§Geen sfeer en spanning
bp eenzijdige Spelen
Adelaar grijpt weer mis
Geachte heer Popow,
ioogschutters blijven
|n top klassement
Dpen Spartakiade kent geen helden
Cijfers van
de spelen
Judoka ook in open klasse in eerste ronde gewipt
Ierse official:
zelfverbranding
op Rode Plein
-^NDA
NDAG 4 AUGUSTUS 1980
SPORT
TROUW/KWARTET
•«I
r Johan Wotdendorp
BOSKOU De Sowjet-Unie heeft de Olympische Spelen
[ekregen, die het verdiende: geen sfeer, nauwelijks spanning
i een dodelijke eenzijdigheid. Het Russische volkslied viel
ker te beluisteren dan een tophit op Hilversum 3. De
istduitse nationale hymne was een geslaagde alarmschijf, al
l het lied nooit de absolute top bereiken. Rusland, dat in
76 in Montreal 47 gouden medailles won, vijzelde dat totaal
i eigen huis royaal op. In het klassement van de eerste tien
lomineerden Oosteuropese naties en Cuba, een trouwe vriend
i de Sowjet-Unie en derhalve een land, dat de sport in de
atschappij een centrale plaats geeft.
;t recht was er in Moskou sprake
een open Spartakiade. Tussen de
innen en vrouwen, die de medailles
tten, viel geen held of heldin te
itdekken, de toeschouwersmassa
st het zonder echt aansprekende
■n stellen. Marathonloper Cier-
ilci was, ook al won hij het zwaar-
atletieknummer twee keer, geen
ia. De Britse tienkamper Daley
impson kwam qua populariteit en
aliteit in de verste verte niet bij
ice Jenner, die in Canada het hoge
van 8618 punten bijeen
ichraapte. Bij de zwemmers werd
rergeefs naar tenminste de evenknie
ran Mark Spitz en Cornelia Ender
|ezocht. En welke niet-atletieklief-
hebber weet over pakweg een maand
nog wie Myruts Yifter is? Of Gerd
'Hfessig, die in het ernstig gedevalu
eerde hoogspringveld een wereldre-
cord brak?
;t heeft weinig zin om de takken
sport stuk voor stuk te analyse-
in. Wat vooraf bekend was. werd op
Spelen bevestigd. Met name het
key en de paardesport hadden
te onder de boycot te lijden,
it de wedstrijden tot ware kluchten
melodrama's uitgroeiden. Zimbab
we, na het opstappen van de blanke
^minderheidsregering van Ian Smith
roor het eerst sinds jaren weer op een
Wereldwijd sportevenement verte-
Enwoordigd, kon zowaar het hockey-
ud bij de dames winnen. Een iet-
t vertekende situatie overigens,
lat de ploeg uit louter Engelse
itschoolmeisjes bestond. En tot
ft knollen toernooi werden roodjas-
>n toegelaten, die op Nederlandse
ivrinciale concoursen nog door de
zouden vallen. Tot verdriet van
paarden, die door het onvermogen
sommige ruiters op letterlijk
itachtige wijze over de hindernis-
werden gejaagd.
Ierland ontpopte zich, zoals viel te
ten, als het Tanzania van Eu-
ipa Bladvulling dus. De zilveren
medaille van Gerard Nijboer op de
'marathon kreeg terecht een gouden
glans, de bronzen plak van judoka
Henk Numan, ex-aequo met de Oost-
Lorenz in de halfzwaarge-
htklasse, werd als normaal geac-
terwijl de damesestafette-
j (4 x 100 meter) bij het zwem-
de derde plaats in de schoot
j geworpen dank zij de absentie
Amerikanen en Westduitsers en
t diskwalificatie van het Russische
Het bereiken van finale-
laatsen is in de ogen van de schei-
keuzeheer Bram Leeuwenhoek
let toekomstbeeld. Afgezien van het
Vit, dat hij daar gelijk in heeft, kun je
afvragen of je daar zo problema-
en meelijwekkend over moet
Zo daartoe de wens zou bestaan, is
het duidelijk, dat Oost-Duitsland
nooit kan worden ingehaald. De arge
loze Rus, die vond, dat Nederland
maar eens een voorbeeld aan de DDR'
moest nemen, is gewoon op de beken
de, eenzijdige manier ingelicht. Voor
de achtergrondverhalen is hij op
Sowjet-sport of, als hij Duits leest,
Neues Deutschland aangewezen. In
de communistische landen. Inclusief
Cuba, is sport niet alleen een recht,
maar ook een plicht van het volk. Met
andere woorden: wettelijk is gere
geld, dat iedere burger goed voor zijn
lichaam dient te zorgen. Dat de lei
ders er ten aanzien van hun topspor
ters (die immers tot het lichtende
voorbeeld moeten dienen) andere,
minder ethische principes op na hou
den. blijft voor het volk gewoon ver
borgen.
In verplichte trimuurtjes schuilt in
principe weinig kwaads. Anders is
het, wanneer de trots van het land
met behulp van anabole steroïden en
testosteron (mannelijke hormonen)
hoog wordt gehouden. Dat er uit de
2468 dopingonderzoeken geen posi
tieve gevallen te voorschijn kwamen
(in Montreal vijf) is op zijn zachtst
gezegd misleidend. De Engelse do-
pingspecialist Beckett deed daarover
op onthullende wijzen een boekje
open. ,,Een atleet kan tot drie weken
voor het begin van een sportevene
ment doping gebruiken en vervolgens
testosteron tot zich nemen," aldus
het lid van de medische commissie
van het IOC. „Oeen enkel laboratori
um kan dan iets vinden. Het is een
geweldige lacune in de dopingcontro
le, dat dit tot de mogelijkheden van
het ontduiken van een gericht onder
zoek behoort. Maar volgend Jaar ho
pen we er een oplossing voor te heb
ben gevonden."
Nederlandse topsporters zijn, zo is tot
dusver altijd gebleken, verstandig ge
noeg om zich niet tot dit soort prak
tijken te laten verleiden. Het heeft
daarom geen zin om de concurrentie
met de Oostbloklanden op te zoeken.
Zeker, waar het op de Olympische
Spelen altijd een strijd tussen profes
sionals (in dienst van de staat) en
amateurs betreft. Oroot-Brittannië
en Zweden hebben niettemin enkele
prioriteiten aan topsportbeoefening
gegeven door de bovenlaag in staat te
stellen aan specifieke sportacade-
mies te studeren. Een blauwdruk der
halve van het Amerikaanse systeem.
De beloning was er naar: respectieve
lijk vier en drie gouden medailles.
Maar tegenover het geweld van de
Sowjet-Unie, Oost-Duitsland en in
normale gevallen de Verenigde Sta
ten valt ook dat onder de noemer
..rommelen in de marge". Ten aan-
Boksen
Pspiercewtcht. finale: 1 SJamll Sabirov (Sow). 2
Hlpollto Ramos (Cub). 3. Ismail Mouslafov (Bul)
en Byong Uk LI (N-Kor>.
Vlletsewlcht, finale: 1 Petar Lesaov (Bul). 2
Viktor Mroslanjenko (Bow), 3. Janusz Varedl
(Hon) en Hugh Russell (Ier).
Bantamgewlcht. finale: 1 Juan Hernandez (Cub).
2. Bernardo Jose Plnango (Ven). 3. Michael Antho
ny (Ouy) en Dlmitru Clpera (Roe)
Vedergewleht. finale: 1 Rudl Ftnk (DDR). 2
Adolfo Horta (Cub). 3. Krayztof Kosedovskl (Pol)
en Viktor Rlbakov (Sow).
Lichtgewicht, finale: 1 Herrara (Cub). 2. Victor
Demlanenko (Sow). 3 Richard Nowakowskl
(DDR) en Kazlmerz Adach (Pol).
Lichtweltergewlcht, finale: 1. Patrtzlo Oliva (Ita).
2. Serlk Konakbajev (Sow). 3. Anthony Willis (OB)
en Jose Agullar (Cub).
Weltergewlcht, finale: 1. Anres Aldama (Cub), 2
John Mugabl (Oeg). 3. Karl Heinz Krijger (DDR)
en Kazlmierx Sczerba (Pol).
Zwaarwelter, finale: 1. Armando Martinez (Cub).
2 Aleksander Kosjkln (8ow). 3. DeUef Kaestner
(DDR) en Jan Franek (T»j).
Middengewicht, finale: 1 Jose Oom(Cub). 2.
Viktor Savtsjenko (Sow). 3. Valentin SUaghi (Roe)
en Jerzy Ryblcki (Pol).
Halfswaargewlcht. finale: 1 Slobodan Kacar
(Joe). 2. Pawel Skrzecz (Pol). 3. Herbert Baucb
(DDR) en Rlcardo Rojas (Cub).
zwaargewicht, finale: 1. TefUo 8tevenson (Cub).
2 Pjotr Zajew (Sow). J. latvan Leva! (Hon) en
Fanghaengel (DDR)
Boogschieten
Vrouwen, eindstand: 1 Keto Loaaberldze (Sow)
3491 punten. 2. Natalia Boetoezova (Sow.) 2477 3
Paivi Menluoto (fin) 2449. 4 Zdenka Padevetova
(TsJ) 2405 5 Owang Sun O (NKo) 2401 6. Carry
Florts (Ned) 2382 7 Maria Szellga (Pol) 2365 8
Lotti Tschanze (Zwl) 2348
Mannen, eindstand 1 Tomi Polkolainen (Flnl
2455 punten 2. Boris Isasjenko (Sow) 2452 3
Glancarlo Ferrari (Ita) 2449 4. Mark Blenkarne
(OB) 2448 5 Bela Nagy (Hon) 2446. 6. Vladimir
Esjejev (Sow) 2432. 7 Kyostl Laasonen (Fin) 2419.
8. Tin) Renters (Ned) 2418.
Judo
Alle categorieën, eindstand: 1. Dietmar Lorenz
(DDR). 2 Angelo Pariil (Fra). 3. Anreas Ozsvar
(Horn en Arthur Mapp (OB). De Nederlander Peter
Adelaar werd In de eerste ronde kansloos uitge
schakeld door Mapp
Kano
Mannen. K-l 1600 meter finale: 1 Rudiger Helm
(DDR) 3 48.77. 2. Alain Lebaa (Fra) 3.50.20. 3. Ion
Birladeanu (Roe) 3.50,49. 4 John Sumegi iAus)
3.50.63. 5 Ores te Pern (Ita) 3.51.95. 6 Felix Masar
(Ts)> 3.52.10. 7 Milan Janlc (Joe) 3.53.50. 8. Ian
Gordon Ferguson (N-Ze) 3.53.78.9. Anders Anders-
son (Zwe) 3 54.54 De Nederlander Jan Baayens
werd in de halve finale uitgeschakeld.
Manaen. K-2 1006 meter, finale: 1 Sowjet-Unie
(Vladimir Parfenovitsj en Serge] Tsjoekraj)
3 26.72. 2 Hongarije 3 28.49. 3 8panje 3 28.66. 4
Roemenië 328.94. 5 Oost-Duitsland 3.31.02. 6.
Cuba 3 31.12. 7 Nederland (Ron Stevens en Oert
Jan Lebbink) 3S3.18. 8 Nieuw-Zeeland 3.33.83. 9.
Italië 3.52.32
Mannen. K-4 1000 meter, finale 1 Oost-Duitsland
3 18.78. 2 Roemenië 3.15.35. Bulgarije 3 15.46. 4.
Polen 3.16.33. 5. Hongarije 3 17.27, 6. Frankrijk
3 17.60. 7. 8owJet-Unie 3 19.83. 9. Australië 3 19 87.
9 Zweden 3 20.74 Het Nederlands K-4 equipe
(Stevens. Baayens. Lebbink en Van Weerdenburg)
werd in de halve finales uitgeschakeld
Mannen, e-1 1006 meter, finale: 1. Loebomir Loe-
benov (Bul) 4.12.38 2. Sergw] Postrekhln (Sow)
4.13.53 3. Eek hard Leue (DDR) 4.15.02. 4. LJbor
Dvorak (TsJ) 4 15.25 5. Llpal Varabejev (Roe).
4 16.66 6 Tlmo Oroniund (Fin) 4.17.37. 7. Thomas
Falk (Zwe) 4.20,66 8 MaUJa LJubek (Joe)4.22.40.9.
Tamas Wlchmann (Hon) 4 45.30
Mannen. C-2 1000 meter, finale: 1 Roemenië (Ivan
Potzalsjln en Torna 8lmlnov) 3.47.65 2. Oost-
Duitsland 3.49.93. 3. Sowjet-Unle 3.51.28. 4 Joe
goslavië 3.51.30 5. Tsjechoslowaklje 3 52.50 6.
Polen 3.53.01. 7. Bulgarije 3.53.89 8. Hongarije
3.54.31. 9. Zweden 3.58.62.
Paardesport
Springtoernool. finale: 1. Jan Kowalczyk (Pol), 2
Nikolai Korolkbov (Sow). 3. Jeaquln Perez Herat
(Mex)
Voetbal
Finale: Ts Jee hollow aklJe-Ooat Duitsland 1-0.
Medaille-tabel
goud zilver brons totaal
1. SowjetUnie.80 69 46 196
2. Oost-Duitsland47 37 41 125
3. Bulgarije8 16 16 40
4 Cuba8 7 5 20
5. Italië8 3 4 15
6 Hongarije7 10 15 32
7. Roemenië6 6 13 25
8. Frankrijk6 5 3 14
9. Groot Brittannië5 7 9 21
10. Zweden 3 3 6 12
30. Nederland0 12 3
Tegen een achtergrond van vlaggen en het kleurige Moskouse vak,
wordt de Olympische vlag uit het Lenin-stadion gedragen.
zien van Engeland moet er bij worden
aangetekend, dat toevallig aanwezig
talent (Coe en Ovett) voor de helft
van de gulden buit zorgde.
Willen de Olympische Spelen niet
vervallen ln een drielandenontmoe-
ting, dan zal het IOC zich schrap
moeten zetten voor een opwaartse
nivellering. Binnenkort gaat de com
missie Daume zich over de herziening
van de befaamde amateurregel 26
buigen. De Westduitser wil het voor
stel lanceren om de Spelen een meer
open karakter te geven. Met andere
woorden: de status van non-amateur
(om als liefhebber geloofwaardig te
blijven, mag hij een bepaalde jaar
lijkse vergoeding voor zijn sport ge
nieten) wordt aangepast aan de actu
ele situatie. Veel zal het niet helpen.
Dat geldt ook voor het plan, dat de
FIFA (internationale voetbalfedera
tie) in de maak heeft: Olympische
elftallen mogen uitsluitend uit spe
lers tot 23 Jaar bestaan. De Spelen
worden pas het eerlijkst, wanneer ie
dere topsporter, professional of niet,
in het zweet des aanschljns van het
Olympisch vuur op medalllejacht
kan gaan. De Oosteuropese inbreng
in het IOC-annex daarmee alle Afri
kaanse landen, die ook ieder hun
stem hebben is te groot om een
dergelijke revolutie te ontketenen.
De Verenigde Staten zorgen er nor
maliter voor, dat er niet elke vier jaar
sprake is van een open Spartakiade.
MOSKOU In de strijd van de gro
ten heeft de grootste. Peter Adelaar
(2 meter 13) zich weer niet kunnen
mengen. Net als in de klasse van de
zwaargewichten ging de Amsterdam
se reus er in alle categorieën uit in de
eerste ronde. Tegen de Brit Arthur
Mapp, een nieuwe tegenstander voor
Adelaar, maar geen onbekende in het
internationale judo.
Mapp overleefde de schiftingen niet
en dat betekende een teleurstellend
einde voor Adelaar, die zich meer dan
wie ook internationaal grillig mani
festeert, Topprestaties bij Europese
kampioenschappen, zoals ruim vier
jaar geleden in Helsinki, derde plaat
sen in Brussel en in Wenen. £o gauw
echter het vrijwel identieke deelne
mersveld zich meldt voor een strijd
op wereldniveau haakt Adelaar af.
Waarom? Coach Peter Snijders sig
naleerde het feit en constateerde:
„Adelaar wordt natuurlijk steeds be
kender en dat werkt niet ln zijn voor
deel." De judoka zelf verwees naar de
blessure aan de pezen in zijn linker
schouder, waar de pijn terugkeerde
na het tweede lichte voordeel dat
Mapp veroverde. Adelaar werd daar
door al vlug gedwongen de strijd te
maken en Mapp wachtte rustig zijn
kansen af. De Brit voelde dat zijn
tegenstander de moeilijkheden niet
alles kon terugvoeren op de onwillig
heid van spieren en pezen. Adelaar
had het gewoon niet. Zijn pogingen
waren traag en weinig overtuigend,
voorspelbaar vooral. Daar trapt een
man als Mapp natuurlijk niet in. Hij
heeft betrekkelijk weinig gewichtsna
deel en gebruikte twee aanvalspogin-
gen van Adelaar om zelf halve punten
te scoren, goed voor de overwinning
in iets meer dan twee minuten.
Een schrale troost voor Adelaar was
dat de overblijvers in de afvalwed-
Geblesseerd zit Peter Adelaar op de mat, hij moet zijn partij tegen
de Brit Mapp staken.
strijd, Dietmar Lorenz en Angelo Pa-
risi al eerder in de Moskouse judo-
strijd hun kracht hadden getoond.
Parisi als kampioen in de zware cate
gorie, Lorenz als winnaar van brons
bij de half-zwaar-gewichten. In die
groep werd Van de Walle in het begin
van deze week kampioen. Op de laat
ste dag echter werd opnieuw bewezen
dat bij judo niet alleen de techniek
bepalend is voor het resultaat. Even
zeer het gewicht, de massa zo men
wil, die op de tatami wordt gebracht.
Van de Walle kon 94 kilo inzetten plus
een massa beweeglijkheid en techni
sche vaardigheid tegenover de Hon
gaar Oszvar Die had meer dan 45 kilo
aan gewicht over. bij een vergelijkba
re lichaamslengte „Als Oszvar be
weegt," overwoog Van de Walle ach
teraf, „heb ik een kans. Wanneer hij
blijft staan, is het vrijwel onmoge
lijk." Het bleek onmogelijk. Oszvar
wierp België's enige medaillewinnaar
in Moskou een paar keer af zoals een
paard dat soms doet met zijn ruiter.
Mapp had hetzelfde gedaan met Ade
laar. Dat echter had minder te maken
met gewichtverschil of een onder
scheid in pure lichaamskracht, maar
alles met besluitvaardigheid toen er
snel gehandeld en gereageerd moest
worden.
Mapp was daarin heel wat
beter en hefboomde hem keurig naar
zijn tweede nederlaag in het Olympi
sche toernooi. Adelaar achterlatend
met een pijnlijke linkerschouder en
met de twijfel of er op 33-jarige leef
tijd nog een voortzetting zal komen
aan zijn loopbaan.
ai MOSKOU Tini Reniers, Moskou's achtste boogschutter
min een veld van 38 mannen, wist al voor de Spelen dat hij uit de
'"Internationale competitie zou stappen. Zijn collega Carrie
floris, zesde bij de vrouwen, overweegt hetzelfde te doen.
((boogschieten is een dozijn jaren haar lust en leven geweest,
"4naar zij weet zeer wel dat er ook nog andere dingen belangrijk
2 Mn
MOSKOU Volgens berichten
van het Amerikaanse persbu
reau UPI heeft zaterdag op het
Rode Plein van Moskou een zelf
verbrandingspoging plaats ge
vonden. UPI baseert zich op uit
spraken van Patrick Griffin, de
ploegleider van de Ierse atletie-
keqnipe. De Moskouse politie
ontkent dat een dergelijk inci
dent heeft plaatsgevonden. Vol
gens Griffin, naar eigen zeggen
ooggetuige, overgoot de man
zich rond het middaguur au
niet bekende redenen waar
schijnlijk met benzine die hij
vervolgens aanstak. Binnen eni
ge minuten zou de gewonde man
zijn afgevoerd. De Ier verklaar
de dat de Sowjet-autoriteiten
onmiddellijk het Rode Plein
hebben afgezet en alle sporen
van de brand uitwisten.
Onder de honderden toeristen
die het incident hebben gezien,
was een Westduitse vrouw die
bevestigde op de betreffende
plaats vuur te hebben gezien.
Zij meende echter getuige te
zijn geweest van het ontsteken
van vuurwerk ter gelegenheid
van de Olympische Spelen.
De zesde plaats op ruim honderd
punten van de Olympische kampioe
ne Keto Losaberidze uit de 8owjet
Unie, is een bekroning die boven iede
re verwachting lag. „Ik ben", vertelde
de schutster uit Goirle, „hierheen ge
komen in de hoop bij de eerste vijf
tien te kunnen eindigen. Mijn beste
resultaat toch was de dertiende
plaats bij de wereldkampioenschap
pen van vorig jaar in West-Berlljn.
Dat toernooi werd geboycot door de
Sowjet-Unle en de satellieten en het
betekende dat toen de top van deze
Spelen (vier van de eerste zes, acht
van de beste vijftien) ontbrak. In
Moskou waren ook een paar landen
weggebleven, maar ik ben ervan over
tuigd dat de waardevermindering
van het toernooi in Berlijn veel groter
was dan hier. Ik had, toen ik de
deelnemerslijst zag, voor mijzelf be
rekend hoe mijn kansen lagen. Ik was
tot de overtuiging gekomen dat ik
goed zou moeten schieten om bij de
eerste vijftien te komen. Ik ben wer
kelijk blij met de Olympische oor
konde
Na de Spelen, als het seizoen
afgelopen is. zal ik serieus overwegen
of sport alle inspanningen en opoffe
ringen. ook van mijn vriend, die wel
schiet maar niet uit de schutterij is
voortgekomen, waard is. De beslis
sing in ieder geval zal ik niet alleen
nemen
De laatste dat is voor Tinie Reniers
niet zo gemakkelijk geweest Zijn
start in de serie van vier dagen, vier
keer zes uur concentratie, was even
min veelbelovend, maar op de tweede
dag schoot hij plotseling naar de eer
ste zes. Van dat moment is er iets
verdwenen van zijn rust en zekerheid.
MOSKOU Een enkel persoonlijk
woord, zonder de intentie te heb
ben de Russen en de leden van het
Internationaal Olympisch Comité
echt voor de laatste keer te waar
schuwen. Daartoe is zelfs Jimmy
Carter niet in staat.
Een woord vooral tot Wladimir Po
pow, eerste vice-voorzitter van het
organisatiecomité van de gister
avond beëindigde Olympische Spe
len. U bent vaak in deze kolommen
genoemd. Uw functie van contact
man voor de pers en leider van de
dagelijkse ontmoetingen met de le
den van het schrijvende gilde
bracht dat met zich mee.
Ik heb u leren kennen als een han
dig prater. Die met een kwinkslag
of een handvol nietszeggende uit
drukkingen kritische vragen be
antwoordde, in het begin wel eens
kwaad werd over minder vleiende
verhalen in westerse kranten (leu
gens volgens u), maar daarna een
en al glimlach en beminnelijkheid
was. Geen vraag of het nu ging
om de vergadering van het 26e par
tijcongres in het straks voor ande
re doeleinden geschikte perscen
trum of het verzoek om een blij
vend souventer van de Spelen te
ontvangen was u te gek.
Maar ik maak me sterk, dat u be
paalde dingen wel beter weet. Bij
voorbeeld, toen u zaterdag opmerk
te, dat er in uw land geen verban
nen of in werkkampen gevangen
gezette dissidenten zijn. Het was
naar aanleiding van een verzoek
van vier Franse atleten en hun de
legatieleider De Baudrie, die 's
ochtends achter gesloten deuren
een onderhoud met u hadden en u
een niet getekende verklaring
overhandigden, waarin ook nog
stond, dat interventie van groot
machten met expansionistische be
doelingen uit den boze moet zijn.
Opgewekt vertelde u, dat Afgha
nistan niet aan de orde is geweest.
U heeft gelijk, de Fransen hadden
even man en paard moeten noe
men. Maar om werkkampen niet
als gevangenissen te betitelen, dat
gaat volgens mij te ver. Het zijn
toch geen vakantie-appartementen
aan de Zwarte Zee. Een woord ook
tot degene, die verantwoordelijk
was voor de talencursus. Obers,
taxichauffeurs en ander bedienend
personeel zouden zich in tenminste
één vreemde taal kunnen uitdruk
ken. Het is mislukt. Jammer. Maar
het is sportief, dat u dat zelf heeft
toegegeven.
Een woord vooral tot de regisseur
en scenarioschrijver van het spek
takelstuk, dat de titel Olympische
Spelen heeft meegekregen en waar
aan zoiets was toegevoegd als:
feest van de jeugd, de verbroede
ring en de vrede. De film Towering
Inferno kwam op veel mensen over
als een omvangrijk menselijk dra
ma, waarom in de bioscoopzaal me
nig traan moest worden geplengd.
Onzin, het werd toch maar ge
speeld. Dat gevoel had ik met uw
Olympische Spelen ook. Het was
onecht, onwezenlijk. De schone
straten en keurig opgetuigde hui-
TATJANA VELIKANOVA
De 47-jarige computertechnicus
Tatjana Velikanova werd op 1 no
vember 1979 gearresteerd en opge
sloten in de Lefortovo-genagenïs in
Moskou. Sindsdien is niet meer van
haar vernomen.
Tatjana Velikanova was in 1969 een
van de mede-oprichtsters van de
Actiegroep ter Verdediging van de
Mensenrechten ln de USSR, de eer
ste georganiseerde dissidentenbe
weging in de Sovjetunie. Haar
echtgenoot werd ln 1968 gearres
teerd na op het Rode Plein tegen de
invasie in Tsjechoslowakije gepro
testeerd te hebben. Tatjana Velika
nova bleef achter met drie kinde
ren. die zij alleen opvoedde. Ze
raakte haar baan als computertech
nicus kwijt en ook haar baan als
nachtzuster kon zij niet behouden
Tatjana Velikanova was een van de
naaste medewerksters van de in ja
nuari verbanen Nobelprijswinnaar
professor Sacharov
zen langs de doorgaande wegen
vormden een decor van schijnhei
ligheid. Er waren geen bedelaars,
weinig kinderen, nauwelijks stu
denten (tenzij ze een officiële
Olympische functie hadden), geen
invaliden waarmee u en passant
wilde bewijzen, dat de Sowjet-Unie
inderdaad niet het land bij uitstek
was om Paralympics te organise
ren terwijl u de hoofdpersonen
uit het omvangrijke zwarte gel
dcircuit op vakantie had gestuurd.
Daardoor stortte de markt volledig
in. Om de financiële zaken onder
controle te houden, gaven de offi
ciële banken uitsluitend nieuwe
briefjes (met als maximum tien
roebel) uit.
Als kritisch kijker vielen me toch
een paar dingen in het oog. De Rus,
die uit hoofde van zijn functie in
het perscentrum mocht zijn en een
westerse krant wilde kopen, mocht
dat niet doen. Houdt u uw volk niet
bewust wat dom en op zijn minst
eenkennig, wanneer niet alle infor
matie en cultuur in een rivier van
kennis samenstromen? Of gebeu
ren er echt dingen in uw land,
waarvan de inwoners, die de Sow
jet-Unie toch mede groot maken,
beter niet op de hoogte kunnen
worden gesteld? Wat is er op tegen
om mensen vrijheid van drukpers
en meningsuiting te geven?
Ik snap eerlijk gezegd ook niet,
waarom ik niet op een hekje bij het
kanostadion mocht zitten. Ik had
amper plaats genomen of twee lie
den in burger met politiële be
voegdheden attendeerden mij erop,
dat dat niet in het protocol stond.
Ik wist niet dat zo iets staatsge
vaarlijk is. En hoe zit het met de
voedselvoorziening, nu de Spelen
zijn afgelopen? In de zaal, waar ik
's ochtends ontbijtte, vormde zich
soms een rij mensen, die pakjes
limonade kwamen inslaan. Ben ik
te achterdochtig om iets achter de
ze hamsterwoede te zoeken?
Allerhoogste leider van de opper
ste Sowjet, u heeft een bewogen
Olympische geschiedenis achter de
rug. In 1912 was uw land met een
bescheiden ploeg in Stockholm
vertegenwoordigd en brak daar
weinig potten. De tsaristische rege
ring wilde naar aanleiding daar
van nationale Olympische Spelen
houden ten einde het niveau op te
krikken. Zo werd in 1928 de eerste
Spartakiade georganiseerd. Tot
1951 hield uw land zich afzijdig
van de Olympische beweging. De
Bolsjewieken, die in 1917 onder lei
ding van Lenin de nieuwe Russi
sche staat stichtten, moesten wei
nig van de kapitalistische buiten
wereld hebben. Prins Oeroesow,
die tot 1933 lid van het IOC was,
spoorde uw land ook niet erg aan.
In de ogen van de Olympiërs was
hij de IOC-ambassadeur in de Sow
jet-Unie, maar als nazaat van een
tsaristisch gezinde familie leefde
hij als emigrant in het westen.
In 1936 was het de bedoeling om
met communisten uit andere lan
den in Barcelona alternatieve
Olympische Spelen als tegen
hanger van de Hitlerspelen in Ber
lijn te organiseren. Het ging niet
door, vier dagen voor de opening
brak de Spaanse burgeroorlog uit
en kwam Franco aan het bewind.
Terzijde: u weet toch, dat Juan
Antonio Samaranch, nu de voorzit
ter van het IOC en Spanje's eerste
ambassadeur in Moskou, vroeger
fervent Franco-aanhanger was?
Maar goed, na de tweede wereld
oorlog veranderden uw voorgan
gers van mening. De Olympische
Spelen waren plotseling niet meer
het stokpaardje van het rijke wes
ten. Het was een mogelijkheid om
kapitalistische landen te laten
zien, dat ze zich niet superieur moe
ten achten. Sport is een goedkoop
middel om dat te bewijzen. In 1951
werd uw land lid van het IOC en in
1974 kreeg u de organisatie van de
Zomerspelen van 1980 toegewezen.
Met bijna angstwekkend Duitse
precisie heeft u de touwtjes strak
Johan Woldendorp
gehouden en de wereld proberen
wijs te maken dat in Moskou het
summum van sportief en vriend
schappelijk genoegen werd geëta
leerd. Vijf miljoen mensen een
miljoen meer dan in Montreal,
maar de kaartjes werden voor een
derde van de prijs verkocht
woonden in de stadions de wed
strijden bij. Het doek van de Spe
len is nu gevallen. U kunt er jaren
op teren. Ik had zo mijn twijfels
over dit onechte spektakelstuk met
zijn decor van luchtballons. Dank
u voor uw aandacht.
Na hun gesprek met Popow worden de Franse atleten José
Marajo en Robert Froissard ondervraagd. Veel leverde het ge
sprek over Afghanistan en dissidenten in Rusland niet op.
