(Bangkok gaat niet in
jp voorstel Indo-China
Buurlanden doorbreken strategie van Zuid-Afrika
abinetsformateur
in Libanon benoemd
Saoedie-Arabië wil
banden met Moskou
Lidia Gueiler naar Venezuela
Opnieuw
stakingen
in Polen
Marokko laat 55
gevangenen vrij
Hevige gevechten bij mijnwerkerscentrum in Bolivia
Aanslag op
ex-premier
van Turkije
Drie feministen
Rusland uitgezet
Aanval op Djilas
Overstroming India
eist veel levens
IAANDAG 21 JULI 1980
BUITENLAND
TROUW/KWARTET
lANGKOK (Reuter, AFP, AP) Thailand heeft gisteren informeel een voorstel van drie
riochinese landen, Vietnam, Laos en Cambodja afgewezen, om de spanning aan de grens
issen Thailand en Cambodja te verminderen. Een ambtenaar van het Thaise ministerie van
uitenlandse zaken maakte dit bekend en zei erbij dat Bangkok officieel niet op het voorstel
al reageren. Een van de indieners van het voorstel is namelijk het bewind van Heng Samrin in
ihnom Penh en Thailand weigert dit bewind te erkennen.
woordvoerder zei ook al dat het
irstel. dat vrijdag aan het eind van
bijeenkomst van Vietnamese, La-
jaanse en Cambodjaanse ministers
het Laotiaanse Vientiane werd op-
steld, een politieke truc was om
iland in een hoek te drijven.
i officiële reactie, om over aan-
,-ding van het voorstel nog maar
_wijgen, zou inhouden dat de rege-
Lg in Bangkok het bewind van de
Joor Vietnam in het zadel geholpen
Lng Samrin in Cambodja zou erken-
|en. Er daar voelt Thailand tot op
eden niets voor. Bangkok erkent
nog steeds de overblijfselen van de
Rode Khmer van Pol Pot en Khieu
Samphan als de wettige regering van
Cambodja, zoals overigens de meeste
landen van de Verenigde Naties ook
doen. Niet omdat ze Pol Pol en zijn
Rode Khmers, die in Cambodja een
waar bloedbad hebben aangericht,
een geschikt bewind voor het land
achten, maar omdat ze weigeren een
bewind in Cambodja te erkennen dat
daar via een gewelddadige invasie
van uit Vietnam is neergezet. Thai
land heeft er met zijn omstreden poli
tiek aan de grens van Cambodja voor
gezorgd dat de Rode Khmers niet
BEIROET (Reuter) De Christelijke president Elias Sarkis
tan Libanon heeft gisteren de moslim politicus Takieddin El
Solh gevraagd een regering „van nationale verzoening" in
Libanon te vormen, zo heeft het presidentieel paleis in Beiroet
Sp «egedeeld.
ft 71-jarige El Solh heeft na een
irek met de president verklaard
hij rekent op „het vaderlandslie-
id gevoel bij de Libanezen bij het
ivaarden van mijn moeilijke
Het is de opdracht van Solh. zo
rd in de verklaring van het paleis
iteengezet. een kabinet te vormen
it in staat is de christenen en de
,ims met elkaar te verzoenen. Die
ijen hebben in 1975 en 1976 in
tanon een bloedige burgeroorlog
foerd.
Solh is een gematigd conservatieve
n figuur die aanvaardbaar lijkt voor de
lc vi neeste elkaar bestrijdende groepe-
sch ringen. Hij vervangt de ex-bankier
j vi Balim El Hoss die samen met zijn 12
md man sterke kabinet zes weken gele
den aftrad. Hoss heeft de regering
geleid sinds de burgeroorlog in no-
ildj lember 1976 met Syrische militaire
]j nterventie werd beëindigd. Hij is niet
staat geweest de tegenstanders te
krijgen tot samenwerking om een
ontspanning in het hele 4and te be
werkstelligen.
Het staat te bezien of Solh zal slagen
waar Hoss heeft gefaald. De strijden
de partijen uit de burgeroorlog zijn
nog even verdeeld als altijd en de
crisis is nog verder gecompliceerd
door gewelddadigheden tussen de
christenen onderling en de moslims
onderling. Daarbij zijn de afgelopen
vijf maanden honderden doden ge
vallen.
Daarbij komt nog dat afgelopen vrij
dag de strijdkrachten van majoor
Haddad in Zuid-Libanon. gesteund
door Israëlische officieren, naar het
noorden zijn opgerukt en zijn doorge
drongen tot op drie kilometer ten
noorden van Marjayoun. Ze hebben
in door Noorse soldaten van de VN-
vredeSmacht beheerst gebied een mi
litaire post gevestigd.
totaal vernietigd werden, om er op
,toe te zien dat er steeds een krijgs
macht op de been bleef die het Viet
namese leger van een totale overwin
ning in Cambodja afhield en de niet-
communistische staten van Zuid-
Oost-Azië niet voor voldongen feiten
werden geplaatst.
Overwegen waard
Daarom zal Thailand op elk initiatief,
waarbij het bewind in Phnom Penh
betrokken is, negatief reageren, ook
al zou het een voorstel zijn dat op
zichzelf de aandacht verdient. In het
voorstel van Laos, Vietnam en Cam
bodja stond dat de landen het Thais-
Cambodjaanse grensgebied niet zou
den gebruiken als springplank voor
het schenden van de souvereiniteit
van andere landen Verder werd voor
gesteld een gedemilitariseerde zone
onder internationaal toezicht in te
stellen en de vluchtelingenkampen te
verplaatsen. Ook zou men met inter
nationale organisaties moeten sa
menwerken om een definitieve oplos
sing te vinden voor het vluchtelingen
probleem in het grensgebied
Aangezien Bangkok in het verleden
verschillende malen om toezicht van
de Verenigde Naties langs zijn grens
met Cambodja heeft gevraagd, zou
het eerste deel van het voorstel voor
de Thais de moeite van het overwe
gen waard moeten zijn. Ware het niet
dat een van de ondertekenaars van
het voorstel het door Thailand ver
foeide bewind van Heng Samrin in
Phnom Penh is.
RABAT (Reuter) In Marokko zijn
55 politieke gevangenen vrijgelaten.
Alle vrijgelatenen werden omschre
ven als linkse extremisten. De mees
ten waren veroordeeld wegens sa
menzweringen tegen de regering op
processen die in 1973 en 1975 in Casa
blanca werden gevoerd.
De vrijlating geschiedde ter gelegen
heid van de verjaardag van Koning
Hassan op 9 juli.
Als troepen uit Afghanistan verdwijnen
BEIROET (Reuter. AFP, AP) Als de Sowjet-Unie haar
troepen uit Afghanistan terugtrekt is Saoedie-Arabië bereid
diplomatieke betrekkingen met Moskou aan te knopen, aldus
de Saoedische minister van buitenlandse zaken, prins Saoed
El-Faisal, in een vraaggesprek met een Libanees weekblad
„Alle belemmeringen van de kant
van Saoedie-Arabië en andere islami
tische landen om banden aan ie gaan
met de Sowjet-Unie zouden worden
weggenomen met de beëindiging van
de Russische bezetting van Afghanis
tan," zo zei de prins.
De Sowjet-Unie en Saoedie-Arabië
knoopten in 1926 diplomatieke be
trekkingen aan, maar in 1946 verbrak
Moskou ze weer Van de zijde van de
President Carter groet Richard Queen, een van de Amerikaanse d^md
fcieroslr Hlj WCrd vr,feelaten ""■d3* hi j li-»dt aan mutiple- herstellen De prins zei dat de Sowjet
CARACAS. LA PAZ (AFP, Reuter) Venezuela zal de afgezette president van Bolivia,
mevrouw Lidia Gueiler politiek asiel verlenen. Na de staatsgreep van afgelopen donderdag
wist mevrouw Gueiler te ontkomen naar de vertegenwoordiging van het Vaticaan in La Paz.
«ISTANBOEL (AP, AFP, UPI)
De oud-premier van Tur-
ie Nihat Erim is zaterdag
or vier onbekenden in zijn
i onto doodgeschoten. De orga-
«atie Dev-sol (Revolutionair
Diks) heeft de verantwoorde-
jfteid voor de aanslag op
ach genomen.
Nihat Erim is de belangrijkste politi
cus tot dusverre in Turkije die het
slachtoffer is geworden van de golf
aanslagen. In de omgeving van
de aanslag werd een pamflet gevon
den waarop stond: „We hebben Gun
8azak al gestraft, en nu ook Nihat
Erim." Gun Sazak, die vice-voorzitter
m de extreem-rechtse nationalisti
sche actiepartij was, werd op 27 mei
van dit jaar door onbekenden ver
moord.
Nihat Erim behoorde tot de Republi- Hoewel Emir jarenlang tot de RVP
keinse Volkspartij, een partij die in behoorde was hij ook aanvaardbaar
kH Turkije links van het midden staat, voor de gerechtigheidspartij van De-
Wl
Nihat Erim nam in 1971 het premier
schap op zich toen de regering van
Suleyman Demirel onder druk van de
militairen tot aftreden werd gedwon
gen. In december dat jaar kwam zijn
kabinet in moeilijkheden en diende
hij ontslag in. Op verzoek van de
toenmalige president van Turkije
vormde hij een nieuwe regering, die
aanbleef tot april 1972. Erim trad al
omdat de grootste politieke partijen
weigerden te voldoen aan zijn ver
zoek om het extremisme aan te pak
ken en hervormingen in te voeren die
de militairen wensten.
mirel. Volgens politieke waarnemers
in Turkije is de aanslag op Erim geen
aanleiding voor deze twee grote poli
tieke partijen de handen ineen te
slaan en gezamenlijk het terrorisme
te bestrijden. Erim heeft hier altijd
voor geijverd.
Het Britse zondagsblad Sunday Ti
mes schreef gisteren dat de Sovjet-
Unie rechtstreeks betrokken is bij het
politieke geweld in Turkije. Een mi
nister vertelde de correspondent van
het blad dat „groepen terorristen,
ambtenaren en vakbondsbestuurders
rechtstreeks orders van Moskou op
volgen om het land te ondermijnen".
Volgens het doorgaans betrouwbare
blad zouden de Russen ondergrondse
marxistische bewegingen voorzien
van wapens en geld. Jongeren worden
vertrouwd gemaakt met terroristi
sche methoden en anderen worden
aangemoedigd ambtenaar te worden
om in een dominerende positie cellen
te vormen, zo haalt het blad een wes
terse diplomaat aan.
Gisteren waren hevige gevechten aan
de gang bij het mijnwerkerscentrum
Huanani, een van de belangrijkste
mijncentra in Bolivia. Sterke eenhe
den van het leger bezetten de mijnen.
Daarbij zouden doden en gewonden
zijn gevallen.
Volgens het Rode Kruis zijn bij de
staatsgreep donderdag zeker zes
mensen om het leven gekomen, onder
wie de leider van de socialistische
WENEN (AFP, Reuter, UPI) Drie
Russische feministen zijn gisteren in
Wenen aangekomen, nadat ze hun
staatsburgerschap waren kwijtge
raakt. Tatjana Mamonowa, Natalja
Malaschowskaja en Tatjana Gorrits-
jewa kregen op 10 juli al te horen dat
ze de Sowjet-Unie moesten verlaten.
Het ondergrondse blad „Vrouwen en
Rusland" verscheen vorig jaar herfst
voor de eerste maal. Hoofdredacteur
Tatjana Mamonowa en haar mede
werkers werden herhaaldelijk be
dreigd met aanhouding door de in
lichtingendienst KGB.
„Vrouwen en Rusland schreef onder
meer dat de Sowjet-Unie zuiver een
mannenmaatschappij is en dat de
vrouw ondergeschikt is aan de man.
ondanks de gelijkheid die de regering
belijdt."
Natalia Malachowskaja en Tatjana
Goritsjewa waren hoofdredacteuren
van het blad Maria, eveneens een
feministisch blad dat in Leningrad
verscheen.
De drie Russische feministen zijn van
plan om hun activiteiten buiten de
Sowjet-Unie voort te zetten.
Mamonowa en Malachowskaja wil
den vertrekken en Goritsjewa werd
voor de keus gesteld: arrestatie of
emigratie.
partij, Marcelo Quiroga Santa Cruz,
wiens partij bij de verkiezingen op 29
mei op de vierde plaats eindigde. Vol
gens vakbondskringen is de tweede
man van de belangrijkste vakbond
(COB) Simon Reyes gedood en de
voorzitter van de bond Juan Lechin
gewond door kogels en gearresteerd.
De bevelhebber van het Boliviaanse
leger en lid van de driekoppige junta,
generaal Luis Garcia Meza heeft zich
zelf vrijdag tot president van Bolivia
benoemd. Hij kondigde de vorming
aan van een regering van nationale
wederopbouw die het land een nieu
we sociale orde zal brengen. Generaal
Meza deelde mee dat de vakbonden
voortaan verboden zijn totdat er een
nieuwe wetgeving is die hun activitei
ten definieert. In ieder geval is er
volgens de nieuwe Juntaleider geen
binding meer mogelijk tussen vak
bonden en politieke partijen.
Minister van buitenlandse zaken van
het militaire regime zal worden de
brigadegeneraal Calderon de la Bar-
ca, afkomstig uit de luchtmacht. Ge
neraal Meza kondigde verder aan dat
in het vervolg de particuliere belan
gen ondergeschikt zijn aan het lands
belang. Het is afgelopen met de „ver-
kiezingsavonturen".
Als doelstelling van de nieuwe rege
ring ziet de juntaleider herverdeling
van de economie, volledige werkgele
genheid, verbetering van de levens
standaard, de bevriezing van de prij
zen van de eerste levensbehoeften en
de strijd tegen het analfabetisme en
de corruptie.
BELGRADO (UPI) DE Joegoslavi
sche dissident en voormalige vice-
president Djilas is aan het einde van
het televisiejournaal scherp aange
vallen. Het journaal is van Sarajewo.
hoofdstad van de deelstaat Bosnië-
Herzegowina uitgezonden naar ande
re deelstaten van Joegoslavië.
De schrijver is de laatste tijdherhaal-
delijk aangevallen,maar het kwam
niet eerder voor dat dit via de televi
sie gebeurde. Hij wilde geen commen
taar leveren. Volgens vrienden van de
schrijver houdt de aanval verband
met de publicatie van Djilas' boek
over wijlenpresident Tito in het West-
duitse weekblad Der Spiegel.
Unie „objectieve en wettige belan
gen" in het gebied van de Perzische
Golf zou kunnen hebben, maar die
moet zij dan in contacten met de
wettige regeringen verdedigen en niet
haar toevlucht nemen tot bezetting
en intimidatie, zoals dat in Afghanis
tan is gebeurd. De toch al explosieve
situatie, veroorzaakt door het Ara
bisch-Israëlische conflict, wordt er al
leen maar erger door. zo zei prins
Faisal.
Volgens een verslaggever in Kaboel
van de Britse „Daily-Telegraph" is de
Sowjet-Unie begonnen met een ware
kolonisering van Afghanistan Dui
zenden Sow jet-burgers strijken vol
gens hem neer in alle sectoren van
het maatschappelijke leven in het
land. Hij zegt dat alle Engelstalige
schoolboeken worden vervangen
door Russisch-talige en dat alle hoge
re ambtenaren op de ministeries ver
vangen worden door burgers uit de
Sowjet-Unie Russische journalisten
beheren radio-Kaboel en redigeren in
feite de kranten in Kaboel Ook wer
ken Russen als censoren op het cen
trale telegraafkantoor
NEW DELHI (Reuter) In de Indiase
deelstaat Oettar Pradesj in het noor
den van het land zijn 150 mensen
omgekomen door overstromingen,
aardverschuivingen en het instorten
van woonhuizen, zo heeft het persbu
reau Press Trust of India (PTI) giste
ren bekendgemaakt. Aan de watero
verlast zijn twee weken hevige moes
sonregens voorafgegaan
In andere Indiase staten zijn nog en
kele tientallen mensen meer verdron
ken of gedood onder instortende hui
zen.
In Oettar Pradesj zijn een kleine
1.000 dorpen in 16 van de 56 provin
cies door de wateroverlast getroffen
en er staat ruim 40.000 hectare akker
land onder water In acht provincies
staan ruim 300 laaggelegen dorpen
blank
WARSCHAU (AFP, AP, Reu-
ter) In Polen hebben de
stakingen zich verplaatst van
de stad Lublin naar andere
plaatsen. In Lublin gingen za
terdag de spoorwegstakers,
die vrijwel al het verkeer en
het vervoer hadden lamge
legd. weer aan het werk.
De stakers aanvaardden een compro
misvoorstel waardoor er een eind
kwam aan de staking van vier dagen
De spoorwegstakers toonden zich uit
eindelijk tevreden met de helft van
de loonsverhoging die ze hadden ge-
eist De regering heeft toegezegd dat
een verder onderzoek gehouden zal
worden naar de levensomstandighe
den van deze arbeiders.
In Polen is grote arbeidsonrust door
de hoge kosten van de eerste levens
behoeften. Vooral de grote stijging
van de vleesprijzen is voor de gemid
delde Pool niet te verteren. In twee
grote fabrieken, één in Chelm bij de
grens met de Sowjet-Unie en één in
Krosnik, dertig kilometer ten zuiden
van Lublin, is zaterdag het werk neer
gelegd. Het personeel eiste betere
werkomstandigheden en hoger loon
Van officiële zijde werd over deze
stakingen niets gezegd en ook de
Poolse pers hield zich ditmaal stil
De chef van het nationale persbureau
Interpress deelde journalisten mee
dat de huidige toestand de goede
naam van Polen ondermijnt en de
bondgenoten mogelijk vrees inboe
zemt. Zo ontstaat een klimaat waarin
provocaties mogelijk zijn. zo zei hij.
Eerder had de regering in Warschau
de pers gewaarschuwd en voor een
deel verantwoordelijk gesteld voor de
arbeidsonrust De staking wekt „on
gerustheid bij de vrienden", ofte wel
de Sowjet-Unie heeft haar ongenoe
gen uitgesproken
door Hennie Serfontein
JOHANNESBURG De boze, bijna hysterische reactie van de Zuidafri
kaanse regering op de recente breuk in de diplomatieke betrekkingen
met Zimbabwe, moet gezien worden tegen de achtergrond van het totale
ridpolitieke en diplomatieke isolement van dit land op het Afrikaanse
H continent.
De Zuidafrikaanse reactie is tekenend voor
de totale ineenstorting van de door premier
Botha vorig jaar april in het parlement
afgekondigde ambitieuze strategie om „een
constellatie van Zuidafrikaanse staten" tot
stand te brengen, die een raamwerk zou
bieden voor nauwere economische samen
werking Daarbij dacht de premier aan lan
den als Zambia, Zimbabwe, Zaïre, Botswa
na en Swaziland
3e premier lanceerde zijn idee tijdens een
historische bijeenkomst op 22 november in
lohannesburg. Het werd met blind enthou
siasme gesteund door Harry Oppenheimer
en de hele Engelse zakenwefeld. Maar de
overweldigende overwinning van Robert
Mugabe bij de verkiezingen en de vernieti
gende nederlaag van bisschop Abel Muzore-
wa was een enorme tegenslag voor de Zuid
afrikaanse droom, zeker omdat de bisschop
al voor de verkiezingen het idee van Botha
had gesteund en had verklaard dat hij aan
de uitwerking er van zou meedoen.
Van de baan
De machtsovername door Mugabe beteken
de dat de voorgestelde constellatie in feite
beperkt zou moeten blijven tot de door
blank Zuid-Afrika gedomineerde staten en
de „onafhankelijke" en semi-onafhankelij-
ke Bantoestans of thuislanden.
Toen Mugabe eind vorige maand aankon
digde dat Zuidafrikaanse diplomaten Salis
bury dienden te verlaten, was de opzet van
Botha definitief van de baan. Mugabe be
schuldigde de Zuidafrikaanse missie ervan
dat zij in Zimbabwe mannen ronselde voor
de Zuidafrikaanse strijdkrachten. Dagen
'ang ventileerde de regering in Pretoria,
riet minister van buitenlandse zaken Pik
Botha voorop en daarbij enthousiast ge
steund door de regeringsgezinde pers, haar
woede jegens Zimbabwe. Ze suggereerde
dat Zimbabwe op de rand van de economi
sche ineenstorting staat door de in omvang
toenemende uittocht van blanken.
Zelf de uitermate voorzichtige, conservatie
ve Sunday Times, die de ideeën van Botha
tot dusver steeds heeft gesteund, leverde nu
echter kritiek op de regering. Het blad ge
waagde van Pik Botha's vertoon van oor
logszucht op de televisie die „het land op
zweepte tot een ongepaste stemming, gelij
kelijk bestaand uit hysterie en wraakzuch
tigheid". De kranten van de oppositie vielen
de regering aan om haar overspannen re
actie.
Tegenmaatregel
De aanwezigheid van een Zimbabwe onder
leiding van Mugabe heeft aan de conflic
tueuze situatie in Zuid-Afrika een geheel
nieuwe dimensie gegeven. Want op 1 april,
pas een maand na de verkiezingen, onderte
kende Zimbabwe tijdens een topconferen
tie van negen Afrikaanse landen in Loesaka
een akkoord voor de vorming van een nieu
we zuidelijk-Afrikaanse alliantie. De andere
deelnemers aan deze top waren Zambia,
Botswana. Lesotho. Swaziland, Mozambi
que, Malawi, Tanzania en Angola.
De bedoeling van de conferentie in Loesaka
was de economische afhankelijkheid van
deze landen van Zuid-Afrika kleiner te ma
ken. De gemeenschappelijke verklaring
kreeg als opschrift mee: „Zuidelijk Afrika
op weg naar economische bevrijding". Deze
nieuwe constellatie betekent in feite een
maatregel tegen de opzet van Pretoria.
De twee constallaties hebben twee volledig
aan elkaar tegengestelde bedoelingen, hoe
wel beide een versterking van de regionale
economische samenwerking beogen. Het
plan van premier Botha is erop gericht de
immense economische macht van zijn land
aan te wenden om de zwarte buurlanden in
zijn greep te krijgen en op subtiele wijze
druk uit te oefenen zodat ze niet tegen de
belangen van Zuid-Afrika ingaan. Het is een
voortzetting van de buitenlandse politiek
van premier Vorster van de Jaren zestig die
gericht was op dialoog en ontspanning. Hij
wilde gebruik maken van de economische
samenwerking om politieke triomfen te be
halen.
Deze strategie van Zuid-Afrika werd in de
hand gewerkt door de openlijke en bedekte
handel tussen blank en zwart Afrika, het
vertrouwen van de zwarte Afrikaanse lan
den op het Zuidafrikaanse transport- en
communicatiesysteem en de Zuidafrikaan
se voedselleveranties in tijden van econo
mische rampspoed. Daar kwam nog bij dat
vele inwoners van zwarte Afrikaanse landen
een redelijk loon verdienden in Zuid-Afrika,
aangezien er in hun eigen land geen werk
voorhanden was.
Transport
Zouden de andere landen in zuidelijk Afrika
zich hebben aangesloten bij de opzet van
Pretoria, dan had Botha de grote triomf
binnengehaald dat hij de fundamentele
trekken van het apartheidsbeleid onveran
derd zou kunnen laten Bantoestans, ge
scheiden woongebieden en scholen, pasjes-
wetten en indeling in rassen. Het Zuidafri
kaanse apartheidsbeleid zou enorm veel
prestige en geloofwaardigheid in de wereld
verworven hebben, wanneer de Zuidafri
kaanse regering erin geslaagd was de door
haar bedoelde constellatie te verwezen
lijken.
De plannen van Loesaka zijn er duidelijk op
gericht de economische afhankelijkheid
van de deelnemende landen van Zuid-Afri
ka te verkleinen. Daartoe is besloten om
politieke redenen Maar de belangrijkste
kant van de in Loesaka ondertekende ver
klaring is de klemtoon op de spoedige ont
wikkeling van een transport- en communi
catiesysteem in het gebied Want juist op
dat terrein zijn deze landen de laatste paar
jaren steeds afhankelijker geworden van
Zuid-Afrika.
Zo hebben de Zuidafrikaanse spoorwegen,
die opereren in Zambia en zelfs in de aan
delfstoffen rijke Zairese provincie Sjaba.
bijna de helft van het transport voor hun
rekening genomen. Door het weinig effec
tief werken van de haven van Dar es Sa
laam. het verlies van de Angolese havens
door de burgeroorlog in dat land en door het
verzanden van de havens van Maputo tij
dens de oorlog in Zimbabwe en na de ineen
storting van het Portugese koloniale rijk.
zijn Zuidafrikaanse havens als Durban.
Oost-Londen en Port Elizabeth van levens
belang geworden voor de economieën van
deze landen, hoewel ze bijna drieduizend
kilometer ver weg liggen
Spoorweg-diplomatie
De afgelopen jaren heeft de Zuidafrikaanse
regering veel aandacht besteed aan de
spoorweg-diplomatie. Een sleutelrol daarin
wordt gespeeld door dr Kobus Loubser, de
pragmatisch ingestelde algemeen-directeur
van de spoorwegen In het nabije verleden
heeft hij een aantal zeer stellige uitspraken
gedaan zoals: „De uiteindelijke realisering
van een confederatie van zuidelijk Afri
kaanse staten is afhankelijk van het juiste
gebruik van de huidige spoorwegverbindin
gen met de buurlanden van Zuid-Afrika" en
..de Zuidafrikaanse transport-diplomatie
kan gezien worden als de sterkste en meest
strategische methode om het politieke iso
lement van Zuid-Afrika te doorbreken"
Tijdens de top in Loesaka werd een com
missie ingesteld die de ontwikkeling van
een eigen systeem van spoorwegen, havens
en communicatiefaciliteiten moet coördine
ren. Centraal probleem in deze strategie
voor de lange termijn is de snelle verbete
ring en vergroting van de Mozambikaanse
havens Beira en Maputo en het tot stand
brengen van een spoorwegverbinding tus
sen Mozambique en de andere Afrikaanse
staten.
In dit verband wordt de plaats van Zimbab
we duidelijk, want de wegen en spoorlijnen
tussen Zuid-Afrika en het noordelijker gele
gen deel van het continent lopen via dat
land. Het plan van Loesaka is er in feite op
gericht de verbindingen tussen zwart en
blank Afrika te verbreken en het verkeer te
richten op de Mozambikaanse havens
Het is veelbetekenend dat na de conferentie
in Loesaka er al diverse commissievergade
ringen hebben plaats gevonden om tot
daadwerkelijke maatregelen te kunnen
overgaan Dat tekent de druk die er op de
situatie staat. Nog onlangs verklaarde een
Mozambikaanse woordvoerder dat de ha
vens van dat land binnen afzienbare tijd in
staat zullen zijn de voorziene toename in de
overslag van handelswaar op te vangen
Realistisch
Overigens is het van belang zich te realise
ren dat de conferentie in Loesaka niet be
doeld was om alle economische banden met
Zuid-Afrika te verbreken Daarvoor waren
de gesprekspartners in de Zambiaanse
hoofdstad veel te realistisch Zo'n totale
breuk zou de economieën van de betrokken
landen in de kortste keren te gronde rich
ten. De normale economische betrekkin
gen. zoals die nu bij voorbeeld bestaan
tussen Zuid-Afrika en het marxistisch gere-
geeerde Mozambique wil men handhaven
Maar alle andere banden, en wel speciaal
die Zuid-Afrika een politieke greep geven
op de situatie, moeten beperkt en uiteinde
lijk volledig verbroken worden. En in dat
kader is de ontwikkeling van een eigen
transport en communicatiesysteem van we
zenlijk belang Alleen op die manier kan
men de macht aan de blanke minderheid in
Zuid-Afrika ontfutselen
