vraagt
ieer overheidssteun
Winkel verkopen vallen
mee in eerste halfjaar
Handel in originele
Amerikaanse aandelen
Koersveriaging
10y2% pandbrieven
FGH hypotheekbank
Liever sparen
dan geld lenen
d.Louwwil consulaten
éstblok in Rotterdam
Industrie
stagneert
99%
Sjor meer klandizie in haven
KLM VERLAAGT
DE TARIEVEN OP HET
VERRE OOSTEN.
KJLEVI
Thuis In de lucht
hoenwinkeliers
[en willekeur
n leveranciers
Junimaand echter zeer mager
nóXS cOTiaumpuexo«i«*n0 zevfn Vanaf 15 september op effectenbeurs
Personeel stapt
op bij uitgeverij
TriCOtagefabnek Van onze redactie economie
at: non actief
.000 werknemers
Zeven op de tien consumenten:
inSDAG 9 SEPTEMBER 1980
FINANCIEN EN ECONOMIE
TROUW/KWARTET
11
(STERDAM Hoewel de Nederlandse zeescheepvaart er de algelopen negen jaar ln
I ilaagd is uit de rode cijfers te blijven, zijn de winsten die ln deze sector worden gemaakt te
to om noodzakelijke Investeringen te plegen. De Koninklijke Nederlandse Redersverenl-
b, ig vroeg daarom gistermiddag een bescheiden uitbreiding van de steun, die de overheid de
n .scheepvaart al geruime tijd biedt.
-1 gelegenheid van het vijfenzeven-
jarig bestaan van de vereniging,
d gisteren het rapport „8cheep-
jt ln de Jaren Tachtig", aangebo-
aan minister Tuljnman van ver-
en waterstaat. Het rapport werd
/sfcengesteld door de Commissie Ne-
lindse Zeescheepvaart, onder lei
van de heer K. Fibbe.
den de noodzaak van vervan-
f «Investeringen, bepleitte de com-
de uitbreiding van de geldelijke
l im van de overheid. Ook politieke
zou welkom zijn. Deze ls vooral
|g om het toenemende protectio
ns te doorbreken. Als voorbeeld
mt de commissie het feit dat de
lerikaanse markt voor de Neder-
idse koopvaardij totaal ontoegan-
l]k ls, terwijl Amerikaanse reders
1 volop ln de Noordzee zijn verte-
awoordlgd.
fas de commissie ls het eigen
)gen vooral te krap bij de klel-
bedrijven. Om hen te helpen,
£n er aanvullende faciliteiten in
(Lscale sfeer moeten komen,
zou het ministerie van finan-
ik boorschepen en berglngsma-
tot de scheepvaart, moeten re-
bl Op dit moment gebeurt dat
reders ln deze sector geen
ak kunnen maken op over-
is te un.
De commissie uit milde kritiek op de
reders zelf: De Nederlandse reders
zouden te weinig hebben geïnves
teerd in nieuwe technieken, zoals de
koel-, de chemicaliën- en de tank-
vaart. Waaraan het gebrek aan be
langstelling te wijten is, kan de com
missie niet verklaren. Ook zou een
aantal Nederlandse rederijen werken
met een te grote walorganlsatie, wat
de kosten-batenvertaouding niet ten
goede komt.
Energiebesparing
Over het algemeen ls de commissie
van mening dat het merendeel van de
rederijen goed is geconstrureerd en
georganiseerd. Op het gebied van
doeltreffend gebruik van de aanwezi
ge mankracht zou nog wel wat te
verbeteren zijn. Rederijen zouden
verder aanmerkelijke energiebespa
ringen kunnen doorvoeren, door mo
toren om te bouwen op zwaardere
olie. De commissie wijst een verdere
vermenging van de zeescheepvaart
met de scheepsbouw af. In het verle
den werd nogal eens druk uitgeoe
fend op rederijen, om schepen in Ne
derland te laten bouwen.
De commissie komt verder tot de
aanbeveling, zeevervoer een plaats te
laten krijgen in de Nederlandse ont
wikkelingspolitiek. Kritiek wordt ge
uit op de Internationale Vervoersfe-
deratie en de UNCTAD, die zich ke
ren tegen het gebruik van goedkope
vlaggen. Van de Nederlandse vloot is
ongeveer 22 procent geregistreerd in
landen met een mild belastingkll-
maat (meestal de Nederlandse Antil
len). De commissie vindt het niet te
recht dat er geen onderscheid wordt
gemaakt tussen goedkope vlaglan-
den met een mild belastingklimaat,
en goedkope vlaglanden met een
zacht klimaat voor scheepslnspectie,
die de oorzaak zijn van de zogenaam
de „drijvende doodskisten", een toe
nemend gevaar in de internationale
wateren. Aanbevolen wordt verder,
de lengtebegrenzing van schepen in
de kleine handelsvaart (nu maximaal
75 meter) uit te breiden tot bij voor
beeld 90 meter.
Verdere fusies ln de scheepvaart moe
ten niet worden aangemoedigd, be
sloot de heer Fibbe. Hij kreeg de
lachers op zijn hand toen hij de vraag
„Waarom niet?" beantwoordde met
,Jk ben niet altijd tegen fusies ge
weest, maar Ik ben ln de loop van de
tijd van gedachten veranderd". Fibbe
heeft als topman bij de O gem veel
ervaring opgedaan met fusies.
ADVERTENTIE
fJjTTERDAM (ANP) De
lering zou Oostbloklanden
■r faciliteiten moeten toe-
in Rotterdam, vindt
;ter André van der
Met name zouden ze
consulaat in de Maasstad
in hebben maar ook
i- en werkmogelljkheden.
Oostbloklanden wijken nu
uit naar bij voorbeeld
iburg en Antwerpen waar
voorzieningen wel be-
van consulaten en kanto-
iu bovendien net de werkelijk-
overeenkomen, meent Van der
want „ongezien" werken de
"len toch wel ln de Rotter-
haven.
der Louw hield zijn pleidooi naar
""leiding van een reis die hij in
istus op uitnodiging van de West
regering langs diverse Duitse
en heeft gemaakt Hem was toen
eken dat er bij voorbeeld in Ham-
JAKARTA
BANGKOK
COLOMBO
HONGKONG
KUALA LUMPUR
MANILLA
SINGAPORE
2050,-
1800r-
1700,-'
2390,-:
1850,-
2200,-:
1850^
Vertrek altijd vanuit Amsterdam.
Rechtstreekse vlucht
Belangrijkste voorwaarden:
verblijf minimaal 14 dagen,
maximaal 90 dagen
(Jakarta 180 dagen).
Verdere inlichtingen bij de erkende
KLM-agenten en KLM-kantorea'
onze redactie economie
INIK Schoenwlnkellers heb-
geen enkele zekerheid dat de
e) ranciers zich aan de afgesproken
ringstermijnen houden. Welis-
zijn er standaard voorwaarden
de handel tussen fabrikant (of
ur) en detaillist maar deze
es geven de leverancier alle
1 om van de vastgestelde leve-
ita af te wijken. Een dwang-
hebben de winkeliers niet, de
arden zijn eenzijdig opgelegd,
oorzltter J. J. Haverhals van de
ij telljke bond van schoenwlnke-
I tijdens een ledenvergadering.
erhals vindt het de hoogste tijd
de detaillisten afnemerscondities
die aan de leveranciers
it rechten ook plichten geven. Hij
tdeze zaak des te actueler omdat
everanciers hebben besloten ge
uit te wisselen over detailhan-
ren die slecht betalen. Haverhals
diarom ook een zwarte UJst van
tnciers die niet op tijd leveren,
rhals was ook ontevreden over
«zet van een keurmerk door Ne-
indse schoenfabrikanten. De
«liers, dus Juist de mensen die
iet hebben met het publiek, zijn
buiten gehouden, zei hij.
burg een Russisch consulaat en een
Hongaars transportbureau zijn.
Van der Louw vermoedt dat de Ne
derlandse regering onder meer uit
veiligheidsoverwegingen de Oostblo
klanden bij ons niet te veel vaste voet
wil geven. Hij merkte overigens op
dat Nederland met dit beleid ln de
EO alleen staat De overige landen
hebben er minder moeite mee het
oostblok op die manier tegemoet te
komen. Rotterdam ervoer vorig Jaar
het gemis van een dergelijk consu
laat, toen door stakingen in Engeland
honderden Bulgaarse vrachtwagen
chauffeurs in de Europoort strand
den en er dagenlang moesten bivak
keren. Rotterdam was toen gedwon
gen noodvoorzieningen op het gebied
van sanitair aan te leggen.
Binnenvaart
Een ander probleem dat de Rotter-
damse burgemeester ter sprake Tn|fi|ctriP VS
bracht was dat van de Oosteuropese IHUUaUIC v LJ
binnenvaart als het Rijn-Maln-Don- mAAi mAflprnicpron
kaukanaal eenmaal klaar is. Er waren IllUtJl Hlüücrillöcreil
lange tijd twijfels of dat project wel
ooit voltooid zou worden maar Van
der Louw had de verzekering gekre
gen dat het kanaal Inderdaad gereed
komt Waarschijnlijk in 1988, maar
dat kan ook wat later worden.
Als het eenmaal zover is, zullen de
Oosteuropese binnenschepen wel
niet onbelemmerd in West-Europa
kunnen varen wegens hun (soms
kunstmatig) lage tarieven. Vervoer
naar en uit bij voorbeeld Hongarije of
Bulgarije zal daarom in verdragen
per land geregeld worden. Staatsse
cretaris Smit-Kroes heeft daar on
langs in West-Duitsland ook voor ge
pleit
De omrastering van de kerncentrale te Dodewaard wordt versterkt in verband met de te verwachten
demonstraties. Actiegroepen die opereren onder de naam „Stop kernenergie" hebben zaterdag 18
oktober als demonstratiedatum gekozen. Die datum is bet begin van de herfstvakantie, zodat jonge
actievoerders geen school behoeven te verzuimen als de actie enkele dagen duurt.
Van onze redactie economie
DEN HAAQ De detailhandel heeft ln de eerste helft van het lopende jaar zes procent meer
verkocht (ln geld) dan ln dezelfde periode van het vorige jaar, toen de omzetstijging slechts
drie procent groot was, aldus het CBS. In deze groei zit echter een aanzienlijk stuk
prijsstijging. Ook telt mee dat de winkelverkopen begin 1979 ernstig stagneren door de
strenge winter.
gehouden worden met het feit. dat
juni 1960 vier zaterdagen telde en
juni 1979 vijf. Zaterdag ls de drukste
dag voor de winkels.
In de branches, gespecialiseerd in de
verkoop van voedlngs- en genotmid
delen, werd ln Juni 1980 drie procent
minder geldomzet gerealiseerd. Even
eens een negatieve ontwikkeling
maakten de branches gespecialiseerd
ln de verkoop van duurzame en overi
ge non-food consumptiegoederen
door. Gezamenlijk gingen deze bran
ches er in Juni 1980 ten opzichte van
Juni 1979 één procent ln geldomzet op
achteruit. De geldomzet bij de ver
koop van nieuwe personenauto's
daalde ten opzichte van Juni 1979 met
22 procent. De warenhuizen en post
orderbedrijven zagen hun geldomzet-
ten in Juni 1980 ten opzichte van juni
1979 met respectievelijk twee procent
en 10 procent toenemen.
Alle sectoren van de detailhandel
hadden deel aan de verbetering van
de verkopen, behalve de postorderbe
drijven, die hun omzetgroei van veer
tien procent in de eerste helft van
1979 zagen teruglopen tot een groei
van twaalf procent ln de eerste helft
van 1980. De warenhuizen boekten
dit jaar een omzetstijging van zeven
procent, drie procent meer dan de
omzetstijging in de eerste helft van
1979. Bij de branches ln voedlngs- en
genotmiddelen was dit Jaar de geza
menlijke omzetstijging vier procent
(vorig Jaar drie procent) en bij de
procent tegen verleden jaar twee pro
cent
De totale detailhandelsomzet ls ln
Juni 1980 ten opzichte van de over
eenkomstige maand ln 1979 met twee
procent gedaald. In 1979 gaf de
maand Juni een stijging van vijf pro
cent te zien. BIJ de beoordeling van
deze ontwikkelingen moet rekening
DEN HAAG (ANP) De groei vaa
de industriële produktle heeft ge
stagneerd ln de periode mei tot en
met juli. Dat heeft het ministerie
van economische zaken meegedeeld.
De gemiddelde dagproduktle in de
industrie steeg slechts met een pro
cent in vergelijking met dezelfde pe
riode van het vorige jaar. Ten op
zichte van de eerste maanden van
1980, toen de produktle duidelijk ho
ger was dan in 1979, is in feite enige
teruggang.
Ten opzichte van juni, toen de pro
duktle betrekkelijk laag was. is In
Juli het volume van de Industriële
produktle met twee procent ge
stegen.
In de voeding»- en genotmiddelenin
dustrie, de textiel- de hont- en meu
belindustrie, de papier- en papierwa-
renindustrie, de grafische-, de rub
ber- en de metaalindustrie was de
omvang van de produktle in de peri
ode mei tot en met juli duidelijk
hoger dan in dezelfde periode van
het vorige jaar. Dit ligt voor de
meeste van deze bedrijfstakken (uit
gezonderd textiel, rubber, hout en
meubelen) in het verlengde van de
groei, die zich al enige Jaren voor
doet. In de meeste bedrijfstakken
echter is de groei enigszins trager
geworden.
Beneden het groeigemiddelde van de
gehele industrie lag de produktle-
groei in de kledingindustrie, de le
der-, schoen- en lederwarenlndus-
trie, de aardolie-industrie, de chemi
sche industrie en de industrie van
bouwmaterialen, aardewerk en glas.
DEN HAAG (ANP) Vijftien van de
zestien personeelsleden van de Haag
se uitgeverij Nortier en Harmsze heb
ben hun ontslag aangeboden, nu de
belde directeuren-eigenaars hun aan
delen hebben verkocht aan uitgeverij
Tijl in Zwolle. Daardoor ls het voort
bestaan van de tijdschriften Motor
en Autorevu zeer onzeker geworden.
Een van de directeuren, C. J. de Boor-
der, heeft ontkend dat het voortbe
staan ln gevaar is. Ondanks het ver
trek van bijna alle personeelsleden
zal volgens hem een manier worden
gevonden om de toekomst van het
blad te verzekeren. Naar de mening
van De Boord er was de verkoop van
het bedrijf geheel geschied in over
eenstemming met de fusie gedragsre
gels.
WASHINGTON Teneinde het
(enorme) tekort ln de handel met Ja
pan op te heffen, moet de Amerikaan
se industrie moderniseren en betere
kwaliteit leveren.
Dit staat ln een advies van een com
missie uit het Huls van Afgevaardig
den. Hierbij wordt erop gewezen, dat
dat tekort de afgelopen drie Jaar on
geveer tien miljard dollar (twintig
miljard gulden) per Jaar ls geweest
Volgend jaar zal dat nog meer zijn.
AMSTERDAM Met ingang van 15 september a s. kan op de Amsterdamse effectenbeurs
fljpht* QQ nntdiHTPH worden gehandeld in originele Amerikaanse aandelen. Met dit novum, aldus de Vereniging
until* uo unisidgcii VQor de Effectenhandel, wordt de mogelijkheid voor de belegger om belang te nemen bij
Amerikaanse bedrijven vergroot en vergemakkelijkt.
Van der Louw wil ook de belangen
van de Nederlandse binnenschippers
behartigen maar vindt het anderzijds
Jammer dat de vrije binnenvaart be
lemmerd wordt. Want voor een haven
als Rotterdam gaat het er soms al
leen om dat er zoveel mogelijk sche
pen door de haven varen. Daarbij
doet het er dan niet toe waar die
schepen vandaan komen.
De commissie meent dat het tekort
twee miljard dollar minder kan wor
den, als Japan enkele handelsbelem
meringen opheft Dat zou met name
moeten gebeuren op het terrein van
de hoogwaardige technologie en de
landbouw.
Japanse Investeringen ln Amerika
waardoor arbeidsplaatsen worden ge
schapen zouden vooral ln de auto
mobielindustrie moeten worden
aangemoedigd.
DOESBURG (ANP) De tricotage-
fabriek ATF in Doesburg en Gende-
ren gaat dicht. Daardoor komen 93
mensen op straat te staan. Directeur
E. ter Brugge verwacht, dat de recht
bank in Arnhem woensdagochtend
het faillissement van zijn bedrijf uit
spreekt.
Het personeel (zeventig man werken
in de vestiging ln Doesburg) ls inmid
dels op de hoogte. Volgens de heer
Ter Brugge heeft ATF de laatste Ja
ren een gebrek aan orders als gevolg
van zware concurrentie, met name uit
de Verenigde Staten. Het ministerie
van economische zaken heeft volgens
hem financiële steun geweigerd.
ADVERTENTIE
AAN Als gevolg van moeilljk-
ln de verkoop wil Fiat. zo mel-
Italiaanse kranten, 24.000 weric-
vijftien maanden naar huls
ai Deze maatregel zou 1 oktober
2| ten ingaan.
1 8SERIJNIEUWS
it
5555 kg tong, 213 kisten tarbot en
1118 kisten kabeljauw. 772 kisten schelvis.
«ten wijting. 1098 kisten schol. 87 kisten
kisten makreel, 138 kisten diverse. PrlJ-
kilogram: tsrbot 20.69-18.21, gr tong 18.24-
P m tong 17.24-15.88. kl.m. tong 17.55-16.82,
J8.16-17.99, n 18.80-17.95 Per 40 kilogram:
«oe-471. griet 676-428, kabeljauw I 180-148,
QI1 "HM, m 136-122. IV 128-114, V 112-38, schelvis
Cl ,7J. n 112-«5. m 78-47, IV 65-37.60. makreel D
a 1116-98, n U2-83, in 77-67, iv 66-54.
61-42, tongschar 256-124, ham met kop
n H. ichar 61-32, heek 268-154
I iJOONOEN KW 4 22.300. 11
at "0. 35 ƒ17.200, 129 ƒ10 200. 51
ƒ27.600, 22
11Pi ƒ39,100, 77
16 200, 113 12 500, 145 22.300. 137
iOK-148 115 80°. 152 ƒ21900,167 10.400, 173
- i ;.175 21 ®°°- 18» 27 500 185
1 5: h4 11.300, 226 15.000, 8CH 258 ƒ7800,
■/O400. UM 44 25.300. Lm 209 11.100
S 8
De Friesch-Groningsche Hypotheekbank N.V. te Amsterdam
deelt mee dat m.i.v. 8 september 1980 voorbeurs de koers van uitgifte van de
10!4% pandbrieven 1980 per 1983/1987 is verlaagd tot
Effectief rendement 10.80%. Jaarcoupon per 1 februari.
Prospectus van uitgifte op aanvraag verkrijgbaar bij onze
kantoren, de banken en de commissionairs in effecten.
Amsterdam Herengracht 433(020-2212 72) Arnhem. Ziipendaaiseweg 59 (085-42 7348)
Eindhoven Ten Hagestraat it (040-44 68 55) Enschede. M H Tromofaan 12 (053-31 24 45)
Oen Haag Lange Viiverberg 9 (070-605900) Groningen Ubbo Emmiussingpi 75(050-183183)
Rotterdam Westbiaak67(0K)-t15550) Utrecht GiWenkwarner 43(030-310344)
Koop en verkoop kunnen nu voor
taan tijdens de beursuren in Amster
dam van 10 uur 'a ochtends tot
16.30 uur 's middags dwz. ook
tijdens voor- en nabeurs geschie
den. De handel in originele Ameri
kaanse aandelen ln Amsterdam vindt
plaats ln de vorm van „ASAS". ASAS
staat voor American Shares Amster
dam System.
Op de Amsterdamse effectenbeurs
worden zogeheten toonderaandelen
verhandeld. Daarom is levering van
Amerikaanse aandelen die op naam
staam, die ln Amsterdam worden ver
handeld en dividendbetaling terzake
van Amerikaanse aandelen op naam,
die ln Nederland worden gehouden,
een gecompliceerde zaak.
Deze problemen zijn Jaren geleden
opgelost door administratiekantoren.
Een belegger kan een Amerikaans
aandeel bij een administratiekantoor
deponeren, waardoor dit kantoor
voortaan de geregistreerde aandeel
houder ls. Hiervoor geeft het adminis
tratiekantoor een certificaat af, dat
een aandeel vertegenwoordigt De
overdracht van het certificaat ge
schiedt zonder de tussenkomst van
het administratiekantoor: het ls im
mers toonderpapier.
Nadelen certificaten
Deze oplossing kent echter verschil
lende nadelen. Met het zenden van
documenten naar Nederland en het
uitgeven van certificaten ls tamelijk
veel werk gemoeid. Verder brengt het
administratiekantoor de houder van
een certificaat steeds terugkerende
kosten ln rekening.
Factoren, die htm weerslag vinden ln
de koers van het certificaat op de
Amsterdamse beurs, die afwijkt van
de prijs van het desbetreffende aan
deel op de Newyorkse beurs. Omdat
het koersverschil verwarring kan ver
oorzaken bij beleggers deze kun
nen er onder de gegeven omstandig
heden de voorkeur aan geven om
aandelen rechtstreeks ln New York te
kopen heeft de beurs een systeem
ln het leven geroepen dat dergelijke
problemen vermijdt
Om de handel in originele Ameri
kaanse fondsen op de Amsterdamse
beurs mogelijk te maken zijn door de
Vereniging twee dochtervennoot
schappen opgericht te weten de No
minee Amsterdam Stock Exchange
(Nominee) en de ASAS Servicing
Company. De Nominee geeft de Ame
rican Shares Amsterdam System
(ASAS) uit Deze worden niet in natu
re ter beschikking gesteld, maar ko
men alleen in de boeken voor.
Tegenover de door de Nominee uitge
geven American Shares Amsterdam
8yctem is eenzelfde aantal Ameri
kaanse aandelen in New York gede
poneerd. De ASAS Servicing Compa
ny houdt de administratie bij van de
handel in ASAS. De koersen van de
ASAS tulden in dollars en fracties
daarvan.
Fondsen
In eerste aanleg zal worden begonnen
met de handel in 12 fondsen, waarop
ook opties worden verhandeld op de
Europese Optiebeurs. Deze fondsen
zijn American Tel Si Tel, Boeing, Citi-
co, Eastman Kodak, Exxon. General
Motors, IBM, Occidental Petroleum,
Polaroid, 8chlumberger. Sears Roe
buck en Xerox
Voor de aan- en verkoop van A8A8-
fondsen bij koop en verkoop van
Amerikaanse waarden dient uitdruk
kelijk te worden opgegeven of het om
ASAS gaat wordt naast de normale
provisie ƒ22,50 extra berekend ter
dekking van de kosten die de organi
satie met zich brengt, Aipertkaanae
provisie en overige soms hoge
kosten hoeven niet te worden be-
DEN HAAG Zeven op de tien Nederlanders geeft, als
het gaat om het kopen van duurzame consumptiegoede
ren, de voorkeur aan sparen boven het lenen van geld. Dit
blijkt uit een onderzoek, dat het Centraal Bureau voor de
Statistiek vorig jaar heeft gehouden.
Het afgelopen Jaar is niettemin
voor ongeveer 8,6 miljard gulden
aan consumptief krediet ver
strekt Degenen die leenden had
den zo'n 1.300 tot 1.700 méér te
besteden. Hierbij is geen rekening
gehouden met het belastingvoor
deel door de aftrekbaarheid van
de betaalde rente. De consumen
ten die ln het verleden geld leen
den, hebben het afgelopen Jaar
naar schatting 10,2 miljard gulden
aan rente en aflossing moeten be
talen. Dat ls gemiddeld 8.500 tot
11.300.
Het CBS komt tot de conclusie,
dat het lenen van geld voor het
doen van aankopen niet maakte,
dat men meer geld kan uitgeven.
Integendeel, het gevolg is Juist,
dat de bestedingsruimte voor de
geldlenende consument kleiner
wordt (Want de rente die moet
worden betaald, gaat van het be
schikbare bedrag af red.)
Krediet
In 1975 had twaalf procent van de
Inkomenstrekkers een consump
tief krediet Ten aanzien van 1979
schat het CBS zo'n vijftien twin
tig procent
Hoe hoger bet inkomen, hoe meer
er blijkt te worden geleend. Het
aantal Inkomenstrekkers dat ren
te op consumptief krediet moet
betalen, loopt uiteen van minder
dan vijf procent in de inkomens
klassen tot 16.000 gulden, tot meer
dan veertig procent boven de
70.000 gulden.