ieuwe eisen
an stakers
igewilligd
banen op de
universiteiten
Duizend
tocht bij
Kabinet eens
over begroting
Smal
Hesiiwkado
'Grote randmeren voor Markerwaard' rBe^weeemeaweabmmee"
in deze krant
rtinair
gaan
impen
art
kri
Pais wil honderd miljoen gulden bezuinigen
Dijkman verwacht geen
maatregelen KVP-top
Meubelfabriek
■Sr Oisterwijk
*Pïieuwe Haagse/Nieuwe Leidse Courant
Trouw
Droog en zon
HET WEER
ns
ïen
net
lu
injerleg Polen uit impasse
("5
;n
n.
or
all
e Geus wacht
t vergeefs op
n lediging
Anderson strikt fan van Kennedy
Trouw
Ook achter de schermen
Tuijnman wil kuststrook oude land beschermen
toonaangevend in eiken
Lees ccn krant met overtuiging: TrOUW
rouw
H S 38STE JAARGANG NR 11027 - DINSDAG 26 AUGUSTUS 1980
Droog en perioden met zon Middagtemperatuur van 20 op de Wadden tot
24 graden in het zuiden van het land. Zwakke tot matige zuidoostenwind,
windkracht 2 tot 4.
MORGEN EN OVERMORGEN: Perioden met zon. mogelijk een bui en
middagtemperatüur omstreeks 21 graden.
Morgen: Zon op: 06.41 maan op: 21 33
zon onder 20.36 maan onder 08 08
LOSSE NUMMERS 65 CENT
im
SCHAU (REUTER, AP, AFP) De Poolse regering
gisterenavond toegegeven aan de eis van de stakers in
sk dat de telefoon- en telexverbindingen met de rest van
moesten worden hersteld voor er weer kon worden
ideld. De stakers hadden eerder unaniem geweigerd
rhandelen nadat de regering aanvankelijk niet wilde
op de eis.
PAGINA 2:
irind in Warschau had de sta-
het begin van de avond een
um gesteld. In het geval de
indelingen zouden worden af
in zou de regering het volk via
op de hoogte stelde van de
irde van de regering klonk
nee, nee, nee." Met het
van het bewind is weer ruimte
1 0fcn voo de onderhandelingen
Walesa en de belangrijkste
nwoordiger van de regering
Jaw Jagielski.
goedingelichte kringen
nsk wordt overigens ook reke-
^'^houden met de mogelijkheid
nieuwe premier van het land
Inkowski zelf als hoofd van
eringsdelegatie zal gaan on-
ielen met de stakende have
ners. Die lieten gisteren weten
KXJch te staan tegenover de auto-
dit ondanks de stappen dei
ider Gierek zondag had aan-
Igd. Gierek stelde een aantal
igen in de vakbondspolitiek in
iruitzicht, waarvan de belan-
het houden van vrije vak-
erkiezineen is.
kers in Gdansk verklaarden
dat veel van wat Gierek te
racht, geen enkele invloed zal
op hun streven naar vorming
ite onafhankelijke vakbonden
staan van de communistische
Zij stellen nu dat Gierek toch
idt aan toezicht van de partij
vakbondsvertegenwoordigers
van het overkoepelende sta-
iité in Gdansk liet hierop
lat dhet comité al een „struc-
de nieuwe vakbonden heeft
:t". Nadere bijzonderheden
echter niet. In andere Poolse
is echter positief gereageerd
reks verklaring dat zijn rege-
tfeid is vrije vakbondsverkie-
Jrftoe te staan.
"^igingen in de regering en par-
betekenen volgens insiders
lel een duidelijke verzwakking
h
van Giereks positie. Gierek heeft een
compromis moeten sluiten, zo zei
men. door voormalige rivalen weer
macht te verlenen. Stefan Olszowski,
„gedegradeerd'" tot ambassadeur in
Oost-Duitsland, is nu weer lid van het
politbureau en secretaris van de com
munistische partij. In Warschau
wordt hij getipt als de opvolger van
Gierek. Politieke waarnemers zien in
de wijzigingen in regering en partij
top en ook in de „zelfkritiek" van
Gierek in zijn jongste rede een over
winning voor de hervormingsgezinde,
liberale vleugel van de partij
Meer nieuws op pagina 7.
Het verband tussen
angst en godsdienst
PAGINA 3:
Steeds meer
vermisten
op de Noordzee
PAGINA 4:
Avro-programma's in
het nieuwe seizoen
PAGINA 5:
Ginjaar tegen
de plastic fles
PAGINA 7:
Moskou: Teveel
aandacht van
Westen voor stakers
PAGINA 9:
Parlementsrubriek
PAGINA 13
Hannelore
Ausputzershow
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG Bij de universiteiten en hogescholen
zullen volgend jaar zeker duizend arbeidsplaatsen
verloren gaan als gevolg van bezuinigingen. Het is
niet uitgesloten dat daarbij gedwongen ontslagen
zullen vallen.
Minister Pais (Onderwijs en Weten
schappen) wil zo'n honderd miljoen
gulden aan de instellingen onttrek
ken. waarvan 75 miljoen in de perso
nele sfeer. Hij heeft dat inmiddels
aan de universiteiten laten weten.
Morgen praten de bonden voor over
heidspersoneel met het ministerie
over de plannen van de bewindsman.
Uit die plannen blijkt overigens dat
Pais er met een bezuinigingsronde
van honderd miljoeh een gevolg
van de Bestek-operatie nog niet is.
Hij blijft voor het wetenschappelijk
onderwijs dan nog met een gat zitten
van zeventig miljoen gulden.
Volgens goed ingelichte bronnen zal
dat gat alleen kunnen worden gevuld
en onzer verslaggevers
ERDAM Martinair Holland
Irastische bezuinigingsmaatre-
reffen om het hoofd te kunnen
aan de dit jaar sterk verslech-
luchtvaartmarkt. Inkrimping
et personeelsbestand zal daar
ihijnlijk onderdeel van uitma-
Vandaag wordt erover ge-.
ecte aanleiding is het deb&cle
reisorganisatie Christoffel, dat
lair een strop van enkele mil-
guldens heeft opgeleverd,
•ok de verhevigde concurrentie
vrachtmarkt de weinig roos-
B vooruitzichten voor het ko-
^vakantieseizoen en het wegval-
lgend jaar. van het transatlan-
irvoer spelen een rol.
[J EN HAAG De aanstaande
"feuwe minister van defensie
Geils heeft gisteren de hele
op zijn beëdiging zitten
chten. Het moeizame kabi-
bberaad over de begroting
w volgend jaar beeft ook
parten gespeeld.
|b indiensttreding werd op
augustus verwacht, omdat
'kabinet de vervanging van
uister Scholten wilde laten
taan voordat de Kamer
andaag) weer van zomerre-
5 aou terugkeren. Men ging
van uit dat het begrotings-
wleg, waarmee mr. Schol-
aich nog belast heeft, wel
aijn afgelopen. Dat bleek
«ren echter niet het geval,
kans dat het kabinet over
begroting uiteen zou vallen
kef aanwezig en daarom
het tijdstip van beëdi
gt tot nader order uitge-
i.Het heeft tenslotte geen
0 een nieuwe minister van
densie te benoemen die mis-
Men maar enkele uren in
®ctie kan blijven," zo werd
1 ambtelijke kring opge-
'erkt.
CD A-Kamerlid Dijkman (links) „op het matje" in de gang, voor het
KVP-bestuur hem binnenroept.
Van onze parlementsredactie
UTRECHT Het CDA-Kamerlid
Stef Dijkman heeft er vertrouwen in,
dat de KVP-top geen maatregelen
tegen hem neemt. De stemming in
het dagelijks bestuur van de KVP is
er echter niet beter op geworden, na
dat Dijkman gisteren weigerde nog
eens zijn rol in het geruchtmakende
olie-boycot-debat van eind juni te
verduidelijken.
Dijkman heeft gisteren in Utrecht,
tegenover zeven van de tien leden
van het dagelijks bestuur, een uiteen
zetting gegeven over zijn steun aan
de PvdA-motie. die tot de val van Met
kabinet-Van Agt had kunnen leiden.
„Mijn verhaal is duidelijk. Niet de
dissidenten in de CDA-fractie. maar
het kabinet heeft willens en wetens
het risico van een crisis genomen. Ik
voel er niets voor om mijn betoog nog
eens te houden, het is nu de beurt aan
het KVP-bestuur. Er moet snel een
punt achter de zaak gezet worden, in
dit land zijn waarachtig jvel belang
rijker zaken aan de orde", aldus Dijk
man na het gesprek met het dagelijks
bestuur.
KVP-voorzittër Van Zeil was teleur
gesteld over Dijkmans weigering om
zoals Van Zeil het uitdrukte „het
gesprek te vervolgen".
De KVP-be-
stuursleden. die gisteren noodge
dwongen afwezig waren, hebben vol
gens Van Zeil ook recht op Dijkmans
verhaal. Dijkman zelf meende, dat
het verslag van het gisteren gehou
den gesprek voldoende moet zijn.
DEZE WEEK:
landelijke MIVA-aktie
voor 700 vervoermiddelen
voor missionarissen.
Giro: 27 22 49 tnv MIVA
Vijverstraat 12 te Breda
door te bezuinigen op wetenschappe
lijke apparatuur. In het verleden ;s
daar echter al fors het mes ingezet.
Een interessant gegeven is in dit ver
band een recent rapport van de Raad
van Advies voor het wetenschapsbe
leid, waarin staat dat verder bezuini
gen op wetenschappelijke appara
tuur niet verantwoord is.
Tol
De academische raad het overkoe
pelend orgaan van de universiteiten
en hogescholen heeft eind juni al
laten weten dat de bezuinigingen die
Pais toen voor ogen had hun tol zou
den eisen in de sfeer van tijdelijke
fucnties voor jonge onderzoekers.
Ook de (niet wetenschappelijke)
technische en administratieve banen
zouden het moeten ontgelden. On
danks deze bezwaren heeft de minis
ter zijn plannen, naar blijkt, echter
vrijwel gehandhaafd.
De bezuinigingen in de personele
sfeer (volgend jaar dus 75 miljoen
gulden) zullen de komende jaren op
lopen tot 92 miljoen in 1985. Daarin
zit één procent loonsverhoging. Ver
wacht wordt dat men name in de
jaren na 1981 niet aan gedwongen
ontslagen valt te ontkomen. Bij een
aantal universiteiten worden de be
zuinigingen als een onbillijkheid er
varen. omdat ze in het verlden de
groei van het aantal studenten steeds
hebben opgevangen zonder dat daar
extra geld tegenover stond. Om
streeks 1974 zijn de universiteiten en
hogescholen op de nullijn gezet en
werd de gemiddelde slarislast ge
drukt, waardoor er in feite met het-
zelfde bedrag meer kon worden ge
daan. Op het ministerie van onder
wijs meent men echter dat de rek er
na volgend jaar wel uit is. Er zal dan
een andere oplossing moeten worden
gezocht willen er althans geen ontsla
gen vallen.
De universiteiten zijn pas onlangs
met de laatste voorstellen van Pais
geconfronteerd. Deze hebben betrek
king op de zogenoemde meerjarenaf
spraken tussen de bewindsman en de
instellingen, die jaarlijks worden bij
gesteld. De universiteiten hebben nu
het verzoek gekregen om die meerja
renafspraken vóór 1 september te on
dertekenen.
Volgens drs H. J. Brinkman van het
college van bestuur van de VU is dat
echter onmogelijk, omdat er ten op
zichte van vorig jaar belangrijke ver
anderingen in de afspraken zijn aan
gebracht waarover eerst met Pais ge
sproken moet worden
Een van die wijzigingen is dat de
universiteiten 7.5 miljoen gulden
moeten opbrengen voor de Organisa
tie voor zuiver wetenschappelijk on
derzoek (ZWO). De organisatie zal dat
geld dan weer in projecten steken, die
in totaal zo'n 150 nieuwe arbeids
plaatsen zullen opleveren Het is ech
ter nog volstrekt onduidelijk waar die
arbeidsplaatsen zullen komen.
Vervolg op pagina 5
Nederlanders, wonend in Jeruzalem, demonstreren voor de
Nederlandse ambassade in Jeruzalem tegen een mogelijke
verplaatsing van de ambassade' naar Tel Aviv.
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG Het kabinet is er gisteravond laat in geslaagd
om op de valreep de begroting voor volgend jaar rond te
krijgen.
De voornaamste punt-n waarover
overeenstemming zijn i- reikt zijn:
er komt vooralsnuL s«*en loon
maatregel. In plaats daarvan zullen
de premies van de sociale verzeke
ringen met enkele procenten omhoog
gaan. zodat het rijk ruim een miljard
gulden minder hoeft af tc dragen aan
de sociale fondsen.
de premieverhoging die op zich
zelf denivellerend werkt, wordt ge-
Een akkoord bleek mogelijk toen dr
VVD-ministers hun verzet tegen dit
plan prijsgaven. Zij waren aanvan
kelijk tegen de oplossing van de pre
mieverhoging omdat die een lasten
verzwaring zou betekenen voor het
bedrijfsleven. Bovendien is het nog
maar de vraag of de vakbeweging de
premieverhoging zou willen accepte
ren, zodat de begroting wellicht op
drijfzand zou zijn gebouwd.
De minister van financiën Van der
Stee. die aanvankelijk deze bezwa
ren van de VVD deelde, had zich
belastingmaatregelen die ervoor
moeten zorgen dat de sterkste'schou
ders de zwaarste listen dragen.
er wordt extra geld uitgetrokken
om de werkgelegenheid in dé bouw
veilig te stellen.
minister Albeda (sociale zaken) ge
schaard. Daarmee liepen de breuklij
nen in het kabinet tussen het CDA en
de VVD.
De laatste partij heeft hieruit geen
consequenties willen trekken.
WASHINGTON (Reuter, AP) De onafhankelijke Amerikaanse presidents
kandidaat John Anderson heeft gisteren de Democratische oud-gouverneur
van de staat Wisconsin Pat Lucey (links) aangewezen als zijn kandidaat
voor het vice-presidentschap. Lucey was tot begin dit jaar ambassadeur in
Mexico. Hij verliet de diplomatieke dienst toen senator Edward Kennedy
zich kandidaat stelde voor het Witte Huis en zette zich in voor diens
campagne.
..De Geus is de naam. Het was eigenlijk de bedoeling dat
ik vandaag minister van defensie zou worden. Maar ze
schijnen de vorige nog even nodig te hebben. Dus hier zit
ik nu." Bericht van de reservebank. De marges zijn weer
smal in Den Haag. Tijd voor een brede krant.
Boetseerset (A)
Boetseerklei mei verl ui l kleuren en
penseelde Wurdl /onder men
ovenhard
Sehroevtdraaiersei B)
Grote. kleine en kruis! »pschroc\e-
draaier in éen Handt": bie mei
omslagmechaniek.xnot extra gemak.
Authentiek Slavisch
kleedje (Cl
mei fraai diermoiief. Als onder
legger óf voor de sier
4 Houten eierdopjes (Dl
op sierlijk blankhoulen hang-
plankje plus een zandlopertje als
garantie voor zacht gekookte eieren
Van een onzer verslaggevers
EMMELOORD Minister
Tuijnman van verkeer en wa
terstaat wil een Markerwaard
in de vorm van een vierkant
ter grootte van ongeveer
41.000 hectare met vier hoek
punten tegenover Enkhuizen,
Lelystad, Almere en Edam.
Het poldergebied zal omringd
worden door randmeren, die
meer dan vijf kilometer breed
zijn.
Dit staat in de „Nota over de ontwik
keling van het Markerwaardgebied".
die Tuijnman zeer binnenkort de
Tweede Kamer zal aanbieden. De no
ta zal de procedure volgen van de
planologische kernbeslissing, het
geen inhoudt dat er een inspraakron
de wordt gehouden en dat provincies.
gemeenten en andere overheden wor
den gehoord. Daarna zal de regering
een besluit over het plan nemen, dat
dan aan het parlement zal worden
voorgelegd.
De nota werd gisteren aangekondigd
door de plaatsvervangend secretaris
generaal van het ministerie van ver
keer en waterstaat. K. F Westerouen
van Meeteren, die in de Noordoost
polder de eerste paal voor het nieuwe
museum Schokland sloeg. Minister
Tuijnman, die deze plechtigheid zou
verrichten, moest het extra kabinets
beraad voor laten gaan.
Knelpunten
Volgens minister Tuijnman is de in
poldering van een deel van het Mar
kerwaardgebied van groot belang om
de druk op de beschikbare ruimte op
het oude land met name in het
noordelijke deel van de randstad te
verminderen. De Markerwaardpolder
zal ruimte opleveren om gemakkelij
ker oplossingen te vinden voor knel
punten op het oude land. In de polder
zou plaats kunnen worden ingeruimd
voor woningbouw en landbouwgron
den. De ruime randmeren zouden di
verse vormen van recreatie mogelijk
maken en bovendien blijft het cul
tuurhistorisch en natuurwetenschap
pelijk waardevolle landschap op het
oude land gespaard, aldus Tuijnman.
Aantasting van de Noordhollandse
kuststrook door de aanleg van de
Markerwaard zal volgens de minister
dan ook tot een minimum beperkt
blijven.
„Tuijnman vertelt weer dezelfde
sprookjes", reageerde woordvoerder
Evert Voogd van de Vereniging tot
Behoud van het IJsselmeer. „Wat hij
nu verkondigt, is gewoon het laatste
plan van de Rijksdienst voor de IJs-
selmeerpolders. Het is duidelijk dat
die dienst bezig is z'n eigen werkgele
genheid te behouden. Het is een
sprookje te denken dat je met de
aanleg van de Markerwaard de pro
blemen op het oude land vermin
dert."
Vlaak iemand abonnee op Trouw, hel ochtendblad mei een over
tuiging. Uil erkentelijkheid ontvang! u een van deze kadoos naar
keuze
Naam nieuwe abonnee:
Adres nieuwe abonnee
Postcode en plaats: Giro
Uw naam:
Uw adres:
Postcode en plaats Iel
Voor het kwartaalabonnement geldt voor de eerste betaalperiode
een welkomstkoning van 7.50
Kado naar keuze. [HA. DB DL) (aankruisen a ti.h i
Bon in een open envelop zonder postzegel zenden aan Trouw
Antwoordnummer 2792.107)0 PA Amsterdam
f)f bel 020-659388 (uitsluitend voor opgaven I
Voor bezorgintormaiie 020-913456.
X
