'Meer zendtijd
late
avond voor Hilversum 4'
Hernieuwde interesse
voor kruiswegstaties
Restauratie met respect voor verleden
Scrim, te gewild
schimmenspel
Programmaleiders wijken af van voorstel minister
Meer reclame op
TV bedreigt
tijdschriften
Nieuwe boeken
Spf
Oosterpoort in
Hoorn bezit
meeste allure
FNV secretariaat
behartigt belang
van niet-actieven
VRIJDAG 27 JUNI 1980
Van een onzer verslaggevers
HILVERSUM De program
maleiders van de Hilversumse
omroepen willen de door mi
nister Gardeniers toegezegde
zendtijduitbreiding van Hil
versum 4 gebruiken in de late
avonduren
De programmaleiders wijken daarbij
af van de voorstellen van de minister
Zij wilde (overigens pas per 1 oktober
VNU bezorgd
Van onze redactie economie
AMSTERDAM De Tijdschriften-
groep van de Verenigde Nederlandse
Uitgeversbedrijven iVNUi maakt zich
zorgen over een mogelijke uitbrei
ding van de reclamezendtijd op de
televisie Gevreesd wordt, volgens
het Financieele Dagblad in een be
schouwing over de Tijdschriften
groep van de VNU. dat dit voor dit
onderdeel van het concern wel eens
een flinke inkomstenderving zou
kunnen betekenen
De Tijdschriftengroep van de VNU.
die de Nederlandse markt voor grote
tijdschriften vrijwel beheerst (Mar
griet Libelle, Panorama. Nieuwe Re-
i vue en andere bladen) zou daarom
voornemens zijn bij de raad van be
stuur van het VNU-concem met een
plan te komen, dat deze ontwikkeling
het hoofd moet bieden In het kader
van dit plan. dat over een tijdvak van
vijf jaar zo n 100 miljoen gulden zou
vergen, zou het in de bedoeling liggen
een nieuwe uitgeverij in het leven te
roepen
Deze zou zich in het bijzonder gaan
Joeleggen op het uitgeven van kleine
re tijdschriften met een duidelijk af
gebakend interesse-gebied Volgens
de Tijdschriftengroep VNU zou dit
soort bladen (met gespecialiseerde
advertenties) minder gevaar lopen bij
een mogelijke uitbreiding van de TV
reclame
De Tijdschfriftengroep van de VNU
telt ongeveer 1400 werknemers Verle
den Jaar behaalde de groep een omzet
van bijna 470 miljoen gulden
Van uitgeverij Westfriesland te
Hoorn zijn de volgende boeken: voor
de jeugd: Paarde benne net mense.
van J. Webster (90 blz - 12.50). Koen-
raad en Killeu-amba, door G. Pause
wang (117 blz - 15.90). Kas keert
terug, door B Kerssen (158 blz -
17.90) en De kleine zwijnenhoeder
en andere verhalen door P. Fox (119
blz - 18.50). Roman van C. Claes: De
hemelsleutel 1185 blz - ƒ25.-). G. A.
Brongers schreef Dit land van terpen
en torens (178 blz - ƒ25.-). De geur
van de Macchia. roman voor de oude
re jeugd spelend op Corsica en ge
schreven door T. Vos-Dahmen von
Buchholz (138 blz - 18 90) Van de
schrijfster F Feenstra: Nelleke's op
voeding (194 blz). Maar die vlag ver
laten nooit (174 blz). en Terug in
het vaderland (200 blz). Alle drie boe
ken zijn herdrukken Prijs per deel
ƒ18.50
Indonesië weerzien geschreven door
O. J. de Landell. In Indonesië gebo
ren. ging hij terug om te kijken „wat
er nog over was" Uitg. De Kem.
Bussum 131 blz - ƒ35 -
Marlene's zuster, v-twee verhalen van
B. Strauss Uitg Arbeiderspers. Am
sterdam 103 blz - 16.50
Burgemeesters
Mr T.,Tjaberings uit Kromrfienie is
per 16 Juli benoemd tot burgemeester
van de gemeente Nieuwe-Pekela. zo
heeft het ministerie van binnenland
se zaken meegedeeld. TJaberings (35*
is Nederlands Hervormd en lid van de
PvdA. Hij is thans secretaris voor de
wijkraad Krommenie in de gemeente
Zaanstad
R. B. Ockels uit OostrKapelle is per
16 augustus benoemd tot burgemees
ter van de gemeente Feijnaart en
Heijnlngen en OosUKapelle. aldus
heeft het ministerie van binnenland
se zaken gisteren meegedeeld Ockels
f41is doopsgezind en lid van de WD
Hij is thans leraar geschiedenis en
Wethouder van Domburg.
Speciaal vandaag
Tour de France. Rechtstreeks ver
slag vaa de vandaag verreden ploe
gentijdrit Frankfurt-Wiesbaden-
Frankfurt (Vit-st-Duitsland). Op het
zelfde net is om 18.30 uur een samen
vatting van deze etappe te zien.
Ned. 2 15.45 our
De portier van Chez Maxim. Fran
se boulevard-klucht naar een ver
haal van Yves Miranda en Gustav
Qulnson. In de hoofdrollen spelen
Michel Galahru, Jean Lefebvre en
Marle Helène Breillat. Het verhaal
gaat over een man die zijn vrouw al
twintig jaar weet wijs te maken dat
hij zakenman is, terw ijl hij portier Is
van een bordeel om aan de dagelijk
se kost te komrn.
Ned. 2 19.10 hut
Hier en nu besteedt aandacht aan
de volgende onderwerpen:
Ned. 2 22.20 nor
volgend jaar) elke dag drie uur meer
zendtijd geven en wel van vijf uur
's middags tot acht uur 's avonds, In
het college van programmaleiders
van de radio is echter de suggestie
naar voren gekomen om niet van vijf
tot acht uur te gaan uitzenden, maar
van acht uur 's avonds tot midder
nacht
Dat heeft een paar voordelen Ten
eerste is. ook voor de radio, de tijd
tussen vijf uur 's middags en acht uur
's avonds een wat rommelige tijd
Voor een maker van serieuze radio
programma's is er op dat tijdstip niet
zoveel eer te behalen
De tweede, misschien nog belangrij
ker overweging, is dat op deze manier
de kleur van Hilversum 4 als klassie
ke muziekzender én Hilversum 2 als
de informatieve zender kan worden
versterkt
Nu gebruiken alle zendgemachtigden
de avonduren op Hilversum 2 (als
Hilversum 4 verdwenen is) voor een
Een scène uit Scrim: Ann (Geraldine Chaplin) verlaat de gevangenis
waar zij haar vriend Jim heeft opgezocht
VARA zendt film Jacob Bijl uit
door D. Ouwendijk
HILVERSUM Jacob Bijl
won in 1976 met zijn film
Scrim, vanavond te zien in
Vara's rubriek Theater
thuis". Ned 1 21.55 uur, bij een
festival In Toulon een specia
le prijs van de jury.
Vóór deze film maakte Bijl een korte
re film „Zwartziek" en erna de vorig
jaar ln roulatie gebrachte lange speel
film „Tlro". Drie films in betrekkelijk
korte tijd, wat er wel op wijst, dat
Jacob Bijl gelooft aan zijn kwalitei
ten als filmer. Terecht. Want al kim Je
bij Bijl (nog) niet spreken van enige
ontwikkeling daarvoor verschillen
zijn drie films, zuiver stilistisch geno
men, te veel van elkaar de films die
hij heeft gemaakt hebben wel zoveel
persoonlijke signatuur, dat goede
verwachtingen gerechtvaardigd zijn.
Wat bij Bijls film duidelijk ls, ls zelf
bewustzijn in de filmische aanpak
ervan. Bijl maakt zijn films niet „zo
maar op goed geluk'Hij heeft on
miskenbaar een bepaalde lijn voor
ogen. Dat er bij die lijnen vervagin
gen optreden is Jammer, vooral om
dat de filmer kennelijk te weinig zicht
heeft op het eigen vermogen, om die
vervagingen weer op te heffen. Het
heeft in „Scrim" tot gevolg gehad,
dat het verhaal op den duur wegzakt
ln een volstrekt ondoorzichtige en
(die indruk had ik er althans van) met
te veel willekeurigheden geladen pro
blematiek
De hoofdpersonen zijn twee vrouwen,
de fotografe Maria (Jessamin St&rc-
ke), op bezoek bij Ann (Geraldine
Chaplin), die thuis wacht op de terug
keer van haar vriend Jim, die in de
gevangenis zit Het botert beurtelings
wel en niet tussen de twee jonge
vrouwen, wat mede te maken heeft
met de omstandigheid, dat Maria
eveneens een liefdesrelatie met Jim
heeft gehad. Er breekt na enige tijd
meer onderling begrip door bij het
tweetal (een bezoek aan de gevange
nis Inbegrepen), maar de gevoelens
van frustratie bij Ann laten zich
steeds duidelijker gelden. Zij het niet
zó duidelijk, dat de individuen daar
door ln hun persoonlijke geschiede
nis of karakter kantlger worden.
Jacob Bijl ls nogal Ingenomen ge
weest met de mogelijkheid Geraldine
Chaplin ln zijn film te kunnen krij
gen. Zoals lk de film gezien heb, heeft
de figuratie van deze actrice niet wei
nig bijgedragen tot de steriliteit van
het geheel. Geraldine Chaplin ls een
actrice, die over te weinig expressie ln
haar wezen (gezicht, houding, stem
buigingen, oogopslagen etc.) beschikt
om waarachtige menselijkheid aan
een gestalte te kunnen verlenen. En
daarop ls Bljls film stuk gevaren. Zijn
film is een te gewild schimmenspel
geworden, tweedimensionaal ge
stalten gefotografeerd in hoogte en
breedte, zonder de diepte van enig
redelijk verantwoord karakter.
programma dat begint met klassieke
muziek en later op de avond een
cultureel-informatieve tint krijgt.
Voorbeelden van dat laatste: „Litera-
ma" bij de NCRV op maandag, „Ba-
bel" bij de KRO op dinsdag en „Het
zout in de pap" bij de VARA op
woensdag).
Hilversum 4 (op de FM-kanalen) zou
in de opzet van de programmaleiders
van acht uur tot middernacht een
klassieke muziekzender zijn en Hil
versum 2 (uitsluitend uitzendend op
de middengolf) zou ook in de avond
uren dan de cultureel-informatieve
zender zijn.
Laatste
Drs H. Glimmerveen, plaatsvervan
gend hoofd van de programmadienst
van de NCRV-radio, om een toelich
ting gevraagd, wijst er op dat minis
ter Gardeniers heeft laten weten de
uitbreiding van Hilversum 4 met drie
uur zendtijd ais de laatste uitbreiding
te zien. Aan een volledige Hilversum
4 (van zeven uur 's morgens tot mid
dernacht) valt niet te denken
Zou de minister nu de uitbreiding op
Hilversum 4 van vijf uur 's middags
tot acht uur *s avonds gezien hebben
als een eerste stap naar dat volledige
programma, dan hadden de program
maleiders misschien nog wel vrede
met haar plannen gehad. Nu dat niet
het geval is ligt het meer voor de
hand om te zoeken naar voor de luis
teraar betere uitzenduren
Weliswaar worden de radiozenders
s avonds betrekkelijk weinig beluis
terd (relatief gezien dan; het gaat
toch nog altijd om een zeventigdui
zend tot honderdvijftigduizend men
sen), maar de betrokkenheid van de
luisteraars en de intensiteit van het
luisteren is dan zeer groot
Trouwens, Glimmerveen denkt ook
dat minister Gardeniers zelf ook niet
zoveel hecht aan het argument van
de luistercijfers. Zij denkt immers
per 1 oktober aanstaande aan een
uitbreiding van de zendtijd op Hilver
sum 4 ten behoeve van Teleac, die
dan op de radio de televisiecursussen
„lastechniek" of „Russisch" voor ge
vorderden" kan begeleiden onmis
kenbaar heel nuttige uitzendingen,
maar toch ook geen grote publiek-
trekkers.
Tegenwerping
Eén tegenwerping zou de minister
nog kunnen maken in haar opzet is
er sprake van een zendtijduitbreiding
van drie uur, terwijl de programma
leiders een uitbreiding met vier uur
voorstaan. Heeft dat iets te maken
met het geven van een vinger en het
nemen van een hele hand?
„O nee," zegt Glimmerveen," „dat
probleem hebben we ook onder ogen
gezien. Als je bedenkt dat de minister
de uitbreiding van Hilversum 4 per 1
oktober 1979 had toegezegd (dat ging
niet door, omdat er tegenslag was
met de bouw van de nieuwe zenders
in Flevoland) en dat deze nu pas per 1
oktober 1981 doorgaat, dan hebben
de omroepen twee jaar lang drie uur
zendtijd per dag van haar te goed.
Met dat tegoed Kunnen wij zes jaar
lang dat ene extra uur uit onze plan
nen voldoen. Daarna zien we wel
weer. In elk geval hoeft het echt niet
op de kosten af te springen; financi
eel zit er ook wel wat rek in'.
Een van de kruiswegstaties met Jezus, vallend onder het kruis. Rechts bovenaan de schilder,
Toorop zelf.
St. Bernulphuskerk zet deuren open voor werk van Toorop
tn k
f.
zei
Ntde
*11
door Jac. Lelsz
OOSTERBEEK
Een tentoonstelling
in de gangbare zin
van het woord kan de
presentatie van de 14
kruiswegstaties van
Jan Toorop in de neo
gotische St. Bernulp
huskerk van archi
tect A. Tepe in Oos
terbeek niet worden
genoemd.
Ze hangen er altijd en ver
vullen al vanaf 1919 hun
functie, namelijk op een ei
gen wijze richting te geven
aan de meditatie der gelo
vigen, de bezinning op het
lijden en sterven van Chris
tus. Waarom dan deze „ex
positie"? Door deze zomer
extra aandacht te vragen
voor de kruiswegstaties,
die hij aanvankelijk niet
eens zo erg waardeerde,
maar waarvan hij allengs
meer is gaan houden, geeft
pastoor A.J. Wissing uiting
aan een geleidelijk aan ge
groeid verlangen.
Met de tentoonstelling
wordt tevens aangesloten
op een tweetal exposities,
die enige jaren geleden zijn
gehouden ter gelegenheid
van de vijftigste sterfdag
van Jan Toorop, ln de Com-
manderie van St. Jan in
Nijmegen waar aandacht
werd gegeven aan zijn Nij
meegse periode (1910-1916)
en in Kröller-Müller op de
Hoge Veluwe, waar hij
werd getoond als impres
sionist, pointillist en sym
bolist (1885-1910).
Geloof
Toorop heeft maar een
keer een reeks kruisweg
staties gemaakt, die van
Oosterbeek, ln krijt op
hout. De opdrachtgeefster
was mevrouw P. de Bruin-
van Lede. Het was zijn
grootste werkstuk dat ooit
uit zijn handen is gekomen.
Een Jaar of drie is hij ermee
bezig geweest, van
1916-1919. Moeiteloos ging
het niet, maar het schonk
hem ook veel vreugde.
Toen hij de opdracht had
ontvangen, schreef hij de
toenmalige pastoor van het
Zuidveluwse dorp: „Ik zal
er met grote liefde aan ar
beiden". Toorop was aan
het begin van de eeuw
rooms-kathoiiek geworden.
Dat was het geloof van zijn
vrouw, de Engelse Annie
Hall met wie zijn verhou
ding stuk was gelopen. Op
verschillende manieren
zijn persoonlijke proble
matiek, kunstenaarschap
en geloof in hun onderlinge
relatie geïnterpreteerd, en
het moet gezegd, niet altijd
even Integer.
Hoogtepunt
Van Toorop's latere werk,
de religieuze thema's, dat
door sommigen blijkbaar
niet zo hoog wordt aange
slagen, zijn de Oosterbeek-
se kruiswegstaties een
hoogtepunt. Gezegd is dat
de godsdienstige bewogen
heid en mystlsche symbo
liek er voortreffelijk in tot
uiting komen, zaken die
trouwens ook eerder werk
al hadden „doordesemd".
In de vormgeving wordt
men nog duidelijk herin
nerd aan zijn Art Nouveau-
jaren.
Maar het weelderige van
wat genoemd wordt de
„slaoliestijl", naar de door
Toorop gemaakte affiche
voor de „Deutsche", is in
de kruiswegstaties uitgelo
pen op een weliswaar nog
vloeiende maar veel stren
gere gestileerdheid. Com
positorisch zijn het gave
taferelen. In heldere doch
sobere kleuren, met veel
wit. Symbolisch? Dat is
nauwelijks aannemelijk.
Immers, niet alleen Jezus is
in wit weergegeven, maar
ook Simon van Cyrene, een
apostel, de Schriftgeleerde
en Pilatus, en met name de
laatste twee waren toch be
paald niet brandschoon.
Misschien steekt de verkla
ring gewoon in het feit dat
Toorop veel van wit hield
en het evenals Whistier
de waarde van een eigen
kleur gaf.
Misdienaren
Toorop heeft in diverse
plaatsen aan zijn kruisweg
staties gewerkt. Verschil
lende Oosterbekers ston
den voor de bijbelse figu
ren model. Pastoor A. C. H.
Vossenaar, Miek Janssen,
dochter van een hot^l
dichteres, die heii
vele jaren in een
heeft gereden, A. f
broek, die leerling-tul
bij de opdrachti
was, enige misdienj
enz. Onder de laatsf
knaap Mies van
de enige van de vele
terbekers op de kruis in 1
staties die nog in leve jr
inmiddels een be;f
man.
Ook van elders trok 1 m.
op modellen aan zoal r K
tweede vrouw van n C
schrijver Arthur ficx
Schendel. Het echtpaai
toen in Ede woonde, f
met de schilder bevx|
Mevrouw Van Schei
seerde voor alle Miriaj
ren. Een DomburgseJ
werd genomen als
van Cyrene en de VI») \fsi
priester-dichter Hupr j A
riest diende bij de rT
neming als Jozef Mfei
mathea. Later m rikaj
Toorop: „Daarbij ntr'
iemand, die zoo die)#
heugd ls, omdat gij»
gesteld hebt in uwenrf
weg, dragend op zijn om
biedige handen en t
zijn hart. Onze Ooi
Heer."
Tot 21 september m 'arl
deze extra aandacht! E
de kruiswegstaties
vraagd, dagelijks vu
17 uur. Er is voor 1
gulden een bijzocAotS
fraaie catalogus, mei
der moer korte over»
zingen van de exej
Henk Berflo.
en
door Peter Karstkarel
HOORN Het mag een wonder he
ten dat de Oosterpoort te Hoorn de
zer dagen na een grondige restauratie
kon worden heropend door .staatsse
cretaris Wallis de Vries van CRM
Niet dat de restaurateurs op onover-
komenlijke moeilijkheden zijn ge
stuit. maar de poort is ruim honderd
jaar geleden ternauwernood aan de
toenmalige sloopwoede ontsnapt.
Toen had het gemeentebestuur de poort al
opgegeven, nu kon het de staatssecretaris een
meerjarenplan voor restauraties in het voorult-
zicht stellen. Onder de uitvoering van wach-
tersmuziek door een blazerskwintet van de
marinekapel uit Den Helder opende de staats
secretaris de metershoge, nog maar net afge
lakte deuren van de poort en ging vervolgens
met de belangstellenden de tentoonstelling
„Sterctenbouwing ln Hoom" bezoeken die in
het wachtershuis op de poort is ingericht
Toen in hel midden van de vorige eeuw de
steden middels de zogeheten „vestingwet"
werd toegestaan de stadspoorten te slopen en
de verdedigingswallen te slechten werd dit
onmiddellijk op grote schaal gedaan. Er zijn
nog maar enkeie steden die behoorlijk in de
poorten en.wallen zitten. Enkele vestingsteden
werden vanwege hun strategisch belang uitge
sloten en in andere plaatsen ontbrak,hc. aan
initiatieven om de stadsuitleg aan te vat n
is het sparen van monumenten te dank<
een weinig dynamisch beleid. In de jare.\
begon pas het besef te dagen dat het er:.1
beschermd moest worden maar toch was i de
meeste gevallen het kwaad ai geschied
Vier van de vijf stadspoorten die het Westfriese
Hoom rijk was waren al onder de slopershamer
gevallen, maar toen het stadsbestuur aanstal
ten maakte om ook de Nieuwe Oosterpoort te
laten afbreken, ontstond er heftige weerstand
bij enkele ingezetenen die het historisch be
lang onderkenden. In dat jaar werd de bouw
vallige poort zelfs opgeknapt onder leiding van
de bekende architect van Hoomse komaf, A. C.
Bleijs. Een „restauratie" volgde er nog ln 1913
en nu is dan de derde restauratie gereed geko
men. Reden om met een bijeenkomst en een
tentoonstelling het gebouw bijzondere aan
dacht te schenken -
Aanblik
En het poortgebouw is die aandacht ten volle
waard Temidden van de enkele tientallen
stadspoorten (van de ettelijke honderden die
er geweest zijn) die er nog om de Nederlandse
steden staan neemt de Oosterpoort van Hoom
een bijzondere plaats in. Met de vrij kleine
poorten van Brielle (Kaaipoort), Grave (Ham
poort) en Schoonhoven (Veerpoort) en de in
middels ruggelings in de Rijksmuseumtuin in
Amsterdam tegen elkaar geplaatste Bergpoort
(uit Deventer) en Heerenpoort uit Groningen is
het een van de poorten die in Italiaanse trant
gebouwd is en temidden van dit gezelschap
heeft die van Hoom niet alleen (ie meeste
allure maar biedt bovendien de merkwaardig
ste aanblik
De vormgeving van de Hoomse Oosterpoort
gaat terug op de poorten uit d< Italiaanse
Renaissance en in het bijzonder dit van Miche-
le Sanmlcheli, zoals die van het S Andrea fort
bij Venetë of de Porta-Palio van Verona, belde
daterend uit de eerste helft van de zestiende
eeuw Modellenboeken en enkele Italiaanse
vestingbouwers, Donato de Boni en Alexander
Pasqualini hadden van het midden van die
eeuw af bij ons grote invloed. Ais beweerd zou
worden dat Pasqualini het ontwerp van de
Hoomse poort zou hebben gemaakt zou nle
mand dat in twijfel trekken. Toch is het streng
klassicistische gebouw ontworpen door de Am
'ordamse bouwmeester Joost Jansz Bllha-
mer. De poort is het enige klassicistische re-
naissance-bouwwerk van de verder rijk van
maniëristische juweeltjes voorziene stad
Door verbouwingen en restauraties is dit stren
ge citaat naar de antieken overigens ingepakt
geraakt. In 1577 maakte Bilhamer alleen het
model van een drie traveeën diepe en overwelf
de poort, waarvan de onderdoorgang een krom
verloop had om te verhinderen dat er recht
door de poort zou worden gevuurd Aan de
stadszijde kreeg de poort een front met een
opbouw van dorische pilasters die een fries
met kroonlijst draagt waarin wapenborden en
cartouches. Aan de veldzijde ls het aanmerke
lijk bredere front geheel met zandsteen be
kleed. Daar zijn het twee paren dorische zullen
die fries en kroonlijkst dragen, gesierd met de
wapens van Westfriesland en Hoom en een
Latijnse tekst die op het eerste vers van psalm
127 gebasseerd ls: „Niets baat het waken der
wachters, niets wapenen en de geweldige drei
gingen der muren, noch de donder van het
rauw geschut, zo gij, o God, deze stad niet
zoudt willen richten en beschermen". Tussen
de pilasterparen zijn decoratieve nissen aange
bracht, waarvan de onderste ruimte bieden
voor vuurmonden. De basementen van de pi
lasters en de zwikken boven de korfbogige
onderdoorgang zijn met rijk rolwerk verleven
digd. Het front moet zeker indruk gemaakt
hebben op al degenen die de stad in wilden: het
is van een stoere rijkdom
Fortificaties
In de poortwachterswoning boven op de poort
is de tentoonstelling „Sterctebouwing in
Hoom" ingericht. De geschiedenis van de forti
ficaties van Hoom van het begin van de vijf
tiende eeuw af tot de stadsuitleg met nieuwe
verdedigingswerken, ontworpen door de be
faamde vestingbouwer Adriaan Anthonisz
(1576-*78), wordt erin behandeld met speciale
aandacht voor de poort. Ook de oude Ooster
poort die enkele honderden meters dichter
stadinwaarts heeft gestaan en in het begin van
de vorige eeuw werd gesloopt, krijgt er aan
dacht. Er is bij de tentoonstelling meer aan
dacht voor de monumentale stadspoorten dan
voor de eigenlijke verdedigingsring rond de
stad en ln die zin sluit de Hoomse presentatie
niet geheel aan bij de reizende Sterctenbou-
wing-tentoonstelling.
De toch nog uitgebreide documentatie is een
eenzijdige illustratie bij de in deze krant al
eerder besproken tentoonstelling over de
..Sterctenbouwing" van Simon Stevin. Al zijn
de vestingwerken van Hoom al gereed geko
men vóór dat Stevin zijn theoretische verhan
deling op schrift had gesteld, kon er toch een-
aantrekkelijk geheel van worden gemaakt wor
den. Het nu geisoleerde monument heeft met
de tentoonstelling (tijdelijk) zijn functionele
verband gekregen. Tot 10 augustus is deze ln
de Oosterpoort te bezoeken
De Oosterpoort in Hoorn vanaf de veld
zijde gezien, een kloeke verschijning.
Te lang was juist dit fraaie natuurstenen front
wegens bouwvalligheid ingepakt geweest in
een corset van houten klampen. Het hele com
plex ls sinds november 1978 overigens onder
handen genomen. Aan het op de antieke
triomfboog teruggaande poortgebouw is in het
verleden nog het een en ander toegevoegd. In
1601 werd boven op de poort een poortwach
terswoning gebouwd, die in de commentaren
nogal tegenstrijdige reactie s uitlokte, maar of
zij nu „geestig" wordt gevonden of „al te
huiselijk", zij behoort nu eenmaal bij het com
plex. Er ls bij de restauratie dan ook geen punt
van gemaakt om dit historische „penthouse"
te handhaven, al doet zij de antieke strengheid
van de eigenlijke poort geen goed. Wel is de in
puristische monumentenkringen beruchte
traptoren besproken. De poort zelf bezat geen
opgang naar de dakwoning en er werd een
houten traptorentje naast de poort gebouwd.
Deze brak men tijdens de eerste restauratie,
ruim een eeuw geleden, af. Toen had de woning
dus geen opgang meer en bij de tweede restau
ratie in 1913 werd er in „historische trant" een
stenen traptoren op de plaats van het vroegere
houten geval opgetrokken. Op dit brokje histo
rische nep rustte geen zegen. De toren bleek bij
restauratie los en vrijwel zonder fundering
tegen de poort gezet te zijn en nu moest dit
jongste deel van het complex van onderaf aan
weer opnieuw opgebouwd worden
De restauratie van de Nieuwe Oosterpoort
kenmerkt zich over het geheel door respect
voor de gehelje historie van het gebouw. Vooral
voor het front aan de veldzijde valt dit positief
op: nauwelijks vervangingen of aanvullingen
van het door de tijd enigszins „verbruikte"
materiaal, maar een consolidatie van het oor
spronkelijke uiterlijk
UTRECHT (ANP) De FNV
een speciaal secretariaat dat de si
cifieke belangen gaat behartigen*
de „niet-actieven". Hieronder word
verstaan werklozen. WAO'ers enl
pensioneerden. De oprichting van I
nieuwe secretariaat vloeit volgenT
FNV voort uit het feit dat zij n
alleen de belangen van de werkend
behartigt maar daarnaast meer
meer op de bres is gaan staan voor
werklozen en andere kwetsbare ff*
pen in de samenleving.
