huiseigenaar ten laste zal worden ge
legd.
De voorzitter van het Euro
pees parlement, Simone
Veil, die deze week op be
zoek is in Nederland, werd
gisteren ontvangen door de
koningin. Bij die ontmoe
ting was ook prinses Julia
na aanwezig.
ADVERTENTIE
Als eerste is waarschijnlijk de ge
meente Utrecht aan de beurt. De ver
ordening die deze gemeente hanteert
om de verkoop van goedkope huur
woningen tegen te gaan, maakt na
melijk een goede kans om na enige
aanpassingen te gaan dienen als
„voorbeeld" voor andere gemeenten
De Utrechtse verordening houdt in
dat kopers van een huurwoning met
een huur tot 450 gulden per maand
alleen in aanmerking komen voor een
woonvergunning, als ze een urgentie-
verklaring hebben óf wanneer een
distributiewoning wordt achtergela
ten. Deze verordening benadert, vol
gens Brokx, het dichtst het uitgangs
punt van de Woonruimtewet van 1947
dat kopers en huurders gelijk behan
deld moeten worden.
UTRECHT (ANP) Vooral in landen met een Westerse levensstijl geeft het aantal gevallen
van borstkanker een stijgende lijn te zien. Een directe oorzaak is niet duidelijk aan te wijzen,
aldus prof. dr. P. de Waard, maar het idee wint veld dat het iets met voeding te maken heeft
Concrete aanbevelingen om het risico te verkleinen, zijn nog niet te geven
Het enige wapen dat de medische
wereld tot dusver heeft, is daarom
vroegtijdige opsporing, zodat bijtijds
met een behandeling kan worden be
gonnen of, als dat nodig blijkt, even- KeUZG
tueel chirurgisch kan worden inge
grepen. Toch is ook het keiharde be
wijs niet geleverd, aldus De Waard,
dat bevolkingsonderzoek het aantal
sterfgevallen ten gevolge van borst
kanker kan terugdringen.
vingskans na vroege ontdekking en
behandeling is volgens Rombach 35
procent.
Lees vooraf de gebruiksvoorschriften.
DEN HAAG (ANP) Het plan van
het, CNV voor een werkgelegenheids-
fonds is volgens Van Veen, de voorzit
ter van de werkgeversorganisatie
VNO een origineel plan. maar het
gaat voorbij aan de werkelijke pro
blemen. zo heeft hij in een reactie
verklaard.
„Als Van der Meulen geld wil stoppen
in risicodragend kapitaal dan moeten
bedrijven wel uit de rode cijfers zijn.
wat wij als VNO willen is de bedrijven
eerst uit die rode cijfers halen." aldus
Van Veen.
De CNV-voorzitter heeft volgens hem
eigenlijk het tweede hoofdstuk ge
schreven van het boek: hoe komen we
uit de narigheid „Het VNO schreef
het eerste hoofdstuk. Dat hoofdstuk
zegt: willen we met ons allen mee
kunnen concurreren met het buiten
land, dan moeten we zorgen voor een
goed produkt. op tijd geleverd en
tegen een redelijke prijs. Dat kunnen
we in ons land nog steeds niet. Onze
voorstellen geven het begin van een
oplossing," aldus Van Veen.
Het VNO heeft voorgesteld om een
miljard gulden in 1981 extra te bezui
nigen op de rijksuitgaven, en 1.7 mil
jard op de sociale voorzieningen om
zo ruimte te scheppen voor het be
drijfsleven.
Dat bewijs komt mogelijk uit de lo
pende analyse van een bevolkingson
derzoek in Utrecht, waarbij bijna vijf
tienduizend vrouwen tussen 50 en 64
jaar werden onderzocht. Daarbij wer
den 116 kwaadaardige afwijkingen
gevonden. In de komende jaren
wordt nu bekeken, of onder de
Utrechtse bevolking minder vrouwen
aan borstkanker overlijden dan in
een vergelijkbare stad
Onnodig in angst
Is dat inderdaad het geval, dan gaat
het Utrechtse Preventicon, het insti
tuut dat het onderzoek uitvoert, bij
de overheid aankloppen voor geld om
een landelijk onderzoek op poten te
zetten. Op de resultaten en proble
men van zo'n bevolkingsonderzoek
promoveerde gisteren dokter J. J.
Rombach, die verbonden is aan het
Instituut voor sociale geneeskunde
dat De Waard leidt. Wil je feilloos
onderzoeken, aldus Rombach. dan
zullen alle vrouwen die bij het eerste
onderzoek ook maar de geringste bij
zonderheid vertonen, opnieuw beke
ken moeten worden. In verreweg de
meeste gevallen blijkt dan. dat er
niets aan de hand is. De betrokken
vrouwen hebben dan onnodig in
angst gezeten
Daar staat tegenover dat zonder een
grondig herhalingsonderzoek van de
„verdachte gevallen" er ongetwijfeld
een aantal vrouwen met een kwaad
aardige afwijking blijft rondlopen.
Dat wordt dan pels later ontdekt, wat
betekent dat de overlevingskansen
kleiner zijn. De langdurige overle-
Op grond van zijn gegevens zal voor
een toekomstig onderzoek van te vo
ren een keuze kunnen worden ge
maakt: hoeveel herhalingsonderzoe
ken men wenst uit te voeren, hoeveel
chirurgische ingrepen men aanvaard
baar acht in verhouding tot de daar
mee behaalde resultaten van vroege
re opsporing van borstkanker. Het
aantal achteraf „onnodig" verwezen
vrouwen moet zo worden afgewogen
tegenover het aantal niet ontdekte
gevallen van kanker. Maar. nog
maals. men denkt nog niet aan een
totaal landelijk onderzoek voordat
daadwerkelijk is aangetoond dat dit
in Utrecht het sterftecijfer drukt.
Prof. De Waard heeft daar trouwens
wel positieve verwachtingen over.
Wil zo'n onderzoek slagen, dan is ook
de medewerking van de bevolking
nodig. In Utrecht reageerde ruim ze
ventig procent van de aangeschreven
vrouwen. Maar Rombach kent in
Amerika projecten die moesten wor
den stopgezet wegens gebrek aan me
dewerking van het publiek.
Vervolg van pagina 1
komen. De hogere inkomens zouden
dan procentueel meer moeten bijdra
gen dan de lagere.
„Het
CNV doet met dit werkgelegenheids-
fonds het voorstel om alle oude dis
cussies te beëindigen en op een nieu
we lijn te gaan zitten."
Met het CNV valt, evenals met de
FNV. niet te praten over aantasting
van de prijscompensatie. Evenals de
FNV wijst ook het CNV de in de
kabinetsplannen voorgestelde lasten
verdeling als onrechtvaardig van de
hand. Het CNV wil de pijn zo verdelen
dat de koopkracht van de laagste
inkomens niet wordt aangetast, ter
wijl vier maal modaal vijf procent in
koopkracht zou moeten inleveren.
Die inkomensverdeling zou onder
meer kunnen worden bereikt door de
BTW-verhoging van vier naar 4,5 pro
cent niet te laten doorgaan en invoe
ring van een premievrije voet in de
WAO. Daarnaast zou aftopping van
de prijscompensatie een steentje bij
kunnen dragen alsmede de progres
sieve werking van het door het CNV
voorgestelde werkgelegenheidsfonds.
Om de koopkracht van de laagstbe
taalden in stand te houden zou er
volgens het CNV aan kunnen worden
gedacht de heffing voor het werkgele
genheidsfonds van één procent te
spiegelen naar de hoogte van het in-
Realisering
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG De grootste vrouwenorganisatie van ons land, de Bond van
Nederlandse Plattelandsvrouwen, bestaat vijftig jaar. Ter ere daarvan viert
de bond, die bijna 82.000 leden heeft, drie dagen feest op de Flevohof. Op die
dagen (13,14,15 oktober) zullen zich twintigduizend leden naar de IJsselmeer-
polder begeven om de feestelijkheden en een symposium bij te wonen.
JONGE DUBBELE GRAANJENEVER
De bond, die op 14 oktober
1930 werd opgericht als vrij-
willigers-organisatie voor boe
rinnen en andere plattelands
vrouwen, telt tegenwoordig
nog maar 22 procent leden die
uit de agrarische sector ko
men. De overige 78 procent
bestaat uit vrouwen die wel
op het platteland wonen,
maar die geen binding meer
hebben met het boerenleven.
De integratie van beide soor
ten leden levert volgens het
hoofdbestuur geen moeilijk
heden op: de voordelen over
treffen in ieder geval de nade
len. Voordeel van een ge
mengd ledenbestand is. dat er
veel verschillende zaken en
meningen aan de orde komen.
Nadeel, althans voor de boe
rinnen. is dat er minder aan
dacht aan vak-technische za
ken wordt besteed. Om dit
nadeel te ondervangen orga
niseert de bond aparte bijeen
komsten. waar vak-voorlich
ting wordt gegeven. Verder
bevordert men de integratie
door vrouwen uit nieuwbouw
wijken uit te nodigen op de
boerderij en vice versa.
De plattelandsvrouwenbond
(707 afdelingen) heeft geen en
kele binding met een gods
dienstige of partijpolitieke
stroming in ons land. Vandaar
waarschijnlijk ook dat de
bond geen afdelingen in Lim
burg heeft: van oudsher koos
men in deze katholieke pro
vincie voor wél religieus ge
bonden organisaties.
Praatgroepen
De bond richt zich op drie
grote gebieden: het recreatie
ve, de educatie en de emanci
patie.
Dat wil zeggen dat er
gedaan wordt aan politieke
scholing, bewustwording,
maar ook aan bloemschikken
en het maken van uitstapjes.
Speciaal onderdeel om de
emancipatie van de leden te
begeleiden zijn de praatgroe
pen (overgewaaid uit de femi
nistische beweging).
Aangezien de bond vrouwen
van alle mogelijke godsdien
sten en politieke overtuigin
gen bundelt, kan men zelden
of nooit een algemene uit
spraak doen over een of ander
heet hangijzer, zoals bijvoor
beeld abortus, daarvoor den
ken de leden veel te verschil
lend.
een baan buitenshuis te ne
men dan een extra vakan
tiedag.
Geleidelijk
nmtorlandt» bond van plattalandavrouwan
Toch heeft de bond onlangs
wel een standpunt naar bui
ten gebracht: over de verkor
ting van de arbeidstijd. De
bond is voorstander van een
arbeidstijdverkorting per dag.
in plaats van een vrije vrijdag
middag of een langere vakan
tie. De arbeidsverkorting per
dag geeft de vrouwen name
lijk meer kans om eventueel
Hoewel buitenstaanders een
bond als de plattelandsvrou
wenbond vooral zien als een
gezelligheids-aangelegenheid
waar het bloemschikken
hoogtij viert, werkt de bond
wel degelijk aan de emancipa
tie en bewustwording van de
leden Dat dat wat geleidelij
ker en langzamer gaat dan bij
andere vrouwenorganisaties,
is een principiële keuze: op
het platteland is het voor
vrouwen toch vaak moeilijker
een eigen leven te leiden, de
sociale controle is er groter, de
standpunten zijn wat behou
dender
Symposium
De recreatieve bezigheden
ziet het hoofdbestuur duide
lijk als een „binnenkomer":
via de gezellige bustocht ko
men vrouwen gemakkelijker
tot een cursus politieke vor
ming of spreekvaardigheid,
dan rechtstreeks, is de erva
ring.
De verschillende gebieden,
die de bond bestrijkt komen
ook tot uiting in de jubileum
viering: manifestaties op al
lerlei gebied, zoals cabaret,
muziek, volksdansen, oude
klederdrachten, een fotowed
strijd, maar ook een symposi
um waar het eigen functione
ren aan de orde komt. „Het
sociaal-culturele werk en de
feminiserende macht daar
van" is het onderwerp van de
discussie.
Men wil er proberen achter te
komen welke invloed een
vrouwenorganisatie heeft op
de plattelands-)samenleving.
Nu er steeds minder betaalde
arbeid en steeds meer vrije
tijd komt. wordt de rol van
onder andere sociaal-culture
le organisaties steeds belang
rijker. Via de7.e bewegingen
proberen namelijk veel men
sen hun leven, waar de betaal
de arbeid grotendeels uit ver
dwenen is, een zinvolle be
stemming te geven.
Van der Meulen zei dat bij verwerke
lijking van het CNV-plan in feite één
procent wordt overgeheveld van de
consumptiesfeer naar de investerin
gen. Daardoor knelt het grote beslag
van de lonen op het nationaal inko
men (97.5 procent gaat op aan loon
kosten) ook wat minder, aldus de
CNV-voorzitter. Het plan om te ko
men tot een werkgelegenheidsfonds
is volgens Van der Meulen nog geen
in details uitgewerkt plan. „Het be
heer en de besteding van de fondsgel
den kan het best in handen worden
gelegd van een stel deskundige man
nen. De samenstelling moet natuur
lijk wel de goedkeuring hebben van
de vakbeweging."
In de discussienota zegt het CNV
verder dat handhaving van de koop
kracht alleen kan worden gereali
seerd als de hogere inkomens meer
koopkracht inleveren. Wat er met de
koopkracht van Jan Modaal moet
gebeuren wordt op dit moment nog
becijferd.
Het CNV constateert echter dat door
het uitblijven van economische groei
koopkrachtdaling onvermijdelijk
lijkt. Maar het verbond waarschuwt
dat die koopkrachtdaling niet zo fors
mag uitpakken dat de vraag naar
produkten drastisch vermindert,
want dan zouden veel bedrijfstakken
nog veel grotere problemen krijgen
dan nu het geval is.
Het CNV bepleit verder onder meer
de vorming van bedrijfstakcommis
sie waarin werkgeversorganisaties en
de vakbeweging zitten. Ondernemers
zouden moeten worden verplicht in
vesteringsplannen bij die commissies
te melden voor nader advies. Ook
plannen voor reorganisaties, fusies,
bedrijfssluitingen, andere productie
technieken zouden in die commissies
aan de orde moeten worden gesteld
De grens voor vervroegd uittreden
zou verlaagd moeten worden naar
zestig.
„Af en toe moeten we toch wat zeg
gen, Tommy. Als je moeder niets
hoort, wordt ze ongerust
