1 Salvador lamgelegd oor nationale staking Voedselhulp aan Cambodja stopgezet Muskie vraagt steun NAVO ieuw massagraf in India Carter: Spanje sneller in EG Furkije NAVO's wakste schakel Zimbabwe bereid te lijden onder een olieboycot errillabewegingen sluiten akkoord Zuid-Afrika °p het hoogtepunt Stakers in afgekocht £iizenden doden bij onlusten in deelstaat Dienstplicht VS VS willen eind aan verbod voor homoseksuelen Waarschuwing Groot aantal arrestaties in Joegoslavië RDAG 26 JUNI 1980 BUITENLAND TROUW/KWARTET RHS Df si Ha. In zijn ten. <H etl een medewerker jf? AOUA De vier guerrillabewegingen in El Salvador zoo. en gisteren aangekondigd een gemeenschappelijk leger ara* llen vormen. Een door de volksbewegingen uitgeroepen nene staking legde dinsdag en gisteren de hoofdstad San idor vrijwel geheel plat. De situatie was gisteren erg ihooi innen, ehoui de straten van San Salvador lilleerden zwaar bewapende mi- i, ondersteund door pantser en tanks. De industrie, han- iderwijs en het openbaar ver- JOHANNESBURG (UPI) De fabrieken van Volkswagen, Ge neral Motors, een Zweedse kogellager- fabriek en acht Zuid- af rikaanse staal-, le der en autoonderde- lenbedrijen hebben stakende arbeiders in de Zuidafrikaanse steden Port Elisa beth en Uitenhage loonsverhoging gege ven. De bedrijven vrezeb dat abtiers collega's verdienden tot nu toe tweemaal U U rVA1 11Vcl van de sUkingen af gelopen weken vie len 32 doden in deze streek. Het ging om tienduizend stakers die het werk neer legden. Alleen bij het Ameri kaanse autobanden bedrijf Goodyear wordt nu nog ge staakt. een explosieve situa tie kan ontstaan. De arbeiders hervat ten gisteren weer hun werk. Hun lonen zijn met twintig tot dertig procent ver hoogd. Hun blanke sinds dinsdag volledig ir» fw«ren sloten ook de overheids tal naren zich bij de staking aan. icces van de staking wordt ge- RlnpdhnH Is een gevoelige nederlaag voor u,ucuudu ita van militaire en christende- j a! ten. die sinds begin dit jaar El pJJ dor regeert. melden, dat straaljagers van de luchtmacht regelmatig laag over de meest conflictieve streken van het land vliegen. In de plattelandssteden ligt het economische leven voor meer dan zeventig procent stil, aldus de sporadische berichten. PT»; an alle politieke gevangenen en I* toppen van de onderdrukking. *itste maanden is dit Midden- Het deze week door priesters in Hon duras bekend gemaakte bloedbad bij de rivier Sumpul is door naar Nicara- enj gua gevluchte overlevenden beves- >edr UBhew*Blhgen eisen de ophef- tigd. Een ooggetuige in Managua ver- ere» 811 ,e, staaiYa.n g' vr^la" telde: „We besloten de grensrivier -o o d tr«uQn.»n.n An Sumpul over te trekken en naar Hon duras te vluchten. Het Hondurese le ger dreef ons echter terug. De volgen de dag hoorden we het geluid van helikopters. Vanuit twee helikopters begonnen de soldaten van het Salva- H doriaanse leger op ons te schieten. In oekjtot vee™e *evölg van het paniek probeerden we opnieuw de aan tlce Seweld rivier over te steken. Boven ons hin gen de helikopters. Ze bleven maar schieten. Velen van ons verdronken na gewond te zijn geraakt." inse land steeds meer afge- naar de rand van een burger- I». De afgelopen weken is het deld aantal doden per dag ge- tot veertig als gevolg van het geweld bi iplot som Nai lagavond verklaarde het junta- i ha Dlonel Abdul Gutierrez voor de »n a nale televisie „dat bepaalde lan- nde die zich zelf revolutionair noe- lat, El Salvador uitgekozen hebben vat wg voor een internationaal com- Jn, dat als doel heeft heel Midden- stilt Ma onder controle van deze lan- brengen." Verder deed hij op een oproep tot de bevolking aan de staking deel te nemen. De junta ontkent alle betrokkenheid bij het bloedbad, dat volgens haar niet plaatsgevonden heeft. Volgens de ooggetuigen heeft het bloedbad zich afgespeeld rond de veertiende mei en zouden daarbij tussen de drie honderd en zeshonderd mensen om gekomen zijn, aldus de verschillende versies. Gisterochtend vroeg maakten woord voerders van de guerrillabewegingen in maakt de hoofdstad de bekend, dat zij na jaren van onderlin- BANGKOK (AFP, AP, Reuter) De zuid-oost Aziatische landen ASEAN hebben op hun conferentie in Koeala Loem- poer de inval van Cambodjaanse en Vietnamese troepen in Thailand veroordeeld. Zij hebben de Verenigde Staten ge vraagd hun invloed aan te wenden om de terugtrekking van de Vietnamese troepen uit Cambodja te bewerkstelligen en een politieke oplossing voor de Cambodjaanse kwestie te vinden. Ieder kent zijn plaats bij het NAVO-beraad in Ankara. De ministers van buitenlandse zaken en secretaris-generaal Luns zoeken hier naar bun plaats voor de verplichte groepsfoto. Maleisië, Singapore. Thailand. In donesië en de Phlllpijnen spraken hun ernstige verontrusting uit over de Inval die zij als een .onverantwoor delijke en gevaarlijke daad" bestem pelden. De Amerikaanse minister van buiten landse zaken Edmund Muskie heeft vanuit Ankara, waar hij de bijeen komst van de NAVO-landen bij woont, de inval ln Thailand scherp veroordeeld. Hij riep de Sowjet-Unie op Invloed uit te oefenen op Hanoi ter beëindiging van het conflict. De Vienamese en Cambodjaanse troepen hebben zich teruggetrokken uit het Thaise grensgebied, waar zij twee vluchtelingenkampen van de Khmer Serei (anti-communistische Cambodjanen) hebben vernietigd en de internationale medische en voe- delshulp en repatrelring heben stop gezet. De Thaise inlichtingendienst zegt echter wel troepenverplaatsin gen binnen Cambodja te hebben waargenomen. ge onenigheid tot een volledig ak koord gekomen zijn en een gemeen schappelijk leger gevormd hebben. Dit betekent dat de vier guerrillabe wegingen als afzonderlijke organisa ties ophouden te bestaan. De naam van het nieuwe opstandelingenleger is nog niet bekend. De oude leiders van de afzonderlijke guerrillabewe gingen zullen de generale staf vormen van het nieuwe leger, dat volgens de aankondiging binnenkort een offen- sief zal beginnen tegen de Junta van i «berichten over de situatie op het El Salvador om in het land een pro eland zijn schaars. Ooggetuigen gressieve volksregering te installeren. van „een bezette stad". De blijven uit angst voor moge- lddadigheden in hun hui- ir de stad lopen alleen de les van het leger, die zich in ihtsformatie over de hele straat- dte verspreiden. Bij een confron- tussen deze patrouilles en jon- die in een volkswijk barricaden len, vielen vijf doden. In som- wijken zijn ook razzia's ge- du en. •li ANKARA (AP, Reuter, AFP, ANP) De Amerikaanse minister van buitenlandse zaken Edmund Muskie heeft bij zijn westerse bondgenoten aangedrongen op een „eenstemmige en standvastige reactie" op de kwestie Afghanistan, „We moeten onmiskenbaar duidelijk maken dat agressie harde tegenstand zal vinden," zo verklaarde Muskie op de vergadering van de vijftien landen tellende ministerraad van de NAVO in het Turkse Ankara. De kwestie Afghanistan en actie ter ondersteuning van eventuele bespre kingen hierover was het belangrijkste gespreksthema. In Ankara werd ge sproken over eventuele hulp aan de Afghanen die tegen de Sowjet-troe- DELHI (AFP, AP, Reuter) Volgens de Indiase regering zijn bij onlusten in de deelstaat «ra sinds het begin van de maand meer dan tweeduizend mensen vermoord. Gisteren i rati in het dorpje Athara Card, op twintig kilometer van Aqartala de hoofdstad van Tripoera, massagraf van duizend doden gevonden. Eerder deze week werd in het dorp Mandi een met vierhonderd doden ontdekt. |deze streek hebben de ergste on- d in India sinds de onafhanke- 1 in 1947 plaatsgehad. De au- bevolking in Tripoera ver- f zich tegen de aanwezigheid van en Nepalese immigranten |de afgelopen dertig jaar hier zijn a wonen. van de anderhalf miljoen frs van deze deelstaat is af- ïstig uit Nepal en uit Bangla Desj. zijn de grondbezitters geworden spelen een belangrijke rol in het ionale politieke en culturele leven, deelstaat Tripoeri had tot voor de barstingen de naam een staat te waar etnische groeperingen edzaam naast elkaar leven. De analfabetische autochtone mmen zijn bang geworden van de cht van de „buitenstaanders". dit angstgevoel is een nationa- listisch-militaristische organisatie gevormd die volgens de Indiase in lichtingendienst jongeren ronselen voor militaire trainingen in afgelegen bergstreken. Deze organisatie zou ook contacten hebben met afschei- werd in koele bloede vermoord. In Athara Card werden ongeveer dui zend Bengaalse hindoestanen ver moord, ln Mandal vond ongeveer de helft van de zeshonderd inwoners de dingsbewegingen in de aan Tripoera i dood. In Bangla Desj zijn zeker vier- grenzende deelstaten Mizoram, Naga- land, Malipoer en Assam, waar de autochtone bevolking ook bevreesd is voor de groeiende invloed van im migranten uit Nepal en Bangla Desj. De onlusten begonnen op 5 juni, toen in Lemboecherra een immigrant een inlander sloeg. Binnen korte tijd sloeg de vlam ln de pan en drongen autochtone bewoners gewapend met speren, pijl en boog, hakbijlen en machinegeweren de dorpen binnen en maakten Jacht op de niets vermoe dende immigranten. De plaatselijke politie nam de benen en de bevolking honderd verminkte lichamen in de rivier de Ganges waargenomen. Indiase officiële rapporten zeggen dat hier geen sprake was van een spontane woedeuitbarsting maar van een „degelijk voorbereide slachting die op een ongelooflijke en wrede manier is uitgevoerd". De regering in New Delhi heeft de regering van de deelstaat uit zijn macht ontzet en het gebied onder direct bestuur ge plaatst. De krant de Indian Express bericht dat een politiemacht die naar de getroffen gebieden ging om de situatie op te nemen, door de autoch tone bevolking werd tegengehouden. pen strijden. Groot-Brittannië was voorstander van dit gesprek. De Brit ten zijn geneigd de Afghaanse ver zetsmensen „vrijheidsstrijders" te noemen, terwijl de Amerikanen voor stander zijn van de naam „opstande lingen" of „rebellen". De secretaris-generaal van de NAVO, de Nederlander Josef Luns verklaar de niet te verwachten dat de „leiders in het Kremlin positief zullen reage ren op de druk die uitgaat van een veroordeling." „De alliantie zal nu moeten overgaan tot het nemen van politieke en militaire maatregelen die internationaal ontzag Inboezemen," aldus Luns. Voor de NAVO-zitting had de West- duitse minister van buitenlandse za ken Dietrich Genscher een uur-du rend gesprek met Muskie, met als voornaamste onderwerp de plaatsing van raketten met kernkoppen in West-Europa. In Ankara werd nog- WASHINGTON (AFP) Het Ameri kaanse congres heeft president Car ter het groene licht gegeven voor de registratie van ongeveer vier miljoen jongemannen die geboren zijn in 1960 en '61 om hen eventueel voor militai re dienstplicht te kunnen oproepen. Het huis van afgevaardigden gaf met 234 tegen 168 stemmen toestemming om voor die registratie 13,3 miljoen dollar uit te geven. Volgens het de partement van defensie zal de regis tratie, die gestaakt is toen in 1973 de dienstplicht werd afgeschaft, in geval van mobilisatie een tijdwinst van 90 dagen opleveren. maals duidelijk gemaakt dat het wenselijk is dat ook België deze ra ketten op zijn grondgebied toestaat. De Belgen willen overigens nog zes maanden uitstel van de beslissing hierover. Edmund Muskie ging nogmaals in op de EG-verklaring over het Midden- Oosten. Muskie zei dat het betrekken van de Palestijnse bevrijdingsorgani satie (PLO) bij de besprekingen een „positieve kracht" kon zijn als het „op de juiste manier" werd gedaan. De oplossing van de Palestijnse kwestie kon volgens Muskie alleen bereikt worden met „harde onder handelingen." De gijzelingszaak ln Iran is niet ter sprake gebracht door de Amerikaan se NAVO-bondgenoten, verklaarde Mus kies woordvoerder. Hij erkende dat de meeste bondgenoten in ver warring waren gebracht door de mis lukte reddingsoperatie in Iran. MADRID (Reuter, AP) De Amerikaanse president Carter heeft er bij Spanje op aangedrongen lid te worden van de NAVO. De president zei Spanje te steunen ln het streven zich aan te sluiten bij de Europese Gemeenschap. KARA (Reuter) Toen de ministerraad van de Noordat- tische Verdragsorganisatie ruim twintig jaar geleden voor 1 laatst op Turks grondgebied vergaderde, zat Turkije Bden in een ernstige politieke en economische crisis. Drie iken na het NAVO-beraad, in mei 1960 te Instanboel, nam t leger de macht over. Zal het deze keer, nu de NAVO- oisterraad gisteren en vandaag in Ankara bijeen is, net zo ui? weken is de mogelijkheid van een We militaire staatsgreep in 1971 m het leger ook tijdelijk de macht handen hét onderwerp van ge ek in Turkije. De Turken zijn het over eens dat de economische pro oen en het politieke geweld >alf doden per dag, gemiddeld) i ernstiger zijn dan in 1960. Eind "i? jaar al stelden de legerleiders h ultimatum aan de politici dat ze eindelijk hun onderlinge geruzie «ten staken, en sedertdien heeft Wg generaal zijn ongeduld toond. «mier Suleyman Demirel slaagt er 11 in, zijn land de weg te wijzen, ^gezien het parlement het niet kan worden over de keus van 1 president voor de komende zeven K is er al in drie maanden geen wet P-r aangenomen. Demirel, die een phtse minderheidsregering leidt, P nu hom of kuit. Volgende week. zo hij dinsdag aan, zal hij het «lement om het vertrouwen vra- Krijgt hij dat niet en de soci- van Ecevit zijn vrij wel even sterk als Demirels Gerech- tigheidspartij dan zou het leger de tijd rijp kunnen achten voor een nieu we ingreep. Noodtoestand Het zal voor de gevechtskracht van het Turkse leger niet veel verschil maken of het ook nog het land moet besturen. Nu al moeten volgens wes terse defensiedeskundigen negentig-, duizend van de honderdtwintigdui zend man van het derde legerkorps in West-Turkije zich geheel wijden aan handhaving van de noodtoestand in dit deel van het land. „Toen de noodtoestand werd afge kondigd, wilden de westerse regerin-1 gen boven alles weten wat voor gevol gen dit zou hebben voor de verdedi ging van de NAVO. Het antwoord is eenvoudig: het tast de opleiding aan. het tast de beroepsstandaard aan. het tast de Turkse bijdrage aan de NAVO aan," aldus deze bronnen. Toch is Turkije van groot belang voor het bondgenootschap zeker na de ge beurtenissen in Iran en Afghanistan. Turkije grenst niet alleen aan Iran, maar ook aan de Sowjet-Unie, Irak, Syrië, Bulgarije en Griekenland. Het ligt aan de Bosporus en de Dardanel les de toegangsweg voor de Russi sche vloot naar de Middellandse Zee en verder. In de Eerste Wereldoorlog koos Tur kije partij voor Duitsland en in de Tweede Wereldoorlog bleef het neu traal tot een paar maanden voor het eind daarvan, toen het de zijde van de geallieerden koos. In 1950 toonden de Turken voor het eerst duidelijk hun voorkeur voor het Westen door Turk se troepen te laten deelnemen aan de Amerikaanse strijd in Korea. Bases Het jaar erna werd Turkije lid van de NAVO en de Verenigde Staten moch ten meer dan twintig belangrijke mi litaire bases op Turks grondgebied opzetten, onder gezamenlijk Turks- Amerikaans bevel. De afgelopen jaren hebben de Turken het commando over deze bases ge heel overgenomen, maar de Verenig de Staten beschikken nog steeds over een stuk of tien bases, die als waarne mingsposten voor Russische militair activiteiten extra belangrijk zijn ge worden na de val van de sjah en de daarop gevolgde ontmanteling van Amerikaanse luisterposten in Iran Numeriek is het Turkse leger sterk en wat discipline en hardheid betreft staan de Turkse soldaten in de NAVO zeer hoog aangeschreven. Maar hun bewapening is sterk verouderd. De meeste tanks stammen nog uit de tijd van de oorlog in Korea en de meeste vliegtuigen zijn een jaar of tien oud. Bij militaire parades maken eigenlijk alleen de met sabels bewapende ca valeristen op hun zwarte hengsten diepe indruk op militaire waarne mers. Op dit zwak uitgeruste leger rust dan ook van tijd tot tijd nog de taak het werk van falende politici over te nemen. Carter deed deze uitspraken tijdens een lunch, die hem werd aangeboden door koning Juan Carlos van Spanje en premier Adolfo Suarez. „Het doet ons genoegen dat Spanje een begin heeft gemaakt met de onderhandelin gen over toetreding tot de Europese Gemeenschap, omdat wij geloven dat dit de EG zal versterken, net zoals de gemeenschap Europa versterkt", al dus de president. De opmerkingen van Carter moeten gezien worden in het licht van de gevoelens van ongenoegen, die on langs in Spanje en Portugal rezen. Aanleiding hiertoe was een uitlating van de Franse president Giscard d'Estaing, die zich uitsprak tegen snelle toetreding van Spanje en Por tugal tot de EG. Carter, die zijn toe spraak ln het Spaans hield, verwees niet rechtstreeks naar de mogelijke vertraging in de toelating van Spanje tot de EG. Naar verluidt is hierover later wel gesproken met premier Sua rez. Deze heeft het lidmaatschap van de EG verbonden met dat van de NAVO. Carter, blijkbaar Inspelend op de weerstand bij de linkse partijen in Spanje tegen de NAVO, zei dat het land geheel zelf moet beslissen wan neer en onder welke voorwaarden het tot de Westerse alliantie wil toetre den. „De Verenigde Staten zullen een dergelijke beslissing, als die eenmaal is gekomen, volledig steunen", aldus de president. Spanje heeft op dit mo ment nog een militaire overeenkomst WASHINGTON (AFP) De Ameri kaanse regering wil een eind maker aan het verbod voor buitenlandse ho moseksuelen om de Verenigde Staten binnen te komen. Het Amerikaanse ministerie van justitie is van plan het wetsvoorstel van de democratische senator Cranston te steunen. Cran ston pleit voor afschaffing van een deel van de immigratie en naturalisa- tiewet uit 1952 waarin staat dat alle personen die een „psychopatische persoonlijkheid, een seksuele afwij king of een geestesziekte" hebben de toegang tot de VS wordt ontzegd. Het Amerikaanse opperste gerechts hof besloot in 1967 dat homoseksuali teit onder de categorie van „psycho patische persoonlijkheden" valt. Rei zigers uit West-Europa werden bij hun aankomst op Amerikaanse vlieg velden lastig gevallen met vragen over hun seksuele geaardheid. met de VS, die volgend Jaar afloopt. In ruil voor het gebruik van vier mili taire bases door de Amerikanen krijgt Spanje ongeveer 2,5 miljard gulden aan militaire en economische hulp. Het Chinese ministerie van buiten landse zaken heeft gisteravond Viet nam gemaand „haar agresie tegen Thailand te staken en al haar troe pen uit Cambodja terug te trekken." China heeft vaker gezegd dat het Thailand zou steunen bij een inval van door Vietnam gesteunde Cam bodjaanse troepen.Tot slot waar schuwt China Vietnam voor de risi co's die het land loopt indien het doorgaat met „militaire avonturen." Het Thaise ministerie van buiten landse zaken heeft alle uitvoer naar Cambodja verboden. Dit houdt in dat de Internationale hulpverlening voor Cambodja, die vanuit Thailand geor ganiseerd werd, komt stil te liggen. Ongeveer 100.000 Cambodjanen zul len het daardoor moeten stellen zon der hun wekelijkse voorraad rijst die zij bij de internationale hulppost bij de grensplaats Nong Chan kwamen halen. Deze hulppost is overigens vol ledig verwoest bij de inval. Deze maatregel houdt ook in dat de dage lijkse voedselaanvoer van het Inter nationale Rode Kruis per schip en door de lucht vanuit Thailand zijn stopgezet. BELGRADO (Reuter) Sinds begin vorig jaar zijn er in Joegoslavië 120 mensen, behorend tot diverse illegale groepen, veroordeeld wegens staats- vijandige activiteiten, sommigen voor het beramen van terreuracties. Dit is gisteren in het Joegoslavische parlement meegedeeld door de minis ter van binnenlandse zaken, Franjo Herljevic. Hij zei ook dat Russischgezinde groe pen en personen in binnen- en buiten land aandringen op buitenlandse in menging in de zaken van Joegoslavië. Deze mensen hadden echter geen in vloed onder de bevolking. De veilig heid van de staat was verzekerd. Herljevic gaf geen bijzonderheden over de veroordeelden, maar het is bekend dat er alleen deze maand al zeven Kroatische nationalisten en acht leden van de Albanese minder heid tot gevangenisstraffen tot 15 jaar zijn veroordeeld. door Hans Masselink AMSTERDAM Een olieboycot van Zuid-Afrika heeft „desa streuze gevolgen" voor Zimbabwe, vindt de Nederlandse regering. De kersverse regering Mugabe van dit land heeft al herhaalde malen getoond dat het zo'n vaart niet zal lopen. Zimbabwe is zelfs bereid te lijden als Zuid-Afrika na een olieboycot eventuele maatregelen zou nemen. Dinsdag nog verklaarden de Afri kaanse landen die zijn aangesloten bij de Organisatie van Afrikaanse Eenheid (OAE) dat zij een olie-embar go tegen het apartheidsbewind toe juichen. Ook Zimbabwe en andere landen die Zuid-Afrika omringen hadden geen enkel bezwaar tegen deze maatregel. Zimbabwe heeft tot nu toe nog niet zelf opgeroepen tot een boycot, om dat het nog steeds te afhankelijk is van Zuid-Afrika en tegenmaatregelen niet wil uitlokken. De regering-Muga- be treft nu maatregelen om zo snel mogelijk economische onafhankelijk te worden van het bewind in Pretoria. Het land voorziet op het ogenblik zelf voor vijftien procent in zijn eigen voorziening met een ethanolfabriek waar uit suikerriet brandstof wordt geproduceerd. Binnenkort wordt de olieraffinaderij nabij de oostelijke stad Umtali hero pend. En wat belangrijker is: er wordt hard gewerkt aan de hervatting van de olietoevoer via de Mozamblkaanse havens Beira en Maputo. De aanvoer via Beira zou met behulp van een oliepijpleiding moeten geschieden en vanaf Maputo per spoor. Deze spoor lijn wordt naar verwacht over een half jaar weer in gebruik gesteld. Deze in- en uitvoerToute is voor Zim babwe goedkoper dan de route via Zuid-Afrika die nu nog wordt ge bruikt. Met behulp van bijvoorbeeld de westerse landen zou alles in het werk kunnen worden gesteld deze aanvoerlijnen zo snel mogelijk te her stellen. Het enige land dat werkelijk door een olieboycot ln de knel kan komen is Lesotho, een landje dat geheel om ringd is door Zuid-Afrika. De OAE- landen hebben overigens besloten al les te doen om de landen die last ondervinden van een boycot bij te staan. Een boycot van Zuid-Afrika kan bo vendien van Zimbabwe een soort handelscentrum van zuidelijk Afrika maken. Door de economische boycot waar Zimbabwe jaren onder heeft ge leden werd dit land gedwongen zijn industrieën sterk te variëren. Allerlei produkten worden er zelf vervaardigd en op den duur moet Zimbabwe in staat zijn deze produkten ook uit te voeren naar de landen die een tekort aan produkten hebben door maatre gelen van Zuid-Afrika. De leiders van Zaïre, Zimbabwe, Zambia en Mozambique zijn onlangs bijeengekomen om de transportpro blemen in zuidelijk Afrika te bespre ken. Zij kwamen tot de conclusie dat de afhankelijkheid van Zuid-Afrika verminderd moest worden

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1980 | | pagina 7