Jubilerend Tubbergen in zorgen
SAILAHÖY
iltooiing scholing
'klozen gewenst'
Tekening van era lezer
f 19,90
3
Commentaar
atigend (I)
natigend (II)
Ruilverkavelingstragedie in vele bedrijven
Stuurt 'Den
Haag' nodige
miljoenen?
U-boek
Q
poppen om zelf te maken
margaret
tweederangs
het kon erger
wibo
19 AUGUSTUS 1980
BUITENLAND
TROUW/KWARTET
)UW
■achtige actie binnen de
de dissidenten binnen het
et gareel van de meerder-
trijgen. zal ongetwijfeld
isser aflopen. Dit bewijst
I, hoe dubieus het in een
is zich al te nadrukke-
en meerderheid te b^roe-
meerderheid zal, als het
edere keer opnieuw waar
moeten worden en het is
een heel normaal ver
wanneer vaak hele Ka-
en nodig zijn om precies
illen, waaruit die meerder-
iat.
tijdens het debat over de
gen Zuid-Afrika een meer-
óór eenzijdige maatrege-
het racistische regime. Die
id was er ook nog na de
Jlijke weigering van het ka-
111 Ji in dat spoor te voegen.
f0* r echter niet meer, toen het
Aftaan van het kabinet in het
iverd gebracht. Om zich
nu al te nadrukkelijk te
i op een aldus afgedwon-
l^derheid, is wel erg aanma-
alles treedt onmiskenbaar
tekortkoming aan het
het katholiek-staatkundig
over ons staatsrecht. Erg
is men daarover in deze
Joit geweest, zodat slechts
den geraden naar de geest
jidemt. We zitten er zeker
paast, wanneer we die geest
ad ren als een vaag soort van
W. :he staatsopvatting. In dit
igsverkeer ligt het belang-
"kjccent bij het eenmaal ge
il kabinet. Een eigenzinnig
IP it is niet wel denkbaar in
J fatting en het zal daarom
zijn, dat de elementen van
tegenmacht minder uit de
icn.
m de ARP wel gehuldigde.
ie van het dualisme, staat
op. Deze denkwijze kent
trlement en aan een kabi-
Want op welke meerderheid beroe
pen Van den Broek c.s. zich eigen
lijk? Hij heeft bijvoorbeeld het ka
binetsberaad niet bijgewoond en
het zou daarom heel wel mogelijk
kunnen zijn, dat de meerderheid
van het kabinet zich heeft laten
dwingen door een minderheid van
misschien wel één man. Wie zal het
zeggen. Want er gebeuren nu een
maal gékke dingen, wanneer zoiets
magisch aan de orde is als het
voortbestaan van een kabinet.
We willen maar zeggen, dat er heel
wat argumenten te verzinnen zijn
om als Kamer voet bij stuk te
houden, ook als een kabinet ermee
is gemoeid.
Volgens de beste tradities behoort
een goed functionerende democra
tie zich nu eenmaal te kenmerken
door macht en tegenmacht en zijn
het deze op elkaar inwerkende
krachten, die optimale garanties
bieden voor een democratisch be
stuur. Het zou al te bizar zijn, dit
grote goed in te ruilen vooj een
vanzelfsprekendheid, waarbij men
automatisch een wellicht fictieve
meerderheid volgt.
net ieder een eigen verantwoorde
lijkheid toe. Monisme en dualisme
zijn overigens theoretisch wel
scherp te onderscheiden, maar in
de praktijk lopen zij vaak in elkaar
over en soms kan men zich niet aan
de indruk onttrekken, dat het dua
lisme in ARP-kring ook alleen maar
wordt aangehangen, als dat zo in
de kraam te pas komt. De actie
binnen de KVP illustreert echter
wel, dat het verschil in opvattingen
desondanks nog groot is. Het zou
daarom helemaal nog niet zo gek
zijn, wanneer het CDA daarom
eens een eigen staatsrecht-opvat
ting zou ontwikkelen. Ontsporin
gen zoals we nu meemaken, zijn
mede het gevolg van een gebrek aan
bezinning over dit soort vraagstuk
ken. Wat ons betreft, zou het dua
lisme een duidelijk eigen plaats
moeten behouden. Macht zonder
tegenmacht kan al gauw ontaarden.
aan Sociale Verzekeringsraad:
ze sociaal-economi-
actie
O Werklozen die
- ol omscholen, moe-
I een aantal gevallen die
J ig kunnen afmaken,
zich halverwege een
passende baan voor
II indient. Dit adviseert
ikgroep van de Sociale
eringsraad (SVR). tot
is de algemene regel
werkloze scholing of
elke passende baan
ianvaarden, op straffe
rlies van de uitkering.
(werkgevers, vakbeweging,
iden"), bespreekt het advies
rerkgroep in zijn vergadering
iderdag. Het advies slaat al-
scholing die is gericht op
lansen op nieuw werk. De
ep meent dat in het geval van
lüoze die waarschijnlijk bin-
maanden een nieuwe baan
|gen, het mikken op nieuw
torkeur verdient boven het
met om- of bijscholing.
door Jac. Lelsz
TUBBERGEN De Tubber-
genaren kijken gespannen
naar Den Haag. Zullen daar
de miljoenen vandaan to
men, die nodig zijn om de
knelpunten in het agrarische
gebied van deze Twentse ge
meente weg te nemen? Velen
voelen zich door het Overijs
selse college van gedeputeer
den „in de steek gelaten", nu
het besloten heeft dat het
geen plaatselijke commissie
zal instellen ter uitvoering
van de omstreden ruilverka
veling Tubbergen. CDA-
/aadslid B. A. Kamphuis
heeft in de laatste raadsver
gadering waarin dit onder
werp ter sprake kwam, ge
zegd: gedeputeerden hebben
het geweld laten zegevieren."
Het is een tragedie in vele
bedrijven.
Vijfentwintig Jaar is er voor niets
gewerkt aan de voorbereiding van
een ruilverkavelingsplan, dat noodza
kelijk werd geacht om de boeren
dichter bij hun grond te brengen, tot
een doelmatig net van verharde we
gen te komen en een zeer gewenst
waterbeheersingssysteem te realise
ren. Het was in 1955 dat de gemeente
raad voor het eerst tot ruilverkave
ling besloot. In 1971 was het eindelijk
zover. Maar toen het op stemmen
aankwam, werd het compleet oorlog.
Een actiecomité had een leger van
tegenstanders op de been gebracht.
Het kwam tot een treffen met een
politiemacht, waarbij er bloed vloei
de. Slechts enkele tientallen boeren
hadden de moed In een tent hun stem
uit te brengen, een situatie waarin de
ruilverkaveling formeel aangenomen
tfras, want in die tijd golden de thuis
blijvers nog als voorstemmers (enige
jaren later is daarin verandering ge
komen).
Wat B. en W. de gemeenteraad, de
standsorganisaties, het waterschap
Regge en Dinkel en vele boeren ge
hoopt hadden, namelijk dat gedepu
teerden ondanks alles zouden beslui
ten tot het instellen van een plaatse
lijke commissie voor de uitvoering
van het ruilverkavelingsplan, gebeur
de niet. Gedeputeerden hebben erop
gewezen dat het meetellen van de
thuisblijvers als een van de grootste
bezwaren tegen de stemmingsproce
dure gold. Er waren ernstige bezwa
ren tegen dat systeem.
Sindsdien, per 1 Juli 1975, ls de ruil-
verkavelingswet op dat punt funda
menteel gewijzigd. Nu tellen alleen
nog de uitgebrachte stemmen. Intus
sen was er, nadat B. en W. daarvoor
een commissie hadden benoemd, een
stemming „nagebootst". Deze had
ten doel de standpunten te toetsen.
Op grond van de uitslag kwamen
gedeputeerden tot de conclusie dat
uitvoering van het rullverkavelings-
plan gedurende lange tijd tot span
ningen onder de bevolking zou kun
nen leiden. Lang niet allen waren het
daarmee eens. Met name was er ver
schil van mening over de taxatie van
de groep „gematigd positief'.
Wat gedeputeerden nu willen, ls dat,
inplaats van uitvoering van het ruil
verkavelingsplan, een aantal knel
punten wordt weggenomen. Daarbij
wordt gedacht aan de verharding van
225 kilometer zandwegen, de vernieu
wing van bruggen, de verbetering van
waterlopen enz. Uiteraard een kwes
tie van tientallen miljoenen. Voor de
ruilverkaveling had het rijk een be
drag van rond vijftig miljoen gulden
beschikbaar. Hoeveel miljoenen zal
„Den Haag" nu beschikbaar stellen,
gezien de penibele toestand van de
schatkist, is de vraag, die bij velen
leeft. Op 28 augustus gaan deputaties
van de gemeente, van de provincie en
van het waterschap met minister
Braks van landbouw en visserij
praten.
Tubbergen viert deze zomer zijn ze
venhonderd-jarig bestaan. Aan de
grenzen staan erepoorten, bijna geen
huis of er wapperen wimpels aan in
de plaatselijke kleuren, blauw en
geel, en er ls een feestprogramma dat
zich uitstrekt van mei tot en met
september. Vorige Week heeft de be
roemde Stadtkapelle uit het Zuid-
duitse Dinkelsbühl in zijn midden,
dat een reeks van concerten geeft,
onder meer samen met het Overijs
sels Philharmonlsch Orkest, mee
werkt aan de zondagse dienst ln de
Sint Paneratius met de 25 gebrand
schilderde ramen van de vier geslach
ten Nicolas en bracht een serenade
bij het bejaardencentrum De Eeshof.
Dat centrum is gevestigd ln de wo
ning waarin de priester-staatsman H.
J. M. Schaepman werd geboren,
Tekeningen, bij voorkeur in liggend for
maat, sturen aan Trouw, jury politieke
prent, postbus 859, 1000 AW Amster
dam. Naam en adres aan de achterzijde
vermelden. Voor geplaatste prenten is er
een boekenbon.
Deze regel houdt echter ook weer niet
in dat elke werkloze drie maanden
zou moeten wachten voordat hij of zij
vrijstelling krijgt van de verplichting
zich beschikbaar te houden voor een
nieuwe baan en daar ook zelf via
sollicitaties acties naar te zoeken.
Aan de andere kant moeten de uitke
ringsinstanties wel scholing overwe
gen voor iedereen die langer dan drie
maanden werkloos is.
De werkgroep vindt verder dat scho
lingen van korter dan anderhalf Jaar
in het algemeen gehonoreerd moeten
worden met behoud van uitkering.
Een in scholing zijnde werkloze die
echter eenmaal een passend startni
veau heeft bereikt, kan genoopt wor
den ermee te stoppen zodra zich pas
send werk aandient. Ook kan worden
verlangd dat de scholing desgewenst
maar ln de avonduren wordt voortge
zet, zoals zovelen 's avonds bijleren.
Als de scholing wordt gevolgd ln com
binatie met werk of met behulp van
een bedrijf, zouden bedrijf, werklozè,
uitkeringsinstantie en arbeidsbureau
een „scholingsovereenkomst" moe
ten aangaan.
voor wie aan de rand van Tubbergen,
waar het dorp overgaat in boeren-
land, eens een kolossaal standbeeld
werd opgericht.
Lach en traan
Het ls deze zomer dus, een beetje
melodramatisch gezegd, zoiets als
een lach en een traan, ln dit mooie
Twentse dorp. B. en W. zitten er lelijk
mee. Ze vinden het jammer dat de
ruilverkaveling niet doorgaat B. en
W. zijn van mening dat de landbouw
daardoor achterop raakt. Dat stand
punt ls niet onder stoelen of banken
gestoken. Aan de andere kant zijn B.
en W. zeer bevreesd voor een blijvend
schisma in deze gemeenschap. In een
extra editie van De Essenbode, het
Informatieblad voor de gemeente
Tubbergen, heeft burgemeester drs
C. A. Smal geschreven: „Het ruilver-
kavellngsvraagstuk ls in de loop der
Jaren uitgedijd tot een samenlevings
vraagstuk."
De burgemeester beklemtoont dan
een weinig te sterk de rol van-de
negatieve publiciteit. Enigermate als
of de media de moeilijkheden in Tub
bergen veroorzaakt hebben in plaats
van de gemeenschap zelf. Zal er vrede
komen, wil men weer eikaars vrien
den worden, dan zal er een oplossing
moeten komen, en wel voor het totale
verschijnsel. Voor- en tegenstanders
dienen te streven naar een vergelijk
en behoren respect voor elkaar op te
brengen. B en W vinden het verstan
dig zelf een zekere neutraliteit te be
trachten. want, zeggen ze: „Het colle
ge heeft, de grote bestuurlijke proble
men onderkennend, de opstelling ge
kozen van een bemiddelend orgaan.
Te trachten het wantrouwen -tegen
elkaar weg te nemen, is een moei
zaam proces."
Rellen belóónd
Vanuit zijn neutrale positie en zijn
bemiddelende rol heeft het gemeen
tebestuur de raad geen concreet voor
stel gedaan. Intussen heeft die raad
zich uitvoerig met het wel zeer hete
hangijzer beziggehouden. Daarbij
waren vooral gedeputeerden van
Overijssel voorwerpen van kritiek.
Geciteerd werd de toenmalige minis
ter van landbouw Lardinols, die ge
zegd heeft: „Ik zou het niet graag op
mijn geweten hebben de ruilverkave
ling te doen mislukken." Zo'n vijftig
miljoen gulden is Tubbergen door de
neus geboord, „en dat noemt mijn
heer de commissaris der koningin be
weeglijke besluitvorming." Gespro
ken is van onbehoorlijk bestuur, het
succes van burgerlijke ongehoor
zaamheid en rellen die in Amsterdam
veroordeeld werden maar in Tubber
gen belóónd.
Het actiecomité, dat zich destijds zo
militant tegen de ruilverkaveling op-
stelde, houdt zich rustig. Het is tevre
den met het verloop van de dingen.
Waarom zich dus druk maken?
,,Maar," zegt woordvoerder Th. Dros
te, „als ze zouden proberen die ruil
verkaveling er toch nog door te krij
gen, dan zou Je dezelfde taferelen
krijgen als destijds, of nog wat erger."
Ruim negen jaar geleden ging
het in Tubbergen rumoeriger toe
dan nu: een beeld van de ongere
geldheden bij de stemming over
de ruilverkaveling.
Inmiddels hebben de boerenstands
organisaties ABTB en OLM. de
CBTB is in deze grotendeels r.k.
streek niet zo sterk vertegenwoordigd
handtekeningen verzameld. Van
de ongeveer 1350 landbouwers, die
bezocht werden, hebben ongeveer ne
genhonderd hun handtekening ge
plaatst, dus twee van de drie. Die zijn
B en W aangeboden. Bedoeling ervan
ls daarmee het gesprek met minister
Braks einde augustus te ondersteu
nen. Getracht zal worden er zoveel
mogelijk uit te halen voor de oplos
sing van de agrarische knelpunten.
Het raadslid Kamphuis (CDA): „Het
hangt van de resultaten in Den Haag
af of we als raad naderhand alsnog
zullen aandringen op bet ln gang zet
ten van een procedure volgens artikel
165 van de provinciewet." Vla dit
artikel zou de raad het besluit van
gedeputeerden van Overijssel om
geen plaatselijke commissie te be
noemen ter uitvoering van de ruilver
kaveling als strijdig met de toen
geldende wet ter vernietiging kunnen
voordragen bij de Kroon.
ADVERTENTIE
brengt u aan boord van ca.
1000 klassieke zeilschepen
in de Amsterdamse haven.
HM
Speciale uitgave ter
geit-genrreid van
SAIL AMSTERDAM '8a
De Boer Maritiem
Het boek begint met een serie
prachtige platen ln kleur van niet
minder mooie poppen: Alice in
Wonderland, Marleen met de ro
de schoentjes, Roodkapje, Het
kleine huisje in het grote bos met
de poppen Mary, Jo-Ann en Em
my lou, en nog een hele rij in die
trant in de schitterendste kleert
jes. Eliza uit My fair lady en Ma
ria uit The Sound of Music ont
breken niet, er zijn knuffelpop
pen bij, Japanse poppen in pas
sende kledij, prinsessen, snikken
de engeltjes, Pippi Langkous, een
heks. een schooljuffrouw, poppen
om aan de muur te hangen, om
meer te zetten, om mee te spelen
en om aan te kleden.
Een schitterend boek om te be
kijken, „Het nieuwe Poppen-
boek" van de Japanse Kyoko Yo-
neyama. Maar er moet meer ge
beuren. Niet voor niets staat er
op het omslag: 58 modellen voor
het maken van poppen. Dat lijkt
wel wat moeilijk op het eerste
gezicht, zelfs voor mensen die
van het maken van poppen hun
hobby gemaakt hebben. Want ge
zichten, haren en kleren zien er
wel wat ingewikkelder uit dan ln
de regel met zelfmaak-poppen
het geval is. Maar daar is in voor
zien. Tot en met het kleurtje op
de wangen, de zooltjes en het
materiaal dat bij het maken van
zo'n pop komt kijken staat alles
niet alleen beschreven, maar ook
uitgetekend. Het lijf moet dus
lukken als de ma(a)k(st)er de
aanwijzingen nauwkeurig volgt.
Zo gaat het ook met de kleding,
waarvan heel precieze knippatro
nen in het boek zijn opgenomen.
Patronen om na te tekenen en uit
te knippen, met lintjes, kantjes
en stroken. En als ie klaar is,
moet daar een fantasiepop, een
bekende uit een verhaaltje of een
echte Japanse pop staan, com
pleet met obi, de brede ceintuur.
Wie deze uitgave van J. H. Kok in
Kmapen voor ƒ29,50 aanschaft,
is er zeker niet aan bekocht.
Saskia en Jeroen, voor de meeste
kinderen geen onbekenden, zien
er volgens Kyoko Yoneyama zo
uit. Twee van de achtenvijftig
modellen nit „liet nieuwe pop-
penboek" om zelf te maken.
Het is wel eens anders geweest,
maar tegenwoordig zie je in de
Britse sensatiebladen geen grote
koppen meer over prinses Marga
ret. Donderdag wordt ze vijftig
jaar en dat is blijkbaar te oud
voor de roddelpers. Vroeger werd
elke stap die de prinses zette,
breed uitgemeten, maar de face
lift die ze kort geleden onderging
heeft nauwelijks enige reactie ge
wekt, terwijl zoiets voorheen gro
te opwinding placht te veroorza
ken. Margaret, eredoctor in de
muziekwetenschap, voorzitster
van tal van liefdadigheidsvereni
gingen en zaakwaarneemster van
haar en Engelands koninklijke
familie, was laatst nog op offici
eel bezoek ln Canada. In Enge
land kreeg dat bezoek vrijwel
geen aandacht en de verslagen
die ln Canada zelf werden gepu
bliceerd waren niet allemaal even
vleiend voor haar.
De boulevardbladen stortten
zich pas goed op Margaret, toen
ze in 1960 met fotograaf Tony
Armstrong-Jones trouwde. In het
begin bleef het bij fraaie familie
portretten, maar zodra het huwe
lijk mis dreigde te gaan verander
den koppen, verhalen en foto's
van toon. De voorlopige schel
ding (1976) van Margaret en Tony
en de definitieve (1978), en daar
na Margarets vriendschap met de
zeventien Jaar Jongere playboy
Roddy Llewellyn, vormden ge
liefkoosde, steeds weerkerende
kost voor de sensatiebladen. Elk
Jaar ls de hoogte van Margarets
toelage dit Jaar ruim 350.000
onderwerp van openbare dis
cussie. Dankzij de roddelverha
len zijn er altijd wel een paar die
er aan twijfelen of de prinses al
dat geld wel verdient. De critici
vergeten gemakshalve maar, dat
Margaret zich na haar scheiding
uit het openbare leven vanwege
al dat commentaar op haar per
soon heeft willen terugtrekken,
maar zich toch heeft laten over
halen haar offieële plichten te
blijven nakomen, dat ze zestig
landen officieel heeft bezocht om
haar zuster te ontlasten, en wat
voor haar persoonlijk het belan
grijkste was: dat ze omwille van
kerk en staat haar grote liefde, de
gescheiden militaire vlieger Pe
ter Townsend, heeft laten schie
ten. Was ze op haar 25ste toch
met Townsend getrouwd, dan
was Margarets leven wellicht
heel wat plezieriger verlopen.
Hoe meer de dag nadert waarop
Amerika zal uitmaken wie de
nieuwe president wordt, hoe gro
ter de belangstelling voor de ou
de cowboyfilms wordt waarin
kandidaat Ronald Reagan zijn ln
die tijd gebruikelijke, zoetige rol
len vervulde. Die belangstelling
beperkt zich al niet meer tot de
Verenigde 8taten zelf. De film
maatschappij United Artists, de
eigenaar van de Reagan-fllms,
wordt ln deze dagen door tv-
zendge machtigden uit de hele
wereld bestormd met aanvragen
voor de films, weet Elseviers Ma
gazine, dat er niet bij vertelt of
ons eigen Hilversum ook onder
de gegadigden ls. Het zijn niet
alleen de aanhangers van Rea
gan die bijzonder geïnteresseerd
zijn. Volgens het blad willen ook
politieke tegenstanders de films
draaien om het volk te waarschu
wen dat ze straks geen tweede
rangs acteur als president kiezen.
Reagan zelf wordt er blijkbaar
niet koud of warm onder. HIJ had
best een paar centen kunnen uit
trekken om de rechten van zijn
films in handen te krijgen, zodat
niemand anders ze meer mag ver
tonen, maar hij .heeft die moeite
niet genomen.
roepnaam van maken. Zo moeten
de Wlljo's, de Gerjo's, de Anjo's
en Elma's ontstaan zijn, en op die
manier krijgt de Tros er nu ook
een Wlbo tüj: Wlm Boeboom. Een
vondst van de NCRV-gids overi
gens.
De soldaat zal wel een slokje op
gehad hebben toen hij de vrouw
tegenkwam, en dat slokje ls hem
nu duur te staan gekomen: vier
maanden gevangenisstraf met
dwangarbeid plus ƒ1500 boete
heeft hij gekregen, omdat hij
schunnige taal tegen de vrouw
uitsloeg. De soldaat, 19 Jaar en
gestationeerd op de vliegbasis
van Yokota ln Japan, heeft met
zijn gedrag artikel 134 van het
militaire wetboek overtreden,
meldt de Amerikaanse leger-
krant Stars en Stripes, die er aan
toevoegt dat het nog veel erger
had kunnen aflopen: voor het
zelfde vergrijp had de jongen wel
een half jaar gevangenisstraf met
dwangarbeid, inhouding van
tweederde van zijn wedde gedu
rende dat halve jaar plus ontslag
uit bet leger wegens wangedrag
kunnen krijgen.
Je ziet het vaak dat mensen de
eerste lettergrepen van htm voor
namen samentrekken en er één