Pepermunt is niet alleen maar een snoepje
Kwestie 'illegalen' weer
bij raad van kerken
Racisme neemt toe
Pastorale werker en diaken
als aalmoezenier aanstellen
Allemaal vrouwen
Trouw
Kerkelijk pleidooi
voor olie-embargo
Overleg rk kerk en defensie
Conferentie van Wereldraad
'Dwaze moeders'
Jeugdwelzijnswerk
werkt niet mee aan
plan Buikhuisen
WOENSDAG 18 JUNI 1980
TROUW/KWARTET
door A. J. Klei
De lezers hebben de discussie tussen
dokter Doeke Post te Wezep en mij
over de consumptie van pepermunt
in de zondagse eredienst op een hoger
plan gebracht. De heer Post had als
stelling bij zijn proefschrift, dat uit
het verminderd gebruik van
King-pepermunt een toenemende
verwereldlijking van het
gereformeerde volksdeel viel af te
leiden, en in de krant van 7 juni
bestreed ik dit. De heer Post en ik
verdiepten ons in het verschil in
hardheid tussen King- en
Faam-pepermunt. maar in de
reacties op mijn stukje wordt de zaak
ver uitgetild boven ons gebakkelei
over merken en het probleem van het
kerkse nuttigen van pepermunt in
zijn algemeenheid krachtig
aangepakt.
Een lezeres schrijft het geringere
gebruik van pepermunt in de kerk
hieraan toe, dat de wikkel
tegenwoordig zó strak om de rol zit,
dat het een heel gepruts is voordat je
er een pepermunt uit gewurmd hebt.
Tot zover behoudt het vraagstuk bij
haar nog alleszins hanteerbare
afmetingen, maar dan vergeestelijkt
de briefschrijfster het woord
„wikkel" door te verklaren dat het tot
zich nemen van pepermunt bij de
aanvang der prediking ook in diepere
zin een „ingewikkelde" kwestie is.
Dat er inderdaad heel wat achter
schuilt, openbaart mij de
gereformeerde dominee H. Doornbos
te Raamsdonkveer. Hij heeft, zo
meldt hij in zijn brief, na de lectuur
van mijn artikeltje het boek „De taal
der kruiden" van Mellle Uyldert ter
hand genomen. Ik had natuurlijk
liever gezien dat zo'n man een
geschrift van een calvinistische
ethicus had geraadpleegd, maar de
gereformeerden zijn ook niet meer
wat ze geweest zijn. Hoe dit zij, de
heer Doornbos sloeg „De taal der
kruiden" (een uitgave van Strengholt
te Naarden, zet hij er nauwgezet bij)
open bij pagina 97, ging lezen en
berichtte mij het volgende:
Pepermunt is niet alleen een snoepje,
maar tevens de naam van een kruid,
waarvan de pepermuntolle afkomstig
is, die dan weer voor de bereiding van
onze pepermuntjes wordt gebruikt.
De pepermunt als kruid behoort tot
de zgn. munt-soorten, welke op hun
beurt weer behoren tot de familie der
„labiaten" oftewel „lipbloemigen".
Over deze labiaten schrijft Mellle
Uyldert dan: „ZIJ maken niet alleen
de ziektekiemen van buiten
onschadelijk, maar reinigen het
gemoed en het denkvermogen door
die vergiften op te ruimen, welke als
produkt van alle verkeerd en beperkt
denken, voelen en willen ontstaan".
De kracht van deze krulden
„verheldert het denken en zuivert het
voelen. Zij vermeerdert de weerstand
tegen vreemde machten en sluit het
bewustzijn af voor hun etherische
vormen, m.a.w. zij vermindert de
primitieve helderziendheid ten bate
van de verstandelijke ontplooiing.
Men behoeft slechts een stengel van
zulk een kruid bij zich te dragen of de
wortel er van als amulet aan een
koord om de hals te hangen, om alle
spoken en demonen te verjagen
>rDe duivel la altijd de voorbije
ontwikkelingsperiode, waaraan men
zich nauwelijks ontworsteld heeften
waarin men terug zou kunnen vallen;
in dit geval het primitieve zijn. De
kruiden die de ontplooiing der
nieuwe periode bevorderen, zijn dus
inderdaad jaag-den-duivels, fugae
daemonum!"
En ten aanzien van de munt en onze
pepermuntjes schrijft zij: „De
opwekkende invloed er van is ons
allen bekend. „Die reuck van Munte
maeckt den mensche vrollck ende
blijde", daarom zetten de Romeinen
een bosje verse munt op de eettafel,
en in sommige streken van
Midden-Europa steekt men een bosje
munt bij zich als men ter kerke gaat,
om oplettend en helder van geest te
zijn!"
Tot zover enkele citaten. De stelling
van dokter Post kan dus Juist zijn.
Maar zij is zwak, omdat men
evengoed, op grond van
bovenstaande, heel andere stellingen
kan verdedigen. Laat ik er enkele ais
voorbeeld geven:
Het verminderde gebruik van
pepermunt tijdens de kerkdienst
doet ons concluderen, dat de
geestelijke conditie van de gemeente
zeer hoog is. Men heeft dit
stimulerende middel niet meer nodig.
Of: Het verminderde gebruik van
pepermunt tijdens de preek wijst
erop, dat de preken boeiender zijn
geworden.
Maar ook het omgekeerde kan: Uit
het verminderde gebruik van
pepermunt tijdens de preek zou men
kunnen concluderen, dat de
gemeente de preken zat is. Men doet
geen moeite meer om de preek te
volgen.
Of: Uit het verminderde gebruik van
pepermunt in de kerk blijkt, dat de
gemeente voor de duvel niet bang is.
Dit was de brief van dominee H.
Doornbos. Ik neem nog even zelf de
pen op om vast te stellen dat de heer
Doornbos, zo hij mocht overwegen
zelf een proefschrift te schrijven, in
elk geval niet verlegen hoeft te zitten
om stellingen. Ik heb wel eens
vernomen dat er promovendi zijn die
langer doen over 't verzinnen van
stellingen dan over het vervaardigen
van een dissertatie.
Van een onzer verslaggevers
AMERSFOORT Drs Jan van Veen, secretaris van de raad voor de zaken van overheid en
samenleving in de hervormde kerk, hoopt dat de raad van kerken zijn houding ten aanzien van
de in asielkerken verblijvende illegale buitenlanders zal veranderen. Van Veen, die ook
secretaris van de sectie sociale vragen van de raad van kerken is, pleit voor een radicalere
opstelling van de raad.
Van onze kerkredactle
AMSTERDAM Het breed modera-
men (bestuur) van de hervormde sy
node heeft regering en parlement per
brief eraan herinnerd dat de synode
zich in november 1979 al stelde achter
de raad van kerken die zich voor een
olie-embargo tegen Zuid-Afrika had
uitgesproken. De generale synode der
Nederlandse hervormde kerk had
zich destijds daarbij aangesloten in
een stemverhouding van 26 voor en
18 tegen.
„Aangezien de kwestie van de Neder-
landse deelneming aan een Interna
tionaal olie-embargo thans meer ac
tueel is geworden, besloot het breed
moderamen van de generale synode
dit besluit onder uw aandacht te
brengen", aldus de brief, onderte
kend door ds. C. B. Roos, praeses en
dr. R. J. Mooi, secretaris algemene
De raad zal vandaag in Amersfoort
opnieuw over de illegale buitenlandse
werknemers in ons land vergaderen.
Vorige maand legde de raad zich neer
bij de opvatting dat er voor de illega
len niets meer gedaan kan worden nu
het parlement en regering eensgezind
zijn over het verwijderen van de bui
tenlanders uit Nederland. Tal van re
acties, grotendeels van afkeuring en
teleurstelling, bereikten de raad, die
zijn opstelling daarom vandaag nog
eens zal overwegen.
„Ik hoop dat de raad zichzelf corri
geert, waar zij vorige maand heeft
gefaald", aldus Van Veen. „Het is
voor de kerk beneden de maat om de
politieke haalbaarheid als uitgangs
punt te nemen. Op die manier confor
meer je je met de politici, terwijl Je
naast de zwakkeren moet gaan staan.
Als Je een kerk bent voor de armen én
van de armen, dan beschouw je hen
niet als object. Dat gebeurt wel met
zo'n verklaring over de illegale bui
tenlanders.
Kiezen
Volgens Van Veen moet de kerk be
reid zijn op het kritieke moment te
kiezen voor de zwakkere „en niet als
het te heet onder onze voeten wordt.
het hoofd er bij neerleggen. Want dan
verlies Je Je geloofwaardigheid."
Op de conferentie over het racisme
van de wereldraad van kerken in
Noordwijkerhout zullen vertegen
woordigers van het Landelijk actieco
mité buitenlandse werknemers (LAC-
WABW) een gesprek met de congres
gangers voeren over de kwestie van
de illegalen. Volgens het comité is
wetgeving ten aanzien van buiten
landse werknemers lang niet vrij van
discriminatie. De conferentie zal ge
ïnformeerd worden over de strijd van
de buitenlanders en Nederlandse
sympathisanten tegen de zogenoem
de 1 november-wet. Het comité zal de
conferentie om steun vragen.
Volgende week vrijdag zal in Amster
dam door bekende personen uit ver
schillende sectoren in de maatschap
pij een ronde-tafel-gesprek gevoerd
worden over de positie van de illega
len. Doel van dit openbare gesprek is
het informeren van de Nederlandse
bevolking en het stimuleren van de
discussie over de problematiek van
de buitenlanders. Deelnemers aan
het gesprek zijn in elk geval vertegen
woordigers van CNV, FNV, raad van
kerken, IKV en de politie.
Van onze kerkredactie
AMSTERDAM Het teruglopen van het aantal rooms katholieke priesters wordt ook
voelbaar in het leger. Kardinaal Willebrands, die tevens de Nederlandse legerbisschop is. heeft
daarom overleg gepleegd met minister Scholten. In de naaste toekomst zouden ook eventueel
diakens en pastorale werkers en werksters kunnen worden Ingeschakeld bij de zielzorg in de
krijgsmacht.
door AJdert Schipper
waarin opgenomen: De Rotter
dammer. met Dordts Dagblad,
Nieuwe Haagse Courant met
Nieuwe Leidse Courant
Uitgave: Trouw/Kwartet BV
Hoofdredacteur Jenze Tamminga
Directeur ing. O. Postma
HOOFDKANTOOR
Postbus 859
1000 AW Amsterdam
W/bautstraat 131 Amsterdam
tel 020-913456
telex 13006
Postgiro 66 0000
Bank Ned Credietbank
Rekemngnr 23 00 1257a
Gemeentegiro' Amsterdam
X11Ó00
REGIO ROTTERDAM/DORDRECHT
Postbus 948,
3000 AX Rotterdam
tel 010-115588 (abonnementen
en bezorging)
tel 010-115588 (redactie)
tel. 115700 (uitsluitend voor
advertenties)
Westblaak 4
Rotterdam
REGIO. OEN HAAG/LEIDEN
Postbus 101
2501 CC Den Haag
tel 070-469445
(abonnementen en bezorging)
tel 070-469445 (redactie)
lel 070-468864 (urtsluitend voor
advertenties)
Parkstraat 22 Den Haag
REGIO NOORD/OOST-NEDERLAND
(abonnementen en bezorging
Postbus 3
8000 AA Zwolle
tel 05200-17,030
Melkmarkt 56 Zwolle
Abonnèmenlsprïjzen
Per maand 16.98
Per kwartaal 50.95
Per half jaar 101.90
Per jaar 201.60
Ad vertenüe taneven op
aanvraag
Tele Ionische abonnementenop
drachten (ae adressen boven)
Opgave familieberichten 9-19 30
van maandag t/m vrijdag Op
zondag van 18-20 uur teiet 020-
913456
Opgave mini-advertenties tel
020-936868 ol schrifteli|k aan
Mlni-Adv afdeling, postbus 433
1000 AK AMSTERDAM
Adreswtizingen uitsluitend schnf-
teli|k aan onze Amsterdamse
adressen.
NOORDWIJKERHOUT
De conferentie van de Wereld
raad van Kerken over racisme
in de jaren tachtig heeft zich
gisteren ter voorbereiding
van de besprekingen van deze
week bezig gehouden met een
overzicht van het racisme in Mislukking
de wereld. Algemeen is de in
druk dat het racisme op het
moment eerder toe- dan
afneemt.
zij dat doet omdat de regering haar
daartoe dwingt, maar Yap meent dat
de universiteit dat alleen maar doet
teneinde de regering niet te irriteren.
Het gevolg is dat per Jaar niet meer
dan vijf procent studenten van Chi
nese afkomst worden toegelaten.
In de Verenigde Staten broeit weer
iets onder de zwarten, die teleurge
steld zijn dat president Carter zijn
beloften tegenover de Afró-Amerika
nen niet heeft waargemaakt. De rel
len in Miami zijn daarvan een duide
lijk teken, vertelde gisteren de Ameri
kaanse vertegenwoordigster Peggy
Billings.
Het verzet tegen acties die gericht
zijn tegen racisme neemt in de VS
sterk toe. Dat gaat gepaard met een
groei van bewegingen zoals de Ku
Klux KI an en toeneming van de
moeilijkheden die Indianen hebben
bij het doen gelden van him landrech
ten. De mensen graven zich in of
hebben geen belangstelling meer
voW rassenvragen. Mevrouw Billings
stelde vast dat er een groot aantal
particuliere organisaties zijn, die zich
met strijd tegen racisme bezighou
den, maar die lijken hun contact met
de regering te verliezen.
Derde wereld
Christenen in de derde wereld gedra
gen zich soms ook racistisch. Een'
voorbeeld daarvan gaf de Indiër Sa-
ral Chatterji, die wist te vertellen dat
in sommige christelijke streken in
India gescheiden begraafplaatsen be
staan'voor gewone en onaanraakbare
christenen. In India zijn de stammen
in de berggebieden vaak in grote
moeilijkheden, omdat hun grond in
beslag genomen wordt ten behoeve
van industrie of energiewinning.
De Indonesiër mr Yap Thiam Hien zei
dat in zijn land de discriminatie van
Chinezen in de laatste jaren toe
neemt. Hij vertelde dat het hun ver
boden is een eigen bedrijfje te heb
ben. Hoe kunnen zij dan overleven,
vroeg mr Yap, die binnenkort een
eredoctoraat van de Vrije Universi
teit in Amsterdam in ontvangst zal
nemen. Yap protesteerde dat zijn ei
gen raad van kerken geen bureau
heeft voor rassenvragen en dat de
kerken zwijgen over de positie van de
Chinezen in zijn land. Yap vertelde
dat de christelijke universiteit heel
zorgvuldig een numerus clausus han
teert voor studenten van Chinese af
komst De universiteit geeft voor dat
De Westduitse gedelegeerde Oberkir-
chenrat L. Coenen uit Frankfurt
merkte bij de presentatie van het
Europese voorbereldings papier op
dat Je niet alle zonde in de wereld
mag toeschrijven aan racisme. Hij
riep de aanwezigen voorts op tot
barmhartigheid voor de onder
drukker.
De Nigeriaanse mevrouw Mercy
Oduyoye vond echter dat de kerk als
een bevrijdende kracht een volledige
mislukking is. Mevrouw Oduyoye
plaatste deze opmerking ten aanzien
van de toestand in Zuidelijk Afrika.
Zij kreeg bijval van de Zuidafrikaan
Charles Vilia-Vicencio, die zei te be
twijfelen of de kerken in het westen
wel serieus zijn in hun roepen om
bevrijding van Namibië en Zuid-Afri-
ka.
Kritisch
Die belangrijkste spreker van giste
ren was de Amerikaanse zwarte advo
caat Randall Robinson, die zich uit
zonderlijk kritisch uitte over de wes
telijke wereld en vooral over zijn ei
gen land. Hij legde een direct ver
band tussen de armen in Amerika zelf
en de armen in de derde wereld. Noch
de armen in het eigen land, noch die
in de derde wereld worden door de
Amerikaanse bevolking opgemerkt,
zei Robinson. De derde wereld dient
alleen als leverancier van grondstof
fen en om de levering veilig te stellen
hebben dé Verenigde Staten op stra
tegische punten in de wereld „be
trouwbare" regeringen gevestigd. Zo
zijn de VS meer geïnteresseerd in
hetgeen zich onder de bodem van
Zaire bevindt dan voor hetgeen presi
dent Moboetoe met zijn onderdanen
boven de grond uitvoert. Andere re
geringen die eigenlijk de belangen
van de VS behartigen zijn volgens
Robinson Israël, Zuid-Afrika, Brazi
lië. de Filippijnen en Zuid-Korea.
Schijnheilig
De Amerikanen hebben de Russen
niets te verwijten, aldus Robinson.
Ook wij hebben in de persoon van
koning Hassan van Marokko ons
Cuba in Afrika. Maar wij krijgen onze
trekken thuis, verwacht Robinson.
Hij noemde als voorbeeld alvast het
Iran van de Sjah. Dat land heeft
vijftig tot zestigduizend doden onder
de Sjah te betreuren, mede door toe
doen van de VS. Het praten over
democratie achtte Robinson een van
de meest schijnheilige ideeën van het
westen.
„Waarom laten de VS premier Mi
chael Manley van Jamaica vallen? Er
is op dat eiland een voorbeeldige de
mocratie, maar dat verhindert de VS
niet om Manley financieel In de steek
te laten. Democratie betekent niets
voor de VS. Hoe zouden wij anders
Moboetoe kunnen steunen? De toe
gang tot het uranium van Zuid-Afri
ka is voor ons belangrijker dan de
vrijheid van twintig miljoen zwarte
Afrikam V
Volgens Ro. 'nson is het in deze situa
tie de opdrt, -ht van de kerken de
schijnheilighek aan de kaak te stel
len. „De kerken toeten de waarheid
aan het licht brei», -en om te voorko
men dat deze plan, n naar het Ar-
magheddon gaat", a* 'us de Ameri
kaan. „De kerk moe> haar eigen
kleinheid overwinnen en beginnen
met een wereldwijde campagne om
het blanke bewind in Zuid-Afrika te
isoleren." Dat land gaat volgens Ro-
biriion hoe dan ook een golf van
geweld tegemoet, „maar als het lukt
aan de blanke leiders van dat land
duidelijk te maken dat zij niet kun
nen rekenen op westerse steun, zal
het geweld beperkt worden." Het is
volgens de Amerikaan echter onver
mijdelijk dat in Zuid-Afrika veel
zwarten zullen sterven om de eenvou
digste vorm van mensenrechten te
bemachtigen.
Vietnam krijgt weer
priesteropleiding
VATICAANSTAD (Rtr) Paus Jo
hannes Paulus II heeft in een toe
spraak tot Vietnamese bisschoppen
verheugd gereageerd op het bericht
dat er in Hanoi weer een seminarie is
geopend. Volgens de paus werken
Vietnamese priesters vaak onder zeer
moeilijke omstandigheden: hun aan
tal is gering en hun leeftijd tamelijk
hoog. Er zouden genoeg priesterkan
didaten zijn en dezen moeten de vor
ming en opleiding krijgen in semina
ries zoals de kerk die kent, aldus de
paus. Hij bedankte de Vietnamese
autoriteiten dat de delegatie onder
leiding van kardinaal Trinh van-Can
naar Rome had mogen reizen.
DEN HAAG Morgenochtend om 11
uur houden vrouwen weer de maan-(
delijlcse stille rondgang in solidariteit
met de „dwaze moeders" in Argenti
nië. De tocht gaat van het Malieveld
via de Argentijnse ambassade naar
de Vredeskapel in de Malakkastraat.
De tocht is georganiseerd door de
hervormde vrouwengroepen.
Het desbetreffende Koninklijk Be
sluit spreekt echter alleen van „pries
ters", zodat een wijziging van dit be
sluit nodig is om tot de gewenste
verbreding te komen. Er Is nu een
commissie benoemd vanuit het mi
nisterie en de rk kerk die een en ander
gaat uitwerken. Vanwege de rk kerk
zitten in de commissie de hoofdvloot-
aalmoezenier A. van Dlemen en de
juridisch secretaris van de kerkpro
vincie, mr. F. van Spaendonck; voor
zitter is mr. C. Schaepman van de
afdeling geestelijke verzorging van
het ministerie.
De commissie heeft een zaak onder
handen waar wel enige haken en ogen
aan zitten. Van de kant van de rk
kerk ligt de kwestie van pastorale
werkers en werksters mede door de
bijzondere synode zeer gevoelig. Deze
synode vond immers dat het onder-
Scheid tussen priesters en pastorale
werkers vooral niet mocht vervagen.
Dit zou kunnen gebeuren als nlet-
priesters de taken van de aalmoeze
niers overnemen.
Ook minister Scholten voorziet pro
blemen. Alles is nog wel te regelen in
vredestijd, maar de geestelijke ver
zorging in het leger moet erop gericht
zijn juist ook in oorlogstijd te kunnen
functioneren. Daar komt nog bij dat
de minister moeite heeft met geeste
lijke verzorgers die niet „in het ambt"
staan. Als de rk kerk het legerpasto-
raat aan „leken" zou toevertrouwen
komt de minister in moeilijkheden
met de gelijke behandeling van ande
re denominaties. Hij geeft dan ook de
voorkeur aan „diakens", die in de rk
kerk wel als „ambtsdragers" gelden,
zij het met minder bevoegdheden.
Maar diakens zijn in de Nederlandse
rk kerk nog niet dik gezaaid en ook
Deze tekening staat op het omslag van een brochure van de gerefor
meerde vrouwenbond, die als titel kreeg „Allemaal vrouwen" en
waarin materiaal wordt aangeboden voor gesprekken met vrouwen
uit eigen omgeving, „om elkaar beter te leren kennen, om samen
verder te komen", zoals de werkgroep werkmateriaal van de bond ter
inleiding zegt. In de brochure komen dfe volgende onderwerpen aan de
orde: vrouwen die voor Jezus kiezen, de vrouw in de islam, vrouwen
zonder partner, de kinderen zijn grootwat nu? en: struisvogelpoli
tiek (over de politiek). „Allemaal vrouwen" kost een rijksdaalder; te
bestellen door dit bedrag over te maken op gironummer 515 473 tai.v.
gereformeerde vrouwenbond, Steijnlaan 8, Baarn.
zaken.
De voorzitter van de roomskatholie-
ke vredesbeweging Pax Christi, bis
schop Bettazzi van het Noorditali-
aanse Ivrea, heeft namens die organi
satie een beroep gedaan op de Twee
de Kamer om zich uit te spreken vóór
een olieboycot, die hij in het belang
achtte van de rechten van de mens.
Ook van de kant van deelnemers aan
het racismeberaad van de wereldraad
in Noordwijkerhout is gepleit voor
een olie-embargo.
bij hen kan in oorlogstijd het pro
bleem zich voordoen dat hun be
voegdheden ontoereikend zijn voor
het vereiste werk. Men noemt dan
vooral de sacramentsbediening aan
zieken en stervenden.
Door de rk kerk wordt gedacht aan
teamvorming waarbij priesters ruime
assistentie krijgen van diakens en
pastorale werkers en werksters. Ze
ker kan hierbij de positie van gehuw
de ex-priesters worden betrokken. De
kerkleiding ziet alleen zo de mogelijk
heid om het pastoraat in het leger
volgens haar normen naar behoren te
bedienen.
UTRECHT (ANP) Het werkver
band integratie jeugdwelzijnswerk
Nederland heeft besloten geen mede
werking te verlenen aan het voorge
nomen onderzoek van de Leidse
hoogleraar W. Buikhuisen. Prof.
Buikhuisen wil onder kinderen van
tien tot achttien jaar die agressief of
crimineel gedrag tonen in inrichtin
gen van de kinderbescherming een
bio-sociaal onderzoek doen.
Het werkverband Jeugdwelzijnswerk
zal zijn aangesloten Instellingen en
inrichtingen voor kinder- en Jeugdbe
scherming derhalve adviseren, niet in
te gaan op het plan van prof. Buik
huisen. Volgens de woordvoerder van
het jeugdwelzijnswerk vormen de
kinderen die vallen onder de jeugd-
en kinderbescherming.
WEER AANVAARD U
Hoezeer het de bedoeling ia i
mens in beweging komt, een
ging leert naar de bedoelde toe
kan niet duidelijker worden ai
ven in dit verhaal van de veria
de Schone Poort, dan door een
hoping van werkwoorden van
ging. Ik lees: Hij spn^
stond en liep heen en weer enh
met hen de tempel binnen,
en springendeen God lov
Het kan niet op. Je wordt er
moe van als je 't leest. 8pr
staan, lopen, gaan en dan no
herhaald, er komt geen eind a
duidelijk moet het blijkbaar z|
dit genezing is. Je ziet die man
springen in de Schone Poort 1
voor hem iets volstrekt ong«
zijn. Een hemel op aarde. Een
nieuwe vorm van bestaan. Niet
ineengedrongen zitten met die
me hand voor zich uit, maar dat
door z'n benen en z'n voets
kracht in z'n enkels. Hij voeldt
weer. Hij voelde zlch2eU,
meegenomen in een beweging»
einde. Had hij „de stoot tot cat
wige beweging" gekeregen? Eét it
is zeker: hij werd weer aanvaait
was een geaccepteerd mens, dJt
mocht doen. Was hij dat voordli e
niét? Dat is moeilijk te beoor i
Het is een feit dat mensen ond
meest moeilijke omstandigheid
hun bedoeling kunnen beantvo
en ons medelijden nauwelijkia
Maar misschien hebben we
teveel over het wonder en te«
over dit teken: een mens weerq 1
voeten, gesteld, om te gaan.
VOORBUGAt
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Beroepen te Utrecht (part t
stadszendlng): D. C. Nlcolal til
zaan; te Heemstede (toez.): j
Jansen te Noordwljk; te 1
(toez.): A. Schipper te Wil'
Middelburg (toez.): L. A. Nell U
ward; te streekgem. Maas en]
(wijkgem. Wamel, Dreumei,
(toez.): G. Griffioen te
Zuldland en Urk: D.
Enter die bedankte voor Bultei
Aangenomen naar Ockenbroel
Bouman te Wehl, die bedankte
Surhuis terveen-Boelens Ia an en
Bergentheim (toez.).
Bedankt voor Beemster: A. de V
Berkenwoude.
Bedankt voor Hengelo (toez.)»
kum, Nijverdal: W. L Doudt
Trooswijk te Eerbeek; voor I
woude (toez.): E. Bouman te
voor Dubbeldam (toez.): A. Jonk
Ens-Kraggenburg.
GEREF. KERKEN
Aangenomen naar ApeldooaC.
v.d. Drift te Alblasserdam.
GEREF. KERKEN VRUG.
Beroepen te Beverwijk: J. F. UI
kand. te Kampen; te Oldehovt E
Venhulzen te Ede; te Zwijnd»
Groote Lindt: T. S. Huttengate
werd-Hallum; te Oegstgeest lï
binatie met Lisse: C. de Putter fa
te Kampen; te Bergentheim: 1
Post te Schildwolde, die t
voor VoUenhove-Kadoelen.
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen te Middelburg-Zuid. I
teriand, Hilversum. Hoogvliet,
schede, Waarde, Ridderkerk,
penzeel, Benthuizen, Kapelle-B
llnge: J. J. Tanis, kand. te 8oni
dijk.
Bedankt voor Leerdam: C. Wla
Kootwijkerbroek.
EV. LUTH. KERK
Benoemd tot geestelijke verzorg
Schiedam (15 aug.): A. C. J. v.d.!
herv. em. pred., wonende te
Haag.
Uit de droom helpen terugbl
en vooruitzien na tien jaar d
verlening in kerk en maatschi
door zes (oud-)medewerkers vu
diocesaan pastoraal centrum to
Bosch.
Vanuit hun eigen werkterrein d
cialisme leveren de schrijvers er
drage in de hoop dat men ook b
het bisdom Den Bosch er zijn
deel mee kan doen.
Alleen het eerste en laatste k
stuk passen goed in een boek
enige aspecten van basispastt
vanuit de „tweede lijn" wil tod
ten. Het ene behandelt problfl
van pastoraat en wijkopbouw en
andere het jongerenpastoraat
andere hoofdstukken, onder r
over christendom en marxisme,
ven te theoretisch of te wetensfl
pelijk om voor het basispastora»
reet van veel nut te zijn. Een to
stuk „Zoekende naar de eigefll
van de praxis-theologie" is in w
barmelijk Hollands geschreven
zelfs de bedoeling ervan duister bl
De inleidende verantwoording Is
brok „zachte sector" taal Al n*
een onrijp boek. Uitg. Gooi en 80
176 blz 26,90 (pvdv).
Vreemdeling in Nederland, een
haal over etnische minderhedto
ons land, hun problemen en on#
acties daarop. Een documentaire
bondige informatie, geïllustreerd r
foto's en met kranteknipseli
Trouw en andere bladen. Uitg-
Nederlandse missieraad. Besteld
Bijeenpublicaties, postbus 33,
48 blz. 8 gulden.