Kleine modehistorie
3Pi//
-
Radio- en televisieprogramma's
f)
0
Q
0
O
0
O
0
0
Even puzzelen
HET WEER
Weerrapporten
Zwaar onweer
MAANDAG 4 AUGUSTUS 1980
VARIA
TROUW/KWARTET
11
Kleren gaan kopen is
lang niet altijd ge
makkelijk geweest.
Wie tegenwoordig een
fijne jurk of een lekke
re spijkerbroek wil ko
pen hoeft alleen maar
naar een boetiekje,
een winkel of een wa
renhuis te gaan. De
keuze is ruim en
meestal vinden we wel
wat we zochten.
Maar zo'n 150 jaar geleden
kon je in Nederland alleen
maar kleding naar maat la
ten maken. Dat was echter
zo'n kostbare zaak dat al
leen de rijken zich dat kon
den veroorloven. De kleer
makers gebruikten toen
vrijwel onverslijtbare stof
fen, die wel drie generaties
mee gingen. Een winterjas
bijvoorbeeld hoefde niet zo
gauw vervangen te worden.
Zo moesten gewone mensen
zich in de vorige eeuw vaak
tevreden stellen met de af
dankertjes van hun baas. Of
ze konden bij een uitdrage
rij wat tweedehands kleding
op de kop tikken. Op het
platteland maakten de
vrouwen zelf de kleding
voor hun gezin. Maar veel
keuze hadden ze niet, er wa
ren alleen maar kleurloze,
fantasieloze katoentjes.
De seizoenarbeiders, die bij
de boeren met de oogst hiel
pen en dat ook in Duitsland
deden, kwamen echter met
Westfaalse marskramers in
contact en kochten van hen
stoffen. Al spoedig trokken
die Duitse marskramers
ook door Nederland, waar
ze welkom waren. Echter,
de Westfaalse marskramers
concentreerden zich in
hoofdzaak op het noorden
van Nederland. Toen de za
ken steeds beter gingen
huurden ze in een paar
dorpjes eew bedstede, waar
ze hun „stoffenbedrijf" ves
tigden.
Op 1 mei 1828 werd voor het
eerst een piepkleine textiel
winkel in Leeuwarden ge
opend. Dertien jaar later
volgden de toen net 20 jaar
oude broers Claus en Au
gust Brenninkmeijer dit
voorbeeld. Ze hadden ge
weldig succes en maakten
flink wat winst. Anderen uit
Duitsland lieten er geen
gras over groeien en deden
het gauw na. In Groningen
en Friesland ontstonden
manufacturenwinkeltjes.
Sommige kooplui zagen er
nog méér brood in. De fami
lie Lampe, bijvoorbeeld, die
ook al in Sneek een bedrijf
had opgebouwd, opende in
1883 een filiaal in Amster
dam. C. en A. Brennink
meijer zaten echter ook niet
stil en begonnen 1894 een
zaak aan de Nieuwendijk in
Amsterdam. De gebroeders
Gereon, die van huis uit
grossiers waren, hadden al
eerder in Amsterdam een
bedrijf, namelijk in 1889.
Maar ook de Nederlanders
waren wakker geworden
door die Duitse activiteiten
en de familie Vroom, die in
1890 twee manufacturenza
ken bezat, ging een fusie
aan met de firma Drees-
mann. Dit werd de basis
voor het huidige grote wa
renhuisconcern V. en D.
Confectie
Langzaam maar zeker be
gonnen die winkeltjes ook
kleding te verkopen. Dat
viel echter niet in de smaak.
De Hollanders voelden niets
voor confectie. Maar
schoorvoetend kwamen de
klanten toch. Dat waren,
dan de mensen, die geen
naaister konden betalen. De
textielwinkeltjes verkoch
ten eerst alleen herenkle
ding. Veel kleermakers za
ten in die tijd namelijk vrij
wel zonder werk en wilden
wel kostuums maken, die zij
naar standaardpatronen
vervaardigden. Wat later
waren er echter ook dames
jurken te krijgen. Die jur
ken werden in achterka
mertjes of keukentjes door
thuiswerksters gemaakt.
Maar omdat de concurren
tie uit het buitenland steeds
harder werd ging menig be
drijfje zich van een machine
voorzien. En toen was de
„echte" confectie geboren.
Omstreeks 1930 waren al
leen al in Groningen ruim
3500 mensen in de kleding
industrie werkzaam. In de
crisistijd verdwenen veel
kleine bedrijven maar de
grotere slaagden door dras
tische modernisering erin
het hoofd boven water te
houden.
In de jaren vlak voor de
Tweede Wereldoorlog be
leefde de Nederlandse kle
dingindustrie een geweldige
opleving. Maar lang duurde
de voorspoed niet. Toen de
Duitsers Nederland binnen
vielen werden veel bedrij
ven al gauw gedwongen te
sluiten. De bezetters namen
de kostbare machines in be
slag en vele Joodse fabri
kanten werden weggevoerd.
Na de bevrijding was er zo'n
geweldig tekort aan kleding
dat textiel lange tijd werd
gedistribueerd. Maar de
confectiebedrijven herstel
den zich en binnen een paar
jaar kwamen er in Neder
land tientallen kledingza
ken bij
Samenwerken
Diverse bedrijven gingen
met elkaar samenwerken.
Men zag nu het nut van
bundeling der krachten in.
Zo ontstond onder meer de
Amsterdamse Fashion
Week Een modemanifesta
tie die ieder half jaar gehou
den wordt. Vele buitenland
se kledingbedrijven kunnen
daar kijken wat de Neder
landse confectie te bieden
heeft. Dikwijls plaatsen die
buitenlandse bedrijven in
drukwekkende orders. Zo
kan je bij voorbeeld in boe
tiekjes in Londen en Parijs
Nederlandse jassen kopen.
De meeste textiel- en con
fectiebedrijven zijn in Gro
ningen, Twente, Brabant,
Limburg en de omgeving
van Arnhem en Nijmegen
gevestigd. Vaak zijn ze ge
specialiseerd omdat het an
ders te kostbaar zou wor
den. Het ene bedrijf maakt
bijvoorbeeld alleen panta
lons of herenkostuums, een
ander maakt alleen Jurken,
lingerie of mantels. Weer
een ander vervaardigt al
leen overhemden, regenkle
ding of vrije tijdskleding
Op het ogenblik is er wel
enige achteruitgang in de
Nederlandse kledingindus
trie. Oorzaak daarvan is on
der andere import van kle
ding uit landen waar de ar
beidslonen erg laag zijn. Die
kunnen dus de kleding
makkelijk goedkoop expor
teren. Maar een andere oor
zaak is ook dat het voor de
bedrijven moeilijk is ge
schoold personeel aan te
trekken. Toch hebben de
kledingfabrikanten er ver
trouwen in dat de mode-in
dustrie ook in de toekomst
een belangrijke plaats in
onze economie zal innemen.
DE FOSDYKE SAGA
FERD'NAND
KARAVAAN IN AFGHANISTAN
34
Captain Ver-
bruggen zei: „Ik dank u voor uw diep
gaande analyse." Ik zei: „Veront
schuldig me. Sir, misschien hebben
wij de sleutel tot alles, wanneer wij
dit belachelijke in ogenschouw ne
men. Daar mister Jaspar met dit
woord alles brandmerkt wat buiten
het gewone valt, werd zijn dochter
gedreven om hier tegen in te gaan.
Wat was het meest belachelijk, dat zij
kon doen? Voor zichzelf een Afghaan
met een tulband en een rode Cadillac
uitzoeken!"
Captain Verbruggen merkte lang
zaam op: „Mijn beste Miller, wanneer
ik zei, dat de analyse van Richardson
diep ging, meende ik dat ook. want
wat hij precies bedoelde ontging me.
Nu heb je het me duidelijk gemaakt.
Ik dank je! Richardson stak zijn pijp
weer aan, glimlachte en zei: „Mis
schien zullen we terugkeren tot Mr
Jaspar, die een erg saai heer bleek te
zijn.
op de Whartonschool ontmoette
Ellen een jongeman uit Afghanistan
en voordat we van hem gehoord had
den was zij al verliefd op hem. Wij
zetten detectives achter hem aan en
kwamen te weten, dat hij een Cadil
lac bezat, dat hij het op de universi
teit goed deed en gedurende de eerste
oorlogsdagen in Duitsland geweest
was. Wij meldden dit aan de F.B.I.
maar deze zei. dat men hem nage
gaan bad, maar dat hij geen spion
was
Richardson maakte een pauze en zei:
„U zult opgemerkt hebben, dat Mr
Jaspar weigert de naam van Nazroel-
lah te noemen. Waarschijnlijk be
schouwde hij het als belachelijk."
Noer Moehammad merkte op: „Hij
was misschien eerder in de war ge
bracht, omdat Nazroellah geen ach
ternaam had." Captain Verbruggen
gaf een teken van instemming en
Richardson vervolgde zijn voorle
zing:
„U kent de rest. Een week voor het
examen liep Ellen weg van school en
wij wisten niet waarheen. Zij was niet
in het gezelschap van de jongeman,
want de detectives bleven op zijn
spoor, totdat hij naar Afghanistan
afreisde Later kwam zij bij haar ka
mergenote in Connecticut met een
paspoort en een beetje geld. Zij leen
de twaalfhonderd dollar, die ik nader
hand terugbetaalde. Vervolgens ging
ze naar Engeland. Hoe zij hem dit
klaarspeelde, weet ik niet, want in die
tijd konden gewone mensen Enge
land niet bereiken Ik veronder
stelde, dat de wereld onder de indruk
kwam van belachelijke avonturiers,
in het bijzonder als het om aardige
meisjes ging. Sedert februari 1945
hebben wij geen woord meer van haar
vernomen
Richardson schudde bedroefd zijn
hoofd. „Het is niet nodig de rest nog
te lezen. De arme kerel wist van
niets!"
„Nieuws van Bryn Mawr?" vroeg
Captain Verbruggen.
„Jazeker!" Richard nam een nieuw
stapeltje papieren voor zich. „Profes
soren en anderen melden allen het
zelfde: „Ellen Jaspar veroorzaakte
geen moeilijkheden." Tevreden sloot
de officier van de Geheime Dienst
zijn dossier
door James A. Michener
Copyright 1966 A J G. Strengholl N V. Amste
Gedurende de verhalen van Richard
son was ik onder de indruk gekomen
van de onverschillige houding van
Nexler. Thans hoestte hij bescheiden,
haalde uit een van zijn binnenzakken
een brief, die hij met zorg openvouw
de en zei: „Ik onderzocht een en an
der bij de Harvarduniversiteit, waar
een professor in de muziek van Bryn
Mawr een rustperiode doorbrengt.
Een routine-onderzoek door onze
mensen." Hij wendde zich tot Ri
chardson en zei: „Na de vergadering
zal ik u de brief geven. Hij kan terza
ke dienend blijken te zijn."
Richardson was woedend, dat deze
informatie hem onthouden was, maar
hij verborg zijn ontstemming achter
het ritueel van het aansteken van zijn
pijp. „Ik zal graag vernemen wat u
ontdekt hebt," zei hij met gemaakte
vriendelijkheid.
Nexler antwoordde: „Dit zegt hij:"
„Ik ben niet verwonderd over het
geen u me vertelt aangaande het ge
drag van Ellen Jaspar. Ik moet u
zeggen, dat ik vrijwel alles wat u
rapporteert verwacht heb. Toen Ellen
voor het eerst bij onze groep kwam,
viel het mij op, dat zij als voorbe
stemd was voor een tragedie, maar ik
achtte toen, en doe het nog, het
woord tragedie niet het juiste. Ik zag
haar als een meisje met goede bedoe
lingen, dat besloten was zich van on
ze maatschappij af te wendenen ik
vroeg mij af of zij sterk genoeg was.
om iets te vinden, waarop zij beter
vertrouwen kon. Ik ontmoette haar
de eerste keer in 1941, bij de aanvang
van de colleges. Zonder dat ik haar
iets vroeg, zei zij mij: „Ik wil zover
weg van Dorset als ik maar kan!"
Radio vandaag
HILVERSUM I (298 m) TROS: 07.03 (S)
Een goede morgen. 09.03 (S) Attent op
jeugdsentiment. 10.02 (S) Met Sietze Dol-
stra de markt op. 11.02 (S) Café-chantant.
11.30 (S) Lichte m uziek. 12.02 (S) Tunes van
toen. 13.03 (S) Aktua. 13.20 (S) Raad een
lied of niet. 14.02 (S) Verzoekplatenpro-
gramma. 16.02 (S) De tien om kindershow.
16.30 (S) Lichte muziek 18.00 Nieuws. 18.11
(S) Aktua. 18.25 (S) De kinderplatenbak.
18 45 (S) De planeteneter. hoorspelserie
19.02 (S) Country muziek 20 02 (S) Lichte
muziek. 21.30 (S) Gesprekken en pianomu
ziek 22.02 (S) TROS Artiestenparade
NOS: 23.03-24.00 (S) Met het oog op mor
gen. AVRO 0.02 (S) Platenscala. 1.02 (S)
One o'clock jump. 2.02 (S) AVRO's Service
Station. 6 02 (S) Muziek en Verkeersinfor
matie. 6.30 (S) Radiojournaal.
HILVERSUM II (402 m) NCRV: 07.00
Nieuws. 07.10 Ochtendgymnastiek. 07.20
Het levende woord. 07.30 Nieuws. 07.36
Hier en nu. 08.00 Nieuws. 08.11 Te Deum
Laudamus. 08.30 Nieuws. 08.36 Hier en nu.
09.00 Gymnastiek voor de vrouw. 09.15
Waterstanden. 09.15 Balletmuziek 10.00
Plein plus minus. 11.00 Gewijde muziek op
verzoek. 12.00 Boer en tuinder 12.26
OVERHEIDSVOORLICHTING: Vast en
zeker 12.26 Mededelingen voor land- en
tuinbouw. 12.30 Nieuws. 12.36 Hier en nu.
13.00 Nieuws. 13.11 Amusementsmuziek.
13.00 Terrorisme, documentaire. NOS
14.30 Openbaar Kunstbezit. 14.50 Waar
achtig de laatsten de molenaar, serie
gesprekken. NCRV 15.15 Woord in de
middag 15.30 In 't zilver. 16.30 Op de vrije
toer. 17.00 (S) Amusementsmuziek. 17.24
Mededelingen. 17.30 Nieuws. 17.36 Hier en
nu. 18.00 (S) Muziek in vrije tijd 19.00 (S)
Lichte orkestmuziek. 19.30 (S) Klassieke
kamermuziek. 20.45 (S) Klassieke muziek.
21.30 (S) Literamamaandag 22.25 Bond
zonder naam. NOS: 22.30 Onder het plavei
sel ligt het strand, over kreten en leuzen op
muren. NCRV 23.25 (S) Hedendaagse mu
ziek. 23.55-24.00 Nieuws.
HILVERSUM III (444 m) AVRO 7.02 (S)
Vol gas. (7.30-7.35 AVRO's Radiojournaal)
8.30 AVRO's Radiojournaal. 8.35 (S) Bingo.
10.03 (S) Arbeidsvitaminen. 11.03 Hollands
glorie. 12.03 (S) 'n rondje voor Nederland.
(12.30-12.35 AVRO's Radiojournaal) 13.57
Beursplein 5. 14.03 (S) Showparade 15.03
(S) Ha, die Hoiting. 16.03 (S) Top pop disco.
(17.30-17.35 AVRO's Radiojournaal) NOS
18.03 (S) De Avondspits met de Nationale
Hitparade. AVRO. 19.02 (S) The 7 O'clock
show. 20 02 (S) Het Steenen Tijdperk 21 02
(S) Superclean Dreammachine. 22.02 (S)
Blues, ballads beat. 23.02-24.00 (S)
AVRO's Swingtime.
HILVERSUM VI (FM-Kanalen) KRO 7 00
Nieuws. 7.02 (S) Aubade 9 00 Nieuws 9.02
(S) Aan woorden voorbij 9.10 (K) Lau-
date. 10.00 (S) Bertijns Phil harmonisch Or
kest: klassieke muziek. 11.35 (S) Rosario
Andino speelt Cubaanse pianomuziek.
12.00 Nieuws. 12.02 (S) Interval. 14.00
Nieuws. 14.02 (S) Spektakel magazine
14.30 (S) Collage van alledaags en zeld
zaam. 15.30 (S) Van hoog naar laag en
omgekeerd. (-17.00 uur).
TV vandaag
NEDERLAND I
13.00 NOS: Nieuws voor doven en
slechthorenden
18.00 Idem
18.49 Musb
18.55 Journaal
18.59 NCRV: Wollies wereld
19.05 Greenbelt Festival
20.00 De zoon van Monte Chnsto. speelfilm
21.37 NOS: Journaal
21.55 NCRV: De vergeten oorlog (VII).
23.00 NOS: Journaal
NEDERLANOn
13.00 NOS: Nieuws voor doven en
Wordt vervolgd 22.45 Tot besluit meditatie
18.00 Idem
18.49 Musti
18.55 Journaal
18.59 AVRO: Alleen op de wereld (Remi).
leugdserie
19.25 Dirk van Haveskerke. sene
20.00 NOS: Journaal
20.27 AVRO: Wayton Jannings at the Grand Ote
Opry: country western music
21.20 Kaz. misdaadserie
22.10 Tetevizier Magazine
22.55 NOS: Journaal
DUITSLAND I 10.00 Journaal. 10.05 Docu
mentaire serie. 10.40 Parlementair over
zicht. 11.00 Upstairs, downstairs, tv-serie.
11.45 Reportage. 12.35 Persoverzicht. 12.40-
13.20 Reportages. 16 10 Journaal. 16.15
Programma voor ouderen 17.00 Kinder
programma. 17.50-18.00 Journaal. (Regio
naal programma NDR: 18 00 Sport. 18.30
Actualiteiten. 18.45 Kinderserie 18.55 Der
legendare Howard Hughes, tv-serie 19.25
Cultureel magazine 19.29 Programma-
overzicht. WDR: 18.00 Kintopp- Erinnerun-
gen mit Alfred Biolek. tv-serie. 18 10 Na
tuurfilmserie- 19.15 Actualiteiten 19.45 4
tel vor 8. tv-serie 20.00 Journaal en spor-
treportages. 20.15 Betzi, tv-film. 21.15 Re
portage. 21.45 Amusementsprogramma.
22.30 Actualiteiten 23.00 Sport. 23.15 (Z/W)
Campanadas a medianoche. speelfilm
1.10-1.15 Journal.
DUITSLAND II 15.00 Kinderprogramma.
16.30 Informatieve serie. 17.00 Journaal.
17.10 Flipper, tv-serie. 17.35 Gevarieerd
magazine. 18.20 Chopper 1... bitte melden,
amerikaanse politieserie. 19.00 Journaal
19.30 Pop muziek. 20.15 Informatieve sene
21 00 Actualiteiten. 21.20 Das Dorf an der
Grenze. tv-film. 22.50 Amusementspro
gramma. 23.35 Journaal.
DUITSLAND III (WD*) 18 00 Klnitnpro
gramma. 18.30 Filmreportage. 18.50 Flucht
aus den Goldland, tv-filmserie. 19 45 Jour
naal 3.
GEZAMENLIJK PROGRAMMA NDR II
EN WDR III 20.00 Journaal. 20.15 Filmdo
cumentaire 21.45 (Z/W) Million Dollar
Legs, speelfilm. 22.45-23.30 Hobby rubriek
BELGIt NEDERLANDS 18 30 Kleutersei-
re 18 35 Een nieuwe wereld (It's a brand
new World), animatiefilm voor de jeugd
19.20 Korte film 19 30 Verkeerstips. 19 35
Mededelingen en morgen 19.45 Journaal
20.10 Weerbericht 20.15 Rotstad (Strumpet
City), tv-serie. 22.05 Showprogramma
22.45-23 00 Journaal.
BELGIt FRANS 18 15 Tekenfilms 18 30
Sport 19.00 Muziekprogramma. 19.15 Re
gionaal magazine. 19.29 Weerbericht 19.30
Journaal. 19.55 (Z/W) Quai des Orfèvres.
politiefilm 21.25 Documentaire Aansl
Journaal.
2
3
4
5
6
7
8
9
door Hans de Jong
Horizontaal woorden invullen die be
tekenen: 1. onbezonnen. 2. hoogrode
robijn, 3. stremming, 4. neiging, 5.
vervoer, 6. geringschatten, 7. grond
slag, 8. bedrog plegen, 9. toe
schouwer.
Bij juiste invulling leest men op de
diagonaal in de cirkeltjes de naam
van een soort duif.
Oplossing vorige puzzel
Hor. 1. talie, 5. est, 8 amor, 9. meta,
10. set, 11 radar, 12. regel, 13. Po. 16
op, 18. keten, 20. manen, 22 rem, 24
Erie. 25. peri, 26. rap, 27. salon.
Vert 1 tas, 2. Amer, 3. loten,4. Ir. 5.
eed, 6. stap, 7. tarok, 9. mal, 11. reden,
14. romer, 15. mej-el, 17. para, 18. kee,
19. nero. 21. nip, 23. min, 25. pa.
Mensen, mensen, wat een roerige zon
dagmorgen! Het begon al in de nacht
van zaterdag op zondag. Uit dreigen
de onweerskoppen, die zaterdag
avond laat door onze man in Melis-
kerke op Walcheren werden gesigna
leerd hij zag ze in de richting van
de Belgische kust ontwikkelden
zich zware onweersbuien. Deze trok
ken over Noord-Holland naar de Wad
deneilanden en pikten en passant
ook nog even een strook uit noord
westelijk Friesland mee.
Den Helder heeft uren lang zwaar
weer gehad. Het heeft daar gehoosd
van de regen begeleid door een waar
vuurwerk van bliksem. Per minuut
werden op een bepaald moment
51 ontladingen geteld. Ook ten zui
den van Den Helder in de streek
tussen Callantsoog en Alkmaar was
de neerslag bijzonder zwaar
In totaal kreeg het KNMI-station De
Kooy 66 mm neerslag te verwerken.
De waarnemer kon slechts pootje ba
dend zijn pluviograaf (zelfschrijven-
de regenmeter) bereiken. In de buurt
van Schagen werd een windhoos ge
signaleerd. Na afloop versperden de
kruinen van bomen een weg. Op het
barogram oftewel het geschreven
spoor van de barometer werd in korte
tijd een verschil van 2,5 milibar
waargenomen (Den Helder). Van de
Waddeneilanden kreeg Ameland 38
en Schiermonnikoog zelfs 56 mm
(waarnemer Henstra) neerslag. Vlak
bij Sneek werden hagelstenen van
drie centimeter doorsnee gemeten. Er
vielen zoveel dat een grasveldje wit
zagDe activiteit van deze buien
die met „Giant Storms" vergelijk
baar waren, zal ook hebben samenge
hangen met een sterke toeneming
van de windsnelheid bij toenemende
hoogte. Door deze zogenaamde wind-
schering worden buien naar boven
toe uitgerekt: zo'n bui wordt als het
ware aan zijn kuif getrokken, waar
door de opstijgende stromingen extra
versterkt worden en de verschijnse
len verhevigd.
Dit beeld wordt duidelijker als we
zien dat in feite die kuif naar voren
wordt gestreken en plat komt te lig
gen. Verder is het natuurlijk de tegen
stelling tussen de aanwezige zeer war
me lucht (Deventer gistermiddag 30
graden) en de er tegen aan schurende
koelere lucht (16 tot 18 graden) die
het onweersmechanisme op gang
bracht. Ook gisteravond en vannacht
zal er nog wel de nodige heisa zijn
geweest.
Van vandaag af zal het bij een zuid
westelijke tot westelijke wind koeler
zijn. De temperatuur blijft steken op
20 tot 22 graden: een normaal niveau.
In het oosten kan er nog wel een
graadje bij overigens. Eerst breekt de
zon door maar later op de dag nadert
er een front met wat regen of hier en
daar een bui. In de dagen daarna zal
het weer ietwat wisselvallig zijn met
opnieuw zonnige perioden maar toch
beslist niet waterdicht
Ook wanneer zich later in de week
een nieuw hogedrukgebied naar onze
omgeving uitbreidt zal het toch niet
direct weer zo warm worden. Het zal
dan namelijk een filiaal van het Azo-
ren-maximum zijn. De verdere toe
komst is nog vrij onzeker.
Medewerker Heyboer in Oude Tonge
nam vorige week donderdag de eerste
Atalanta-vlinder waar. Zaterdag wa
ren er zelfs veel Atalanta's en dag
pauwogen op leverkruid. Hier en daar
werd ook de distelvlinder gezien.
Nog steeds komen er reacties op onze
vraag over het ijszeilen binnen. A.
Kikkert uit Nieuwkoop schrijft: „De
druk op het zeil wordt gebundeld in
de holte achter de mast en geeft de
voorwaartse druk. Deze ontstaat al
leen wanneer de ijsvlet scherp bij de
wind zeilt. Indien het zeil een rechte
plank was, zou het vervallen. Het is
dus de werveling bij het zeil die het
hem doet en welke constant aanwezig
is."
Lezer J. van Dam in Rijnsaterwoude
merkt op: „Wij hebben een jachtwerf
en hebben ook enkele ijsboten ge
maakt onder andere één hele grote
waarin plaatsruimte was voor tien
personen. Onze oud-koningin Juliana
heeft er ook in gezeten en een koude
neus gehad, ik meen in Marken. Wan
neer het zeil even uit het lengte mid
denschip wordt gevierd, dus iets naar
bak- of stuurboord met zegge wind
kracht 2 tot 6 dan drukt de wind in
het zeil de ijsschuit vooruit. En om
dat het schip op schenkels glijdt en
hierdoor weinig weerstand onder
vindt gaat het al maar harder."
„In water is de weerstand veel ster
ker. Wel moet erbij worden gezegd
dat er behoorlijk goed ijs moet zijn.
Vóór de wind zeilen met een Ijsboot is
saai. maar wat men noemt aan de
wind, iets tegen of iets voor, is het een
fijne maar koude sport. Je moet je
stuurman of passagier dik kleden, en
een glaasje doet je voor of na zo'n rit
wel goed.
Strandweer
Eerst zonnige perioden, later meer
bewolking en wat regen of een bui
van het zuidwesten uit. Luchttempe
ratuur 20 tot 21 graden.
Morgen: wat wisselvallig en tamelijk
fris.
i MM ££11 BMi.
M tl £3.14 IJM
t 4.41 11.51 IMIIImmi
I 1.11-11.43.
