Verambtelijkte sfeer dwingt
directeur tot opstappen
Actuele kunst van Kathe Kollwitz
Jeugdorkest, ei
volmaakt raadsl
Advies Raad voor de Kunst
wekt woede van jazzmusici
Cinecentrum blijft in problemen
Compleet in computers
Neem geen genoegen
met minder.
Neem Nilfisk.
Hans Keiler weg bij Rotterdamse Kunststichting
Waarschuwing
DEFINITIEVE PRIJSVERLAGING VAN SAAB:
DE 99 SERIE MET F2000r, DE900 SERIE MET F3000,-
Multatuliprijs
voor
Jeroen Brouv
Speciaal vandaag
Speciaal morgen
Bezwaar tegen
universiteits
functie Van Leer
IKON richt
aandacht op
voorvechter
Liedboek
Fiets vermoord
meisje gevonde
NV SLAVEN BURCTS BANK
ZATERDAG 23 AUGUSTUS 1980
KUNST/RADIO/TELEVISIE
TROUW/KWARTET
door Henny de Lange
ROTTERDAM De mededeling van Hans Keiler zo snel mogelijk zijn functie als directeur
van de Rotterdamse Kunststichting te willen neerleggen, is als een bom ingeslagen. Volgens
een woordvoerder van de gemeente Rotterdam heeft niemand deze beslissing zien aankomen,
temeer omdat Keiler nog maar ruim een Jaar in dienst is als directeur van de Kunststichting.
De belangrijkste reden voor zijn ver
trek Is volgens Keiler dat hij niet de
creatieve bevrediging kan vinden die
hij zocht, toen hij op 1 mei van het
vorige Jaar ln dienst trad. De sfeer
rond de Kunststichting ls naar zijn
mening te veel verambtelijkt. Ook
een reden om op te stappen noemt hij
de slechte verstandhouding tussen de
Kunststichting en het stadhuis en
dan met name de gemeentelijke afde
ling kunstzaken. Over de datum van
vertrek wil Keiler, die zegt nog geen
Idee te hebben wat hij na zijn vertrek
gaat doen, nog praten met zijn mede
werkers. de gemeente en het stich
tingsbestuur. Wei heeft hij te kennen
geven zo snel mogelijk zijn werk te
willen neerleggen.
De Rotterdamse wethouder voor
kunstzaken Plm Vermeulen heeft in
middels besloten op korte termijn te
gaan praten met alle stafmedewer
kers van de Kunststichting. De rede
nen waarom Keiler het werken ln
Rotterdam niet meer ziet zitten, heb
ben direct te maken met het (interne)
functioneren van de Rotterdamse
Kunststichting en daarom ls beslo
ten, zo licht een woordvoerder van de
gemeente toe, zo snel mogelijk roet
elkaar rond de tafel te gaan zitten.
De problemen die Hans Keiler tijdens
zijn dienstverband ls tegengekomen,
kunnen, aldus zijn naaste medewer
kers Keiler was zelf gisteren niet
bereikbaar het beste getypeerd
worden als een „voortdurende bot
sing tussen Individuele creaUvlteit en
logge bureacratte".
Keiler heeft ln zijn VPRO-tlJd bij
welke omroep hij directeur-tv was
met produkties als „Het gat van Ne
derland" en „Machlavelli" laten zien,
dat hij heel wat kan en een enorme
creatieve Inslag heeft, zegt een
woordvoerder van het stadhuis. „Die
creatlvltet kon hij in deze functie
kennelijk onvoldoende kwijt, temeer
omdat hij telkens weer stuk liep op
het ambtelijk apparaat waarmee hij-
ln zo'n functie nu eenmaal onherroe
pelijk en telkens weer mee te maken
krijgt," aldus dezelfde woordvoerder.
Wethouder Vermeulen zegt Keiler In
dertijd bij diens aanstelling gewaar
schuwd te hebben dat hij voortaan te
maken zou krijgen met een ambtelij
ke structuur. „Ik betreur het bijzon
der dat Keiler weggaat. Ik had graag
gezien dat een creatief mens als hij
was gebleven."
Nog niet zo lang geleden heeft Keiler
ln een rapport benadrukt dat de Rot
terdamse Kunststichting meer ver
nieuwende. avantgardistlsche activi
teiten moet gaan ontplooien. Wet
houder Vermeulen heeft gevraagd of
hij ln leder geval deze Ideeën verder
wil uitwerken. Maar Keiler heeft ver
klaard dat hij daarvoor het geduld
niet meer kan opbrengen en dat hij zo
snel mogelijk wég wil.
Wethouder Vermeulen heeft besloten
behalve met de medewerkers van de
Kunststichting ook te gaan praten
met de (gemeentelijke) afdeling
kunstzaken. De kritiek van Keiler
richt zich voor een belangrijk deel op
deze afdeling, die vele aardige initia
tieven van de Kunststichting met ne
gatieve adviezen zou afkappen. Vol
gens een woordvoerder van de afde-
door Frans Straatman
Hans Keiler.creatief
maal ook op financiële haalbaarheid'
en dergelijke."
Ook intern zouden de zaken bij de
Kunststichting niet helemaal perfect
verlopen. Volgens een zegsman van
de gemeente staan op het organisato
rische vlak „de zaken niet allemaal
op een rijtje". Bovendien schort er
nogal wat aan de (financiële) samen
hang tussen de verschillende activi
teiten, aldus deze woordvoerder. In
leder geval zal de opvolger van Keiler
behalve een creatieve Inslag ook ma-'
nagerskwaliteiten moeten hebben.
.WIJ hebben het Idee dat Hans Keiler
Una hmSn i„ TnH.rS-oH zlch een beetle verkeken heeft op wat
ïïflr «llemMl op het organosatorische
maJkt rtat *lak k°mt IU)ken V00r dc2e functie."
Uuüt^wë^eoordelen Se SSÏïïi SS?' de woordvo<rder van het stad"
AMSTERDAM „Let maar
eens op, als u de tweede sym
fonie van Brahms hoort; een
complete meesterklas". Clau-
dio Abbado's kwalificatie van
het Europees Jeugd Orkest
bevatte geen grammetje over
drijving. Ongeloofwlijk, raad
selachtig, zoals het hele en
semble zich op volstrekt na
tuurlijke wijze uitte donder
dagavond in het zeer goed ge
vulde Amsterdamse Concert
gebouw.
Een kleurrijke schildering van de
prachtigste gevoelens ln volmaakt af
gewerkte zinnen, door Abbado voort
gestuwd met een soepele slagtech
niek en expressieve gebaren; wat een
meester om Jonge mensen zo te Inspi
reren dat zij ln staat zijn te bewijzen
dat het orkest geen museum van het
verleden ls, maar een springlevend
organisme ls dat bestaat bij de gratie
van bezieling. Dat Je als toehoorder er
klppevel van krijgt, zoals lk tot mijn
verbazing constateerde in de slotma
ten van Brahms waar de trombones
de sensatie bekroonden.
Maar eigenlijk al vóór die
symfonie kon men met stoj
slagen zijn door de ultvot
Bartoks suite uit de Wondei de ee
Mandarijn. De felheid, grt
barbaarsheid van dit veri
adembenemend de zaal ln
Abbo hoefde met zijn topg of
enkele voorzichtigheid ln ai 51
men; zijn musici (een kwaï
ook ln het eerste EJO van
konden technisch alles aan
artistiek lnlevlngsvermoger,
zwijgen; de schitterende k] Je-m
list bijvoorbeeld. En na heti dai
tige slotapplaus ngo twee p
giften: Fête van Debussy en
Romein van Berlloz.
eren
:law.
he
Eén smet op het geheel. Ik
uitwerking van Bachs con
twee violen (Thomas Br
Shlomo Mintz), strijkers
continu BWV .1043 nau*..
pruimen. Als men bij Jongei
voor stijl en kennis van 2
ontwikkelen, dan moet er
muziek van vóór de romaAtiel
Iemand aantreden die op di
wat ln zijn mars heeft. Dat
Groot-Brlttannië's oud-prei
ward Heath tijdens de eerst i-soc
du
e ro
ADVERTENTIE
(toen het EJO zich nog moi 5
maken) als voorzitter van
ting de ouverture dirigeer.
Wagners Meisterslnger), och n
aardig. Maar nu lijkt mij zi de
den misplaatst. Zelfs zonder reen
had het EJO Mozarts Zautx r
kunnen spelen. Heath leek
bevestigen wat het orkest al
de, om vervolgens glunderen
te nemen in een rij notabelen)*1
koninglng Beatrix en prins
het balkon.
MOS wil contract definitief niet verlengen
HILVERSUM (ANP) De
problemen rond het fllmpro-
duktlebedrljf Cinecentrum ln
Hilversum, dat door het niet
verlengen van een garantie-
contract door de NOS in
moeilijkheden dreigt te gera
ken, spitsen zich toe.
Op een onlangs gehouden besloten
bestuursvergadering van de NOS ls
gebleken dat slechts een zeer geringe
minderheid van de omroepen bereid
is deel te nemen ln een nieuw garan
tiecontract. De NOS ziet dan ook
geen mogelijkheden om terug te ko
men op het eerder genomen besluit
het contract op te zeggen. Nu ls vol
gens een woordvoerder van de NOS
het woord weer aan minister O arde
niers van CRM.
BIJ haar waren de problemen terecht
gekomen toen de leiding van Cine
centrum na het opzeggen door de
NOS van het contract naar het minis
terie van economische zaken was ge
stapt, dat de zaak doorspeelde naar
CRM. Minister Gardeniers had daar
op het bestuur van de NOS verzocht
na te gaan of het mogelijk was een
garantiecontract tussen Cinecen
trum en alle zendgemachtigden af te
sluiten. Dat blijkt dus niet het geval
te kunnen zijn.
De NOS wilde het contract per 1
augustus 1981 beëindigen toen bleek
dat men door de verschuiving ln de
gebruikte apparatuur van film naar
video lang niet meer zo vaak een
beroep hoefde te doen op Cinecen
trum, dat overigens vanaf het begin
van de televisie ln Nederland voor de
NOS heeft gewerkt De NOS, die nu
meer zelf ging produceren, haalde de
contractueel vastgelegde 3 miljoen
gulden per Jaar niet meer.
Intussen bestaat Cinecentrum lang
niet alleen van de NOS. Toch ziet het
er naar uit dat een deel van het 350
man tellende personeel zal moeten
afvloeien als het contact met de om
roep geheel verloren gaat. Het NOS-
bestuur heeft Inmiddels wel bepaald,
dat werknemers van Cinecentrum bij
afvloeiing en gebleken geschiktheid
voorrang zullen krijgen bij sollicita
ties naar posten binnen de NOS.
Over het geheel heeft het CD A-Ka
merlid Van tier Sanden deze week
vragen aan minister Gardeniers ge
richt Hij wil weten wat beëindiging
van het contract voor consequenties
voor de werkgelegenheid bij Cinecen
trum heeft en ook wat precies de
omstandigheden zijn geweest die tot
de problemen hebben geleld.
Van onze kunstredactie
DEN HAAQ „Het advies
van de Raad voor de Kunst
voor herverdeling van subsi
diegelden voor dit Jaar voor
Jazz en geïmproviseerde mu
ziek ls het resultaat van
vriendjespolitiek die te ver ls
gegaan."
Tot deze uitspraak komen de Jazzmu
sici Loek Dikker, Theo Loevendle en
Hans Duller, die daarmee een com
mentaar leveren op de plannen van
de Raad voor de Kunst om te komen
tot een andere opzet van de subsidie
toekenning door het ministerie van
CRM, zoals wij ln onze krant van
donderdag meldden.
In deze nieuwe opzet komt de Raad
voor de Kunst tot een nieuwe catego
risering van hen die wel en niet voor
subsidie ln aanmerking zouden moe
ten komen.
Hans Dulfer heeft CRM laten weten'
niet langer in de departementale
werkgroep voor een nieuw subsidie
systeem te willen zitten. Hij stelt voor
een nieuwe groep ln te stellen met
„andere Integere personen, die niet
belanghebbend zijn". Dulfer gaat er
vanuit dat het jazzwereldje klein ls en
dat niet altijd kan worden voorko
men dat een belanghebbende wel
eens als deskundige moet oordelen.
Het gaat hem echter te ver wat er nu
ls gebeurd.
Dulfer zat met Misha Mengelberg (die
ook lid ls van de Raad voor de
Kunst), Frits Lagerwerf!, Peter
Smlds, Han Reiziger, Willem Breuker
en Rob Madna in de werkgroep. HIJ
verwijt Mengelberg, Lagerwerf!,
Smlds en Reiziger het werk ln de
groep te hebben vertraagd. Daarente
gen zouden ze wel bereid zijn geweest
zonder de overige leden daarover ln
te lichten voor de Raad voor de
Kunst ln een commissie te gaan zit
ten die een pre-advies voorbereidt
over de subsidiëring van de jazz en
geïmproviseerde muziek, aldus Hans
Dulfer.
De Raad voor de Kunst wilde, zoals
bekend ls. niet wachten tot de depar
tementale werkgroep met zijn advie
zen gereed was. CRM laat nu desge
vraagd weten dat het advies van de
raad te laat ls binnengekomen om
nog veranderingen aan te brengen ln
de verdeling van de subsidies.
Loevendle en Dikker hebben ln de
gang van zaken aanleiding gezien
zich tot hun vakbond te wenden, de
BIM (Bond van Improviserende Mu
sici). Ze hebben voorts het vertrou
wen ln Mengelberg, de voorzitter van
de werkgroep, opgezegd.
Van onze kunstredactie
AMSTERDAM De Multaitrze
voor het jaar 1980 ls toegek )er<
de in Gelderland woonachtig
ver Jeroen Brouwers. De -
Jaarlijks wordt uitgereikt
stichting Amsterdams Fonds
Kunst, is zevenduizend guide iCht
Brouwers krijgt hem voor zij 'P.r€
werk Het Verzonkene. De adt
missie die Brouwers bij he take
voor de Kunst heeft voorg cbt
bestond uit Hella S. Haasse,
't Hart en Ger Verrips.
arb
haa
tor
na
ilin
ov
die
ex
mar
var
Ml
and*
de
art!
:l -
gest
:1de
n R
tk
ch
hac
aar
k
pc
op<
koi
door G. Kruis
ADVERTENTIE
en thuis in uw branche
Europa's grootste computerfabrikant
■CL Nederland B V. Zwaansvliet 20.1081 AP Amsterdam, tel.: 020-42 45 45
Danny Kaye Is gastheer In
"25 Jaar Disneyland**. Hij ls te
slen als Indiër, Japanse toerist
en in veel andere creaties.
Ned. 1/11.27
In de aflevering eindexa
men van de Westduitse politie-
reeks Derrick moet soon Ro
bert sljn vader als huisarts op
volgen. Maar de Jongen Is geen
ster op school. Eerst moet hij
door het eindexamen
Ned. 1/21.55
In de actualiteitenrubriek
van de VARA, Achter het
Nieuws, een historisch over-
sicht van de situatie in Polen
vanaf 1970. Verder een eigen
reportage naar aanleiding van
de leegstand wet Aan heti
woord komen staatssecretaris;
Brokx, een verdediger van de -
krakers mr. Hoogeboom en ac
tievoerder Auke Bijlsma
Ned. 2/22J5
Verslag van de twee eerste
wedstrijden In het betaald
voetbal in dit selxoen in een
extra aflevering van Studio
Sport
Ned. 1/23.05
7 In „Van de blnnenpagina"
plukt Allee Oppenheim klein
nieuws uit de kranten
Hilv. 2/9.15
De NCRV herhaalt de tv-
film nlt 1975 „Klaaglied om
Agues", naar het gelijknamige
boek van Marnlx OIJsen. Een
eoprodnktie van BRT en
NCRV.
Ned. 1/20.40
Uncle Sam's Achtertuintje,
so heeft de VPRO de BBC-
documentaire-reeks gedoopt
over de invloed van Amerika
op de landen ln het Caribische
gebied. De eerste aflevering
van totaal vier gaat over de
Dominicaanse republiek
Ned. 2/21.05
„The Imitation game" is een
Engels BBC-tv-spel over een
Jonge vronw in Engeland van
1940. Engeland bevindt sich in
4e eerste Jaren van de tweede
wereldoorlog. Cathy vindt dat
se sich nuttig moet maken tn
de strijd tegen het fascisme en
verruilt haar keurige milieu
voor het leger. In de harde
realiteit van het krijgsgeweld
blijkt echter geen plaats voor
verheven Idealen
Ned. 2/21.35
NOS-radlo sendt onder de
titel „Ondergedoken ln Neder
land anno 1980" een program
ma uit rond illegale buitenlan
ders die over de gTens worden
gezet
Hilv. 2/21.10
TER APEL Niets nieuws.'
maar telkens weer een beleve
nis van de eerste orde: een
tentoonstelling van werken
hoofdzakelijk graliek en en
kele beelden van de Duitse
kunstenares Kathe Kollwitz
ln het Museum Klooster te
Ter Apel. Deze expositie ls
bijeengebracht door het Insti-
tut filr Auslandsbezlehungen
In Stuttgart en werd georga
niseerd ln samenwerking met
het Qoethe-Instltuut te Am
sterdam.
K&the Kollwitz waS van de zeer
groten, wier oeuvre, hoewel dat ln de
tijd toen het gemaakt werd heel actu
eel was, toch ook helemaal tijdloos
blijkt te zijn. Nog meer eigenlijk, het
heeft ln deze tijd ook nog een indrin
gende actualiteit.
De tweede helft van de vorige eeuw,
die zij voor een deel meemaakte zij
werd geboren ln 1867 werd geken
merkt door de Industriële revolutie.
De machine was goed bezig om zich
heen te grijpen, handige Jongens, die
'het sagen, werden snel, veel te snel
rijk en bouwden zichzelf palelzen. En
in palelzen, ook ln parvenu-palelzen
horen schilderijen. Daarvoor zorgden
de kunstenaars.
Help Rusland, litho
Met veel gevoel, vooral voor de
„smaak" van de op sentimentele ont-
spanning beluste nieuwe rijken. Zo
schilderde ze zichzelf enorme villa's
bij elkaar, van waaruit zij neerkeken
op het gewone volk en dat was leder
een zij waren de aristocraten van
de geest, 't Soort kunst dat ze (Franz
von Stuck. Gabriel von Max, Albert
von Keller bijvoorbeeld maakten
vond Je later in het Derde Rijk maar
al te dikwijls terug.
Ook de oude romantiek was nog ln
zwang, met herders en herderinnet
jes, barrevoers gekleed ln (charman
te) lompen, stralend van gezonde le
venslust. die vergenoegd en zingend
ADVERTENTIE
Meer zuigkracht, langere
levensduur, moeiteloos
bedieningsgemak.
Dat is Nilfisk. Neem
ldus geen
genoegen
met minder.
Neem Nilfisk,
'n verstandige,
investering
de stoere huishoudstofzuiger uit Denemarken.
Nilfisk B.V.. tel. no 02940 -1 52 68. toestel 17
LEIDEN (ANP) Zes organisaties
verzetten zich tegen de kandidatuur
van de heer O. J. van Leer als buiten
universitair lid van de universiteits
raad ln Lelden. ZIJ beschouwen hem
als Iemand die te zeer sympathiseert
met de apartheidspolitiek van Zuld-
Afrika. De heer Van Leer ls oud-presl-
dent-dlrecteur van het gelijknamige
verpakkingsconcern, dat onder ande
re vestigingen heeft ln Zuld-Afrlka.
De zes organisaties die protest aante
kenen tegen de voordracht van Van
Leer zijn de Leidse studentenbond,
de Boycot Outspan Actie, de Anti
Apartheids Beweging Nederland, de
werkgroep Kairos, het Komitee Zui
delijk Afrika en de Vereniging van
Zuid-Afrikaanse dienstweigeraars ln
Nederland.
De heer Van Leer heeft een boekje
geschreven over de situatie in Zuid-
Afrika. Daarin oefent hij wel kritiek
op de politiek van de regering. Maar
volgens de zes organisaties komt hij
toch uit bij een pleidooi voor een
gescheiden ontwikkeling van blank
en zwart.
in de aarde wroetten, loze vis
sertjes
Kflthe Schmidt trouwde ln 1891 met
dr Karl Kollwitz, waarna zij naar Ber
lijn vertrok. Daar begon haar man
een fondspraktijk ln een arme arbei
derswijk. De Jonge kunstenares, die
tot dan eigenlijk ook méér belang
stelling had getoond voor de
„schilderachtige" facetten van de ar
moede de schoonheid van de mo
tieven kwam toen pas werkelijk ln
contact met de tragiek daarvan. Ze
bleef niet alleen maar een met mede
lijden vervuld toeschouwster, maar
leefde tussen en met de mensen. Haar
kunst werd een fel protest tegen alle
onrechtvaardigheid, tegen armoe,
honger, geweld, uitbuiting en haar
werk getuigt met een grote directheid
van de bewogenheid, waarmee zij het
lot van de mensen bezag. Er kwamen
series etsen tot stand, waarvan „Ein
Weberaufstand" de eerste was.
Het onderwerp was de opstand der
Silezische wevers ln 1844. De serie zou
op een Berlijnse tentoonstelling in
1893 bekroond zijn met een gouden
medaille als Keizer Wilhelm II, die
tegen alle „Rlnnsteinkunst", goot
steenkunst, gekant was, zich hierte
gen niet had verzet. (Ook in 1936.
onder een ander bewind werd het
haar verboden te exposeren. Toen
werd haar kunst „entartet" ver
klaard).
Eerst besteedt Kfite Kollwitz nog
zeer veel aandacht aan details, zoals
oude hulzen op achtergronden, maar
steeds meer gaat ze zich beperken tot
het onderwerp-sec, dat daardoor ook
veel sterker emotioneel geladen
wordt. Als Je zo'n serie ziet als „Der
Bauernkrieg" de opstand van 1525
wordt het heel duidelijk waarin de
tijdloosheid van Kfite Kollwitz
„kunst gelegen ls.
Zij gaf geen verslag van een histori
sche gebeurtenis, maar gaf alleen de
fasen ervan aan en die spreken boek
delen. Eerst ls er de armoede, die
gelaten en weerloos ondergaan
wordt, dan volgt de provocatie en
tenslotte de uitbarsting, geweld,
dood.
'n Indrukwekkende tentoonstelling
die nog tot 6 september in het
Museum Klooster te Ter Apel te
zien ls. Werkdagen van 9-12 uur en
van 13.30-17.30 uur, zondagen van
13.30-17.30 uur. Maandag gesloten.
nc
Van onze radlo-tv redactie
HILVERSUM Ds H. HaA,sc
omstreden hymnoloog. Om
titel zendt de IKON-radio uc
(Hilv. 2, 18 uur) een prograi tn
over leven en werk van een i )m
vijftig Jaar vóór het ontstaan ou,
Liedboek voor de kerken al i
met het ideaal van een oecuf
liedboek.
ur
Ds Hasper heeft daar zijn let VL
onvoorstelbaar hard aan j
Dat zijn naam desalnlettemli n<
Liedboek zelfs niet voorkomt, 'de
iets aan van de tragiek van di t e
Ds Hasper heeft zich door dei nc|(
kerkelijke instanties miskend
bedrogen gevoeld; anderzijd^
begrijpelijk dat de kerken
konden gaan op de vaak
ideeën van de uitgesproken
alist die ds Hasper was.
In de uitzending van zonda
wordt geprobeerd een beeld
van wat deze markante don
theoloog bezielde. Dat gebei
andere door citaten uit geschi
brieven van ds Hasper, door
met klinkende voorbeelden,
nomen van een 78-toeren gl
die in Haspers archief werd
troffen. Samenstellers van
gramma zijn Wim Kloppenï
drs Nico van Tellingen, aul
een pas verschenen biogra
Hasper.
ARNHEM (ANP) De
litie heeft na lang zoeken j
gevonden van de twaalfjar'
Nathans, die begin deze i
Arnhem-Zuid is aangerand ij
moord. De flets van het meis,
de Rijn.
Het aantal tips dat de afgelo
ken bij de politie is binnengeti
inmiddels opgelopen tot 470. I
hemse politie ontkent dat del
doodgelopen. 1
De politie ls nog op zoek naai
personen die op het tijdstip
moord ln de buurt waren, zo
man van éen Jaar of vijftig ra
fiets, en een jongen op een fc
Slavenburg, dé bank
om rekening mee te houden
Oókin het buitenland
Affiliaties te New York. Los Angeles.
Curacao. Brussel Antwerpen. Hamburg.
Frankturt. Dussektorf. Zurich
Coolstngel 63
3012 AB RotienJi
leletoon (010I69S
