Koffie voorlopig niet goedkoper Auto-industrie in Europa moet Japan technisch vóór blijven Kritiek op aanpassing ontwikkelingslanden Van Aardenne stelt energietrofee in Gedragscode voor snoepgoed in advertenties Wijn vooral 'thuisdrank' Vitamines meestal overbodig Volkswagentop: kwaliteit niet enige wapen Van voorzitter jaarvergadering IMF en Wereldbank Bij opening energiearme kas Gedrukte reclame nu ook aan banden Energie-etiket op elektrisch apparaat Mening over reclame WOENSDAG 1 OKTOBER 1980 FINANCIEN EN ECONOMIE TROUW/KWARTET 13 UTRECHT (ANP) Het is best mo gelijk dat de koffieprijs voor de con sument nog wat gaat dalen, maar vermoedelijk niet meer dit jaar. Al- dus de heer J. W. Vonk, lid van de raad van bestuur van Douwe Eg- berts. Er is op het ogenblik sprake van een druk op de wereldmarktprijzen, maar met de recente twee prijsdalin gen in Nederland is hierop enigszins vooruitgelopen. Daarom is er kans op een prijsverlaging, wanneer de huidige tendens op de wereldmarkt tenminste aanhoudt. Pas tegen het eind van het jaar is het mogelijk om een beslissing te nemen. Het koffieverbruik in huis blijft ln Nederland stabiel, buitenshuis blijft het nog enigszins stijgen. Per hoofd van de bevolking is het koffiever bruik iets meer dan 7 kilogram. In Zweden is het verbruik per hoofd van de bevolking het hoogste van de wereld: 12 kilogram. Douwe Egberts verwacht In de ko mende vijf jaren een redelijke groei van de winst te kunnen behalen. Wel zal het op 1 juli begonnen boekjaar 1980-1981 mogelijk een wat lagere winst opleveren dan de 114 miljoen die in 1979-1980 werd verdiend. Deze tijdelijke knik zal vooral voortvloei en uit de stijgende kosten, die ver moedelijk niet helemaal kunnen worden doorberekend. De investeringen zullen in het lopen de boekjaar ongeveer op het peil van vorig jaar liggen 70 75 miljoen). Voor koffie is een ambitieus investe ringsplan opgesteld. In Kampen is Kanis en Gunnink begonnen met een vergroting van de produktiecapaci- teit van 150 tot 350 ton per week. Deze uitbreiding is voor een deel bedoeld om de verlaging van de ca paciteit ih Utrecht met 100 ton per week op te vangen. Deze verlaging houdt verband met het besluit om de drie-ploegendienst te vervangen door een twee-ploegendienst. Van onze redactie economie AMSTERDAM „Wij moe ten er niet alleen voor zorgen dat we in technisch opzicht de Japanners steeds een neus lengte weten voor te blijven, maar ook dat we ons speciali seren op bijzondere kwaliteit. Dat zijn namelijk de enige wapenen die wij hebben om Japan te bestrijden". Aldus prof. dr. Friedrich Thomée, lid van de raad van bestuur van Volkswagenwerk en hoofd van de afdeling finan ciën. „Dat houdt tegelijkertijd ln, dat we eerst onze defensieve positie ln het Westen terdege moeten opbouwen, voor we offensief in het Verre Oosten gaan optreden." Japan, aldus prof. Thomée. is tot dusverre nauwelijks origineel geweest op het gebied van de autotechniek. Dit, in tegenstelling tot het gebied van de fotografie, waar dat wél het geval was. Japan is bij voortduring ln technisch opzicht ach ter Europa aangekomen. Dat kin en zal waarschijnlijk ook wel an ders worden ln de toekomst." WIJ moeten ons daarom terdege onze fou ten uit het Verleden bewust zijn en ons de leiding op technisch gebied niet uit handen laten nemen." Het kunnen vóórblijven zal de komende vijf jaren beslissen over het voortbe staan van de Europese auto-indus trie, meent Volkswagen-topman Thomée. Gevaren Zijn collega, lid van de raad van be stuur. prof. dr. Ernst Fiala, hoofd van de afdeling research en ontwikkeling, ziet overigens niet alleen gevaren van de kant van Japan voor de auto- Industrie in Europa. „Wat nu in Ja pan gebeurt, kan ons straks ook uit Prof. Thomeé de VS bedreigen, en uit landen, die nu nog op de drempel van hun ontwikke ling staan en uit staatshandelslan- den". Hij vroeg zich af, wat de Euro pese <n in het bijzonder de Duitse auto-industrie hier tegenover kan stellen nu het vrijwel zeker is. dat een terugdringen van de sociale verwor venheden uitgesloten ls. Voorop staat aldus prof. Fiala, dat we er in Europa begrip voor zullen moe ten weten op te brengen, dat het niet alleen gaat om prettig te leven, maar dat er ook prestaties zullen moeten worden geleverd. „In geen geval", meende hij, „moeten we ons op han delsbelemmeringen (protectionisme) verlaten. Die keren zich vroeg of laat tegen onszelf". De Bondsrepubliek is, wat de gevolgen er ook van mogen zijn, voor een vrije markteconomie. Als voordelen voor de Duitse autoln- dustrie noemde hij het voordeel van de standplaats (dichter ln de nabij heid van de afzetgebieden), het flexi beler kunnen reageren op vraag en aanbod door een kortere „pijplei ding" en de stand van de technische Innovatie (vernieuwing). Prof. Fiala Wat de voordelen van Japan betreft wees prof. Thomée erop, dat de tarie fionen ln de Japanse autolndustrie 30 procent lager liggen dan die in Duits-, land. De bijkomende personeelskos ten zijn ln Duitsland viermaal zo hoog als in Japan. Personeelslasten Volkswagen moet nü Jaarlijks 5,5 mil jard mark aan personeelskosten op brengen. Op Japanse basis (uitgaan de van eenzelfde techniek en eenzelf de produktivltelt) zou dat slechts iets meer dan drie miljard mark zijn. Sa menvattend, merkte hij op, kan wor den gezegd, dat de Europese autoln dustrie ln totaliteit een nadeel van 20 procent heeft bij Japan. Een land, waar Volkswagen overigens zelf al bepaalde „frutsels", waarmee Japan se auto's nogal eens zijn uitgerust, koopt omdat ze daar zo goedkoop zijn. Overigens was noch prof. Thomée, noch prof. Fiala somber over de toe komst. Beiden meenden, dat zich in 1982 weer een opleving zal voordoen voor de automobielindustrie. Hun Amerikaanse collega van Oeneral Motors ziet deze opleving zelfs al voor volgend Jaar. Teneinde zijn nationale en interna tionale concurrentiepositie ook in de tachtiger Jaren te kunnen handhaven gaat Volkswagenwerk grote investe ringen doen. Alleen al in de eerste helft van 1980 werd DM 1,94 miljard geïnvesteerd, of bijna de helft meer dan in hetzelfde tijdvak van 1979. Voor de periode van vier jaar, van 1980 tot en met 1983, staan investe ringen op het programma tot een bedrag van 14 miljard mark. In de eerste plaats voor de ontwikke ling van nieuwe modellen voor de toekomst. Verder voor een ombouw van de produktie-installaties naar de .laatste stand van de techniek en pas in de derde plaats voor uitbreiding (zwaartepunt in het buitenland, met name in de VS en Zuid-Amerika). .Met deze investeringen hopen wij de 'onderneming produktiever te maken en daardoor concurrerender ten op zichte van de autolndustrie in de VS en in Japan." Harde beurs Volkswagen in 1947 werd de eerste auto van dit merk naar Nederland uitgevoerd heeft gisteren een ver dere stap gezet op de weg naar inter nationalisatie, ook van zijn aandelen. Dit met de as. Introductie van de aandelen aan de Amsterdamse beurs. Het Volkswagen-concern ls één van de grootste Europese autoproducen ten. Vorig Jaar werden ruim 2,5 mil joen auto's verkocht. De omzet be droeg bijna 31 miljard mark. In de eerste helft van dit jaar lag de afzet met 1,31 miljoen auto's slechts welrüg (1,3 procent) onder die van het voor gaande Jaar. De concernomzet steeg (door prijsverhogingen en nieuw ver worven dochters) met 11,1 procent tot DM 17 miljard. Het aantal perso neelsleden nam toe tot 247.000, waar van ruim 83.000 in het buitenland. WASHINGTON (AP, AFP, Reuter) De voorzitter van de Jaarvergadering van IMF en Wereldbank, de Tanzanlaan Amlr Jamal, heeft kritiek laten horen op de aandrang van het westen dat ontwikkelingslanden zich moeten aanpassen aan de nieuwe economische omstan digheden ln de wereld. „Moeten zij ophouden met het stre ven naar bevrediging van basisbe hoeften. Zijn voedsel en onderdak, onderwijs en gezondheid van minder belang voor het welzijn ln die lan den", vroeg hij zich af. Jamal zegt dat de els dat de derde-wereldlanden eerst ln eigen huls economisch orde op zaken moeten stellen theoretisch juist ls. „Maar wat voor theorie klopt nog als het rieten dak van dat huls in brand staat en overstromingen en stormen het tot hun prooi maken", hield Jamal zijn gehoor van ministère van financiën en directeuren van cen trale banken (de „Zijlstra's") voor. De Tanzanlaanse minister van flnan- |ctën vroeg zich af waarom de wester se landen geen veranderingen willen to het internationaal financieel en monetair systeem. Is het misschien omdat een verbeterd internationaal geldfonds hen zou beroven van hun voordelen en hun veiligheid, vroeg hij tlch af. Er moet, aldus Jamal, eens kritisch worden bekeken of er niet een nieuw fonds moet komen dat kan beginnen aan weloverwogen verande ringen ln de wereldeconomie. De ont wikkelingslanden willen meer en soe peler medewerking van het IMF (on der meer wat betreft leningen) en meer Invloed binnen het fonds, dat nu overheerst wordt door het westen. Strak De westeree landen benadrukken echter tijdens de Jaarvergadering ln Washington het belang van een strak-' ke monetaire politiek om de strijd aan te binden tegen de Inflatie, en voelen zeker op het ogenblik niets voor hervorming van het IMF. De ontwikkelingslanden kampen met grote betallngsbalanstekorten we gens de gestegen prijzen voor olie en industrleprodukten enerzijds en de verminderde vraag ln het westen an derzijds. In weerwil van de woorden van Jamal legden zowel de directeur van het IMF, Jacques de Laroslère als de directeur van de Wereldbank, Ro bert McNamara, nadruk op de nood zaak voor alle ledenlanden om zich aan te passen aan een nieuw tijdperk van dure energie. Dat geldt, aldus De Laroslère, voor de industrielanden maar zeker ook voor de ontwikkelingslanden waar de In flatie nog meer voortwoekert en over heidsuitgaven de pan uitrijzen. De directeur van het IMF riep onder meer op tot een beperking van de overheidsuitgaven. Bij de ontwikke lingslanden wringt daar Juist de schoen: zij menen dat van Iemand die honger lijdt niet kan worden ver wacht dat hij de broekriem aanhaalt. McNamara zei dat de problemen al leen opgelost kunnen worden als de ontwikkelingslanden meer gaan drij ven op eigen energie, en hun uitvoer vergroten. De bank heeft een programma opge zet voor energiewinning in de derde wereld, en een bescheiden plan voor economische hervormingen ln ont- IMF-directeur De la Rosière wlkkellngslartden. Het stelt daarbij minder eisen dan het IMF doet als het geld leent ln de derde wereld. President Jimmy Carter zei dat vrede ln de wereld een hachelijke zaak wordt als honderden miljoenen men sen geen enkele hoop hebben hun armoede te ontvluchten. HIJ beloofde pogingen ln het werk te stellen het weerbarstige Amerikaanse Congres te bewegen meer geld beschikbaar te stellen aan IMF en Wereldbank. Wall Street In verband met de Invoering van de wintertijd is het ons technisch niet mogelijk de slotkoersen van Wall Street op te nemen. Dit ongerief, waarvoor wij ons excuus vragen, zal voortduren tot eind oktober, wan neer ook in de Verenigde Staten de wintertijd wordt ingevoerd. Tot dan zullen wij de koersen van Wall Street van één uur voor sluitingstijd publi ceren. RIJSWIJK (ANP) Minister drs G. van Aardenne van economische zaken heeft een energiecup, ofwel energie-spaar- trofee, ingesteld. Deze zal jaarlijks worden uitegereikt aan drie organisaties, die zich voortvarend hebben betoond op het gebied van het energiebeheer. De eerste uitreiking is aan het eind van dit jaar. De minister vertelde dit dlnsdagmid- lag ln Rijswijk, waar hij een energle- fcsparingsproject voor de glastuin bouw, de Denarkas (demonstratle- projekt energiearme kas) officieel opende. De instelling van de trofee, Uchtte de minister toe, betekent voor Nederland de eerste van de activitei ten, die het Internationale Eenrgle- bureau te Parijs ln oktober ln alle ingesloten landen wil laten be ginnen. Die activiteiten moeten erop ge richt zijn, alle sectoren van het be drijfsleven, dienstverlenende instel lingen en overheden te stimuleren tot energiebeheer. Voor een goed ener glebeheer binnen een organisatie ls volgens de bewindsman, nodig hel maken van een energle-verbruikso- verzicht en het belasten van iemand met de specifieke verantwoordelijk heid voor het beheer. „Er zijn aanwijzingen dat het aantal energiemanagers bij overheid en be drijfsleven snel toeneemt," aldus de minster, „maar we zijn er nog lang niet." Een extra kracht hoeft zo'n manager niet altijd te zijn. In kleine bedrijven kan Iemand van de be drijfsleiding het erbij doen. Nieuwe technieken De minister prees de glastuindere voor hun intensief meewerken aan het Introduceren van nieuwe energie besparende technieken en voor hun bereidheid tot onderlinge uitwisse ling van kennis. Hij hoopte, dat ande re bedrijfstakken de energiebespa ring op een soortgelijke wijze daad werkelijk willen aanpakken. De over heid wil hen helpen door sectoronder zoeken en demonstratieprojecten te ondersteunen. Sectoronderzoeken zijn nu gaande ln de papier- en de textielveredelingsindustrie. De tuinbouw, vond Van Aardenne, heeft zeer Interessante mogelijkhe den voor het gebruik van de rest warmte van industrie, elektriciteits centrales en afvalverbrandingsinstal laties. De Nederlandse Energie Ont wikkelingsmaatschappij NEOM ver richte op het ogenblik enkele haal baarheidsstudies op dit terrein. De minister hoopte, dat binnen afzienba re tijd één of meer proefprojecten kunnen beginnen. De volle medewerking en stuen van de glastuinbouw, aldus de minister, is daarbij onontbeerlijk. De bewinds man drong bij de tuinders aan op het verder Intensiveren van bestaande ef- ficlency-verbeterende technieken. Adviezen daarover kunnen voor de helft door de overheid betaald worden. Gedrukte reclame voor suikerhoudend snoepgoed zal zoals nu al het geval ls met reclame voor snoepgoed op radio en tv aan banden worden gelegd. Tussen de Reclame Code Commissie enereljds en de Nederlandse Cacao- en Cacaoproduk- ten Vereniging, de Vereniging van Fabri kanten van Banket, Beschuit, Biscuit, Koek en Aanverwante Produkten alsmede de Nederlandse Vereniging voor de Suiker werk en Chocoladeverwerkende Industrie anderzijds, ls daartoe onlangs een ge dragscode overeengekomen. Die wordt op 1 december van kracht. Verwacht mag worden, dat op grond van deze afspraak sommige recla mes voor snoep vooral ln kinderbladen wordt nogal „driftig" geadver teerd moeten verdwij nen. Daarnaast zal een aantal advertenties moe ten worden „bijge schaafd". De gedragscode ls met name gericht op suiker houdend snoepgoed, „dat in bijzonder ook door kinderen tussen de maaltijden door pleegt te worden geconsu meerd." Opvallend en jammer ls, dat ijs en fris drank bulten de code vallen. Overeengekomen is dat: Reclame niet mag aansporen tot overmatig gebruik van suikerhou dend snoepgoed. Snoe pen mag evenmin tot voorbeeld worden ge steld of goedgepraat; Reclame niet mag suggereren, dat suiker houdend snoepgoed een maaltijd kan vervangen; Geen spot Reclame ln geen enkel opzicht de spot mag drij ven met mensen die om welke reden dan ook zich wensen te ont houden van of zich wen sen te beperken bij het consumeren van suiker houdend snoepgoed; Reclame geen ver band mag leggen tussen snoepen en gezondheid. Dit met uitzondering van reclames voor pro dukten die tot te compe tentie van de Keurines- raad Openlijke Aanprij zing Geneesmiddelen (KOAO) behoren en door deze keuring toch zijn toegelaten. Dat kunnen bijvoor beeld medicinale dropjes zijn. Overigens, door een verwijzen naar een ver houdingsgewijs laag sui kergehalte mag niet de indruk worden gewekt, dat de kans op cariës ge ring ls; Eetsltuaties, direct né het poetsen van tanden en vóór het naar bed gaan niet mogen worden getoond. Ook mag de consumptie op deze mo menten niet worden aan gemoedigd. Veertien Tot slot is er nog een bepaling die speciaal ls gemaakt voor (de be scherming van) kinderen tot veertien Jaar. Voor re clames gericht op kinde ren tot die leeftijd geldt dat: Volwassenen aan kin deren geen suikerhou dend snoepgoed mogen aanbieden: Geen snoepende kin deren Jonger dan veer tien Jaar mogen worden afgebeeld; Altijd duidelijk gewe zen dient te worden op de noodzaak van in standhouding van een goede gezondheid van het gebit. Deze regeling voor gedrukte reclame gaat verder dan de code voor radio- en televisie reclame. Het ls echter moeilijk te zeggen welk effect deze code zal heb ben. Mevrouw mr. A. E. de Gelder, adjunct-se cretaris van de Reclame Code Commissie zegt op de vraag: „Misschien ls het effect wel dat een he leboel foute gewoonten door deze code veran deren." Bijna drie op de vier Ne derlanders drinkt wel eens wijn en dat bij voor keur thuis bij de barbe cue, de vleesfondue en de (stokbrood)kaas maaltijd. Gemiddeld wordt per hoofd van de bevolking per Jaar twaalf liter wijn gedronken. Dit blijkt uit een onderzoek, dat het Hoofdprodukt- schap Akkerbouwpro- dukten heeft laten in stellen. Hieruit komt ook naar voren, dat ruim de helft (52 procent) van de ondervraagden de wijn meestal bij de slijterij- wijnhandel koopt Als het om wijn gaat die als geschenk moet dienen, gaan bijna zeven op de tien (68 procent) van de ondervraagden naar de slijterij-wijnhandel. Voor het overige gaat de wijn voor een belangrijk deel (39 procent) over de toonbank van de super markt Verschuiving Dit Jaar zou er wel eens enige „verschuiving" ln de vraag kunnen ont staan van wijnen uit Frankrijk naar wijnen uit andere landen. Het ls namelijk waarschijnlijk, dat de Franse wijnoogst tegenvalt, met als gevolg dat de prijzen daarvan wat omhoog zullen gaan. Volgens voorzitter Th. Hooy van het Bedrijfs- schap voor de Detailhan del ln Alcoholhoudende dranken zullen de wijn handelaren ln dat geval zeker inspringen op an dere wijnen „die ook erg goed zijn". Vooral Joegoslavië kan van een dergelijke ont wikkeling profiteren. Dit land heeft sinds kort een associatieverdrag met de Europese Ge meenschap. Dit bete kent niet alleen dat de kwaliteitseisen en oor sprongsaanduidingen gelijk zijn gesteld aan die in landen als Frank rijk. Duitsland en Italië, maar ook dat de invoer heffing met dertig pro cent is verlaagd. Hier door kunnen deze wijnen tegen scherpere prijzen worden aangeboden. Nu nog komen de wijnen uit Joegoslavië na Frankrijk, Duitsland, Spanje, Italië en Portu gal op een gedeelde zesde plaats met wijnen uit Luxemburg, Honga rije, Oostenrijk en Grie kenland. Wie meer te weten wil komen over wijnen, kan bij de slijter-wijnhande laar het alleraardigst boekkje „Van wingerd tot wijnglas" krijgen. Dit boekje, dat onder auspi ciën van het Bedrljfs- schap voor de Detailhan del ln Alcoholhoudende Dranken uitgegeven is kost niets. Wijnambassadrice Ria van Schie uit Wa teringen. Het slikken van vita mines ls bij een goede voeding voor de meeste mensen volstrekt over bodig. soms zelfs schade lijk en vrijwel altijd gel dverspilling. Hiervoor waarschuwt de Consumentenbond ln de Consumentengids van oktober. De fabri kanten van vitamine preparaten doen zeker in deze tijd van het Jaar hun best „het magi sche waas", dat van oudsher over vitamines hangt, in stand te hou den. En niet zonder suc ces. want er wordt ln ons land elk Jaar voor zo'n veertig miljoen gulden aan vitamines geslikt. Als het voedingspak- De Europese Commis sie het dagelijks be stuur van de Europese Gemeenschap wil, dat de fabrikanten van koel kasten, wasmachines, af wasmachines en dlep- vrieskasten een speciaal etiket op deze huishou delijke apparaten aan brengen. waarop te lezen staat hoeveel energie zo'n apparaat verbruikt. Het ls (maar) een voor stel, dat dient om de con sument ln de gelegen heid te stellen het ener gieverbruik van de ver schillende merken on derling te vergelijken en om de fabrikanten te prikkelen energiezuinige produkten te maken. De aanbeveling die ter goedkeuring zal worden voorgelegd aan de minis ters van de aangesloten landen, zal niet verplicht worden gesteld. Het blijft dus niet meer dan een aanbeve ling, die waarschijnlijk wordt uitgebreid tot tv- toestellen. centrifuges en stofzuigers. ket met zorg wordt sa mengesteld. zo vervolgt de Consumentenbond, ls een tekort aan vitamines bij gezonde mensen ge woon niet mogelijk. Al leen voor kinderen en voor vrouwen die ln ver wachting zijn of een kind aan de borst hebben, kan het gebruik van vitami ne-preparaten zinvol zijn. Wie meent (extra) vitamines nodig te heb ben, doet er verstandig aan de arts te raad plegen. Interessant (en vernie tigend) ls de uitkomst van het onderzoek naar cursussen psychologie. Er werden zes van deze cursussen op de pijn bank gelegd met behulp van vrijwilligere en psy chologen. De mensen die voor de Consumentenbond een cursus volgden twijfel den sterk aan het nut van hetgeen zij hadden opgestoken. De psycho logen die de cursussen beoordeelden, toonden zich verbijsterd over de aard van de Informatie. De cursussen prakti sche psychologie zijn vaak slecht. En dan te weten dat daarvoor, be halve 130 tot 560 aan cursusgeld, ook nog in schrijfgeld en andere kosten (voor materiaal, papier, enveloppen) moeten worden betaald. H. Zweers (WAO'er) Die Reclame voor Radio en T.V. vind ik jammer van de uitzendtijd. Want het is allemaal overbodig. En ze gaan er volgens mij de Gemeenschap mee in Verwarring brengen. En dat behoeft van mij niet meer. Want in plaats van de Reclame kan er ook wat ander Moois voor uitgezon den worden. Waar we veel meer aan hebben. (Bijeen gebracht door FHV/BBDD)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1980 | | pagina 13