Leger China
groot maar
verouderd
Russische media
geven concessie
niet publiek toe
Oppositieleider Z-Korea
beticht van coup-poging
'nieuwe Surinaamse mens' is in wording
Voorlopig compromis
over conflict Sahara
Amerikaans rapport
Weer rellen in
Noordoost-India
Rode Kruis: Rode
Khmer scheiden
van vluchtelingen
Carter bezoekt Californië
Rechts
Libanon vecht
37 VERBANNEN VAKBONDSMENSEN VAN
DE FUT IN CHILI HOPEN OP UW REAKTIE!
ZATERDAG 5 JULI 1980
BUfTENLAND
TROUW/KWARTET
WASHINGTON (AFP, Reuter, AP) Tot het jaar 2000 maken
de Chinese strijdkrachten geen enkele kans tot een van de
sterkste legermachten uit te groeien. Hoewel het Chinese
leger met ruim zeven miljoen militairen het grootste aantal
manschappen heeft, is het materieel sterk verouderd.
Dit staat in een rapport van de Ame
rikaanse centrale inlichtingendienst
CIA en de inlichtingendienst van de
ig3 strijdkrachten. Het rapport is opge
steld in opdracht van een commissie
van het Amerikaanse Congres die
Jaarlijks de sterkte van de defensie in
de Sowjet-Unie en de Volksrepubliek
China probeert vast te stellen. De
rapporten werden vorig jaar geschre
ven, maar kwamen pas gisteren in de
openbaarheid. omdat de CIA tijd no-
Lit dig had het rapport in verband met
oei [veiligheidsoverwegingen te kuisen.
Volgens de inlichtingendiensten zal
het nog jaren duren voordat China op
militair-technisch gebied even ver is
als de Verenigde Staten en de Sowjet-
ifllUnie. Het Chinese leger is uitgerust
p 'met wapens en vliegtuigen, die kopie-
nn ën zijn van Russisch materieel uit de
:ii jaren vijftig. Wel beschikt het Chine-
n se leger over atoomwapens, die veraf-
ni gelegen doelen in de Sowjet-Unie
kunnen vernietigen. De reikwijdte is
echter onvoldoende om de Verenigde
JEW DELHI (Reuter. AP) Studen-
en in de noordoostelijke Indiase
leelstaat Assam, die eisen dat de
an entrale regering in New Delhi mil-
co oenen Bengaalse inwoners van hun
jrd eelstaat deporteert, zijn gisteren
n« »en nieuwe campagne begonnen. Ge-
ieif urende drie dagen willen zij het
en. ipenbaar vervoer in de staat, treinen,
bussen en vliegtuigen, lam leggen,
'lop luizenden betogers trokken daartoe
en isteren naar het Barjhat-vliegveld
d. ij de hoofdstad Gauhati. Waar ze
ntr chter werden opgewacht door een
i vi rote politiemacht die met traangas
idt' [i de knuppel hard optrad tegen de
we emonstranten. De leiders van de be-
n D eging „Assam voor de Assamezen",
sha 1e al tien maanden oud is, kozen het
era üegveld om passagiers uit de West-
len engaalse hoofdstad Calcutta ds toe-
m fcjang tot de staat Assam te ontzeg
gen Volgens de politie raakten hon
derden mensen gewond en werden
teer dan honderd betogers gearres-
üd.
Z
Staten te bedreigen, aldus het rap
port.
Het Chinese militaire onderzoek en
de ontwikkelingsprogramma's heb
ben nog niet al te veel opgeleverd aan
nieuwe wapensystemen. Het niveau
is laag en de meeste wetenschaps
mensen zijn oud, hebben hun oplei
ding in de Jaren vijftig gehad, en
hebben geen opvolgers. „Zelfs als
China erin zou slagen buitenlandse
wapens en technologie te bemachti
gen (waar het zonder veel succes mee
bezig is), dan zou dat pas tegen het
eind van de jaren tachtig te merken
zijn."
Jaarlijks geeft China acht tot tien
procent van het bruto nationaal inko
men uit aan defensie, zo zegt het
rapport. Volgens de inlichtingendien
sten is dat in de SowjetrUnie elf tot
dertien procent en in de Verenigde
Staten vijf procent.
China zegt in 1979 ongeveer 63 mil
jard gulden aan defensie uitgegeven
te hebben, maar volgens het rapport
zal dat dit Jaar zeker twee maal zo
veel zijn.
Frankrijk heeft de Volksrepubliek
vijftig helikopters geleverd. Met deze
transactie is een bedrag van 200 mil
joen gulden gemoeid. De bedoeling is
dat de helikopters voor burgerlijke
doeleinden gebruikt worden.
BANGKOK (AFP) Het Internatio
nale Comité van het Rode Kruis heeft
bekendgemaakt dat het eind juli de
bevoorrading van de kampen Nong
Pru en Tap Prik bij de grens tussen
Thailand en Cambodja zal opschor
ten. Deze kampen zijn in handen van
de guerrillastrijders van de Rode
Khmer.
Een woordvoerder van het Rode
Kruis liet in Bangkok weten dat het
besluit om de bevoorrading voorlopig
stop te zetten deel uitmaakt van een
plan om de strijdende van de niet-
strijdende groeperingen te scheiden.
,eden van het Japanse zogeheten zelfverdedigingsleger oefenen in het
jaluutschieten voor de rouwdienst voor de overleden Japanse premier
lasayoshi Ohira. De rouwdienst zal woensdag plaatsvinden.
BEIROET (Reuter, AFP) Rivalise
rende rechtse groeperingen in Liba
non hebben elkaar gisteren voor de
tweede achtereenvolgende dag met
militair materieel bestookt. Bij die
gevechten zijn zeker veertien doden
en veertig gewonden gevallen.
Bij het dorp Wadi Sjahroer in de
buurt van de grote weg van Beiroet
naar Damascus beschoten aanhan
gers van de falangistische partij en
leden van het Nationaal Liberale
Front elkaar. Daarbij kwamen negen
mensen om het leven en werden acht
tien personen gewond. In het noorden
van Libanon raakten falanglsten
slaags met een andere groepering, de
brigade-Marada van oud-president
Soeleiman Franjieh. Daarbij vielen
vijf doden en tweeëntwintig ge
wonden.
Gisteren zijn ook weer verscheidene
personen ontvoerd. Onder hen be
vond zich een voormalig lid van het
bureau van de falangistische partij,
Jean Abi Rasjed. Leden van de Natio
nale Liberale Partij houden totaal
dertien falanglsten in gijzeling in de
buitenwijken van Beiroet.
De maximale straf voor opruiing is in
Zuid-Korea de doodstraf. In een om
vangrijke aanklacht beschuldigen de
Zuidkoreaanse militaire leiders Kim
Dae Jung en zijn zesendertig volge
lingen van opruiing, schending van
de anti-communistische wetten, over
treden van de deviezenbepaling en
van de staat van beleg.
De verdachten zijn allen na 17 mei
aangehouden, toen naar aanleiding
van de studentenonlusten in Seoel en
Kwangjoe, de staat van beleg werd
afgekondigd. In de aanklacht zeggen
de militaire leiders dat Kim Dae Jung
een paar dagen voor de studentenop
stand studentenleiders had ontvan
gen en hun plannen voor gewelddadi
ge, tegen de regering gerichte, beto
gingen had goedgekeurd.
Hoewel Kim Dae Jung tijdens de
onlusten in Kwangjoe in de gevange
nis zat, beschouwen de militaire lei
ders hem als het brein achter de op
stand in zijn geboortestreek. Zij be
weren dat Kim Dae Jung van zaken
mensen en politici een bedrag van
ongeveer vier miljoen gulden had ge
kregen in ruil voor voordelige afspra
ken indien hij de presidentsverkiezin
gen van volgend jaar zou winnen. Met
een gedeelte van dat bedrag zou hij
de onlusten bekostigd hebben.
In hun aanklacht herhalen de militai
re leiders hun oude beschuldiging te
gen Kim Dae Jung van collaboratie
met linkse groeperingen in 1945, in de
periode na de Japanse bezetting. Ook
wordt hij ervan beschuldigd de leider
te zijn van een tegen de regering
gerichte groepering, die in Japan is
gevestigd en door pro-Noordkoreaan-
se Japanners financieel wordt ge
steund.
De militaire leiders hebben de namen
van de zesendertig andere aange
klaagden niet bekend gemaakt. Eer
der hadden zij echter gezegd dat on
der hen een aantal parlementariërs
zijn, die ondertussen hun functie heb
ben neergelegd.
Twee Japanse Journalisten hebben
hun werkzaamheden in Zuid-Korea
ADVERTENTIE
Stort uw bijdrage op GIRONUMMER 1918108.
CLAT-Nederland, Utrecht en stuur
een protestkaart naar Pinochet. Kaarten zijn telefo
nisch aan te vragen: 030-319675.
MOSKOU, BONN (AFP, AP) „Wanneer men realistisch is,
bestaan er geen onoplosbare problemen." Die uitspraak van
de Russische president Breznjew stond gisteren centraal in de
artikelen die de Russische pers gisteren wijdde aan de bereid
heid van het Kremlin om te praten over de middeliange-
afstandswapens zonder voorwaarden vooraf.
De Amerikaanse president Carter heeft in het kader van de campagne voor zijn herverkiezing een kort bezoek
gebracht aan de staat Californië. Tijdens zijn bezoek werd de president geconfronteerd met een demonstratie tegen
de herinvoering van lijsten met potentiële dienstplichtigen. Op het vliegveld van Los Angeles werd de president
wat enthousiaster onthaald door het personeel van de luchthaven. In het midden de gouverneur van Californië,
Jerry Brown, die zijn presidentiële ambities eerder opgaf.
De Russische media zijn in hun reac
ties op de door de Sowjet-Unie aan de
Westduitse bondskanselier Schmidt
gedane toezegging op het eerste ge
zicht niet geheel gelijk gestemd. De
Prawda, het Sowjet partijblad,
schrijft dat het bezoek van Schmidt
kan leiden tot onderhandelingen over
de Europstrategische raketten „op
basis van de principes van gelijke
rechten en gelijke veiligheid voor bei
de partijen". De krant herinnert aan
de uitspraak op de vergadering van
het Warschau Pact van 14 mei, waar
in wordt aangedrongen op pogingen
om de besprekingen in het kader van
de onderhandelingen over de weder
zijdse troepenreducties (MBFR) in
Wenen tot een succes te maken.
Daarmee heeft het Warschau Pact
haar wil tot vrede duidelijk getoond,
meent de Prawda.
De falanglsten slaagden er tijdens de
burgeroorlog in Libanon in, die duur
de van 1975 tot 1976, de grootste
rechtse militie van het land op de
been te brengen. Het rechtse kamp
viel in verschillende delen uiteen na
onderlinge meningsverschillen over
de 22.000 man sterke Syrische vredes
macht die moest gaan toezien op de
wapenstilstand in Libanon. De falan-
gisten verzetten zich tegen de Syriërs,
terwijl Soeleiman Franjieh samen
werking met hen bepleitte. De onder
lings gevechten tussen de rechtse
groeperingen bereikten een hoogte
punt met de dood van Franjiehs oud
ste zoon in 1978. Sedert die tijd vin
den met de regelmaat van de klok
wederzijdse wraakoefeningen plaats.
Doorbraak
SEOEL (AP, Reuter) De voormalige Zuidkoreaanse presidentskandidaat en oppositieleidei
Kim Dae Jung en zesendertig van zijn volgelingen zullen binnenkort bij een krijgsraad worden
voorgeleid op beschuldiging van opruiing. Kim Dae Jung wordt ervan beschuldigd de
studentenopstand in mei in Kwangjoe, waarbij 154 doden vielen, te hebben willen gebruiken
om een staatsgreep te plegen.
Radio Moskou meldde eerder dat de
besprekingen van Schmidt in Mos
kou hebben geleid tot een doorbraak
in de impasse tussen Oost en West.
Hoewel de Prawda onderhandelingen
over de Eurostrategische raketten nu
een „reële mogelijkheid" noemt,
blijft in de krant een verwijzing afwe
zig naar Schmidt in Bonn melding
maakte van het feit dat de Russen
zonder voorwaarden vooraf over deze
wapens willen praten.
Ook het dagblad Sowjetskaja Rossia,
uitgegeven onder verantwoordelijk
heid van het Centraal Comité van de
Communistische Partij, besteedde
uitgebreid aandacht aan de kwestie
van de middellange-afstandsraket-
ten, overigens zonder te speculeren
op een Russische bereidheid om zon
der voorwaarden vooraf over deze wa
pens te onderhandelen. Tot dusver
heeft Moskou steeds gezegd dat de
Amerikaanse Senaat eerst SALT n
moet goedkeuren en dat de NAVO
haar beslissing over de stationering
van 572 Pershings en kruisraketten
ongedaan moet maken alvorens dit
gesprek mogelijk is. De krant
schrijft:,Het punt is nu dat de beslis
sing over de Amerikaanse raketten
voor Europa ongedaan moet worden
gemaakt of dat de uitvoering van dat
besluit in ieder geval wordt opge
schort. Dat opent mogelijkheden
voor geëigende besprekingen om Eu
ropa van een nieuwe ronde in de
bewapeningswedloop te vrijwaren."
Carter
De Amerikaanse regering heeft zich.
na eerste tekenen van irritatie over
het succes van Schmidts reis, nu in
het publiek wat positiever uitgelaten.
Officiële Amerikaanse woordvoer
ders hebben het Russische aanbod
gisteren omschreven als een funda
mentele en bemoedigende verschui
ving in het Sowjet-beleid. President
Carter heeft zelfs zijn bewondering
uitgesproken over Schmidts reis. Dit
soort lofuitingen is precies wat de
Westduitse bondskanselier nodig
heeft in het kader van de campagne
voor zijn herverkiezing. Overigens la
ten Westduitse woordvoerders er
geen misverstand over bestaan dat
het uiteindelijke succes van
Schmidts missie, die duidelijk be
doeld was om een doorbraak tot
stand te brengen in de verhouding
tussen Oost en West. nu geheel in
handen van de Verenigde Staten ligt
Washington zal nu moeten reageren
op het aanbod tot praten uit Moskou
De Westduitse bondskanselier heeft
ilaten weten dat hij zijn aangekondig
de bezoek aan Oost-Duitsland eind
volgende maand nu laat doorgaan.
Het zal voor het eerst in tien jaar zijn
dat de hoogste leiders van belde
Duitslanden elkaar weer officieel ont
moeten. Ook dat bezoek kan een be
langrijke stemmentrekker zijn voor
Schmidt.
De bondskanselier krijgt maandag
bezoek van zijn Franse compaan Gis-
card d'Estaing. Het gaat dit keer om
een officieel staatsbezoek, waarbij
Giscard in vier dagen bezoeken hoopt
te brengen aan vijf Duitse steden.
Het bezoek wordt besloten met tradi
tionele halfjaarlijkse topconferentie
die tussen Schmidt en Giscard ple
gen plaats te vinden.
moeten staken omdat zij volgens de
Zuidkoreaanse autoriteiten „ver
draaide berichten" zouden hebben
doorgegeven. Zij hadden deze week
bericht dat Kim Dae Jung in een
militair hospitaal was opgenomen om
bij te komen van verwondingen en
een mentale ineenstorting, die hij op
gelopen had bij verhoren.
De Nederlandse Federatie van Vor
mingscentra heeft de vaste commis
sie voor buitenlandse zaken gevraagd
haar invloed aan te wenden tegen
gevangenisstraffen van twee tot vijf
jaar die drie stafleden van de „Korea
Christian Academy" in Seoel moeten
uitzitten. Begin vorig Jaar werden zij,
en nog dertien stafleden van die aca
demie. gearresteerd op beschuldiging
van communistische activiteiten.
FREETOWN (Reuter, AFP, AP) Een breuk in de Organisa
tie van Afrikaanse Eenheid (OAE) over het conflict in de
westelijke Sahara is voorlopig afgewend. De vijftig staats
hoofden en regeringsleiders kwamen gisteren in de hoofdstad
Freetown van Sierra Leone, waar deze keer de jaarlijkse OAE-
top gehouden wordt, overeen een commissie in te stellen die
drie maanden de tijd krijgt het probleem nader te bestuderen.
Dit compromis werd voorgesteld
door Nigeria en volgens president Ro
bert Mugabe van Zimbabwe is de
impasse in de OAE hiermee althans
tijdelijk van de baan. Mugabe vertel
de de vereamelde pers dat binnen de
OAE de hoop bestond dat er binnen
drie maanden een staakt-het-vuren
tussen het Polisariofront en het Ma
rokkaanse leger tot stand zal kunnen
worden gebracht. Dan zou ook een
referendum moeten worden gehou
den. Het Polisariofront heeft een vrije
en onafhankelijke Arabische Volksre
publiek West-Sahara uitgeroepen en
vorige week het lidmaatschap van de
OAE aangevraagd. Marokko, dat
aanspraak maakt op de vroegere
Spaanse kolonie, is daar fel tegen en
heeft gedreigd de OAE te zullen ver
laten als het Polisario wordt toege
laten
Ook Egypte, Tunesië. Senegal en
Ivoorkust zouden al hebben gedreigd
de OAE dan te verlaten Maar een
meerderheid van de OAE is voorstan
der van toelating van het front tot de
OAE en een breuk dreigde. Die lijkt
nu, althans voorlopig, van de baan.
Er is een groep wijze mannen aange
wezen. afkomstig uit Tanzania, Nige
ria, Soedan, Mali en Guinea, die vol
gens Mugabe met alle bij het conflict
betrokken partijen gaat praten en
daar rapport van gaat uitbrengen
Mugabe is zelf overigens ook voor
stander van opneming van de nieuwe
republiek. „We vinden dat er een ter
ritoriale eenheid is, met een volk dat
zelfbeschikking wil. Marokko heeft
niet het recht dat volk zijn recht te
ontzeggen."
ai 'an onze correspondent
'ARAMARIBO „De grond zal sidderen onder de voeten van De
;cu toning." Met deze uitspraak vertolkte de voorzitter van de Nationale
lilitaire Raad in Suriname, Sita, de woede van het leger over de
alsstarrige houding van minister De Koning. De botsing kwam de
lilltairen echter goed uit. Door de felle acties tegen Nederland hebben
"rü e militaire leiders hun aftakelende invloed weer wat op weten te
en tekken.
11
n len dag voor de botsing leek alles nog
i#redig en vrolijk. De jaarlijkse viering van
ml |e afschaffing van de slavernij was een
zc leurrijke manifestatie, waarop volksdans-
icii roepen, klederdrachten en swingende
vai MR-leden de boventoon voerden. Minister
gei >e Koning verliet geregeld het podium voor
kei enodigden om van het gebeuren een plaat-
te schieten. In de menigte waren zelfs
akele Nederlandse vlaggen te bespeuren.
van de feestgangers hield een bord
mhoog waarop stond: „Welkom minister
'e Koning. Eenheid tussen Nederland en
uriname."
an de Koning kon toen niet vermoeden dat
ij nog geen 24 uur later het voorwerp zou
orden van een massaal gemobiliseerde
olkswoede Toen bekend was geworden
at de onderhandelingen waren afgebro-
en, trommelde het „buro volksmobilisa-
le" van de NMR in allerijl scholieren op.
inkele uren later reeds trokken enkele hon-
erden jongeren, voorafgegaan door de vol-
allige militaire raad naar het hotel van De
honing. Die liet zich op aanraden van de
eiligheidsdienst niet buiten zien. Een wat
udere Nederlandse verslaggever, die een
ijkje kwam nemen, vluchtte al snel het
otel binnen, nadat de demonstranten hem
oor de gewraakte minister hadden aange-
len en op een fluitconcert trakteerden.
De sfeer werd in de loop van de dag steeds
grimmiger. Op de radio werd De Koning
uitgemaakt voor een huichelaar en een ju
das. NMR-lid Mijnals riep op het Onafhan
kelijkheidsplein dat De Koning het land
niet zou mogen verlaten, voordat Suriname
zijn zin gekregen had en de ontwikkelings
hulp waardevast gemaakt was. Diezelfde
avond verklaarde vakbondsleider Derby op
tv: „De Koning is bezig zich te misdragen in
dit land"
Was nog geen twee dagen daarvoor ex-
minister Johan Kasantaroeno, het ver
meende brein achter de mislukte tegencoup
van begin mei. het mikpunt van de volks
woede. nu was die rol overgenomen door de
Nederlandse minister van ontwikkelingssa
menwerking. Het lijkt erop dat met name
veel jonge Surinamers het gevoel hebben
dat door de houding van premier Chin A
Sen tijdens de besprekingen de grote afre
kening met het koloniale verleden nu einde
lijk is begonnen. Chin A Sen zelf verwoord
de dat woensdagavond treffend in zijn tv-
toespraak: „Wij zijn niemands slaaf en nie
mand is onze meester meer"
Op straat heerste woensdag een soort feest
stemming. Leden van de NMR werden om
helsd, handen werden geschud. Ondermi
nister Neede een van de sergeanten die di
coup pleegden die een dampartijtje met
wereldkampioen Wiersma op het program
ma had staan, antwoordde op een vraag of
dat nog doorging: „Nee, daar heb ik nu geen
tijd voor. En dit is toch veel leuker?"
De vakbeweging, die twee dagen eerder al
geweigerd had met De Koning te praten,
riep ijlings een werkonderbreking uit in alle
bedrijven en spoorde de arbeiders aan naar
het Onafhankelijkheidsplein te komen om
de regering Chin A Sen te steunen en nu
eindelijk eens af te rekenen met „Superko-
loniale uitbuiter Nederland". „Ook vlieg
veld Zanderij gaat plat. Er wordt niet gevlo
gen", zo verzekerde vakbondsleider Fred
Derby. Dat bleek achteraf nogal mee te
vallen, want minister De Koning en zijn
delegatie konden normaal volgens schema
naar Nederland vertrekken. Vermoedelijk is
dit mogelijk gemaakt door Chin A Sen. die
een escalatie wilde voorkomen
Lijkbleek
De Surinaamse premier heeft zelf nooit
bewust op het afbreken van de onderhande
lingen aangestuurd. Lijkbleek en duidelijk
aangeslagen verliet hij de conferentiezaal.
Chin A. Sen had op meer gerekend en daar
om hoog ingezet bij de onderhandelingen.
In de voorbesprekingen met de Nederland
se ambassade weren nogal wat verwachtin
gen gewekt. De Nederlandse regering zou de
Surinaamse ploeg onder leiding van Chin A
Sen een flinke steun in de rug willen geven,
om zo de populariteit van deze regering te
vergroten, de rol van de NMR terug te
dringen en sneller toe te werken naar een
parlementaire democratie
De Surinaamse premier heeft deze signalen
aangegrepen om een onderhandelingspunt
naar voren te brengen, dat bij verwezenlij
king een duidelijke overwinning van zijn
regering en een versterking van zijn eigen
positie zou betekenen. Het waardevast ma
ken van de Nederlandse ontwikkelingshulp
zou geld vrijmaken voor steun aan kleine
landbouwers en middenstanders, die hun
problemen op het bord van de premier
hebben gedeponeerd. De Koning wilde van
onderhandelingen over dit punt „de komen
de tien Jaar" niets weten.
In Suriname had men in ieder geval ge
hoopt dat de toegezegde politieke steun aan
de regering zich ook financieel zou laten
vertalen. De in dat opzicht onwrikbare hou
ding van Nederlandse zijde schoot de Suri
naamse delegatie in het verkeerde keelgat,
„minister De Koning is een doorgewinterde
onderhandelaar. Wij zijn onervaren, maar
wij weigeren onze principes op te geven",
was het aandoenlijke verweer van een dood
vermoeide Surinaamse premier. Het was
duidelijk: voor Suriname was de waarde
vastheid een principekwestie geworden.
Het ging de Surinaamse delegatie om het
behoud van haar eigenwaarde. Dat was
belangrijker dan het behalen van kleine
succesjes en het bereiken van haalbare
.compromissen.
Netto-effect
Intussen is het resultaat van de onderhan
delingen voor beide partijen teleurstellend.
De Nederlandse regering wilde met de steun
aan de Regering Chin A Sen bereiken dat de
positie van de NMR zou verzwakken. Het
afbreken van de onderhandelingen en de
reacties die daarop volgden hebben de posi
tie van de NMR echter eerder versterkt.
Niet alleen de premier, maar ook de militai
ren lijken de afgelopen week aan populari
teit gewonnen te hebben.
Maar ook voor Suriname is het netto-effect
weinig bevredigend. Niet alleen is de waar
devastheid er niet gekomen, maar door het
voortijdig afbreken van de onderhandelin
gen is ook de financiering van het urgentie
programma van de regering Chin A Sen niet
geregeld. In dat urgentieprogramma ston
den belangrijke zaken als volkswoning
bouw. een ziektenkostenverzkering en een
sociaal zekerheidsstelsel. Nu zal dit alles
wel aan bod komen op 14 september, wan
neer de CONS (Commissie ontwikkelingssa
menwerking Nederland-Suriname) verga
dert. maar dan zijn al weer enkele kostbare
maanden vervlogen van de tweëeneenhalf
jaar die de regering zichzelf gegeven heeft
om Suriname er boven op te helpen.
Minderwaardigheid
Het enige positieve effect van de mislukte
onderhandelingen is wellicht het psycholo
gische. Veel van wat na 25 februari in Suri
name gebeurd is, hangt samen met de wens
af te komen van het collectieve minder
waardigheidscomplex: het gebrek aan ge
loof in eigen kunnen en eigen toekomst, dat
al zoveel Surinamers naar Nederland heeft
gedreven. Eindelijk heeft men de oude kolo
niale machthebber de voet dwars durven
zetten. De Koning zelf heeft in zijn laatste
gesprek met de Surinaamse premier, vlak
voor zijn vertrek, gezegd: Het belangrijk
ste resultaat van mijn bezoek is wellicht dat
ik indirect heb bijgedragen aan de wording
van de nieuwe Surinaamse mens."
Chin A Sen proclameert keer op keer dat
zijn beleid tot doel heeft een nieuwe Suri-
Premicr Chin A Sen
naamse mens te scheppen, gekenmerkt
door gevoel van eigenwaarde en geloof in
eigen kunnen. Het is een cynische bijkom
stigheid dat de Surinaamse premier een
„supemeokoloniale uitbuiter" nodig heeft
om dat ideaal een stapje dichterbij te
brengen.
De hamvraag blijft echter of de winst aan
eigenwaarde opweegt tegen de voor de Suri
naamse economie nadelige gevolgen van
het afbreken van de onderhandelingen
Chin A Sen heeft al aangekondigd dat nu de
broekriem nog strakker aangehaald zal
moeten worden. Maar ook ln het Suriname
van na 25 februari krijg je met een dergeUj
ke boodschap weinig handen op elkaar