surdistische, komische nachtmerrie
Een rommelige griezel bloemlezing
ï>moseksuele werkelijkheid
twee manieren verbeeld
ISING EN NIGHTHAWKS
Prolongaties
en reprises
NÜ
ALLEMAAL
175GOED-
KOPER
HEMA
THE HORROR-SHOW
g-
(B 22 AUGUSTUS 19B0
TROUW/KWARTET P 6 RHS
ÈFET FROID
Wlelek Berg
hekel je ook mocht
aan Bertrand Bliers
lange speelfilm „Les
(vanwege zijn
en vunzigheid), je
t onderuit te onder-
it zich een cineast/
manif es-
een en ander in
had.
vos mouchoirs". een
malle satire waaraan
aanstoot kon ne-
zijn originaliteit, zijn flair
absurdisme en zijn weerga
loos talent voor het schrijven van
dialogen, met ..Buffet Froid" zijn
nieuwste film. gaat hij voort op zijn
eigen slingerpad vol verrassende ver
gezichten. Vaak is het gemakkelijk
om het verhaal van een film na te
vertellen, bij „Buffet Froid" is het
zeer moeilijk, zo niet onmogelijk Het
begin zet de toon en bepaalt het rit
me. Alphonse Tram, een innemende
jongeman, zoekt contact in de metro
met een toevallige xitter die niets
moet hebben van zijn persoonlijke
perikelen en zijn angst voor nacht
merries.
Hij raakt zijn mes kwijt, komt een
paar statiops verder de zltter weer
tegen die nu een ligger is geworden
met zijn mes in de buik. Nuchter en
vredig stervende staat de man erop
dat Tram zijn geld neemt plus het
hem toebehorende mes.
Het vervolg is niet de gebruikelijke
jacht van de politie op een onschuldi
ge: een van Bliers stelregels is. dat hij
nooit doet wat Je van hem verwacht,
dat hij zich niet laat vangen. Op het
moment dat je denkt „aha" slaat hij
haken als een haas op de vlucht en
komt geheel ergens anders uit.
In Trams flat in een betonnen voor
stad (Blier speelt met Ferreri's „on-
dergang-der-steden"-trauma. maar
ontsnapt met een dartele sprong aan
de besmetting) verzamelt zich allengs
een gezelschap allervreemdste figu
ren: de tedere moordenaar van Trams
vrouw; een inspecteur van politie die
walgt van snarenspel en werk buiten
kantoortijd, doch voor een moordje
meer of minder niet terugschrikt en
met een stalen gezicht aan alle gekte
meedoet; een waarlijk onberekenba
re weduwe. Minstens tien personen
worden in de loop van de film uit de
weg geruimd, maar je ziet geen drup
pel bloed. Wat is dat nu allemaal?
Burleske, zwarte humor, absurdis
me? Je kunt nog wel een poosje door
gaan, maar welnu, het is alles tegelijk
en niets helemaal, zodat een zeer in
trigerende, inspirerende en smakelij
ke cocktail ontstaat. De grote kracht
van de film is de wijze waarop het
bizarre wordt gebanaliseerd en tege
lijk vervreemdt: het onmogelijk lijkt
gewoon, je kunt er hartelijk om la
chen Je moet wel goed opletten, want
anders ontglipt Blier je voor Je het
weet, je kunt geen ogenblik staat op
hem maken) maar toch is er de sfeer
van een nachtmerrie la Kafka.
Doch Blier maakt van de paradox
een systeem en verbiedt je als het
ware daaraan diepere bedoelingen te
verbinden. Hij begint een holletje te
graven en rent dan knipogend weg.
Het middenstuk zakt wat in, doch
herstelt zich daarna glorieus (de drie
mannen, die walgend en rillend de
schone natuur vervloeken Is een
schitterend voorbeeld van de manier
waarop Blier het alledaagse voorziet
van bizarre boven- en ondertonen).
Wie schoon genoeg heeft van Holly-
woods goed doorbakken intriges mag
Bliers koude buffet niet zijn neus
Bernard Blier en Gérard Depardieu in „Buffet Froid".
voorbij laten gaan. Briljante acteurs
(onder wie Gérard Depardieu, Bar
nard Blier père en Jean Garmet), een
briljante dialoog een volstrekt eigen
regie-stijl, wat wil Je nog meer, Blier
is niet meer weg te denken uit de
moderne cinematografie.
Amsterdam-Cinecenter. 16 j.
i Cruising
Ouwendijk
film „Nighthawks"
ierdeel van het Man-
Ïi Circuit wordt ge-
t zij is gemaakt uit
voldaanheid om
zeggen boosheid
manier waarop homo
en over het algemeen
l worden behandeld".
Bdeling valt dikwijls buiten
forties. Zij kan variëren van
zachtaardige voorkomend-
t die beledigend wordt, tot
dogenloze minachting zoals
Hm „Cruising" van William
aan de dag wordt gelegd
heeft, i
op basis van een ge-
ge uit 1970 daterende roman,
laid aspect uit de homosek-
nenleving gekozen: het sado-
itlsche aspect. Het zou na-
onzin zijn om te ontkennen,
ipect ook in die samenleving
lelt is. Maar het is niet type-
"Toor. En dét is de suggestie die
dkins film uit gaat. Zelfs op
friijke manier. Omdat alle
dale, ethische en karakte-
aspec ten. die in de homo
samenleving minstens even
zijn, stelselmatig worden
De opzet lijkt duidelijk:
Idmerking van die samenle-
dan op zo grievend mogelijke
machtig
it film is niet leugenachtig,
w verschijnselen in zouden
verbeeld die met de realiteit
zouden zijn, zij is leugenach-
at een deel-werkelijkheid als
ie werkelijkheid wordt voor-
n. En een halve waarheid is
»k in dit geval) leugenachti-
een klinkklare leugen.
smaal eerlijk tegenover Fried-
Un, is het wel van belang om
g te houden met zijn specifie-
van filmen. Hij maakte onder
lie boys in the band", „The
Connection", „The Exorcist",
rukkelijk buitensporige in de
fnoemde film keert terug in
>g". Friedkin houdt van ex-
dramatiek. HIJ vergeet soms
eet voor het kwetsbare In het
Ike en verkiest dan spectacu-
Pofheid boven onthullende
Klgheld. Daaraan is ook de
«uising" volledig kapot ge
it waar Friedkin zich voor zijn
beeft gebaseerd (er is overi-
einig in de film van terug te
met name op het stuk van
udendheid in de verbeelding)
geschreven naar aanleiding
reeks zogenaamde „homo
die in de loop van het voor-
te decennium hadden plaats
Moorden met een kenne-
-Jorstig zelfs wraakzuchtig
*be achtergrond.
fcatie
een gegeven, waaraan een
•Me menselijke dramatiek te
Bi*- Mits de drijfveer niet
'i*. maar eerlijke belangstel-
mensen die door een patho-
«ocht zijn. Die pathologie is
niet hun homoseksualiteit, zoals in
..Cruising" wordt gesuggereerd, maar
een bijzondere persoonlijke gestoord
heid. Deze gestoordheid komt in
Friedkins film heel even aan de op
pervlakte in een conventioneel op
gebouwd vader complex maar zij
speelt toch geen wezenlijke rol. Om
dat Friedkin een sadistisch kijkspel
heeft willen neer zetten. In een homo
seksuelen compromitterend milieu.
Het milieu van de clubs van homofie-
.len met masochistische en sadisti
sche, met leer, kettingen, messen etc.
„opgedofte" individuen.
Dat milieu is, ondanks de moorden
die je ziet plegen, in wezen de enige
(valse) dramatiek van de film. Ter
oplossing van een aantal moorden in
homokringen (mannelijke homo's)
moet een wijkagent zich van zijn
baas in dat milieu begeven, om op die
manier de identiteit van de dader te
achterhalen. De diep in de onder
grond van het verhaal gelegde opvat
ting is het beginsel dat „wie met pek
omgaat er ook mee wordt besmet".
Aan het slot wordt gesuggereerd, dat
de agent de opvolger kan zijn gewor
den van de door hem opgespoorde
moordenaar.
De individuele aspecten in het ver
haal komen ternauwernood aan bod.
de film vermeit zich bijna uitsluitend
in de schildering van stamkroegen
met zich „erotisch uitlevende sadis
ten en masochisten". Een soort van
sight seeing in decadente clubs en
langs straten die met homofiele man
nelijke prostituées zijn gevuld. De
bovengenoemde agent Burns (Al Pa-
cino) dwaalt in het milieu rond. als
een soort kompasnaald voor de sight
seeënde bioscoop-toeristen. Die toe
risten ontdekken niets. Niets dat ze
emotioneel kan raken, tenzij afkeer
van zoveel monotone verleugening
ten opzichte van wat bij een bepaald
individu (de gezochte moordenaar)
als een diep borend, tragisch complex
moet werken. Niet „de homoseksu
eel" wordt verleugend, (want „de ho
moseksueel" bestaat niet), maar een
menselijk individu als tragisch
slachtoffer van een pathologische
waan.
dramatische moment is een moment
van oprechte individuele dramatiek.
Zonder enige inslag van propaganda:
propaganda noch in afwijzing noch in
aanprijzing.
„Nighthawks" is van het begin tot het
einde een tragische behandeling van
menselijke eenzaamheid. De film
heeft daardoor een algemene waarde.
Met homoseksualiteit alleen werk
zaam als toevoegsel. Dat is de wijs
heid van de film.
Cruising Amsterdam-Tuschinski 1;
Rotterdam-Thalia; Den Haag-Passa
ge. 16 jr.
N i ghthawks-Amsterdam-Kri terion,
16 Jr.
door W. Wielek-Berg
Een zinnige en doorwrochte
film-analyse over de griezel
film in de loop der tijden zou
nuttig en nodig zijn. Helaas,
de willekeurige bloemlezing
„The Horror Show", geschre
ven en geregisseerd door Ri
chard Schickel, is niet meer
dan een tussendoortje, een
gemiste kans.
Ik begrijp dat Schickel, omdat hij de
film voor „Universal" maakte, hoofd
zakelijk was aangewezen op het aan
bod van die maatschappij. Ik weet,
dat het bijzonder moeilijk is psycho
logisch te verklaren waarom, ten eer
ste, zoveel mensen smikkelen en
smullen van de angst en waarom, ten
tweede, bepaalde genres griezelfilms
in bepaalde tijden floreren om daar
na plaats te maken voor andere. Een
gedegen maatschappij-studie is daar
voor onontbeerlijk, maar het zou best
te moeite waard zijn om die eens
tegen zo'n film aan te gooien.
Het commentaar dat bij „The Horror
Show" wordt geleverd (door Anthony
Perkins buiten beeld op schnabbel-
toon gelezen) is onnozel, slordig en in
accuraat, je hebt er in het geheel
niets aan. Alles wat niet in het hap
klare beeld past, is voor het gemak
weggelaten. Een veel te grote plaats
is ingeruimd voor de Dracula- en
Frankenstelnfilms uit de jaren dertig,
zodat de rest er bekaaid afkomt.
Om een voorbeeld te noemen: het
kleine verwijzinkje naar de Duitse
griezelfilms vlak na de eerste wereld
oorlog, via beelden uit de klassieke
„Nosferatu" van Murnau, is absoluut
onvoldoende: daar liggen belangrijke
wortels, zelden is de binding maat
schappij-film zo duidelijk aan den
dag getreden als daar en toen. En
hoewel een fragment van „The
Omen" wordt vertoond, wordt in het
geheel niet ingegaan op het nieuwe
genre demonische, bovennatuurlijke,
Lon Chaney in The Horror Show
godsdienst- (of sekte-) gebonden grie
zelfilms.
Iets ervan neem je van die volgeladen
boom vol vruchten van het kwaad
toch mee naar huis. Dat de Hitch-
cock-fragmenten (uit „Psycho" en
„The Birds") met kop en schouders
boven de andere uitsteken, is iets wat
je eigenlijk van tevoren al kon weten.
Maar ik was vergeten hoe overtui
gend Elsa Lanchester was in „The
Bride of Frankenstein" (een soort
punk-achtige Walküre) en de beelden
uit „Incredible shrinking Man", een
film die ik nooit heb gezien, smaken
naar meer. Misschien kan hij alsnog
(of wederom) vertoond worden?
Amsterdam-Calypso; Rotterdam-Ca
lypso 1; Den Haag-Asta, 16 j.
Stalker Geheimzinnig meesterwerk van
Andrei Tarkowski, een Sovjet-Rus die in
zijn eigen land niet wordt geéerd, 28 aug.
Filmhuis Arnhem.
Avondmaalsgasten Een van de grote, ge
kwelde films van Ingmar Bergman. 28 aug
Filmhuis Nijmegen.
Apocalypse Now Overweldigende anti-
oorlogsfilm over Vietnam van Francis Cop
pola. De gehele week in Euro, Den Haag.
Novecento, deel 1 en 2 Film over Italiaans
landleven van 1900 tot 1945, met opko
mend socialisme en fascisme, geregisseerd
door Bernardo Bertolucci. De gehele week
in 't Venster, Rotterdam,
The black Stallion Volmaakte avonturen
film over een jongetje en een paard. De
gehele week in Saskia, Eindhoven.
Die Blecbtrommel Film van Volleer
Schlöndorff naar de roman van GQnter
Grass, met een unieke inbreng van David
Bennet als Oskar, de kleine trommelaar.
De gehele week in City 6. Amsterdam en
Palet. Bussum.
La Strada Prachtige film van Fedetieo
Fellini, met briljante hoofdrollen van Olu-
lietta Maslna, Anthony Qulnn en Richard
Base hart De gehele week In Alhambra 1,
Amsterdam en Odeon 3, Den Haag.
La Femme qui pleure Geraffineerd portret
van een driehoeksverhouding door de be
ginnende regisseur Jacques Dolllot. De ge-
he.e week in Casino Club, Den Bosch
La Terrana Amusant en tragi-komisch
groepsportret van een aantal linkse intel
lectuelen op leeftijd, geregisseerd door Et-
tore Scola. De gehele week in Leidseplein
Theater, Amsterdam; Kriterion, Rotter
dam en Babyion 2, Den Haag.1
Die dritte Generation Rainer Warner
Fassbinder veegt de vloer aan met de
terroristen der laatste dagen als met de
maatschappij die hen voortbracht Studio
D, Delft.
Oprechtheid
Ik zal niet zeggen, dat na „Cruising"
het zien van een film als „Night
hawks" een veradpming is. Maar wat
je wel treft is, de oprechtheid in de
bejegening van de normale homosek
suele mens. De centrale figuur in de
film is een leraar aan een middelbare
school in Londen, te individualistisch
om een constante relatie aan te gaan.
Aan de andere kant is hij bezeten
door een onverklaarbare levenson
rust, die hem dwingt om telkens weer
op zoek te gaan naar „contact". Voor
een avond, voor een nacht, misschien
voor een paar dagen. Het probleem
voor de man, Jim, zit niet in zijn
homoseksualiteit, maar in de doem
van zijn eenzelvigheid. Dat is ook de
reden waarom er een vertriestende
sfeer van eenzaamheid van de film uit
gaat
In tegenstelling tot de valsheid in
„Cruising" een valsheid die wil
„overtuigen" is er in „Nighthawks"
niets aan te wijzen van een „overre
ding tot onbevangenheid" ten opzich
te van de homoseksuele samenleving.
Zelfs het dramatische moment, als
Jim in zijn school door leerlingen op
de man af wordt gevraagd of hij „een
homo" is. waarna hij een stortvloed
van bekende vooroordelen over zich
heen moet laten gaan zelfs dat
Voordelig
gekleed het nieuwe
schoolseizoen in, dat
is het motto van onze
kleding-afdeling
binnen de School-
shop. Hier ziet u dne
combinaüevoorbeel -
den. Natuurlijk
allemaal eerste klas
kwaliteit goede pas
vorm en up-to-date
qua ontwerp.
Links. Origineel
Amerikaans sweat
shirt In diverse
kleuren en de maten
116 t/m 170.15,75.
Indigo denim jeans.
Slanke pasvorm.
Maten 116 t/m 176.
15,75/18,75.
Midden. Geruwde
acryl pullover met
borduursel. Maten
86 t/m 110. In diverse
kleuren. 7,75. Denim
jeans, maten 86 t/m
110.13,75.
Rechts. Gestreepte
colpullover. In roest-
fuchsia en wijnrood
Maten 116 t/m 152.
9,75. Western
corduroy broek. In
allerlei kleuren en
de maten 116 t/m 170.
19,75/22^5.
Aanbieding
geldig t/m 26 augustus.
