Verbouwing Rotterdams stadhuis lastig karwei Je kijkt om je heen. Maar zie je wel alles? „Natuur"zien-inzien-ontzien is het nieuwe Boek van de Maand. "uinders niet altijd ebaat bij hoger beroep Geen bodemonderzoek in nieuwe wijk Apeldoorn Verjongingskuur duurt drie jaar en kost twintig miljoen ^Voor in dienst hebben van illegalen "Neem alternatieve geneeswijzen op in ziekenfondspakket' Ambassade Israël weigert uitlenen film aan Hogeschool Voormalige panden sociale dienst Deventer gekraakt Zes Turken mogen uitgezet worden Verzoek schoolbesturen afgewezen Tot en met 4 oktober f 22,50. Daarna f 10,- duurder. Dordrecht mag kraakpanden niet -vorderen _j0NDERDAG 4 SEPTEMBER 1980 BINNENLAND TROUW/KWARTET PRS 11/H 13 fnet Rotterdamse stadhuis, dat als één van de weinige gebouwen het bombardement van de binnenstad in de Leidagen van 1940 heeft overleefd, moet een flinke verjon gingskuur ondergaan. Nog deze maand wordt begonnen pet deze omvangrijke operatie, die zo'n drie jaar gaat luren en bijna twintig miljoen gulden gaat kosten. Hoewel het stadhuis „liog maar" zestig jaar geleden in ■ebruik werd genomen, wordt het in Rotterdam gekoes terd als een historisch bolwerk, want het is één van de reinige herinneringen aan het vooroorlogse Rotterdam. Bij de verbouwing zal dan ook zo weinig mogelijk worden veranderd. Integendeel, waar in het verleden verbouwin gen zijn uitgevoerd zal worden geprobeerd de oorspronke lijke vormen weer terug te halen. Het belangrijkste deel van de verbouwing gaat zich afspe len in het voorgebouw van het stadhuis, dat straks alle ruimte zal bieden voor een nauwer contact tussen bestuur en burgerij. Dat is nu niet mogelijk want daar is iedereen het over eens het stadhuis van Rotterdam mag dan sfeervol zijn, het is een onpraktisch gebouw tot en met, dat qua indeling niet meer in deze tijd past. «reinige herinneringen aan het vooroorlogse Rotterdam. met, dat qua indeling niet meer in deze tijd past door Henny de Lange BOTTERDAM „Een zwaar re presentatief gebouw", „architecto nisch een onding", „een écht stad huis", „een nostalgisch gebouw": maar een greep uit de opmerkin- n die in de loop der jaren zijn imaakt over het stadhuis van itterdam. Eén ding staat vast: iet stadhuis neemt (in alle opzich- in) een opvallende plaats in in het itterdamse leven. »stig jaar nadat er de eerste raadsvergade ring werd gehouden, is het stadhuis toe aan jen ingrijpende verbouwing. Het wordt een istig karwei, zegt drs. K. Moree, directeur an de dienst van gemeentelijke gebouwen. (Niet alleen moet voortdurend rekening wor- |en gehouden met het speciale karakter n het gebouw. Ook zal tijdens de verbou- ng het werk op het stadhuis gewoon door jeten gaan, hetgeen allerlei bijzondere ieningen vraagt. Jntmoeti ngsplaats rijkste uitgangspunt bij de verbou- j is dat het stadhuis vooral een plaats fcioet zijn waar stadsbestuur en burgerij aar kunnen ontmoeten. Nu is dat niet mogelijk. De beschikbare ruimte is >er onpraktisch ingedeeld. Een ruime ver- adeizaal is er niet De fractiekamers van Be politieke partijen zijn her en der ver spreid en de toegankelijkheid van het stad huis laat veel te wensen over, zeker voor pander-validen. iHet belangrijkste deel van de verbouwing zal zich afspelen in het frontgebouw van het stadhuis. Daar zal een zaal komen voor hoorzittingen en openbare vergaderingen met daar omheen gegroepeerd de fractieka mers, zodat de politiek straks dicht bij de „basis" zit. Verder zal de opvang van bruidsparen een stuk verbeterd worden: er komen onder meer speciale felicitatiezaalt* jes. Daarnaast zal het nodige op het gebied van de brandveiligheid en de klimaatbe heersing worden verbeterd Inspraak Kortom: het stadhuis wordt aan deze tijd aangepast maar dan wel met behoud van de sfeer. Aan de verbouwing is uiteraard een uitgebreide inspraakronde voorafge gaan voor het betrokken stadhuispersoneel. Ook is bij het opzetten van de plannen voortdurend rekening gehouden met wat nu voor de burgers de meest ideale oplos sing is. „Daar moest je vroeger, toen het stadhuis gebouwd werd, natuurlijk niet mee aanko men," zegt Moree. Uit de archieven blijkt inderdaad dat inspraak in ieder geval voor de burgerij in die tijd ver te zoeken was. Bij de bouw van het stadhuis is duidelijk geen rekening gehouden met eventuele wensen van de burgers, zegt Moree. „Dat is zo duidelijk als wat." Woonwijk Daar komt nog bij dat en dat is iets wat eigenlijk nog maar weinig mensen weten voor de bouw van het stadhuis een hele Rotterdamse volkswijk gesloopt moest worden. Iets dat nu onmogelijk zou zijn. Waar nu aan de „stadsboulevard" Coolsin- gel het stadhuis, het postkantoor en het beursgebouw staan, bood in het begin van deze eeuw een woonwijk onderdak aan 2400 Rotterdammers. Het was de Zandstraatbuurt. behalve als dichtbevolkte arbeiderswijk vol stegen en sloppen beter bekend als de buurt van het rosse vertier met veel cafés en danssalons. Voor de bouw van het stadhuis en het postkantoor moest de hele Zandstraat- buurt afgebroken worden. De Coolsingel was toen nog een stadswater: de Coolvèst. Maar de toenmalige burge meester mr. A. R. Zimmerman kreeg wat hij wilde: een stadhuis zo groot en pontificaal als er gedurende eeuwen niet gebouwd was ln ons land. Prof. Henri Evers kreeg de vererende opdracht het stokpaardje van burgemeester Zimmerman te ontwerpen. 'Belse Bet' In de Zandstraatbuurt waren de plannen van de burgemeester uiteraard niet met gejuich ontvangen. Een duidelijk teken van verzet is nu nog te zien in de vorm van een rouwkaart, waarin Belse Bet en Kaat Haar in de War namens een Rouwcomité meld den dat de Zandstraat was overleden. Ook duidelijke taal spreekt het lied dat de Rotterdamse bard Koos Speenhof! die zijn levensliedjes placht te zingen bij de gitaar toen speciaal dichtte: „De meiden motten uit hun zakies, de burgemeester trekt erin". Behalve vanuit de Zandstraatbuurt *Verd burgemeester Zimmerman ook met verzet tegen zijn plannen geconfronteerd van een aantal vooraanstaande Rotterdammers. Het protest werd door de gemeenteraad onder de gezaghebbende en strenge blik Het stadhuis in Rotterdam van burgemeester Zimmerman echter „voor notificatie" aangenomen. Sloop In augustus 1913 lagen de slopershamers klaar voor de danssalons en korte tijd daar na was de Zandstraatbuurt met z'n fcafee- tjes, de vrolijke Rotterdamse meisjes, de straatkooplieden, zeelieden, muzikanten en z'n bewoners: arbeiders die elke ochtend met het stukkenzakje met leeftocht voor de dag om de arm gebonden naar hun werk in de haven trokken, voorgoed verleden tijd. De Coolvèst werd gedempt en de bouw van het stadhuis kon beginnen. Tot die tijd bivakkeerde het stadsbestuur in het stadhuis aan de Kaasmarkt „in zeer sombere en ten dele zelfs vochtige vertrek ken", concludeerde het toenmalige college van b. en w zeer slim in een verklaring aan de gemeenteraad om goedkeuring te krij gen voor de bouw van een nieuw stadhuis. Ook de raadzaal liet Veel te wensen over. En niet in de laatste plaats werd gewezen op de „in alles tekortschietende gelegenheid voor huwelijksvoltrekkingen, de vervulling dier voor het leven zo gewichtige handeling, die een blijvende herinnering moet achter laten". Eerste steen Dit alles was voldoende voor de raad om ja te zetten tegen de bouw van een nieuw stadhuis, waarvan de bouwkosten 2.8 mil joen gulden bedroegen. Op 15 juli 1915 legde koningin Wilhelmina de eerste steen. Op 1 september 1920 verga derde de raad voor de eerste keer in het nieuwe stadhuis. Burgemeester Zimmer man opende de zitting met de wens: „Moge dan dit huis, gesticht door de penningen van allen, ook voor allen zijn de plaats waar zij hun rechtmatige belangen veilig achten. Moge het nu en in komende tijden zijn het middelpunt van het gemeentelijke leven, waarheen men in het lief en leed der stad het oog.wendt en vanwaar uitgaat een voor uitziend. rechtvaardig en kloek beleid" Gegevens voor dit artikel werden onder meer geput uit het blad „Rotterdam Maga sine". ■)EN HAAG (ANP) Tuinders, die worden gepakt wegens het n dienst hebben van illegale gastarbeiders moeten er reke- ing mee houden dat er in hoger beroep forsere boetes uit de nis kunnen komen. Sen tuinder uit Honselersdijk, die in ebruari nog door de economisch poli- ierechter tot een boete werd veroor deeld van driehonderd gulden hoorde is teren door de procureur-generaal ibij het gerechtshof twaalfhonderd gulden tegen zich eisen Tegen een tuinder uit Maasdijk, die pen illegaal in ons land verblijvende rurk in dienst had die, zoals later "bleek, in aanmerking kwam voor re- ilarisatie, werd een boete geëist van mderd gulden. Hiermee vroeg pro- reur-generaal mr. P.A. H. Bos be- ïstiging van het vonnis van de poli- trechter. in februari moesten de eerste drie Overtreders van de 1 november-wet 'oor de economische politierechter in Den Haag verschijnen. Het waren winders uit het Westland, die alle Irie betoogden door gebrek aan Ne- lerlandse werknemers gedwongen te fijn buitenlandse krachten aan te bekken. De boetes bedroegen drie- fionder en driehonderdvijftig gulden. De officier van justitie, die hogere boetes eiste, ging in hoger beroep De procureur-generaal verwierp de 'icht dat de tuinders in het West- id geen Nederlandse werknemers innen krijgen. „Als voor het harde irken in de kassen goed wordt be- ald zijn er genoeg mensen te vrn- 'n. Daardoor zullen de produkten aarschijnlijk wel duurder worden, laar dit mag geen reden zijn om het in dienst hebben van goedkope illega le arbeiders te laten voortduren", al dus mr. Bos. Hij noemde de lage tonen die werkgevers aan illegalen plegen te betalen „verkapte subsi dies Mr Bos maakte bekend dat de laat- jte maanden bij ongeveer driehon- lerdvijftig controles in het hele land Van een onzer verslaggevers AMSTERDAM De ecologische be rging wil dat alternatieve genees ten worden opgenomen in het zie- enfondspakket. De organisatie ©udt op 20 september een manifes te in Krasnapolsky te Amsterdam. De leden van de ecologische bewe- jtoK zeggen niet te willen wachten Wet opname van de alternatieve ge neeswijzen in het ziekenfondspakket ®t de therapieën officieel zijn erkend fant dat kan nog jaren duren olang geneeswijzen als acupunc- iur. Moerman therapie en enzymthe- ipie niet betaald worden door het ekenfonds kunnen alleen beter gesi- leerden hiervan gebruikmaken en at is sociale discriminatie, aldus de ■©logische beweging. Op de mani- •statie van 20 september spreken enalve leden van de beweging de pibudsmun Frits Bom en een zestal [amerleden. naar schatting honderdvijftig proces sen-verbaal tegen overtreders van de 1 novemberwet zijn opgemaakt. Hij ontkende dat er sprake is van razzi a's. Bij de controles is overigens ge bleken dat slechts weinig werkgevers geen sociale lasten en loonbelasting betalen. De tuinder uit Honselersdijk was op dit punt wèl ln overtreding De bloemenkweker uit Maasdijk had één Turk in dienst die, naar later bleek, in aanmerking kwam voor re- gularisatie. De man was toen al de grens over gezet, maar de tuinder heeft zijn werknemer inmiddels weer uit Turkije laten overkomen Mr. Bos wilde er rekening mee houden dat tegen deze kweker geen proces-ver baal zou zijn opgemaakt als hij enke le maanden later was gecontroleerd. Van onze correspondent EINDHOVEN De Israëlische am bassade in Den Haag weigert mee te werken aan een cyclus over het Mid den-Oosten die de Technische Hoge school in Eindhoven in het kader van de studium generale dit najaar orga niseert. De ambassade noemt het programma „onevenwichtig en onwe tenschappelijk". Volgens een woord voerder van de ambassade ligt de nadruk in de cyclus te veel op het pro- Palestijnse standpunt. De Technische Hogeschool had de ambassade gevraagd om een film te sturen die in het kader van de cyclus zou worden gedraaid, maar de am bassade zal niet op die uitnodiging ingaan. Een van de organisatoren van de studium generale, drs J. van Keu len, wijst de beschuldigingen veront waardigd van de hand. Hij vindt het ontoelaatbaar dat een ambassade probeert in te grijpen in het program ma van de studium generale. DEVENTER (ANP) Ruim twintig jongeren hebben ln Deventer de voor malige panden van de gemeentelijke sociale dienst gekraakt. De twee he renhuizen aan de Brinkpoortstraat staan dinds begin 1979 leeg. Plannen van het psychiatrisch ziekenhuis Brinkgreven om in de panden een project begeleid kamerbewonen te beginnen zijn drie maanden geleden afgeketst op de hoge verbouwings- kosten. De gemeente Deventer laat nu onder zoeken of de panden geschikt ge maakt zouden kunnen worden voor huisvesting van een- en tweepersoons huishoudens. Volgens een woordvoer der van de gemeente zullen de kra kers voorlopig ongemoeid worden ge laten. ALMELO (ANP) Vier leden van de Turkse familie Aydin uit Hengelo mo gen het land worden uitgezet. Dit bepaalde de president van de recht bank in Almelo, mr. H. J. J. van den Biesen, bij vonnis in een kort geding dat tegen de Nederlandse staat was aangespannen. Ook een Turkse vader en dochter mogen over de grens wor den gezet. De president acht de kans van slagen van de vier bij de Raad van State ingediende herzieningsverzoeken van de familie Aydin, waaraan schorsen de werking is onthouden, minimaal. Volgens de president heeft de Raad van 8tate nog nooit een vreemdeling van de Turkse nationaliteit behorend tot de groep van de zogeheten Sy- risch-orthodoxe christenen, als vluchteling aangemerkt. Klemmende redenen van humanitaire aard. die een verblijfsvergunning kunnen ople veren, zijn, meent mr. Van den Bles sen. ook niet aanwezig. Ten aanzien van de Turkse vader betrok de president het strafrechte lijk verleden en schulden in zijn over wegingen. Zijn dochter dient zich vol gens mr. Vpn den Biesen weer bij haar echtgenoot te voegen die werkt bij een Turks ministerie. Volgens de rechtbank-president is er eerder een klemmende reden van humanitaire aard dat zij niet in Nederland ver blijft maar terugkeert naar haar va derland, haar man en haar familie en in die omgeving de geboorte van haar kind afwacht. APELDOORN (ANP) De rijksin spectie voor het milieu in Gelderland ziet geen aanleiding tot een bodem onderzoek in de Apeldoomse nieuw bouwwijk Bouwhof-Zuid. Schoolbesturen die in dit gebied een ADVERTENTIE Een fraai landschap. Een vlinder in alle kleuren van de regenboog. Een moeder egel die met 'n trits kleintjes over een bospad trip pelt. Zo zien we de natuur. Als een reeks mooie plaatjes. We kijken naar de Maar er zit nog zoveel achter. Hele verhalen en geschiedenissen. Kleine ver anderingen en grote rampen, rv **v» De bosmuis eet een appel, de steenuil eet de bosmuis. Leven is eten en gegeten worden. En als je daar wat meer van weet, kijk je opeens met heel andere ogen. Dan krijgt zelfs het kleinste onkruidje een heel andere waarde. Die verhelderende blik achter de schermen krijgt u in het nieuwe Boek van de Maand. Geschreven door Bert Garthoff. Een man die als geen ander boeiend kan vertellen over alles wat groeit en bloeit. Maar de natuur laat zich uiteraard niet alleen in woorden vangea Een vlieg wordt pas een vlieg na een gedaanteverwisseling •waarvan de tussenfasen allerminst op een vlieg lijken. Overal in dit 176 pagina's dikke boek groeien en bloeien de foto's en aquarellen. Het nieuwe Boek van de Maand. Bepaald niet zomaar een boek. De aanbieding is geldig t/m 4 oktober. Echter zolang de voorraad strekt. nieuwe r.k.- en een nationaal-christe lijke school willen bouwen, haddei om een dergelijk onderzoek gevraagt in verband met de enige maande: geleden ontdekte arsenicum-veront reiniging in het grondwater in de oir. geving. Volgens de Gelderse milieu-inspet teur dr. H. Sol heeft een dergelij onderzoek alleen zin, als bijvoorbeelt op een voormalige vuilstortplaat wordt gebouwd, of als er aanwijzir gen zijn, dat er in het verleden schi delijke stoffen zijn gestort: „Het i ondoenlijk om alle grond, waaro wordt gebouwd, eerst te controlere op de aanwezigheid van schadelijk stoffen in het grondwater", aldus d Sol. Hij zegt dit in een speciaal gt meentelijk informatieblad, dat dez week over die arsenlcum-verontrein ging huis aan huis wordt bezorgd i. het bij Apeldoorn liggende dorp Uj chelen. Dit dorp ligt het dichtst bij d plaats waar het arsenicum in grom water werd aangetroffen De gemeente is er intussen nog altij niet achter, waar het arsenicum pn cies vandaan komt. Het onderzoe daarnaar kan nog vrij lang dure: aldus het infoblad, dat is ultgegeve na overleg met de dorpsraad van Uj chelen. De gemeente blijft chter va mening, dat er geen enkel gevaar voor de volksgezondheid. De Apeldoomse dienst gemeentewe: ken zoekt verder nog naar een opia sing voor het met arseen besmet: slib uit een vijver in het betrokke gebied. Men heeft nog geen inzicht i de hoeveelheid slib, die eventueel ve wijderd zou moeten worden en oo niet waar het slib naar toe moet. I het verplaatsen van het slib allee ziet de gemeente weinig heil. „Da worden anderen met het Apeldoorn* slib opgezadeld". Verbranding la- volgens de gemeente ook niets oj omdat het arseen in restanten achte.< blijft. De vijver blijft gesloten. DORDRECHT (ANP) - De Raad va: State heeft woensdag het besluit va: B. en W. van Dordrecht om zeventie: gekraakte panden aan de Van Strij singel ten behoeve van de krakers t vorderen geschorst. Volgens staat* raad. mr. J, van der Hoeven, hadde: B. en W. met dit vorderingsbeslui een gerechtelijk vonnis tot ontru; ming doorkruist. De Dordtse recht bankpresident had onlangs bepaalt dat de appartementen aan de singe op 5 september leeg moeten zijn. I> krakers, dte er al zo'n twee jaar wo nen. hadden toen aangekondigd e niet vrijwillig uit te zullen gaan. On een krakersoorlog te vermijden, had den B. en W. daarop de vorderings procedure versneld Huiseigenaar M. Oning had in ver band met de tijd een verkorte proce dure aangevraagd bij de Raad var State, omdat hij zich door de vorde ring onevenredig benadeeld voelde ii zijn belangen

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1980 | | pagina 13