kleine
krant
3
,y
Moet oliekraan dicht?.
Vit brieven van lezers
amsterdam sail'80
amro bank 1
Trouw de
De Tweede Kamer over Zuid-Afrika:
Meer muziek in de klas
Haas
s
•X
UITGEVERIJ
DE VUURBAAK BV
DINSDAG 17 JUNI 1980
BINNENLAND
TROUW/KWARTET
Medewerkenden:
Piet Hagen
Hanneke Wijgh
Johanneke Leestemaker
Hans Masselink
Gilles Stoop
Brieven en reacties naar
Trouw, postbus 859
1000 AW Amsterdam
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG Vandaag moet de Tweede Kamer
beslissen over een olieboycot tegen Zuid-Afrika.
Dat wordt een belangrijk besluit, want de span
ning in Zuid-Afrika loopt steeds verder op (zie de
encyclopedie hiernaast).
Heel wat landen in de wereld
zijn al voor een olieboycot.
Zij hopen dat Zuid-Afrika op
die manier gedwongen kan
worden op te houden met de
onderdrukking van de zwarte
bevolking.
Ook de olielanden (behalve
het bij Indonesië gelegen
Broenei) zijn voor een boycot,
maar tot nu toe heeft dat niet
geholpen. De olie wordt via
grote maatschappijen als
Shell toch naar Zuid-Afrika
verkocht. Ook via Rotterdam
wordt veel olie verhandeld
naar Zuid-Afrika.
Of een boycot inderdaad vol
doende is om de Zuidafri-
kaanse regering tot rede te
brengen, is de vraag. Olie is
wel erg belangrijk voor dit
land, maar er zijn ook genoeg
manieren om een boycot te
ontduiken.
Spannend
Het zal een spannend debat
worden in de Tweede Kamer.
De ene helft is voor een boy
cot. vooral omdat andere lan
den dit voorbeeld misschien
zullen volgen. Dan zal het
makkelijker worden een in
ternationale boycot af te kon
digen via de Verenigde Na
ties. Maar andere Kamerle
den zien er niet zoveel in. Wat
helpt het als Nederland tot
een boycot besluit, terwijl an
dere landen gewoon door
gaan met het leveren van
olie? Dan hebben we alleen
onszelf ermee: anderen strij
ken dan de winst op die wij
nu maken, zeggen de tegen
standers van een olieboycot.
Opland
Zingen? Bah. Zo gaat het
nogal eens in de hoogste klas
sen van de lagere school. En
in het voortgezet onderwijs
wordt helemaal niet gezon
gen. Ja, in het schoolkoor,
maar mij niet gezien. Zingen
is goed voor kleuters.
Weet je wat wel leuk is? Top-
pop. Dan zingen anderen, dan
hoef je alleen maar te luiste
ren en zacht mee te wiegen op
de maat. En als je al zelf iets
moet doen, dan is playbacken
een uitkomst. Je zet de gram
mofoon aan en Je hoeft alleen
maar te doen alsof je zingt
Als je er zo over denkt blijf
dan uit de buurt van minister
Pais. Die is zelf een groot mu
ziekliefhebber. maar dan niet
van Toppop. Hij vindt dat er
op de lagere school beter mu
ziekonderwijs moet komen.
Er zullen mensen worden
aangesteld, die onderwijzers
en onderwijzeressen kunnen
vertellen hoe ze op een goede
manier meer aan muziek kun
nen doen. En muziek houdt
dan meer in dan alleen
zingen.
Wordt er op Jullie school nog
gezongen? Op christelijke
scholen wordt meestal (maar
niet overal) elke dag wel een
bijbels liedje gezongen. Maar
die gewoonte is toch minder
sterk dan vroeger. En andere
liedjes worden er ook niet zo
veel meer gezongen, zeker
niet in de hogere klassen. Je
moet wel een heel enthousias
te onderwijzeres) hebben die
zelf van zingen houdt, anders
komt er vaal'< weinig van
terecht.
Behalve natuul lijk op school
reisjes of schoa lkampen. Dan
zingt iedereen' ineens totdat
zijn of haar kee 1 schor is. Gek
eigenlijk, dat zj ingen toch wel
leuk kan zijn.
Fletsefiets
Voor de liefhebbers van de
wielrensport is er een leuke
tentoonstelling geopend.
Tour de France, Rotter
dam' is de naam van de
tentoonstelling die tot 27
juli in het Lijnbaancen-
trura in Rotterdam wordt
gehouden. Je kan er een
verzameling foto's van alle
Nederlandse wielrenners
BWiiiTiMM HU
die ooit aan de Tour deelna
men bekijken en videobeel
den van alle finales en
spannende partijen.
Tijdens de echte Tour de
France worden dagelijks
alle filmbeelden van de
Tour in het centrum ver
toond. Op de eerst rustdag
van de Tour, 5 juli, kunnen
de bezoekers vragen stellen
aan de Hollandse renners
in Frankrijk.
Elke zaterdag zal er in het
centrum iets extra's wor
den georganiseerd, elke
woensdag worden er wed
strijden op home-trainers
(je weet wel, fietsen waar
op je niet vooruit komt) ge
houden De toegang is gra
tis. Het adres is Tour de
France, Rotterdam, Lijn
baan 165 in Rotterdam.
Als een haas tegen een slak
zegt: „Zullen we even om "t
hardst rennen moet de
slak wel erg slim zijn, wil hij
zin hebben in zo'n ongelijke
wedstrijd. Maar als twee rol
stoelers tegen elkaar zeggen:
„Zullen we om het
hardstdan krijg Je een
leuke wedstrijd. Zo wordt za
terdag, 21 juni, in de buurt
van Arnhem de Olympische
Spelen voor Gehandicapten
geopend. Veertien dagen lang
spelen gehandicapte mensen
uit tweeënveertig landen
wedstrijden tegen elkaar. De
wedstrijden zijn ingedeeld
naar de spieren die de deelne
mers kunnen gebruiken. Dus
geen hazen tegen slakken
maar hazen tegen hazen en
slakken tegen slakken.
De Nederlandse kampioene i
op de 100 meter schoolslag
alleen met de armen is Jan
na van der Woud. Haar record
ligt op 2 minuten en 19,3 se
conden. Janna zwemt voor de i
Olympische Spelen tegen I
mensen uit allerlei landen, i
die ook alleen met hun armen I fj
zwemmen. Heb Jij dót wel
eens geprobeerd?
Niet alle mensen die met Te
le-Bin go hebben meege- I
speeld en op zo'n manier geld 1
voor de Spelen Inzamelden, I
lijken belangstelling voor de I
Spelen te hebben. Zelfs de
plaatsen voor de opening zijn
nog niet uitverkocht Voor de
•gewone' wedstrijden zijn er
maar weinig toeschouwers.
Alleen de mensen die zelf ge- I
handicapt zijn. kopen kaart- 1
jes en natuurlijk de vrienden i
en familieleden van de I
spelers
Raar. he. dat de mensen wel
naar een •valide" wedstrijd
gaan kijken en daar kaartjes
van dertig, veertig gulden
voor kopen en niet naar de
'invalide' wedstrijden in Am-
hem. Daar kosten de kaartjes
voor een hele dag toch maar
vijf gulden. Misschien vin-
denvalide Nederlanders het
toch een beetje eng om naar
invalide sporters te gaan kij
ken. Als ze het een keer zou
den proberen, zullen ze ont-
dekken hoe spannend een
volleybalwedstrijd in invali-
De politie rijdt af en aan. Overal zijn
wegversperringen. Vier jaar geleden
schoten hier politieagenten welbewust
kinderen dood. Het is Soweto, de wijk bij
de Zuidafrikaanse stad Johannesburg,
waar meer dan een miljoen zwarten
wonen.
De zwarten zijn er nog steeds boos, ver
drietig en vol haat. Een blanke die nu in
Soweto rondloopt wordt argwanend be
keken. Als hij een praatje wil maken, al
is het maar over het weer, dan krijgt hij
geen antwoord. Het is te begrijpen als je
bedenkt wat hier is gebeurd en als je
weet hoe de zwarten in Zuid-Afrika wor
den behandeld.
Vier jaar geleden, op 16 juni. kwamen de
jongeren, die tot dan toe hadden gezwe
gen. in opstand. Waarom worden we
vernederd, moeten we pasjes tonen, krij
gen we minder geld voor hetzelfde werk.
waarom hebben wij het zoveel slechter
dan die blanken? vroegen ze zich af en
vragen ze zich nog steeds af.
Vol woede gooiden ze stenen naar de
politie, die kinderen van Soweto. De
politie mikte terug, zelfs op kinderen die
alleen maar toekeken. De eerste tien
dagen na 16 Juni werden 176 zwarten
gedood, daarna nog enkele honderden.
Het juiste aantal is nooit bekend
gemaakt.
De blanke regering was zelf geschrokken
en bood zijn excuses aan naderhand.
Maar. deed verder niets. Ja, de wijk
Soweto kreeg meer voorzieningen, zoals
elektriciteit. „Dan kunnen ze zien wie ze
doodschieten in het donker,"
zwarte man nu bitter.
In Zuid-Afrika krijgen de zwarten steeds
meer steun. Kort geleden hebben de
kleurlingen, die het ietsje beter hebben,
maar toch slechter dan de blanken, zich
aangesloten bij het protest van de zwar
ten. Ook enkele blanke jongeren in Zuid-
Afrika begrijpen wat er mis is. Maar ook
zij durven vaak hun mond niet open te
doen uit vrees voor maatregelen van de
regering.
Deze regering kreeg de laatste jaren veel
kritiek te verduren uit de wereld. Het
heeft weinig geholpen. Veel actiegroe
pen zeggen daarom: Er moeten andere
maatregelen genomen worden, die Zuid-
Afrika wel op de knieën krijgen. Er zit
inderdaad weinig anders op. Alleen pro
testeren helpt niet meer.
denwagentjes kan zijn.
Deze rubriek is uitsluitend bestemd voor korte reacties op in deze krant gelezen
berichten, artikelen en commentaren, en niet voor open brieven, gedichten,
oproepen of reacties op advertenties (deze laatste dienen tot de directie gericht te
worden). De redactie behoudt zich het recht van bekorting voor Hierover of over
het niet plaatsen (meestal door ruimtegebrek) kunnen wij helaas niet corresponde
ren. Brieven adresseren aan Secretaris hoofdredactie Trouw, Postbus 859,1000
AW Amsterdam. Bij publikatie worden naam en woonplaats van de schrijver
vermeld
Heilige koe
Ik erger me steeds meer aan de heili
ge koe van deze maatschappij, de
auto. Mijn kinderen moet ik op de
stoep houden, ik moet vieze en ge
vaarlijke gassen inademen en boven
dien moet ik ook nog tegen die stuk
ken blik aankijken die voor mijn deur
staan. Het artikel „Bovag versimpelt
autoproblemen" (7 juni) is mij dan
ook uit het hart gegrepen. Al een
aantal jaren rijd ik geen auto meer en
probeer ik zoveel mogelijk gebruik te
maken van het openbaar vervoer als
ik moet reizen. Ik wilde wel dat een
commerciële en professionele organi
satie als de Bovag de belangen van de
openbaar vervoergebruikers behar
tigde'
Emmeloord Mieke Dijkema
AR-achterban
In het artikel „Het ware gezicht van
de ARP" in Trouw van 7 juni wordt
evenals in voorafgaande publicaties,
uitgegaan van de opvatting dat
slechts een gering aantal AR-kiesve-
renigingen de ingrijpende wijzigin
gen in de door de partijraad opgestel
de advieslijst van kandidaten voor de
komende Kamerverkiezingen heeft
teweeggebracht. Hierdoor zou er geen
sprake van zijn dat de „basis" van de
AR-pELrtij haar ware gezicht heeft la
ten zien. Ik ben van mening dat men
zich ernstig vergist in wat er leeft in
de AR-achterban, hetgeen onbegrij
pelijk is, gezien onder meer dè vele
reacties op verschillende congressen,
georganiseerd door de AR-partijraad,
alsmede verschillende gepubliceerde
enquêtes over opvattingen van ARP-
leden etc. Naar mijn overtuiging
heerst er bij een groot deel van de
partijleden een sterk gevoel van on
behagen .over de houding van de
groep-Goudzwaard en het irriterende
gedrag van de zogenaamde loyalis
ten. Het is wel duidelijk dat de AR-
Kamerfractie (met maar even negen
loyalisten) een slechte afspiegeling
vormt van de partij, die zij vertegen
woordigt. Hetzelfde blijkt ook te gel
den voor de AR-partijraad.
Groningen H. W. Koops
haaldelljk berichten betreffende het
Opus Dei verschenen. Het is voor mij
een genoegen dat u aandacht schenkt
aan katholiek nieuws. Niettemin wil
de ik op bepaalde onjuistheden at
tenderen. Het Opus Dei is een organi
satie van katholieke gelovigen die
een nieuwe weg heeft geopend om
zich in de wereld te kunnen heiligen,
door middel van het dagelijks werk
en de vervulling van de persoonlijke
plichten in gezin en maatschappij:
daardoor kunnen zij in elk milieu een
bron zijn van diep christelijk leven.
De leden behoren tot allerlei lagen
van de maatschappij en genieten alle
vrijheid om in alles te denken en te
handelen volgens hun persoonlijke
verantwoordelijkheid. De enige gren
zen stelt de door het katholieke leer
gezag geïnterpreteerde christelijke
leer. U hebt meermalen geschreven
dat de huidige paus er sympathiek
tegenover staat. Dat is inderdaad zo
en de reden hiervan is dat het Opus
Dei probeert de kerk te dienen zoals
zij wil worden gediend. Dit veron
derstelt onder meer trouw tegenover
de hiërarchie. Daarom wilde ik u ver
zekeren dat het Opus Dei in al zijn
apostolische ondernemingen werkt in
nauwe verbondenheid met de bis
schoppen van de hele wereld, die het
eerbiedigt als opvolgers van de apos
telen.
annraking komen met dit in de bur-
g< jrmaatschappij zo druk in discussie
zi Jnde onderwerp. Militairen lopen de
ki uis te worden ingezet bij het bewa-
k< m van in Nederland, door Amerika
ge 6tatloneerde kernkoppen. In mili-
ta Ire kringen heet dit „Site-wacht."
M llitairen die fel gekant zijn tegen
at oombewapening hebben op het
og enblik maar één legale uitwijkmo-
ge lijkheid om de „site-dans" te ont-
sp ringen. Men moet dan gebruik ma
ken van de „Wet Gewetensbezwa-
rei tt". hetgeen een nog langere onder-
br eking betekent van het burgerfunc-
tlo neren. Dienstplichtigen die niet
mt «draaien worden in feite „ge-
str aft." Graag willen wij als dlenst-
pli chtigen ook dit aspect betrokken
zie n bij de hele discussie, om milital-
rer i mèer ruimte te geven om niet aan
de atoombewaking mee te doen. De
sol flaat heeft wel degelijk zijn eigen
ver antwoordelijkheid in deze zaak.
Hij mag zich niet beroepen op het feit
dathet een opdracht van hogerhand
wa. i Dit recht is vastgelegd in de
trit wnalen van Neurenberg en Tokyo.
194 5.
Utr echt
T. C. v.d. Zee en elf andere
dlei k&iplichtige kanonniers
van het derde peloton, Oirschot.
Amsterdam
Ir. G. Schnell.
Opus Dei
De laatste tijd zijn in uw krant her-
Atoombewaking
Zaterdag was er in Soesterberg weer
een grote demonstratie tegen de
kernbewapening. Maar binnen de mi
litaire wereld, waar wij als dienst
plichtigen in zitten, is de discussie
rond de atoombewapening nauwe
lijks op gang gekomen. En dit terwijl
het Juist militairen zijn die direct in
Keirnmachten
Dins idag 10 Juni stond er in deze krant
een stuk onder de kop „Mijn volk is
ziek, ons land is vergiftigd". Dit soort'
verh.stlen moest nog veel regelmatiger
in alle1 kranten verschijnen, zodat de
mensiieid, die nog altijd pleit voor
bezit <;n gebruik van deze waarzinni-
ge trcssp, eens en voorgoed ontwaakt.
Ontwaken wil zeggen, mensen die
pleiten voor concrete stappe,n naar
ontwas lening zoals die in IKV. Kerk
en Vred le, Pax Christi niet meer in een
ADVERTENTIE
6-12 augustus
Een grootscheeps nautisch evene
ment. Een imposant festijn van trotse
vier- en driemasters.Van barken en
fraaie jachten. Met spiegelgevecht,
wedstrijden, exposities en vermaak.
't Programmaboekje Sail '80 Is nu te koop
voor f 5,- bij alle Amro banken.
Een zowel handzame als leerzame wegwijzer. Met
achtergrondinformatie en reisverslagen. Met alle gegevens 5S
over dit geweldige 7-daagse gebeuren En met Ij**
een interessant praktisch voordeel. Want in dit boekje
is ook de NS-reductiebon opgenomen
50% korting op h enkele reis *40% korting op'n retour gg*,
hoek zetten en belachelijk maken.
Sluit u aan! Ontwaken wil zeggen,
niet maar automatisch aansjouwen
achter de grote machten, die altijd
wel een smoes hebben om deze gel
dverslindende en mensen vernieti
gende waanzin door te zetten. In con
crete kritisch, zeer kritisch staan ten
opzichte van allen die pleiten voor
het voortbestaan van Navo en War
schaupact, omdat die nu al dertig
jaar lang een machtsevenwicht door
atoomwapens in stand houden.
Eenrum Eppo Vroom
Profeten
In zijn lezenswaardige bespreking in
Trouw van 7 Juni van het boek „Re
formatorische maatschappijkritiek"
vermeldt minister Albeda onder meer
ook de visie van dr. Ter Schegget.
waarin deze pleit voor een „perma
nente revolutie", weliswaar aanslui
tend bij de oude profeten, maar
aldus Albeda „verdergaande dan
de meesten van ons lief is in de rich
ting van de nieuwe profeet Marx." De
ironische klank, die hier aan het
woord profeet wordt meegegeven,
doet mijns Inziens geen goed aan de
„open en kritische dialoog", waarop
de handreiking „Het Marxisme" van
de Hervormde Synode van 1978 het
oog heeft Als we Marx min of meer
de rol laten spelen van Saul (I Sam. 10
vers 11) miskennen wij zijn grandeur,
als méns. In zijn boek „De helden van
onze tijd" (1965) schreef de bekende
commentator Paul van 't Veer deze
opmerkelijke zin: „Marx als vader
van het wetenschappelijke socialis
me zinkt in het niet bij de Marx die
uit diepgevoelde afkeer van de stel
selmatige uitbuiting van de ene mens
door de andere zijn beslissende le
venskeuze doet." (blz. 146). Een zin,
die zich moeiteloos laat vergelijken
met wat Albeda in zijn bespreking
over Kuyper opmerkt: „Zó moet men
zijn opstelling (nl. „een fundamentele
bestrijding van wat hij als liberaal-
kapitalistische structuren aantrof")
zien: bewogen met het lot van de
onderdrukte massa, pleitend voor
nieuwe structuren." Het is toch tra
gisch, dat bij zo'n gelijkheid van uit
gangspunt de vertolkers daarvan als
antipoden zijn gaan leven in onze
voorstellingswereld. En dan te weten,
dat Marx eens geschreven heeft: „één
ding is zeker, dat ik geen marxist
ben!" (Handreiking blz. 13). Moeten
wij niet het gevaar onderkennen, dat
het begrip „reformatorisch" een zeke-
're bewustzijnsverenging in de hand
werkt? Men legge de desiderata van
iemand als Goudzwaard eens naast
de geschriften van de Joodse politi
cus en denker Walther Rathenau, van
het leven beroofd in 1922. Idealisme
van volstrekt gelijksoortig gehalte!
Lochem mr. J. van Leeuwen.
GPV
Inzake het betrekken van niet-leden
van de gereformeerde kerken vrij ge
maakt bij het GPV schrijft ds. J.
Kok: „Baptisten of aanhangers van
de pinksterbeweging kunnen nog zo
veel sympathie voor de politieke
doelstellingen van het GPV hebben,
één ding ontbreekt: de herkenning
ADVERTENTIE
Daan en
Sietze-serie
door Piet Prins
Daan en Sietze helpen
de verzetsgroep
3e druk, 14,50
aan en Sietze duiken onder
3e druk, 14,50
Daan en Sietze vechten
voor de vrijheid
3e druk, 14.50
,,'t Zijn degelijke.
Dist Vf-i spannende boeken.
Tiring Eik eigenlijk onverwoestbaar
«Sallk/in hun genre". (Trouw)
Verkrijgbaar bij de boekhandel
l'osibus 189. 9700 Al) Groningen, telefoon 050-18:1450 j
van Jezus Christus in Zijn levens
werk. Zij weigeren het lam te volgen.
De boodschap is hier onzuiver"
(Trouw 7 juni). Met verbazing hebben
wij hiervan kennis genomen en wij
zouden daarvan het volgende willen
zeggen. Ten eerste is de opmerking
van ds Kok een betreurenswaardige
en niet-reële beschuldiging van bap
tisten en mensen van de pinksterbe
wering. Ondanks leerverschillen met
de vrijgemaakte (en andere) kerken,
staan bij beide de Persoon van de
Here Jezus en de noodzaak van we
dergeboorte en bekering centraal. Er
wordt op aangedrongen, dat een heili
ge levenswandel ter ere van de Here
is. Bovendien: de baptisten in de
Sowjet-Unie worden vervolgd omdat
ze Juist navolgers van Christus zijn
De bewering van ds. Kok, dat zij
weigeren hem lam te volgen, is dan
ook niet terecht naar onze mening.
Ten tweede blijkt uit de uitlating van
ds. Kok, dat men binnen het GPV wel
bijzonder uitgaat van het eigen ge
lijk: het „wij kennen slechts ten
dele", wat het eigen standpunt zou
kunnen relativeren en zo zou kunnen
leiden tot meer openheid ten aanzien
van niet-lellen van de vrijgemaakte
kerk, blijkt op geen enkele wijze, wat
jammer en verdrietig is.
Bennekom Familie Jansen
Ambachtsschool
Het is blijkbaar moeilijk om objectief
te oordelen. In Trouw van 6 jurü geeft
u uw oordeel over de ommezwaai van
de heer Van Veen. In 1972 kwam het
onder zijn ministerschap tot een ver
lenging van de cursusduur van het
lager beroepsonderwijs, waardoor
een „bredere algemene vorming" mo
gelijk werd. (M.i. terecht). Nu is hij als
voorzitter van het Verbond van Ne-
derL Ondernemers van oordeel, dat
het betreffende onderwijs te vet
gemeen vormend is geworden en
het tijd wordt, dat het bedrijfsk
meer greep op dit onderwijs krijgt
een betere aansluiting te bewerk
ligen op de arbeidsmarkt. Dit
volgens de Redactie een ommezi
metamorfose van de heer Van Vi
M.i. moet hier echter eerder
ken worden van een metamorfo»
het lager beroepsonderwijs, want
is bij insiders en ook bij middens!
en industrie al enkele jaren bek
dat het vak-onderwijs steeds me
het gedrang is geraakt en nog st
raakt En wat de redactie dan sci
over kleine timmerlieden, aan w
hun opleiding verteld moet
dat de bouwmarkt is ingestort, n
helemaal kant noch wal. Want
gaat niet over de werkloosheid i
bouwwereld, maar over een
üakopleiding. M.a.w. het gaat er
dat jongens die timmerman of b
werker of wat dan ook willen wor
aan het eind van de cursus ookt
merlieden of bankwerker in de
zijn, en niet om het nu maar extrt
te zeggen, een soort maatschap
vernieuwers, die nauwelijks een
mer dan wel een schroevendrai
weten te hanteren.
Amsterdam J. van
Eeuwen geleden
Britse troepen blijven nog in
nistan. aldus „De Standaard"
juni 1880. Lord Hartingon verkla*
m het Engelsche Lagerhuis da'
regering streeft naar twee dingen
einde der militaire operaties
vestiging van een krachtig b«8
dat er zijn moet voor de troepenk
nen worden teruggeroepen. HeN
de Russen toch wat geleerd vsj
Engelse geschiedenis?
Beverwijk A Vreek