'FNV-bond moet eisen van
havenarbeiders steunen'
ngeloof over de grote woorden van Lubbers
Jeroep tegen kernprojecten
n grensgebied moet kunnen
Voorzichtigheid met
gebruik van kolen
ttvee
Democratie schuift
problemen voor zich uit
BON
westvoorzitter pleit voor Europese regeling
loeiende handel
caravans van
ciale diensten'
Rotterdams actiecomité in open brief:
Waarschuwing Natuur en Milieu i
Krijgsraad
veroordeelt
leden VVDM
T DE WEEKBLADEN
weekblad
■\a*ct
■SS®?.
üO<
DERDAG 19 JUNI 1980
BINNENLAND
TROUW/KWARTET
m een onzer verslaggevers
!R APEL Er moeten for-
,1e grensoverschrijdende
^gelijkheden komen om be-
,p aan te tekenen tegen
innen op het gebied van
menergie in een naburig
id. Dit dient op Europees
ieau te worden geregeld.
,1c andere milieuzaken die
ITTERDAM (ANP) Er wordt
I het leven" gehandeld in cara-
is, die eigendom zijn van de ge-
entelij ke sociale diensten en in
atselijke woonwagencentra staan,
ie caravans worden vaak tegen de
praak in verkocht. Dit is een lan-
ijk probleem als daar niet op gere
ed wordt kun je „er elke dag wel
vrachtwagen geld heenbrengen",
zei de Rotterdamse officier van
ütie mr. J. Schoonaard gisteren
de behandeling van een dergelijk
ral voor de politierechter. Als het
H om een vrouw met twee kinderen
s gegaan, die haar caravan uit fi-
ncièle nood voor 7.000 gulden (de
avans zijn ruim 30.000 gulden
aid) had verkocht, zou de officier
n onvoorwaardelijke gevangenis
ral van een half jaar hebben geëist,
u volstond hij met een eis van een
iagnd onvoorwaardelijk,
olitierechter mr. W. Frankel hield de
aak van de 25-jarige vrouw voor on
bepaalde tijd aan. Hij wil eerst een
teclaseringsrapport voorhanden
hebben De officier zegde op zijn
'betfae de gemeentelijke sociale
ji Rotterdam om gegevens te
over de precieze omvang van
éftude die op deze wijze wordt
flTERDAM De 47-jarige Am-
idammer J. H., is woensdagmor-
0 niet ver gekomen met een partij
itwaalf ton tin. die hij in de vroege
tiend met vrachtwagen en al uit
1 douaneloods in Rotterdam had
lolen. De man werd met „zijn"
Ing in de buurt van Driebergen
de Rijkspolitie aangehouden,
partij tin had een waarde van
000.
bewoners in aangrenzende
landen raken, moeten formeel
voor inspraak en beroep over
de grenzen heen in aanmer
king komen.
Tot deze stelling kwam mr Ph. J. I. M.
Houben, vooraitter van het gewest
Twente, gisteren op het eerste van
twee symposia die deze week in Ter
Apel (Gr.) en Hulst (Zeeuws-Vlaande-
ren) worden gehouden. Als voorbeeld
noemde hij het Urenco-project in de
Duitse grensplaats Gronau. Beroeps-
schriften van Nederlanders worden
door Duitsland „welwillend" behan
deld. Maar zoiets moet niet een kwes
tie van vriendelijkheid zijn, maar van
formeel Europees recht, aldus de heer
Houben.
Kritiek had mr. Houben op de Neder
landse PTT. In de grensgebieden be
staat vaak de behoefte om eikaars
kranten te lezen. Door de posttarie-
ven komt een jaarabonnement van
een Nederlandse krant op 720 Duitse
marken. Omgekeerd komt een Duitse
krant in Nederland op 230 gulden.
Tussen België en Nederland bestaat
al een afspraak om wederzijds bin
nenlands posttarieven te hanteren.
Een verzoek om dat ook met Duits
land te doen is door de PTT gewei
gerd, vertelde de heer Houben.
Centrale rol
Staatssecretaris mr H. Koning van
binnenlandse zaken constateerde dat
de hogere overheden zich meer gele
gen moeten laten liggen aan de grens
regio's omdat betrekkingen tussen
landen te vaak als een kwestie van
buitenlandse politiek worden gezien,
kreeg de samenwerking waartoe
grensregio's zijn gekomen, meestal
en voldoende aandacht. Om dat te
veranderen wordt in een gisteren ge
presenteerd rapport een centrale rol
toebedacht aan het ministerie van
binnenlandse zaken. Het rapport is
ook in opdracht van dit ministerie
gemaakt. Een van de aanbevelingen
om binnenlandse zaken een sterke
coördinerende functie te laten vervul
len. Dat vloeit voort uit het feit dat
dit departement die functie in feite al
vervult waar het de lagere overheden
betreft. Wat de grensoverschrijdende
samenwerking aangaat zou die coör
dinatie nu ook via binnenlandse za
ken naar de andere departementen
moeten worden uitgebouwd.
Burgemeester J. A. M. Reijen van
Heerlen onderschreef dit volmondig.
Hij vond zelfs dat het rapport op dit
punt niet ver genoeg gaat en nog te
veel wil regelen via diplomatieke ka
nalen van buitenlands verkeer. Dit
soort zaken zou best via rechtstreek
se contacten kunnen. Het werken
met ambassades en consulaten stelt
de betrekking tussen Europese lan
den op hetzelfde niveau als Uruguay.
Mr. Houben van het gewest Twente
had kritiek op de gedachte om coör
dinatie en informatiepunten op pro
vinciaal niveau in te stellen. Dit zou
een nieuw instituut van provincies
worden. Liever zag hij de informatie
meer op het niveau van de burgers in
combinatie met een centraal coördi
natie punt onder beheer van binnen
landse zaken.
De Portugese premier Francisco sa Carneiro bracht gisteren een
kort bezoek aan Nederland. Hij ging ook even aan op het Catshnis,
waar hij werd ontvangen door minister Van der Klaauw van
Buitenlandse Zaken.
Van een onzer verslaggevers
ROTTERDAM Er moet nu
worden opgetreden voor de
inwilliging van de eisen van
de Rotterdamse havenarbei
ders. Op het bestuur van de
Vervoersbonden FNV rust de
zware plicht om de havenar
beiders en de sleepbootbe
manningen hierin te steunen.
Dit schrijft het gezamenlijk actieco
mité van de Rotterdamse havenar
beiders in een open brief aan de ver
voersbonden FNV. De vakbeweging
moet zich niet laten binden door „on
democratische loonwetten", schrijft
het actiecomité, dat verder laat we
ten dat de havenwerkers klaar staan
om voor hun eisen „aan de bak te
gaan". Deze eisen houden in: her
structurering van de lonen, twee pro
cent loonsverhoging, extra toeslag
voor vuil, zwaar en onaangenaam
werk, vervroegde uittreding met zes
tig jaar, herstel van de volledige prijs
compensatie, 25 vakantiedagen en in
voering van de vijf-ploegendienst in
de volcontinu.
De federatieraad van de Vervoers
bonden FNV (het „parlement") heeft
twee weken geleden besloten de loon
wet niet te negeren, maar met de
werkgevers te gaan onderhandelen
over een nieuwe CAO die over de
datum van 1 Januari 1981 heen reikt.
Stemming
Het afsluiten van meerjarige CAO's
noemt het actiecomité van de Rotter
damse haven „levensgevaarlijk".
„Dat komt erop neer dat de arbeiders
met handen en voeten gebonden zijn
aan de CAO en de ondernemers en
regering vrij spel hebben om hun
bezuinigings- en matigingspolitiek
door te zetten." Volgens het actieco
mité willen de havenondernemers
graag een nieuwe CAO afsluiten om
zo hun plannen tot invoering van
semi- en volcontinudiensten verder
gestalte te geven.
In de brief wordt verder gezegd dat er
bewust stemming wordt gekweekt te
gen de havenarbeiders. Daarbij
wordt de naam van de heer O. Zee-
bregts genoemd, de CAO-onderhan-
delaar van de Rotterdamse haven-
werkgevers. Zijn uitspraak dat een
bootwerker 43.000 verdient per jaar
en een kraanmachinist 48.000 per
jaar, slaat nergens op, zegt het actie
comité, want een bootwerker en
kraanmachinist krijgen aanzienlijk
minder in hun loonzakje.
Het actiecomité merkt tenslotte op
dat de bond geen basis heeft om met
de werkgevers te gaan onderhande
len omdat een groot deel van de leden
daar niet achter staat en vast wil
houden aan het eigen eisenpakket.
De bedrijfsgroep havens dat is de
schakel tussen de vervoersbonden en
de leden in de havens heeft zich
indertijd achter de eisen van de ha
venwerkers gesteld, maar daarbij wel
gezegd dat een ander besluit van de
federatieraad zou worden gerespec
teerd.
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG Het groot
scheeps gebruik van steen
kool met de huidige technie
ken heeft ernstige gevolgen
voor natuur, milieu en land
schap.
Nederland dient daarom terughou
dend te zijn met de inzet van deze
fossiele brandstof, zolang niet duide
lijk is hoe de verontreiniging ten ge
volge van het kolengebruik kan wor
den teruggedrongen tot een aan
vaardbaar niveau.
De stichting Natuur en Milieu, die dit
schrijft in een gisteren aan de Tweede
Kamer aangeboden commentaar op
de Kolennota, wijst het door de rege
ring voorziene gebruik van minimaal
vijfentwintig miljoen ton steenkool
in het Jaar tweeduizend van de hand.
Natuur en Milieu beschouwt steen
kool als een van de tussentijdse op
lossingen tot het moment waarop an
dere energiebronnen dan fossiele
brandstoffen op grote schaal beschik
baar zijn.
In een toelichting op het commentaar
zei dr. W. Turkenburg gisteren dat
steenkool slechts één facet is van het
energiebeleid en dat er naast steen
kool ook andere mogelijkheden zijn.
Hij zei echter te vrezen dat in de
regeringsnota's over de toekomstige
energievoorziening (waarvan er twee
zijn verschenen; de derde, over elek
triciteitsvoorziening, moet nog wor
den uitgebracht) te weinig aandacht
zal worden besteed aan die andere
mogelijkheden.
Zonne-energie
Tot die andere mogelijkheden beho
ren onder meer een verhoogde in
spanning ten gunste van zonne- en
windenergie.
.Het grootste bezwaar van het ver
branden van steenkool op grote
schaal is de daaruit voortvloeiende
luchtverontreiniging. Met name de
uitworp van kooldioxide ziet Natuur
en Milieu als een ernstig probleem.
Het gehalte kooldioxide in de atmos
feer wordt jaarlijks groter en kan
lelden tot een klimaatsverandering
op aarde. Hierbij zal de temperatuur
stijgen en kunnen de poolkappen
smelten. Een extra complicatie is dat
de bossen, die de kooldioxide kunnen
vastleggen, op grote schaal wordt ge
kapt. Ook het bij de verbranding vrij
komende zwaveldioxide levert grote
bezwaren op, zoals de toenemende
verzuring an de regen. Voorts komt
bij verbranding van steenkool vliegas
vrij, waarin zware metalen als arseen,
cadmium, lood en uranium zitten.
Van een onzer verslaggevers
ARNHEM/UTRECHT De krijgs
raad in Arnhem heeft woensdag drie
voormalige hoofdbestuurders van de
soldatenvakbond WDM wegens het
ophangen van „krijgstuchtondermij-
nende affiches" veroordeeld tot vijf
honderd gulden boete of tien dagen
hechtenis
De affiches droegen de leus „Laten
hangen" met daarbij een cartoon,
waarop een meerdere probeert een
affiche van de muur te halen. Twee
soldaten trekken echter het trapje
onder hem weg, waardoor de meerde
re valt.
'Het aangeklaagde drietal vertelde
dat de affiche was bedoeld om een
vergroting te bewerkstelligen van de
vrijheid van meningsuiting in het le
ger. De vereniging van dienstplichti
ge militairen, WDM, maakt er al
jaren bezwaar tegen dat affiches en
krantjes in het leger, anders dan in de
burgermaatschappij, kunnen worden
gecensureerd en verboden.
De WDM zegt in een reactie op het
vonnis dat de; zware straf die het
drietal heeft gekregen nog eens de
absurde situatie aantoont die door
het huidige militaire straf- en tucht
rechtsysteem wordt veroorzaakt.
„Militairen moeten beschouwd wor
den als burgers in uniform met het
recht op volledige vrijheid van me
ningsuiting en de militaire recht
spraak zal gebaseerd moeten worden
op het systeem van de burgerlijke
rechtspraak," aldus de soldatenvak
bond.
De WDM gaat in hoger beroep tegen
het vonnis bij het Hoog Militair Ge
rechtshof. Dit beroep zal volgens de
WDM weinig opleveren, maar het
opent wel de weg naar het hoogste
burgerlijke rechtscollege in Neder
land: de Hoge Raad.
ADVERTENTIE
'Over tien jaar
genoeg huizen'
belooft héél voorzichtig
Gernt Brokx, staatssecretaris
»an volkshuisvesting 'en al
een heel aardig heimaatje'.
Van onderkoning van Brabant
lot Haagse brekebeen: Matt
lings portretteert de man die
iet behang afschafte
Herder:
066 en Smartlap'81Maarten
tfgwirda over begroting. Jan
Minimaal en WD-puinruimers
Basken mishandeld op
Schiphol' H J. Neuman:
'vdA en IKV Wat doet
Brussel met de boekenprijzen?
•Homofiele pastores uit de
anonimiteit De toneelmakers
4 Saters Florian Diepenbrock
•Vis in veertig talen: Philip
mechanicus at met Alan
lavidson Lène Dresen-
Coenders: 'Weg met alle
'ogmatiek' Prof
.aardekooper: 'Weg met het
fans op school'
voor cc
Proefabonnement
weken de Tijd voor Vh gulden
Naam
Adres
Plaats
■onder postzegel zenden aan de Ti|d
Antwoordnummer 6.
£00 PA Amsterdam
waling na ontvangst acceptgiro
Abonnementen (dag en
HJCnt, ook in het weekend):
020-462062
Overal te koop: f3,-
door Rlmmer Mulder
CDA-leider Ruud Lubbers
heeft met zijn gegrom tegen
het kabinet de weekblad-re
dacties niet kunnen impone
ren. Zijn oproep aan Van Agt
en de zijnen om nu eens hun
„sociaal gezicht" te laten zien,
maandag voor de dagbladen
overwegend voorpagina
nieuws, valt bij de weekbla
den ongeveer in de categorie
„gemengde berichten".
bij Gijsen op het matje worden geroe
pen." Nee, VN heeft het niet op Gij
sen begrepen. Dat mag, maar moet
daar dan het uiterlijk van de man ook
zo nadrukkelijk worden betrokken?
Waarom moet je nu lezen dat Gijsen
„een scheef mondje" heeft dat
„voortdurend in half geopende
stand" verkeert?
Nou ja, hij heeft in elk geval geen
„lang ongewassen haar", of „een puis
tenkop", uiterlijke kenmerken die
een paar jaar geleden door andere
media nog wel eens werden vermeld
om iemands waarde aan te geven.
De Tijd wil Lubbers nog wel volstrekt
ernstig nemen. In een (korte) reactie GlJSGfl II
vindt Rob Vermaas dat de CDA'er de
kwestie van de hypotheek-rente te
recht zo hoog heeft ingezet: „Wan
neer deze kwestie niet wordt geregeld
zou de kreet dat het kabinet de ar
men pakt en de rijken buiten schot
laat geen kreet meer zijn maar werke
lijkheid."
Nieuwsnet doet al wat minder verhe
ven over Lubbers' bedoelingen en
wijst er fijntjes op dat deze door een
kabinetscrisis heel wat dichter bij het
lijsttrekkerschap zou komen: „De po
litiek leider van de christen-democra
ten haalt zich met zijn dreigementen
dus wel het verwijt naar zich toe
bezig te zijn met een vadermoord."
Ronduit schamper doen Elseviers
Weekblad en Vrij Nederland over
Lubbers' manhaftigheden. VN laat
het bij een cartoon waarmee wordt
uitgelegd dat de „dreighouding" bij
een politiek dier zelden wordt ge
volgd door een aanval. EW heeft het
over een losse flodder van „Ruud de
Dreiger", die daarnaast in een spot
prent nog eens wordt uitgebeeld als
een kanon dat alleen maar heel hard
boem roept. Die tekening bevat, in
een detail, ook nog een visie op
Trouw: dat is, volgens de tekenaar,
de krant waarin de „loyalisten" hun
boterham verpakken.
.Is er over de Limburgse bisschop dan
niets goeds te melden? Jawel, in De
Tijd. Daarin schrijft Ton Oostveen
over homofiele pastores die door de
kerk nog altijd als tweederangs wor
den behandeld maar zich nu (zij het
schoorvoetend) openlijk organiseren.
Oostveen vertelt dat de beweging
voor gelijkberechtiging van homofie
len indirect heel wat aan Gijsen te
danken heeft: „Toen vorige keer de
bisschop van Roermond de homofie
len weer eens in de hoek van de
minder geslaagde christenen plaat
ste, althans wanneer zij aan hun ge
aardheid ook uiting geven, richtte
zich een golf van afkeer, niet tegen de
homofielen maar tegen dr. Gijsen. De
zich emanciperende homofielen zou
den hem dan ook bijkans als schuts
patroon van hun beweging willen uit
roepen."
Niet alleen de homofielen, ook de
vrouwen In de kerk krijgen een hart
onder de riem gestoken in De Tijd.
Jet Kunkeler sprak met Lène Dresen,
een katholieke publiciste. De vraag of
ze zich nog wel katholiek voelt komt
nadrukkelijk aan de orde. Mevrouw
Dresen antwoordt: „Als het aan de
paus van Rome lag ben ik het waar
schijnlijk niet meer, als lk het zelf
mag invullen wel." Over de kwestie
dat vrouwen geen priester mogen
worden maakt ze zich niet zo druk.
„Want," zo zegt zij, „ik vind de katho
lieke kerk in zijn huidige vorm een zó
typisch mannelijk cultureel bouwsel,
beïnvloed door elementen uit het Ro
meinse rijk. dat ik het in zekere zin
ouderwets zou vinden daarin als
vrouw het priesterschap te be
kleden."
De paus
Ook Nieuwsnet laat zich inspireren
door de roomskatholieke kerk. Het
ADVERTENTIE
Gijsen I
Heel wat meer dan een cartoon heeft
Vrij Nederland nodig om bisschop
Gijsen van Roermond te kijk te zet
ten. De als wat behoudend bekend
staande bisschop blijkt in het Lim
burgse met stevige hand zijn leer te
verspreiden. „De gevolgen zijn zo
langzamerhand desastreus, in de eer
ste plaats voor het bisdom Roer
mond, maar ook voor de hele Neder
landse kerkprovincie. De geloofwaar
digheid van de rooms-katholieke
geestelijkheid wordt danig aange
tast." Alsof VN zich daarover ooit
druk heeft gemaakt. Over de sfeer in
bisdom Roermond vertelt deken Wiel
Meijs: ,Er zijn collegadekens die bij
de psychiater terecht zijn gekomen
omdat ze geen perspectief meer zien,
sommige pastores raken aan de
drank. Er lopen in alle parochies tip
gevers voor Gijsen rond. Zodra een
pastor iets doet wat wellicht niet door
de beugel van Roermond kan. kan hij
Deze week in Hervormd Nederland:
Interview met oud-minister Jan Pronk over UNCTAD en de
kortzichtigheid van de rijke landen Verder: De ondergrondse
MX-raketten van Carter: Het verkeerde wapen op het verkeerde
moment Moraal in Nederland: Machtsverschillen zijn oorzaak
van taboes Voorzitter Weststrate van de kritische CDA-groep
Niet Bij Brood Alleen: 'Het is nog te vroeg voor een eigen partij'
De nieuwe luxe: Dierencrematoria als winstobject Foetale
research: Feminisme vals alibi voor het kweken van
laboratoriumbaby's Studentenpastores tegen verkorting
studieduur: Aan wie vertrouwen we de leiding van de samenleving
toe? i Vrouwen in opstand tegen mannelijke godsdienst.
En: Wapenhandel bloeit De ondergrondse wapendepóts Contact met
de Sowjet-Unie.
O lk neem een proefabonnement van twee maanden voor 6,-
O Ik weet al voldoende van HN. Ik abonneer me 36,50 per halfjaar
Naam
Adres
Code/plaats
Bon sturen naar Antwoordnr. I776, 2500 XJ Den Haag
(in open envelop, geen postzegel). Of bel: 070-512111
Overal in de losse verkoop 1,85
verhaal (van Italiaanse oorsprong)
over de financien van het Vaticaan is
zelfs goed voor de omslag. De paus
blijkt zich niet alleen zorgen te moe
ten maken over het welzijn van de
pastores in Roermond, maar ook over
zoiets platvloers als geld. Grote zor
gen zelfs, want Nieuwsnet meldt: „Als
er geen radicale verbéteringen wor
den ingevoerd wat betreft de inkom
sten of het financiële beleid van het
Vaticaan zal dit, boekhoudkundig ge
sproken, over een jaar of vijf failliet
zijn." Het probleem is, zoals bij alle
ondernemingen, de oplopende kos
ten. „Sinds Johannes XXIII is het
Vaticaan lnternationaler geworden,"
wordt uitgelegd. „Het is thans een
organisatie met een staf van 3000
medewerkers, een invloedrijk dag
blad en een radiostation dat pro
gramma's uitzendt in vele talen die
gericht zijn op verre streken als Chi
na en Zuid-Amerika. En toch tracht
men dit feitelijk alleen maar te be
kostigen uit de verkoop van postze
gels en museumkaartjes."
België
Over de katholieken en hun besognes
zouden we hier nog wel even door
kunnen gaan want Elseviers Magazi
ne heeft een kloek interview met de
Belgische primaat Danneels. Het
staat in een speciaal katern dat ls
gewijd aan België en dat is dan een
ander onderwerp. Het schijnt dat de
Nederlandse media aanzienlijk meer
doen aan het 150-Jarig bestaan van
dat land dan de Belgische. Deze keer
is het weer raak in twee weekbladen:
Elseviers Magazine en De Groene.
Dat laatste blad heeft niet de midde
len voor een mooi kleurrijk katern en
doet het daarom op de eigen manier:
een lang, diepgravend vraaggesprek
met de Belgische socialisten-leider
Karei van Miert. Belangrijk thema:
de Belgische tweedeling die feitelijk
al bestaat en misschien ooit ook wel
eens formeel zal worden bekrachtigd.
De wil om dat laatste te voorkomen is
eigenlijk alleen ingegeven door het
ontbreken van een goed alternatief,
legt Van Miert uit. De Vlamingen
willen niet bij Nederland aansluiten
en de Walen willen niet het zoveelste
departement van Frankrijk gaan vor
men. Daarom blijven ze maar bij
België.
In Elsevier heeft Van Rosmalen het
over hetzelfde probleem, maar hij
komt niet verder dan wat schimpen
op „regionalisme". Verder behandelt
EM vele aspecten van België, zelfs
het maken van stripverhalen, een
vaardigheid die daar veel beter wordt
beheerst dan in Nederland. Daarin
onthult Heinemans zelfs de oor
sprong van de Belgenmop: „Wie het
Belgisch stripwerk doorneemt weet
dat de Belgenmop niet in Nederland
is uitgevonden maar in België zélf.
Immers, het vermogen tot relativeren
schijnt de Belgische stripverteller na
aan het hart gebakken te liggen.
Daarvoor hadden ze die rare Hollan
der zeker niet nodig."
ADVERTENTIE
T
ïsm.