Kuyper was de eerste kraker, meneer!
Zonder
illusies
al te veel
naar Almere
4
Trouw
dUfc
GEESTELIJK VERZORGER (M/V)
UIT DE KERKBLADEN
Synode moet
maar één
woord zeggen
VAN DA A
VppRBUGANGE
CATECHEET
SPECIALE REIZEN naar
ISRAEL en EGYPTE
Relsstichting „THACIR"voor de fijnproevers!
V -w''
J
ZATERDAG 6 SEPTEMBER 1980
TROUW/KWARTET
ATI
door A. J. Klei
Gereformeerden zijn soms wonderlijke
mensen. Hiermee verkondig ik niets nieuws,
maar ik heb er wel weer een aardig
voorbeeld van.
Van de week bracht ik een paar
tijdschriften met zo min mogelijk bloot erin
bij een gereformeerde broeder van achter in
de zestig. Hij had een operatie ondergaan
en moest thuis nog wat aansterken. Hij
vertelde dat hij in het ziekenhuis een
kerkdienst had meegemaakt, die hem bar
slecht was bevallen. De dominee was een
jonge snoeshaan geweest in ribfluweel. Dat
was nog tot daaraan toe, maar het ventje
had het in zijn preek opgenomen voor de
krakers. Moet je nagaan: een goed woord
voor krakers, dat tuig! Want tuig is het. of
niet soms?
De man keek me enigszins dreigend aan en
ik begon maar gauw over iets anders. Of hij
wel wist dat er in het Amsterdams
Historisch Museum een leuke
tentoontstelling werd gehouden over
honderd jaar Vrije Universiteit. Ja, dat had
hij in de krant gelezen. Nou, daar was ik
geweest en ik had de beschadigde
consistoriedeur van de Nieuwe Kerk op de
Dam bekeken De deur, die in 1886 door
Abraham Kuyper en zijn medestanders was
opengebroken
Mijn gereformeerde broeder wenkte me. dat
ik moest stoppen. Hij richtte zich op, zijn
ogen straalden en hij sprak op geestdriftige
toon: Kuyper was de eerste kraker, meneer!
Ik kreeg een wacht voor mijne lippen en zei
niet: ik dacht dat u krakers zulk tuig vond.
Maar mij schoot wel te binnen wat De
Savomin Lohman eens van de volgelingen
van Kuyper heelt gezegd: ze laten hem met
los, al doet hij nog zo gek.
Maar nu die deur. Ik zal hier niet het hele
verhaal doen, dat wordt in geuren en
kleuren door Ben van Kaam opgedist in de
catalogus van de VU-tentoonstelling Het
komt erop neer dat tijdens de kerkelijke
woelingen, die hebben geleid tot het
ontstaan van de gereformeerde kerken, de
(nog hervormde) Kuyper en een paar
bevriende kerkvoogden voor een op last van
hogere kerkbesturen gesloten en met
pantserplaten versterkte consistoriedeur
kwamen te staan. Kuyper en zijn
aanhangers hebben toen een paneel uit de
deur gelichtvermoedelijk met een
breekijzer, al staat de zaak als paneelzagerij
te boeken zijn op die manier toch
binnengekomen.
De aldus in 1888 beschadigde deur is nooit
gerepareerd en maakt nu deel uit van de
collectie van het rijksmuseum Het
Catharijneconvent in Utrecht, waarvan de
VU de deur heeft geleend voor de
jubileumtentoonstelling (in Utrecht staat
zolang een levensgrote foto van de deur).
Tot 1960 toe, toen de Nieuwe Kerk op de
Dam dicht ging voor de restauratie, kon
ieder die de consistorie van de kerk betrad,
met eigen ogen de mishandelde deur
aanschouwen. Zo werd de herinnering aan
het stoute stukje der opstandige
kuyperianen levendig gehouden, en dat was
ook de bedoeling van de hervormden. Een
aardig idee misschien voor de eigenaar van
de luxe-appartementen aan de Prins
Hendrikkade: zet een vernield wc-fonteintje
of zoiets achter een vitrine, opdat het
nageslacht kan zien hoe de krakers hier
huis hielden.
Wat niet in de catalogus staat en wel aardig
is om te vertellen, is dat meermalen
pogingen zijn ondernomen om die
befaamde of beruchte consistoriedeur óf op
te knappen of te vervangen door een
andere. De kerkhistoricus drs C. H. W. van
den Berg (van de VU) heeft hierover
gepubliceerd in een bijzondere uitgave van
het Amsterdamse hervormde kerkblad
Present (mei 1978, vierhonderd jaar
hervormd Amsterdam). Uit zijn opstel put
ik.
In 1927 stelde de hervormde Jac. Rustige
voor, de deur te laten verdwijnen. Tenslotte
was Abraham ^Cuyper een van de grootste
Nederlanders geweest en met die deur
krenkte je eigenlijk voortdurend zijn
nagedachtenis. Professor H. H. Kuyper
(zoon van Abraham) reageerde in het blad
De Heraut waarderend op het Initiatief van
de heer Rustige, maar wat hem betrof kon
die deur met het kapotte paneel best
blijven als bewijs „hoever destijds de
machtsusurpatie van het classicaal bestuur
is gegaan".
Het plan van de heer Rustige werd
bestreden door de bekende dominee C. A.
Lingbeek. „Als zulk een pogen slaagt, wordt
straks de geheele paneelzagerij voor een
legende verklaard!," vreesde hij. Dominee
Lingbeek, en niet de heer Rustige, kreeg
zijn zin, de deur werd niet vervangen.
Eind 1935 de deur was al bijna een halve
eeuw beschadigd verklaarde professor
A. H. de Hartog, vader van schrijver Jan, in
de Amsterdamse hervormde kerkeraad dat
de tijd gekomen was om het paneel in zijn
oorspronkelijke vorm te herstellen. Hij
vond het grievend voor de gereformeerden,
de deur zo te laten. Maar met grote
meerderheid werd het voorstel van De
Hartog verworpen.
In de Amsterdamsche Kerkbode ging de
gereformeerde dominee D. Sikkel op de
zaak in. Net als professor Kuyper in '27
meende hij, dat de deur niet verwijderd of
gerepareerd hoefde te worden, maar zijn
motivering was anders. Sikkel schreef:
„Laat die deur daar maar blijven spreken
van de reformatie van 1886. Wij zijn er nog
steeds niet aan gewend, dat wij kerkelijk
gescheiden leven van zoovelen die met ons
één in geloof zijn. Wij hopen er ook nooit
aan te wennen."
Toen in 1960 de Nieuwe Kerk op de Dam
gesloten werd, kwam de deur opnieuw in
discussie. Hij kon bij de restauratie van de
kerk maar 't beste gesloopt worden, vondei
sommigen. Maar de kerkvoogdij dacht er
anders over en liet de veelbesproken deur
veilig wegbergen in een krat. Ditmaal
sprong dominee J. J. Buskes op de ketting.
Hij dreigde „net als Simson de deur op te
pakken en in het IJ te gooien", hij was dit
symbool van verdeeldheid liever kwijt dan
rijk. Ook de actie van Buskes slaagde niet.
Inmiddels is de deur museumstuk
geworden en dat mag hij van iedereen
blijven, 't Zou trouwens ook niet meevallen,
hem overeind te houden als symbool van
een gereformeerde kraakactle of hervormde
machtsusurpatie, nu de door Kuyper
gestichte kerken nauwelijks meer te
onderscheiden zijn van het in 1886 verlaten
genootschap. Hervormden en
gereformeerden zijn samen op weg en ze
kunnen samen met vertederende blikken de
(thans voormalige) consistoriedeur van de
Nieuwe Kerk op de Dam bekijken.
De deur van de consistorie der Nieuwe
Kerk op de Dam, die lijn faam ontleend
aan de „paneelzagerij" in 1886 en tot het
eind van de maand te tien is op de VU-
tentoonsteling in het Amsterdams
Historisch Museum. Daarna gaat hij terug
naar Het Catharijneconvent in Utrecht.
Van een onzer verslaggevers
ALMERE Morgen begint In
Almere-Stad het kerkelijk le-
[J(^0 boekennieuws
Pnt. Of. W. M. V*Mma
Hat woord wartel door
156 btt.. oeb 1 26 50
Stutfien schatten ten dienste van de predi
king. Oe achatsan z>in zo gecomponeerd dat ze
en vooral ook van toepassing Dieden
Pro» Dr. W. H. Vatama
TUSSEN TEKST EN PREEK
152 Dtz get). 22,90
Meditatieve schetsen voor da verkondiging.
Ook daze 2e bundel bedoelt predikanten te
skmuleren bi) hun preekwerk en te helpen in de
bezinning tussen tekst en preek „Hat is een
werk. dal met een fijne pen is geschreven.
(Theologie Reformate)
Prof. Or. K. Runla
OE WERELDRAAD IN DISCUSSIE
184 blz 23.50
Da auteur bespreekt de kritiek van de z g.
evengekcaien op da Wereldraad v«n Kerken
Daarna volgt een reactie van: dr E Flesseman
van Laer. prol dr. H. Berkhof en dr. A. H. ven
den Heuvel Het boek eindigt mat een laatste
voorlopige aironding van prol Runia.
Prof. Dr Anton la Weeeels
DE MOSLIMSE NAASTE
158 blz f 20.25
Oe weg naar een theologie van de Islam. Oil
boek gaat m op de vragen die er rijzen als
christenen an moslims mat elkaar m gesprak
raken ..Het ia een goede zaak het lel te nebben
om ie open te sletten voor hel gesprek ol de
dialoog met de moslim", aldus dr Wassets.
Varkn/gbaar m de boekhandel
[]£Ö2]KOK KAMPEN
waarin opgenomen: De Rotter
dammer, met Dordts Dagblad,
Nieuw» Haagse Courant met
Nieuwe Leidee Courant
Uitgave: Trouw/Kwartet BV
Hoofdredacteur Jenze Tamminga
HOOFDKANTOOR
Postbus 859
1000 AW Amsterdam
Wibautstraat 131 Amsterdam
tel 020-913456
tefex 13006
Postgiro 66 0000
Bank Ned. Credtelbank
Rekentngnr 23 00 12 574
Gemeentegiro Amsterdam
XI1000
REGIO ROTTERDAM/DORDRECHT
Postbus 948
3000 AX Rotterdam
lel. 010-115588 (abonnementen
en bezorging)
tel OtO-l 15588 (redactie)
tel 115700 (uitsluitend voor
REGIO DEN HAAG/LEIOEN
Postbus 101
2501 CC Den Haag
tel 070-469445
(abonnementen en bezorging)
tel 070-469445 (redactie)
tel 070-468864 (uitsluitend voor
advertenties)
Parkstraat 22 Den Haag
REGIO NOORO/OOST-NEDERLAND
(abonnementen en bezorging
Postbus 3
8000 AA Zwolle
tel 05200-17030
Melkmarkt 56 Zwolle
Abonnementsprijzen
Per maand 16.98
Per kwartaal f 50.95
Per half |aar 101.90
Per jaar 201.60
Advertentietarieven op
aanvraag
Telefonische abonnementenop
drachten (zie adressen boven)
Opgave familieberichten 9-19 30
van maandag t/m vii|dag Op
zondag van 18-20 uur teief 020-
913456
Opgave mini-advertenties tel
020-936868 of schriftelijk aan
Mmi-Adv afdeling, postbus 433
1000 AK AMSTERDAM
Adreswiizingen uitsluitend schrit-
lelijk aan onze Amsterdamse
adressen
ven van de gecombineerde
Hervormd-Gereformeerde ge
meente in die plaats. Het is
tegenwoordig niet elke dag
feest in kerkelijk Nederland
en daarom is zo'n gebeurtenis
als morgen in Almere-Stad
het vermelden waard.
Almere wordt een grote stad In het
Zuidelijk gedeelte van de IJsselmeer
polders. Het is gelegen niet ver van
Naarden, maar dan in het nieuwe
land. Almere zal volgens de plannen
uit vijf kernen bestaan, waarvan Al-
mere-Haven sinds een Jaar of vier ln
opbouw is met Inmiddels duizenden
inwoners. Almere-Stad dateert van
dit Jaar. Het moet de grootste van de
Almere-agglomeratles worden. Maar
er wonen slechts enkele honderden
gezinnen. Voor diegenen onder hen
die kerkelijke belangstelling hebben
begint het kerkelijk leven deze zon
dag. Morgenochtend is ln de filmzaal
van het gebouw Meeresteln van de
Rijksdienst voor de IJsselm eerpol
ders de eerste dienst, waar de toe
komstige predikant van Almere-
Stad, ds. H. J. Hasper zal voorgaan.
Dit ls een hervormd-gereforrneerde
dienst. Op 26 oktober volgt een ge
meenschappelijke dienst met de
rooms-katholleken. Hasper woont nu
nog ln zijn huidige gemeente Half-
weg-Zwanenburg. Per 1 Januari ho-
,pen hij en zijn vrouw met hun twee
kinderen hun intrek te nemen ln de
pastorie van Almere-8tad. Tot zolang
zal het pendelen zijn naar Almere.
Enkele rooms-katholleke religieuzen,
die ln Almere-Stad een communiteit
beginnen, zijn de protestantse geeste
lijke dan al voor. De eerste rooms-
katholleke dienst is vorige maand
gehouden.
Hoe begin Je een gemeente in een
nieuwe stad? In de praktijk gaat het
vrij eenvoudig. De (hervormde)
SMRA en de burgerlijke stand zorgen
voor de adressen van kerkleden die
zich komen vestigen. Je bezoekt die
mensen en daar hoor Je vanzelf of ze
zin hebben mee te doen. Zo ontstaat
een groepje mensen, die wat op touw
zetten, dat later uitgroeit tot een ge
meente.
Ds. Hasper is een nuchter iemand en
hij verwacht niet dat er veel belang
stelling onder de nieuwe bewoners
van Almere Stad zal blijken te zijn
voor de kerk. „De mensen komen
voor het grootste deel uit Amsterdam
en dat ls al niet zo'n kerkse stad.
Bovendien zullen sommige mensen
tegelijk met hun verhuizing hun ker
kelijke meelevendheid over boord
zetten. Die ervaren dat dan misschien
ais een bevrijding, maar ik hoop dat
het omgekeerde ook mogelijk zal zijn.
Dat mensen die in hun oude omge
ving de boot afhielden omdat zij him
draai niet konden vinden in hun ker
kelijke omgeving, nu besluiten het in
Almere opnieuw te proberen met de
kerk." Ds. Hasper is voorzichtig. Hij
spiegelt zichzelf geen gouden bergen
voor ln het nieuwe land. „Voor veel
mensen is de verhuizing zoiets als een
nieuwjaarsdag. Het ls een nieuw be
gin en Je neemt Je van alles voor dat
Je in het nieuwe Jaar wilt ondernemen
of nalaten. Maar Je neemt het oude
jaar ln zekere zin toch met je mee. Zo
zal het de nieuwkomers in Almere
ook wel een beetje vergaan."
Hasper zelf stelt zich voor dat hij in
de eerste tijd van zijn kerkelijk func
tioneren in Almere-Stad nog gelegen
heid zal hebben om ook buiten het
gemeente-verband te werken. Het
aantal kerkleden zal eerst nog be
perkt zijn en dat geeft me de kans om
ook andere taken op me te nemen."
In Almere komt een volledig samen
gaan tussen de twee protestantse
ADVERTENTIE
Ds. Hasper
kerkgenootschappen tot stand, ter
wijl er bepaalde vormen van samen
werking met de rooms-katholleke pa
rochie zullen zijn, onder meer op het
punt van de bouw van een gezamen
lijk kerkgebouw. Begin dit jaar publi
ceerde de interkerkelijke project
groep Platform Alm ore een verkla
ring hoe zij het kerk-filjk samengaan
zich in de toekomst worstelde. Daar
in staat onder meer: De kerk is bezig
met de verkondiging van het woord,
de viering van Gods geheimen en de
dienst aan elkaar en aan de samenle
ving. Binnen de reformatorische en
katholieke traditie krijgen deze ar
beidsvelden eigen accenten. Er ls ook
veel wederzijds herkenbaar. In Alme
re-Stad dient een aanzet te worden
gegeven voor een samenwerking,
zoals die ln Almere-Haven op deze
gebieden gaande is."
Ds. Hasper lijkt het daarmee eens te
zijn, maar hij wil ook nog zoveel mo
gelijk overlaten aan de mensen die
straks ln Almere-Stad komen te wo
nen. Hij vertelt dat hij uit Zwanen
burg het avondmaalstel leent, maar
de mensen ln Almere moeten straks
zelf naar definitieve vormen zoeken,
meent hij. „Dat kan er toe bijdragen
dat we voorkomen dat het kerk-lld
zijn straks een al te consumptief ka
rakter krijgt. De mensen moeten zelf
hun gemeente mede-dragen", zegt
hij.
"J
De „Preve Stichting Is een verpleeghuis voor somatisch
zieken (kapacitelt 198 bedden) en heeft een protestant
christelijke signatuur.
Binnenkort ontstaat een vakature voor
er wordt gedacht aan een halt-time funktie.
Taakomschrijving:
het verlenen van pastorale zorg aan de bewoners van het huis
voor zover gewenst en mogelijk, zal ook pastorale bijstand worden
gegeven aan familieleden van hen, die ernstig ziek zijn en van hen,
die in het huis overleden zijn.
het zich op de hoogte stellen van de omstandigheden, waaronder
de bewoners van het verpleeghuis leven, en vanuit deze kennis
alsmede vanuit zijn opdracht medewerken aan de vorm van de
samenleving in het huis.
indien nodig het verlenen van pastorale hulp aan medewerkenden
van het huis.
Een regelmatig kontakt met de dlrektie over het werk wordt uiteraard
verwacht.
Inlichtingen over het werk zullen gaarne worden gegeven door de
direktie. tel. 070-689290.
Sollicitaties kunt u binnen één maand na het verschijnen van dit blad
richten aan het bestuur van de „Preva" Stichting, p/a postbus 13583,
2501 EN Den Haag.
De christelijke gemeente als ant
woord op het armoedevraagstuk,
conferentie van het evangelisch hulp
fonds TEAR Fund over de rol van de
kerk in het ontwikkelingswerk hier
en in de Derde Wereld, sprekers dr.
Vishal en Ruth Mangalwadi uit India
en drs. Jan van Bameveld, 4-5 okto-
In zijn weekblad Kerknieuws spreekt
Niek Scheps ferme taal tot de gerefor
meerde synode inzake de homofilie;
Niemand weet nu eigenlijk meer wat
de gereformeerde synode heeft be
doeld. Eigenlijk wil iedereen nu nog
maar één ding weten, nl. of homofie
len die hun geaardheid in seksuele
relaties beleven, nu wel of niet aan
het Avondmaal mogen deelnemen en
ambten mogen bekleden. M.a.w. de
synode heeft maar één woord te zeg
gen: ja of nee. Ik denk dat niemand
meer behoefte heeft aan verklarin
gen, interpretaties enz. De gerefor
meerden hebben heel wat uit te leg
gen. Maar ik denk dat er aan die
uitleg één ding vooraf moet gaan: een
kort duidelijk antwoord op bovenge
noemde vraag. Daarna mogen ze dan
nog wel gaan uitleggen. Maar ieder
kerklid heeft er eerst recht op te
weten wat hij in zijn kerk wel en niet
mag.
Ruimte
Het septembernummer van het chris
telijke gereformeerde Jeugdblad
Tijdsein wil de gedachten wat bepa
len bij de synode van deze kerken, die
deze maand wordt gehouden. Het
blad geeft daarbij ook ruimte voor
stemmen, die voorzichtig pleiten voor
de toelating van jongeren aan het
avondmaal of voor vrouwelijke ou
derlingen en diakenen in de christelij
ke gereformeerde kerken (zaken die
overigens op de synode niet aan de
orde komen). Het laatste woord is aan
ds. T. Harder:
Tot voor kort stonden we naar buiten
toe bekend als de kerken, die erin
slaagden hun onderlinge verschei
denheid binnenshuis te houden en
elkaar te accepteren en waarderen in
onze eigenheid. Intussen is dat ook
door de invloed van buitenaf wel wat
veranderd Het ls een publiek geheim
dat de christelijke gereformeerde uit
Middelharnis over veel dingen anders
denkt dan z'n broeder uit Rozenburg,
terwijl Je bij helder weer vanuit Mid
delharnis de contouren van Rozen
burg kunt zien: zó dichtbij en tege
lijk zo ver weg. Leven heeft de
natuurlijk eigenschap om te groeien.
Dat geldt ook van „kerkelijk leven".
Dat is geen stilstaand water, geen
voor-altljd-vaststaande-situatle. Het
groeit, het ontwikkelt zich. Leven
binnen één kerkverband betekent die
groei ook mogelijk te maken. Dan
moet wildgroei voorkomen worden,
terwijl ook het verstikken van elkaar
het leven geen goed doet.
Er wordt verschillend gedacht en ge
leefd. Wie heeft het recht om daarin
de ander te veroordelen? In de ene
gemeente leven nu eenmaal zaken,
die in een andere gemeente niet aan
de orde komen. Dat kan historisch
gegroeid of sociologisch bepaald zijn.
Maar het gevaar is niet denkbeeldig,
dat dit „leven" dan zo door het geheel
gekanaliseerd wordt dat het weg
sterft. Dan houdt je wel de regel,
maar niet het leven over. Het kerk
verband heb ik nodig om me te corri
geren, maar niet om te blokkeren.
Dan loopt het vast Wat de kern be
treft, daarin zijn we één. En dat wil ik
ook voluit laten staan. Maar de om
trek, de middelmatige dingen waaro
ver we ons vaak druk maken, moet
ruimte bieden. Het eigenlijke leven
van de kerk vind Je niet op kerkelijke
vergaderingen. Dat speelt zich af bin
nen de gemeente. Maar dan zullen die
kerkelijke vergaderingen ook elk de
ruimte moeten geven. Wanneer er
gens veel besluiten genomen en re
gels gesteld worden, is dat een symp
toom van zwakheid. De kerk ls voor
mij de ruimte van Gods Geest, waar
binnen lk luisterend naar Gods
Woord mezelf mag zijn onder de
correctie van die Geest. Het zou be
moedigend zijn wanneer we elkaar
deze ruimte geven.
Geen voorrang
Ds. H. de Jong in Opbouw, het blad
van de Nederlands gereformeerde
kerken:
De verwarring spitst zich toe rondom
Israél. Er is in het Jongste verleden
over de staat Israel wat afgetheologl-
seerd! Levensgevaarlijk gewoon. Wat
een religieuze ideologieën als drijf
veer achter veel Isra61-bejegening!
Geen wonder dat de rabbijnen, ln
zorg over Jeruzalem, daar nu een be
roep op doen. Er is hun ln het verle
den meer dan een vinger gegeven.
Maar nu: in diezelfde kerken met hun
overdreven Israêl-theologie ls het ge
tij bezig te keren; zozeer zelfs dat het
de vraag wordt of Israel volkenrech
telijk nog wel veilig bij hen is. Ik voor
mij pielt voor een uitsluitend volken
rechtelijke behandeling van Israël en
Jeruzalem. Niet meer en niet minder.
Geen Ideologieën, noch pro noch con
tra Israel. Het ls waar dat het volk
Israel meer ls dan zijn staat. Maar het
Zionisme heeft een joodse staat ge
wild en heeft die ook gekregen. Het
moet daarvan nu ook de consequen
ties aanvaarden, dat Israel zonder
enige voorrang z'n plaats inneemt ln
de rij der volkeren.
WEE DE MENSEN ALS ZE
RELIGIEUS WORDEN
ziehier de goden die jullie
Egypte hebben geleid (Exi
vers 8)
Even haastig als het volk Israel ujP
Egypte getrokken is, is het hier tt 'er
getrokken. „Ze hebben zich geha#te
om af te wijken van de weg die IkPr
geboden had" zegt de Heer tegen'e€r
Mozes als Hij hem beveelt nu metf"
stenen tafelen van de berg af te di
Afwijken van de geboden is terugk
naar de slavernij. Vandaar dat ze?*
stierebeeld maken. De god Apis w
ln Egypte onder de gestalte van ei
stier, toonbeeld van natuurlijke
vruchtbaarheid, vereerd. De Heer
spreekt van „zij". Niet alleen AAi
verantwoordelijk. De gouden r
die gisteren nog aan hun oren h
hebben de Israëlieten vrijwillig
afgestaan om er een „god" van te
maken. Opvallend is dat ze een
meervoud vragen: Welaan, maaki
goden, die voor ons uitgaanEa
staat hier dan ook dat meervoud,
is één beeld en toch: ziehier de
godenHet lijkt erop alsof hetp
een begin is. Wie eenmaal van de»
die geboden is afwijkt krijgt te
maken met de vele verwarrende
wegen. Wie eenmaal met één
godenbeeld begonnen is komt wel
om in het woud. Er zijn immers zo
bomen in het bos die Je kimt kapp
op het hout waarvan Je Je potje ku
koken en van de rest maak Je een
beeld. Zo spot de profeet Jesaja er
tenminste mee. Er ls Immers zovee
goud om in te leveren, koper en sta
om er goden en kracht-beelden, tai
en raketten van te maken. Het
verhaal heeft iets van een Intense
waarschuwing: weet waaraan je
begint als je de ene weg opgeeft, al
de ene Meester relativeert door er
stelletje bij te nemen. Ziehier de
goden! Wie sprak er ook weer van
„het riool der goden". Wee de mens
als ze religieus worden!
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Beroepen: te Willige-Langerak
time) C. D. Zonnenberg kand. te
kendam.
Bedankt: voor Streefkerk A. J.
mer te Lunteren.
GEREF. KERKEN (VRLIG)
Beroepen: te Drachten J. C.
Schiidwolde en K. Verllnd, laat!
missionair pred. te Paramaribo d
name), wonende te Haren. 1
bol.
ber, De Bron, Dalfsen. Inf. en opg. tel.
03430-5030.
Alleen leven, een hele ervaring,
voor niet (meer) gehuwden 30-60 jaar,
3-5 oktober of 31 oktober-2 november
in Driebergen. Inl. en opg. alg. diak.
bureau geref. kerken, tel. 033-943244.
letterlijk aan Israël heeft toegezegd.
Is dat vervuld, ooit? Neen! Zal het
vervuld worden? Ja! Daarom zal het
volk van Israël nimmer ondergaan
en daarom zal Jeruzalem blijvend
worden de stad van de Grote Koning
Messias. Dan ls Zefanja 3 14 tot 20
vervuld. Hallelujah.
Ds. E. Pijlman
Drs. E. Pijlman, gereformeerd pi f
kant te Amsterdam, is benoemd
(tijdelijk) wetenschappelijk ho
medewerker in de vakgroep pri
sche theologie van de faculteit
godgeleerdheid van de Vrije Unirt
teit te Amsterdam. Hij is in verb
hiermee voor de helft ontlast van
taak als predikant van de Kei
grachtkerkgemeente, welke taal
in verband met zijn emeritering
van dit Jaar geheel zal neerleg#
ADVERTENTIE
PROF. DR. J. DOUMA
GEWAPENDE VREDE
De auteur bespreekt de Bijbelse geg
vens over oorlog en vrede. Hoe is
verhouding tussen de Bergrede en R
melnen 13?
Kunnen we van rechtvaardige oortogi
spreken' Welke taak heeft de kerk J
haar gebed, prediking en bezinning a
zij het over de bewapeningswedloc
H. J. NEUMAN IN TROUW: Mij duri
dat voortaan niemand nog serieus ka
deelnemen aan een gedachtenwisst
ling over de ethische dimensie va1
deze problematiek, als hij geen kenn
heeft genomen van het boekje van Pro
Douma.
Omvang 118 pag. 16,90
uitgeverij Ton Bolland
Prinsengracht 493, Amsterdam
Tel. 020-221921
Wel voorrang
ADVERTENTIE
De kerkeraad van de
Herv. Gem. te Baambrugge
wil graag in contact komen met een
die in een deeltijd-dienstverband met 9/12 werkweek (of minder) de gemeente
wil dienen.
Wij denken aan een predikant die:
interesse heeft in pastoraat- en kringwerk.
belangstelling heeft voor het werken met jongeren in een confessionele
gemeente.
Baambrugge is een rustig dorp te midden van het Utrechts plassengebied en
heeft uitstekende verbindingen met Amsterdam. Hilversum en Utrecht.
Een nante pastorie met garage is aanwezig.
Aan belangstellenden wordt graag een profielschets van gemeente en voorgan
ger toegezonden.
Voor inlichtingen en reacties: H B. Wijnholds, Dorpsstraat 8, 1396 KJ
Baambrugge. Tel.: 02949-1367.
Lijnrecht daartegenover de mening
van evangelist J. Kits ln Het Zoek
licht (het blad van wijlen Johannes
de Heer):
Israël ls geen „gewoon" volk als alle
andere volken. Israël is Gods volk,
ook vandaag, al heeft Israël de Messi
as die wij christenen belijden ais Ver
losser. Jezus Christus, niet (nog niet)
aangenomen. God bracht dit volk in
1948 weer ln hun land, want ze zullen
nog onbekend t.o.v. de erkenning
dat Jezus Christus Messias ls ln
hun land tot bekering komen, aldus
Zacharla 12 10 tot 14. En al zouden
nu alle landen der wereld hun Ambas
sades uit Jeruzalem terugtrekken
of zelfs helemdél breken met Israël
al zou de Veiligheidsraad na de ver
klaring dat Zionisme racisme ls en
dat Jeruzalem niet Israëls hoofdstad
ls en al zou de wereld het klaarspe
len dit volk nu met geweld uit het
land te verdrijven. God heeft gezegd
dat alle volken ln Jeruzalem zullen
moeten komen van Jaar tot jaar om er
met zijn volk Israël het Loofhutten
feest te vieren. Gods molens werken
soms heel langzaam, mó&r zeker. Toe.
lees het toch hoe duidelijk God het
zegt door de mond van Zijn profeet in
Zacharia 1416-19. En christenen,
vergeestelijk niet vroom, wat God
GEREF. KERK Zutptien
Ons catecheseteam van vrijwilligers en predikanten voelt zich al enige tijd
uitgedaagd door een nieuwere werkwijze.
In opdracht van de raad van de gereformeerde kerk van Zutphen zoekt zij
daarbij de enthousiaste steun van een
(part-time) voor het seizoen 1980/81.
Zijn/haar taak heeft, in overleg met het catecheseteam, twee kanten:
onderwijs aan en vorming van onze jongeren van 13 tot 16 jaar, bij voorkeur f
op 2 werkdagen van 4 tot 9 uur
toerusten en stimuleren van vrijwilligers, voornamelijk na pasen ter voorbe
reiding op het nieuwe seizoen
Onze gedachten gaan uit naar een theoloog met gevoel voor praktische
omgang met groepen jongeren of een vormingswerker, die weet heeft waar het
in ons kerkelijk leven om gaat of iemand, die met goed gevolg de catechetenop-
leiding heeft afgesloten.
Vergoeding geschiedt volgens de landelijke synodale richtlijnen.
Belangstellenden kunnen nadere inlichtingen krijgen bij.de voorzitter van ons
catecheseteam, de heer J. Teule, Rembrandtstraat 1. 7204 BW Zutphen,
telefonisch 05750-16650.
Sollicitaties graag vóór 22 september op dit adres
tijdens de herfst-, kerst- en paasvakanllest
NIEUW: onze drie-weekse kombinatiereis naar
EGYPTE ISRAEL en JORDANIË.
(Vertrekdata m 1981 21 april; 21 juli; 3 november)
ALS VANOUDS: onze geheel verzorgde rondreizen naar EGYPTE-ISRAÊL-
TURKUE-GRIENKENLAND-ROME
Europalaan 14, 3844 AV HARDERWIJK. Telefoon: 03410-21989.
THACIR