Prijsstunten met melk
niet van lange duur
Zware straffen tegen
verdachten rellen geëist
Arbeidsongeschiktheid blijft toenemen
^Milieufederatie vreest
geweld bij Dode waard
Morgen interpellatie in Tweede Kamer
W
Uitspraak Den Uyl
wekt verwarring
Tabaks- en snuifdozen op
Amsterdamse expositie
WEG IN
EIGEN
LAND
Nieuw initiatief
abortusontwerp
PvdA en D'66
Turk gedood
bij steekpartij
niet vergeten;
bloemen sturen
Meisje overleden
Planbureau: jeugdwerkloosheid zal eerder dalen dan stijgen
PvdA wil beraad
over benoeming
in Muntendam
Steekpartij kost
jongen het leven
Rita
'OENSDAG 3 SEPTEMBER 1980
BINNENLAND
TROUW/KWARTET
3.
Van onze redactie economie
DEN HAAG De kans is groot dat het gestunt met de prijs van volle melk niet lang zal duren.
Wanneer winkeliers en supermarkten beneden de oude minimumprijs van 1,04 per liter
imt'i blijven zitten, zal het ministerie van economische zaken bewerkstelligen dat er opnieuw een
minimumprijsregeling voor volle melk komt. De oude was met ingang van afgelopen maandag
J afgeschaft.
en. B Het vrijlaten van de prijs heeft ertoe
geleid dat enkele filiaalbedrijven en
grootwinkelorganisaties de melk zeer
goedkoop aanbieden. Een winkelke
ten zit zelfs op 79 cent per liter, een
andere op 88 cent, terwijl er ook enke
le zijn die 99 cent vragen. Dat is in
strijd met de bedoelingen van minis
ter Van Aardenne. Deze had de mini
mumregeling namelijk afgeschaft
omdat zijns inziens de marktsituatie
naar dat wel kon hebben. Met andere
dat i woorden: een vrije melkprijs zou naar
ena|de verwachtingen van de minister
geen gestunt tot gevolg lebben.
lat
De praktijk blijkt op dit ogenblik
overigens anders. Wanneer de handel
de goedkope aanbiedingen inderdaad
handhaaft, zal het ministerie de be
voegdheid om een minimumprijs
vast te stellen opnieuw aan het pro-
iduktschap voor zuivel verlenen. Dat
is een procedure die enkele dagen in
beslag neemt en aan die procedure
wordt nu gewerkt, aldus een woord
voerder van het ministerie.
Interpellatie
Naar aanleiding van het vrijlaten van
de melkprijs heeft het WD-Kamerlid
A. A. M. E. van Frp inmiddels de
interpellatie aangevraagd. Deze is
hem toegestaan, wat inhoudt dat de
Kamer donderdag een debat zal wij
den aan het melkprobleem. Desge
vraagd zei Van Erp het geen bezwaar
te vinden een geestverwante minister
Van Aardenne te interpelleren.
Hij acht het een goed liberaal begin
sel op te komen voor de kleine man
wanneer die gemangeld dreigt te wor
den. Die kleine man is in dit geval de
kleine zelfstandige melkhandelaar en
de rijdende winkelier Ook voor de
landbouw acht. Van Erp het afschaf
fen van de minimumprijs een onge
lukkige maatregel. De kansas groot
Het produktschap voor zuivel heeft
de stellige indruk dat het nog tegen
het einde van deze week opnieuw de
bevoegdheid zal krijgen een mini
mumprijs voor melk vast te stellen.
Deze bevoegdheid wordt door het
ministerie van economische zaken
verleend.
Het uitvaardigen van een nieuwe
verordening is niet nodig als winkel
bedrijven eigener beweging terug
gaan naar de oude prijs. Daar ziet
het echter niet naar uit.
dat de boer minder voor zijn melk
krijgt.
Mr. G. van Muiden, specialist in de
CDA-Kamerfractie voor het midden-
en kleinbedrijf, vindt ook dat de
maatregel voor de landbouw een
slechte zaak is. De boer dreigt op de
garantieprijs voor melk terug te val-
leh, aldus Van Muiden In het alge
meen is hij trouwens kritisch ge
stemd over het besluit van Van Aar
denne, dat zo meent hij voort
komt uit een puur liberale denkwe
reld. Laten we ons eens indenken dat
het minimumloon wordt afgeschaft
loon is tenslotte de prijs voor ar
beid dan zou de ellende toch ook
niet te overzien zijn? merkte Van
Muiden od.
Zijns inziens kan de kleine melkhan
delaar een lagere melkprijs beslist
niet verdragen. Hij heeft het al moei
lijk en wordt dit jaar bovendien nog
geconfronteerd met een dalende con
sumptie van melk zodat de omzet
daalt. Van Muiden vroeg zich ook af
hoe Van Aardenne tot zijn besluit is
kunnen komen. Ir\ dit verband noem
de hij de in de maak zijnde nieuwe
wet economische mededinging. Vol
gens de memorie van toelichting
krijgt het ministerie zelf de bevoegd
heid een prijsregeling in te stellen en
te wijzigen als de markt structureel is
gewijzigd. Het recente besluit van
Van Aardenne is daarmee in strijd
want er was geen ingrijpende wijzi
ging van de markt, merkte Van Mui
den op.
Secretaris De Graaff van het Neder
lands Christelijk Ondernemers Ver
bond (NCOV) vond dat Van Aardenne
(als tegenstander van sterk
overheidsingrijpen) sterk dogmatisch
bezig was geweest. Hij was benieuwd
hoe dit politiek moest aflopen, omdat
bij de minimumprijs ook de CDA-
bewindslieden Braks (landbouw) en
Hazekamp (staatssecretaris van eco
nomische Zaken) zijn betrokken. De
Graaff wees op de passage in het
CDA-programma waarin staat dat de
overheid de bevoegdheid dient te
hebben om na overleg met betrokke
nen minimumprijzen voor te schrij
ven om prijsdiscriminatie tegen te
gaan.
Halve melk
De minimumprijsregeling heeft zich
nooit verder uitgestrekt dan tot volle
melk, goed voor 60 procent van de
drinkmelkconsumptie. Halfvolle en
magere melk vertegenwoordigen ca.
28 procent van het melkverbruik en
bij deze söorten'Wórdt al geruime tijd
wel sterk gestunt met de prijs. Dat
gebeurt weer minder met karnemelk
(12 procent van de consumptie). De
huidige minimümprijscrisis is niet de
eerste. Een jaar of drie geleden werd
de oude regeling ongeldig verklaard.
Toen echter werd afgesproken dat
geïmporteerde melk uit België niet
onder de minimumprijs viel. was de
regeling niet langer strijdig met het
EG-verdrag
Ons commentaar staat op pag. 5
DEN HAAG PvdA-fractieleider
Den Uyl heeft voor nogal wat verwar
ring gezorgd met zijn uitspraak, dat
het plan van minister Pais om twee
honderdvijftig miljoen gulden te be
zuinigen op de salararissen van on
derwijsgevenden, 'op zich best discu
tabel is'. Hij zei dit maandag op een
bijeenkomst van D'66 in Utrecht.
Daarbij stelde hij wel. dat in beginsel
de gehele samenleving de bezuinigin
gen moet betalen. Het inleveren van
loon in ruil voor arbeidsplaatsen
noemde hii een reëel alternatief.
De opmerkingen van Den Uyl waren
D'66-fractieleider Terlouw in het ver
keerde keelgat geschoten, omdat de
ze het in het geheel niet eens is met de
plannen van minister Pais.
Vorige week nog toonde PvdA-onder-
wijsspecialist Van Kemenade zich
verontwaardigd over het plan van
Pais. Hij noemde het een eenzijdige
loonmaatregel, waaraan geen algehe
le inkomenspolitiek ten grondslag
liet.
Kennelijk om misverstanden te voor
komen gaf de PvdA-fractie gisteroch
tend haastig een verklaring uit. Daar
in wordt onder meer gezegd, dat de
salarissen van onderwijsgevenden
niet mogen worden losgekoppeldvan
de ambtenarensalarissen.
Ondanks de antirookcampagnes
durft de antiekmarkt De Looier in
Amsterdam het aaneen tentoon-
stelling te organiseren met als the
ma „De Gulden Sigarettenkoker".
Met medewerking van het Nie-
meyer Nederlands Tabacologisch
Museum kunnen daar tot en met
31 oktober tabaksdozen, sigaret
tenkokers en snuifdozen getoond
worden uit de zeventiende en
achttiende eeuw.
In de Twentse schouwburg te En
schede is tot 15 september eën
expositie te zien rondom de pries
ter dr Alphons Ariëns, die van
1886 tot 1901 in Enschede werkte.
Artikelen, brieven en andere attri
buten geven een beeld van de
plaats die de sociaal bewogen
Ariëns innam, onder meer in de
strijd tussen arbeiders en textiel
baronnen. Ook zijn kruistocht te
gen drankmisbruik krijgt aan
dacht.
Tot en met 14 september is „Een
vleugje Marokko" in Drachten te
vinden: schilderijen en keramiek
van J. L. Clo'ux in 't Bleekershüs
In Rotterdam kunnen tot half sep
tember huisvrouwen en -mannen
ih het museum voor Land- en Vol- T
kenkunde terecht om ingewijd te
worden in „Keukengeheimen' In
deze stad is tot vrijdag in de Ar-
chiefwinkel nog de tentoonstel-
ling „Brood op de plank", een keu-
ze uit het dagelijks werk van Rot
terdammers in de twintigste eeuw.
te bezichtigen.
DEN HAAG De fracties van PvdA
en D'66 hebben gisteren overeen
stemming bereikt over een gezamen
lijk initiatiefwetsvoorstel inzake
abortus. Zij zullen het vandaag bij de
Tweede Kamer indienen. De initia
tiefnemers, Roethof (PvdA) en me
vrouw Wessel (D'66), beschouwen hun
voorstel als „een duidelijk alterna
tief" voor het regeringsvoorstel.
Uitgangspunten van het initiatief-
ontwerp zijn het beslissingsrecht van
de vrouw en het opheffen van de
strafbaarheid van abortus verricht
door een bevoegde arts. Beide frac
ties willen, zo hun ontwerp wordt
aanvaard, dat abortus wordt opgeno
men in het ziekenfondspakket
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM Tijdens een ruim negen uur durende zitting van de Amsterdamse politie
rechter zijn gisteren zware straften geëist tegen acht mensen die zijn gearresteerd in verband
met de rellen die volgden op de ontruiming van de gekraakte flats op de Prins Hendrikkade op
19 augustus. Tegen één verdachte werd de zwaarste straf geëist die voor de politierechter
mogelijk is. namelijk een half jaar gevangenisstraf.
Van de vijftig mensen die wegens de
rellen zijn gepakt, verschenen er gis
teren slechts twaalf voor de rechter.
De andere zaken hebben de justitiële
autoriteiten laten rusten. Bij de
meeste aanklachten vormt de bewijs
last een groot probleem. Andere be
wijzen dan getuigenissen van politie
mannen zijn nagenoeg niet voorhan
den Tegenover enkele pertinente
ontkenningen van verdachten ston
den slechts even pertinente verkla
ringen van politieagenten
Tegemoetkoming regering gevraagd
dtVan onze parlementsredactie
DEN HAAG Gewelddadige acties tegen de kerncentrale in
tii Dodewaard zijn onvermijdelijk, als de regering de anti-kerne-
nergiebeweging niet op enigerlei wijze tegemoetkomt. Met
deze waarschuwing richtte de Gelderse Milieufederatie, die
een hoorzitting belegde in verband met de aangekondigde
acties tegen de centrale in de Betuwse gemeente.
i.
Volgens de milieufederatie, die pogin
gen doet de dialoog tussen regering
en anti-kernenergiegroepen weer op
gang te brengen, is er zonder conces-
Jsies van o verheidszij de geen basis
l^voor een gesprek meer. „Door het
islukken van de legale acties, heeft
jeen aantal groepen geen vertrouwen
ter in de democratie en in geweld-
actievoeren." aldus een verte-
rnwoordiger van de federatie.
elderse stroomgroepen en energie-,
mite's hebben de regering in juni
I het ultimatum gesteld, dat harde ac-
I ties zullen volgen als de kerncentrale
1 m Dodewaard niet in september
"7ordt gesloten. Deze aankondiging
Teft tot ongerustheid geleid bij de
"ectie van de centrale en het ge-
«ntebestuur van Dodewaard
de openbare orde bij acties tegen dë
centrale niet meer als louter een loka
le aangelegenheid beschouwt. „Het
gaat hier om acties met een nationaal
getuit doel, die derhalve ook om een
nationale reactie vragen
Van onze correspondent
De officieren van justitie, Craemer en
Manschot, verwezen bij hun eisen
naar de requisitoren bij de berechting
van degenen die op 30 april werden
gearresteerd. „Het moet", hielden de
eisers de rechter destijds voor. „maar
eens ondubbelzinnig gezegd zijn: on
ze democratische rechtsorde ver
draagt geen geweld tegen de handha
vers daarvan".
Officier Craemer wees pleidooien, dat
er gekeken dient te worden naar de
politieke of sociale achtergronden
van de rellen en degenen die erbij
betrokken waren, van de hand. Het
gaat tijdens deze zaken om het ge
drag van de verdachten tijdens de
rellen en nergens anders om. aldus de
officier. Ook de politierechter, me
vrouw mr. G G. van Erp Taalman
Kip-Nieuwenkamp had weinig ge
duld met uitgebreide uiteenzettingen
van sommige advocaten over de be
weegredenen van de kraakbeweging.
Wel liet zij de verdachten zelf uitge
breid aan het woord over hun mo
tieven J r J I"'"!
ADVERTENTIE
Bewijsvoering
■Geen slagveld
jemeester Patijn van deze ge-
:nte zei op de hoorzitting, dat Do-
aard niet het slagveld wil worden
'an de krachtmeting tussen regering
in anti-kernenergiebeweging Vol-
i gens hem blijft de regering in gebreke
Ie» door niet te reageren op het ulti-
apmatum
ie:
3.Hierdoor wordt voedsel gegeven aan
de gedachte dat een actie tegen de
centrale valt te proberen. Over de
i» houding van de regering mag in deze
lttzaak geen misverstand bestaan.
M Daarvoor is zij te ernstig." aldus Pa-
dftijn.
rd
>ij De burgemeester liet weten, dat zijn
kt gemeentebestuur de handhaving van
MAASSLUIS De 42-jarige Turk
Muharem Akinar is gisternacht bij
een steekpartij in Maassluis om het
leven gekomen. Het slachtoffer werd
op straat aangevallen door vermoe
delijk twee jongens van twintig jaar.
Nadat ze de man enkele steken had
den toegebracht, verdwenen de jon
gens op een brommer. Ze zijn nog
steeds voortvluchtig. Over het motief
van de moord is nog niets bekend.
Enkele leden van de Kamercommissie voor kernenergie in gesprek met vertegenwoordigers van de
Gelderse Milieufederatie. Van links naar rechts: de griffier mevrouw Vrins, de Kamerleden Epema-
Brugman en De Boois (beiden PvdA), mevrouw Engel en de heer Broers, beiden van de Milieufederatie.
DORDRECHT (ANP) De 17-jarige
Sylvia Monica van Berkel uit Dor
drecht is gistermiddag overleden aar.
de verwohdlngen. die de 31-jarige me
taalbewerker Philip U. haar vorige
week woensdag met een dolkmes had
toegebracht. Dit heeft een politie
woordvoerder bekendgemaakt
De metaalbewerker had vorige week
hart en longen van het hem onbeken
de meisje doorboord toen zij bij een
rek van een boetiek in een winkel
straat in Dordrecht een bloesje uit
zocht. De motieven van de man wa
ren dat vrouwen hem al jarenlang
hadden afgewezen en hij nu wraak
wilde nemen op een willekeurige
vrouw. De man was reeds verschillen
de malen yerpleegd in psychiatrische
inrichtingen, aldus de politiewoord
voerder.
De advocaten hamerden op de huns
inziens magere bewijsvoering. Zon
der uitzondering vonden zij dat de
waarnemingen tijdens de rellen en de
getuigenissen tijdens de zitting, on
voldoende waren. Er was zelfs sprake
van een dubbelganger van een ver
dachte die elke betrokkenheid bij de
rellen ontkende.
Ook hekelden de advocaten de vaak
harde manier waarop mensen aange
houden werden en de ..willekeur"
waarmee justitie de zaken verder be
handeld zou hebben. De officieren
van justitie en de rechter-commissa-
ris zouden willekeurig gehandeld
hebben bij het heenzenden van som
mige verdachten en het opsluiten van
degenen die gisteren terechtstonden.
Doordat het gerechtelijk onderzoek
door de snelheid onvoldoende zou
zijn geweest, zouden verscheidene ge
heel onschuldige mensen veroordeeld
kunnen worden.
De lichtste straf werd geeijist tegen
een 30-jarige man die een steen tegen
een waterkanon heeft gegooid, name
lijk zes weken. Drie keer werd vier
maanden geëist, drie keer vijf maan
den en één keer zes maanden. Vier
zaken werden tot 16 oktober aange
houden. voornamelijk wegens het
ontbreken van getuigen verklarin
gen. Vrijwel alle verdachten, die sinds
hun arrestatie hebben vastgezeten,
zijn gisteren vrijgelaten in afwach
ting van het vonnis op 12 september.
Eén Duits meisje moest van de poli
tierechter in voorlopige hechtenis
blijven.
Kamer verlegen
met verspilling
van energie
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG Een vertegen
woordiger van de Gelderse Mi
lieufederatie bracht tijdens de
hoorzitting de leden van de Ka
mercommissie voor kernener
gie in grote verlegenheid. „Wat
een energieverspilling." zei hij,
erop wijzend dat alle lichten
aan waren, buiten de zon
scheen en de gordijnen waren
gesloten. Waarnemend com
missievoorzitter mevrouw Epe-
ma-Brugman (PvdA) reageerde
hierop met de mededeling, dat
ae commissie hierover al dik
wijls had geklaagd. ..Maar we
hebben weinig invloed op de
verlichting in dit gebouw."
voegde ze er aan toe.
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG „Naar verwachting zal het aantal jeugdwerklozen, naarmate
de eeuw vordert, eerder dalen dan stijgen/' Deze bemoedigende vooruitblik is
te lezen in het rapport, dat door het sociaal en cultureel planbureau in
Rijswijk naar buiten is gebracht.
met een goede opleiding en
een aardig inkomen
'Kwartair'
De arbeidsongeschiktheid
daarentegen zal blijven toene
men. Werkloosheid bij man
nen neemt af. maar stijgt bij
vrouwen. Arbeidsplaatsen op
middelbaar niveau nemen als
gevolg van de automatisering
sterk af. Aan arbeidsplaatsen
op niveaus daarbóven en
daarónder is meer behoefte
ontstaan. Een van de belang
rijkste moeilijkheden, waar
mee men op de arbeidsmarkt
te kampen heeft, is dat de
kwaliteit van de arbeid niet
beter wordt. In tegenstelling
tot. vroeger is de arbeid licha
melijk niet zo zwaar, maar
geestelijk kan men het moei
lijker aan. Dat komt onder
meer door de hogere eisen van
nauwkeurigheid, die de werk
gever stelt. Die kwaliteit van
de arbeid moet volgend het
bureau de komende jaren
nauwlettend in het oog wor
den gehouden. Niet in de laat
ste plaats omdat de' houding
tegenover het werk vooral
bij de jeugd „mfn'dèr tradi
tioneel" wordt
Het planbureau brengt twee
jaarlijks een rapport uit over
de verschuivingen binnen de
Nederlandse bevolking in so
ciaal en cilltuur opzicht. Die
verschuivingen zijn gering en
de onthullingen van het bu
reau zijn niet altijd even
schokkend. Opmerkelijk dit
jaar is echter dat dë feiten in
het rappoort de kritiek op de
verzorgingsstaat weerleggen
Die kritiek is een vijftal jaren
geleden neergelegd in de knel
puntennota, tot stand geko
men onder de toenmalige mi
nister van CRM Van Doorn.
Maatschappelijke hulp zou
bij de verkeerden terecht ko
men. Onderzoek van het bu
reau wijst nu uit, dat de maat
schappelijke dienstverlening
echt haar doelgroep bereikt
Voor zaken als onderwijs en
culturele vorming, vrijetijds-
voorzieningen en -activitei
ten. blijken de inspanningen
van de overheid en de gelden
terecht te komen bij mensen
De werkgelegenheid in de
kwartaire sector (de niet-com-
merciële diënstverlening) zal
volgens de prognoses in de
jaren tachtig niet meer zo
hard groeien als in het nabije
verleden. De laatste jaren
groeide de persoonssterkte er
met gemiddeld 2,8 procent,
terwijl in het winstmakende
bedrijfsleven, de werkgele
genheid met gemiddeld 0,8
procent daalde. Die groei ih
de kwartaire sector zal naar
schatting tot 1990 ongeveer
0,4 procent bedragen. Men be
cijfert dat door een daling in
het geboortencijfer en een
toeneming van het aantal be
jaarden het aandeel van het
onderwijs in het totale aantal
werkers in die sector van 23
procent zal teruglopen naar
negentien, terwijl het aandeel
van ziekenhuizen, bejaarden
huizen en maatschappelijke
dienstverlening van 32 naar 33
procent zal oplopen.
In tegenstelling tot de 'ontzui
ling* die was 'waar te nemen
tussen 1966 en 1970, lijkt er nu
een 'stilstand' te komen op
het terrein van de levensover
tuiging. Bij degenen die zich
tot een kerkgenootschap re
kenen, zeker op het terrein
van politiek en onderwijs,
treedt zelfs enig herstel op.
Het rapport van het planbu
reau is niet optimistisch over
de volkshuisvesting in ons
land. De opstellers hebben be
rekend dat als de overheid het
woningtekort vóór 1990 zou
willen inlopen, er per jaar op
zijn minst 103.000 woningen
zouden moeten worden ge
bouwd. Tot 1985 zouden voor
bejaarden ongeveer 100.000
woningen moeten worden ge
bouwd.
De woningzoekenden in ons
land wonen voor veertig pro
cent in de vier grote steden. In
deze steden woont ook veertig
procent van het totaal aantal
buitenlanders. Onder hen be
vinden zich veel alleenstaan
den en veel grote gezinnen.
Deze buitenlanders blijken
vaker en langduriger inge
schreven als woningzoeken
den dan Nederlanders. Ten
slotte worden ze ook slechter
gehuisvest.
De onderzoekers nemen waar
dat de bevolking zich minder
zorgen maakt over de toe
komst dan in de afgelopen vijf
jaar. Men is ook minder bang
om werkloos te worden. De
burger hecht minder belang
aan de huwelijkse staat. Hij
heeft in het algemeen geen
behoefte aap meer vrije tijd.
Een steeds grotere groep in de
samenleving vindt voorts dat
de inkomens- en bezitsver-
schillen die er op het ogenblik
zijn moeten blijven
DEN HAAG (ANPi Het bestuur en
de Tweede-Kamerfractie van de
PvdA hebben in een gisteravond uit
gegeven verklaring hun afkeuring
uitgesproken over de wijze waarop de
heer H. Apotheker (D'66) tot nieuwe4
burgemeester van Muntendam zou
zijn benoemd. PvdA-voorzitter Van
denBerg had minister Wiegel van bin
nenlandse zaken om een open beraad
over deze benoeming gevraagd, maar
dat werd afgewezen omdat het be
sluit tot de benoeming al zouzijn ge
nomen Een woordvoerder van bin
nenlandse zaken was gisteravond
overigens nog niets bekend over de
benoeming van Apotheker
Waarschuwingen aan het ministerie
van binnenlandse zaken over reacties
die deze benoeming zou uitlokken
zijnvolgens de PvcLA-verklaring gene
geerd. De PvdA spreekt zich niet uit
over de persoon van Apotheker, maar
meent dat bij deze benoeming wat
meer gelet had moeten worden op de
politieke verhoudingen in de gemeen
te Muntendam. Bij verkiezingenin
het verleden wisten de linkse partijen
met uitzondering van D'66 in Mun
tendam ruim tachtig procent van de
stemmen op zich te verenigen. Van de
kant van de PvdA in Muntendam was
al eerder kritiek geuit op de op han
den zijnde benoeming van de nieuwe
burgemeester
AMSTERDAM (ANP) Een 21-jari
ge Amsterdammer is in een zieken
huis overleden aan de verwondingen
die hj zondag had opgelopen bij een
steekpartij op de Zeedijk Volgens de
politie kwam de steekpartij pas aan
het licht nadat het ziekenhuis de poli
tie had gewaarschuwd
„M'n ballon wijst wel de weg. Maar
helaas niet hoe je wegkomt
