taking De Schelde slaat
ver naar reparatiewerf
Aantijging uit Suriname
door De Koning betreurd
Milieugedrag niet
goed te veranderen
Trans: uw gids
voor een weekend aan zee.
imer is akkoord met
euwe Emancipatieraad
Strop van
80 miljoen
gulden
euwe onderhandelingen bieden geen oplossing
'^rzitter 'zo snel mogelijk' benoemd
Ier-Smit zet
iigingsbeleid
Icialisten op
Hoger personeel
wil praten over
lagere loonstijging
'Nederland moet
derde kunstmaan
ontwikkelen'
Uitslag onderzoek Leidse universiteit
Helerswinkels in
Breda opgerold
Verkerk: Geen
haast in
Antillenkwestie
Resultaat
OPEC- top
in Wenen mistig
Topconferentie in
1981 in Ottawa
Prenten uit Nova Zembla
BAG 19 SEPTEMBER 1980
BINNENLAND
TROUW/KWARTET
onze sociaal-economische redactie
IINGEN In navolging van het produktiepersoneel van de scheepswerf Koninklijke
cHappij De Schelde, heeft een groot deel van de werknemers van de reparatiewerf de
eïdepoort in Vlissingen-oost het werk neergelegd. Stakingsleider Sepers zei te verwachten
de stakingen ook naar andere bedrijven in Nederland zullen overslaan.
talcing die die dinsdag bij De
le uitbrak duurt nog steeds
Ook de heropende onderhan-
»n tussen vertegenwoordigers
i industriebond FNV, directie
gt iöngsleider Sepers konden geen
'te singen brengen in het conflict,
li
os 500 tot tweeduizend man pro-
;ti epersoneel gingen in staking uit
st tegen de verschillen in belo-
ütibij de verschillende Rijn-Schel-
ui trolme concerns, waar de Konin-
Maatschappij De Schelde deel
maakt.
;ers eisen van de directie dat
werknemers in de produktiesfeer
hogere toongroep worden ge-
ook eisen zij optrekking van
nlgdlonen en zijn de stakers van
dat de stakingsdagen door de
t moeten worden uitbetaald,
ltste eis van de stakers, die
and worden door de bonden met
uitzondering van de eis dat de sta
kingskassen voor deze actie open
moeten, was dat de gesprekken met
de directie heropend werden. Deze eis
werd gistermiddag ingewilligd. Tij
dens het gesprek zei directeur J. Smit
van de Schelde niet de ruimte te
hebben om volledig op het eisenpak
ket van de stakers in te kunnen gaan.
Loonmaatregel
„We zitten met loonmaatregelen en
bestaande CAO'S waaraan we gebon
den zijn", zo stelde hij. In een reactie
zei FNV-disctrictsbestuurder H. Bij-
vank het zeer te betreuren dat de
directie van de Koninklijke Maat
schappij De Schelde in feite niet ge
machtigd is om de onderhandelingen
te voeren. Hij deed het advies aan de
hand om de onderhandelingen dan
maar door de raad van bestuur van
het RSV-concern te laten overnemen.
De stakers besloten na het gesprek
Cl
ci onze parlementsredactie
HAAG De Tweede Kamer gaat akkoord met de
i ling van een Emancipatieraad, die de Emancipatiekom-
si e, als raadgevend orgaan van de regering moet gaan
Ken.
SGP. GPV en PSP stemden
n tegen het wetsontwerp van
taris Kraaijeveld van
dat de instelling van deze ad-
moet regelen. SGP en GPV
principiële bezwaren tegen
icipatiebeleid, terwijl de PSP
dat al het geld voor emancipa-
ae parlementsredactie
1AAG Staatssecretaris Ve
ilt van volksgezondheid heeft
tondigd een vestigingsbeleid
aan zetten voor specialisten en
erapeuten. Daarnaast zal ook
iet met minder haast voor
(kers, huisartsen en tandartsen
geling worden getroffen, zodat
rspreiding van deze beroeps-
in wat beter is en enorm grote
ken tot het verleden gaan be-
atssecretaris gaat in haar me-
van antwoord uitvoerig in op
nocratie binnen ziekenhuizen
chtingen.
Intenraden
uw Veder lanceert het idee van
stellen van patiëntenraden, en
tenvertrouwenspersonen in
huizen en inrichtingen en voor
ondheidszorg buiten deze in-
gen een algemene klachtenre-
gaat de staatssecretaris uit-
in op de financiële gevolgen
lar plannen. Provincies en ge
en zullen daar terdege reke-
lee moeten gaan houden als ze
zelf een gezondheidsbeleid
n gaan ontwikkelen, zo schrijft
atssecretaris. De omvang van
zondheidsapparaat zal moeten
op de wetenschap dat er maar
geld is.
tie moet worden bestemd voor vrou
wen die „aan de basis" met de vrij-
heidsbelangen voor de vrouw in de
slag zijn.
De Kamer drong aan op spoed bij het
benoemen van een voorzitter voor de
Emancipatieraad. De staatssecreta
ris deelde die mening en kon vertellen
dat de oproep voor sollicitanten vol
gende week de deur uit gaat.
Advies
PvdA en D'66 vinden dat de Emanci
patieraad advies moet gaan uitbren
gen over de effecten van het algeme
ne overheidsbeleid op de positie van
de vrouw. Een amendement daartoe
werd door de Kamer verworpen.
De Emancipatiekommissie die nu
dus verdwijnt werd in 1974 ingesteld
voor een periode van vijf jaar. Maar
toen de kommissie vorig jaar zou
moeten worden opgeheven was er
nog geen alternatief. Gepoogd wordt
nu zo snel mogelijk de Emancipatie
raad te installeren. Dat gebeurt zodra
de nieuwe wet in het staatsblad is
verschenen.
ADVERTENTIE
nding. het maandblad voor
:lie. cultuur en samenleving.
In dit nummer:
»E LANGE WEG
NAAR VREDE
De vredesbeweging
en het
loderniseringsbesluit
Sami Faltas.
I Jan ter Laak,
Herman de Lange,
[rouwen voor Vrede,
ouders van
totaalweigeraars
verder o.a.
Prof. M. de Jonge
Karl Derksen
kstellen bij:
rtencentrum. Postbus 84176.
""Haag: telefoon070-512111
"r mil een proefabonnement
'♦maanden voor 10.—
staatssecretaris Kraaijeveld
ASSEN (ANP) De Raad voor mid
delbaar en hoger personeel (MHP) is
bereid tot overleg met de andere
werknemersorganisaties, de werkge
vers en de regering over mogelijkhe
den om de voor 1981 voorziene loon
somstijging van acht procent vrijwil
lig tot zes procent terug te brengen,
zoals het kabinet heeft gevraagd.
Maar veel kans van slagen geeft de
MHP zo'n beraad niet. Het hoofd van
de afdeling economische zaken van
de MHP, J. W. Verdonk, zei dit gister
avond in Assen tijdens een bijeen
komst van 'de (bij de MHP aangeslo
ten) Nederlandse Centrale van Hoger
Personeel.
In de al afgesloten CAO's is volgens
Verdonk al gematigd en het zal geen
eenvoudige zaak zijn om die CAO's
open te breken voor een extra mati
ging. Zo'n extra matiging kan over de
hele linie worden bereikt door de stij
ging van de energieprijzen uit de
prijscompensatie te halen. Maar ge-
sleutel aan de prijscompensatie
noemde Verdonk „uit den boze", om
dat de prijscompensatie is gekozen
als instrument om overeengekomen
loonniveaus ondanks de inflatie op
peil te houden. Principieel juister is
het volgens hem, de prijscompensatie
ongeschonden te laten om vervol
gens, na toekenning daarvan, geen
percentage initieel (echte koop
krachtstijging) op de lonen en salaris
sen te zetten, maar er een percentage
initieel af te halen
Het kabinet wil ook aan de sociale
partners overlaten de aantasting van
de koopkracht eerlijker te verdelen.
door te gaan met de staking. Bij het
gesprek dat gisteren plaatsvond, wa
ren niet de vertegenwoordigers van
de industriebond CNV en de Unie
BLHP (beambten) betrokken. Zij
hebben tijdens een gesprek met de
directie geëist dat ze betrokken zul
len worden bij de hervatting van de
onderhandelingen tussen de directie
en de bonden.
De besprekingen tussen de partijen
zullen overigens dinsdag wel worden
voortgezet.
DELFT Nederland moet een derde
nationale kunstmaan ontwikkelen,
daarover waren de deskundige spre
kers het eens op het symposium „De
uitdaging van de ruimtevaart", dat
gisteren bij de 35ste verjaardag van
de vliegtuigbouwkundige studievere
niging Leonardo da Vinci in Delft
werd gehouden.
Zij verzetten zich tegen de opvatting
van de Raad van Advies voor het
wetenschapsbeleid, die minister Van
Trier onlangs aanried om die weg niet
in te slaan. Volgens de RAWB zouden
wij ons moeten concentreren op een
goede rol in internationale ruimte
vaartprojecten. Maar prof. drs. W.
Bloemendal, voorzitter van het indu
strieel consortium (Philips/Fokker)
dat bijna met onze tweede kunst
maan klaar is, geloofde daar niet in.
De derde satelliet moet er komen om
de positie te behouden die Nederland
in de ruimtevaart heeft verworven,
betoogde hij. Het risico is dat het
technisch en organisatorisch inzicht
in een volledig satellietsysteem weg
valt, waardoor het niveau van toe
komstige opdrachten terugloopt. Op
dit argument werd destijds ook tot de
ontwikkeling van de tweede satelliet
besloten.
Het produktiepersoneel van de ochtend- en avondploeg bij de scheepswerf De Schelde in Vlissingen is
ook gisteren niet aan het werk gegaan.
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM Minister De Koning van ontwikkelingssa
menwerking betreurt het dat Nederlanders worden beschul
digd van corruptie, terwij daarvoor geen enkel bewijs is
geleverd. De minister zegt dat in een gisteren uitgegeven
verklaring, naar aanleiding van berichten in de pers over
bekende Nederlanders die bij die corruptie zouden zijn be
trokken.
In zijn verklaring betreurt De Koning
het dat „beschuldigingen zijn geuit
jegens Nederlanders die jarenlang in
het kader van de Commissie ontwik
kelingssamenwerking Nederland-Su-
riname nuttige werkzaamheden heb
ben verricht ten behoeve van Suri
name."
De minister reageerde hiermee op een
bericht van het NRC/Handelsblad.
dat woensdag in verband met de Su
rinaamse corruptiezaken de namen
noemde van het oud Kamerlid voor
het CDA, Hannie van Leeuwen, en de
oud-president-commissaris van de
Ogem, K. Fibbe.
Van een onzer verslaggevers
LEIDEN Via een mentaliteitsverandering kan het milieuge
drag van een mens nauwelijks worden veranderd. De keus
voor bepaalde gedragingen wordt vooral bepaald door de
direct te ervaren voor- en nadelen van dat gedrag en door de
mening over dat gedrag in de sociale omgeving. Wel is het
doelmatig om milieuvriendelijk gedrag dwingend voor te
schrijven of te vergemakkelijken.
Tot deze conclusie komt de vakgroep
sociale- en organisatiepsychologie
van de Leidse universiteit in het rap
port „Achtergronden van milieuge
drag", dat gisteren aan minister Gin
jaar van milieuhygiëne is overhan-
vrijwel geen beweegreden vormt om
de auto meer te laten staan.
Statiegeld
4 Fosfaatvrij wassen daarentegen
died. Mensen «un <nw het^algemeenwordt met beïnvloed door de directe
afweging van voor-en nadelen, maar
een algemene betrokkenheid bij het
milieu en door factoren zoals gedrag
van de omgeving en erover praten.
Het gebruik van fosfaatarm waspoe-
der kan volgens de psychologen wor
den bevorderd door middel van voor
lichting en opvoeding.
wel milieu-vriendelijk, zo hebben de
Leidse onderzoekers kunnen vaststel
len, maar laten in hun besluitvorming
milieu-overwegingen meestal geen
belangrijke rol spelen. Het milieu
vriendelijk gedrag wordt vooral be
paald door de gevolgen, met name de
financiële.
Openbaar vervoer
Selectief autogebruik blijkt te wor
den beïnvloed door de mate waarin
men gewend is die auto te gebruiken
en door de mate, waarin men denkt
dat deze onmisbaar is. Het selectief
autogebruik zou kunnen worden be
vorderd, aldus het rapport, door men
sen die geen auto bezitten of van het
openbaar vervoer gebruik maken, te
belonen (door tariefsverlaging).
„Dit verdient de voorkeur boven het
te zeer straffen van autobezit. Hoewel
het particulier autobezit als de bron
van alle kwaad kan worden gezien,
heeft het duurder maken van het
autorijden zolang de tarieven van
het openbaar vervoer niet lager wor
den nog steeds geen wezenlijke
bijdrage geleverd aan het beperken
van autogebruik en -bezit."
Uit het onderzoek komt naar voren,
dat de toenemende energieschaarste
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM De politie van Bre
da heeft dinsdag met elf arrestaties
een einde gemaakt aan zeven druk
bezochte „winkels" in gestolen goe
deren. Het betreft woonhuizen waar
regelmatig een geroganiseerde groep
ervaren winkeldievegges spullen afle
verde die dan door buurtbewoners
werden gekocht. De politie heeft
eerst een onderzoek ingesteld om er
achter te komen wie de „leveran
ciers" waren. De aanhouding is zo
gedaan dat alle verdachten tegelijk
gepakt konden worden.
Vier van hen wordenifrerdacht van
diefstal en zeven van Heling. De poli
tie sluit niet uit dat er meer arresta
ties worden verricht in deze zaak.
Buurtbewoners die de clientèle van
de zaken vormden zullen worden ge
hoord. Op het moment van de inval
len zijn 311 kledingstukken in beslag
genomen ter waarde van tien duizen
den guldens plus 18 duizend gulden
contant geld.
Bij het kopen van dranken in statie
geldverpakking speelt het aanwezig
zijn daarvan in de winkel een rol en
de duidelijke voor- en nadelen van de
glasverpakking. Over dat laatste
wordt overigens erg verschillend ge
dacht. Het kopen van dranken in
statiegeldverpakking kan worden be
vorderd door ervoor te zorgen, dat de
consument in de winkel kan kiezen
uit wegwerp- en statiegeld-verpak
king. Die keuzemogelijkheid blijkt
nogal eens te ontbreken.
Om het afwegen van de kosten en
baten te beïnvloeden stelt het rap
port voor een heffing te leggen op
wegwerpverpakkingen en de op
brengst ervan te gebruiken om het
statiegeld te verhogen.
DEN HAAG (ANP) Er komt een
vertrouwensman die moet nagaan of
er in Emmen uitsluitend conventio
nele munitie zal worden opgeslagen.
Staatssecretaris Van Eekelen van de
fensie heeft met dit plan ingestemd.
De munitie zal in deze Drentse plaats
worden bewaard voor extra mensen
die aan de Amerikaanse strijdkrach
ten in Almelo en Hardenberg worden
toegevoegd.
DEN HAAG (ANP) Het Tweede
Kamerlid mevrouw Verkerk (VVD)
heeft voor uitstel gepleit van de ron
detafelconferentie waarin besluiten
moeten vallen over de toekomst van
de Nederlandse Antillen. Zij deed dit
gisteren tijdens het overleg van de
Kamercommissie voor de Antillen
met de voorzitter van de koninkrijks
werkgroep. mr. B. W. Biesheuvel.
Mevrouw Verkerk vindt dat de Antil
len tijd moeten krijgen het eerst in
tern eens te worden. Biesheuvel is,
net als de minister voor Antilliaanse
zaken. Van der Stee, er voor de eerste
rondetafelconferentie zo spoedig mo
gelijk te houden. Het liefst dit jaar
nog. „Anders", aldus Biesheuvel,
.zullen de verkiezingen in Nederland
de conferentie naar een veel later
tijdstip doen verschuiven".
In het rapport van de Koninkrijks
werkgroep wordt gezegd dat de Antil
len aansluiting zouden moeten zoe
ken met andere landen in de regio
voor wat betreft de defensie. „Bewust
zijn in het rapport geen namen ge
noemd, omdat de kwestie nog prema
tuur is", aldus mr. Biesheuvel. Offi
cieus wilde hij wel de Verenigde Sta
ten, Venezuela en Mexico noemen.
WENEN/ABOE DHABI (Reuter)
De leden van de OPEC (de organisa
tie van olie-exporterende landen)
zouden het tijdens hun bijeenkomst
in Wenen toch eens zijn geworden
over een verkleining van de produk-
tie met tien procent. Dit meldt het
persbureau van de Verenigde Arabi
sche Emiraten „WAM".
Volgens het bureau is het besluit niet
officieel bekend gemaakt, rqpiar zal
het snel merkbaar worden op de in
ternationale oliemarkt. Het persbu
reau heeft uitgerekend dat het over
schot op de wereldmarkt inmiddels is
opgelopen tot 6,7 miljard vaten (van
159 liter).
De Emiraten zullen zelf In ieder geval
hun produktie met 10 procent (of
170.000 vaten) verkleinen.
Volgens de krant was deze informatie
afkomstig van de Surinaamse vice-
premier André Haakmat. Deze ont
kende gisteren echter ten stelligste
namen te hebben genoemd tegenover
wie dan ook. „Het is net als met elke
rechtszaak. Er passeren vele namen
dc revue, maar er zullen eerst concre
te bewijzen op tafel moeten komen
op grond van het onderzoek dat nu
ter voorbereiding van het proces
wordt ingesteld." aldus Haakmat.
De Surinaamse vice-premier noemde
het hoogst gevaarlijk en volkomen
onjuist om nu al namen te noemen.
„Zolang er geen bewijzen zijn, wor
den er geen uitspraken gedaan."
Als mocht blijken dat er Nederlan
ders bij de corruptiezaken zijn be
trokken en dat vervolging in Surina
me onmogelijk is, zullen de dossiers
aan de Nederlandse justitie worden
overhandigd, aldus Haakmat.
Vervolg van pagina 1
Hierbij werd nog aangetekend, dal
daarbij niet in aanmerking werd ge
nomen het eventuele resultaat van df
eindafrekeningen van een aantal ai
uitgevoerde werken. Een afwikkeling
hiervan in dit jaar zou, zo werd toer
nog optimistisch opgemerkt, de nega
tieve invloeden op het resultaat gro
tendeels, zo niet geheel, teniet kun
nen doen.
Uitgelekt
Uit het nu onder de druk van de
omstandigheden gepubliceerde be
richt blijkt dat de strop minstens 80
miljoen gulden moet zijn, gezien het
verschil tussen de ruim 80 miljoen
winst vorig jaar en het voor dit jaar te
verwachten verlies. Dit nieuws is ken
nelijk uitgelekt. Op de effectenbeurs
viel de koers van de aandelen Volker
Stevin (van ƒ20 nominaal) gisteren
terug van 45 tot 38. Het beurs be
stuur greep daardop in door een op
schorting van de handel tot nader
order. Een besluit dat door de raad
van bestuur van Volker Stevin, ge
zien de koersontwikkeling, werd on
derschreven.
Bij Volker Stevin waren eind vorig
jaar 20.844 mensen in dienst. Van hen
werkten er 9.101 in Nederland. De
omzet op basis van opgeleverd werk
kwam vorig jaar. wat Nederland be
treft. uit op 1.160 miljoen gulden.
Buiten Nederland bedroeg de omzet
aan uitgevoerd werk 1.784 miljoen
gulden.
DEN HAAG (ANP) De volgende
economische wereld-topconferentie
van de staats- of regeringsleiders
van de Verenigde Staten, Canada,
Japan en de vier grote EG-landen
zal waarschijnlijk op 20 en 21 juli 1981
in de Canadese hoofdstad Ottawa
worden gehouden. Nederland spant
zich er voor in, zo heeft minister Van
der Klaauw meegedeeld, dat ter voor
bereiding van deze wereldtop onder
Nederlands voorzitterschap een Eu
ropese topconferentie wordt ge
houden.
Nederland zal in elk geval de Europe
se topconferentie voorzitten, die in de
tweede helft van maart in Maastricht
wordt gehouden. Een tweede Europe
se top ohder Nederlands voorzitter
schap zou dan vóór 1 juli moeten
plaats vinden, omdat Engeland per 1
juli het voorzitterschap van de EG-
raad van Nederland overneemt.
In het Amsterdamse Rijksmuseum is een tentoonstelling te zien van
gerestaureerde prenten, afkomstig uit een verzameling voorwerpen,
die Barentz en Heemskerk na hun overwintering in 1596-97 op Nova
Zembla achterlieten.
De prenten werden daar in 1871 teruggevonden, maar door de ijselijke
omstandigheden waren zij aaneengekoekt tot een harde massa van
papier maché. Zo zijn ze gedurende vele jaren tentoongesteld in het
Rijksmuseum.
Nu is echter een restauratieproject afgesloten, waarbij gebruik werd
gemaakt van een nieuw procédé. IVet behulp van enzymen zijn de
prenten vezeltje voor vezeltje van elkaar losgemaakt en uiteindelijk
konden er ruim vierhonderd gravures worden geconstrueerd.
ADVERTENTIE
Weekend Bergen v.a f142,-.
Een kort bezoek aan deze kustplaats, die zowel aan bos als aan zee ligt is al
leszins de moeite waard. Maar Trans kent nog veel meer reizen in eigen land. Deze zijn
uitvoerig beschreven in de kleurrijke nieuwe Trans gids:
.Vakantiereizen in herfst winter en lente 80/81iTri O S
Haal 'm even bij het NS-station, de Rabobank of r
uw reisbureau. Of bel030 - 62.78.44. VdKllïltieiVlZeyi
Trans: het aktieve reisbureau van de Nederlandse Spoorwegen.
