Ook wij vervuilen de Rijn Personalia Tekening van een lezer rouw alles over bliksem rk Commentaar benoeming van een onderkoning «is Ondanks inspanningen verloopt zuivering niet naar wens PvdA Niet beslissen over kernwapens tijdens formatie ;%V- - - Vorig jaar minder rij-examens door de slechte winter ongewenst de kleine wereld slaafje verloren tour =31 JÖÊRDAG 26 JUNI 1980 BINNENLAND TROUW/KWARTET S u, m de U in fjce-voorzitter van de Raad van pleegt nogal eens te worden luid mc^ de ere-titel „onder- Een naamgeving die waar- nïijk rechtstreeks voortspruit enkele omstandigheid dat de ng zelf de formele voorzitter is lit hoge adviescollege. Maar er •er. De titel ..onderkoning" is schijnlijk daarom ook zo ge- omdat hij toch vrij aardig het iter van zijn werkzaamheden :rt. rukt de titel enerzijds uit dat de !dn rkoning zich bezig houdt met die grotendeels buiten het stellingsvermogen van de ge- burger vallen, maar ander- ook dat die zaken hoe dan ook ebt hebben. En inderdaad, on- s alle misverstand is dit een jJ punt van het vice-voorzitter- ïg t< p. Want naast het meer prakti- deel van zijn functie, nl lei geven aan een belangrijke ad- wjjjjende en rechtsprekende instel- t is hij de eerste adviseur bij netsformaties. ïnde momenten dat het staatsappa- hapert, vervult hij een sleutel- -j- n de contacten tussen kroon en 'dement Het is vaak horlogema- :rk. waarvoor een scherp po ll inzicht, gezag en bestuurlijke Jirlgi iliteit ontontbeerlijk zijn. Bo- Con dien is het nodig dat de vice- zitter een zeker vertrouwen ge- bij de belangrijkste politieke Mt^mingen. Zo dicht bij het ko- schap staande lijkt dit vertrou- alleen maar gewaarborgd bij ;ere onpartijdigheid. lie laatste twee overwegingen ft lijkt het kabinet alle zeilen te :n bijgezet de nieuw benoem- ictionaris, de huidige Minister Defensie mr W. Scholten, een :ht mogelijke start te be ten heeft oppositieleider Den Uyl van zwaarwegende argumenten zijn benoeming in het geding acht. Op zichzelf behoeven die benoeming van de heer Schol- niet in de weg te staan. Maar omdat vertrouwen en een ze- onpartijdigheid voor de func- van „onderkoning" van groot n ang zijn, dienen zij wel serieus te ''den genomen en op hun moge- j»jt consequenties te worden be leid. Dat geldt bijvoorbeeld Ie omstandigheid dat met de ing van een actieve minister partijdigheid van de nieuwe [ionaris in het geding is ge bracht Dat geldt ook naar het functioneren van de minister van defensie, nu hij niet meer in staat is de grenzen van zijn verantwoorde lijkheid af te bakenen door het stellen van bijvoorbeeld de porte feuillekwestie Tegen die achtergrond klemt eens te meer de aanbeveling die de Raad van State zelf heeft gedaan. Dit college heeft Scholten weliswaar ge noemd als behorende tot de kring van de Raad van State maar de raad heeft juist vanwege de eerder genoemde bezwaren geaarzeld hem ook aan te bevelen. De raad be perkte zich tot het noemen van twee namen, nl. die van Van der Hoeven en Veringa. Het is overigens hoogst ongebruike lijk dat een aanbeveling van de raad in de openbaarheid komt. Het is tekenend voor de situatie dat minis ter Wiegel van deze regel is afgewe ken en wel om de foutieve indruk te wekken als zou de raad van State Scholten ook als kandidaat hebben aanbevolen. Het bewijst alleen hoe onzorgvuldig in feite het kabinet met deze kwestie is omgesprongen. En eigenlijk behoeft niemand dat te verbazen, waar voordracht en be noeming op een en dezelfde dag zijn afgewikkeld. Daarmee heeft de hele zaak het karakter gekregen van een overval. Het is een indruk die het kabinet ook gisteren na het interpellaticdebaljc niet heeft kun nen wegnemen. Terecht mag men daarom het kabinet verwijten wat al te gemakkelijk over serieuze be zwaren te zijn heengestapt. Daar mee heeft het een zware wissel getrokken op het vertrouwen dat voor het uitoefenen van zo'n func tie onontbeerlijk is. Een slechte start voor de nieuwe onderkoning. Overigens is daarmee nog niet ge zegd, dat Scholten als zodanig een slechte keus is. De wat stijle CHU- er beschikt over ruime politieke ervaring en bestuurlijke wijsheid. Dit gevoegd bij zijn integerheid belooft een voldoende garantie voor een objectiverend vermogen in delicate staatszaken. Personen groeien in hun functie en van een man als Scholten mogen we dat zeker verwachten. Als we daarom straks andermaal over een goede onderkoning blijken te beschikken, dan heeft het land dit vooral aan Scholten zelf te danken. Het kabi net is hem daarbij op geen enkele wijze van dienst geweest. len In Ede is onder grote stelling begraven de op 79-jari- leeftijd overleden heer Marten idt, die in de tweede wereld een der voornaamste leiders i van het verzet op de zuid-Veluwe. tl* de oorlog is de heer Wiegeraadt ilge tientallen jaren wethouder van de geweest; hij was ook voorzitter n het bestuur der christelijk tech- ihe scholen Ede-Wageningen. Hij as ridder in de orde van Oranje- iu en drager van de Britse on- a scheiding „The King s medal foor wjurage." cheiden Griffier mr. J. W. van de Eerste Kamer is be- tot commandeur in de orde i Oranje Nassau. Hij kreeg de on- iiding bij zijn pensionering; was griffier sinds begin 1957. tl EDORP (ANP) De zeventienjari- fl Jongeman O. J. N. de Bruin uit het *p Waarland is omgekomen toen 1 op een met knipperlichten bevei- de overweg in Niedorp door een in werd gegrepen. door Hans Schmlt DELFT De affaire-Lekker- kerk en de daarna aan het licht getreden andere geval len van bodemverontreini ging wordt over de grens soms met enig leedvermaak gesig naleerd. Zo schreef The Eco nomist vorige week dat de Hollanders, die zich altijd zo veel Inspanningen getroosten om de Fransen en de West duitsers ertoe te bewegen een einde te maken aan de vervui ling van de Rijn, nu tot de ontdekking komen dat de wij ze waarop zij zelf met hun afval zijn omgesprongen, ui terst twijfelachtig is Nederland heeft inderdaad, zoals wordt gesuggereerd, een forse kluit boter op het hoofd, zeker waar het de Rijnvervuiling betreft. Jarenlang reeds wordt druk op de andere landen in het stroomgebied van de Rijn uit geoefend om de vuillozingen te sta ken, terwijl in de drukbevolkte delta de riolen nog gewoon in deze rivier eindigen. Zo wordt het afvalwater uit de Rotterdamse riolen nog ongezui verd geloosd en wordt bij Schevenin- gen een grote hoeveelheid vervuild water in de Noordzee gepompt. Tus sen Monster en Noordwijk is het zee water dan ook van uiterst slechte kwaliteit, bleek uit een deze maand door de ANWB gepubliceerd over zicht van de waterkwaliteit van zwemplaatsen in Nederland Het ongezuiverd lozen van afvalwater aan de benedenstroom van de Rijn heeft de onderhandelingspositie van Nederland in het internationale over leg geen goed gedaan Ook Nederland kwam voor de noodzaak te staan de Rijn te saneren en in de jaren zeven tig verrezen langs de LJssel, de Neder- rijn-Lek, de Merwede en de Noord zuiveringsinstallaties om het water biologisch te „reinigen". Ook aan be drijven die op de Rijn lozen werden strengere voorwaarden opgelegd in het kader van de grote schoonmaak, die in de jaren zeventig begon en die in 1985 voltooid moet zijn. Achtergebleven Ondanks al deze inspanningen ver loopt de zuiveringsoperatie niet naar Het terrein Houtrust in Den Haag, waar de grootste zuiveringsinstallatie van Nederland moet komen (capaciteit: anderhalf miljoen vervuilingseenheden). Onder het parkeerterrein op de voorgrond bevinden zich bezinkbassins, waar het slib van het rioolwater wordt gescheiden. Het nog vuile water en het slib worden door het pompstation (rechts) via een persleiding een paar kilometer verder in zee gepompt. wens. In het bijzonder in de driehoek Den Haag-Rotterdam-Hoek van Hol land is in de tweede helft van de jaren zeventig „de daadwerkelijke realise ring achtergebleven bij de planning", zoals in het laatste jaarverslag van het hoogheemraadschap Delfland wordt geconstateerd. De plannen om in dit deel van de randstad zuive ringsinstallaties te bouwen, dateren reeds uit de jaren zestig. Aanvanke lijk wilden de gemeenten gezamen lijk het probleem aanpakken, maar in 1974 werd door de provincie Zuid- Holland het beheer van de waterkwa liteit aan de waterschappen toege wezen. Het plan was toen bij Vlaardingen één grote Installatie te bouwen voor de gemeenten aan de noordelijke oe ver van de Nieuwe Waterweg, maar later werd gekozen voor drie installa ties (in Vlaardingen, Rotterdam-Zuid en Kralingse veer). In de zomer van 1977 kondigden de betrokken water schappen (de hoogheemraadschap pen Delfland en Schieland en het waterschap IJsselmonde) bij het slot van de Rijn-fietstocht van milieube schermers aan dat binnen een jaar begonnen zou worden met de bouw van de zuiveringsinstallaties. Die plannen werden echter vertraagd, on der meer doordat de gemeente Rot terdam bezwaren had tegen de kos ten voor de aanleg van nieuwe riole ringen. Rotterdam kwam toen zelf met het plan een ondergrondse in stallatie in de Dokhaven te bouwen. Nieuwe Waterweg Ondertussen vorderde alleen de bouw van een installatie aan de Nieu we Waterweg bij Hoek van Holland. Deze installatie is vorig jaar augustus in gebruik genomen en verschoont voor negentig procent het rioolwater van 's-Gravenzande, Naaldwijk en Hoek van Holland. De Installatie heeft een capaciteit van tachtigdui zend vervuilingseenheden; slechts Tekeningen, bij voorkeur in liggend for maat. sturen aan Trouw, jury politieke prent, postbus 859, 1000 AW Amster dam. Naam en adres aan de achterzijde vermelden Voor geplaatste prenten is er een boekenbon DEN HAAG (ANP) Een demissio nair kabinet mag niet beslissen over de plaatsing van lange-afstandskern- wapens op Nederlands grondgebied. Dat stellen de Tweede-Kamerleden voor de PvdA De Vries en Stemer- dink in vragen aan minister Scholten van defensie. De bewindsman zou onlangs hebben verklaard, dat een beslissing daar over beter in de formatieperiode ge nomen kan worden, mocht de kabi netsformatie niet voor de zomer van volgend jaar zijn afgerond. De regering heeft aanvankelijk ge steld, dat die beslissing pas in decem ber volgend jaar valt. De PvdA'ers willen nu weten of daarop is terugge komen. Bovendien willen zij van de bewindsman horen of hij dergelijke uitspraken heeft gedaan in de weten schap, dat hij benoemd zou worden tot vice-vooreitter van de Raad van State en daarom niet verantwoorde lijk zal zijn voor een eventueel plaat- singsbesluit t/ocboeMüe AAV SÓOA een klein gedeelte van de meer dan drie miljoen vervullingseenheden die dagelijks vanuit dit deel van de rand stad worden geloosd. Een vervui- lingseenheid is de gemiddelde hoe veelheid afval die ieder mens dage lijks door de gootsteen en het toilet spoelt. De totale vervuiling van het Nederlandse water met organisch af breekbaar materiaal door burgers en industrie bedraagt meer dan dertig miljoen eenheden Eind vorig jaar werd eindelijk een compromis bereikt over de plaats en de omvang van de installaties. Mr. A P. van den Berge, dijkgraaf van het hoogheemraadschap Delfland: „Er zal een zuiveringsinstallatie bij Vlaar dingen worden gebouwd met een ca paciteit van 315.000 vervuilingseen heden. bij Kralingse Veer komt een installatie met. een capaciteit van 300.000, terwijl in de Maashaven en de Dokhaven twee ondergrondse in stallaties komen waarvan echter de capaciteit nog niet vaststaat. Met de bouw van de installatie bij Vlaardin gen. die de Groote Lucht gaat heten. ls reeds een begin gemaakt. In sep tember zal minister Tuijnman (ver keer en waterstaat) de eerste paai slaan en in augustus 1982 is de instal latie gereed." Nog maar de helft Het ligt voor de hand dat de bouw van de andere drie installaties pas in de jaren daarna zal plaatsvinden. Dan zal nog maar de helft van de vervuiling zijn aangepakt: de andere helft van het te zuiveren afvalwater verdwijnt bij Scheveningen in zee Dat water uit dertien gemeenten pas seert momenteel de zuiveringsinstal latie Houtrust in Den Haag, waarna het via een persleiding in zee wordt geloosd. Die zuivering is echter vol strekt onvoldoende. Door bezinking wordt slechts het slib van het water gescheiden. Dat slib wordt tien kilo meter buiten de kust in de Noordzee gepompt; het nog steeds verontrei nigde water komt twee kilometer bui ten Scheveningen in zee. Het gevolg is dat van Scheveningen tot Noord- wijk het kustwater sterk vervuild Ls. De bouw van een nieuwe installatie bij Houtrust, die aan de ongewenste situatie een eind moet maken, zal nog een aantal jaren op zich laten wach ten. Al ruim tweeëneenhalf jaar on derhandelt Delfland met de gemeen te Den Haag over de overname van de installatie, maar beide partijen kun nen het niet eens worden over de financiële vergoeding. Bovendien worstelt Houtrust met een gebrek aan ruimte. Mr Van den Berge: „Houtrust telt slechts drie hectare en er moet een installatie komen met een capaciteit van anderhalf miljoen vervuilingseenheden. Ter vergelij king: de Groote Lucht in Vlaardin gen, waarvan de capaciteit vijf keer zo klein is. beslaat een oppervlakte van veertien hectare. Ondanks de vastgelopen onderhandelingen over de overname gaat de voorbereiding echter normaal door. Gekozen is voor een methode waarbij zuivere zuurstof wordt gebruikt en waarbij, binnen de grenzen van het huidige terrein, het afvalwater tot 98 procent kan worden gezuiverd." Met de ombouw van Houtrust zal voor de tweede keer in twintig jaar een groot project ter hand zijn geqo- men. Mr Van den Berge: „In de jaren zestig was de aanleg van de perslei ding in zee een omvangrijk werk waar grote investeringen voor zijn gedaan Toen de leiding in 1967 in gebruik werd genomen, was iedereen blij. Een paar jaar later echter was de leiding onaanvaardbaar en technisch een verouderde en achterhaalde oplos sing. De politieke inzichten wijzigen zich snel en dat betekent dat ook het beleid verspringt. Je kunt wel van dc ene dag op de andere van inzicht veranderen, maar in dat tijdsbestek geen zuiveringsinstallatie bouwen. RIJSWIJK, Zuid-Holland (ANP) Er zijn in 1979 minder aanvragen inge diend voor het eerste rij-examen dan in 1978, maar dat wil niet zeggen dat de belangstelling voor het examen zou zijn afgenomen: de teruggang is een gevolg van het slechte weer aan het begin van het jaar. Dit schrijft het Centraal Bureau Rijvaardigheidsbe wijzen in Rijswijk in zijn verslag over 1979, waarin staat dat in 1979 er 326.920 aanvragen zijn geweest: onge veer duizend minder dan in 1978. Hel aantal geslaagde kandidaten per honderd examens is in 1979 opnieuw gestegea Voor het praktisch gedeelte van hei examen voor personenauto's slaagde in 1979 37,8 procent, dat percentage kwam in 1978 op 37.2 uit. Van de mannelijke kandidaten haalde 44 procent voldoende voor dit praktisch gedeelte, dat percentage steeg bij de vrouwen tot 33.1. Opvallend is dat in de jongste leeftijdscategorie (acht- tienjarigen), zowel mannen als vrou wen hoog „scoren" In 1979 haalde gemiddeld 44.4 procent van alle kan didaten in deze leeftijdsgroep vol doende voor het praktisch gedeelte van dit examen. Evenals in voorgaande jaren namen de vrouwen meer dan de helft van het totaal aantal examens (871.158) voor hun rekening: 450.377. of 51,7 procent Dat geldt niet voor de leeftijdscate gorie van achttien- en negentienjari gen, maar vanaf twintigjarige leeftijd komen steeds meer aanmeldingen van vrouwelijke kandidaten binnen „Het lijkt ongelooflijk, maar de bliksemstraal die we zien gaat van beneden naar boven! Ervóór heeft er wel een voorontlading plaatsgehad vanuit de wolken naar de aarde, maar deze is voor het oog nauwelijks zichtbaar. Men zou dus kunnen zeggen, dat de bliksem naar beneden én naar boven gaat dat de bliksem bo ven begint en weer boven op houdt Bij zeer hoge wolkento rens komt echter ook het tegen gestelde voor." Deze uiterst verhelderende uit eenzetting behoort tot „alles wat u over bliksem weten wilt", want onder die vlag stuurde Winter- thur verzekeringen gisteren een boekje de wereld in van haar ad junct-directeur ir. H. Aaftrink. De auteur liet de kans liggen om de zaak helemóél duidelijk te maken, door er nog aan te herin neren dat, als de stroom van be neden naar boven gaat, de elek tronen juist van boven naar be neden gaat. Het tegengestelde hiervan komt. gegarandeerd niet voor. Het boekje heet „Leven met blik sem" en biedt naast algemene informatie een overzicht van zin nige maatregelen en voorzorgen waarmee men die titel in ver schillende situaties waar kan blijven maken. Van onweer thuis tot onweer op het voetbalveld en onweer in polyester of houten zeilboten met ingelamineerde ballast („Hierbij is de zogenaam se „lijntje-overboord" methode het eenvoudigste.") Onweer op de golfcourse is niet vergeten. Deze praktische raadgevingen op detailgebieden stelt de uitgeven de firma losbladig en gratis ter beschikking van belangstellen den (telefoon 020-5411754). Wie alles over bliksem wil weten, kan zich het hele rijk geïllustreerde boekje laten toesturen door 13.50 gulden over te maken op giro 28462 van Winterthur te Amster dam. Inclusief het recept voor „hete bliksem" en de 28 litera tuurverwijzingen. „De schrijver ontziet niets en nie mand en vooral ook zichzelf niet". Als zo'n zinnetje op de ach terkant van een boek staat, moet u achterdochtig worden. En als de uitgave de titel ..Hallo, hal lodraagt, direct weer in de kast zetten Niet meer aanraken. Is besmettelijk Ene Hans Bastogne (wat een mooie naam voor zo'n boekje) 'Blikseminslag in Lugano (Zwitserland)' is een van de illu straties uit het boekje 'Leven met bliksem'. speelt een rol in het dagelijks gebeuren op het Binnenhof, staat er op de achterkant. In werkelijk heid gaat het om Hans L. van Mierlo, voorlichter van de Twee- deAKamer, die „op volkomen on politieke en ondiplomatieke wij ze over allerlei zaken die hem merkwaardig of ongewenst voor komen" schrijft. Dat hij niet in de gaten heeft wat voor onzinnig geleuter er nu in boekvorm is verschenen, komt ons weer merk waardig en ongewenst voor Wie een boek begint met het zin netje „Ik heb wat afgelachen tel kens als mijn vriendje Robbie „pies" en „poep" riep." schrijft met recht „verrassende satyres Met een beetje geluk schrijf ik een hele bundel vol, aldus de pro ducent van de verhaaltjes, die met elkaar wedijveren in voor spelbaarheid, vooringenomen heid en flauwiteit. Het is jammer dat de laatste woorden in het boekje „In naam der koningin, hou op" zijn. Want als degene die dat geschreven heeft, daarmee begonnen was. hadden wij nu geen „Hallo, hallo gehad. En waren we gespaard gebleven voor discussie tussen de schrijver en zijn schrijfmachine. Dat deze ver zameling satyres is uitgegeven door uitgeverij Hecht en voor 13.85 moet aanschaffen, heeft u van ons niet gehoord. Zou ieder een op het Binnenhof zich nu dagelijks met dit soort zaken be zighouden? Zo'n 28 miljoen gulden per jaar steekt het ministerie van CRM in de als paddestoelen uit de grond rijzende kindercentra, maar zelfs die forse subsidie laat nog heel wat kindertjes (en hun ouders) in de kou staan. De Werkgemeen schap kindercentra in Nederland, die haar tienjarig bestaan viert, vindt ten minste dat er een enorm gebrek aan goede kinder opvang bestaat, en dat de over heid nog dieper in de buidel zou moeten tasten om kinderen on derdak te brengen De WKN beklaagt zich over het tekort aan financiële middelen in een themanummer van het blad „De kleine wereld", dat de vie ring van het tweede lustrum luis ter bijzet. In dat nummer („Een overzicht van tien jaar: kinder centra en gezin") wordt een lans gebroken voor kinderdagverblij ven, peuterspeelzalen en buiten schoolse opvang. Een goede op vang buitenshuis, zo mag na le zing worden geconcludeerd, komt de ontwikkeling van zowel moeder als kind ten goede. De belangstelling voor dit nieuwe type onderkomen is de laatste jaren sterk gestegen. Bij de op richting van de WKN in 1970 tel de Nederland 450 kindercentra. Dat aantal is nu opgelopen tot 3000. De wachtlijsten worden ie der jaar langer. Vooral in de grote steden, en met name Amster- dam, bestaat volgens de WKN een schrijnend gebrek aan goede opvang. Overigens zal de nood in Amster dam waarschijnlijk wat minder groot worden, nu het college van bestuur van de Vrije Universiteit en de directie van het VU-zieken- huis opdracht hebben gegeven verder te werken aan plannen voor een kindercrèche. De crè che. bedoeld voor kinderen van zes weken tot vier jaar, zou vol gend jaar in gebruik kunnen wor den genomen. Alleen de financie ring, en in samenhang daarmee de huisvesting vormen nog een probleem. Er wordt driftig ge zocht naar subsidiegevers Henry Marshall moesten ze op sluiten. Deze heer uit San Anto nio in Texas jut zijn zoontje van drie op het record „opdrukken" te verbeteren waarmee pa-zelf in het recordboek van Guinness staat „Ik wil hem in Guinness hebben" zegt pa, die in vijf uur tijd 9000 „push-ups" heeft ver richt. Kleine Henry reikte in twee uur tot 1000 „push-ups". Als belo ning voor zijn slavenarbeid krijgt Henry junior een klein zwembad ie Schande allemaal, maar zijn ouders van tienjarige turnsters en elfjarige zwemsters niet net zo erg? Burgemeester Straatsma van het Noordbrabantse Berghem heeft de Tour de France al verloren. Nog voordat de karavaan van start is gegaan, is deze wielerfa naat reeds uit de strijd. Zijn mooie plannetje om voor de 5200 inwoners van zijn dorp een Tour toto te organiseren gaat niet door. Het mag niet van de officier van justitie in Den Bosch, omdat het gokspelletje in strijd is met de wet op de kansspelen (artikel 15). De burgemeester had een van zijn ambtenaren opdracht gege ven een toto op te zetten voor de hele bevolking. Alle Berghemers mochten voor 25 gulden in totaal elke dag een voorspelling doen wie de etappe van die dag zou winnen. „Het heeft niks met gok ken te maken, het is een aardig heidje." had hij gezegd. De offi cier van justitie vond het kenne lijk een goklustig aardigheidje Zelfs het plan van de burgemees ter om de toto dan maar gratis te organiseren en uit eigen zak drie prijzen beschikbaar te stellen, ging niet door Ook dat zou in strijd met de wet op de kansspe len zijn. Waarschijnlijk zal de toto nu in besloten kring gehou den worden, onder de gemeente ambtenaren

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1980 | | pagina 5