'Internationaal waterschap
voor schoonmaak van Rijn'
De Groote Lucht:
eerste van de vier
Textiel en confectie
vóór verlenging van
multi-vezelakkoord
Snelle verhuizing van
ambassade 'onelegant'
Vervoersbonden willen
meer werk bij de NS
Dijkgraaf wil doorbraak in impasse:
Woningen nodig
voor alleenstaanden
in kleine gemeenten
'ietser omgekomen
Nota werk voor
woonwagenbewoners
- is 'onbruikbaar'
Dader steekpartij
meldt zich bij
Haagse politie
Personeel van
Opti Nederland
gaat korter werken
Jaar geëist voor
poging doodslag
Gastank ontploft
Kaasdragen
voor amateurs
Twöii
WOENSDAG 3 SEPTEMBER 1980
BINNENLAND
TROUW/KWARTET
door Hans Schmit
VLAARDINGEN - De lan
den in het stroomgebied van
de Rijn dienen een internatio
naal waterschap in het leven
te roepen dat zich richt op de
bestrijding van de vervuiling
van deze rivier. Een dergelijk
internationaal bestuurlijk li
chaam. waaraan de Rijn-
oeverstaten een aantal be
voegdheden overdragen, kan
op doeltreffende wijze de ver
ontreiniging ter hand nemen
en, na sanering, de kwaliteit
van het Rijnwater bewaken.
i Deze gedachte lanceerde de dijkgraaf
Ij van het hoogheemraadschap Delf-
f land. mr. A. P van den Berge, giste-
ren in Vlaardlngen waar minister
Tuijnman (verkeer en waterstaat) de
eerste paal sloeg voor de bouw van de
I rioolzuiveringsinstallatie De Oroote
Lucht, die na voltooiing (eind 1982)
het afvalwater van de gemeenten
L Vlaardingen, Schiedam, Maassluis,
Maasland en De Lier gaat zuiveren.
Volgens mr. Van den Berge wordt het
tijd naar nieuwe wegen te zoeken om
de vervuiling van de Rijn aan te pak
ken. Al sinds de Jaren vijftig wordt
■rj door Zwitserland, Frankrijk. West-
Duitsland. Luxemburg en Nederland
overleg gevoerd over de RIJ n vervul-
-n ling, maar tot nu toe zijn slechts
geringe vorderingen geboekt. Zo is
bet in 1976 gesloten zoutverdrag zo
niet in dan toch naast de prullemand
beland, terwijl de uitvoering van het
verdrag tegen chemische verontreini
ging slechts langzaam vordert.
Doorbraak
Een internationaal waterschap, dat
slechts een beperkte taak heeft en
niet wordt afgeleid door andere ta
ken, zou voor een doorbraak in de
huidige impasse kunnen zorgen. Mr.
Van den Berge wijst erop dat in Euro-
al eerder dergelijke doelgerichte
organisaties hebben bestaan: „De
erste in Europa was de EQKS, de
Europese gemeenschap voor kolen en
taal. De nationale regeringen droe
gen bevoegdheden over aan de
EGKS. die bindend de produktie
oorschreef en quoterlngsregelihgen
lasts telde. Een dergelijke 'Hoge Au
toriteit' kun je ook voor de Rijn in het
aren roepen."
D'n waterschap voor de Rijn zou in
eerste plaats moeten werken aan
De zuiveringsinstallatie De Oroo
te Lucht in Vlaardlngen is de eer
ste die in het Waterweggebied het
rioolwater gaat zuiveren. Reeds in
de jaren zestig werd gewerkt aan
een plan voor de zuivering van het
afvalwater in de Rijndelta, maar
de drie betrokken waterschappen
(Delfland, Schieland en IJssel-
monde) en de betrokken gemeen
ten (voornamelijk Rotterdam)
konden het niet eens worden over
de bouwplaats en de omvang van
de installaties
In 1978 werd door de provincie
Zuid-Holland een compromis op
tafel gelegd, dat ertoe heeft geleld
dat naast De Oroote Lucht in
Vlaardingen nog een installatie bij
de Van Brienenoordbrug zal wor
den gebouwd en dat op de llnker-
Maasoever twee ondergrondse in
stallaties zullen worden gebouwd
(in de Dokhaven en de Maasha
ven). Wanneer deze Installaties ge
reed zijn, zullen In totaal 1,3 mil
joen vervuilingseenheden worden
gezuiverd.
Het hoogheemraadschap Delfland
hoopt binnenkort met de gemeen
te Den Haag tot een akkoord te
komen over de bouw van een zui
veringsinstallatie. Het rioolwater
wordt nu nog bij 8cheveningen ln
zee gepompt, waardoor het kust
water over een grote lengte ver
ontreinigd is.
Aanzet
Met de bouw van De Oroote Lucht
i6 de eerste aanzet gegeven tot de
zuivering van het rioolwater uit
het Waterweggebied Daarmee, zo
zei dijkgraaf Van den Berge van
het hoogheemraadschap delfland,
wordt het internationale doel van
een schone Rijn naderbij ge
bracht.
Minister Tuijnman (verkeer en
waterstaat) bestreed dat, zoals re
cente publikaties melden, het Ne
derlandse aandeel ln de zuivering
van de Rijn gering zou zijn. Tot
aan Dordrecht, zo zei hij, wordt
circa zestig procent van de lozin-
Mr. A. P. van den Berge, dijk
graaf van het hoogheemraad
schap Delfland
gen gereinigd. In West-Duitsland
en Zwitserland zijn die percenta
ges zeventig en vijfentachtig. Hij
sprak echter niet over het feit dat
voorbij Dordrecht vrijwel al het
rioolwater ongezuiverd wordt ge
loosd.
een uniform vergunningenstelsel
voor lozingen op de Rijn. Van den
Berge: „Het waterschap moet er voor
zorgen dat in ieder land gelijke voor
waarden komen voor lozingen op de
Rijn of een van de zijrivieren. Het zou
regels dienen vast te stellen voor het
afgeven van vergunningen en die re
gels moeten bindend zijn. Ook zou
het waterschap toezicht moeten hou
den op het naleven van de voorwaar
den. Dit zijn ingrijpende veranderin
gen in de bevoegdheden van de natio
nale overheden, maar de vervuiling
van de Rijn is een uitermate ernstig
probleem."
Problemen
Tot de taken van het waterschap
dient ook het verzamelen van de ge
gevens over de kwaliteit van het Rijn
water te behoren. Waar en hoe dat
gebeurt, wordt bepaald door de „Ho
ge Autoriteit", hetgeen volgens Van
den Berge het voordeel heeft dat de
uniformiteit en de objectiviteit van
de gegevens zijn verzekerd. Een ande
re belangrijke taak van het water
schap zou het opleggen van heffingen
dienen te zijn: het leggen van het
directe verband tussen vervullen en
betalen.
De instelling van een dergelijk be
stuurlijk lichaam zal grote proble
men met zich meebrengen. „Ik draag
geen pasklare oplossing aan. ik wil
slechts een richting aangeven die kan
worden Ingeslagen om het vervul
lingsprobleem van de Rijn aan te
pakken", aldus dijkgraaf Van den
Berge. Een eerste probleem dat op
duikt, is dat Zwitserland geen lid Is
van de Europese Gemeenschap. Hier
door is het niet mogelijk om, zoals
voor de htmd zou liggen, de zaak op
EG-nlveau aan te pakken. Daarnaast
is er de vraag wie bij geschillen („en
die komen onherroepelijk") de knoop
doorhakt. Van den Berge oppert de
mogelijkheid geschillen voor te leg
gen aan een Internationaal gerechts
hof, zoals het Europese hof ln Luxem
burg of het Internationale gerech
tshof ln Den Haag.
Het internationale waterschap zal
een openbaar lichaam moeten zijn,
waar politieke controle op kan wor
den uitgeoefend. Van den Berge:
„Ook dat levert weer aparte proble
men op. Zwitserland is geen lid van
de EO, zodat Je 'die controlerende
taak niet ln handen van het Europese
parlement kunt leggen. Het lijkt mij
echter niet zinvol om een speciaal
parlement ln het leven te roepen voor
deze problematiek, dat zou luchtfiet
serij zijn. Een mogelijkheid kan zijn
vertegenwoordigers uit regionale be
sturen ln dat controle-lichaam te be
noemen. Dat zou dan bestaan uit
vertegenwoordigers uit kantons, Lan
der, departements en provincies".
Klimaat
De vraag is of het politiek ooit een
haalbare zaak zal zijn een dergelijk
instituut van de grond te tillen. Is het
politieke klimaat ln Europa wel rijp
voor een dergelijke Ingreep in natio
nale bevoegdheden? Van den Berge:
„Er is een zekere aarzeling te bespeu
ren in het uitdragen en uitvoeren van
de Europese gedachte; er is een zeke
re moedeloosheid. Dat vind Je bij
voorbeeld in het landbouwbeleid. De
EG-landen tonen meer moeite met
het afstaan van nationale bevoegdhe
den. Toch is dat geen reden bij de
pakken neer te gaan zitten. Het blijft
de moeite waard een internationale
samenwerking tot stand te brengen.
Een rivier kan met de nodige inspan
ning weer schoon worden, dat is ge
bleken bij de Thames. Die stroomt
weliswaar door één land, hetgeen de
aanpak aanzienlijk vereenvoudigt,
'maar waarom zou een rivier die door
vijf landen stroomt niet kunnen wor
den schoongemaakt?".
Een belangrijke voorwaarde daartoe
is volgens mr. Van den Berge dat de
vijf Rijnoeverstaten beseffen dat de
beslissing van één van de landen ten
aanzien van de Rijn gevolgen heeft
voor de vier andere landen. Van den
Berge wijst hierbij op het ontstaan
van de waterschappen ln Nederland
ln de middeleeuwen: „Er waren diver
se soorten bestuur, maar er was één
probleem dat de bestuurlijke eenhe
den niet konden oplossen en dat was
dat van het aanleggen van dijken.
Een ketting is net zo sterk als de
zwakste schakel, dus als er één een
stukje dijk niet wil onderhouden of
verhogen, zitten alle anderen in het
gebied met natte voeten. Dat is de
gemeenschappelijke noemer die tot
de Instelling van doelcoöperaties als
de waterschappen heeft geleid. Die
gemeenschappelijke noemer bestaat
ook bij een waterloop met verschil
lende bestuurlijke eenheden. Een be
slissing vdn één heeft gevolgen voor
de anderen".
Buurman
Toch lijkt het gemeenschappelijk be
lang bij het instandhouden van een
waterkering groter dan bij het hand
haven van een goede waterkwaliteit
in het stroomgebied van de Rijn. Wie
bovenstrooms woont, heeft een goede
waterkwaliteit; wat hij in het water
gooit, verdwijnt stroomafwaarts en
wordt pas een probleem voor zijn
buurman. Wie helemaal aan het eind
van een waterloop woont, krijgt al
het vuil op zijn dak en heeft dus de
meeste last en daarom de meeste
baat bij een goede oplossllng. Mr.
Van den Berge: „Ik vind niet dat
hierop de totstandkoming van een
regeling mag breken. Inderdaad heeft
een land als Zwitserland minder baat
bij een streng vergunningenstelsel
dan Nederland. Maar dat kun Je on
dervangen door een verdeelsleutel
ten aanzien van de kosten het hante
ren. Die bereidheid daartoe bestaat
best, zoals blijkt uit het zoutverdrag.
De meeste kosten voor de uitvoering
van het niet doorgegane plan een deel
van het zout uit de Elzasser kalimlj-
nen ondergronds op te slaan, zouden
door Nederland worden bijgedragen;
Zwitserland zou aanzienlijk minder
betalen".
Staatssecretaris Brokx:
8TEENWIJK (ANP) Staatssecreta
ris Brokx (huisvesting) heeft gisteren
een beroep gedaan op de kleinere
gemeenten in ons land om meer wo
ningen te bouwen voor alleenstaan
den en tweepersoonshuishoudens.
Tijdens een bijeenkomst in Steen-
wijk zei hij tegen vertegenwoordigers
van een groot aantal Overijsselse ge
meentebesturen dat dit noodzakelijk
is om overconcentratie in de teden
te vermijden. „Het probleem wordt
anders afgewenteld." aldus de be
windsman.
Volgens Brokx hebben de gemeenten
in het algemeen te weinig interesse
voor deze sector van de volkshuisves
ting, die nu juist zo in de belangstel
ling van woningzoekenden staat. Vol
gens hem zijn er wel degelijk moge
lijkheden om binnen de marge van 81
mille stichtingskosten goede wonin
gen voor deze twee groepen woning
zoekenden te bouwen.
Al sinds decennia, aldus Brokx, gaan
bestemmings- en bouwplannen uit
|Van de stelling dat er alleen gezinnen
't kinderen zijn. Zowel in de sociale
de koopsectorwoningbouw moet
irin verbetering komen.
I ROTTERDAM De 81-jarige J A.
Both is bij een verkeersongeluk in
woonplaats Rotterdam om het
■«.en gekomen. De man stak op de
fiets plotseling een straat over en
1 werd geschept door een bestelwagen.
°EN HAAG Het Landelijk woon-
wagenwerk (LWW) heeft de discus
sienota over werkgelegenheid voor
woonwagenbewoners als „onbruik
baar" terzijde gelegd. Het is volgens
het LWW „een slecht stuk waarvan
hiets goeds valt te verwachten". Mi-
bister Gardeniers van CRM is nu ge
daagd met een beleid te komen
waarbij als richtsnoer geldt: behoud
'an zelfstandigheid voor wie dat wil
aansluiting op behoeften van de
maatschappij
■let LWW is tegen de discussienota
omdat dit 'praatstuk' de kundigheid
■n ervaring van de woonwagenbewo
ners als kleine zelfstandigen in han-
«el. ambacht, hergebruik van goede-
en en recycling ontkent en de maat-
«happelijke waarde die de activitei-
en V2n woonwagenbewoners hebben
"n nog kunnen hebben'miskent
De indiener van de motie, ir. H. van Rossom (rechts), in gesprek met
minister Van der Klaauw.
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG De Tweede Kamer
vindt het „onelegant" van de rege
ring dat zij de ambassade in Jeru
zalem al verplaatst heeft nog voor
dat de Kamer zelf een eindoordeel
over deze kwestie had gegeven. De
Tweede Kamer heeft dit gisteren
per motie uitgesproken op voor
stel van het SGP-Kamerlld Van
Rossum. Deze had in het debat
vorige week over de ambassade
een motie ingediend om de verhui
zing voorlopig uit te stellen. Giste
ren constateerde hij dat zijn voor
stel weinig zin meer had nu de
daadwerkelijke verhuizing ai in
volle gang is. Minister Van der
Klaauw erkende volmondig dat
hij in deze de volksvertegenwoor
diging tekort had gedaan. „Dit is
fout en ik neem daarvoor de volle
verantwoordelijkheid op mij," al
dus de minister.
Feitelijk maakte de overhaaste
verhuizing per 1 september van
Jeruzalem naar Tel Aviv echter
weinig uit. Het was vorige week al
duidelijk dat deze beslissing van
de regering op ruime steun in de
Kamer kon rekenen. De motie
voor uitstel had het nooit gehaald.
Van Rossum heeft hem gisteren
ook ingetrokken Wel ln stemming
kwam een motie van PvdA en
D'66 waarin betreurd wordt dat de
regering openlijk heeft toegege
ven deels voor Arabische druk te
zijn bezweken. De Kamermeerder
heid verwierp deze kritiek op het
beleid van minister Van der
Klaauw
DEN HAAG (ANP) De or
ganisaties van werkgevers en
werknemers in de Nederland
se textielindustrie en coniec-
tie-lndustrle hebben in een
gezamenlijke verklaring ge
pleit voor verlenging van het
multlvezelakkoord.
Dit akkoord, dat eind 1681 afloopt, 15
bedoeld om de Internationale textlel-
DEN HAAG (ANP) De dader van
de dodelijke steekpartij, die zondag
avond in de Groenesteinstraat ln Den
Haag plaatsvond, heeft zich bij de
politie gemeld. Het ls de 39-jarige J.
8.. een fabrieksarbeider uit Den
Haag
Voor zover de politie heeft kunnen
nagaan was het motief van de man
om zijn uit Tunesié afkomstige
stadgenoot (35) dood te steken „ruzie
om een vrouw". De Juiste toedracht
moet nog worden achterhaald, maar
depolitie verwacht niet dat nog ande
re betrokkenen zullen opduiken.
GRONINGEN (ANP) Bij Opti-Ne-
derland in Winschoten, een bedrijf
dat Nylon ritssluitingen produceert,
zal voor de ongeveer tweehonderd
werknemers werktijdverkorting wor
den ingevoerd. Voorlopig gaat het om
zes weken, waarin de werktijd met
ongeveer veertig procent zal worden
verkort. De ooreaak van de werktijd
verkorting is volgens FNV-districts-
bestuurder Jaap Wolters dat de voor
raden te groot zijn geworden en de
geboekte orders te gering om op de
normale wijze door te kunnen
draaien.
Wolters acht het niet uitgesloten dat
de periode van zes weken nog eens
met een even lange termijn zal moe
ten worden verlengd.
markt te ordenen en de Industrieën
van de ontwikkelde landen te be
schermen tegen onder meer goedko
pe Importen uit landen met lage lo
nen. Met het o«g op de aanstaande
besprekingen o\\r verlenging van het
akkoord houdt ae vaste commissie
voor de handelspolitiek uit de Twee
de Kamer vandaag een hoorzitting.
In de aan de vaste kamercommissie
toegezonden verklaring zeggen de or
ganisaties van werkgevers en werkne
mers in textiel en confectie, dat een
wereldtextielovereenkomst die de
markten ordent onmisbaar ls, wil
men ln Nederland een gezonde con
currerende textiel- en kledingindus
trie in stand houden. Er is, volgens
deze organisaties, namelijk geen
sprake van eerlijke concurrentievoor
waarden in de Internationale textiel
handel.
In de Nederlandse situatie ls. volgens»
de verklaring, verlenging van het
multlvezelakkoord absoluut noodza
kelijk om voldoende tijd te krijgen
voor de herstructurering van de in
dustrie.
Minister Tuijnman bij het slaan van de eerste paal voor de
zuiveringsinstallatie De Groote Lucht in Vlaardingen
ROTTERDAM (ANP) Als de vervoersbonden FNV hun zin
krijgen komen er binnen afzienbare tijd bij de Nederlandse
Spoorwegen tweeduizend arbeidsplaatsen bij. De vervoers
bonden willen zich bij de komende CAO-onderhandelingen
met de NS tevens sterk maken voor een betere compensatiere
geling voor de 12.000 medewerkers die onregelmatige diensten
doen.
Voorzitter O. Oijzen van de vervoers*
bonden FNV vertelde dat gisteren bij
de presentatie van de resultaten van
het ondereoek dat de Erasmusunlver-
sitdt heeft Ingesteld naar de gevol
gen van het werken in onregelmatige
NS-dlensten.
De betere compensatieregeling willen
de vervoersbonden zoeken in een ver
goeding in vrije tijd van een kwartier
voor elk uur dat een werknemer onre
gelmatig werkt ln avond-, nacht- of
weekeinddlensten. Met zo'n compen
satie zal volgens Gijzen een bedrag
van ongeveer honderd miljoen gul
den zijn gemoeid, nodig om tweedui
zend man extra personeel aan te
trekken.
Ook aanpassingen ln het spoorweg
boekje kunnen enige verlichting ople
veren. Gijzen denkt daarbij aan het
ln de weekeinden laten vervallen van
slecht bezette treinen.
Problematiek
De problematiek van de onregelmati
ge werktijden ls al lang een heet
hangijzer. Vorig Jaar leidde het tot
een conflict tussen de vervoersbon
den en de NS-directie. De Spoorwe
gen daagden de vakbond voor de
rechter, nadat deze een korte werk
staking had aangekondigd om kracht
bij te zetten aan CAO-eisen voor het
aantrekken van meer personeel en
een betere compensatie voor het wer
ken in onregelmatige diensten. -De
Van onze rechtbankverslaggever
ROTTERDAM Wegens poging tot
doodslag hoorde gisteren de 20-Jarige
Henny 8. voor de Rotterdamse recht
bank een Jaar gevangenisstraf met
aftrek tegen zich eisen. Hij wordt
ervan beschuldigd R. J. Philips met
enkele pistoolschoten van het leven
te hebben willen beroven.
De verdachte verhuisde een Jaar gele
den van de Antillen naar Nederland.
HIJ vestigde zich in een kraakpand in
Rotterdam. Al snel bleek dat hij met
zijn medebewoners niet goed over
weg kon. Volgens getuigenverklarin
gen viel hij regelmatig meisjes lastig.
Nadat de verdachte weer eens een
meisje onzedelijke voorstellen had
gedaan, kreeg hij ruzie met haar
vriend. Hierop trok S. een revolver.
Philips, die toevallig aanwezig was,
werd geraakt in long, middenrif en
milt De Triénd van het meisje kwam
er met een schampschot vanaf.
Uitspraak over veertien dagen.
rechter verbood de staking en stuur
de de bonden terug naar de onder
handelingstafel. Een half jaar later
werd -bij de CAO-onderhandellngen
een eerste aarzelende stap gezet
de problemen aan te pakken. Daar
mee was tien miljoen gulden ge
moeid.
Het ondereoek aan de Erasmusuni-
versitelt, dat nu is afgerond, heeft
uitgewezen dat met name de zeer
vroege ochtenddienst en de nacht
dienst een ongunstige invloed heeft
op de gezondheid en het sociaal func
tioneren van de spoorwegmannen. De
onderzoekers pleiten in hun rapport
„Spoortje geregeld" voor het zoveel
mogelijk terugdringen van de werk
zaamheden tussen 's avonds zes en 's
morgens zeven uur, voor verbetering
en uitbreiding van de compensatie ln
vrije tijd, en voor uitbreiding van de
verlofmogelijkheden.
BREDA (ANP) Een ontploffende
gastank met 400 liter propaan is in de
nacht van maandag op dinsdag op de
zuidelijke rondweg van Breda ter
hoogte van het dorp Bavel ontploft
Er deden zich geen persoonlijke onge
lukken voor, omdat wegwerkers die
daar aan het werk waren de klap
hadden zien aankomen en het ver
keer op enkele honderden meters af
stand van de tank tot staan hadder.
weten te brengen. Wel schrokken dui
zenden mensen in Breda-Zuid en Ba
vel op uit hun slaap. Voor zover na U
gaan is er geen schade aan panden
De Bredase brandweer kon na eer
uur het sein brand meester geven
Toen was ook het gevaar bezworen
dat nog een tweede tank met pro
paangas zou ontploffen.
In de Langestraat in Alk
maar worden deze week
kaasdraagwedstrijden
▼oor amateurs gehouden.
Elke middag kan men pro
beren met 75 kilo kaas het
snelste het parcours af te
leggen. Niet alleen snel
heid speelt een rol, het
komt ook op handigheid
aan, zoals dit duo, dat gis
termiddag al de kazen over
straat zag rollen, moest on
dervinden.
