Berends bommen nog in Bourtange
KLEINE
Meer treinen met
beveiligingssysteem
musea
Trouw Commentaar
tuttin sL&s Zl/<VU3^ Ztw
-duutL,
Vc/idtA- Avft li y/rffiLaJld-
jLLXHSL
UUVLMl
mdJuoi
sorvzadz- djt- dLndyi. V&PT-
rumd ihirdbzód:.
uiJóndtfd; /y yi U.A
fïl*/ sVt. Cyf
gratis groenten uit het wild
Giscard en Europa
Als fort nooit ingenomen, nu 'veroverd' door toeristen
IN NEDERLAND
NOTU boos over
uitblijven steun aan
opinieweekbladen
koper en orgel
niet zó dik aan
ander recept
groenactie
«bONPERPAG 10 JULI 1980
BINNENLAND
TROUW/KWARTET
5
^eerste indruk van het staatsbe-
ik dat de Franse president Valéry
ard xl'Estaing aan West-Duits-
ind brengt, is dat hij met groot
lonicel vertoon het startschot
J|. gegeven voor de campagne
de begin volgend jaar te hou-
'C# presidentsverkiezingen in eigen
Do°r zich mel a"c pracht en
3ai te laten ontvangen, loont Gis-
ird zich aan het Franse volk als de
e staatsman die samen met de
;tiJuitse bondskanselier Helmut
imidt het lot van de wereld, of in
geval hei lot van Europa, in
en houdt De verwijzingen
hel historische bezoek in 1962
de Franse president De Gaulle,
fyein zijn tijd een hechte verstand
houding met bondskanselier Ade-
jjapcr opbouwde, liggen er duimen-
d# bovenop. De partij die zich als
tjjrfgenamc van de grote generaal
^fechouwt. maar die het na de
Rjood van Pompidou door onderlin-
E tegenstellingen aan élan ont
breekt zal het wel met lede ogen
jfeicn
tweede dat opvalt aan Giscards
izoek is de rol die het speelt bij de
kiezingen die in oktober gehou-
:b worden voor de Westduitse
lag Bij de ontmoeting tus-
HGiscard en de christen-demo-
J cratische kandidaat voor het
g bot#anselierschap Franz Josef
I* Simt® gisteren, werd dat heel dui-
delrjlStrauss verklaarde dat de
f samenwerking tussen Frankrijk en
b Wfft'DuUsland niet mag leiden tot
Kiaonfrontatie met de Verenigde
Staten:' Het pleidooi van de Franse
lent'voor een versterking van
rol van Europa werd daarmee
ÜU3H enkele kritische notities voor
zeil die in feite net zo goed bedoeld
J wren voor de Westduitse bonds-
dt anselier Schmidt.
Iverigens zit er wel een element
aiunachteloosheid in deze kritiek,
tzien het feit dat Schmidt zijn reis
aar Moskou pas na overleg met
resident Jimmy Carter maakte.
Dvendicn bracht de Westduitse
nijister van buitenlandse zaken,
ft imscher onmiddellijk na Schmidts
;eer uit Moskou van zijn reis
fèg uit in Washington. Aan de
irttische solidariteit van
Sfcbmidt kan Strauss dan ook maar
'ijks tornen
Rest de vraag in hoeverre Giscards
pleidooi de komende jaren de toon
zetting zal bepalen voor de politie
ke opstelling van Europa. Gezien
het nabije en ook het minder nabije
verleden valt moeilijk aan te ne
men. dat de Franse president in zijn
pleidooien doelt op een versterking
ook in politieke zin van de
Europese Gemeenschap De hou
ding die Frankrijk in het Verenigd
Europa inneemt, getuigt nu niet
direct van een echte en hechte Eu
ropese gezindheid Giscard lijkt
veel meer te wijzen in de richting
van een Frans-Duitse samenwerking
en dat is nu niet direct een ontwik
keling waaraan in Europa behoefte
door Jan Sloothaak
Ook valt te vrezen dat de Franse
president aanzienlijk minder be
hoefte heeft aan de door Schmidt
nu telkens weer beleden Atlantische
solidariteit. Zeker als de Verenigde
Staten de komende jaren worden
geleid door president Carter, is de
kans groot dat het politieke accent
in het bondgenootschap verder
naar West-Europa verschuift. Ge
lijk op daarmee stijgt de kans op
een verzelfstandiging van Europa
tegenover de Verenigde Staten en
een verdere toenadering tussen
West- en Oost-Europa Wanneer
dit gaat betekenen dat West-Euro
pa zich gaat onttrekken aan de
Amerikaanse militaire bescher
ming. houdt dit tevens het gevaar
in van een groeiende greep van de
Sowjet-Unie op het vrije deel van
Europa.
Een veiliger koers voor Europa lijkt
eerder te zijn gelegen in een verster
king van de Atlantische solidariteit.
Binnen die solidariteit kan de rea
listische houding die Schmidt tij
dens zijn reis naar Moskou aan de
dag heeft gelegd een goede richt
snoer zijn voor de houding die het
Westen tegenover de Sowjet-Unie
dient aan te nemen. Vastberaden
waar het gaat om de negatieve
kanten van het Sowjet-beleid en
coöperatief waar het gaat om ge
meenschappelijke belangen. Van
het op effect en prestige gerichte
optreden van Giscard valt voor een
dergelijke koers weinig te ver
wachten.
BOURTANGE In Bourtan
ge zeggen ze: „De toekomst
zit in een dichtgebonden
zak". Wat er uit komt weet Je
maar nooitMevrouw G.
Koeman-Poel kan het weten.
Ze is geboren in het Oost-
Groningse dorp dat ooit een
onneembare vesting is ge
weest. Tegenwoordig is ze in-
formatrice en één van haar
taken is om toeristen te ver
teilen wat er zo langzamer
hand al uit die dichtgebonden
zak te voorschijn is gekomen.
Wat tot de tanden gewapende legers
vroeger nooit ls gelukt, daar zijn de
toeristen nu wel In geslaagd. Ze heb
ben Bourtange Ingenomen. Vorig Jaar
met zijn honderdduizenden. Maar
toeristen worden dan ook niet als
vijanden beschouwd. Mevrouw Koe
man houdt het de bezoekers van de
tot informatiecentrum Ingerichte sy
nagoge steeds weer voor: „Bourtange
ls als fort nooit Ingenomen." Haar
man, de heer J. Koeman, geeft als
rondleider een beeld van de deels
herstelde vestingwerken die daar een
belangrijke rol bij hebben gespeeld.
De geschiedenis van Bourtange (dit
Jaar precies vierhonderd Jaar oud)
gaat terug tot de tachtigjarige oorlog.
De roemruchte historie heeft talloze
herinneringen achter gelaten. Bij
voorbeeld het Kruithuis uit 1704. Het
In Groningen:
„De lijst ran Nederlandse musea", een
ultfave van het ministerie van CRM. ver
meldt naast Bourtange de volgende mu
sea in de pravtneie Groningen:
Ter A pel: het Klooster (tel. 95995-1378).
Appingedam: Gewestelijk Historisch Mu
seum (05960-22418).
BelHngwoude: streekmuseum De Oude
Wolden.
DelMJl: Zeeaquarium/Schelpenshow
(05960-12318).
Groningen: Biologisch-Archeologisch In
stituut (050-115666), Groninger Museum
(050-172929), Gronings Natuurhistorisch
Museum (050-134737), Niemeyer Neder
lands Tabscologlsch Museum (050-
189444), Noordelijk Scheepvaartmuseum
(050-189444), Universiteitsmuseum (050-
114081), Volkenkundig Museum „Gerar-
dus van der Leeuw" (050-116180/114766).
Leek: Natloaaal RIJtuigeuaBUseum (05943-
2260).
Leeus: Het Oaamelander Museum (05957-
1430).
Middelstum: Museum Bakkerij Mendels
(05955-1248).
Slocktereu: Frmelemaborg (05982-1568).
L'ithutuen: Menkemaborg (05953-1970).
Veeadam: Het Veenkoloniaal Museum
(05987-16393).
Warffum Museum „Het Hogeland"
is Ingericht als museum. Binnen vind
Je een hele serie oudheden die zijn
opgegraven of gevonden. De man die
het meeste bij elkaar heeft gezocht ls
Ko Lentlng uit Emmen, eerst als
amateur, later In dienst van de
GrontmlJ Stenen kanonskogels, res
ten van wapens, munten, aardewerk,
knopen van uniformen en niet te ver
geten de bommen van Berend. Daar
voor moeten we terug naar 1665. Voor
de zoveelste keer verscheen er een
leger voor de poorten. Deze keer van
de oorlogszuchtige bisschop van
Munster, Christoph Bemhard van
Galen. Deze wilde Groningen Inne
men. Hij heeft die stad ook Inderdaad
(zij het tevergeefs) belegerd maar
werd gedwongen om een andere weg
te nemen dan die door Bourtange. De
troepen van de bisschop hebben het
wel geprobeerd. In het Kruithuis ligt
nog zijn visitekaartje: holle gietijze
ren kogels die met krult werden ge
vuld en afgeschoten met kartouwen.
Een kleinere versie werd met de hand
gegooid. Voorgangers van onze hand
granaten, zou Je kunnen zeggen. Van
daar de bijnaam van de bisschop:
„Bommen Berend".
Marktplein
I
Van onze parlementsredactie
HAAG De Nederlandse Spoorwegen gaan meer trei-
die rijden op automatisch beveiligde baanvakken, voor
alen van beveiligingsapparatuur. De Spoorwegen komen hier
mee ten dele tegemoet aan een verzoek van minister Tuijn-
jnan van verkeer en waterstaat, om alle treinen die op
leveiligde baanvakken rijden, van automatische beveiliging
voorzien.
Karakteristiek voor Bourtange ls het
typisch gevormde marktplein en de
straten die er op uitkomen. De archi
tectuur van oude gebouwen en de
gracht die de zigzaglijn volgt van de
verdedigingswerken (met name de
vijfhoekige structuur van de bas
tions) zijn ook specifieke kenmerken.
Op het Marktplein kan men bijvoor
beeld nog de originele kapiteinshul
zen aantreffen, alsmede een majoors-
loge.
Met de (her)bouw van het verdwenen
landshuis voor de bestuurderen zal
een aanvang worden gemaakt. Alle
vijf bastions hadden een eigen naam.
Het molenbastion zal zijn naam ook
weer eer gaan aandoen. De Standerd-
molen die er oorspronkelijk heeft ge
staan verhuisde ln 1831 naar het na
bijgelegen Ter Apel. Het ls de enige
van zijn soort die nog in Nederland
over ls.
De molen wordt nu ln Bourtange
weer precies nagebouwd. Het is een
nogal opmerkelijke molen, waarvan
het volledige molenhuls met de wind
mee draalt Zo n molen was erg be
langrijk omdat Bourtange toch al
vaak geïsoleerd lag, mat name in de
winter en zeker als er ook nog een
belegering was. Van het grootste be
lang waren dan ook de vijf welputten,
waarvan inmiddels drie weer zijn
blootgelegd
Aan de westkant is één van de twee
toegangen De Friese poort in-
Tekeningen. bij voorkeur in liggend for
maat. sturen aan Trouw. |ury politieke
prent, postbus 859. 1000 AW Amster
dam. Naam en adres aan de achterzijde
vermelden Voor geplaatste prenten is er
een boekenbon
Cms ter Tuijnman deed zijn verzoek
an de Spoorwegen naar aanleiding
an een rapport van de spoorwegon-
tvallenraad over een treinbotsing
ij WèsterVoort op 28 februari 1978.
ij dat ongeval botste een uit Arn
lem komende dieselstoptrein, nabij
e Ussélbrug op een uit de tegenover
Mtelde richting komende sneltrein,
lierbij kwam een reizigster om het
tven en raakten 58 mensen gewond,
lit het onderzoek is komen vast te
laan dat het ongeluk gebeurde om
it' de machinist van de stoptrein te
ut reageerde op een rood stopsein,
let ongeluk had voorkomen kunnen
wden als ds stoptrein van automa-
ische beveiliging was voorzien. De
neltrein had die apparatuur wel.
Ie spoorwegen hebben inmiddels een
Dot deel van de baanvakken waar-
P sneltreinen rijden van automati-
the treinbeïnvloeding voorzien. Dat
houdt in dat wanneer een machinist
niet reageert op een rood sein, de
trein automatisch tot stilstand wordt
gebracht Het programma van invoe
ring van dit systeem op baanvakken
waar sneller dan honderd kilometer
wordt gereden, loopt tot 1985 en is
voor tachtig procent gerealiseerd.
Uitgezonderd waren tot op dit mo
ment diesels top treinen, die niet snel
ler rijden dan honderd kilometer per
uur. Deze treinen maken echter inci
denteel wel gebruik van baanvakken
waar het beveiligingssysteem is aan
gebracht. De spoorwegen gaan nu
voor een bedrag van tien miljoen gul
den achtenzestig van deze dieseltrei-
nen eveneens voorzien van de beveili
gingsapparatuur Naar verwachting
zal deze ingreep in 1984 zijn afgerond.
Alleen goederentreinen en enkele die
sels die niet op automatisch beveilig
de baanvakken rijden, zullen van de
ze ingreep worden uitgezonderd.
Doorkijkje in de vesting Bourtange.
middels weer herrezen. Die is gere
construeerd aan de hand van poorten
die elders nog staan. Het ls de bedoe
ling om ook de Munsterse poort aan
de oostkant te herbouwen. Aan de
westkant moest je over drie bruggen
en door die Friese poort om Bourtan
ge binnen te komen. Ook die bruggen
zijn inmiddels al herbouwd. De vier
die er aan de oostkant zijn geweest
zullen er ook weer komen.
Het weer ln oude staat brengen van
de vesting kost talloze miljoenen
Aanvankelijk was dit begroot op vijf
miljoen gulden. Dit bedrag is Inmid
dels al uitgegeven en er zal wel een
veelvoud voor het totale werk nodig
zijn. Een jaar of tien geleden was er
nog maar weinig van de vesting over.
Van de wallen restte nog één zand
hoop. Inmiddela zijn grote delen van
deze aarden verdedigingswerken
weer opgeworpen. Als die weer klaar
zijn, zal Bourtange opnieuw ook om
ringd worden door twee grachten
Voorzover hersteld ziet het er alle
maal al weer echt uit Een van de
bastions herbergt bijvoorbeeld zware
kanonnen die afkomstig zijn van de
West-Indische Compagnie. Een ge
bouw dat ook weer is gerestaureerd is
de synagoge, dat is ingericht tot in
formatiecentrum, waar het echtpaar
Koeman de scepter zwaait. De vorige
eeuw werd dit joodse godshuis ge
bouwd door joden die op de vlucht
waren uit Oost-Europa. In de Tweede
Wereldoorlog werd hun gemeenschap
volkomen door de nazi's uitgeroeid
De structuur van Bourtange is geheel
bepaald door de vestingwerken en de
wallen die via tien straatjes verbon
den waren met het vijfhoekige markt
plein. Bij het restaureren wil men
echter voorkomen dat het een dood
„museum-dorp" wordt. In de histori
sche leem wonen 300 van de ln totaal
1200 Bourtangers Er zijn scholen,
kerk. openbare voorzieningen, een
behoorlijke middenstand en een rijk
verenigingsleven. De Bourtangers
spelen zo veel mogelijk in op het zijn
van een „vesting". Zo hebben ze een
eigen exercitlepeloton m oude stijl
gevormd dat bij gelegenheden sa-
luutkanonnen afschiet Zoals straks
bijvoorbeeld op acht augustus als een
feestweek bij het vierhonderd-jarig
bestaan wordt ingeluid.
Een 'tange'
De man die een belangrijke rol heeft
gespeeld bij de restauratie is de Gro
ningse rechter en historicus mr. G.
O verdiep. Het belangrijkste verdedi
gingswerk van Bourtange was het
moeras op de grens van Groningen en
Duitsland. Je moest over een zandrug
een „tange" om erdoor te ko
men. Er wordt wel gezegd dat de
dorpsnaam is ontleend aan het feit
dat de boeren hier belagers in de tang
namen. Feit is in ieder geval dat de
vesting op een strategisch punt op
deze zandrug geen enkele vijand door
liet. Het was Willem van Oranje die in
1580 het plan opvatte er een schans te
bouwen na het verraad van Rennen
berg, waardoor Groningen Spaans
werd. Willem Lodewijk van Nassau,
stadhouder van Friesland, liet het.
werk later voltooien. De vesting door;
stond in de loop van de tijd allé
aanvallen en werd ln het midden van
de vorige eeuw ontmanteld.
Informatiecentrum: Synaoge, Oude
Wallen 1. Van 27 juni tot september
vaste informatie-uren en rondlei
ding om half elf en half twee. Buiten
het hoogseizoen (en eventueel tij
dens) op verzoek. Zondag en maan
dag gesloten. Telefoon 05993-4238.
Minimaal tien personen twee gulden
per persoon. Mea kan Bourtange
voorts vrij bezoeken, zonder entree.
Kruithuis, museum van in Bourtan
ge gevonden oudheden. Entree 1,50
(kinderen een gulden). Openingstij
den 's morgens en 's middags (wisse
lende tijden) en op afspraak (tel.
05993-4328). 's Maandags gesloten.
AMSTERDAM (ANP) Het bestuur
van de Nederlandse Organisatie van
Tijdschrift Uitgevers (NOTU) heeft
afwijzend gereageerd op het advies
van het bedrijfsfonds voor de pers
aan de minister van erm, waardoor
tientallen miljoenen guldens in de
dagbladpers zullen worden gepompt.
De NOTU acht het een grove nalatig
heid dat ondanks een toezegging in
de medianota voor de opinieweek
bladen geen soortgelijke regeling die
het voortbestaan van de pers moet
helpen waarborgen, is getroffen.
De NOTU verlangt van minister Gar
deniers dat alsnog desgewenst met
hulp van de NOTU een regeling»
voor de opinieweekbladen wordt ont
worpen, die gelijktijdig met die voor
de dagbladen in werking moet
treden.
Nóg groter bezwaar heeft de NOTU
tegen de discriminatoire regeling, die
de overige tijdschriften geheel buiten
beschouwing laat. De pers bestaat
niet uitsluitend uit dagbladen en opi
nieweekbladen en een partiéle rege
ling voor alleen dit deel van de pers
media is onaanvaardbaar, aldus de
NOTU, die om een spoedige reactie
van de minister heeft gevraagd.
Wie brandnetels wil plukken
hoeft in ons land bepaald niet ver
te lopen Overal moet je uitkij
ken dat je je er niet onverhoeds
aan bezeert hoewel degenen
die een béétje vertrouwd zijn met
de natuur, ook best weten wat ze
tegen steken van brandnetels
moeten doen. Er groeit altijd wel
hondsdraf, zuring of weegbree in
de buurt en je hoeft maar met
een blaadje van zo'n plant over
de zere plek te wrijven en de pijn
is verdwenen
Maar hoe komt het nou dat juist
langs dichte heggen zo verschrik
kelijk veel brandnetels staan?
Dat komt doordat daar eens
mannen in hoge nood hun blaas
ontlast hebben, onthult Anne
Biegel ln haar boekje „Mijn
vriendin eet viooltjes" (een uitga
ve van J. H. Gottmer, Haarlem, te
koop voor 17,50). Wanneer je
dus in een schijnbaar maagdelijk
natuurgebied wandelt (buiten
ons land bestaat dat echt nog) en
je stuit op brandnetels, dan kun
je er van op aan dat er toch al
eerder mensen geweest zijn
Uit de titel van het boekje blijkt
al. dat mevrouw Biegel althans
een deel van haar voedsel recht-
streeks uit de natuur haalt. Géén
viooltjes overigens, niet om te
eten tenminste. Die heeft ze nog
niet geprobeerd, behalve dan ge
suikerd op een feesttaart „Mijn
vriendin eet viooltjes" werd eens
nogal schamper van haar gezegd
door iemand die van haar groene
onkruidsoep had meegegeten,
waarin voor de sier madeliefjes
dreven, en die wat benauwd had
gekeken naar de sla, versierd met
een ontbladerde rode roos. De
meeste mensen vinden het nu
eenmaal gek als iemand zich
voedt met puur natuur, zoals
paardebloemblad. brandnetels,
melde, kruisbloemen, zuring,
weegbree, citroengeranium. An
ne Biegel probeert (bijna) alles.
„Ik ben nu eenmaal geboren met
een plantenknobbel." schrijft ze
ietwat verontschuldigend. Die
knobbel noopt haar om. waar ook
ter wereld, in alles te bijten wat
er smakelijk uitziet. Dat kan dan
tegenvallen natuurlijk, want wat
zo lekker en sappig oogt. kan vies
en zelfs vergiftig zijn. Wie. zoals
eertijds Socrates, zaadjes van de
gevlekte scheerling binnenkrijgt,
zal merken dat deze aardige
plant een dodelijk gif bevat.
Maar wie. al proevend in het vrije
veld, in zoiets hapt. hoeft niet
direct bang te zijn voor kwalijke
gevolgen. De schrijfster van het
„viooltjesboek" heeft zich al lang
geleden door een deskundige la
ten vertellen dat bijten in een
onbekende plant nooit kwaad
kan, zolang je er maar niets van
doorslikt en na het proeven met-
een alles uitspuugt
Het is duidelijk dat een „planten
gek" als Anne Biegel alles pro
beert wat groeit en bloeit en haar
enthousiasme voor „puur natuur
groente" op anderen wil over
brengen „Waarom zou het eng
zijn om bloemen te eten als
je ook slakken eet?" is een vraag
die ze haar lezers voorlegt. Ten
slotte staat er zoveel eetbaars en
genezends letterlijk te geef voor
iedereen in het wild. zegt ze Ze
vertelt er ook bij hoe ze haar
slaatjes en soepen maakt, en hoe
het smaakt. De allereerste, pas
ontsproten piepjonge blaadjes
van de paardebloem bij voor
beeld „smaken zoals een baby'tje
in de wieg ruiktDaar moet je
dus wel van houden. En wie daar
van houdt, zou ook best zelf zijn
wilde groenten kunnen plukken.
Maar pas op. In de familie
schermbloemen komen om bij
een voorbeeld uit het boekje te
blijven zowel eetbare als dode
lijk vergiftige planten voor. Wie
daar geen verschil in ziet kan er
maar beter afblijven. Anne Bie
gel waarschuwt er zelf ook voor:
„Met experimenteren met ln het
wild groeiende peterselie- en ker-
velachtige planten moet je heel
voorzichtig zijn, ze lijken voor de
niet-plantenkenner allemaal op
elkaar." En zo zijn er wel meer
planten die je niet ongestraft
kunt verwarren. Ondanks de te
keningen van Piers Hayman
blijft het voor de leek oppassen
geblazen. Eerst maar eens gron
dig wilde planten bestuderen
voor je eraan begint.
Bijna tweehonderd meter kuier
de koorddanser Philippe Petit
negentig meter hoog boven een
dal in het kanton Tessin in het
zuidoosten van Zwitserland. Hij
kwam niet zonder moeite, maar
in elk geval wel zonder brokken
aan de overkant. In Amerika
staat Petit bekend als de man
die in grote steden over een touw
van het dak van de ene wolken
krabber naar het andere wan
delt, zo langzamerhand een
(k)oud kunstje voor hem.
De reeks langspeelplaten „Rond
om de Rotterdamse Laurensor-
gels" ls toegekomen aan nr. 31 en
op deze eenendertigste elpee, die
evenals de vorige dertig wordt
uitgebracht ten bate van het on
derhoud van de Laurenskerk te
Rotterdam en van de drie orgels
in deze kerk. zijn het Rotterdams
Philharmonisch Koperensemble
plus de organist van de Laurens.
Johann Th. Lemckert, te horen.
Op kant één speelt het koper
kwintet een aantal zeventlende-
eeuwse composities, o.a. een paar
sonatetjes van Daniel Speer,
waarbij Lemckert aan het koor
orgel zit Kant twee biedt twee
werken voor koper en (hoofd)or-
gel, respectievelijk van de Belg
Flor Peetere en van Lemckert
zelf: van de laatste horen we de
in trade die hij componeerde voor
Driekoningen in 1977. De hoes
biedt veel foto's en goede toelich
tingen. Wie deze plaat franco
thuisgestuurd wil hebben, moet
27,50 storten op giro 4900 tn.v
de Stichting Grote Kerk te Rot
terdam met vermelding van het
plaatnummer.
Hoe het bericht in het Egyptische
dagblad Al-Fahr terechtgeko
men is, daar heeft zelfs de hoofd
redacteur geen idee van Maar
intussen is het foutieve nieuwtje
dat president Sadats dochter Ji-
han met zoon Reza van de voor
malige sjah van Iran getrouwd
zou zijn, in de wereld gebracht en
maak dat dan maar eens onge
daan. Volgens Elseviers Magazi
ne heeft een woordvoerder van de
Egyptische president niet willen
ontkennen dat de beide families
erg bevriend zijn, maar er is des
ondanks zelfs geen sprake van
een ontluikende liefde tussen de
spruiten. Zó dik aan zijn de fami
lies nou ook weer niet
Henk van Hoorn, van „Den Haag
Vandaag" (NOS) onlangs overge
stapt naar dat andere politieke
tv-programma, Vara's „Wat voor
weer zou het zijn in Den Haag?"
vindt dat een interviewer voor
elk gesprek een bepaalde strate
gie moet uitzetten. „Ik denk dat
veel mensen het een beetje on
derschatten, wanneer ze denken
daar gewoon te gaan zitten en te
vragen wat in ze opkomt. Zo
werkt dat dus niet. Je moet onge
veer weten welke Informatie je
wilt hebben en dan ga je kijken
langs welke die het beste eruit te
krijgen is. Bij een Van Agt ls daar
weer een heel ander recept voor
nodig dan bij een Wiegel." ont-
hult hij Monique Smits van Zipi-
taja, de krant van de School voor
de Journalistiek.
Alles wat er aan politici in een
politiek programma zit, is vol
gens Van Hoorn „meestal derde
keus". Dat komt doordat zoveel
politici niet willen: „Ze zullen
nooit zeggen: we weigeren om in
dat programma te komen, maar
ze hebben wel allerlei uitvluchten
en smoezen klaar Van der
Klaauw zei ronduit. Ik voel er
niets voor, zo'n society-sfeer en
dan ook nog eens hard aange
pakt worden. Daar heb Ut geen
belang bij." Een man als Henk
van Hoorn kan het met zo'n wei
gering niet eens zijn: „Ik vind dat
een politicus zich moet verant
woorden tegenover de mensen
die hem daar neergezet hebben.
En ik ben een middel daarbij. Ik
stel de vragen, omdat het een
beetje ingewikkeld ls om het hele
volk in de studio neer te zetten en
de man vragen te steUen."
Sinds het Bloemenbureau Hol
land (nu voor het tweede jaar)
een „groenactie" op kantoren
voert, heeft het honderden „ver
zorgingsbrevetten" uitgereikt.
Aan die ene op zo'n kantoor op
wie de zorg voor de planten altijd
neerkomt, omdat de coUega's het
groen om hen heen nauwelijks
opmerken. Dat brevet kan door
bedrijven of afdelingen nog
steeds aangevraagd worden bij
het bureau (Koninginnegracht
102, Den Haag), evenals een affi
che, waarop planten en mensen
samen zijn afgebeeld. En dan is
er ook nog de „Groene Vingers
Quiz" met zeven, lang niet alle
maal makkelijke, vragen. Na
tuurlijk gaat het dit bureau er ln
de eerste plaats om zoveel moge
lijk kantoren warm te maken
voor planten tussen de werkne
mers, maar er zit toch ook een
leuke bijkomstigheid aan dit
commercieel streven: die quiz
kan het beste met de hele afde
ling opgelost worden, en mis
schien zien de niets-verzorgende
collega's van die ene dan toch
ooit nog eens dat er planten
staan, waar ze Uever niet steeds
tegenaan moeten lopen bij
voorbeeld. Beter voor de planten
en minder ergernis voor de ver
zorger
