'opfront scoort goed
>0P OP DE PLAAT
Weekendpuzzel
*jt
s
O
11
1
1
o I
fl
0
s
H
Q
E
cö
fl
0
H
0
K)
N
fl
r\
X
-1.
i\
De (nare)
vork
Zwitsers
goed kwaad
Chaos op het schaakbord
RDAG 1 JUNI 1980
TROUW/KWARTET
21
VARIA
0r Willem-Jan Martin
>s-
e I
popfront levert van-
ag de dag geen slechte
■statie. Moesten wij ons
ken achtereen behelpen
■t anderhalve leuke plaat
zou men bijna hebben
jacht, dat van over-
5 ws idswege met het instel-
van de zomertijd per 1
a ril jongstleden tevens de
tatu iditionele komkommer-
was verordonneerd,
ie week is het afgelopen
de doelpuntloze gellj-
spelen en is het tenmin-
r«4 drie keer raak.
slej iscoord wordt er door
Bham Parker The Ru-
our, Southside Johnny
ie Asbury Jukes en Ry
loder. terwijl daarnaast
debuterend fenomeen
ommy Tutone voldoende
naliteit in huis lijkt te
ebben om zich eerdaags
air een plaats In de basi-
e-^opstelling te spelen.
idal
n
Viüweg het mooiste doelpunt
tc-'.*oor rekening van Graham
de schrale middenvoor
Britse „rythm and blues",
bij zijn oude werkgever, de
maar dappere firma Stiff
lings, zet Parker in de ge-
ite van „The Up Escalator"
SEEZ 23) een elpee neer, die
j| gemiddeld toch al zeer hoge
reau van zijn (Parkers) muzika-
ictiviteiten nog lijkt te overtref-
I, Met de als steeds uitermate
ndige assistentie van de vier
in sterke Rumour en de „pianis
te" steun van veteraan Nicky
ipkins gaat men in een fiks tem-
van start om pas gas terug te
nen als met „The Beating of
other Heart" het einde van de
it is bereikt.
at,
A, Rebben er dan een dik half uur
sverende. zeer doorleefd uitge-
Hde, nog meer dan anders „roc
Graham Parker mooiste doelpunt
kende" „rythm and blues" opzit
ten, waaraan voor het eerst de
blazers ontbreken. Het maakt de
muziek er, zoals duidelijk zal zijn,
niet slechter op, eerder meer door
zichtig. De accenten worden nu
aangebracht door lead-gitarist
Brinsley Schwarz en eerder ge
noemde Nicky Hopkins en deze
heren kwijten zich binnen het
door Parker uitgestippelde tac
tisch concept (Graham schreef
wederom alle stukken) zo uitste
kend van hun taak, dat over de
hele linie een bijzonder spranke
lend geluidsbeeld kan worden ge
noteerd.
Vooral Hopkins speelt hier een
wereldpartij, hierbij met bekeken
en zorgvuldig gedoseerde loopjes
elk nummer nog iets meer kwali
teit meegevend dan deze van zich
zelf reeds bezaten. Dit gevoegd bij
het pittige tempo en de als altijd
verzengende voordracht van Gra
ham Parker zelf en de conclusie is
onontkoombaar: „The Up Escala
tor" dient onverwijld te worden
opgenomen in het muziekonder-
richt aan lagere en middelbare
scholieren.
Rustiger
In een vergelijkbaar Idioom, zij
het van de Amerikaanse kant be
keken en voor de gelegenheid ook
een stuk rustiger, opereren
(Southside) Johnny Lyon en de
acht man tellende Asbury Jukes.
„Love Is A Sacrifice" (Mercury
Stereo 9111 081) is een tweede el
pee voor de nieuwe baas Mercury
en het derde resultaat van een
aanpak, waarbij huisschrijver
„Miami" Steve Van Zandt werd
ingeruild voor een koersen op ei
gen kracht in casu de compositori
sche talenten van gitarist Billy
Rush en Southside Johnny zelf
Anders dan op de directe voorgan
ger, „The Jukes", pakt de koers
wijziging hier weer eens goed uit.
Rush heeft een aantal sterke stuk
ken in huis (die overigens wat on
gelijk over de elpee zijn verdeeld)
en bij de uitvoering is veel moeite
gedaan om elkaar niet voor de
voeten te lopen (welk gevaar niet
gering is, wanneer in zo'n groot
gezelschap ieder toch een beetje
aan zijn trekken moet komen).
Wederom is een goed evenwicht
gevonden tussen de beheerst ope
rerende blazerssectie en de nu en
dan splijtende „passes" van ge
noemde gitarist Billy Rush. Met
dit geluid moet deze band zich een
ruimere aanhang kunnen verwer
ven, al zal men er daarbij goed aan
doen het tempo van zijn „ballads"
iets op te vijzelen. Want zo hier en
daar gaat het allemaal wel héél
traag.
Derde treffer:
De derde treffer wordt In het net
gelepeld door Ry Cooder, zulks via
de aanmaak van een hoeveelheid
muziek bij de film „The Long Ri
ders". welke handelt over de firma
James Younger, een verzameling
bandieten die een dikke eeuw ge
leden het Amerikaanse midden
westen onveilig maakte. Nu heb ik
het meestal niet zo erg op „sound
tracks" (want dóórover gaat het
hier, dat had u natuurlijk al begre
pen), dit vanwege het feit dat dit
soort produkties in de regel nau
welijks als zelfstandig werkstuk
doch slechts in combinatie met
(het zien van) de betreffende film
kan functioneren en ook alleen
dan eventueel meer of minder ge
nietbaar is. Los van de film blijft
men zitten met een veelal gefrag
menteerd geheel, dat er ook niet
leuker op wordt als men die film
zelf toevallig wél heeft gezien.
Iets van deze bezwaren kleeft ook
aan Cooders „soundtrack" (War
ner Bros. WB 826), die met name
op de tweede plaatzijde waar eni
ge sfeer getekend moet worden en
ook nog eens acteur komt interve
niëren met een praatje over zijn
grootvader een nu en dan nogal
verbrokkelde en onbestemde in
druk achterlaat. Daartussendoor
echter bevat de plaat voldoende
stukken die op eigen benen kun
nen staan, weer zeer „archiva-
risch" aandoende nummers die
Cooder ook op „zijn eigen" elpees
had kunnen zetten (hetgeen deels
ook is gebeurd: hoewel iets au
thentieker uitgevoerd, vindt men
„Rally Round The Flag" ook te
rug op „Boomer's Story", Cooders
derde langspeler).
Normaal:
Tenminste de gehele eerste plaat
kant en een deel van de tweede
laat zich zo beluisteren als een
„normale" elpee. Misschien niet
Cooders beste, zeker ook omdat
hij nogal eens gebruik maakt van
eerder gedane ontdekkingen en
men aldus hier en daar op beken
de Cooderriedels stuit. Maar even
min zijn slechtste en juist een re
delijke staalkaart van 's mans
kennis en kunde op het uitgebrei
de gebied van de Amerikaanse
volksmuziek.
Daarmee blijft nog maar een mini
male ruimte over voor aandacht
voor de in de aanhef genoemde
Tommy Tutone, niet één, maar
wel vier Jongeheren, die op een
gelijknamige debuutelpee (CBS
84338) blijk geven van een gevoel
voor pittige, scherp gesneden pop
muziek. Gaat u zelf even luisteren.
Dan vermelden wij intussen nog
de komst van Gruppo Sportivo
(„Copy Copy"), Andy Fairweather
Low („Megashebang"), Chaka
Khan („Naughty"), Helen Schnei
der („Crazy Lady"), Jimmy Cliff
(„I'm The Living"). John Stewart
(„Dream Babies Go Hollywood"),
Benny Mardones („Never Run Ne
ver Hide"), Johnny Winter („John
ny Winter Story") en A1 di Meola
(„Splendide Hotel").
Horizontaal. 1. bijna loodrecht, 5. lan
ge nekharen van dieren, 9 huisgoden,
13. aardig, 15. wijnsoort, 16. ongel, 17.
waterstand. 19. grappenmaker, 21.
honingdrank, 22. muzieknoot, 23.
zwemvogel, 25. muziekinstrument,
28. stok, 29. werktuig, 31. gevangenis,
32. een weinig, 33. roofvogel, 34. in
wendig orgaan, 36. wijnglas, 38. part,
40. uniek, 42. snljwerktuig, 43. vogel-
verblijf, 45. rund, 47. voedsel, 49.
schoorsteenzwart, 50. muzieknoot, 51.
wending, 52. handel, 53. aanloop, 54.
voegwoord, 55. opgeld. 57. bijbels fi
guur. 59. muzieknoot, 60. boe re rij, 61.
meisjesnaam. 63. Spaanse rode wijn.
65. Turkse tarwe, 66. vermoeid, 68.
tweetal, 70. tijding, 71. watering, 72.
tijdperk, 74. achten, 76. meisjesnaam,
77. vermaan, 80. een zekere, 81. mu
zieknoot, 82. eetlust, 83. welgevormd,
85. als volgt (afk.), 86. waterbekken,
87 bar, 89. sierplant, 91. prik, 92. in
ham, 93. plaats in N.Br.
Verticaal. 1. ruitvormige mineralen, 2.
oude lengtemaat, 3. boom, 4. gril, 6.
spil, 7. Romeins keizer, 8. maanstand,
9. bergplaats, 10. Engels bier, 11. rode
kruis (afk.), 12. koord, 14. uitgebraden
stukje vet, 16. kraam, 18. voornemen,
20. lipharen, 21. insekt, 22. mikpunt,
24. gewricht, 26. menigte, 27. water
plant, 28. oevergewas. 30. geslacht, 33.
sterrenbeeld, 35. tocht, 37. zangwijs,
38. rivier in Engeland. 39. soort ha
mer, 41. begaafdheid, 43. vlijtig, 44.
viskorf, 46. vreemde munt, 48. nieuw,
49. meisjesnaam, 50. tussenzetsel, 56.
verstandig (Barg 58. vordering, 60.
meisjesnaam, 61. lof, 62. plaats aan de
Rode Zee, 64. zwakke, 65. kaasworm,
66. kenteken, 67. Jongensnaam, 69.
rivier in Siberië, 70. zeden, 71. ladder,
73. meisjesnaam, 75 mist, 77. gierig
aard, 78. rivier in Zwitserland, 79.
hoffeest, 82. internationale trein, 84.
nachtgewaad, 86 familielid, 87 bij
woord, 88. pers. voomaamw. 90. editie
(afk.).
Oplossing vorige puzzel
Horizontaal. 1. kant, 5. pols, 9. roman,
14. aroom, 16 maté, 18. tele, 19. verlet,
21. keen, 22. TEE, 23. es, 24. keep, 26.
en. 27. meer, 29. teren, 31. kier, 32.
kam. 34. neg, 35. eren. 37. kegel. 39.
monter, 41. te, 42. ara, 43. aai, 45. Est,
46. Pan, 47. as, 48. ergens, 50. agent,
52. aria, 53. ets, 55. ark, 56, aloë, 57.
speer. 60. bars, 61. de, 62. lier, 64. ka,
65. are, 66. mare, 68. nietig, 70. Adda,
72. mier, 74. Seine, 75. leest, 76. emoe,
77. knal.
Verticaal. 1. kavel, 2. Ares, 3. nor, 4.
tolk, 6. om, 7. lak, 8. steen. 10. Ot, 11.
meteen, 12. aleer, 13. Neer, 15. meet.
17. een, 20. teen, 25. premie, 27. mier,
28. naga, 30. ego, 31. Kreta, 32. kers,
33. me, 35. ets, 36. tent. 37. kaal, 38.
larie, 40. nestel, 41. tank, 44. aga, 46.
perk, 48. Eros, 49. nep, 51. ga, 52.
airede, 54. sein, 56. aarde, 57 serie, 58.
reis, 59. nagel, 60. baal, 61. dam, 63
reek, 64. kina, 67. Eem, 69, tin, 71. as,
73. r.o.
Oplossing t/m wo. a s. per briefkaart
zenden aan: Dagblad Trouw/Kwar
tet, Postbus 859, Amsterdam. Links
boven vermelden: Weekendpuzzel.
Prijswinnaars:
De boekenbonnen gaan naar C. C.
van den Bos, Pr. Jullanastraat 38.
Noord wijk; mevrouw P. Frederiks-
Strijker, Het Vledder 7, Meppel; me
vrouw G. Bennink-Drenth, Lijster
straat 34, Dedemsvaart.
o K
V 1
co 1
X
O
c
•8
In deze rubriek worden studies en
problemen over het algemeen nog
al stiefmoederlijk bedeeld en
daarom deze keer een kleine ver
handeling over de vork. Bij een
vork valt een stuk tegelijkertijd
twee of meer vijandelijke stukken
aan. Studiecomponisten en pro-
blemisten spreken daarom van
dominantie Een vork doet ons in
de eerste plaats denken aan het
paard, dat met zijn eigenaardige
geometrische gang stukken kan
bedreigen die onregelmatig ver
van elkaar staan, maar in feite
kunnen ook dames en lopers vork
jes geven. De Engelsen spreken
zelfs van een vork in de situatie,
waarin zwart bijvoorbeeld een ko
ning op e5 en een dame op e8
heeft, terwijl wit Telt kan spelen.
Een beroemd geval van een dame
vorkje is het mat in drie van de
Amerikaan W. A. Shinkman, dat
een kleine opwinding onder pro-
blemisten veroorzaakte toen het
in 1885 in de Detroit Free Press
werd gepubliceerd.
Diagram I
Als wit met zijn dame de twee
torens tegelijkertijd kan aanval
len, kan hij mat langs de a-lljn of
de achtste rij geven. Merkwaardig
genoeg moet hij, om dat te berei
ken, eerst zwart met een tempozet
in dwang brengen. De sleutelzet is
daarom 1. Kh2-hl!Wat zwart nu
ook met zijn toren speelt, steeds
kan wit met zijn dame (op een
steeds ander veld) een van die
torens aanvallen. Het vervolg van
de oplossing wordt zichtbaar in
het volgende complex:
a) 1 Ta6 2. De2! en mat op de
volgende zet.
b) 1Ta5 2. De4
cl.... Ta2x 2. Df7
d) 1. Td8 of Tg8 2. Dd5
e) 1Tf8 2. Df5
f) 1Th8 2. Db3
g) 1. h4 2. Dh5 en steeds geldt:
wat zwart ook doet op de tweede
zet. het is een onpareerbaar mat»
Zeer beroemd, zeker in de Sowjet-
Unie, is ook de studie van de ge
broeders Platow. Je kunt geen
Russisch schaaktijdschrift op
slaan, of het staat er weer in, met
de toevoeging dat kameraad Le
nin het zo mooi had gevonden dat
hij bij het aanschouwen van de
studie bijkans flauw was gevallen.
Gezegd moet worden dat Lenin
kennelijk een zeer goede smaak
had, want de vondst van de ge
broeders Platow is inderdaad een
indrukwekkend bouwwerk.
Diagram II
De oplossing: 1. Le7-f6 d5-d4
(Lijkt goed voor remise, want na:
2. Pf3 alD 3. Ld4xt Dd4x 4. Pd4x
Kd4x 5. Kf4 Kd5 6. Kf5 gaat zwart
weliswaar h7 verliezen, maar met
de zwarte koning op f7 is het als
nog remise.
Wit heeft echter nog
een mogelijkheid.) 2. Pgl-12 a2-
alD 3. Pe2-cl (Een schitterende
vondst. 3. Ld4xf leidt tot reeds
boven gegeven variant, terwijl 3.
Del x wordt gevolgd door 4.
Lg5t met winst. Zwart moet nu in
ieder geval iets doen tegen het
dreigende mat op g5. Dat gaat
maar op één manier.) 3.Dal-a5
(Met 3. h6 kon het veld g5 ook
bestreken worden, maar dat hielp
niet veel wegens 4. Lf4) 4. Lf6x
d4
Zie hier, de dominantie van
het paard. Wat zwart ook doet, er
volgt een vorkje met dameverlies.
Tenslotte een studie van A. S.
GoerwitsJ, waarin de overheersing
van het paard bijna absolute vor
men aanneemt. De studie dateert
uit 1936 en de opdracht is: wit
maakt remise.
Diagram III
Met een toren achter lijken de
perspectieven voor wit gering,
maar er is een uitweg. 1. e6-e7t
Pe8 xe7 (Op 1Kc7 volgt 2. Pf6
Te7x 3. Pd5+ - het eerste belang
rijke vorkje.) 2. Pg8xe7 Pf3-h2+!
(Na 2.Pe5t 3. Kf5 Te7 x 4. a7 is
het snel remise.) 3. Kg4-g3 (Nu
faalt 3. Kh3 op 3Th8t 4. Kg2
Ke7x 5. a7 Pg4) 3Ph2-flt 4.
Kg3-g2 (Vooral niet. 4. Kf2 Tf8t) 4.
Pfl-e3+ 5. Kg2-f3 Te8xe7
(Eindelijk heeft zwart Pe7 kunnen
nemen terwijl zijn eigen paard ge
dekt staat, maar nu volgt een ver
bluffende variant van de positio
nele remise.) 6. a6-a7 Te7 x a7
(Wits vorige zet lijkt een vergis
sing, omdat op 7. Ke3x Ta3 met
stukwinst volgt.) 7. Pb3-d4
Zwart heeft een toren meer, maar
het is remise, vanwege een „eeu
wig achtervolgend vorkje". Na 7.
Ta3 8. Pb5 Tb3 9. Pd4 Tc3 10.
Pb5 Tc5 11. Pd4! en zwart kan niet
tegelijkertijd vorkjes op e6 of c6
ontlopen en Pe3 dekken. Een ui
terst ingenieuze studie.
Vandaag tijd om eens wat dieper
in te gaan op twee partijen van
mijzelf uit het Westeuropese zone-
toernooi in Arta-Terme. Dat toer
nooi is voor mij bijzonder teleur
stellend afgelopen, maar alles
heeft zijn goede en minder goede
kanten, zodat je de teleurstelling
snel genoeg weer meester bent en
je partijen nog eens geamuseerd
kunt bekijken. Allereerst aan
dacht voor mijn partijtje tegen
Cazemier. Daarbij moet men in
gedachten houden, dat mijn te
genstander zich eerst door Van
der Wal had laten beschwindelen.
daarna door Clerc in een mara
thoneindspel de remise had ge
mist en toen de volgende dag tot
overmaat van ramp door een sim
pele drie om drie naar dam van
Jansen had verloren. Conclusie:
Cazemier moet risico's nemen wil
hij nog kans hebben op een retour
tje Mali en dat is voor mij natuur
lijk ideaal.
Wit: Cazemier
Zwart: Drost
I. 32-28 17-22 2. 28x17 11x22 3. 34-
29 Een ongebruikelijke voortzet
ting, maar we zullen toch weer in
vertrouwde banen (voor mij dan!)
terecht komen. 3. 6-11 4. 40-34
12-17 5. 45-40 8-12 6. 37-32 19-23 7.
41-37 14-19 8. 46-41 10-14 9. 32-28
23x32 10. 37x28 16-21. Doordat de
Zwitser erg veel bedenktijd ge
bruikte, rees bij mij het vermoe
den, dat hij met de theorie aan
gaande deze opening niet op de.
hoogte is en dat zal ook wel duide
lijk worden.
II. 41-37 5-10 12. 38-32 11-16 13. 43-
38 3-8. Na 13. ...21-26 14. 29-23
18x29 15 34x23 ontstaat een stel
ling die ik voor de WK in Arco aan
een grondig onderzoek had onder
worpen. terwijl nu een stelling op
het bord is gekomen die als de
normaalstelling van deze opening
kan worden beschouwd. Gebrui
kelijk zijn nu 14. 31-26, 28-23 of 49-
43. De zet die Cazemier kiest (na
lang nadenken), bevestigt mijn
vermoeden, want die is zonder
meer slecht.
14. 48-43? 21-26
15. 29-23? Nu, met 48-43 gespeeld,
is deze opstoot dodelijk, maar dan
wel voor wit zelf, want het open
veld 48 is het mikpunt van allerlei
combinatieve mogelijkheden.
15. 18x29 16. 34x23 20-24 17. 40-
34 13-18. Zwart laat zich bewust in
op de offervariant, gezien het
waarschijnlijk snelle einde van de
partij. Ook 15-20 zou hier onge
twijfeld de volle winst opleveren.
18. 34-30 (wel gedwongen). 18x29
19. 30-25 8-13 20. 50-45. Na 44-40
zou 15-20 gevolgd zijn in verband
met beschikbare tempi, wanneer
de stand uitgespeeld zou worden
20. 7-11. Sterk in verband met
de finesse die straks duidelijk zal
worden.
21. 44-40 om nu op 15-20 met 40-
34x34 voort te zetten waarna
zwart positioneel in grote proble
men komt. Cazemier heeft zijn
zaakjes ogenschijnlijk redelijk
voor elkaar
21. 12-18!! Mijn tegenstander
begon hier aanvankelijk te glimla
chen, omdat hij dacht dat ik het
hopeloze van de stelling inzag.
Maar al snel bleek ook hem, dat na
22. 28-23 19x28 23. 32x21 16x27 de
meerslagdreiging 27-32, 37x6
26x48 niet meer te pareren is. Juist
door deze gemene finesse is het
witte tegenspel wel tot mislukken
gedoemd.
22. 39-34 18-23. Dreigt nu met 22-
27, zodat wit wel gedwongen
wordt tot de zelfmoordcombinatie
uit de partij want ook 31-27x27
kan niet door 34-30 met dam op 48.
23. 25-20 14x25 24. 32-27 23x21 25.
34x5 22-27 26. 31x22 17x48 27. 38-33
1-6 28. 33-29 24x33 29. 40-34 48x30
30. 35x24 9-14 31. 5x8 2x13 en met
zijn vlag op vallen capituleerde de
witspeler
Nu nog mijn uiterst vermakelijk
partijtje tegen de andere Helveet
Jean Tschudin. Overigens was
deze charmante verschijning na
het incident in het duel Cazemier-
Van der Wal zo geschokt door het
fanatieke optreden van onze
landgenoot, dat hij hem geen
hand meer heeft willen geven en
de spelers soms zat te vermaken
met imitaties van Van der Wal, die
hij dan vergeleek met een aapje.
Of dat nu allemaal wel zo leuk
was. wil ik in het midden laten,
maar ik weet wel dat de Zwitserse
dambond een officieel protest zal
indienen bij de FMJD aangaande
dit incident en zelfs van plan is als
lid van deze organisatie te bedan
ken, wanneer hun geen recht
wordt gedaan. In zijn partij tegen
Cazemier deed Van der Wal twee
zetten achter elkaar en de arme
Zwitser was hierdoor zo verbouwe
reerd, dat hij niet eens protesteer
de maar sloeg en verloor. De Belgi
sche hoofdarbiter Raymond Pi-
card stond er bij en keek er naar,
maar zei achteraf dat hij niets
mocht doen in zo'n geval en dat
zal ook wel juist zijn. In hoeverre
de Zwitsers dus recht hebben op
genoegdoening, weet ik niet, en ik
ben ook blij dat ik niet in dit soort
geschillen recht hoef te spreken,
want goed doe Je het toch nooit.
Wit: Drost
Zwart: Tschudin
1. 35-30 17-22 2. 30-25 20-24?. Men
ziet. dat ik niet te veel gezegd heb,
toen ik doelde op een komisch
partijtje. Waarschijnlijk staat
zwart hier analytisch al verloren.
3. 34-29 11-17 4. 29x20 15x24 5. 31-
26. Aangezien de combinatie
Tschudins zwakke plek is, kun je
geen betere opening op het bord
krijgen. Zo mogen 6-11, 19-23 en
18-23 niet wegens lichte combina
ties.
5. 10-15 6. 37-31 4-10 7. 41-37 18-
23 'dit mag nu pas). 8. 33-29 23x34
9. 40x20 15x24 10. 38-33 10-15 11.
42-38 (gespeeld om 19-23 uit te
lokken). 19-23 12. 47-42. Nu kan
zwart de drie om drie met 24-29 23-
28 en 14-20 nemen om daarna in
een hekstelling te belanden.
12. ...13-19 13. 32-27 (op 12-18
dam door 26-21 en 37-32 enz.) 23-29
14. 27x18 12x23 15. 45-40 8-13 16.
46-41 7-12 17. 39-34 1-7 18. 44-39.
Zwart heeft nu nog maar één
speelbare zet, want alle andere
zetten zijn door kleine combina
ties verhinderd. In de partij volg
de (2-8 is gedw.) 187-11 19. 34-
30 24x44 20. 33x24 19x30 21. 25x34
44x33 22. 38x7 en zwart gaf zich na
nog wat nutteloze zetten gewon
nen. Natuurlijk geen prestatie
waar ik trots op ben, maar wel
typerend voor het in Arta ver
speelde toernooi.
NIET PIEKEREN MAAR PUZZELEN
Oplossing opgave 641 ladderwedstrijd
Na de z werden de volgende
plaatsnamen zichtbaar:
UGCHELEN (GL)
LANGWEER (FR)
HARMELEN (UT)
ANKEVEEN (NH)
DENEKAMP (OV)
ULICOTEN (NB)
ROCKANJE (ZH)
ENUMATIL (GR)
De stukken waren gesprongen
vanaf de volgende plaatsen:
b8 b2
•3 86
h6 C8
a2 g5
e9 c5
b3 f3
<?6 a4
b2 al
d8 d7
a5 b6
b7 d4
f8 c4
b5 e2
g7 f4
f5 bl
a5 d3
e5 f2
g6 g8
el d5
e+ h7
cZ h3
dZ 88
c3 h+
fl f7
e7 hl
a7 c7
h8 c6
f6 dl
M h5
d6 gl
g6 g3
cljsgi
b c d e f j;
Er waren nog enige verwisselingen
mogelijk, zoals el-e5, d3-d4, e7-h7.
a7-g8, doch de uitkomst gaf dezelf
de plaatsnamen te zien. Dit pro
bleem br8 vele pennen in bewe-
ging.
Hieronder volgt een bloemle
zing van de commentaren:
plaatsgenoot ds G. Hamoen (29):
„Nadat ik alfabetisch alle gebruik
te letters op een rijtje had gezet,
vielen alle plaatsnamen, waarin B.
F, S of Z voorkwamen af. Met de
koning was maar één plaats te
schuiven, daardoor vielen nog een
aantal mogelijkheden weg." A C.
Maan (233) te Leiden: „Mijn eerste
houvast waren de 3 c's, die In de
plaatsnamen voorkomen." Z. J.
Dane-Mulder (IJ2) te Wassenaar:
„Door de plaatsing van de u's en
één letter J vond ik het geheel vrij
gemakkelijk." J. R. H. Mulder
(166) te Den Haag misschien
nog wel familie „Een leerzaam
schaakspel met veel patstellin
gen!" J. J. Kolk (86) te Malden: „Ik
vond dit een Ideale puzzel: simpel
van opgave en groot van mogelijk
heden. meesterlijk van samenstel
ling." O. Hoogendijk (186) te Koog
aan de Zaan: „Op deze manier leer
je ook nog bijzondere plaatsna
men." Mevr. J. Cromwijk-Huis
man (10) te Oudewater: .Jammer,
meer speurwerk op de atlas dan
cijferen!" E. C. Buissant des Amo-
rie (130) te Amstelveen: „Het kost
te mij vrij veel moeite (lees: ple
zier) orde in de chaos te brengen."
A. J. Bax (131) te IJmuiden: „Deze
leuke puzzel is met een telefoon
boek en iets kennis van het
schaakspel vrij snel op te lossen."
Mej. A. Zuldema (182) te 's-Bosch:
„De puzzel was leuk, het Geref.
Jaarboekje een goede hulp." N.
Koning (129) te Hoogeveen: „Er
was één schoonheidsfoutje, name
lijk: de plaats ACHTMAAL kwam
niet voor. Maar voor de rest: pri
ma." J. G. Trommel (80) te Zoeter-
meer: Mijn waardering: een plaats
in NB, die half zoveel letters telt
als hij heet," waarmee de heer
Trommel de gemiddelde waarde
ring dicht benaderde, want die
was 8, 10, verkregen uit: 3 (0.9%). 4
(0,1%), 5 (1,0%) 6 (4.5%), 7 (23,3%), 8
(31,0%), 9 (28,5%), 10 (10,7%). De
top van de ladder daalde tot 245.
Daarboven stonden P. Keiler, Vo
gelwikke 12 te Nieuwegein (le
maal). J Kramp, Van Limburg Sti-
rumlaan 28 te Woerden (11e
maal!). B. van der Meer, Bloemste-
de 379 te Maarssen (21e maal!!). A.
Pruys, Dorpsstraat 88 te Bunscho
ten (4e maal).
CORRECTIE OPGAVE 642:
Hoewel de foutieve omschrijving
van 16H in opgave 642 voor ver
schillende puzzelaars geen belet
sel vormde een goede oplossing in
te zenden, geven wij hier toch de
correctie door: 16H moet zijn
NDPLA.
Het aantal buitenlandse aard
rijkskundige namen is twee.