Spanning stijgt aan
grens Vietnam-China
Joegoslavië moet economie sterk veranderen
Bezoek Giscard
aan Scnmidt een
dubbele campagne
Drie jaar cel voor
aanhangers van Kim
Gijzelaars VS weer
verspreid over Iran
'Conferentie niet bevoegd'
Rechter kritiseert
iptreden van het
Israëlisch kabinet
Slavernij
Mauretaniè
afgeschaft
Saoedi-Arabië
handhaaft peil
olieproduktie
Gandhi beschikt
over meerderheid
Indiase Hogerhuis
MAANDAG 7 JULI 1980
BUITENLAND
TROUW/KWARTET
PEKING, BANGKOK (Reuter, AFP. AP) De spanningen tussen Vietnam en China zijn
hoog opgelopen nadat troepen van belde landen slaags raakten aan de wederzijdse grens en
beide regeringen elkaar in scherpe bewoordingen veroordeelden en dreigementen uitwis-
WARSCHAU (Renter) De meest
actieve dissidentengroep in Polen,
het comité voor zelfverdediging
(KOR) heeft de afgevaardigden naar
de conferentie over mensenrechten
die de afgelopen dagen in de Poolse
hoofdstad werd gehouden, ervan be
schuldigd dat ze niet bevoegd zijn
om over dit onderwerp te spreken.
Met alle respect voor de afgevaar
digden van Polen en de Sowjet-Unie
moeten we stellen dat hun activitei
ten op het gebied van de verdediging
van de mensenrechten niet erg be-
kend zijn, aldus een verklaring van
het KOR. Het comité spreekt er zijn
teleurstelling over uit dat geen ver
tegenwoordigers van de „democrati
sche oppositie" in Oost-Europa voor
de conferentie waren uitgenodigd.
De bedoelde Internationale confe
rentie, die financieel werd mogelijk
gemaakt door de Amerikaanse olie-
magnaat Armand Hammer, werd
bijgewoond door afgevaardigden uit
32 landen in Oost en West. De bijeen
komst eindigde gisteren met de aan
vaarding van een document waarin
verband wordt gelegd tussen de
vooruitgang bij het streven naar ont
spanning en eerbied voor de mensen
rechten. Het misbruik dat van de
mensenrechten wordt gemaakt, al
dus het slotdocument, veroorzaakt
spanningen tussen landen die een
hinderpaal zijn voor de ontspanning
en het wederzijdse begrip, nodig
voor wapenbeheersing en ontwape
ning. Aan de huidige bewapenings
wedloop moet so snel mogelijk een
einde komen.
Tijdens de conferentie kwam het tot
een felle woordenwisseling tussen
de Amerikaan Jerome Shestack en
de Rus Samuel Zivs. De Amerikaan
verweet de Russen in verband met
de Olympische Spelen in Moskou ze
ker 600 dissidenten te hebben opge
pakt. De Rus verwees daarna naar de
recente rassenrellen in Miami.
selden.
Vietnam beschuldigde China gisteren
ervan zaterdag herhaaldelijk artille-
IriebOmbardementen te hebben uitge
voerd op de noordelijke provincie
Cao Bang. Tenminste twaalf burgers
zouden daarbij om het leven zijn ge
komen. Volgens radio Hanoi, die in de
Thaise hoofdstad Bangkok werd op
gevangen. gingen de bombardemen
ten door tot diep in de nacht. In
(ebruari van het vorig jaar vielen Chi
nese troepen massaal het noorden
van Vietnam binnen en verwoestten
de provincie Cao Bang.
China had daarvoor al een krachtig
I protest ingediend bij Vietnam en de
regering in Hanoi beschuldigd dat
het voortdurend provocaties in het
grensgebied uitlokt, de agressie in
Cambodja opvoert en Invallen in
Thailand op touw zet. In de protest-
nota aan de Vietnamese ambassade
in Péking werd gezegd dat de Vietna
mese zijde onmiddellijk een einde
dient te maken aan alle gewapende
invdllen en provocaties in het Chine
se grensgebied en vier ontvoerde Chi
nese vissers terug te sturen. „Anders
dieiVt Vietnam de volledige verant
woordelijkheid voor alle gevolgen
hiervan te dragen."
Peking had op zaterdag het verzoek
van'Hanoi om hervatting van de on
derhandelingen over de grenskwes
ties al van de hand gewezen. Het
Pekingse Volksdagblad schreef zater-
dagdat Vietnam zich de laatste veer
tien maanden schuldig maakte aan
meer dan 2000 „provoceringen met
wapens", waardoor aan Chinese zijde
meer dan 240 doden en ernstig ge
wonden vielen, en dat deze provoca
ties nog toenamen. De spanningen
aan de Chinees-Vietnamese grens
volgen op de recente Vietnamese in
vallen in Thailand, waar Vietnam
probeert een eind te maken aan het
voortdurend verzet van de Rode
Khmer tegen het bewind van Heng
Samrin in de Cambodjaanse hoofd
stad Phnom Penh. China steunt de
Rode Khmer omdat dat de enige
macht van betekenis is die Heng
Samrin en het Vietnamese leger de
macht in Cambodja bet-vist
Aan de vooravond van de Chinese
inval van februari vorig jaar was er
eveneens sprake van schermutselin
gen langs de Vietnamees-Chinese
grens en eveneens van dreigementen.
In Bangkok werd gisteren niet uitge
sloten dat China een tweede strafex
peditie naar Vietnam zal sturen om
„dat land weer eens een lesje te
leren".
Luchtbrug
Het afgelopen weekeinde is via een
Amerikaanse luchtbrug een hoeveel
heid wapentuig Bangkok binnen ge
vlogen. De wapenleveranties waren
eerder dit jaar al overeen gekomen,
maar worden nu. in verband met de
Vietnamese schending van het Thai
se grondgebied, versneld geleverd.
Ook vandaag en morgen zullen trans
portvliegtuigen met wapens in Bang
kok aankomen. Dit weekeinde wer
den onder meer 18 howitzer kanon
nen geleverd.
door J.J. MOSKAU
BONN De Franse president Giscard d'Estaing begint
vandaag een mammoet-staatsbezoek aan West-Duitsland. Op
de achtergrond van dit bezoek staan de verkiezingen die over
twaalf weken in de bondsrepubliek worden gehouden èn de
presidentsverkiezingen die binnen een jaar in Frankrijk zul
len plaats vinden.
Grondpersoneel op het vliegveld van de Thaise hoofdstad Bankok laden een van de howitzer
kanonnen nit.
JERUZALEM (Reuter, AP) Een
rechter van het hooggerechtshof in
Jeruzalem heeft gisteren grote vraag-,
ekens geplaatst bij het besluit van'
ie Israëlische regering twee maanden
gleden om drie vooraanstaande Ara-
lische leiders uit bezet gebied over de
yens te zetten. In het kader van een
indercoek naar een verzoek van het
drietal om naar hun woonplaatsen te
mogen terugkeren, verwierp de rech
ter een bewering van de advocaten
van de regering, dat er geen tijd meer
geweest zou zijn voor de behandeling
van het beroep dat het drietal onmid
dellijk tegen de uitwijzing aanspan
de. Desnoods had het hof van beroep
nog dezelfde avond bijeen kunnen
komen, aldus de rechter.
Het drietal, burgemeester Kawasmeh
van Hebron, burgemeester Milhem
van Halhoel en de religieuze rechter
AI-Tdmimi uit Hebron werd op 3 mei
[over de grens met Libanon gezet,
omdat ze zich zouden hebben schul
dig gemaakt aan anti-Israëlische ac
tiviteiten. De advocaat van het drie
tal, mevrouw Felicia Langer, was te
gen de uitwijzing in beroep gegaan op
basis van een eerdere uitspraak van
de rechter dat uitwijzing zo'n ingrij
pende maatregel is, dat daarvoor de
juridische procedures stipt in acht
moeten worden genomen.
De Jerusalem Post meldde gisteren
dat de afdeling stadsontwikkeling
van de gemeente Jerusalem de laat
ste hand gelegd heeft aan een nieuw
ontwikkelingsplan voor de stad. Het
>lan voorziet in de bouw van een
trote wijk ten noorden van de stad in
het in 1967 bezette gebied. Daar zul-
'en 12.000 huizen worden gebouwd.
Drie maanden geleden nam de rege
ring al een groot stuk grond in beslag
om met de bouw te kunnen beginnen.
NOEAKSJOTT (Reu
ter) De slavernij in
Mauretaniè is afge
schaft, aldus een com
muniqué van de per
manente commissie
van het regerende mi
litaire comité voor de
nationale redding. De
commissie, die wordt
voorgezeten door het
Mauretaanse staats
hoofd, Khoona Onld
Haidalla, kwam tot
haar besluit na overleg
met de islamitische
rechtsgeleerden van
het land. Een meerder
heid van hen meende
overigens dat er in het
islamitische recht wel
een rechtvaardiging
voor slavernij staat,
kingen tegen de oor
sprong van de slaver
nij in Mauretaniè.
De staat, aldus de com
missie, kan de mees
ters van de slaven ver
vangen, op deselfde
manier als de staat
zich in het belang van
het land privé-elgen-
dom kan toeêigenen.
Er ls een commissie
van rechtsgeleerden
en economen in het le
ven geroepen die zich
gaat buigen over scha
devergoeding aan
voormalige slavenhou
ders.
TEHERAN (Reuter, AP, AFP) De gegijzelde Amerikaanse
diplomaten zijn weer naar andere delen van Iran overge
bracht. Dit hebben de studenten ln de bezette Amerikaanse
ambassade ln Teheran laten weten. De maatregel ls genomen,
aldus radio Teheran ln afwachting van het besluit dat het
onlangs gekozen parlement over de gijzelaars zal nemen.
'Zuidkoreaanse oppositieleider gefolterd'
SEOEL, TOKIO (Reuter, AP) Een Zuidkoreaanse recht
bank heeft zaterdag vijf personen, onder wie drie aanhangers
van de gevangen zittende oppositieleider en vroegere presi
dentskandidaat Kim Dae Jung, veroordeeld tot drie jaar
gevangenisstraf wegens het verspreiden van valse geruchten
over onrust ln Zuid-Korea. Dit hebben woordvoerders van de
rechtbank bekend gemaakt.
Een onbekend aantal Amerikanen
zou inmiddels zijn overgebracht naar
de steden Arak, Mahallat en Najaf en
andere steden waarvan men de na
men niet wilde noemen. De maatregel
is genomen met het oog op de Ameri
kaanse agressie, zo werd ter toelich
ting meegedeeld.
De Iraanse reizende scherprechter,
ayatollah Khalkhall is gewond ge
raakt bij een auto-ongeluk. Hij is
opgenomen in een ziekenhuis in Te
heran. Waar het ongeluk heeft plaats
gevonden en of er nog meer slachtof
fers waren, is niet bekend gemaakt.
In het kader van de islamisering van
Iran hebben Iraanse diplomaten in
het buitenland opdracht gekregen
zich te houden aan de islamitische
beginselen bij ontvangsten op hun
ambassades. Ook als Iraanse diplo
maten bij vertegenwoordigers van
andere landen te gast zijn, moeten ze
zich aan die regels houden. Alcohol
houdende dranken mogen op Iraanse
ambassades niet geschonken meer
worden en vrouwen van Iraanse di
plomaten moeten voortaan gekleed
gaan ln de chador (de zwarte sluier)
als zij hun mannen op recepties bege
leiden.
Ongeveer 2000 vrouwen hebben za
terdag ln Teheran een demonstratie
gehouden tegen het dragen van de
chador.
De drie werden schuldig bevonden
aan het verspreiden van literatuur
die „kwaadaardige en opruiende" ge
ruchten bevatte over de recente stu
dentenonlusten in de zuidelijke pro
vinciehoofdstad Kwangjoe. Zij waren
lid van het politieke en culturele on
derzoeksinstituut dat door de militai
ren, die de staat van beleg in het land
handhaven, als een propagandaorga-
nisatie van Kim wordt beschouwd.
Vorige week lieten de militaire autori
teiten al weten dat Kim Dae Jung zelf
voor een militair tribunaal zal moe
ten verschijnen op beschuldiging van
pogingen de onlusten om te zetten in
een staatsgreep tegen de machtheb
bers ln Zuid-Korea. Kim kan daar
voor de doodstraf krijgen.
Volgens de Britse krant „Sunday Ti
mes" is Kim, die vanaf 18 mei gevan
gen zit, ernstig gefolterd en moest hij
met verwondingen naar een militair
ziekenhuis in de hoofdstad Seoel wor
den overgebracht. De krant sugge
reert dat de militairen Kim hebben
gedwongen te bekennen dat hij com
munist ls, waarna de doodstraf tegen
hem geëist kan worden.
Sinds de afkondiging van de staat
van beleg in oktober van het vorig
Jaar, na de moord op president Park
Tsjoeng Hee is het verspreiden van
geruchten in Zuid-Korea verboden.
De regering beschuldigt „pro-com
munistische elementen" ervan ge
ruchten te verspreiden over geweld
daden van het leger tijdens het neers
laan van de opstand in Kwangjoe
twee maanden geleden.
NICOSIA, Cyprus (AP) Saoedi-
Arabië zal in het derde kwartaal van
dit Jaar zijn huidige produktie van 9,5
miljoen vaten per dag handhaven en
vermoedelijk tevens de huidige prijs
van 28 dollar per vat, zo heeft de
„Middle East Economie Survey" zon
dag onthuld.
De wekelijkse nieuwsbrief voor infor
matie op oliegebled verklaarde zijn
inlichtingen te hebben van „betrouw
bare zegslieden". De Saoedische pro-
duktiebeslissingen worden genomen
op kwartaalbasis. Als er geen nieuws
is dat op het tegendeel wijst, blijft de
produktie automatisch gehandhaafd
op het oude peil.
Het is tegelijkertijd van belang eraan
te herinneren dat de verhouding tus
sen „Cher Valéry" en „Liebe Helmut"
het schitterende resultaat ls van een
ontwikkeling die begon met het his
torische bezoek van Charles de Gaul
le aan West-Duitsland in 1962. Acht
tien korte Jaren later hebben de lei
ders van Frankrijk en West-Duits
land een relatie als van twee zeer
goed bevriende familieleden. Zo goed
is hun onderlinge verhouding dat
Helmut Schmidt eerder dit Jaar zijn
emotionele binding met Giscard in
het publiek tot uitdrukking bracht,
iets wat hij normaal nooit zou doen.
Tijdens zijn toespraak bij een diner
zei hij tot de Franse president, dat
hun voortdurende samenwerking had
geleid „tot een diepe persoonlijke
vriendschap, waarvan ik geloof dat
die ons hele leven zal duren".
Sfeer
De strenge Franse aristocraat zal
hem dan wel niet ln gelijke bewoor
dingen antwoorden, maar het effect
is toch hetzelfde als hij besluit
zoals hij deed bij het begin van de
crisis om Afghanistan een bliksem
bezoek te brengen aan de kleine bun
galow van de kanselier in Langen-
horn, een buitenwijk van Hamburg.
De verstandhouding tussen beide he
ren is zo goed dat zelfs geheime on
dernemingen als het spectaculaire
bezoek van Giscard in de Poolse
hoofdstad Warschau aan zijn Russi
sche ambtgenoot Breznjew niet heb
ben geleid tot een sfeerverslechte
ring.
Wanneer de kanselier en de president
na afloop van de fanfares van het
staatsbezoek later deze week aan hun
regelmatig terugkerende politieke
consultaties beginnen, dan hoeven ze
zich niet lang bezig te houden met
grote bilaterale problemen. Hun be
sprekingen zullen meer op de toe
komst gericht zijn. Zo willen ze spre
ken over de Frans-Duitse samenwer
king op het terrein van de luchtvaart.
Ze kunnen stappen zetten in de rich
ting van een plan voor de ontwikke
ling van een nieuwe tactische
gevechtsjager, een vliegtuig voor de
jaren negentig. Ze zullen spreken
over de volgende generatie van de
„airbus", over de samenwerking bij
de ontwikkeling van een nieuwe tank
en over gemeenschappelijk ruimte
onderzoek.
Moskou
Er zal opnieuw een gedachtenwlsse-
ling plaats vinden over de moeilijkhe
den die zijn gerezen met betrekking
tot het Britse lidmaatschap van de
Europese Gemeenschappen en de
kanselier zal gelegenheid hebben de
Franse president zo uitvoerig moge
lijk in te lichten over de resultaten
van zijn reis naar Moskou. De toon
zetting van zowel het staatsbezoek
als de halfjaarlijkse routinebespre
kingen is die van een hartelijke sa
menwerking.
Giscard zal zijn uitstapjes naar Beie
ren, Baden-Würtemberg, Hessen en
Sleeswijk-Hoistein niet gebruiken
om. zoals Charles de Gaulle in 1962
deed, te spreken over historische erfe
nissen, maar over de onmiddellijke
toekomst.
De Franse president gaat eerst naar
Baden-Baden voor onder meer een
bezoek aan het hoofdkwartier van de.
Franse strijdkrachten in West-Duits
land. Verwacht wordt dat Giscard
daar zal spreken over de Franse mili
taire plannen voor de toekomst. Deze
toespraak zal zowel bedoeld zijn voor
Franse binnenlandse consumptie en
dan met name voor de agressieve
oppositie van rechts als ook voor een
breder publiek dat het Witte Huis en
het Kremlin omvat.
Daarna komt een bezoek aan Würz-
burg en de ontvangst met volledig
militaire eer door de Beierse presi
dent (en kandidaat voor de post van
bondskanselier) Franz-Josef Strauss.
De toonzetting van dit bezoek zal
„cultuur" zijn. Hoewel het Frans als
tweede taal op de Duitse scholen veld
wint, is het Engels nog veruit het
populairst. De Franse president zal
verder ongetwijfeld aandacht beste
den aan de historische banden tussen
Frankrijk en Beleren. Een.snel be-
zoek aan de stad Kassei in Hessen
biedt de gelegenheid voor een uiteen
zetting over de Frans-Duitse samen
werking op economisch gebied. In
Lübeck zal Giscard aandacht beste
den aan de uitdagingen die Fransen.
Duitsers en Europeanen in het alge
meen te wachten staan, waarna hij in
Bonn aan de gebruikelijke periodieke
besprekingen met Schmidt begint.
NEW DELHI (UPI. Reuter, AP) De
Indiase premier, mevrouw Indira
Gandhi, kan na de zaterdag gehou
den verkiezingen voor een deel van
het Indiase Hogerhuis rekenen op een
meerderheid in dat Huis. Haar Con-
gres-I-partij (de I van Indira) en een
coalitiepartner, de Zuidindiase regio
nale DMK behaalden 26 zetels van de
32 die op het spel stonden.
door J. den Boef
BELGRADO Het is een vreemde ervaring om een hotelrekening in de
tend gedrukt te krijgen, waarop de kamerprijs veel hoger is uitgevallen
lan van tevoren vanuit Nederland is algesproken. Mij overkwam dat ln
t Joegoslavische hoofdstad, waar een gereserveerde kamer op de derde
"g van mijn verblijf plotseling bijna de hellt duurder bleek te zijn
wordea
iten hielpen niet. Ondanks het feit dat
-oor 362 dinar was gereserveerd, moest 527
üaar worden betaald. In een prospectus
iad men ontdekt, dat voor buitenlanders de
«meiprijzen ook in dollars waren aangege
ven. En devaluatie (met dertig procent) of
leen devaluatie, de tegenwaarde van twin-
Jg dollars moest in dinars worden betaald.
3een voordeeltjes dus als men als buiten
ander genoodzaakt kan worden met deze
égenwaarde over de balie te komen.
lanvjRnkelijk 15611 Je geneigd, de weinig
loffelijke manier waarop deze verrassing
verd gepresenteerd, te zien als een uitwas
;an het systeem van zelfbestuur, dat in
'Oegoslavië na ruim dertig jaar nog een zeer
aerkwaardig bestaan leidt. Vooral als je
«elfde dag in een hotel in Macedonië, in
iet zuiden van hetzelfde land, gewoon de
*JriJs van vóór de devaluatie betaalt.
Vreemde wegen
jater denk je dan dat het niet aardig is om
'o'n vergelijking te maken. Niettemin is de
nanier waarop deze dingen worden „gere-
;eld'"typiAch voor de vreemde wegen die
'ocgdslavische ondernemingen bewande-
en, om zo gemakkelijk mogelijk aan dinars
e komen. De Joegoslavische export lijdt er
om een voorbeeld te geven) al Jaren onder,
'at vele bedrijven liever voor de binnen-
ailJM« markt werken, omdat daar gemak
kelijker winst kan worden gemaakt.
'oegoslavië importeerde als gevolg daarvan
eel meer dan het exporteerde en het consu-
meerde het grootste deel van wat het produ
ceerde. Het handelsverkeer met de Sowjet-
Unie bleef nog binnen de perken: Joegosla
vië voerde vorig Jaar voor een waarde van
2.4 miljard dollar in en exporteerde voor 1.7
miljard. Uit de ontwikkelingslanden impor
teerde het voor 1.9 miljard en voerde het uit
voor een bedrag van een miljard dollar.
Volslagen uit balans ls het handelsverkeer
met West-Europa en de ontwikkelde landen
overzee, zoals men dat in Belgrado noemt.
Tegenover een Joegoslavische uitvoer van
2.7 miljard staat een invoer van niet minder
dan 7.4 miljard dollar. Het was dan ook tijd
voor drastische maatregelen toen president
Tl to enkele maanden geleden overleed en er
voor Joegoslavië een tijdperk aanbrak,
waarin in belangrijke mate van de economi
sche ontwikkeling zal afhangen, of de een
heid in de veelvolkerenstaat kan worden
bewaard.
Stabilisatie
Economische deskundigen ln Joegoslavië
dringen er al enkele jaren op aan, een eind
te maken aan de niet te verzadigen con-
sumptiehonger. Onder Tito veranderde ech
ter niets men liet de zaken op hun beloop,
ook al omdat de weerstand tegen liberalisa
tie van het economische (en als gevolg daar
van het politieke) leven te groot was. De
deskundigen pleitten ook voor devaluatie
van de dinar, maar Tito wilde daar aan het
eind van zijn loopbaan blijkbaar niet aan.
Het pleit voor zijn opvolgera, dat zij deze
moeilijke stap wél genomen hebben.
Premier Djuranovic (rechts) praat met Roy Jenkins over nauwere banden van
Joegoslavië met de Europese Gemeenschap.
Tegelijk met de devaluatie van de dinar
met dertig procent werd een prijsstop aan
gekondigd-, die onmiddellijk in werking
trad. Hiermee wil de regering van premier
Djuranovic de vorig jaar op de klippen
gelopen „stabillsatiepolltiek" nieuwe im
pulsen geven. Het enorme tekort op de
handelsbalans en de groeiende buitenland
se schulden moeten snel tot verantwoorde
proporties worden teruggebracht om te
voorkomen dat het land niet meer aan zijn
verplichtingen kan voldoen
De betalingsbalans moet door de uitwer
king van de devaluatie weer op peil worden
gebracht. Men hoopt in Belgrado op een
toeloop van toeristen uit het Westen, nu er
toch wel wat meer voordeel te behalen valt
bij het boeken van vakanties. Nu Spanje en
Italië niet meer zo gevraagd zijn als vakan
tielanden, lijkt die hoop niet helemaal onge
grond. Want Joegoslavië ls geen onaantrek
kelijk land voor toeristen, die het wat ver
der op blijven zoeken.
Behoudend
Een ander positief effect van de devaluatie
is de mogelijkheid dat de Joegoslavische
gastarbeiders in West-Europa (bijna een
miljoen) hun daar gespaarde geld weer naar
Joegoslavië gaan overmaken, of het daar
gaan Investeren. De laatste Jaren zetten zij
het op banken in het Westen, omdat het
daar tenminste voor een belangrijk deel zijn
waarde bleef behouden. Er zal echter wel
enige tijd mee heengaan, voordat de ver
trouwensrelatie ls hersteld.
Van verschillende kanten wordt er ook nu
weer op aangedrongen, de particuliere sec
tor mogelijkheden te geven om een bijdrage
te leveren aan de economische ontwikke
ling en om de boeren in staat te stellen,
efficiënter te werken op landbouwgronden,
die groter van omvang zijn dan de toegesta
ne 10 hectare. Maar behoudende krachten
verzetten zich er tegen, zoals Milutin Baltic,
de Kroatische partijsecretaris die de naam
van Mllovan DJilas misbruikte om de voor
standers van een meer „liberale" politiek de
wind uit de zeilen te nemen.
Meer mogelijkheden voor het particuliere
initiatief zouden de bevolking direct ten
goede komen en werk opleveren voor de
ongeveer 700.000 werklozen die ln het socia
listische land Joegoslavië rondlopen. Te
korten heeft het land overigens niet: koffie
en wasmiddelen zijn op het ogenblik
schaars, maar dat komt vooral omdat op
grote schaal is gehamsterd. Dat geldt ook
voor suiker en meel. In de kranten wordt de
schaarste ook geweten aan het feit, dat
bedrijven een groot deel van hun voorraden
vasthouden, in de verwachting dat de prij
zen toch omhoog zullen gaan.
Tegen centralisatie
In discussies in het centrale comité van de
Liga van communisten lijken de voorstan
ders van minder centralisatie, zowel in de
economie als in de politiek, in de meerder
heid te zijn. Centralisatie wordt door velen
als een ontwikkeling in de verkeerde rich
ting beschouwd. Men wijst er op dat de
strenge prijsbewaking in het verleden al
leen maar een sneller stijgen van de prijzen
in de hand heeft gewerkt. Economische
deskundigen zijn er van overtuigd, dat de
hoge prijzen nooit ontstaan zouden zijn, ais
ze vrij gevormd hadden kunnen worden.
Het gevaar dat dezelfde fout opnieuw zal
worden gemaakt, is niet denkbeeldig, nu
tegelijk met de devaluatie van de dinar een
algemene prijsstop ls afgekondigd, die
strenge controle nodig maakt Vertegen
woordigers van de arbeiders-organisaties
hebben in het centrale comité laten weten
dat zij alleen iets van stabliisatiemaatrege-
len verwachten, als de werkers zelf over de
toekomst van hun ondernemingen kunnen
beslissen en niet langer afhankelijk zijn van
wat op ministeries wordt besloten.
Hun pleidooi voor overleg tussen de van
elkaar afhankelijke ondernemingen voor
vaste prijzen die het economische probleem
moeten helpen op te lossen, maakte indruk.
Aan het eind van de zitting van het centrale
comité werd een document opgesteld als
richtlijn aan alle leden van de Liga van
communisten. Daarin werd geconcludeerd
dat economische stabilisatie niet gereali
seerd kan worden door versterking van het
staatsapparaat.
Europese Gemeenschap
Aan de leden werd in overweging gegeven
overal waar het mogelijk is te discussiëren
over de vraag of het niet beter is meer aan
de samenwerking tussen de verschillende
bedrijfstakken over te laten. Beslissingen
kan de partij echter niet nemen formeel j
is het tegendeel zelfs het geval in Joegosla
vië. Het is echter nog de vraag of de regering
van premier Djuranovic een kans krijgt om
de maatregelen te nemen, die werkelijk
noodzakelijk zijn. In een socialistisch land r
kan dat niet van de ene dag op de andere.
Intussen hangt ook van de ontwikkeling in
Joegoslavië zelf af. of dit land tenvolle kan
profiteren van het akkoord dat enkele
maanden geleden met de Europese Ge
meenschap werd gesloten. Joegoslavië (dat
met Nederland een vrij redelijk handelscon
tact heeft, maar graag veel meer zou willen
exporteren) zal moeite hebben om van de
geboden mogelijkheden gebruik te maken,
of Griekenland en Portugal nu lid van de
Gemeenschap worden of niet. Tenzij de
instelling van de Joegoslavische onderne
mingen en hun personeel verandert, waar
door zij produkten van betere kwaliteit
tegen concurrerende prijzen kunnen le-
