Stijging stroomverbruik
al sterk verminderen
Britse regering wil
olie-protectionisme
'lan voor een blank 'thuisland' in Zuid-Afrika
Bolivia's
economie
is wankel
evenwicht
Energietarieven vrij
gunstig in Nederland
Pandbrief1980per1982/88
Spaarpandbrief 1980/85
ch veel nieüwe centrales nodig
Ook benzine in veel landen duurder
Wëstiand Utrecht Hypotheekbank
Rente Amerika 10,75 procent
^WesUand/Utrecht Hypotheekbank
i 25 JULI 1980
FINANCIEN EN ECONOMIE
TROUW/KWARTET P13 R17 HS11
j i onze redactie economie
l NHEM Het elektriciteitsverbruik zal de komende tien Jaar aanzienlijk minder toenemen
JI in de Jaren zeventig. In het elektriciteitsplan 1985-1986 van de Samenwerkende Electrici-
s Produktie Bedrijven (SEP) wordt rekening gehouden met een jaarlijkse stijging van 3,2
cent. Het plan is gisteren gepresenteerd.
,1 jEP noemt drie redenen voor de
iWere groei in de vraag naar
J «n:
v zeds meer bedrijven wekken hun
riiteit zelf op
acties om zuinig te zijn met
si pe zullen niet zonder gevolgen
en
i teruggang in de economie
4)
door de tragere groei in de
I! tiiciteitsconsumptie zullen de ge-
a enlijke bedrijven in 1985/86 nog
a overschot van duizend megawatt
ben. Toch gaat de groei in lang-
3- d tempo door en in 1990 zal er
«£om een tekort zijn van 1400 me-
itt en in 1991 zelfs van 3500 me-
«•intt. Indien er tenminste geen
lire centrales worden gebouwd
n bedoeling is echter dat die er wel
Daarmee worden niet alleen
itige tekorten opgevangen,
ziet de SEP in de bouw van
eenheden een mogelijkheid
het elektriciteitsverbruik te sprei-
over meer energiebronnen. Vol-
131 i de SEP moeten er daarom op
'2i t termijn grote kolencentrales
en. „De zekerheidsstelling van de
x erlandse elektriciteitsvoorzie-
J wordt op die manier ook ver-
aldus de SEP.
vorige week liet de 8EP weten
a te afhankelijk te willen zijn van
Bis energiebron, omdat de leve-
in de toekomst niet zeker is en de
- sen vertier kunnen oplopen. Daar-
is het voor de SEP nodig dat
soo trales die voornamelijk op olie
'•J ken, toch zodanig blijven inge-
it dat ze ook aardgas kunnen ver
sa iken. Als gevolg van de energlepo-
K (k van de overheid komt aardgas
1 Kis minder in aanmerking voor
driclteltsopwekking. Draalde de
omopwekking in Nederland in
B nog voor 66 procent op aardgas,
- 197» was dat percentage al terug-
x lopen tot 52. Het verbruik van olie
de centrales nam in dezelfde
a bde toe van 17 tot 36 procent.
enkool is weliswaar goedkoper
i olie maar het kostenvoordeel
dt door zeer kostbare vooreienin-
- i op milieugebied gedeeltelijk te-
j t gedaan
i euwe eenheden
40
M elektriciteitsplan voorziet in de
óf w van de volgende nieuwe pro-
aüe-eenheden: een grotendeels
hoogovengas te stoken 300 mega-
fceenheid in de centrale Velsen
ui vóór 1987), een 600 megawatt
|ólen»took-produktte-eemheid in de
«utile Merwedehaven in Dordrecht
(Uur vóór 1987), een grote 500 mega-
ntt met kolen te stoken eenheid in
dt centrale Hemweg in Amsterdam
r voor 1988) en tenslotte 150 me-
itt aan vermogen voor stadsver-
itallatles en dergelijke.
Van onze redactie economie
AMSTERDAM Wat betaalt een Fransman voor een liter benzine, wat
kost een kilowatt-uur in Duitsland en hoeveel moet een Ier neertellen
voor een kubieke meter gas? Nauwkeurig zijn de prijzen onderling niet
te vergelijken omdat de elektriciteitstarieven per stad of per landstreek
binnen een land kunnen variëren. Bovendien rekent de ene benzine
pomp meer dan de andere. Toch geven de prijsvergelijkingen op
energiegebied tussen de EO-landen wel een indicatie, aldus Vendex-
Press. het personeelsorgaan van Vroom Dreesmann. Het blad haalde
de gegevens uit verschillende bronnen en rekende alles om In Neder
landse centen, uitgaande van de vreemdgeldkoersen van half Juli.
De conclusie Is dat benzine het duurst ls in Denemarken en Italië.
Elektriciteit in België en gas in Ierland en Italië Nederland komt er niet
slecht af.
BENZINE (super.) ELEKTRICI
België
Denemarken
W.-Duitsland
Engeland
Fra nkrijk
Ierland
Italië
Luxemburg
Nederland
cent per liter
166
172-181
118-133
133-147
169
149
175
129
149
TE IT
cent per kWU
25
15
23
16
21
13
15
g opg
21
OAS
cent
per m'
39
59
49
36
42
71
71
33
Een boor- en produktieplatform op het Bent-veld In het Engelse deel van de Noordzee.
Van onze redactie economie
LONDEN Het Engelse ministerie van energiezaken heeft afgelopen week een ernstige
waarschuwing laten horen aan het adres van de Britse regering. Als niet op korte termijn
maatregelen worden genomen, dreigt het land tegen 1990 volledig door zijn olievoorraad heen
te zijn met het resultaat dat Engeland vanaf dat jaar weer aanzienlijke hoeveelheden olie
moet gaan Importeren.
De hierboven genoemde centrale ln
Velsen die op hoogovengas en een
klein beetje op olie gaat draaien moet'
in 1986 klaar zijn, schrijft de directie
van het eveneens gisteren verschenen
jaarverslag van het Provinciaal Elec-
triclteitsbedrijf Noord-Holland.
(PEN). Zou de centrale pas ln 1987
klaar zijn, dan zou een jaar lang het
toegenomen aanbod van hoogoven-
gas ln de vrije lucht moeten worden
verbrand wat een aanzienlijke ener
gieverspilling betekent. Kolen komen
in Velsen niet in aammerking omdat
die niet passen in het provinciale
milieubeleid. Wel denkt het PEN eni
ge door kolen opgewekte elektriciteit
te kunnen betrekken als uitvloeisel
van uitwisse lingsovereenkoms ten
met andere energiebedrijven. De om
vang zal echter gering zijn, aldus het
jaarverslag. De PEN-dlrectie ver
wacht namelijk dat het bouwen van
koleneenheden slechts bij een be
perkt aantal bedrijven mogelijk ls.
Wat het Elektriciteitsplan van de
SEP verder betreft, de plannen voor
de bouw van nieuwe eenheden zullen
vermoedelijk nog niet voldoende zijn
om de vraag naar stroom aan het
begin van de negentiger Jaren te dek
ken. De SEP houdt rekening met een
tekort over tien Jaar van ongeveer
1200 megawatt. In het uitbreidings
schema zijn daarom nu al lange-ter-
mij nplannen opgenomen voor de
bouw van twee produktie-eenheden
van 600 en 1000 mw. Voor die 1000 mw
denkt de SEP eventueel aan een ker
nenergiecentrale, maar dat ls afhan
kelijk van de uitkomst van de maat
schappelijke discussie over kernener
gie. Mocht er geen kercentrale ko
men, dan moet de benodigde 1000 mw
worden opgewekt door twee met fos
siele brandstoffen (kolen, olie) ge
stookte eenheden.
Het plan voorziet verder ln stadsver
warmingsprojecten ln Enschedé,
Hengelo, Helmond, Almere en Pur-
merend. Het PEN-verslag noemt ver
der Hoorn terwijl een studie over Am
sterdam-Bijlmermeer ln een verge
vorderd stadium ls. Een nadere stu
die wordt ook verricht naar het ge
bruik van afvalwarmte van de centra
le ln Velsen voor stadsverwarming ln
Haarlem, Velsen en Haarlemmerlie-
de/Spaamwoude. Stadsverwarming
kan tot flinke energiebesparing lei
den, aldus de PEN.
Volgens de Financial Times van gis
teren. bestaan er plannen bij de Brit
se regering om de exploitatie van
nieuwe Noordzee-ollevelden sterk te
vertragen. Het doel ervan ls, de olle-
produktle te spreiden over de komen
de tien jaar. De Britse minister van
energiezaken, D. Howell, deelde dezer
dagen mee dat nu reeds wordt ge
sproken over het uitstellen van pro
jecten die twee „offshore" boormaat-
schappijen ln de Noordzee willen uit
voeren. Die twee maatschappijen zijn
de „Philips Oroep" die het zogenaam
de „T-blok" in de Noordzee wil gaan
ontginnen, en de „Britse Nationale
Olie Corporatie", die een vergunning
heeft aangevraagd voor de exploita
tie van het „Clyde-veld".
De plannen vormen een onderdeel
van een heel pakket van maatregelen
dat ertoe moet leiden dat de piek die
de komende Jaren ln de curve van de
Britse olieproduktie zal ontstaan, da
nig wordt afgeplat. Een andere maat
regel die wordt overwogen ls een
drastische beperking van de olie-ex
port Op deze manier hoopt Engeland
zichzelf ook ln de Jaren negentig nog
met olie te kunnen bedruipen.
Het ministerie van energiezaken
heeft uitgerekend dat als alle olie
bronnen hun maximale produktleca-
paciteit hebben bereikt, er ln de Jaren
tachtig een overschot ontstaat van
250 miljoen ton olie, wat gelijkstaat
aan drie Jaar Engels binnenlandsver-
bruik. Howell wees met klem op de
noodzaak, van dat overschot een roy
aal gedeelte achter de hand te hou
den, om Engelands zelfvoorziening zo
lang mogelijk in stand te houden.
Uitstel
Vast staat al, dat de regering de ex
ploitatie van na 1975 ontdekte olie
bronnen in de Noordzee geruime tijd
wil uitstellen. Het „Clyde-veld" en
het „T-blok" zijn de eerste commer
ciële projecten, die onder deze maat
regel vallen. Het Clyde-veld, dat de
Britse Nationale Olie Corporatie wil
gaan ontginnen in samenwerking
met Exxon en Shell, zou tussen de
40.000 en de 45.000 vaten (van 159
liter) per dag kunnen opleveren. Ge
schat wordt dat uit het T-blok. dat
Philips wil gaan exploiteren samen
met Aglp, Century Power and Light,
Oil Exploration en Petroflna. zo'n
150.000 tot 200.000 vaten per dag naar
boven kunnen worden gebracht
Volgens het ministerie van energieza
ken kunnen maatregelen als voor
noemde ervoor zorgen dat de produk
tie de komende Jaren niet ver boven
het binnenlands verbruik uitstijgt.
Engeland consumeert ongeveer 85
miljoen ton olie per Jaar. De Financi
al Times wijst in een commentaar op
de mogelijkheid de olieproduktie
flink te spreiden met hulp van de
staat, oliemaatschappijen niet tegen
stribbelen: 12,5 procent van alle olie.
dat ls het percentage waarop de staat
door middel van royalties recht heeft,
in de bodem laten zitten.
De oliemaatschappijen zijn niet zo
erg ingenomen met de plannen van
de regering. Uitstellen van de exploi
tatie van enkele grote olievelden leidt
er voor hen alleen maar toe dat de
ontwikkelingskosten hoger worden.
Door een stijgende Inflatie zal dat
stevig ln de winst hakken.
ADVERTENTIE
0| 40/ Pandbrief, looptijd maximaal 8 jaar. Huidig
E^/0 rentepercentage huidige afgifteprijs f 1.010,- V
JP opgelopen rente vanaf 15 januari 1990 (effectief ren-
WÊnm mm dement 10,17%)Jaarlijkse rente-uitkering f 105,-.
Aan toonder. Tussentijds verhandelbaar op de effekten beurs.
Verkrijgbaar bij de kantoren van Westland/Utrecht Hypotheekbank,
of bij uw bank of commissionair in effekten.
Hoofdkantoor: Amsterdam, Sarphatistraat 1,020-26 3131
ADVERTENTIE
NEW YORK (AFP, AP) De Chase
Manhattan Bank, de op twee na
grootste bank van de Verenigde Sta
ten, heeft als eerste de prime rate
verlaagd van 11 tot 10,75 procent. De
prime rate is de rente die de Ameri
kaanse banken vragen van hun groot
ste klanten. De rente, die half april
nog op 20 procent stond, heeft door
de maatregel van Chase Manhattan
de laagste stand bereikt sinds novem
ber 1978. Algemeen wordt verwacht
dat de andere banken zullen volgen.
Amerikaanse bankkringen houden er
ook rekening mee dat het disconto,
gehanteerd door de Federal Reserve
Board, het Amerikaanse stelsel van
centrale banken eveneens omlaag
gaat. Het staat nu op 11 procent.
Dezelfde bankkringen verwachten
verder dat de rente nog verder gaat
dalen als gevolg van de recessie ln de
VS. De kredletbeperkende maatrege
len in de VS zouden daar niets aan
kunnen veranderen.
Aan het voornemen van de Britse
overheid, de rente in Engeland op het
hoge percentage van zestien te laten,
ls het waarschijnlijk te danken dat
het pond sterling gisteren opnieuw in
waarde is gestegen. Voor het pond
werd 2,399 dollar betaald op de Euro
pese wisselmarkt, een hoogte die in
vijf jaar niet meer werd behaald.
10 4Q/ Spaarpandbrief, groeit in 5 jaar naar f1.650,-.
Bi/O Huidig rentepercentage 10)5%; huidige afgifteprijs
10 JO f1.000,- opgelopen rente vanaf 28 januari 1980
■Wr mm (effectief rendement 10,47%) Aan toonder.
Tussentijds verhandelbaar op de efïektenbeurs. Verkrijgbaar bij de kan
toren van Westland/Utrecht Hypotheekbank, of bij uw hank of com
missionair in effekten.
Hoofdkantoor: Amsterdam, Sarphatistraat 1,020-26 3131
WASHINGTON (IPS) Boli
via heeft een economie die
zeer gevoelig is voor interna
tionale druk. De generaals,
die vorige week door middel
van een staatsgreep de macht
grepen, zouden het door eco
nomische pressie van het bui
tenland zeer moeilijk kunnen
krijgen.
Dit blijkt uit een onderzoek van de
Amerikaanse Raad voor studies op
het westelijk halfrond. Volgens de
raad kan de militaire Junta onder
leiding van generaal Garcia Meza het
niet lang uithouden zonder steun uit
het buitenland, met name de Verenig
de Staten. De regering ln Washington
heeft uit protest tegen de staatsgreep
de hulp aan Bolivia voorlopig stop
gezet.
De Boliviaanse export bestaat voor
meer dan de helft lilt tin. De Verenig
de Staten hebben enorme, zogeheten
strategische voorraden tin, die ze nu
op de wereldmarkt zouden kunnen
aanbieden. Een dergelijke dumping
zou een voor Bolivia desastreuse da
ling van de tinprijs tot gevolg heb
ben, waardoor de militaire junta geen
lang leven meer beschoren zou zijn.
De regering van president Carter
heeft al eerder laten blijken van de
tlnvoorraden af te willen.
De Verenigde Staten hebben echter
in het verleden beloofd de 36.000 ton
grondstof niet in één keer op de
markt te dumpen. De Wereldbank
heeft berekend dat in een dergelijk
geval de tinprijs met minstens der
tien procent zou dalen. Dit zou Boli
via 120 miljoen gulden aan inkom
sten kosten. Door een daling van de
produktie, die op zo'n dumping zoü
volgen, loopt dat verlies op tot twee-
honderd miljoen gulden. In 1958 ver
oorzaakte de verkoop van een grote
hoeveelheid tin door de 8owJet-Unie
grote onrust in de Boliviaanse eco
nomie.
Onder kostprijs
Tussen 1973 en 1977 ls de prijs van tin
met meer dan tweehonderd procent
gestegen. Begin dit jaar zorgden de
berichten over de op handen zijnde
Amerikaanse verkoop voor een scher
pe daling. Na protest van Bolivia
werd de verkoop uitgesteld tot juli
van dit Jaar en vanaf nu zou iedere
week 500 ton Amerikaans tin op de
markt worden gebracht. Boliviaanse
economen voorspelden dat de tin
prijs wel eens tot onder de kostprijs
in Bolivia kan dalen.
Buitenlandse schuld
Bolivia zit Intussen ook met een enor
me buitenlandse schuld. Veertig pro
cent van de Inkomsten uit de export
wordt Jaarlijks gebruikt voor de af
lossing van die schuld. De economie
is daardoor zeer zwak geworden. Na
een bezoek van een delegatie van het
Internationale Monetaire Fonds
maakte de toenmalige interim-presi
dent, mevrouw Gueller, een aantal
strenge maatregelen bekend ter be
strijding van de inflatie. Een devalua
tie van de peso lijkt onvermijdelijk,
met alle nadelige invloeden op de
levensstandaard van dien. Bolivia
moet veel van de eerste levensbehoef
ten Invoeren en men verwacht dan
ook dat de militairen zullen proberen
buitenlandse investeerders aan te
trekken.
Dit laatste lijkt een zware opgave, mi
de staatsgreep over de hele wereld
sterk is veroordeeld en vakverenigin
gen in Latijns-Amerika, Europa en de
Verenigde Staten hebben opgeroepen
tot een internationale handelsboycot
van Bolivia.
BUfTENLAND
TROUW/KWARTET
or Hennle Serfonteln
IHANNESBURO In Zuid-Afrika is een nieuwe oplossing aangedragen voor het apart-
Msprobleem. Het Zuidafrikaanse bureau voor rassenzaken (SABRA) heeft voorgesteld een
Iver blank „thuisland" in te stellen, waar geen zwarte mag wonen of werken. Het voorstel
«It gebracht als een belangrijke stap in de oplossing van de rassenkwestie.
SABRA is niet zomaar een bu
ut maar een invloedrijke organisa
tie voor apartheid is en 33 jaar
Wen werd opgericht door be lan g-
Afrikaner academici, kerklei-
en aanhangers van de Nationale
ffl. 8ABRA heeft al die jaren een
«wende rol gespeeld als het intel-
ueie brein dat de weg effende voor
avaarding en uitvoering van de
irtheidspolitiek, de politiek van de
afhankelijke thuislanden", de af
scheiden stadsgebieden en de pas-
Wetten.
•tere nieuwe opmerkelijke voor
wen van de 8ABRA zijn:
Blanken moeten hun kinderaantal
"dubbelen tot vijf kinderen per ge-
om de blanke beschaving te
^Honderdduizenden zwarten uit de
moeten op grote schaal wor-
verwijderd naar hun „thuislan-
Vervolgens moeten zij dagelijks
Pote treinen worden getranspor-
naar hun werk in de blanke
toieden.
agdromerij'
WfcMte regeringsgezinde kranten
^sommige parlementariërs hebben
W tegen deze voorstellen ge
keerd. Ze noemden ze onpraktisch in
het licht van de huidige afhankelijk
heid van zwarte arbeid ln Zuid-Afrika
en omdat de bevolking momenteel
wel door elkaar woont al is het dan in
afgescheiden gebieden.
Het „blanke-thuislandplan" werd be
lachelijk gemaakt in termen als
„middeleeuws", „dagdromerij", en
het „uit de weg gaan van de werke
lijkheid" Hoe onrealistisch deze
voorstellen voor de meeste Zuidafri
kanen ook lijken, ze kunnen niet zon
der meer worden afgedaan als „irrele
vant" en „excentriek"
De SABRA ls allereerst een door de
meeste regeringsaanhangers zeer ge
respecteerde organisatie Veel van de
leden van de SABRA behoren tot de
Afrikaner Broederbond, een geheime
organisatie met 12.000 leden die ln
feite de macht heeft in Zuid-Afrika.
De voorzitter van de organisatie is
professor Carel Boshoff. hoogleraar
theologie aan de universiteit van Pre
toria. Hij is schoonzoon van de „ar
chitect van de apartheid" dr. Hendrik
Verwoerd. Een aantal leiders van de
machtige en politiek invloedrijke Ne
derduits gereformeerde kerk. waar
toe ongeveer tachtig procent van alle
Afrikaners behoren, zijn ook voor
stander van de blanke „thuisland"-
droom en de voorgestelde geboorte
golf. Eén van hen is dominee H. F.
Verwoerd, de zoon van dr. Verwoerd.
Achilleshiel
Ten tweede zijn hun gezichtspunten
een weerspiegeling van de vrees van
de meeste blanken dat ze uiteindelijk
door een zwarte meerderheid worden
overspoeld.
In de derde plaats richten de „thuls-
land"-dromen de directe aandacht op
de achilleshiel van de regeringspoli-
tiek en de toekomstige grondwettelij
ke voorstellen. Het feit dat. ongeacht
de negen voorgestelde „onafhankelij
ke thuislanden" voor de meer dan 20
miljoen Afrikanen, blanken altijd een
minderheid zullen blijven, omdat de
meeste zwarten zullen blijven wonen
in de door blanken beheerste gebie
den. Op dit ogenblik leven ongeveer
16 miljoen zwarten in „blank" Zuid-
Afrika samen met 4 miljoen blanken,
2Vi miljoen kleurlingen en 750.000 In
diërs.
Ten vierde houden deze berekenin
gen in dat de plannen van de rege
ring, die 20 jaar geleden al werden
aangekondigd en die er op gericht
waren rond 1978 een eind te maken
aan de .zwarte stroom" naar de blan
ke steden, volledig mislukt zijn. De
regering ziet nu de „oplossing" in de
verlegging van de grenzen van de
zwarte thuislanden zodat ook de
stadsgebieden waar zwarten wonen
tot de thuislanden gaan behoren. Dat
zou Inhouden dat de thuislanden zich
zouden uitstrekken tot op 15 kilome
ter van steden als Pretoria en Dur
ban, en het geeft aan dat de regering
zichzelf voor de gek houdt.
In de zesde plaats brengen de voor
stellen het morele dilemma van de
regering weer eens onder aandacht:
hoe rechtvaardigen we de voortgang
van de macht van een blanke minder
heid over een steeds groter wordende
zwarte meerderheid. En dat op een
ogenblik waarop die regering zegt af
stand te willen nemen van rassendis
criminatie en rassenoverheerslng.
Tenslotte zijn zowel „verkrampte"
als „verligte" nationalisten voorstan
der van de dromen van 8ABRA.
Stad voor blanken
Dr. Willem van Heerden die de SA-
BRA-droom bijna een maand gele
den lanceerde, verklaarde dat de eer
ste stap zal zijn een stad voor blan
ken te bouwen in een speciaal gebied
en dit gebied dan uit te breiden. Dit
wordt dan de kern van het toekomsti
ge blanke „thuisland", dat uiteinde
lijk een afzonderlijke provincie moet
worden.
Volgens Van Heerden gaat SABRA
een maatschappij oprichten die dit
zogenaamde „oranje-project" gaat
opzetten. SABRA zou al de voorlopi
ge steun van de regering hebben. De
organisatie zoekt naar een dun be
volkt gebied om „verhuizing op grote
schaal van de zwarten te voorko
men". Het moet dichtbij water-, elek
triciteit- en transportvoorzieningen
liggen.
Het gebied dat SABRA op het oog
heeft ligt ln het droge gebied van de
Oranje-rivier tussen de Kaapprovin
cie en de Vrijstaat ln de buurt van de
Hendrik Verwoerddam. Het gebied
moet een levensvatbare economie
hebben, zowel op het gebied van in
dustrie als van landbouw De infra
structuur moet steunen op mechani
satie en moet kunnen concurreren
met goedkope zwarte arbeid.
Al de ongeschoolde arbeid ook het
schrobben van een vloer en het vegen
van de straat moet door blanken
worden gedaan. Zwarten mogen er
niet wonen of werken, maar wel deel
nemen aan culturele- en sportgebeur
tenissen.
Volgens Van Heerden is het nationale
gevoel van het volk de drijvende
kracht achter het project. Hij noemt
het blanke thuisland essentieel voor
de blanke ziel. „Ik kan geen toekomst
zien waarin zwart en blank zich vrij
onder elkaar kunnen begeven." Van
Heerden verwacht niet dat de zwarte
gemeenschap protest zal aantekenen
tegen het Idee van SABRA. Maar de
Ironie wil wel dat ln het beoogde
gebied bij de Oranjerivier tachtig
procent van de bevolking niet-blank
is.
Zwakke plekken
De secretaris van de SABRA, dr C. J.
Jooste, wijst op de zwakke plekken
van de huidige regeringspolitiek.
„Volgens ons waardesysteem kan een
minderheid niet eindeloos blijven
heersen over een meerderheid. Daar
om zullen de blanken worden ge
dwongen te kiezen voor een integra
tiepolitiek, tenzij de blanken de
meerderheid van de bevolking gaan
uitmaken," aldus Jooste.
In feite waarschuwen deze blanke-
thuislandldealisten ervoor dat de
blanken uiteindelijk een meerder
heidsregering zullen moeten aanvaar
den. Ze vinden de politiek van Preto
ria onrealistisch en onwerkbaar op de
lange duur. als er tenminste geen
geweld wordt gebruikt om de blanke
suprematie te handhaven.
Het debat tussen de regering en deze
indealistlsche aanhangers toont tra
gisch genoeg aan dat blank Zuid-
Afrika, zelfs nu nog na de overwin
ning van Mugabe ln Zimbabwe, door
gaat met een politiek die de werke
lijkheid ontvlucht. Net als de blanke
Rhodesiërs weigeren ze de realiteit
van een onvermijdelijke meerder
heidsregering onder ogen te zien. Het
debat geeft tevens duidelijk en op
een tragische manier aan hoe diep de
angst zit van de blanke Zuidafrika
nen voor de twintig miljoen zwarte
medeburgers, die ze beschouwen als
vijanden en als een dodelijke bedrei
ging van hun veiligheid en toekomst