lloraal is zoek bij Nederlandse politiek' 'Geen Engels op de basisschool' „Oh, je hebt ook nog dia's van de vorige vakantie? Dan kijk ikeven ofer nogbier is'.' Jan Wit overleden leer grote ders jrwacht Tweetal verlamd door vreemde bollen Raalte zet weer de Stöppelhaene op dak derlandse gemeenschap in Israël geschokt over verhuizing van ambassade: K Heerlijk,helder Heineken. WEG IN EIGEN LAND Strandvondst in Hoek van Holland zeer gevaarlijk Nikko Audio De Geus beëdigd 5 arcosemiddel op rand aangespoeld Commissie voor vreemde-talenonderwijs: rland tegen ederland reet op tv VVDM pleit voor atoompacifist JÜDAG 27 AUGUSTUS 1980 BINNENLAND TROUW/KWARTET R H S 3 een onzer verslaggevers STERDAM/TEL AVIV Het morele gehalte, dat de Nederlandse buitenlandse politiek d kernmerkte, wordt prijsgegeven. Dat is de kern van de reacties van Nederlanders die in el wonen, op het besluit van de Nederlandse regering de ambassade van Jeruzalem naar Aviv te verplaatsen lijn L. Vorst, die negen jaar gele van Rotterdam naar Rechowoth Tel Aviv verhuisde, zei gisteren tterd: ..Door dit besluit wordt zen dat de moraal zoek is. dat langers van het geweld worden und uit angst voor geldelijk na- lijn Vorst, die vanaf 1959 tot 1971 rrabbijn was van de.Joods-or- oxe gemeente in Rotterdam, is Nederlands staatsburger. „Maar ige jaren zeggen we niet meer vol dat we uit Holland komen. De e naam, die wij terecht in Israël ■en. hebben we sinds enige jaren keeld Dit komt mede door uitin- fvan anti-semitisme in Neder- iet argument dat Nederland ge wilde geven aan het besluit van eiligheidsraad en, zoals gebruike- llet tegen besluitvorming binnen iternationale gemeenschap wilde W, reageert rabbijn Vorst: „Ik niet accepteren dat mensen hun tandig oordeel prijsgeven en hun i verantwoordelijkheidsgevoel beseffen. Nederland is in de loop eeuwen meermalen opgetreden 1 andere regeringen als deze on- t bedreven tegen de Joodse be ing. Ik wil wijzen op de handels jes met Zwitserland aan het ein- Arabische landen de van de achttiende eeuw: Neder land nam toen geen genoegen met de beperkende bepalingen voor Joden en aanvaardde een handelsverdrag niet. Ook tijdens de Duitse bezetting toonde Nederland niet te willen bui gen voor overmacht Op het veelgehoorde argument dat Israël door de als provocerend beti telde annexatie van Oost-Jeruzalem het besluit van Nederland heeft uit gelokt, geeft Vorst als commentaar: „Jeruzalem was officieel al de hoofd stad van Israël en in feite is er dus weinig veranderd. De verschillende godsdiensten met hun heilige plaat sen hebben alle denkbare bescher ming en vrijheid. Het recht van de Islam op het terrein waar onze tempel heeft gestaan, wordt bij voorbeeld niet in twijfel getrokken." Eén van de Nederlandse demonstran- achthonderd handtekeningen voor premier Van Agt. Hierin brengt de groep in Israël werk zame vrijwilligers, die Nel Treur ver tegenwoordigt. de teleurstelling tot uitdrukking over het besluit van de Nederlandse regering. Op de meege brachte spandoeken stond onder meer te lezen: „Een goede naam is beter dan olie", een spreuk ontleend aan het bijbelboek Prediker. „Wij vinden het een christelijke plicht Is raël te blijven steunen in de strijd. Wij blijven achter Israël staan; het bukken voor deze chantage kan lei den tot een algehele boycot van Is raël." Nel Treur is ziekenverzorgster ten voor de Nederlandse ambassade in een van de Joodse bejaardentehui- in Jeruzalem tegen het regeringsbe- zen in Jeruzalem sluit. Nel Treur, kwam gistermiddag op Schiphol aan met een lijst van De Nederlandse rabbijn Soetendorp s. H HAAG De Nederland- J- landel met de Arabische ien is aanzienlijk. Boven ra i wordt met Arabische t< jen ,,met uitzicht op suc- Ptj onderhandeld over een 'ie' tal nieuwe, zeer grote con- ip :ten. iis schrijft minister Van Aardenne nomische Zaken) in een notitie J- de kwestie Oost-Jeruzalem in qtie tot de Nederlandse economi- iite belangen in de Arabische we- ad. De minister tekent hierbij aan het niet zeker is. dat de partners t Internationale Energie-Agent- ip (IEA) Nederland zouden hel mis de Nederlandse energievoor in de knel zou raken door laving van de Nederlandse am ide in Jeruzalem afgelopen jaar. zo blijkt uit de heeft onze totale uitvoer naar bische landen een waarde van miljard'gulden bereikt, terwijl twaalf miljard gulden (hoofdza- jk olie) uit deze landen werd inge- d ijjjiname Saoedi-Arabië en Irak ee e zeer belangrijke handelspart- -ei i hebben verschillende keren ilaard dat sancties zouden wor- pa genomen tegen die landen, die 0], ambassade in Jeruzalem hand- 2j en. Onze export naar Saoedi-Ara- )h bedroeg vorig jaar ongeveer 1.7 j ard gulden. Hiermee behoort dit tot onze grootste afnemers. minister wijst er voorts op. dat er a( dit ogenblik voor meer dan tien ard gulden aan Nederlandse be- jen in Saoedi-Arabië staan en dat yj, duizenden Nederlanders werken miljardenprojecten. Eventuele ejomische sancties zouden kunnen x en tot het schrappen van contrac- voor enkele miljarden, hetgeen bestaan van enkele ondernemin- in ernstig gevaar zou brengen latera vond werd in Londen bekend, de Saoedische nationale olie- itschappij Petromin en Shell Sau- l Arabia (Refining) Shell Internatio- f Petroleum Maatschappij in Den jkag hebben verzocht, drie offertes *1 ragen voor de bouw van een raffi- lerij met een capaciteit van .000 ton per jaar in Al Jubail in het ten van Saoedi-Arabië. Een brandweerwagen met één van de geheimzinnige bollen bij de poort van TNO in Delft, waar een onderzoek zal plaats hebben. Van een onzer verslaggevers 'S-GRAVENZANDE Het is nog volstrekt onduidelijk wat voor soort stof de rubberachti ge substantie is in de bollen, die begin deze week op twee plaatsen langs de kust zijn aangespoeld. Na het openen van een bol, die in 's-Gravenzande is gevonden, moes ten twee medewerkers van het Hoogheemraadschap Delfland met verlammingsverschijnselen in het ziekenhuis worden opgenomen Een andere bol is aangetroffen bij het werkeiland Neeltje Jans, dat ligt afgemeerd in de Oosterschelde De bollen zijn ongeveer even groot als een voetbal en gemaakt van wit piepschuim. Ze omhullen twee klei nere bollen, waarin de rubberachti ge stof zit Het ministerie van volksgezondheid trekt momenteel bij oliemaatschap pijen en de mijnopruimingsdienst na of daar iets over de herkomst en de inhoud van de bollen bekend is. Bij het onderzoek zijn ook de Zuid hollandse en Zeeuwse regionale milieuinspecties betrokken De vinder van de bol die in Zeeland is aangespoeld, heeft het geval rnet een hamer stukgeslagen maar daar geen nadelige gevolgen van onder vonden. De medewerkers van het Hoogheemraadschap Delfland zijn inmiddels uit het ziekenhuis ontsla gen. De politie waarschuwt ervoor de bollen niet te openen en de vondst onmiddellijk te mélden zei gisteren voor de KRO-radio dat het Nederlandse besluit Israël weer verder isoleert. „Het is verdrietig voor de Joodse gemeenschap en een klap in het gezicht van Israël De kritiek op de Jeruzalem-wet van de Knesseth kan gebillijkt worden, maar hier is nu toegegeven aan economische druk. waardoor de regering iets heeft ge daan dat men niet wilde doen." aldus Soetendorp. die besloot: „Wanneer gaat Nederland door de knieën voor het volgende drukmiddel?" Drs. J. W. van der Meulen, medewer ker van het Nederlandse Instituut voor Vredesvraagstukken in Den Haag. zei in dezelfde KRO-uitzen- ding „We kunnen als land nooit meer volhouden dat wij voorop lopen, nu we bezwijken voor economische druk." Desgevraagd verklaarde drs. Van der Meulen tegenover onze krant, niet namens het instituut te spreken dat zeer verdeeld is in zijn houding in deze kwestie. Hij lichtte zijn opmerking als volgt toe: „Ik doel de op onze „gidslandfunctie", op de gedachte dat Nederland in de inter nationale politiek een voorbeeld voor anderen moet zijn. Nu blijkt dat we net zo goed de miljoenen tellen als andere landen." Israël Comité Het Israël Comité Nederland heeft „met afschuw" kennis genomen van het regeringsbesluit, zegt secretaris Rob Brandenburg. „Dit is een schan delijke zaak Volgens Brandenburg komt de tekst van de geruchtmaken de advertentie van het Israël Comité nu pas goed tot uiting. Vorige week beschuldigde het Israël Comité via een advertentie in een aantal dagbla den de Nederlandse regering van laf hartigheid als ze zou zwichten voor de chantage van de Arabieren De Nederlandse regering heeft, aldus Brandenburg, met dit besluit drie laf fe daden gepleegd. Men is bezweken voor de druk van de arabieren, men verschuilt zich achter een uitspraak van de Veiligheidsraad, en men neemt een overhaast besluit (oor spronkelijk zou vrijdag pas een be sluit worden genomen door de rege ring red.). Het Israël Comité zal er. aldus Rob Brandenburg, bij deze regering en ook bij volgende regeringen op blij ven aandringen dit besluit te herroe pen. „We overwegen verder bij wijze van morele ondersteuning via een ad vertentie in de Jerusalem Post het Israëlische volk duidelijk te maken dat een groot aantal Nederlanders niet achter dit besluit staat" ADVERTENT, In de laatste week van augustus viert Raalte steeds z'n Sallands Oogstfeest Stöppelhaene. geba seerd op oogstgebruiken in vroe ger tijden. Salland was toen gro tendeels een lappendeken van ko renvelden. Als het tijd was om het graan van het land te halen, werd de laatste boerenwagen versierd met een houten haan met oogst- kransen. Wanneer deze kar op het erf was gearriveerd en de haan tegen de achtergevel van de boer derij was bevestigd, brak het feest Stöppelhaene aan In de jaren vijftig is dit feest in Raalte in ere hersteld, met het oogstfeest op donderdag als hoog tepunt. De gezamenlijke Salland- se geestelijkheid wordt dan in het centrum van Raalte symbolisch een oogstgave aangeboden Oude ambachten uit het boerenleven worden dan vertoond: bindsters en dorsers steken zich daarvoor in de traditionele klederdracht. Ver volgens trekt een corso van praal wagens door de omgeving van Raalte. In de loop van de avond wordt een boomzaagwedstrijd ge houden en zijn er muziekuitvoe ringen. Vrijdagmiddag is er een botermarkt met demonstraties van oude ambachten, 's avonds is er een popconcert. Zaterdag vin den er tal van sportwedstrijden plaats, wordt er een waterzes kamp bij het Overijssels kanaal gehouden en gevenorkesten en de Maastrechter Staar een concert Zaterdagavond is er bovendien taptoe. Voor meer informatie over dc Stöppelhaene kan men terecht bij de WV van Raalte. tel. 057^0- 2406'2343 Vanaf vandaag worden tot en met zaterdag visserijdagen georgani seerd in Harlingen. In Vollenhove beginnen .morgen volksfeesten, die zaterdag worden afgesloten met een corso. In Zwolle wordt morgenavond gevolksdanst op de Diezerpromenade In Ede wordt het heidefeest morgen voorgezet met een heidemarkt van negen tot negen uur. Verder staat deze Ve- luwse gemeente in het teken van folklore, klederdrachten, volks dansen en oude ambachten. Mor genavond is er kunstakrobatiek met auto's en motoren. Tot en met zondag wordt in de De Doelen in Rotterdam de zevende kunst- en antiekbeurs gehouden Vijftig handelaren nemen deel aan het evenement, dat door de week van 10 tot 22 uur en op zondag van 11 tot 18 uur toegankelijk is Orgelconcerten zijn morgenavond te beluisteren in de hervormde kerk van Kampen (W. H. Zwart. 20 uur), in de Grote van Naarden (Jan Jongebier, 20.15 uur) en in de roomskatholieke van Uitgeest (JOSEPH Bonet uit Bazel. 20.15* uur) ROTTERDAM Gealarmeérd door berichten dat er elders in het land gevaarlijke spullen zijn gevonden aan het strand is gisteren bij de Hoekse politie melding gedaan van de vondst van geheimzinnige ampul len. De glazen ampullen hebben een lengte van negen centimeter en een doorsnee van één centimeter. De in houd van de flesjes is een licht geel achtige vloeistof. Er staat geen op schrift op de ampullen. Aangenomen wordt dat het om een narcose-vloei- stof gaat waarvan inwendig gebruik dodelijk kan zijn. De ampullen zijn volgens de politie zaterdag aangetroffen op het strand van Hoek van Holland. Er is er één ingeleverd maar aangenomen wordt op grond van verklaringen van oogge tuigen dat er meer ampullen zijn aan gespoeld De politie waarschuwt eventuele vinders voor de gevaarlijke inhoud. DEN HAAG (ANP) De Haagse poli tie heeft maandag een 20-jarige vrouw aangehouden, die heeft, be kend die dag brand te hebben ge sticht in een dakappartement aan het Couperusduin. waar zij samen met haar vriend woonde. Volgens haar kwam zij tot haar daad. omdat zij ruzie had met haar vriend Toen deze even weg was, stak zij het vuur aan. De schade aan inboedel en apparte ment bedraagt ongeveer zestigdui zend gulden. Van een onzer verslaggevers GRONINGEN Op 66-jarige leeftijd is plotseling overleden de theoloog en dichter dr. Jan Wit te Groningen. Zijn naam is in brede kring vooral bekend geworden door zijn aanzienlijk aandeel in de totstandkoming van het Liedboek voor de kerken. Een groot aantal psalmen heeft hij berijmd en veel gezangen zijn door hem gedicht of vertaald en herdicht. Van hem verschenen verscheidene dichtbundels en enkele spelen. Hij is als hymnoloog verbonden geweest aan de rijksuniversiteit te Groningen. Jan Wit ontving lager en ulo-onder wijs aan het christelijk blindeninsti tuut „Bartimeüs" te Zeist; later ging hij naar het Instituut tot onderwijs van blinden te Amsterdam. Hij kreeg enig voortgezet onderwijs, muziekles sen. een kantooropleiding, heilgym nastiek en massage. Hij was een paar jaar organist te Bussum en heeft ook in een beroeps-jazzband gespeeld In 1940 deed hij staatexamen gymnasi: um-alfa en daarna begon hij Zijn the ologische studie te Utrecht. Tijdens de onderduikperiode gaf hij lessen in o.a. Hebreeuws aan clandestiene stu denten. Na een jaar aanvullende studie in Parijs werd hij op kerstfeest 1948 Dr. Jan Wit bevestigd tot predikant van de Waal se gemeente te Nijmegen. In de jaren vijftig ontwikkelde hij grote activi teit op het gebied van het lekespel. deed hij radiowerk en hield hij lezin gen. In 1967 legde hij het predikant schap te Nijmegen neer en verkreeg hij de rechten van emeritus. Twee jaar later werd hem het eredoctoraat in de theologie verleend door de rijks universiteit te Groningen en in 1971 werd hij daar docent in de hymno logie. ADVERTENTIE DEN HAAG (ANP) Op het ministe rie van defensie heeft minister Schol- ten gistermorgen de portefeuille van defensie overgedragen aan de nieuwe minister van defensie, drs P. P. R. de Geus. Koningin Beatrix heeft De Geus maandagavond laat beëdigd als minister van defensie STRICUM (ANP) Op het strand sen Castricum en Callantsoog zijn B te hoeveelheden glazen flesjes (gespoeld De flesjes bevatten Van onze onderwijsredactie lopental". een geel. poederachtig cosemiddel dat bij inwendig ge- ik kan leiden tot ernstige vergifti- flesjes zijn gedeeltelijk gevuld en i ongeveer 5,5 cm lang met een •rsnede van 2 cm. Het deksel be at uit een door met koperkleurig taal afgedekte rubberen stop. Op stop staat een cirkel met een pijl. DEN HAAG Engels op de basisschool is niet zo gewenst. Op zich zijn er geen grote bezwaren tegen de invoering van het vak Engels in het basisonder wijs. Uit onderzoeken is gebleken dat de leeftijd van acht tot tien jaar geschikt is voor de aanbieding van een tweede taal. ■VERSUM (AtfP) De NOS-tele- e zal van de voetbalwedstrijd Ier- I Nederland, die op 10 september Jublin wordt gespeeld, een recht ss televisieverslag verzorgen, is de eerste kwalificatiewedstrijd het Nederlands elftal voor het cldkampioenschap voetbal 1982, in Spanje wordt gespeeld. De Onding, met commentaar van Jansma. is op Nederland 1 en W van 18.55 tot 20.45 uur Maar voor een algehele invoe ring in 1983 van Engels in de basisschool ontbreken de be langrijkste voorwaarden. De leerkrachten zijn onvoldoen de geschoold en een goede methode is nog niet voorhan den. Het is beter om in de brugklas met Engels te begin nen, naast een tweede vreem de taal. Op die manier wordt ook een breuk in het onder wijs voorkomen. De Interim Begeleidingscom missie LTS-onderzoek. zegt dit in de nota „Beleidssugges ties voor het vreemde talenon derwijs in Nederland", dat gis teren is verschenen. Op basis van een grootscheeps onder zoek. dat het Instituut voor Toegepaste Sociologie ITS in 1978 heeft afgesloten heeft de ze begeleidingscommissie een aantal adviezen opgesteld. Uit dit onderzoek kwamen nogal wat manco's naar voren. Hoe wel de meeste leerlingen En gels in hun eindexamenpak ket kiezen, zijn de tekorten .bij Engels juist het grootst. Deze tekorten openbaren zich voor al bij het lezen van Engelse teksten en bij de luistervaar digheid. aldus de begelei dingscommissie Versnippering De commissie is voorstander van een autonome structuur van het vreemde talenonder wijs in Nederland, waardoor een versnippering per school type kan worden voorkomen. Binnen een dergelijke struc tuur zou per schooltype en per taal een minimumprogramma moeten worden samenge steld. waarin de vier gebruiks situaties aan bod komen. De ze gebruikssituaties zijn spre ken. luisteren, schrijven en le zen. Iedere leerling kan kiezen uit drie niveaus: laag. midden en hoog. Het voordeel van de ze structuur garandeert een minimumniveau voor alle leerlingen en de leerlingen krijgen de kans om naar be hoefte of uit interesse hogere niveaus te kiezen. Per school type kunnen eisen worden ge steld per taal en per vaardig heid. Dit geeft de scholen de mogelijkheid om bij voor beeld hogere eisen te stellen aan lees- en luistervaardig heid bij Engels dan bij Frans De commissie is voorstander van de verplichting van drie vreemde talen bij het alge meen vormend onderwijs en twee vreemde talen bij het beroepsonderwijs. In het eind examenpakket van havo. ma vo en vwo moeten minimaal twee vreemde talen verplicht worden gesteld. In de onge deelde brugklas, die wellicht twee- of driejarig wordt, is twee moderne talen een mini male vereiste, aldus de com missie. De keuze voor Engels in de brugklas in onbetwist. De commissie spreekt zich echter niet uit voor de keuze tussen Frans of Duits. Thans is Frans verplicht voor de brugklas van de scholen voor algemeen voortgezet onderwijs en het vwo. In het lager beroepson derwijs wordt veelal Engels gekozen, soms Duits Havo zesjarig De beperking tot twee vreem de talen in de brugklas heeft consequenties voor de hogere klassen van het avo en vwo De derde taal moet dan in korte tijd worden aangeleerd Als de keuze op Duits valt. zal er in de hogere klassen hard gewerkt moeten worden om alsnog Frans te leren, een ro- maanse taal die door veel mensen als moeilijk wordt be titeld. De commissie vraagt zich af of het mogelijk is deze extra studielast te verlichten door uitbreiding van de schoolweek. Of anders zou een geheel jaar moeten wor den toegevoegd. De havo wordt dan zesjarig, en het atheneum en het gymnasium zevenjarig. De begeleidings commissie vindt uitbreiding van de studieduur, ook gezien de mogelijke uitbreiding van het eindexamenpakket, het overwegen waard Kreupel Het onderwijs in de vreemde 'talen is in Nederland uit ba lans geraakt, meent drs J F M. Claessen, die op 5 septem ber hoopt te promoveren op een onderzoek naar de behoef ten aan moderne vreemde ta len in relatie met het vreemde talenonderwijs. Claessen heeft in 1978 meegewerkt aan het grootscheepse ITS-onder- zoek. In zijn proefschrift zijn de drie onderzoeksrapporten in elkaar geschoven. Zijn con clusie is dat de tijd voorgoed voorbij is. dat aan alle drie de talen evenveel aandacht wordt besteed in het onder wijs. Het Engels heeft zich op de eerste plaats gedrongen, nauw gevolgd door het Duits. Frans i6 veel minder in trek bij de leerlingen Wel stelt Claessen dat de aandacht voor taalonderwijs in het alge meen afneemt. De groei van het voortgezet onderwijs loopt niet parallel met de groei van het vreemde-talen onderwijs. Hij vindt dat het vreemde talenonderwijs in Nederland in een kreupele si tuatie verkeert. In een eerste reactie op de aanbevelingen van de begelei dingscommissie heeft de Ver eniging van Leraren in Leven de Talen positief gereageerd. Zij hoopt dat de nadruk op een autonome structuur van het talenonderwijs zal leiden tot leerplanontwikkeling UTRECHT (ANPi De soldatenvak- bond WDM heeft in een brief aan de president van de krijgsraad in Arn hem vrijspraak gevraagd voor dienst plichtig soldaat Gerard van W. Deze hoorde twee weken geleden zes we ken cel. waarvan twee voorwaardelijk tegen zich eisen, omdat hij principi eel weigerde atoomwapens in de le gerplaats 't Harde te bewaken Een handtekeningenactie voor vrijla ting van Van W. heeft inmiddels een lijst met tweeduizend handtekenin gen opgeleverd en die zal woensdag 1 in Den Haag worden aangeboden aan het PvdA-Kamerlid Klaas de Vries, voorzitter van de defensiecommissie ADVERTENTIE cSD magazijn lokatie- systemen j 0'engen rust en dynamiek 1 in uw organisatie 0251025645' Ik geloof dat ik nog te jong ben om met een echte vulpen te schrijven

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1980 | | pagina 3