Schmidt ziet dooi tussen Oost en West Portugese oppositie eist aftreden premier )eganda hongert ondanks voldoende voedsel Spanning nu al weg op Democratische conventie Onderzoek ontvoering in Chili ïesprek VS-Moskou ophanden 'Allen' vergt meer levens Thailand treedt op tegen kinderhandel Koreaanse oppositieleider Kim morgen voor de rechter AG 13 AUGUSTUS 1980 BUITENLAND TROUW/KWARTET ONN (AFP, AP, Reuter) e moeilijkste tijd in de se- 5rt de Afghaanse crisis ver- jchterde verhouding tussen ost en West is voorbij. Dat is ►t resultaat van de ontmoe- tussen Breznjew en en Schmidt. Dit zei "westduitse bondskanselier tfchmidt in een gisteren gepu bliceerd interview. Ook kon- igde Schmidt aan dat de merikaanse minister van litenlandse zaken Muskie nnenkort een ontmoeting et zijn Russische collega romiko zal hebben. e Westduitse bondskanselier leek tt zijn opmerkingen een punt te llen zetten achter een eerder door jn gemaakte vergelijking tusssn de udige internationale politieke ver- «idlngen met die aan de vooravond m de eerste wereldoorlog. Schmidt 1 binnenkort de Poolse leider Gie- ek ontvangen in Hamburg en heeft •Ind deze maand in Oost-Duitsland ontmoeting met de Oostduitse Honecker. Schmidt noemde de jkheden in Polen meer het ge- van de wereldwijde economische dan van een falend beleid Warschau. lom zijn bezoek aan de DDR zei Schrndt dat hij wilde werken aan een wrbffcring van de economische be delingen en aan de bevordering vui bet,vrije verkeer van personen de twee landen. De Westduitse politieleider Strauss deed gisteren 0 beroep op Schmidt om een einde maken aan het bevel van de Oost leiders om te schieten op alle ,__rs die naar het Westen probe- te vjuchten. Hij bepleitte ook de rijdering van de mijnen uit het 'led tussen beide landen. iloog hmidt vertelde gisteren ook dat de Bische en Amerikaanse ministers 1 buitenlandse zaken elkaar bin- Ikort weer zullen ontmoeten. Over mieze datum en plaats wilde hij i mededelingen doen, maar hij zei dat de ontmoeting valt binnen kader van de hervatting van de loog tussen de twee wereldmach- De ontmoeting tussen Muskie en (o zal mogelijk plaatsvinden de algemene vergadering van jlfcftreiügde Naties in New Vork in aeptonber. Ze spraken voor het lkfitstmet elkaar op 16 mei in Wenen. Amerikaanse minister van buiten zaken, die onlangs klaagde !t op de hoogte te zijn gesteld van recente wijziging in de Amerikaan- tenstrategie. wordt dezer dagen n die verandering uitvoerig op de ofle gebracht. De Amerikaanse ra tten zullen in eerste instantie ge- bt worden op Russische militaire tien en niet direct meer op de be- tingscentra, zoals tot dusver. In kader van die herziening heeft de erikaanse president ook maatre- b genomen ter vergroting van de igheid van de politieke en mill tai ling van het land met het oog op mogelijke Russische nucleaire ral De Amerikaanse president dat er zodanige maatregelen wor- genomen dat de politieke en mili- t commando-structuur ook onder «me omstandigheden in stand Tussen Bonn en Berlijn bestaat ver schil van mening over de plaats van ontmoeting tussen bondskanselier Schmidt en de Oostduitse leider Ho necker eind dese maand. Het Oost duitse voorstel de tijeenkomst te houden aan een meer vijftig kilome ter ten noorden van Berlijn heeft irritatie gewekt in Bonn. Tot dusver werd steeds aangenomen dat de ont moeting aan de Oostsee sou plaats vinden. Schmidt sou nu gedwongen *ijn te reisen via Oost-Berlijn wat uitgelegd sou kunnen worden als een erkenning van Berlijn als hoofdstad van de DDR. Een reis via West-Ber- lijn sou de Oostduitsers echter node loos irriteren. Ter voorbereiding van zijn ontmoeting met de Westduitse bonds kanselier Helmut Schmidt had de Oostduitse leider Honecker dezer dagen op de Krim een ontmoeting met de Russische president en partijleider Breznjew (links). Van onze correspondent LISSABON De Portugese socialistische partij wil een buitengewone bijeenkomst van het parlement en het aftreden van de eerste minister. De socialistische partij reageert hiermee op de beschuldigingen van fraude van het communistische dagblad O Diario tegen premier Sa Cameiro. Het dagblad publiceert al sinds een maand uitvoerige documentatie en fotocopleén die zouden bewijzen dat Sa Cameiro zich schuldig heeft ge maakt aan het verdonkeremanen van meer dan een half miljoen gulden. Dat bedrag zou door hem en zijn broer in 1974, kort voor de anjerrevo lutie, van een Portugese bank zijn geleend voor speculaties op de effec tenbeurs. Omdat ten gevolge van de revolutie de aandelen klederden en de beurs tenslotte gesloten werd, wa ren de gebroeders Sa Cameiro niet meer in staat hun schulden terug te betalen. Met medeplichtigheid van de later naar Brazilië uitgeweken bankdirecteur Hotremann Roquete zou de schuld nog voor de nationali satie van de banken via een fraudu leuze boekhouding verdwenen zijn. daan ais communistische laster. Ook na de uitvoerige publikaties van het dagblad werd niets concreet tegenge sproken. Sa Cameiro ontkende Rekenschap fening „Het bevreemdt mij zeer", zei socia listenleider Mario So ares gisteren, „dat Sa Cameiro zelf niet het initia tief tot een parlementair onderzoek genomen heeft." Volgens Mario Soa- res zou Sa Cameiro zelf ontslag heb ben moeten vragen om een onpartij dig onderzoek te garanderen. „Maar de eerste minister stelt zich boven de regels: hij legt aan niemand reken schap af. zelfs niet aan de publieke opinie" aldus Soares. Premier Sa Carneiro en woordvoer ders van de regeringscoalitie hebben tot nog toe de beschuldigingen afge- CORPUS CHRISTI (UPI, AP) De wervelstorm Allen heeft op het Caribische eiland Haïti honderdveer- AffrpHpn tig doden meer gekost, naar eerst nu is bekend geworden. Daarmee komt het totaal aantal doden op dit eiland op 220 en het totale aantal slachtof fers van de wervelstorm op 275. Be halve op Haïti vielen slachtoffers in St. Lucia, de Dominicaanse Repu bliek, Jamaica, Guadeloupe, Cuba en in de Amerikaanse staten Louisiana en Texas. slechts enige schuld bij welke bank dan ook uit te hebben staan. Het is nog maar de vraag of de orde commissie van het Portugese parle ment het verzoek om een buitenge wone zitting zal goedkeuren. De rege ringscoalitie heeft in die commissie een (wankele) meerderheid. Krijgen de socialisten een meerderheid ach ter zich, dan is het niet uitgesloten dat de regering Sa Cameiro op nog geen twee maanden voor nieuwe par lementsverkiezingen ten val wordt gebracht. Door Maarten Huygen NEW YORK „Het is al voorbij" zei iedereen teleurgesteld. Aan het begin van de Democratische conventie in de Newyorkse Madison Square Garden had president Carter het eerste gevecht om zijn herverkiezing zonder slag of stoot gewonnen. Hij heeft zich verzekerd van de Democratische kandidatuur nu de afgevaardigden zich moeten hou den aan de resultaten van de voor verkiezingen. En dat betekent dus een ruime meerderheid voor de president. Want de bekende koe handel op de politieke conventies is niet meer toegestaan. De discussie over de stemregels en met name „rule F3c" was rumoe rig. Voor- en tegenstanders van de open conventie brulden door el kaar heen maar het uiteindelijke resultaat was een ruime meerder heid van 1936 tegen 1390 tegen de open conventie. Carter had zijn afgevaardigden flink onder druk gezet en dat had zijn vruchten afgeworpen. Senator Edward Kennedy beken de zijn verlies ruiterlijk en zag verder af van de kandidatuur. „Ik ben een realist en ik weet wat het resultaat betekent. Ik heb presi dent Carter opgebeld en hem ge luk gewenst Mijn streven naar de Democratische kandidatuur is voorbij." Kennedy kon echter nog niet beloven of hij president Car ter zal gaan steunen ln de verkie zingscampagne. En zijn afgevaar digden heeft hij ook nog niet hele maal vrijgelaten. Zij moeten Kennedy helpen om zijn economische plannen in het verkiezingsprogramma te krijgen. Carter zal de verliezer wel een troostprijs willen geven maar het heeft in de praktijk weinig zin. De president heeft de afgelopen vier Jaar bewezen dat hij zich weinig gelegen laat liggen aan pro gramma's. Kennedy's economische stok paardjes kosten de regering veel geld en dat is precies wat de meer derheid in het Congres niet wil. Er waait momenteel een gure conser vatieve wind van bezuinigingen door Washington. Bovendien heeft de president niet de volledige invloed op het econo misch beleid. Hij heeft bij voor beeld te maken met een instituut als de Federal Reserve van de centrale bank van de VS. Deze bepaalt onafhankelijk van Carter de rentevoet. De hoge rentevoet van het afgelopen voorjaar was gedeeltelijk de oorzaak van de Senator Ted Kennedy grote werkloosheid. Als krediet duur is wordt er minder uitgege ven en is er ook minder te doen. Kennedy heeft die rentevoet altijd gekritiseerd maar het Is de vraag of Paul Volcker, de „Zijlstra" van de VS, hem verder omlaag wil ha len. Elke regeringsleider wil als hij herkozen wil worden liever geld uitgeven dan sparen maar het valt te betwijfelen of Volcker de presi dent daarin wil steunen. Hij be strijdt liever de inflatie maar dat is niet populair. Het aandeel voor Kennedy in het verkiezingsprogramma is dus een doekje voor het bloeden. Er kun nen prachtige beloften ln staan over voortzetting van het voedsel- bonnenprogramma en een betere gezondheidszorgverzekering maar ln werkelijkheid zal dat niet uitko men. Kennedy zal Carter niet van harte steunen maar de sterke loyaliteit aan de Democratische Partij zal hem dwingen tot een vergelijk. Slappe stemming Er was gisteren veel gejuich te horen in de conventiehal maar de stemming was slap vergeleken bij de vreugde orgie van enkele we ken terug bij de Republikeinen. De toespraken roepen op tot een heid en solidariteit maar het blijft slechts aan de oppervlakte. Daar onder liggen de diepe menigsver- schillen over de aanpak van de problemen van de VS. Niemand steunt Carter van harte en ook al heeft de progressieve vleugel onder leiding van Kenne dy nog niet helemaal opgegeven, onder druk van Carter en bij ge brek aan beter hielden de afge vaardigden maar vast aan het op gedrongen loyaliteitsbeginsel. De beweging van de open conven tie was pas heel laat op gang geko men en zij bestond hoofdzakelijk uit studenten die weinig over wicht hebben op de afgevaardig den. Spotters spraken zelfs van „een Democratische geboorte golf'. De gedelegeerden twijfelden en beriepen zich vaak op het feit dat ze niet als verraders willen worden beschouwd. „Als Je ie mand alleen sprak kon hij volledig met je meegaan. Maar zag je hem in een groep collega's dan wilde hij niets met je te maken hebben," klaagde een vrijwilligster van de open conventiebeweging. En een ander: „Het was een duidelijk voorbeeld van de macht van het presidentschap." Verwant Het Kennedykamp had niet zo veel toegang tot de conventie als de medewerkers van Carter. Bo vendien vond men dat de bewe ging te duidelijk verwant was met Kennedy. Veel van de twijfelaars hadden dan ook een andere voor keur maar het initiatief van bij voorbeeld een Edmund Muskie voor een open conventie werd op het laatste moment door zijn gro te baas geblokkeerd. Volgens de aanhangers van de open conven tie zal „rule F3C" in 1984 weer worden afgeschaft en heeft de pre sident bij deze conventie met een kanon op een vlieg geschoten. Ook de traditionele tegenconven- tie van linkse groeperingen buiten Madison Square Garden heeft geen bezieling. Het gebrek aan een alternatief heeft ook hen aange tast. En dat is een fel contrast met de wilde demonstratie van 1968 in Chicago. De storm die al aanzienlijk in kracht is afgenomen raasde gisteren boven het noorden van Mexico, dat overi gens nog met aanzienlijke waterover last te kampen kreeg evenals de Ame rikaanse staten Texas en Louisiana. Een booreiland in de Golf van Mexi co, waarvan de vijftig bewoners eer der waren geëvacueerd wegens de storm, is spoorloos verdwenen. Een helikopter zocht uren lang vergeefs. De socialisten vinden het aftreden van de regering noodzakelijk omdat er volgens hen geen enkele waarborg meer is voor een eerlijke verkiezings strijd. Behalve het „Watergate van Sa Craneiro" werden door Mario Soa res nog andere corruptieschandalen genoemd. Bovendien wees hij op de partijdige benoemingen bij de staats media, met name de radio en televi sie. Tenslotte nemen de socialisten het de regering zeer kwalijk vorige week een officieel onderhoud te heb ben georganiseerd met de presidents kandidaat van de regeringscoalitie, generaal Soares Carneiro. Terwijl Sa Carneiro nauwelijks contact onder houdt met de zittende president. Ra- malho Eanes, werd Soares Carneiro officieel door de regering ontvangen en van de belangrijkste staatszaken op de hoogte gebracht SANTIAGO (AFP, Reuter) Illegaal optredende Chileense politieagenten zijn verantwoorde lijk voor recente ontvoeringen van studenten die verdacht worden van linkse sympathiën. In verband daarmee is het hoofd van de Chileense politie, generaal Ernesto Baeza afgetreden. midden september tot midden «mber zullen alle landen van de V0 een grootscheepse oefening Wen onder de codenaam „Autumn je". Het gaat om een totaal van entwmtig manoeuvres van Noord- irwegen tot Turkije. In het kader die oefening zullen de Amerika- teer troepen van de Verenigde »Vn naar Europa overvliegen. GENEVE (Renter, AF, AFP) Thailand gaat iets ondernemen tegen de verhandeling van kinderen als slaafjes. Een functionaris van het ministerie van arbeid heeft door laten schemeren dat er actie zal worden gevoerd op het centrale station van Bangkok waar kinderen uit het arme noordoosten van het land worden verhandeld. Vandaar gaan ze dan naar fa brieken, bordelen en massageinstituten. De kwestie van de kinderslavernij kwam gisteren aan de orde in een hoorzitting van de mensenrechten commissie van de Verenigde Naties. Het Britse ge nootschap tegen de slavernij en de in Londen geves tigde organisatie voor de rechten van minderheden hadden de VN-commissie gevraagd op te treden tegen de Thaise praktijken. Volgens het genootschap werken er in Thailand 3,5 miljoen kinderen maar volgens de autoriteiten in Bangkok zijn het er „slechts" een miljoen. Voor een geschokte commissie deed de Britse maat schappelijk werker Timothy Bond gisteren verslag over een missie van vijf maanden in Thailand. Hij had daarbij twee jongens van twaalf en dertien jaar gekocht voor zeventig gulden van een beroepskinder- handelaar. De kinderen had hij vervolgens weer teruggebracht naar hun dorp. „Ik heb het verkoop contract en de kwitantie nog bij me," aldus Bond. Volgens hem gaan er in de droge periode (tussen november en april) zo'n vijfhonderd kinderen per week van de hand op bet station. Die zijn of al in Noordoost-Thailand opgekocht of ze worden door de ouders verkocht die om contant geld verlegen zitten. Bond beschouwt de armoede in het noordoosten als de hoofdoorzaak van de handel en hij heeft de VN opgeroepen dit gebied hulp te verlenen bij de irriga tie van het gebied en de ontwikkeling van plaatselij ke industrie. Het bericht van de Illegale ontvoerin gen werd gisteren bekend gemaakt door de Chileense regering. Oeneraal Pinochet deelde mee dat een onder zoek zal worden ingesteld naar de daders en dat zij berecht zullen wor den. Chileense gerechtelijke autori teiten stellen een onderzoek ln naar de ontvoering van twee journalisten en zes studenten die door onbekende mannen werden ontvoerd bij ver schillende gelegenheden tussen 18 en 30 juli. De opgepakte personen wer den ondervraagd over hun bindingen met linkse organisaties Een van hen kwam daarbij om het leven door de verwondingen die hem door de onder vragers waren toegebracht. Wel wer den alle anderen na verloop van tijd weer vrijgelaten. Inmiddels is al vast komen te staan dat de ontvoerders, die zich tegen over hun slachtoffers aandienden als het „commando voor het wreken van martelaren", leden van de Chileense politie waren met extreem rechtse opvattingen. Het ontslag van generaal Baeza, die sedert de staatsgreep van 1973 hoofd van de Chileense politie was, komt drie weken na het vertrek van gene raal Orlanier Mena, hoofd van de Chileense inlichtingendienst (CNI), de nieuwe versie van de voormalige, beruchte DINA. Het ministerie van binnenlandse zaken heeft nu een spe ciale rechter belast met het onder zoek naar de weinig verheffende ge beurtenissen. Onder de slachtoffers van de actie van de politiemensen bevonden zich Guillermo Hormaza- bal, woordvoerder van kardinaal Raul Silva Henrlquez en Mario Ro mero Estrada, die de leiding heeft van een radiostation van de kerk. SEOEL (UPI, AFP) In de Zuidkoreaanse hoofdstad Seoel begint morgen het proces tegen de 54-jarige oppositieleider Kim Dae Jung, die wordt beschuldigd van een poging tot een staatsgreep. Samen met drieëntwintig anderen zal hij voor een militaire rechtbank moeten verschijnen. Kim kreeg het afgelopen weekeinde voor het eerst sedert zijn arrestatie in mei toestemming om met zijn vrouw en met een hem toegewezen advocaat te praten. Mevrouw Kim deelde na afloop van het gesprek met haar man mee, dat ze niet veel fiducie had in de advocaat. „Hij verschilt bijna niet van de advocaat van de regering. We hebben niet om hem gevraagd," zo zei se. Het vonnis over Kim zal geveld worden door vier generaals en hij maakt kans op de doodstraf. Zijn 23 medegevangenen staan op mindere beschuldi gingen terecht, waarvoor ze overigens altijd nog levenslange gevangenis straf kunnen krijgen. De Japanse minister van buitenlandse zaken Masayosji Ito heeft de Zuidko reaanse regering gewaarschuwd dat een terechtstelling van Kim een wig zou drijven in de betrekkingen tussen Korea en Japan. De Japanse regering heeft zich de afgelopen dagen herhaaldelijk bezorgd getoond over het lot van de dissidente Kim, die enkele jaren geleden door leden van de Zuidkore aanse inlichtingendienst uit een Japans hotel naar Zuid-Korea werd ont voerd. Nico Kussendrager r bestaat op het ogenblik geen veiligheid in Oeganda, en de regering rft geen macht Bandieten maken het land onveilig." Als om haar orden kracht bij te zetten werd Melissa Wells zelf overvallen in famoja, in het noorden van Oeganda. Ze moest haar auto afgeven iar kwam er verder zonder kleerscheuren af. Us is voormalig Amerikaans ambassa- T in een aantal Afrikaanse landen, en tegenwoordigt nu de Verenigde Naties in tnda. Enkele weken geleden nam ze aan een vergadering van VN-vertegen- wiigers uit de hele wereld in de Tunesi- k hoofdstad Tunis. ar vertelde ze me dat de droogte in janda min of meer voorbij is, en dat er "kg voedsel beschikbaar is om de ergste te lenigen. Toch sterven per dag nog "tallen mensen tengevolge van de nger. 11 grote probleem is het voedsel veilig in hongerende gebieden te krijgen. Kara- pa is een. uithoek van Oeganda, bij het Mandenpunt Oeganda-Kenia-Soedan. *«gen ernaar toe zijn slecht en er zijn te vrachtwagens beschikbaar. Boven hals de chauffeurs van de vrachtwagens zonder begeleiding op pad worden ge stuurd, verdwijnt het voedsel op de zwarte markt Gedwongen door pure honger vallen mensen voedseltransporten aan, voorzover zij daartoe nog in staat zijn. Want duizen den uitgemergelde Oegandezen kunnen nauwelijks nog een stap verzetten en wach ten slechts op de dood. „Van dit soort aanvallen kun je eigenlijk niets zeggen," aldus Melissa Wells. „Moet je de mensen vertellen dat enkele tientallen kilometers verderop nog meer honger wordt geleden?" In goed Nederland vertaald: „Het hemd is nader dan de rok". En als zo vaak bij voedselhulp, trekken de hongerlijders in de meest afgelegen gebieden aan het kort ste eind. Veedieven Oeganda kampt voorts met ongediscipli neerde, zich vervelende militairen zowel Oegandezen als leden van de Tanzaniaanse „bevrijdingsmacht" die regelmatig de bevolking bedreigen. En dan zijn er in Kara- moja ook nog de veedieven. Niet alleen Oegandezen maken het gebied onveilig, maar ook wat mevrouw Wells noemt .internationale stammen" als de Turkana, die zich weinig aantrekken van de niet of nauwelijks aangegeven grenzen. Diefstal van eikaars vee, aldus de VN-verte- genwoordigster, is een oude traditie in Afri ka. waarbij iedereen wist aan welke regels hij zich had te houden. Daarvan is nu wei nig meer over, en moord en doodslag zijn aan de'orde van de dag. De rovers zijn voor een deel soldaten van de verdreven dictator Idi Amin. Zij beschikken nog over hun eigen wapens, of over tuig uit een leegge roofd wapenarsenaal in de stad Moroto. Tijdens hun terugtocht beroofden de Amins soldaten de Karamajong ol van een groot deel van hun vee en kreeg de bevolking niet de kans te zaaien en te oogsten, wat naast de droogte een belangrijke oorzaak is voor de tekorten. Gebrek aan veiligheid en aan vervoer is volgens Melissa Wells de grootste hinder paal om de huidige nood te lenigen. Dat er voldoende voedsel beschikbaar is. is voor een groot deel te danken aan de inzet van de zeer energieke en onvermoeibare mevrouw Wells zelf. Zij stuurde, toen de nood het hoogst was, telegrammen naar het hoofd kwartier van de VN met de vraag of „de volkerenorganisatie was opgericht om men sen te laten sterven." Er kwam voedsel. Enige weken geleden in Tunis was mevrouw Wells nog redelijk optimistisch over verbe tering van de hulpverlening aan Oeganda. „We hebben een verplichting aan de men sen. Zij lijden en moeten geholpen worden." Steun Van dat optimisme is nu weinig meer over. In overleg met mevrouw Wells heeft de VN besloten alle steun stop te zetten, nadat zwaar bewapende bandieten een konvooi van vijf trucks in Karamoja hadden over vallen. Volgens mevrouw Wells, in een ge sprek met het Amerikaanse persbureau As sociated Press, zullen de activiteiten niet hervat worden voordat „er een duidelijke verbetering in de veiligheidssituatie komt" Andere hulporganisaties zijn verontwaar digd over de beslissing van de VN. „De toestand is niet ineens onveiliger gewor den," wordt gezegd. „Het blijft hier riskant, maar Je kunt de mensen niet aan hun lot overlaten. De VN heeft zich laten lelden door één incident" Kennelijk de druppel Een jongetje met een broertje of zusje op de rug wacht op een hap eten in Moroto, in het district Karamoja. die de emmer deed overlopen. Onder-secre- taris-generaal Abdoulrahim Abby Farah is door Kurt Waldheim persoonlijk naar Oe ganda gestuurd om te kijken welke maatre gelen genomen kunnen worden. De onveiligheid ln heel Oeganda, maar vooral in Karamoja, maakt het doorgaan van de verkiezingen over zeven weken ui terst onwaarschijnlijk. Er zijn geen stem bussen en er kunnen geen kandidatenlijs ten worden gedrukt, er zijn stembureaus nodig en het personeel daarvan moet wor den vervoerd. Allemaal onmogelijk in Oe ganda vandaag de dag. Bij het voorbereiden van de verkiezingen verleent het ontwikkelingsprogramma van de Verenigde Naties (UNDP), waar Melissa Wells aan het hoofd staat, technische assis tentie. Ook wordt geholpen bij het herstel van de luchthaven Entebbe, en het verbete ren van de elektriciteitsvoorziening in het land. Op papier ten minste. „Er is geen ontwikkeling mogelijk zonder veiligheid," aldus Wells. „Aan ontwikkeling, aan de opbouw van Oeganda komen we op het ogenblik niet toe. We zijn al blij als we voedsel, als pure noodhulp, alleen maar om mensen in leven te houden, en zonder dat het verder iets bijdraagt aan ontwikkeling, op tijd op de bestemde plaats kunnen krijgen."

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1980 | | pagina 7