hongerstaker dood
Cocaïne regeert Bolivia
Strijd tegen zionisten bindt man-vrouw te zamen
(Wiï
(Buren willen dat
.akhtiar verhuist
Verzet van mijnwerkers houdt aan
'Washiington ontvoerde Rusje'
St. Helens braakt
weer aswolken uit
'Scheurmakers'
uit SWAPO gezet
Strijd binnen
regime Kaboel
houdt nog aan
Neutronenbom niet
gevaarlijker voor
burgerbevolking
Rassenrellen in Tennessee Turkije staakt
VN conferentie
van vrouwen
jo jSËRDAG 2* JL)LI 1980
BUfTENLAND
TROUW/KWARTET
ff 7
'i SHINGTON (AFP, DPI) - Dt
sische ambassade in Washington
ft de Amerikaanse regering be-
ïldigd van „ontvoering" van een
alf jaar oud jongetje uit de Oe-
[ne, door hem politiek asiel te
lenen. „Dit kan verstrekkende ge-
r j.en hebben voor de Amerikaans-
ïrB sische betrekkingen, maar ook
,r het internationale recht als ge-
'J* J", aldus de verklaring. Gespro-
wordt over de „schending van
beginselen van moraal en huma-
De jongen, W alter Polowtsjak, liep
vorige week b< ij zijn ouders weg, om
dat hij niet ma *r terug wilde naar de
Oekraïne. De ambassade vreest dat
de asielverlenl ng wordt gebruikt om
druk uit te oei fenen op buitenlandse
gezinnen die ii n de VS leven. Geen
buitenlands ge zin heeft, aldus de am
bassade, de ze kerheid dat het niet
hetzelfde kan a iverkomen als het ge
zin Polowtsjak. „Het moet ieder ver
standig mens duidelijk zijn dat een
kind van twaalf jaar niet begrijpt
wat politiek asiel is"
De Polwtsjakjes naast de ouders
twee zoons en een dochter kwa
men in januari in de VS aan. De
dochter reist op een eigen visum en
wil net als haar broer blijven. De
rest van het gezin had een gezamen
lijk visum. De Russische ambassade,
aldus de vader van Walter, wil geen
toestemming geven voor terugkeer
naar de Sow jet-Unie als ook niet zijn
zoon meereist.
Een woordvoerder van het Ameri
kaanse ministerie van buitenlandse
zaken wilde nog niet op de Russische
verklaring reageren. De Amerikaan
se Unie voor burgerrecht heeft tegen
het asielbesluit geprotesteerd.
ijk
RUZALEM, NEW YORK
i iuter, AP, AFP) De Is-
s lische politie heeft giste-
"I i met de wapenstok en
*ingas een einde gemaakt
een demonstratie van bo-
"J palestijnen in Jeruzalem,
ra betoogden naar aanlei-
|g van de dood van een
bq langen zittende Palestijn,
in hongerstaking was ge
in. De dood zou het gevolg
geweest van de gedwon-
voeding.
Palestijn, Ali Mohammed Jaabari,
een levenslange straf uit in de
ha-gevangenis. Twaalf dagen ge
in ging hij met 73 andere gevange-
in hongerstaking uit protest te-
de omstandigheden waaronder
vast worden gehouden. Volgens
(id Zilberman had Ja&fari lon-
•king gekregen, nadat hij
..ïatig was gevoed. Tijdens die
ingen voeding zou een sonde in
»ng zijn gekomen. De Israëlische
iteiten stellen nu, in opdracht
nister van binnenlandse zaken
Burg, een onderzoek in.
len in verband m iet de slechte leefom
standigheden. In middels hebben Pa
lestijnen ook bij de Amerikaanse ver
tegenwoordigers iun Israël aange
drongen om druk op de Israëlische
regering uit te o< -fenen.
Tijdens het debïit in de algemene
vergadering van d e Verenigde Naties
over de door Israf il bezette gebieden
zijn de vertegenwoordigers van de
Arabische landen ?n de met hen sym
pathiserende land» ;n in de derde we
reld de zaal uitgelo pen, toen de verte
genwoordiger vari Israël, Jehuda
Blum, het woord n am. Blum noemde
de massale uittocl it een oefening in
kinderachtigheid e-n zei dat het op die
manier wel moeilij k werd om tot een
dialoog te komen Blum verklaarde
eerder dat hij iedeire resolutie aange
nomen door de algemene vergadering
over de bezette gebieden al bij voor
baat als onwettig zou beschouwen.
Stemming
raking
jvangenis van Nafha staat in de
ische Negev-woestijn. Omdat er
1 langdurige gevangenen zitten,
Ide bewaking erg scherp. Ook zou-
n de levensomstandigheden van de
«ngenen niet optimaal zijn. Een
J van de hongerstakers is inmid-
I overgebracht naar de Ramla-
jenis in Tel Aviv, vlak bij het
^sche gevangenishospitaal. Een
JÖjnse advocaat en voormalig
is ter van defensie van Jordanië,
Noesseibeh, riep de Israëli-
e regering gisteren op alle gevan-
i uit de Nafha-gevangenis te ha-
VANCOUVER (A,FP, UPI) De vul
kaan van Mount St Nelens, in de
Amerikaanse staat Washington, is
voor de vierde maai in negen maan
den, tot uitbarsiting gekomen. Vol
gens ooggetuige n vormde zich een
wolk van as die tot op meer dan 150
km van de vulkaan zichtbaar was.
Op de seismogirafen in het gebied
waren de af gel lopen dagen enkele
aardschokken geregistreerd, maar
gezien de zwakte van de schokken
meenden deskundigen dat een uit
barsting van de vulkaan weinig waar
schijnlijk was. De twee uitbarsting
van de vulkaan op 18 mei van dit jaar,
kostte aan 24 mensen het leven. De
economie van het betrokken gebied
werd toen door de eruptie flink ge
troffen.
WRIJS, BETHESDA (Reuter, AFP, AP) De buren van
fclraanse oud-premier Sjapoer Bakhtiar, op wie vrijdag
J een mislukte moordaanslag werd gepleegd, eisen dat hij
ft hun flat vertrekt. Een buurvrouw van de oud-premier
wam bij de aanslag om het leven.
De Franse politiebond heeft al
eerder aangedrongen op het bij--
tbrengen van alle politieke bal
lingen in Frankrijk in speciale
moorden om op die manier een
betere bescherming mogelijk te
kunnen maken. De Iraanse oud
premier woonde gisteren de begra
fenis bij van een bij de op hem
gepleegde aanslag gedode politie
man. Inmiddels heeft de Palestijn
se leider Arafat alle verantwoorde
lijkheid voor de aanslag op Bakh
tiar afgewezen.
De Franse president Giscard zei
tijdens de vergadering van de mi
nisterraad, dat Frankkrijk ook in
de toekomst een asielplaats zal
blijven voor politieke ballingen,
maar dat het land niet van plan is
als toevluchtsoord te dienen voor
mensen die zich schuldig maken
aan gewelddadigheden. Bakhtiar
beschuldigde gisteren Khomeini
van de aanslag op zijn persoon en
verweet het Westen een afwach
tende houding.
De Amerikaanse! politie maakt
nog steeds jacht op drie mannen
die verdacht vrorden van de
moord op de leld<er van het Iraan
se verzet en nauwe medewerker
van Sjah poer Balthtiar, Ali Taba-
tabai. Deze werd! doodgeschoten
door een man die het uniform van
een postbode droeg. Op hetzelfde
moment hielden twee andere
mannen elders e«;n postbeambte
gegijzeld om gebruik te kunnen
maken van diens uniform. De
postbode werd later vrijgelaten.
De Amerikaanse geheime dienst
FBI wilde gisteren niet bevestigen
dat de moord op Tabatabai een
onderdeel zou zijn van een omvat
tend complot opgezet in Teheran
om de tegenstanders van het regi
me-Khomeini in Jhet buitenland
uit de weg te ruimen, maar sprak
wel van een „politieke moord".
Het Israëlische parlement heeft giste
ren met 65 tegen 12 stemmen een
wetsontwerp goedgekeurd, waarin
Jeruzalem wordt uitgeroepen tot
hoofdstad van Israël. De Israëlische
premier Begin, die herstellende is van
een hartaanval, nam voor het eerst
weer aan een stemming in de Knesset
deel. Hij verklaarde in het parlement:
„Alle leden van de Verenigde Naties
in New Vork moeten weten dat Jeru
zalem de eeuwige en ondeelbare
hoofdstad van Israël is en van het
Joodse volk en dat voor de komende
generaties zal blijven." Verwacht
wordt dat op de eerstvolgende kabi
netsvergadering een beslissing zal
vallen over de verplaatsing van enke
le overheidsinstellingen, waaronder
het bureau van de eerste minister
naar het oostelijke (bezette) deel van
Jeruzalem. Beide maatregelen lijken
welbewust samen te vallen met de
algemene vergadering van de Vere
nigde Naties.
Tegen het einde van dit jaar zullen de
landen van de EG en van de Arabi
sche Liga weer officieel met elkaar
gaan praten op het niveau van minis
ters van buitenlandse zaken. Dit is
meegedeeld door de secretaris van de
Arabische Liga, de Tunesiër Klibi, na
een bezoek aan West-Duitsland. In
Bonn wilde men het bericht overi
gens niet bevestigen.
LUSAKA (AFP, AP, Reuter) Negen
vooraanstaande leden zijn uit de
Zuidwestafrikaanse bevrijdingsbe
weging SWAPO gezet. Onder hen is
vice-president Mishake Albert
Muyingo.
De beslissing is genomen door het
centrale comité van de SWAPO, dat
•vorige week in Ndalantando, in Ango
la, heeft vergaderd. De negen zouden
het oostelijke deel van Zuidwest^Afri
ka (Namibië) van de rest hebben wil
len afscheiden. Daar ligt onder meer
de strategische Caprivistrock.
De negen „scheurmakers" zouden
zich hebben schuldig gemaakt aan
„contra-revolutionaire activiteiten".
Breban Stmbwaye is benoemd tot
vice-vooraitter van de SWAPO, als
opvolger van de gewipte Muyongo.
In de verklaring, die werd uitgegeven
na de vergadering van SWAPO,
wordt behalve in de nieuwe vice-pre
sident het volledige vertrouwen uit
gesproken in voorzitter Sam Nujoma.
SWAPO, die door de algemene verga
dering van de Verenigde Naties is
erkend als de enige vertegenwoordi
ger van het Namibische volk, voert
een guerrilla tegen Zuid-Afrika.
Dat land bestuurt Namibië krachtens
een mandaat van de Volkenbond
waaraan inmiddels door de Verenig
de Naties een einde is gemaakt. Wes
terse landen werden door SWAPO
over de hekel gehaald wegens hun
voortdurende betrekkingen met
Zuid-Afrika. De Verenigde Staten,
GrootrBrittannië, West-Duitsland,
Frankrijk en Canada vormen een zo
genaamde westerse contactgroep die
probeert onder auspiciën van de Ver
enigde Naties een oplossing te vinden
voor de kwestie Namibië.
NEW DELHI (AFP. AP) - Opnieuw
zijn twee Afghaanse regeringsfunc
tionarissen het slachtoffer geworden
van aanslagen. Het gaat om de minis
ter van onderwijs, mevrouw Anahita
Ratzebad en om de onderminister
van binnenlandse zaken. Eerder werd
ook al melding gemaakt van de dood
van de Afghaanse onderminister van
onderwijs, Joesoefi. De afgelopen
week zou ook de directeur van de
Afghaanse luchtvaartmaatschappij
bij een aanslag zijn omgekomen.
Politieke waarnemers rekenen er ern
stig mee dat de aanslagen het gevolg
zijn van onderlinge vetes tussen de
twee groeperingen binnen het heer
sende regime, Khalq en Parcham. De
huidige president Karmal behoort tot
de laatste groep, terwijl zijn beide
voorgangers, Amin en Taraki tot de
Khalq-groep behoorden. Momenteel
lijkt de Sowjet-Unie geheel op de
kracht van de Parcham (vlag) te gok
ken en mee te helpen aan de onder
gang van Khalq (volk).
Volgens berichten uit Islamabad zou
den door recente wijzigingen in de
regeringen zeker drie ministers in de
gevangenis zijn terecht gekomen. Zo
langzamerhand lijken alle ministe
ries onder controle te komen staan
van de aanhang van Karmal. Overi
gens, wist de Britse Guardian giste
ren te melden, zou Karmal tegenover
president Breznjew onlangs met ont
slag gedreigd hebben, als hij niet de
vrije hand zou krijgen om de interne
politieke spanningen binnen zijn re
gering het hoofd te bieden. De recen
te zuiveringen zouden het gevolg zijn
van het feit dat Moskou Karmal nu
inderdaad die vrije hand laat.
Twee Franse journalisten zijn erin
geslaagd opnames te maken van de
gebieden waar de Sowjet luchtmacht
in Afghanistan bombardementen
hebben uitgevoerd. Ze hadden de in
druk dat er meer slachtoffers vielen
door honger en barre levensomstan
digheden dan door de oorlog in het
land.
GENEVE (Reuter) De omstreden
neutronenbom die door Amerika en
Frankrijk wordt ontwikkeld, vereist
geen zwaardere bescherming van de
burgerbevolking tegen straling. Vol
gens een rapport van de Zwitserse
professor Otto Huber bieden ge-
improviseerde barrières van aarde of
zandzakken goede bescherming te
gen neutronen, aldus het maandblad
van de Internationale organisatie
voor bescherming van de burgerbe
volking. Bestaande schuilkelders ver
schaffen voldoende bescherming.
Volgens een studie van de Nederland
se kolonel L. C. Schreuders heeft de
burgerbevolking bij gebruik van de
neutronenbom tegen tankformaties
minder schade te verwachten dan bij
gebruik van een nu bestaand kernwa
pen met hetzelfde militaire effect.
Deze Indianen in de boven de hoofdstad La Paz gelegen sloppen
wijken negeren de militairen. Het verzet is in deze buurten het felst.
Soldaten werden uitgescholden en met stenen bekogeld. Ook van
nacht werd er weer geschoten.
LA PAZ (AFP. IPS. Reuter) Is de
week oude junta er in de hoofdstad
La Paz in geslaagd het verzet te bre
ken. in de zuidelijke mijndistricten
duurt het verzet voort. Mijnwerkers
houden, gewapend met dynamiet, <p
diverse plaatsen stand. De militaire
regering heeft nu vliegtuigen ingezet
tegen de mijnwerkers, die via ver
schillende radiostations blijven op
roepen tot verzet tegen de nieuwe
machthebbers. De mijnwerkers hou
den de soldaten voor niet te vechten
tegen „hun vaders en hun broers". De
Boliviaanse bond van landarbeiders
wil het vervoer van voedsel naar de
steden stopzetten, om druk uit te
oefenen op de junta. Alle wegen zul
len worden geblokkeerd, aldus vak
bondsleider Jenaro Flores Santos, die
ondergedoken zit.
De geruchten worden steeds sterker
dat de machtsovername is gebeurd
met steun van het buurland Argenti
nië. Op de televisie worden Argentijn
se tekeningen vertoond over de
„strijd tegen het communisme", als
mede Argentijnse anti-subversie
films. De beschuldigingen zijn door
een woordvoerder van het Argentijn
se leger categorisch van de hand ge
wezen.
De rooms-katholieke kerk heeft het
leger gevraagd de honderden gearres
teerde politici, vakbondsleiders, gees
telijken en studenten vrij te laten.
Een deel van hen verblijft nog steeds
in het voetbalstadion, op zeven kilo
meter van de hoofdstad. De weduwe
van de gedode communistische presi
dentskandidaat Marcele Quiroga
heeft gezegd dat haar man door de
junta is vermoord. Hij is niet omgeko
men bij een schietpartij, maar doel
bewust doodgeschoten, zei zij.
De gedoodverfde winnaar van de pre
sidentsverkiezingen, de voor Bolivi
aanse begrippen vooruitstrevende
Hernan Siles Zuazo houdt zich nog
steeds op een onbekende plaats
schuil. De terzijde geschoven interim-
president Lidia Gueiller is welkom in
Frankrijk, heeft Parijs laten weten.
Ook Venezuela wil Gueiller, die in de
pauselijke nuntiatuur in La Paz ver
blijft, asiel verstrekken.
Van onze buitenlandredactie
De cocaïnebazen regeren sinds donderdag ook in La Paz. Tot die tijd bleef hun macht beperkt
tot de afgelegen tropische streken van Bolivia. Met een staatsgreep hebben ze weten te
voorkomen dat een nieuwe democratische regering de illegale handel in verdovende middelen
hard zou aanpakken.
Lange tijd waren in Bolivia politiek
en cocaïne streng gescheiden. De po
litiek speelde zich af in La Paz en de
overige steden in het Andesgebergte.
De maffia regeerde in de tropische
laaglanden en beperkte zijn activitei
ten tot de handel in cocaïne en ande
re smokkelwaar.
Zolang deze twee machtsblokken el
kaar met rust lieten, was er weinig
aan de hand. De cocaplant is in Boli
via net zo algemeen als in Frankrijk
de wijnrank. Op de oostelijke hellin
gen van het Andesgebergte oogsten
de Indianen al eeuwen lang de kleine
groende blaadjes, die als pruimta
bak gebruikt de bewoners in staat
stellen langdurig zonder eten te
werken.
Blaadjes
Van die blaadjes, die op iedere markt
in Bolivia te koop liggen, maakt de
maffia echter ook zuivere cocaïne, die
op de internationale markt letterlijk
het gewicht in goud waard is. De
laatste jaren zijn er met deze handel
miljarden guldens gemoeid. De coca-
ïne-syndicaten in Bolivia zijn uitge
groeid tot grote ondernemingen, met
eigen vliegtuigen en fabriekjes. Het
was algemeen bekend dat zij een
nieuwe regering onder leiding van de
centrum-linkse Heman Siles Zuazo
tot elke prijs wilden voorkomen-
Want Sildes had beloofd hard op te
zullen treden tegen de cocaïnehandel
en de daarmee samenhangende cor
ruptie. Hij werd daarin alvast ge
steund door de nu afgezette interim-
president Lidia Gueiler, die er zelfs in
slaagde de politie in Santa Cruz zover
te krijgen dat ze een begin maakte
met de jacht op de illegale handel.
Een van de eerste succesjes was de
vangst van een hoeveelheid cocaïne-
pasta ter waarde van negen miljoen
gulden.
Dat het leger zich voor het karretje
van de handel in verdovende midde
len heeft laten spannen, is niet moei
lijk te verklaren. Een aantal officie
ren is rechtstreeks bij deze winstge
vende export betrokken. En boven
dien heeft het Boliviaanse leger maar
weinig aanmoedigingen nodig om de
macht te grijpen en daarmee naar
eigen opvatting aan prestige te
winnen. Het leger is zwaar gefru
streerd over het zwakke imago dat
het in Zuid-Amerika heeft. Sinds de
onafhankelijkheid heeft het leger de
ene oorlog na de ander verloren, ten
koste van vele doden en grote lappen
grond. Als je zo'n frustratie moet
overwinnen is er maar een kleine hint
en wat maffia geld voor nodig om je
kunnen door middel van een coup te
laten blijken.
CHATTANOOGA (Tennessee) (AFP,
UPI) In Chattanooga, in de Ameri
kaanse staat Tennessee is het tot
rassenrellen gekomen, na de milde
uitspraak van een jury over drie le
den van de Ku Klux Klan. Dezen
werden ervan beschuldigd in april
vier zwarte vrouwen te hebben be
schoten. Volgens de jury was slechts
één verdachte schuldig. De andere
twee zouden niet kunnen hebben
voorzien dat hij op de vrouwen ging
schieten. De verdachte werd veroor
deeld tot anderhalf jaar gevangenis
straf, twee maanden tuchthuis en 500
gulden boete. Woedend over dit von
nis gingen honderden zwarte inwo
ners de straat op. Zij staken gebou
wen in brand.
Zes mensen werden
aangehouden. Na een soortgelijk ge
val in Miami, in mei, was de stad drie
dagen het toneel van zware rassenon-
lusten.
ANKARA (Reuter) Honderddui
zenden arbeiders zijn in Turkije in
staking gegaan uit protest tegen de
moord op de vooraanstaande linkse
vakbondsleider Kemal Turkier, die
dinsdag bij zijn woning in een voor
stad van Istanboel werd doodgescho
ten. Radio Ankara meldde dat de
regering ambtenaren gedreigd had
met ontslag, als ze zich bij de staking
zouden hebben aangesloten. In ste
den als Ankara, Istanboel en Izmir
lag het openbare leven gisteren vrij
wel volledig stil.
oor Hanneke Wijgh
KOPENHAGEN Het neteligste punt staat vandaag op de agenda van
e agenda van de VN-conferentie in Kopenhagen: de positie van de
'alestijnse vrouwen. Zeer tegen de zin van Israeli heeft de economische
ommissic voor West-Azië het zionisme opnieu'v ter discussie gesteld,
olgens deze VN-commissie kan de onderdrukt ling van de Palestijnse
rouw niet los worden gezien van de Israëli; >ceh bezetting van de
'alestijnse gebieden.
rt is niet gemakkelijk om een afspraak te
'aken met Palestijnse vrouwen. Pas de
weede keer lukt het. Twee vrouwen gaan
net me mee naar een koffiebar, nadat ze
iun stand met documentatiemateriaal heb-
'en overgedragen aan een kameraad. Voor
Üj mijn vragen willen beantwoorden, moet
u precies vertellen hoe ik over de Palestijn
kwestie denk. Ik geef zo eerlijk mogelijk
jntwoord. Het blijft even stil, dan is het
)K. Ze willen met me praten. Ik krijg het
[evoel of ik voor een moeilijk examen ben
Sslaagd.
Hoe heten jullie en waar wonen jullie?,
ik om het ijs te breken. „Mona" en
Samira". „We wonen in een vluchtelingen-
lamp in Libanon, dicht bij Beiroet. Verder
persoonlijke vragen. Die zijn niet be
langrijk."
jk schakel snel over op de Palestijnse kwes-
Is een vreedzame oplossing mogelijk?
Meewarig kijken ze me aan. Ze besluiten om
«ttst mijn politieke scholing ter hand te
Jemen. Het helpt niet als ik zeg, dat ik alle
likke VN-rapporten voor de conferentie
heb doorgewe rkt ook die van de economi
sche commissie voor West-Azië.
Dictaat
Mona dicteert op schrijfsnelheid: „De Pa
lestijnse vrouwen vechten al sinds de Bal-
four-verklaring tegen het Zionisme. De
strijd escaleert in 1947. In dat jaar werd
Palestina door ide Verenigde Naties in twee
stukken verdee ld: een Joods en een Pales
tijns gedeelte. De zionisten hebben beide
stukken ingepikt in 1948, bij het stichten
van de staat 1st -aël. De Palestijnen hebben
zich tegen de machtsovername verdedigd,
maar de strijd is in een bloedbad geëin
digd."
Ik zeg Mona, da' t ik dit weet, maar ze gaat
onverdroten door met haar college. „Tij
dens de zesdaagtie oorlog in 1967 heeft Is
raël alle Palestijn jse gebieden bezet: de wes
telijke Jordaanoever, de Gazastrook en de
hoogte van Golan- Sinds 1948 zijn de huma
nitaire rechten viïin de Palestijnen stelsel
matig geschonden - Ons land is ingepikt, ons
werk is afgepakt Tachtig tot vijfentachtig
procent van de Palestijnen heeft meer dan
eens in de gevangenis gezeten. Sommigen
zijn zelfs gemarteld en gedood."
Samira valt bij: „Na de akkoorden van
Camp David is het voor de Palestijnen nog
zwaarder geworden. De zionisering neemt
toe in de bezette gebieden. De waterleiding
en de elektriciteitscentrales zijn in handen
van de zionisten. Onze schoolboeken zijn
„gezuiverd". Uit de universiteitsbibliotheek
van Birzeit zijn 56 boeken verdwenen over
Arabische cultuur en de Palestijnse ge
schiedenis. We worden aldus van onze iden
titeit beroofd."
Emancipatie
Ik verleg de discussie naar de emancipatie
van de vrouw. Zijn de Palestijnse vrouwen
niet bang, dat ze na hun revolutionaire
strijd weer naar de keuken worden ge
stuurd? Mona: „De strijd tegen de zionisten
bindt man en vrouw te zamen. Wij zijn één
in onze strijd voor een onafhankelijk Pales
tina, waar moslims, joden en christenen in
vrede met elkaar kunnen leven. In onze
toekomstige democratische staat heeft de
vrouw gelijke rechten. Door onze gezamen
lijke strijd zijn de condities van de Pales
tijnse vrouwen beter geworden. De mannen
hebben gezien, dat we even goed kunnen
vechten."
Werkt de islam hun emancipatie tegen? wil
Ik nog weten. Samira: „Als elke godsdienst
is ook de islam onderdrukkend voor de
vrouw. Maar de islam is lang niet zo erg als
het christendom. Vrouwen in de islam heb
ben zekere rechten. Maar, het is waar: ook
de islam is een op mannen gerichte gods
dienst."
We lopen gedrieën terug naar de Palestijnse
stand in de hal. Ik vraag of ze geen vreedza
me oplossing wil van het Palestijnse con
flict. „Ja", zegt Mona, „ik bén tegen oorlog.
Als we te zamen met progressieve joden
voor vrede kunnen zorgen, is me dat liever.
Maar joden, die van ons eisen, dat wij de
staat Israël erkennen, daar kunnen we niet
mee praten. Dat is een contradictie."
Veelzijdig?
Bij de stand krijg ik een blauwe kaart als
afscheidsgeschenk. Binnenin staat een uit
spraak van Golda Meir, de vroegere rege
ringsleider van Israël. „Elke dag raak ik in
de war als ik hoor dat er weer meer Pales
tijnse kinderen zijn geboren."
Twee dagen later organiseren Israëlische
vrouwen een „workshop." Ik hoop op een
veelzijdige voorstelling van zaken, want ik
begin genoeg te krijgen van het propagan
damateriaal, zoals dat door de Palestijnen
en de Israëliërs is geproduceerd. Mijn hoop
blijkt voorlopig vergeefs. De vier spreek
sters prijzen Israël de hemel in. Zoveel
procent van de moeders werkt, zoveel pro
cent vrouwen gaat naar de universiteit. Een
van de vrouwen Shula Mik Alooni, durft
wat kritiek te uiten. „Israëlische vrouwen
worden slechts als echtgenote en als proe
der geaccepteerd." Ze legt de schuld'voor
deze patriarchale structuur bij de godsdien
sten. Geen van de spreeksters voert de
Palestijnen op. De zaal neemt het niet."
„We hebben zoveel propaganda gehoord",
vraagt een vrouw. „We willen nu de waar
heid weten. Wordt er in Israël gemarteld?
Waarom werkt Israël samen met de afschu
welijke regimes uit Chili en Zuid-Afrika?
Hoe denkt u over de mensenrechten van de
Palestijnen?"
Het tumult groeit. „Wie betaal u?", roept
een vrouw aan de vragenstelster. Een Arabi
sche vrouw krijgt na veel moeite het woord.
„Als jullie moeders zijn, hoe kunnen jullie
de bezetting van Palestina rechtvaardi
gen?". Een Deense vraagt koeltjes wat de
democratie in Israël waard is. Tamar Eshel,
lid van de Israëlische delegatie neemt het
woord. „In Israël wonen drieeneenhalf mil
joen mensen. Een half miljoen zijn Palestij
nen. Zij hebben dezelfde rechten als de rest.
op één uitzondering na. Zij mogen niet in
het leger dienen. Zolang het conflict tussen
Israël en de Arabische wereld voortduurt, is
het begrijpelijk dat Palestijnen niet hoeven
mee te vechten."
Oververhit
Het debat raakt oververhit. Een vrouw
vraagt waarom het antisemitisme als anti
zionisme verhuld wordt. Het panel wil er
vreemd genoeg geen antwoord op geven.
„Laten we ons toch beperken tot vrouwen
problemen en de grote politiek er buiten
houden." De vragenstelster is het niet met
het panel eens. „Vrouwen zijn ook slachtof
fer van het antisemitisme," roept zij boos.
Zachtjes drukt de voorzitster de vragen in
de richting van de emancipatie. Maar de
zaal laat zich niet dwingen. Een vrouw
vraagt om een dialoog tussen Joden en
Arabieren. Israël heeft de Palestijnse gebie
den bezet. Als Israël dat blijft ontkennen
kan er nooit vrede komen. Israël moet zich
terugtrekken uit de bezette gebieden.
Shula Mik Alooni neemt het woord. „Ik ben
lid van de vredesbeweging in Israël en vind
dat de Palestijnen het recht hebben op
zelfbeschikking. Maar één ding moet duide
lijk zijn. Het bloed van de Palestijnen is niet
roder dan dat van de Joden. Zolang zij de
staat Israël blijven ontkennen, heb ik het
recht niet om naar de regering te stappen.
Als extremisten in Israël en bij de Palestij
nen bij hun mening blijven dat slechts met
geweren de vrede bereikt kan worden, dan
zeg ik: zo bereik je de vrede nooit. Zo
vernietig je wel twee volken."
