Scandinavië ziet niets in boycot
Kïesuwkado
Van Agt: de Kamer was verblind
i
f]
sen extra bijdrage
it jaar aan EG'
Nieuw 'veiligheidsplan' Israël
jze krant
De rijke cultuur van
>od en begraven
Alleen olie-embargo via Veiligheidsraad
(Nieuwe Haagse/Nieuwe Leidse Courant
Trouw
Bewolking
HET WEER
Jchmidt op
3ek naar
venwicht
Goed nieuws
uit Oost-
Groningen
Küjpfc
Geheimen
Vrouwen net
van het
zo vitaal
kaasjeskruid
als mannen
)erde wereld
Nederlandse
noet meer
successen
:elf doen
in de Tour
STEUN X
amnesty
international
Voor bezette gebieden
'Afloop debat
is een klap
voor zwarten'
upolew stort
eer bij Japan
BON Hierbij geef ik op als nieuwe Trouw-abonnee:
Lees een krant met overtuiging: TrOUW
rouw
P R 38STE JAARGANG NR. 10977 - ZATERDAG 28 JUNI 1980
Veel bewolking en vanuit het westen regen. Middagtemperatuur ongeveer
17 graden Matige zuidwesten wind, windkracht 3 tot 4, aan de kust nu en
dan vrij krachtig, windkracht 5.
Morgen
Zon op: 05.18 onder: 22 04
Maan op 22 46 onder 06.37
WEST-DUITSLAND DM 2,00 - ITALIË LIRE 900 - LUXEMBURG BFRS 14
LOSSE NUMMERS 65 CENT
IGINA 15:
1 f J
fAGINA 17:
PAGINA 19:
WGINA 3:
PAGINA SPORT:
onze parlementsredactie
HAAG Nederland is niet van plan dit jaar extra bij
dragen aan de Europese Gemeenschap. Premier Van Agt
rklaarde dit gisteren na afloop van het wekelijkse kabi-
tsberaad, toen hij over zijn bezoek van morgen aan
ndskanselier Schmidt in Hamburg sprak. „Ik kan u
Kekeren dat de borrel en de vaartocht in Duitsland
(Ierland niets kosten", aldus de premier.
Duitse bondskanselier heeft eer-
in bedekte termen onder meer
irland aangesproken en geop-
dat sommige landen die nu ver
en aan de EG wellicht meer zou-
kunnen gaan bijdragen aan de
begroting. Schmidt heeft
aten weten op de Europese top-
erentie van half juni in Venetië.
Agt bevestigde dat Nederland nu
de EG verdient, dat wil zeggen,
bijdragen van de gemeenschap
Jigt, dan aan de begroting
It bijgedragen. Nederland houdt
aan ongeveer een mijard over,
end jaar wordt dat zelfs ander-
miljard.
iremier hield wel de mogelijkheid
dat deze kwestie volgend jaar
opgelost als Nederland het
tterschap van de gemeenschap
ih neemt. Van Agt: „wind en
'dienende ben ik dat."
lelijke verdeling van de lasten en
n in de gemeenschap Duits-
1 draagt verreweg het meeste bij
J naar het zich laat aanzien een
igrijk onderwerp van gesprek
tussen de premier en de bonds-
selier.
leiend
"boeiende gespreksprogramma",
5 Van Agt het noemde zal verder
^werpen als kernbewapening,
Igasprijzen en kernenergie bevat-
,"Nederland is," zo zei Van Agt,
dispuut met Duitsland over hoge-
dfdgasprijzen." Verder is er, aldus
iremier „verschil van opvatting
de sociaal-democraat Schmidt
mkele geruchtmakende Nederlan
der de toepassing van kemener-
De Duitse bondskanselier staat
iS bekend op het standpunt dat
passing van kernenergie een nood-
's. Premier Van Agt heeft bij
"e gelegenheden, onder meer in
island, er geen geheim van ge-
persoonlijk ook die opvatting
Un toegedaan.
Het bezoek aan Schmidt is volgens
Van Agt sterk bekort, omdat de Duit
se bondskanselier aan de vooravond
van zijn bezoek aan Moskou in tijd
nood zou komen als het oorspronke
lijk programma bleef gehandhaafd.
Het lag in de bedoeling om een be
zoek te brengen aan de zeilweek in
Kiel. Dat onderdeel is geschrapt.
Meer nieuws op pagina 7
ADVERTENTIE
WORD LID OF
MAAK GELD OVER!
Amnesty International Postbus
51501, 1005 HM Amsterdam
postgiro 454000, tel. 020-847905
ook op zaterdag.
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG Het is nog
uiterst onzeker of België,
Luxemburg en de Scandina
vische landen een olieboycot
van Nederland tegen Zuid-
Afrika zullen steunen. De eer
ste twee landen en Denemar
ken hebben al eerder In EG-
verband laten weten tegen
een boycot te zijn. Daar komt
bij dat Noorwegen alleen wil
meedoen als een olie-embargo
zou worden afgekondigd vla
een resolutie van de Veilig
heidsraad van de Verenigde
Naties.
Dit verklaarde een woordvoerder van
het Noorse ministerie van'buiten
landse zaken gisteren. Hij reageerde
hiermee op de verklaring van premier
Van Agt tijdens het nachtelijke Ka
merdebat over de boycot, dat het
kabinet steun zal zoeken bij de Bene
lux-partners en de Scandinavische
landen. Van Agt sloot zelfs niet uit
dat ook Finland gepolst zal worden.
Tot donderdag hield het kabinet
hardnekkig vast aan het standpunt
dat een boycot tegen Zuid-Afrika al
leen zinvol zou zijn als die door de
negen partners van de Europese Ge
meenschap gezamenlijk zou worden
afgekondigd. Naar aanleiding van de
„ernst van de situatie in Zuid-Afrika"
gaf het kabinet die stelling een dag
later prijs.
Reces
Het kabinet moet nu het zomerreces
benutten om België, Luxemburg en
de Scandinavische landen te consul
teren. Levert dat geen resultaat
(steun) op, dan is het nog een vol
strekt open vraag of het kabinet als
nog zal kiezen voor een eenzijdig door
Nederland af te kondigen boycot te
gen Zuid-Afrika.
Een meerderheid in de Tweede Ka
mer heeft zich daar tot tweemaal toe,
ook donderdagnacht, voor uitgespro
ken. maar de regering legde deze uit
spraak naast zich neer. Mochten de
gesprekken met de eerdergenoemde
landen op een mislukking uitlopen
dan zou het voor de hand liggen dat
er alsnog een eenzijdige boycot komt.
Het CDA-Kamerlid De Kwaadsteniet
(ARP), die voor een eenzijdige boycot
maar tegen de gisterochtend vroeg
ingediende motie van afkeuring
stemde, kondigde gisterochtend
vroeg al aan dat hij in september
stappen zal ondernemen als er dan
nog geen besluit voor een boycot ligt.
Ook van de oppositie mag worden
verwacht dat zij in dat geval de aan
vaarde motie-Scholten (voor eenzijdi
ge boycot) opnieuw aan de orde zal
stellen.
Mocht de Kamer zich dan andermaal
voor die motie uitspreken, dan is het
de vraag of het kabinet opnieuw een
„onaanvaardbaar" zal laten horen. Is
dat het geval, dan komt er voor de
tweede keer een motie van afkeuring
ter tafel. De kans lijkt groot dat die
motie dan wordt aangenomen en dat
het kabinet naar huis wordt ge
stuurd.
Premier Van Agt wilde donderdag
nacht niet uitspreken over wat het
kabinet zal doen als de onderhande
lingen mettle Benelux-partners en de
Scandinavische landen zonder resul
taat blijven. Letterlijk zei hij: „Wij
besluiten niet nu reeds dat in dat
geval zeker een eenzijdig olie-embar
go door Nederland zal volgen. Wij
besluiten dat is het complement
evenmin nu reeds dat wij hoe dan ook
zullen wensen een eenzijdige olieboy
cot te blijven vermijden."
Van Agt zei dat hij de gesprekken die
Premier Van Agt en minister van buitenlandse zaken Van der Klaauw ruimen alle paperassen op: de
strijd is gestreden.
straks met de eerdergenoemde lan-
den moeten worden gevoerd, niet al
op voorhand daarmee wilde belasten.
Niet in staat
CDA-fractieleider Lubbers had de
premier eerder de vraag voorgelegd
wat het kabinet zou doen als de on
derhandelingen op niets zouden uit
lopen. „Maar," voegde hij eraan toe,
„ik vraag niet om een antwoord. Ik
acht de regering er eigenlijk niet goed
toe in staat zulks te doen na zes uur
beraad."
Later echter legde hij Van Agt echter
per interruptie dezelfde vraag (in een
andere context) voor en wilde er nu
wel antwoord op hebben. Lubbers
vroeg toen met welke „beleidsinten
tie" het kabinet deze zaak zou gaan
aanpakken. „Is het kabinet, als het
aan het einde van de weg is gekomen
(dus na mislukking van de onderhan
delingen - red.) bereid met mij te
erkennen dat het is uitgekomen bij
een eenzijdige maatregel?"
Vervolg op pagina 3
Kamerlid Scholten:
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG „Dit is een klap voor
de zwarte bewoners van Zuid-Afri
ka", zo oordeelde het CDA-kamerlid
Jan Nico Scholten gisteren over de
uitkomst van het Kamerdebat over
de olieboycot, waarin hij een hoofdrol
speelde.
Volgens Scholten zal de weigering
van de regering om tot een boycot
over te gaan door het blanke apart
heidsregering in Zuid-Afrika worden
opgevat als: het zit wel snor in Neder
land. „Ik zag dat de Zuidafrikaanse
ambassadeur na het debat verheugd
de Kamer verliet. Dat is een teken
aan de wand."
Schol ten kondigde aan direct na de
zomervakantie op de zaak terug te
komen. Tijdens het reces wil hij al
proberen via schriftelijke vragen op
heldering te verkrijgen over een aan
tal zaken waarover premier Van Agt
naar zijn mening vaag is gebleven.
Het Kamerlid zei teleurgesteld te zijn
over het feit, dat premier Van Agt
zich met vage formuleringen over
eind heeft weten te houden en dat de
CD A-fractie, voor het blok gezet, voor
de zoveelste keer is gezwicht.
Scholten hoopt nochtans, dat het de
regering zal lukken bij andere landen
steun te krijgen voor een olieboycot.
Hij heeft daarover echter zijn twij
fels. Het Kamerlid zei zich ..zeer ge
stoord" te hebben aan het feit. dat de
regering optreden in EG-kader heeft
losgelaten „vanwege de ernst van de
situatie in Zuid-Afrika". „Een etmaal
eerder noemde de regering het nog
ondenkbaar dat buiten de EG-landen
om een boycot zou kunnen worden
ingesteld", aldus Scholten.
PAGINA 3:
Zes CDA'ers zeggen vertrou
wen op
PAGINA 5:
Een Pyrrusoverwinning
Ons commentaar
PAGINA 9:
'Ik ben geen jankende dissi
dent'
VVD-top roept Keja tot de
orde
Bisschop Tutu voor boycot
JERUZALEM (Reuter, AFP,
AP) Israël heeft een militair
„veiligheidsplan" opgesteld
voor de Gazastrook en de
Westelijke Jordaanoever. Het
plan treedt in werking als de
Palestijnen autonomie krij
gen in deze gebieden.
De Israëlische radio en een dagblad
maakten donderdag het plan bekend,
dat in scherpe tegenstelling is met de
Egyptische ideeën over deze gebie
den. De Israëlische regering maakte
bekend dat er geen troepen worden
geplaatst in de steden, maar wel op
belangrijke verkeerswegen en berg
passen in de buurt van kruispunten
en bij Joodse nederzettingen. Tevens
wordt gestreefd naar een aaneenge
sloten gebied waarin de militaire
steunpunten en de nederzettingen
zich bevinden.
Het plan voorziet in een volledige
bewegingsvrijheid van de troepen
zonder dat zij verantwoording hoe
ven af te leggen aan autonome Pales
tijnse instellingen. Het luchtruim bo
ven de toekomstige autonome gebie-
ADVERTENTIE
den zou het exclusieve domein van
Israël moeten worden.
Het plan wordt voorgelegd aan de
Egyptische en Amerikaanse delega
ties die vanaf 2 juni in Washington
aan de voorbereidende besprekingen
over de Palestijnse autonomie mee
doen. Bij de laatste besprekingen in
april vormden de Israëlische militaire
plannen één van de grootste struikel
blokken.
Een woordvoerder van premier Begin
weigerde gisteren commentaar te ge
ven op het „veiligheidsplan".
Schroevedraaierset (A)
Grote, kleine en kruiskopschmeve-
draaier in één. Handgreepje met
omslagmechaniek, voor extra gemak.
ADVERTENTIE
verzekeringen
ZEKER WETEN! T«. ox, suus
HOLWERDA
Erkend verhuizer
NIET duurder, WEL beter
Almere 03240-11522
Lelystad: 03200-21600
Kampen 05202-16852
Authentiek Slavisch kleedje (Cl
met fraai diermotief.
Als onder lègger of voor de sier.
Boetseerset (B)
Boetseerklei met verf in 3 kleuren en
penseeltje Wordt zonder
oven ovenhard. ff
4 Houten (D)
eierdopjes
op sierlijk
blank houten
hangplankje
plus een
zandlopertje
als garantie
voor zacht
gekookte
eieren.
"0 IAP, Reuter, AFP) Bij het
eiland Sado is een Russische
^enwerper van het type TU-16
Testort. De bommenwerper vloog
een andere Tupolew op een ver-
Nngsvlucht zeshonderd meter
en een Japans marineschip.
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG Minister-presi
dent Van Agt ontkent, dat na
het nachtelijk debat over de
olieboycot tegen Zuid-Afrika,
de grondslag onder zijn kabi
net is weggevallen. Hij ver
klaarde dit gisteren na afloop
van een korte kabinetsverga
dering.
„De motie-Den Uyl is met een krappe
meerderheid verworpen, dat is niet
verheugend, maar het betekent ook
niet dat de meerderheid die wij als
kabinet in de Kamer hebben met zes
is teruggelopen. De motie was im
mers heel duidelijk toegespitst op de
olieboycot zelve en niet op het kabi
netsbeleid in het algemeen," zo zei
Van Agt.
Fractieleider Lubbers van het CDA,
heeft na afloop van het debat met
tevredenheid vastgesteld, „dat de in
spanningen van het kabinet in twee
jaar een verschuiving te zien hebben
gegeven in de richting van een olie
boycot."
„Onze ambities in het Zuid-Afrika-
beleid lagen hoger, maar we moeten
goed voor ogen houden dat de opvat
tingen in het kabinet geen spiegel
beeld zijn van de opvattingen in de
CDA-fractie," aldus Lubbers.
Oppositieleider Den Uyl is van me
ning dat het vertrouwen in het kabi
net is gedaald. .Het kabinet is uitge
praat. Deze week en in deze nacht is
gebleken," aldus Den Uyl, „dat het
kabinet een een zijden draad hangt,
en dat vind ik goed."
Ook fractieleider Terlouw van D'66
stelde na afloop van het debat vast
dat het kabinet naar zijn mening
„aangeslagen en beschadigd aan de
zeer moeilijke begrotingsbesprekin
gen gaat beginnen. En of het kabinet
dat tot een goed einde zal brengen
kun je rustig betwijfelen," aldus
Terlouw.
Olieboycot
Minister-president Van Agt zei giste
ren niet te kunnen zeggen of hij ver
heugd of teleurgesteld is over de af
loop van het zeer langdurige debat.
Hij verweet de Kamer verblind te zijn
geweest door het middel van de olie
boycot.
In dat verband merkte hij op dat er
van een „obsessie" sprake was, waar
bij men geen oog meer had voor ande
re middelen, die naar zijn mening
minstens zo doeltreffend zijn. Op de
vraag of de aanval op zijn kabinet
niet uitsluitend is ingegeven door de
boycot, zei Van Agt te twijfelen. „Ik
ben nog bezig mijn gevoelens te orde
nen en vraag me daarbij af of er niet
nog meer was."
„Wat uit het debat te leren valt, is dat
er aan onze behoedzaamheid nog een
el moet worden toegevoegd. Ik heb
niemand van de CDA-leden afge
schreven. maar het gebeuren heeft
ons nog eens duidelijk gemaakt dat
de meerderheid krap is."
Scandinavië
De premier maakte bekend dat mi
nister Van der Klaauw van buiten
landse zaken gisteren begonnen is
met het leggen van contacten met
Scandinavische landen. Reacties, die
Van der Klaauw al had waren bemoe
digend, zo zei Van Agt. Vooral van
deze Scandinavische landen ver
wacht Van Agt steun voor een boy
cot. In dat verband schamperde hij
over reacties uit de Kamer die naar
zijn idee „Hier en daar laatdunkend
waren over de medewerking van deze
landen."
„In eerdere gevallen," zo zei Van Agt.
„was het altijd zo dat wij onze ogen
moesten richten op een land als Zwe
den, dat in verband met mensenrech
ten altijd een belangrijke rol speelt.
En nu ineens werd daar door sommi
gen opmerkelijk laatdunkend over
gedaan." Dat heeft me verbaasd.'
Bovendien ontvangt de nieuwe abonnee Trouw
de eerste twee weken gratis.
—mmm mmmn wtmtrnm mbh imh mmmm» mmmm mmmm mmÊmm I
Naam:
Adres:Postcode:
Plaats:Giro:
Mijn naam is:
Adres:
Plaats:
Postcode
.Tel,
Ik kies voor kado A DB PC PD (aankruisen s.v.p.)
Bon in open envelop zonder postzegel zenden aan:
Trouw. Antwoordnummer 2792.1000 PA Amsterdam.
