1 'Vertrouw geen theoloog die niet kan koken'
Chr. geref. Synode beslist
nog niet over gezangen
Rosemary Ruether
geeft Kuyper-lezingen
Trouw
31
een culture
antropoloo
VANDAJ
VOORBUGANC
Deuterocanonieke of
apocriefe boeken
Tb
"8
"E
De Zending
De Gereformeerde Kerk
VRIJDAG 12 SEPTEMBER 1980
KERK
TROUW/KWARTET RIJ
door Sljbott Noorda
Al in de Jaren twintig toen Chicago doorging voor een poel des verderfs,
gold Evans ton als enclave van oppassendheid. De aanwezigheid van een
sterke methodistische gemeenschap was daaraan niet vreemd. Nog steeds
is EJvanston uitgesproken kerks. Talrijke kerkelijke instellingen hebben er
hun kantoren. Een fles alcoholhoudende drank is er niet verkrijgbaar.
Cafés kent men niet
Daar. In een parkachtige omgeving, aan de
oever van het Mlchlganmeer. werkt de katho
lieke theologe Roaemary Ruether aan een
methodistisch seminarie. Ze vertelt dat ze
Evans tons villawijken regelmatig verwisseld
voor grauwe achterafwljken van Chicago. Ze
wil niet de kans lopen ln slaap gesust te
worden door de welvarende onbezorgdheid
die Evans ton uitstraalt
Om haar aan Nederlandse belangstellenden
nader voor te stellen legde Ik haar enkele
vragen voor.
Koe kom )e na nogal specialistische stadie*
op het terrein van klassieke oodheki en
vroege kerkgeschiedenis op een leerstoel
voor toegepaste theologie terecht?
Interesse bi geschiedenis is voor mij altijd
heel sterk verbonden geweest met mijn eigen
UJd. Toen Ik in de tijd van het tweede Vati
caans concilie het ontstaan van het Christen
dom bestudeerde, was mij duidelijk dat er
een nauwe relatie bestond. De rag ln de histo
rie de sociale en politieke dimensies, die
destijds ook ln de katholieke kerk opnieuw
ontdekt werden.
De ben de eerste die deze leerstoel voor toege
paste theologie bezet HIJ draagt de naam
van Georgia Harkness. ZIJ was één van de
weinige vrouwelijke methodistische theolo
gen ln de veertiger Jaren. Haar leeropdracht
was destijds ook toegepaste theolojgie. Zij
was daarmee niet so gelukkig. Toegepaste
theologie zag se als minderwaardig ten op
zichte van echte theologie. Ik vond het wel
een heel passende betiteling. Er sou geen
theologie gedoceerd moeten worden die niet
toegepaste theologie Is. Deze leeropdracht
geeft nüj de kans op een heel breed terrein
theologie te bedrijven, al had men bij het
stichten van deze leerstoel vooral feministi
sche theologie op het oog.
Is het hier gewooa dat een katholiek aan een
protestants seminarie doceert?
Vijftien Jaar geleden sou het heel anders
geweest zijn. Nu valt het, hier althans, nau
welijks op dat lk katholiek ben. Dat ls onder
Amerikaanse katholieken wel anders. Xk heb
nogal veel te maken met allerlei bewegingen
die tegen de hoofdstroom van de kerk ingaan,
en daardoor realiseren se zich terdege dat lk
ook katholiek ben.
Dat zulke dingen niet bekend zUn. ls de
schuld van de Amerikaanse media. Zij bepa
len wat de werkelijkheid ls. Als ze niet langer
over BUly Carter of conservatieve evangellca-
len souden schrijven, maar over dit soort
buurtactles, dan zouden veel mensen ln een
heel andere richting worden gestuurd dan die
van crisis en paniek.
heeft de laatste Jsrm van nabij gsvolgd
wat er rich ln Latijn*-Amerika voordoek
Hebben de bevrijdingsbewegingen en de
theologische follow-np ervan effect In de
Verenigde Staten?
Ik komt net terug van een conferentie ln
Detroit van het project „Theology of the
Americas". Dit project la ln 1975 begonnen
door Sergio Torres met de bedoeling ln
Noord-Amerika christenen te stimuleren tot
een respons op de Latijnsamerikaanae bevrij-
dlngstheologleén. Destijds hadden weinig ge
vestigde, blanke, mannelijke theologen be
langstelling voor deze opzet. Zo ls het geko
men dat er vooral vertegenwoordigers van
minderheden (wouwen, zwarten, spaanaspre-
kenden enz.) bij betrokken raakten. Dat heeft
het project extra belangrijk gemaakt
In eerste Instantie moeten wij ons hier leren
realiseren dat IJ Inde verhouding met Latijns
Amerika de Egyptenaren zijn die de He
breeën uitbuiten en onderdrukken. Daarna
blijken de tegenstellingen nog weer gecom
pliceerder te zijn. Voor weinig mensen ls het
een simpel zwart-wit patroon. Niet alleen
klasse tegenstellingen, ook man-vrouw-ver-
houdingen en raciale tegenstellingen spelen
een belangrijke roL
Gaandeweg is men zich gaan realiseren dat
ook binnen de Verenigde Staten veel mensen
ln dezelfde positie van machteloosheid verke
ren als in Latijns Amerika veelal het geval is.
Neem nu Detroit een stad die leefde van de
autoindustrie. Nu maken se de onderdelen ln
de hele wereld. Detroit ls alleen nog maar een
hoofdkwartier van managers en financiers.
Een hele stad is van z'n werk beroofd en wil Je
daaraan wat kunnen doen, dan moet Je op
wereldschaal met stakingsacties opereren.
Je hoort nogal eens (bij alle begrip en steon-
betalging) verwijten aan het adres van *g.
m Inderheidstbeolofieêm. Men riet dan bet
gevaar dat de prediking van nniverseel heil
■iet tot haar recht komt Ieder lijkt se onge
veer **n eigen partijdige God te hebben.
Deelt salke beswaren?
Beslist niet Minderheidstheologen analyse
ren het hele menseUJke bestaan. Ze zien meer
dan de heersende westerse theologie ln haar
bijziendheid kan zien. De moeilijkheid zit *m
daarin dat zulke critici zich niet realiseren
dat ze een beperkte visie hebben. Hun grote
macht en Invloed doen ben dat vergeten.
Vrouwen-theologle heeft bet niet over een
bepaald, apart gezet vrouwelijk Iets, maar
kijkt naar het hele menselijk bestaan, en
bereikt Juist een veel voller universaliteit
Allerlei dat door de heersende theologie niet
eens ls gezien komt er nu bij. Al metal kom Je
zo tot een veel universeler heil dan gevestigde
theologteën ooit hebben opgeleverd.
Raeemary Baether
heeft een hele brede belangstelling. D bent
eigenlijk overal te vinden waar de theologie
maar wordt toegepast Bij dat al staat de
„feministische theologie" ln het centrum. Of
noemt het „vreawentheologie"? En, waar
gaat het ln hoofdzaak om?
Die benamingen komen op hetzelfde neer.
Als lk college geef, gebruik ik titels als „sek
sisme in de christelijke traditie" of „het beeld
van man en vrouw in de patristlsche litera
tuur". We hebben geen vrouwenprobleem,
maar een mannen-probleem. Eén van de twee
hoofdzaken waarom het mij gaat, ls het aan
wijzen en analyseren van.de dominerende
invloed van de mannelijke heersende klasse,
die het hele perspectief van de wereld en de
theologie bepaalde en bepaalt. Ik zeg met
opzet „mannelijke heersende klasse" omdat
ik onderscheid wil maken. De mannelijke
slaaf ls een hoofdstuk apart
Naast deze kritische analyse van Godsbeeld
en wereldbeeld naar het beeld van de man
gaat het erom aan een nieuwe theologie van
vrouwen én mannen, een héle theologie zoge
zegd, te werken.
Hoe riet U de huidige situatie ia de rooms-
katholieke kerk?
Het ls duidelijk dat we op het ogenblik een
conservatieve, om niet te zeggen reactionaire
paus hebben. Maar hij is ook een paus uit
Polen. Zijn Poolse achtergrond verklaart zijn
gevoeligheid voor maatschappelijke vraag
stukken en kwesties als de vrijheid van me
ningsuiting. Het betekent ook dat zijn optre
den in Brazilië positief kon werken, zo lang
hU het maar niet over godsdienstige zaken
Van 15 tot en met 19 september geeft de
Amerikaanse theologe Rosemary Roe-
the r Iedere ochtend vanaf half elf college
aan de theologische faculteit van de
Vrije Universiteit. Dese colleges sljn de
eerste sg. Kuyper-lcringen, die de hon
derdjarige faculteit van plan is ln de
toekomst iedere vijf Jaren te organiseren.
Rosemary Radford Ruether werd In 1938
geboren In St. Paul in de Amerikaanse
staat Minnesota. Ze studeerde ojn. oude
geschiedenis en patristiek (vroegs kerk
geschiedenis) en dooeerde daarna aan tal
rijke Amerikaanse universiteiten en the
ologische scholen. Ze beset vanaf 1976 de
Georgia Harkness leerstoel voor toege
paste theologie aan Garrett-Evangelleal
Theological Seminary, een methodistisch
seminarie in Evanston nabij Chicago.
Op haar naam staan ongeveer 200 boeken
en artikelen. Ze schrijft over zeer uiteen
lopende onderwerpen op het terrein van
kerk en maatschappij. Ze ls buiten de
Verenigde Staten vooral bekend gewor
den als pleitbezorgster van feministische
theologie. Ze ls gehuwd met de politico
loog Herman Ruether, is moeder van drie
kinderen en behoort tot de Roomskatho-
Ueke Kerk.
Ter voorbereiding van haar verblijf in
Nederland socht dn Sijbolt Noorda, die
verbonden is aan de theologische facul
teit van de VU, haar in Evanaton op.
VERTROUWEN GEGEVEN
Dat geldt voor de paus. Maar de kerk ls toch Raakt U niet ontmoedigd? Of rijn er tegen-
meer dan dese functionaris? krachten?
Bovendien blijkt steeds weer dat hij heel
sterk afgaat op zijn adviseurs. In Brazilië
waren daaronder flink wat progressieve bis
schoppen. Maar tijdens zijn bezoek aan de
Verenigde Staten ls hij vrijwel niet bulten het
kringetje van conservatieve kerkleiders ge
weest. Hun boodschap heeft hij perfect door
gegeven. Overal waar men maar verandering
wil stond hij klaar met een domper.
Het heeft direct met elkaar te maken. 81nds
het tweede Vaticaans concilie heeft de katho
lieke kerk zich duidelijk ontwikkeld tot een
zeer pluralistische kerk. Wat er nu gebeurt
o.a. het optreden tegen theologen als Schllle-
beeckx en Küng ls een geweldige steun
voor de conservatieve, om niet te zeggen
extremistische groepen ln de kerk. In de
Verenigde Staten krijgen zulke groepen
Ineens weer status en aanzien, dankzij de
campagne van de paus, terwijl het tot voor
kort bijna onfatsoenlijk was in die hoek te
zitten. Aan de andere kant wekt het ook wel
weer reactie. Het oprichten van de Vereni
ging voor de Rechten van Katholieken in de
Kerk is een direct gevolg van het optreden
van Rome tegen KQng.
Vorige week las lk in de New York Times
een serie artikelen, waarin een toenemende
politieke rol van behoudende christelijke
groepen werd gesignaleerd. Men beschikt
kennelijk over veel geld en nogal wat in
vloed. Ziet U dese ontwikkeling ook?
Zeker. Er heerst een algemeen terugverlan
gen naar het oude vertrouwde, naar een
maatschappij zonder alle actuele problemen
rondom gelijke rechten voor vrouwen, abor
tus voorzieningen, erkenning van homoseksu
aliteit, e.d. Men maakt de mensen wijs dat
het om zulke dingen gaat. Dat dit de grote
gevaren zijn die dit land bedreigen, 1 Is
overigens opvallend dat ze vaak een seksuele
bijsmaak hebben, 't Wordt als het ware ge
zien als een aantasting van echte mannelijk
heid, en bij echte mannelijkheid hoort een
ongebroken machtspositie voor de Verenigde
Staten. „We zullen standhouden tegen elke
bedreiging," zegt Reagan. In dit alles schuilt
een grote aantrekkelijkheid voor veel men
sen. Het berust op verwarring en het bestaat
uit leugens, maar het werkt heel goed, heel
emotionerend.
De blijf optimistisch. Er ls veel vitaliteit in
buurt en wijkwerk. Daar gebeurt ontzagelljk
veel opbouwwerk. Mensen zetten eigen huls-
vestingsprojecten op ln opgegeven stadswij
ken. Men begint onderwijsprojecten voor
achtergebleven bevolkingsgroepen. Het is
onmogelijk gebleken vla centrale instanties
te werken. Invloed hebben op stads en staats
besturen is alleen voor rijken en machtigen
weggelegd.
U ziet dus geen heil in separatistische
vrouwen-theologle?
Nee, om allerlei redenen niet. Maar het ls wel
van het grootste belang dat vrouwen zich
aaneensluiten en zich niet te snel laten verlei
den tot het opgeven van aparte organisaties.
Voordat er een werkelijk faire en gelijkwaar
dige samenwerking van mannen en vrouwen
tot stand komt, moet er vaak lange machts
strijd gevoerd worden. Niemand geeft z'n
voorrechten zomaar op.
▼erwacht u een verandering ln de afwijzen
de houding van de katholieke kerk ten op
zichte van priesterwijding voor vrouwen?
Nauwelijks. Vermoedelijk zal het alleen gaan
vla het ontstaan van zelfstandige gemeenten,
die zich niet storen aan de traditionele regels.
Hebt goede bondgenoten onder ov vrou
welijke en mannelijke collega's aan de uni
versiteit hier?
Veel vrouwen zijn er ook hier niet. Maar
samen met de vrouwelijke studenten berei
ken we heel wat Verder houd lk de studenten
altijd voor: vertrouw geen theoloog die niet
kan koken!
Getroost door dit slotwoord beëindig ik hier
dit
an
m
Ik dank Hem, die mij kracht ^«1
heeft, Christus Jezus, onze He ,i.
Hij mij getrouw geacht heeft,i
Hij mij in de bediening gesteld 1
hoewel ik vroeger een godslait 1
en een vervolger en een man tan
geweld was(1 Timotheus 1
12-17)
lU
Paulus spreekt niet zelden ou n.
zichzelf. Het evangelie van Jn
heeft hem in zijn existentie ge
heeft die existentie omgekeen
andere plaatsen noemt hij ziel
de minste der apostelen, de rol D
van alle heiligen, de grootste
zondaren. Hier: een godslastet
een vervolger en Iemand die g<
gebruikt heeft, namelijk bij dip
vervolgingen, een harde,
onverzettelijke man. Voor on)* L
handhaving van gevestigde
toestanden. Zijn ontmoeting iét*
Jezus heeft daar een eind aan
gemaakt. Zo bleef het niet. Hij
iemand die van Jezus kracht k
„in de bediening gesteld werd"
laatste zouden we kunnen
omschrijven met: tot dienst i_
werd. Hoewel dit een gewei digi
omkeer betekent, zoiets als uil
dood naar het leven, van een
volstrekt negatieve houding 1
positieve van de mens Gods,
Paul us hier toch woorden die!
dichterbij brengen. Het wondi
deze opstanding wordt er nleti
door. Uit het feit dat hij ln dien
genomen is leidt Paulus af dat,
mij getrouw geacht heeft". Een
vertaalt: dat Hij mij zijn verin
Van een onzer verslaggevers
AMERSFOORT De christelijke gereformeerde synode heeft zich gisteren uitvoerig bezig
gehouden met de kwestie van de gezangen. Eigenlijk ging de discussie voor een belangrijk
deel ook daarover, hoe Je. als Je op zo'n voor de praktijk van het kerkelijk leven belangrijk
punt roet elkaar van mening verschilt, toch samen kerk kunt zijn.
Da Rotter-
met Dordta Dagblad,
Nieuw* Hsogae Courant mei
Nieuwe Letdae Courant
Uitgave: Trouw/Kwartet BV
Hoofdredacteur Jenze Tamminga
HOOFDKANTOOR
Pottbos 859
1000 AW Amsterdam
Wibautstraat 131 Amsterdam
tel 020-913456
iele* 13006
Postgiro 660000
Bank Ned. Credietbank
Rekeningnr 2300 12574
Gemeentegiro Amsterdam
X11000
REGIO ROTTERDAM/DORDRECHT
Postbus 948
3000 AX Rotterdam
tel 010-115588 (abonnementen
en bezorging)
let. 010-115588 (redactie)
fel. 115700 (uitsluitend voor
advertenties)
WestblaaK 4
Rotterdam
REGIO OEN HAAG/LEIDEN
Postbus 10t
2501 CC Den Haag
tel 070-469445
(abonnementen en bezorging)
tel 070-469445 (reoact.ei
iel 070-468864 (uitsluitend voor
advertenties)
Parkstraat 22 Den Haag
REGIO NOORD/OOST-NEDERLAND
(abonnementen en bezorging
Postbus 3
8000 AA Zwolle
tel 05200-17030
Melkmarkt 56 Zwolle
Abonnementsprijzen: -
Per maand f 16.98
Per kwartaal f 50.95
Per hatf jaar 101.90
Per jaar 201.60
Advertentietarieven op
aanvraag
Teleloniscbe abonnemervenop-
drachten (zie adressen bove.-
Opgave familieberichten 9-19 30
van maandag t/m vrijdag Op
zondag van 18-20 uur teief 020-
913456
Opgave mini-advertentms tel
020-936868 ol schrit!eli,k aan
Mim-Adv afdeling, postbus 433
1000 AK AMSTERDAM
Adreswijzingen uitsluitend scnrif-
teli|k aan onze Amsterdamse
adressen
Op <Je tafel van de synodeleden lag Verscheidene synodeleden waren te-
een rapport van 57 bladzijden over de leurgesteld omdat de feitelijke invoe-
vraag of het principieel en praktisch ring van gezangen op deze manier
verantwoord ia om naast psalmen en weer minstens drie Jaar uitgesteld
berijmde Schriftgedeelten (waarvan werd.
de christelijke gereformeerden er nu intussen zijn er steeds meer gemeen-
negentlen kennen) ook andere liede- ten waar ze toch al gezongen worden.
ren te zingen waarvan de Inhoud met
Schrift en belijdenis ln overeenstem
ming is.
Het deputaten-rapport concludeert
na een grondig ondereoek dat „het
zingen van deze andere liederen door
de Heilige Schrift ln strikte zin noch
voorgeschreven noch verboden
wordt. Het nemen van een beslissing
ln dezen is een zaak van eigen verant
woordelijkheid van de kerk".
Het rapport gaat dan ln op de prak
tijk van het. kerkelijk leven en zoekt
naar een weg om „ln trouw aan de
waarheid en onderlinge broederlijke
liefde te komen tot een beslissing die
aanvaardbaar ls voor allen en waarbij
de eenheid van het kerkverband be
waard blijft". Als voor- en tegenstan
ders van de gezangen wederzijds het
goed-recht van eikaars argumenten
erkennen, zou dat kunnen leiden tot
een besluit „waarbij aanvaarding van
een aantal Schriftuurlijke liederen
geschiedt ln gebondenheid van strin
gente bepalingen".
Eigen bundel
Dr. T. Brienen uit Kampen zei dat hij
bij het rondpreken nu eens te maken
krijgt met de hervormde bundel van
1938, dan weer met stencils uit de
wonderlijkste bundels, zoals hij zei.
Anderen maken gebruik van het
Liedboek. Ds. J. van Dijken vertelde
hoe hij in Llsse experimenteert met
het zingen van onberijmde Schriftge
deelten, en ouderling J. W. van West-
rienen uit Leiden opperde zelfs de
gezangen te vergeten en helemaal
over te schakelen op het hardop zeg
gen van Schriftgedeelten ln de ere
dienst. In ieder geval werd duidelijk
dat de praktijk die in veel gemeenten
gegroeid is, niet is terug te draaien.
Onrust
Ds. D. Blesma uit Hlllegom vreesde
dat de veg die deputaten wijzen, zou
lelden tot nog groter onrust en helllo- TwisTannpl
ze polarisatie tenzij de synode nu al 1
zou uitspreken dat het zingen van een
geestelijk lied in de eredienst volko
men legitiem is. „Is het niet erg dat,
terwijl de wereld schudt op haar fun
damenten en Christus" wederkomst
wel? Is er ln zo'n dode als Paul
dan nog iets getrouw te achta
God zo iemand zijn vertrouw®
geven? Blijkbaar wel. Zo gaati
mensen om. Hij houdt ze in dl»
roeping tot dienst voor getrou
geeft ze vertrouwen. Hij is met
bezig en daar komt dan niets n
tussen.
NED. HERV. KERK
Beroepen: Te Mlddelharnis l
land te Bameveld; te Ginnek
Elderenbosch te Amen-fa
Blauwkapel-Groenekan P. II
te Groot-Ammers; te Vrli
(toez) C. L. de RoolJ te Zoele
Afscheid: op 14 sept. van We
time) G. Bouman ber. te
broek; van Enter D. Drieber
te Katwijk aan Zee; van Ie
Duisterhof ber. te Rotterdi
gereberg; van Bergen (NH)
Duik, benoemd tot con-rectf
narium te Driebergen; van Z
('s morgens) en van Nieuwi
vonds) G. Hendrik ber. te 'I
duln-Cappele; van Rotterdam
monde P. E. van Ooljen ber. tt
van Amsterdam-Gaasperdan
Stoel ber. te Dronten; van Dri
time) H. Westerink ber. te H
Intrede: te Tzummarum-Fln
de Groot uit Bovensmilde; te
dam-Kralingen J. Korpersl)
Epe; te Vlaardingen J. Lalle
Oude en Nieuwe Wetering; te
se W. F. Teekens kand. te
daal; te Linden kand. H. We
tilt Blcskensgraaf; 17 sept. te
waard kand. R. Veldman uit
kerk.
Bevestiging: te Winterswijk
past. Pramsweide) F. J. C. Hf
Den Haag-Loosduinen; te Grc
met »nt-d' w "n Spijker (naast hem), ds. M. C. I
Groningen.
Tanis en prof. dr. W. H. Velema (geheel rechts).
nabij ls, wij nog twisten of wij mogen
zingen „Hoe zal ik u ontvangen?". Hij
achtte een eigen christelijke gerefor
meerd liedboek niet reëel.
Ds. Biesma kreeg bijval van onder
andere ds. Van Dijken, dr. Brienen,
ds. B. van Smeeden uit Den Haag en
ds. A. Hilbers uit Hilversum. Dr. Brie
nen betoogde dat de deputaten in
hun voorzichtige rapport te weinig
rekening hielden met de voortschrij
dende heilsopenbaring. God ver
wacht dat de nieuwtestamentische
gemeente antwoordt op het volle heil
ln Jezus Christus en daarbij Zijn
Naam noemt. Het is de plicht van de
synode verstandig leiding te geven
aan de ,<ntwikkeling en de wildgroei
die er nu is tegen te gaan.
Wilden deze synodeleden dus een
stap verder gaan dan deputaten, an
deren wensten onverkort te blijven
bij het principe van enkel psalmen en
:Schriftberijmingen. God heeft ons in
Deputaten denken daarbij aan een
eigen bundel van Schriltgetrouwe lie
deren door de synode vast te stellen,
die in geen geval groter mag worden
dan het psalmboek, want de psalmen
moeten ln de eredienst nummer één
blijven.
De synode zou zich nu moeten beper
ken tot een principebeslissing. Ge
hoord de reacties uit de gemeenten
zou de volgende synode (in 1983) pas
definitief beslissen over de invoering
van zo'n liedbundel en tot zolang
zouden de gemeenten zich moeten
houden aan alleen psalmen en be
rijmde Schriftgedeelten. Zou blijken
dat de invoering van gezangen oor
zaak van kerkscheuring zou worden,
dan kan dat volgens deputaten reden
zijn om er van af te zien.
Van een van de deputaten, ds. D.
Slagboom uit Katwijk, was er een
aparte verklaring dat hij met de con
clusies niet ir.?temde. Hij wilde afwij
zing van de gezangen
ADVERTENTIE
Waardering
De synodeleden toonden gisteren
grote waardering voor het vele mate
riaal in het rapport en de toon waarin
het gesteld was. Over de conclusies
verschilden de meningen echter.
Boeiende geschriften die voor veel christenen behoren tot het
geheel van de bijbelse godsopenDaring.
Gebundeld in een boekje met:
goed leesbare tekst.
formaat van een huisbijbel
geringe omvang
In stevige gekleurde band
Formaat 14x21 cm
Bestelnr. 078 Prijs 15
excl. verzendkosten.
Verkrijgbaar bij de boekhandel en het
Nederlands Bijbelgenootschap
Postbus 620 - 2003 RP HAARLEM
Tel. 023-259501
de bijbel de psalmen gegeven en vond
het niet nodig daaraan een bundel
nieuwtestamentische liederen toe te
voegen, zei ds. M. C. Tanis uit Slle-
drecht. Vrije liederen hebben de auto
riteit van Gods Geest niet achter
zich. Goedkeuring voor kerkelijk ge
bruik betekent dat subjectieve, per
soonlijke reacties op het heil kerke
lijk geijkt zouden worden. Ds. Tanis
verwachtte een nieuwe twistappel ln
veel gemeenten.
In zijn geest betoogden ook onder
andere ds. M. Vlietstra uit Bunscho
ten („naast de psalmen geen mense
lijke liederen; hier past geen compro
mis"), ds. H. C. van der Ent uit Dor
drecht, ds. B. de Romph uit Vlaardin
gen en ouderling J. van Ledden uit
Culemborg.
Namens de synode-commissie zei ds.
A. W. Drechsler dat de verscheiden
heid van de negentien sprekers de
wijsheid bewees van de deputaten-
voorstellen. Voorzitter van deputa
ten, drs. W. Steenbergen, zei tegen de
ongeduldigen dat deputaten terwille
van het kerkelijk samenleven geko
zen hebben voor de moeilijke weg om
samen verder te komen. Wij moeten
er doorheen dat dit in de gemeenten
besproken wordt. Het noet mogelijk
zijn in een goede geest. Het deputa-
tenrapport beklemtoont de rijkdom
van de psalmen en maakt duidelijk
dat gemeenten die zich tot de psal
men beperken, er niet van beschul
digd kunnen worden, dat zij de
nieuwtestamentische heilsopenba
ring veronachtzamen. Drs. Steenber
gen betoogde zelfs dat niemand goed
gezangen kan zingen, die niet eerst
geleerd heeft psalmen te zingen.
lijk zijn, laten we dan ook naar Pau
lus luisteren en elkaar geen juk opleg
gen, zei prof. Oosterhoff.
Ten aanzien van de gereformeerde
oecumenische synode (GOS) gaf de
synode de desbetreffende deputaten
opdracht de ontwikkelingen binnen
de GOS nauwlettend te volgen en
daarbij ook voeling te houden met
bevriende lidkerken. De volgende sy
node in 1983 zal dan de koers moeten
uitzetten die de christelijke gerefor
meerde afgevaardigden naar de GOS
van 1984 zullen volgen.
Prof. Van Genderen verzocht een deel
van zijn betoog dat wij gisteren weer
gaven als volgt te lezen: „Nog nooit is
zo duidelijk geworden als in Nimes
dat het probleem van de GOS wordt
gevormd door de gereformeerde ker
ken in Nederland. Meer dan vroeger
stonden christelijke gereformeerden
en gereformeerden tegenover elkaar,
vooral in commissievergaderingen. In
de plenaire vergaderingen kwam dit
het meest naar voren op het punt van
de homofilie."
GEREF. KERKEN
Beroepen: te Rljsoord A. C. I
Gouda.
Afscheid: van Oostvoorne
gens) en van Tine ('s middaf
Snoek ber. te Rotterdam-B
berg/Schlebroek;
Intrede: te Doornspijk (part-
de Moor, voorh. pred. Edmon
nada); te Langerak H. W.
uit Hengelo.
GEREF. GEMEENTEN
Afscheid: 16 sept. van Schevi
A. Hofman ber. te Aalburg.
Ds H. de Valk
Op 79-jarige leeftijd is overt
gereformeerde emeritus-predi
de Valk te Dirksland. Hij 1
gereformeerde kerken te Stel
en'Melissant, te Katwijk aan
en te Stad aan 't Haringvliet p
In 1969 ging hij met emerital
ADVERTENTIE
Beroep
Tenslotte deed prof. dr. B. J. Ooster
hoff een klemmend beroep op de sy
node, de moed en de durf te hebben
nu tot een beslissing te komen. De
synode van 1968 wilde het nieuw
testamentische lied al, maar zocht
dat in uitbreiding van het aantal be
rijmde Schriftgedeelten. Daar is
twaalf jaar naar gezocht, maar ze zijn
er eenvoudig niet. Waarom mogen er
dan geen liederen gezongen worden
die de bedoeling van de Schrift goed
vertolken? Als we elkaar wederzijds
serieus nemen en vertrouwen, kun
nen we verder komen. De synode mag
niet de indruk wekken de boot weer
af te houden. We willen zo schriftuur-
ro
QJ
Ol
CU
E
□J
Ol
ai
TJ
zoekt vervulling in de vacature d#
Gevraagd wordt een man of vrouw, die vanuit
kerkelijke betrokkenheid wil meewerken aan de opleii
van a.s. predikanten aan de Theologische Schoo
Abepura, Irian Jaya, Indor*
Informatie wordt op aanvrage graag verstrekt door
Zendingscentrum te LEUSDEN, postbus 204, tel.
943244, toestel
Sollicitaties te richten aan ds. A. Vos, direk
Zendingscentrum te Leus