Cubanen weg
uit Angola
Teheran: Lot gijzelaars
staat los van leven sjah
Irritatie over
houding Amerika
'afstelling in Indo-China blijft bestaan
Thorn voorzitter
Europese Commissie
Zuid-Afrika reageert schamper
op debat over een olieboycot
Als Namibië vrij wordt
Israël verwerpt resolutie V-raad
Portugese premier
optimistisch over
toetreding tot EG
iNSDAG 2 JULI 1980
BUrTENLAND
TROUW/KWARTET
Van onze correspondent
JOHANNESBURG Zou die
A grote Nederlander zich niet in
C 2ijn graf hebben omgedraaid
aia hij zou moeten zien hoe
klein de daden van zijn nako
melingen zijn geworden? Met
deze verwijzing naar Piet
Hein, de man met de kleine
naam en de grote daden, rea-
geerde het Zuidafrikaanse re-
geringsgezinde dagblad Beeld
jShet afgelopen weekeinde op
het debat in het Nederlandse
parlement over een oüeboy-
p, cot tegen Zuid-Afrika.
au
jn Het debat heeft In de Afrikaans- en
g gngelstalige pers uitgebreid aan-
l" dacht gekregen. Ironisch genoeg
^efheeft de enige zwarte krant van be
nt lang er echter niets over gemeld, mis-
cgachien vanwege het belangrijke
nieuws over de stakingen, boycots en
verboden bijeenkomsten, waarmee
de zwarte gemeenschap in eigen land
te maken had. Drie toonaangevende
Afrikaner dagbladen hebben aan het
debat commentaren gewijd. De En
gelstalige pers hield het rustig met
uitzondering van een korte opmer
king van een kolomschrijver.
Beeld, het ochtendblad uit Johannes
burg had „Klein dade" boven zijn
commentaar gezet. Nederland heeft
volgens Beeld een glorieus verleden
en zoals zoveel van dat soort landen
gaat het zwaar gebukt onder zijn hui
dige onbelangrijkheid. Daarom heb
ben de Nederlanders altijd hun mond
vol gehad over ethische kwesties en
in dat licht moet ook de eis van een
olieboycot worden gezien tegen de wil
van de regering in.
„Hoe kun je voor het front van de
wereld en vooral de iets praktischer
ingestelde EG-partners beter aan mo
rele zelfverheerlijking doen dan door
Zuid-Afrika als boksbal te gebrui
ken?" Beeld zegt dat de Nederlanders
met hun hooghartige houding slechts
bereiken dat men besluit meer
verdrietig dan boos geen aandacht
te schenken aan zo'n kwaadaardig
gebrek aan kennis.
Die Vaderland noemde het een „Ne
derlandse grap", maar waarschuwde
dat ook al leek het debat van een
afstand komisch er een ernstige
kant aan zit. Het blad stelt dat alle
nadenkende mensen zich moeten af
vragen waarom de betrekkingen met
Zuid-Afrika zo'n geschilpunt zijn ge
worden.
Die Transvaler, de officiële stem van
de Nationale Partij in Transvaal, ver
welkomt het standpunt van de Ne
derlandse regering en zegt dat zijn
belang niet moet worden onderschat.
„De pogingen in Zuid-Afrika om een
oplossing te vinden voor onze binnen
landse problemen worden op het Bin
nenhof in Den Haag aandachtig ge
volgd en iedere stap in de goede rich
ting wordt zo bekeken." Het com
mentaar stelt „dat niettegenstaande
de luidruchtige eisen van linkse groe
peringen tegen ons, de huidige rege
ring en de meerderheid van het Ne
derlandse volk redelijk zijn. Deze re
delijke stem vereinkt vaak in de leu
zen van een bijzonder gemene linkse
minderheid, die echter een greep
heeft op de media en andere instel
lingen."
In het Nederlandse parlement is
Zuid-Afrika steeds meer een partijpo
litieke voetbal geworden. Vanwege
zijn uiterst linkse standpunten Is Ne
derland binnen de EG en de NAVO
zelfs in een geïsoleerde positie ge
raakt en zijn invloed daar neemt af.
Die Transvaler zegt dat de houding
van de Nederlandse regering moet
worden uitgelegd als steun voor de
interne veranderingen in Zuid-Afrika.
De politieke kolomschrijver van het
grootste blad van Zuid-Afrika de
Sunday Times trekt een vergelijking
met het debat over de Paralympics
en zegt: „Het is gemakkelijker om rot
te doen tegen gehandicapten dim te
gen oliemaatschappijen."
[FREETOWN (Reuter, AFP, AP) De Angolese regering zal
de aanwezigheid van Cubaanse troepen in het land in herover
weging nemen op de dag dat Namibië, (Zuidwest-Afrika)
onafhankelijk wordt. Dit heeft de minister van buitenlandse
zaken van Angola, Paulo Jorge, in de hoofdstad Freetown van
Sierra Leone gezegd. De minister is in Freetown om de
topconferentie bij te wonen van de Organisatie van Afrikaan
se Eenheid (OAE), die gisteren is begonnen.
Als Namibië eenmaal vrij is, aldus
minister Jorge, kunnen wij tegen Cu
ba zeggen dat wij zijn militaire steun
niet meer nodig hebben en wij door
de veranderde situatie in vrede kun
nen leven. Jorge zei dat als Zuid-
Afrika het Namiblëplan aanvaardt
zoals dat door secretaris-generaal
van de Verenigde Naties, Kurt Wald-
helm is voorgesteld, de guerrilla te
gen het Zuidafrikaanse bewind in het
Namibische Windhoek gestopt kan
worden.
van de OAE, de Liberiaanse presi
dent William Tolbert werd gedood bij
een staatsgreep. De nieuwe Liberi
aanse machthebber, sergeant-majoor
Samuel Doe, voelde blijkbaar nattig
heid en is niet bij de top komen
opdagen. Hij liet zijn minister van
buitenlandse zaken, Baccus Ma
thews, in Freetown meedelen dat hij
zich wegens staatszaken niet kon
vrijmaken.
Volgens het Angolese persbureau in
de hoofdstad Loeanda zijn er vorige
jweek in de zuidelijke stad Mongua
hevige gevechten geleverd tussen An
golese troepen en Zuidafrikaanse sol
daten. De Angolezen zouden daarbij
twee Zuidafrikaanse helikopters heb
ben neergehaald. Negentien Angolese
soldaten zouden zijn gesneuveld, ter
wijl bij andere Zuidafrikaanse acties
j51 mensen om het leven kwamen,
onder wie 29 Angolese soldaten.
Terugtrekking
PARIJS, TEHERAN (Reuter, AP, AFP) De gegijzelde Amerikaanse diplomaten ln Iran
hoeven niet te rekenen op een bespoediging van hun vrijlating als de sjah mocht komen te
overlijden. Overigens lijkt de voormalige vorst van Iran weer wat op te leven.
Zuid-Afrika. dat steeds gezegd heeft
dat de acties gericht waren tegen
guerrilla's van het Namibische bevrij
dingsfront SWAPO, heeft maandag
avond aan de Veiligheidsraad van de
Verenigde Naties meegedeeld dat het
al zijn troepen uit Angola had terug
getrokken. De Zuidafrikaanse am
bassade bij de VN in New York had
dat laten weten aan de voorzitter van
de Veiligheidsraad, de Noor Ole Al-
gaard, voordat de raad achter geslo
ten deuren in vergadering ging. Na de
vergadering zei Algaard dat de Ango
lese VN-ambassadeur, Elisio de Fi-
gueiredo, hem verteld had dat er
maandagmorgen nog steeds Zuidafri
kaanse militairen in Angola waren.
Volgens hem had het Zuidafrikaanse
offensief aan 370 Angolezen het leven
gekost.
De OAE-top, de zeventien de in rijn
soort, waar ongetwijfeld over Zuid-
Afrika gesproken zal worden, werd
.gisteren geopend door president Sia-
-ka Stevens van Sierra Leone, die het
tterschap overneemt van presi
dent Leopold Senghor van Senegal.
Senghor was waarnemend voorzitter,
nadat in april de eigenlijke voorzitter
Radio Teheran meldde gisteren dat
de Amerikaanse gijzelaars, die nu al
acht maanden vastgehouden worden
door het overlijden van de sjah niet
eerder vrij zullen komen, aangezien
daarmee niets zou veranderen aan de
rol die de Amerikanen de afgelopen
decennia in het land hebben ge
speeld. De afgezette sjah was slechts
een Amerikaanse agent met een ko
ninklijke titel, aldus de radio. Met
een verwijzing naar een mogelijke
berechting van de gijzelaars zei de
radio verder dat „de status van de ex-
sjah voor het hof slechts die zal zijn
van vertegenwoordigers van zijn
meesters. Het hof zal worden bijeen
geroepen om Amerika te berechten,
want naar onze mening zijn de gijze
laars en de sjah een en dezelfde."
De sjah, die maandag aan zijn longen
werd geopereerd, heeft gisteren de
intensive-care afdeling van het mili
taire ziekenhuis in Caïro mogen ver
laten. Overigens schijnt hij nu ook te
lijden aan een ontsteking van zijn
alvleesklier. Dit staat in een medisch
bulletin dat gisteren werd uitgegeven
door het bureau van de Egyptische
president Sadat. In maart werd de
milt van de sjah verwijderd. Tijdens
die operatie bleek dat ook de lever
van de vorst door kanker was aange
tast. Een van de artsen noemde zijn
toestand gisteren naar omstandighe
den zeer bevredigend.
De Iraanse president Bani Sadr heeft
melding gemaakt van zes mislukte
pogingen door militairen om de rege
ring ten val te brengen gedurende de
afgelopen vier maanden. Enkele tien
tallen leiders van dit soort acties zou
den de afgelopen tijd zijn gearres
teerd.
Artsenstaking
Een deel van de artsen In Iran is in
staking gegaan uit protest tegen de
veroordeling en de executie van een
hunner in de stad Achwaz, in de pro
vincie Khoezestan. De arts werd er
van beschuldigd te hebben deelgeno
men aan demonstraties van studen
ten en van pogingen de staat omver
te werpen. De regering heeft de sta
kende artsen met harde maatregelen
gedreigd als zij hun actie doorzetten.
Volgens het officiële Iraanse persbu
reau zou door de staking, die al twee
dagen duurt, een twaalf-jarig meisje
om het leven zijn gekomen.
De Iraanse president Bani Sadr waar
schuwde gisteren weer voor de geva
ren die de Iraanse revolutie bedrei
gen. Hij zei dat deze gevaren vooral
van binnenuit komen, van contra
revolutionaire elementen. Zij spelen
door hun plannen om mij te dwarsbo
men de Verenigde Staten ln de kaart,
aldus de president.
De nieuwe commandant van de
Iraanse revolutionaire garde, Mo
hammed Kazem Bodjoerdni, heeft
zijn benoeming geweigerd te aan
vaarden. Hij meent niet tegelijkertijd
parlementslid en hoofd van de revo
lutionaire garde te kunnen zijn. Bin
nen de Iraanse ministeries gaan de
zuiveringen door. Gisteren werd mel
ding gemaakt van de verwijdering
van 510 ambtenaren die onvoldoende
revolutionair gezind zijn. Het aantal
ontslagen en vervroegde pensione
ring komt sedert Khomeini's oproep
het overheidsapparaat door te lich
ten daarmee op meer dan 1400.
TEL AVTV (Reuter, AFP) Israël heeft boos gereageerd op de
door de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties aangenomen
resolutie, waarin afkeuring wordt uitgesproken over de Israë
lische plannen om Oost-Jeruzalem te annexeren. De Israëli
sche regering heeft verklaard haar plannen te zullen door
zetten.
Vice-premier Yadln, die momenteel
de zieke premier Begin vervangt,
sprak gisteren zijn teleurstelling uit
over het feit dat de Verenigde Staten
geen gebruik hebben gemaakt van
hun vetorecht in de Veiligheidsraad.
HIJ voegde daaraan toe dat de toe
komst van Jeruzalem echter bepaald
zal worden door wat ln Jeruzalem
echter bepaald zal worden door wat
ln Jeruzalem gebeurt en niet door
beslissingen elders.
De uitspraak van de Veiligheidsraad,
waarin Israël ook wordt opgeroepen
zich te houden aan de aanbevelingen
van eerdere resoluties, kwam aan de
vooravond van de hervatting van de
besprekingen tussen Israël. Egypte
en de Verenigde Staten. Vandaag
gaan in New York delegaties van de
drie landen weer met elkaar om de
tafel zitten om te zien of er een ope
ning te maken is in de vastzittende
besprekingen over de Palestijnse au
tonomie. De Verenigde Staten oefen
den gisteren bij monde van minister
van buitenlandse zaken Muskie kri
tiek uit op de gisternacht door de
Veiligheidsraad aanvaarde resolutie.
Bedoeld of niet worden daarmee de
aan de gang zijnde onderhandelingen
in de wielen gereden, aldus de minis
ter. De problemen zijn zo al ingewik
keld genoeg. Waarnemers beschou
wen de Amerikaanse weigering om
gebruik te maken van het vetorecht
echter wel als een diplomatieke ne
derlaag voor Israël.
Israëlische veiligheidstroepen heb
ben gisteren op de bezette westelijke
Jordaanoever drie hulzen opgeblazen
en twee appartementen verzegeld
van familieleden van Palestijnse gu
errillastrijders.
Ziekte Begin
De Israëlische premier Begin die
maandag ln het parlement getroffen
werd door een lichte hartaanval,
maakt het goed. Wel zal hij waar
schijnlijk nog drie weken in het zie
kenhuis moeten doorbrengen en nog
enige tijd thuis rust moeten houden,
zo heeft de lijfarts van de premier
meegedeeld. Vice-premier Yadin
sprak gisteren enige tijd met Begin.
Wanneer de vice-premler dezelfde lijn
volgt als bij vorige ziektes van de
premier, dan valt aan te nemen dat
hij de politiek van zijn regering in
nauw overleg met de premier zal uit
stippelen. Hooguit zal de wat gema
tigder Yadin enkele beleidsvoorne
mens van de premier enigszins ver
traagd uitwerken. De kans dat het
parlement de huidige regering naar
huls zal sturen, waartoe afgelopen
maandag weer een vergeefse poging
werd ondernomen, zal zich nu niet
voor oktober voordoen. Tot die tijd is
de Knesset met reces (vakantie).
Daarmee is de kans verder vergroot
dat de huidige regering haar termijn
tot eind 1981 volledig zal kunnen uitr
zitten.
Salvadoriaanse functionarissen en
voorbijgangers kijken geschokt naar
de lijken van zeven jongeren, die na
dat zij gemarteld waren, werden
doodgeschoten en begraven onder
een hoop vuil in een krottenwijk in de
hoofdstad San Salvador. Woordvoer
ders van de rooms-katholieke kerk in
het Middenamerikaanse land El Sal
vador menen dat er het afgelopen
half jaar ln de strijd tussen linkse en
rechtse extremisten ten minste 2500
mensen om het leven zijn gebracht.
In de medische faculteit van de uni
versiteit in San Salvador zijn gisteren
nog eens driehonderd lijken ontdekt.
Van onze correspondent
Lissabon De Portugese premier
Francisco Sa Carneiro toonde zich
gisteren in Parijs optimistisch over
Portugals toetreding tot de Europese
Gemeenschap. Sa Carneiro vertrouw
de erop dat de toetreding per 1 Janua
ri 1983 doorgang zou kunnen vinden-
Hij zei dit na afloop van zijn bespre
kingen met de Franse president Gis-
card d'Estaing in Parijs.
Ondanks het optimisme van de Por
tugese premier blijft onduidelijk wat
er met het Portugese en ook
Spaanse lidmaatschap van de Eu
ropese Gemeenschap gaat gebeuren.
Onder de geldende regels zou Portu
gal meer aan de EG moeten betalen
dan het van de Gemeenschap zou
ontvangen.
BRUSSEL (Reuter, ANP, AFP) De Luxemburgse minister
van buitenlandse zaken, Gaston Thom, wordt de nieuwe
voorzitter van de Europese Commissie, het „dagelijks be
stuur" van de Europese Gemeenschap. Een woordvoerder van
de Luxemburgse regering, en tevens zogeheten Europese
kringen in Brussel, hebben gisteren bevestigd dat hierover n
de wandelgangen van een bijeenkomst van de negen EG-
mlnisters van buitenlandse zaken overeenstemming is be
reikt.
De voordracht zal officieel bekend
gemaakt worden als op 22 juli op
nieuw de ministers van buitenlandse
zaken van de EG in Brussel bij elkaar
komen. Die bijeenkomst zal worden
voorgezeten door Thorn zelf, want
Luxemburg heeft de tweede helft van
dit Jaar het voorzitterschap van alle
EG-bijeenkomsten in handen. De of
ficiële benoeming van Thorn, die op 5
januari de huidige voorzitter van de
Commissie, de Britse socialist Roy
Jenkins opvolgt, kan dan in oktober
plaatsvinden. Thorn zal dan waar
schijnlijk wel ontslag nemen als mi
nister van buitenlandse zaken van
Luxemburg.
De 51-jange Thorn is de eerste
Luxemburger die het tot vooreitter
van de Commissie zal brengen.. Alle
vijf andere landen die de Europese
Economische Gemeenschap in 1958
oprichtten, hebben al tenminste een
keer een vooreitter geleverd, al was
de Nederlander Sicco Mansholt
slechts enkele maanden waarnemer.
Thom werd op 3 september 1928 in de
stad Luxemburg geboren en bracht
een deel van zijn jeugd in Frankrijk
door. Hij studeerde in Montpellier,
Lausanne en Parijs en vestigde zich
daarna als advocaat in Luxemburg.
In 1959 haalde hij als liberaal een
zetel in het Luxemburgse parlement
en werd hij tevens lid van het Europe
se parlement. Thom ls sinds 1961
vooreitter van de (liberale) Democra
tische Partij en in 1970 koos de Libe
rale Internationale hem tot zijn voor
zitter. In 1969 kwam hij als minister
van buitenlandse zaken en buiten
landse handel in de regering van
Luxemburg. Thom werd in 1974 pre
mier van Luxemburg en zat in het
zittingsjaar 1975-'76 de dertigste Al
gemene Vergadering van de Verenig
de Naties in New York voor.
Bij de eerste directe verkiezingen
voor het Europese parlement in Juni
vorig jaar, haalde Thom wel een ze
tel, maar bezette die niet, omdat hij
nodig was als minister van buiten
landse zaken in de huidige regering
van Luxemburg van liberalen en
christen-democraten. Volgend jaar
zullen ze hem daar moeten missen.
LA PAZ (Reuter, AFP) De linkse
kandidaat voor het Boliviaanse presi
dentschap. Heman Siles Suazo, ste
vent af op een overwinning bij de
daar zondag gehouden algemene ver
kiezingen. Hoewel nog niet alle stem
men geteld waren, leek hij zeker te
zijn van 34 procent van de stemmen,
tegen mimi achttien voor de vroegere
generaal en president Hugo Banzer.
?an onze buitenlandredactie
1 rietnam en Cambodja hebben met hun inval in het noordelijk grensge
bied met Thailand hun voornaamste doel bereikt: de repatriëring van
i jambodjaanse vluchtelingen vanuit dat gebied is stopgezet Met zorg
i agen de regeringen in Hanoi en Phnom Penh dat de meeste vluchtelin-
en niet terugkeerden om er hun land te gaan bebouwen, maar om „de
J 'tetnamezen het land uit te jagen"
e nderdaad keerden de vluchtelingen terug
laar Cambodja in gezelschap van guerrille-
o's van de anti-communistische Khmer
ierei en Rode Khmer, de laatste aanhan-
van de door de Vietnamezen verdreven
ol Pot
'orige week vernietigden Vietnamese en
Jambodjaanse troepen doorvoerkampen
an de Khmer 8erei ten noorden van de
Jhaise grensplaats Aranyaprathet. Kam-
len van de Rode Khmer ten zuiden van
leze grensplaats werden niet aangevallen
r volgens de Thaise inlichtingendienst
naken Vietnamese en Cambodjaanse troe
len zich binnen Cambodja op voor een
veede inval, nu op de kampen van de Rode
Chmer.
meeste van de ruim 150.000 vluchtelin
gen zitten sinds Januari, vorig Jaar na de
nachtsovername in Phnom Penh, in Thai-
nnd. Naast Rode Khmers, die bang waren
foor hun gruwelijke bewind ter verantwoor-
Üng eroepen te worden, trokken ook veel
Jambodjanen die de oorlogsellende en de
longersnood moe waren naar het Thaise
ïensgebied, waar door internationale hulp-
>rganisaties hulp geboden werd.
Vrijwillig
Anderhalve week geleden zette de Thaise
regering samen met de internationale hulp-
wganisaties eer. repatriëringsprogramma
op voor Cambodjaanse vluchtelingen. Zij
noesten voor het vertrek uit de kampen een
verklaring ondertekenen dat zij vrijwillig
terugkeerden. De coördinator van het Hoge
Commissariaat voor vluchtelingen van de
Verenigde Naties in Zuidoost-Azië, Zla Riv-
zi, verwachtte dat de helft van de ruim
150.000 vluchtelingen hieraan gehoor zou
geven.
Het bewind in Phnom Penh (lees Hanoi)
heeft zich steeds krachtig verzet tegen de
repatriëringsplannen. Ettelijke malen heb
ben Cambodja en Vietnam Thailand ge
waarschuwd de vluchtelingen niet terug te
sturen. De waarschuwing werd kracht bij
gezet toen Vietnamese en Cambodjaanse
troepen twee vluchtelingenkampen in het
grensgebied, die dienst deden ais doorvoer
kampen, met de grond gelijk maakten.
Met deze actie is de repatriëring ten noor
den van de Thaise grensplaats Aranyapra
thet, waar vooral de anti-communistische
Khmer Serei (Vrije Khmers) zich ophoudt,
stil komen te liggen. Onder de Khmer Serei
bevinden zich veel aanhangers van de vroe
gere dictator Lon Nol, die tot 1975, toen de
Rode Khmers de macht in Phnom Penh
overnamen, premier was van een door de
Verenigde 8taten gesteund regime.
De repatriëring van voornamelijk Rode
Khmers, ten zuiden van deze grensplaats, is
echter gewoon doorgegaan. De Thaise in
lichtingendienst zegt troepenbewegingen in
Cambodja te hebben waargenomen die
erop zouden wijzen dat een tweede aanval
op doorvoerkampen in dit gebied niet uitge-
terug te zullen gaan
het land uit te jagen'
„om de Vietnamezen
Thaise militairen zoeken dekking achter een tank nadat vorige week Vietnamese
troepen, toen deze vluchtelingenkampen aanvielen, hun stellingen onder vuur namen.
sloten is. Vietnam en Cambodja zijn tegen
'de repatriëring omdat naar hun zeggen de
terugkerende vluchtelingen „door Thailand
en internationale hulporganisaties weldoor
voede en sterke Rode Khmerstrijders zijn,
die de revolutie in Cambodja willen sabote
ren". En ondanks Thaise verzekeringen dat
de vluchtelingen terugkeren om hun akkers
weer te gaan bebouwen, hebben de Vietna
mezen en Cambodjanen in ieder geval ten
dele gelijk. Van de ruim negenduizend
vluchtelingen die zijn teruggekeerd, komt
het merendeel uit het kamp Sa Keao, een
verzamelplaats van Rode Khmervolgelin
gen. In dat kamp hebben Rode Khmer-
leiders mensen gedwongen om 'naar Cam
bodja terug te keren. Zij die dat niet wilden,
moesten onder bescherming van het Thaise
leger naar een ander kamp gebracht wor
den. De anderen werden onder leiding van
Rode Khmer-soldaten naar de grens ge
voerd. waar ze lieten horen naar Cambodja
Steun
Vorige week heeft de ASEAN, de Associatie
van Zuidoost-Aziatische Naties, (Thailand,
Singapore, Maleisië, Indonesië en de Filip
pijnen) in de Maleisische hoofdstad Koeala
Loempoer haar onvoorwaardelijke steun
uitgesproken voor het repatriëringsbeleid
van Thailand. Thailand verwierp toen ook
het Vietnamese voorstel cm met Hanoi over
het vluchtelingenprobleem te praten. Dit
zou namelijk Inhouden dat de Thaise rege
ring ook met het bewind in Phnom Penh
zou moeten onderhandelen, en dat zou een
erkenning van Heng Samrin als legale lei
der van Cambodja inhouden.
En dat willen de ASEAN-Ianden allerminst,
zeker niet na de recente Inval in Thailand.
Voor de Inval, die bijna met de conlerentie
in Koeala Loempoer samenviel, zouden In
donesië en Maleisië hier misschien nog toe
bereid zijn geweest. Niet omdat zij het gru
welijke bewind van Pol Pot in Cambodja zo
welgezind zijn, maar omdat zij bang zijn
voor de grote Chinese invloed op de Rode
Khmers. Beide landen hebben grote Chine
se minderheden in huls en menen dat de
Chinese macht op langere termijn gevaarlij
ker is dan die van Vietnam.
Eenheid
In Koeala Loempoer werd een dialoog met
Vietnam echter op de lange baan geschoven
en sprak men over nauwere militaire sa
menwerking bij een eventuele nieuwe Viet
namese agressie.
De vice-premier van Singapore 8innatham-
by Rajaratnam zei in Koeala Loempoer dat
Vietnam door zijn inval in Thailand de
ASEAN-landen een „gunst had verleend",
omdat het de eenheid binnen de organisatie
had verstevigd. De Indonesische minister
van buitenlandse zaken Mochtar Kusu-
maatmaja zei dat de ASEAN na de inval
geen vertrouwen meer kon hebben in Viet
nam. „Wat aan de Cambodjaans-Thaise
grens is gebeurd, is een belangrijke les voor
ons geweest". Hij moet hierbij ongetwijfeld
hebben gedacht aan de mededeling die zijn
Vietnamese collega Nguyen Co Thach hem
enkele dagen voor de inval van Thailand in
Jakarta had gedaan. Thach had toen be
weerd dat Vietnam Thailand nooit zou aan
vallen.
De Thaise minister van buitenlandse zaken
Sidhi Sawetsila zei niet naar Hanoi te zullen
gaan om een politieke oplossing voor het
vluchtelingenprobleem met de Vietname
zen te bespreken. „De Vietnamezen houden
zich toch niet aan hun afspraken." Zijn
Indonesische collega wilde echter de deur
voor een politieke oplossing nog wel open
houden. Een politieke oplossing houdt voor
Hanoi ln dat de ASEAN het bewind van
Heng Samrin in Cambodja erkent. Maar de
ASEAN ziet Heng Samrin als niets meer
dan een vazal van Vietnam en zij wensen in
Cambodja een neutraal bewind dat als buf
fer kan fungeren tussen Vietnam en Thai
land.
Zolang er nog een Cambodjaanse macht
bestaat die het bewind van Heng Samrin in
Phnom Penh en het Vietnamese leger de
macht in Cambodja betwist, kan de ASEAN
volhouden (en met haar overigens het
grootste deel van de leden van de Verenigde
Naties) dat de regering van Heng Samrin,
en dus de Vietnamese heerschappij in Cam
bodja. niet erkend hoeft te worden. Momen
teel is die macht nog steeds de Rode
Khmer, die immers nog steeds een guerrilla
voert tegen het Vietnamese leger. Zolang
echter zal er ook aan het vluchtelingenpro
bleem langs de Thais-Cambodjaanse grens
geen einde komen.
