Hg
Aat en Mac dertien maanden
klankbord voor Unifiltroepen
Aandoenlijke sfeer
Haagse Beat Nach
Flowers
irritant
gedateerd
'Dat verblijf in Libanon laat niemand onberoerd'
Lindsay Kemp
Company
Fleetwood Mac onverschillig
MAANDAG 16 JUNI 1980
KUNST/VARIA
TROUW/KWARTET
door Fred Lammers
UTRECHT Na der
tien maanden leiding
te hebben gegeven
aan het „Holland-
huis", in Tel Aviv, een
gezamenlijke activi
teit van protestanten
en rooms-katholieken
voor de militairen van
het Nederlandse Uni-
fil-detachement in Li
banon, zijn Mac en
Aat van der Pijl vorige
week in ons land te
ruggekeerd.
In de loop der Jaren zijn
„papa en mama Pijl", zoals
ze in militaire kringen vaak
worden aangesproken, zo'n
beetje het vliegend equipe
van de Koninklijke Neder
landse Militaire Bond Pro
Rege geworden. Ergens
vastroesten als PMT-tehuis-
leiders is er voor hen niet
bij. Nadat zij op diverse
plaatsen in Duitsland (See-
dorf, Erie, Blomberg en
Borgholzhausen) en daarna
in Steen wijk op post ge
weest waren, lag het min of
meer voor de hand dat Juist
zij naar Israël gingen toen
Pro Rege daar samen met
de Centrale Katholieke Mi
litaire Tehuizen een ont
moetingscentrum voor Uni-
fil ging opzetten, (overigens
was het voor het eerst dat
men de samenwerking zo
ver doorvoerde).
„We hebben er zelf om ge
vraagd, omdat we, toen Ne
derland militairen naar Li
banon ging sturen, wel ver
wachtten dat er dan in de
buurt een militair tehuis
zou komen", vertelt me
vrouw Van der Pijl. De solli
citatie lag dus zogezegd al
op tafel toen het hoofdbe
stuur nog plannen moest
maken. Het ging zoals de
Van der Pijl's hadden ge
dacht. In mei 1979 stapten
Mac en Aat in het vliegtuig
met als voornaamste baga
ge een kleurentelevisie, een
video en een koffiezetappa
raat. „We dachten als we
dat maar vast hebben is de
basis voor het tehuis er. Het
pakte anders uit. In Israël
zijn dergelijke zaken zo'n
grote luxe en daarom zo
kostbaar dat de douane al
les blokkeerde, en dat ter
wijl wij hadden verwacht
dat we bij wijze van spreken
de stekker maar in het stop
contact hoefden steken in
de ruimte die was gehuurd
in het grote Laromme-hotel,
even buiten het centrum
van de stad. Wat kale ban
ken en tafels was het enige
dat we er aantroffen. Verder
was er niets. We hebben el
kaar wel even aangekeken
toen we dat zagen", bekent
Aat van der Pijl, evenals
haar man nu midden in de
vijftig.
De uitdaging was er echter
des te groter om. Na een dag
of tien keerde het tij. De
douane gaf de meegebrach
te inventaris vrij en toen de
koffie eenmaal bruin was
kwam de rest in het „Hol
land-huis" ook voor elkaar.
Snel contact
Het werk in deze periode is
volgens Mac en 'Aat niet
met het werk in andere
PMT's te vergelijken. Ter
wijl je normaal maanden
nodig hebt om je vaste be
zoekers een beetje te leren
Aat en Mac van der Pijl .praten tot diep in de nacht
kennen is dat contact in Tel
Aviv binnen een paar dagen
gelegd. De Unifll-militairen
die hun verlof in Israël door
brengen (ongeveer twintig
procent van het totaal doet
dat, de rest gaat op verlof
naar Nederland), willen hun
tijd goed gebruiken en dat
doen ze vooral door veel te
praten.
„Elke veertien dagen komt
er een nieuwe groep verlof
gangers. Wij gingen altijd
mee om ze te halen, bij de
grens met Libanon, tweeën
eenhalf uur rijden hier van
daan. Het afgelopen jaar
hebben we die tocht zo'n
vijftig keer gemaakt: dege
nen van wie het verlof erop
zat terugbrengen en de
nieuwkomers halen. Op weg
naar Tel Aviv, want dat is
voor allen de eerste aanleg
plaats, konden wij ze vast
van alles vertellen over Is
raël. Veel Unifil-militairen
gaan daar wat rondreizen
tijdens hun verlof. Zo kwa
men we al heel snel met
iedere militair in contact.
Velen zochten ons later op.
Ze beschouwden ons als iets
van thuis", vertelt mevrouw
Van der Pijl.
Mac voegt er aan toe: „Je
moet je dat „Holland-huis"
niet voorstellen als een
PMT hier in Nederland,
waar je van alles en nog wat
kunt drinken en eten en al
lerlei vormen van ontspan
ning mogelijk zijn. In Tel
Aviv gaat het allemaal ui
terst eenvoudig toe. Het is
zo'n beetje als het honderd
jaar geleden in Nederland
toeging, toen burgers mili
tairen in de huiskamer op
vingen. Dat vind je nu in
Israël.
Kopje koffie
Praten bij een kopje koffie
is er het belangrijkste. En er
wordt wat afgepraat, vaak
tot diep in de nacht. Ze ko
men bij je met allerlei zaken
die ze maandenlang hebben
opgekropt. Je krijgt verha
len te horen, waarover ze
niet naar huis schrijven.
Naar Nederland gaan brie
ven waarin ze vertellen, dat
het mooi weer is en dat ze
zo lekker in de zon hebben
gelegen. Ze welden daarin
niet uit over de beschietin
gen die ze hebben meege
maakt of over andere nare
dingen".
„In het „Holland-huls" ko
men echter de verhalen over
hoe zij zich hebben gevoeld
tijdens die beschieting en
wat ze hebben gedacht.
Daar praten ze in kleine
groepjes over, maar ook
vaak onder vier ogen. Je
moet in Tel Aviv 24 uur per
dag klaar staan. Wanneer
jongens willen praten moet
je beschikbaar zijn. Soms
gebeurde dat bij ons in de
slaapkamer, omdat het nu
eenmaal woekeren met de
ruimte is. Op den duur gin
gen we onze slaapkamer
zelfs de probleemkamer
noemen."
Het is de ervaring van Mac
en Aat dat men zich in Ne
derland nauwelijks een
voorstelling kan- maken hoe
de situatie in Libanon is.
Daarover zegt Mac van der
Pijl: „Ze denken hier dat
het Unifil-detachement
voortdurend wordt belaagd
en dat is toch echt niet zo.
Natuurlijk, er zijn af en toe
bomaanslagen. In Tel Aviv
hebben we er ook een paar
meegemaakt, maar bo
maanslagen heb je tegen
woordig net zo goed in Lon
den. Over de hele wereld is
het onveilig. Maar als er iets
in Israël gebeurt, wordt het
breed uitgemeten. Onze mi
litairen daar hebben ook
niet te maken met een gere
geld leger van de PLO. Er
zijn allerlei groepen die el
kaar bevechten, allemaal
onder de vlag van de PLO.
Je hebt er soldaten bij van
twaalf, dertien jaar, kinde
ren nog, in vodden gekleed,
met afgetrapte schoenen
aan. maar die delen dan
soms wel de lakens uit, heb
ben de macht over een vita
le grensovergang, kunnen
bij wijze van plagerij de
doorgang verbieden en daar
heb je je dan maar bij neer
te leggen. Dat vraagt een
enorme zelfbeheersing."
Onrecht
De problemen waarmee het
Unifil-detachement heeft te
kampen zijn niet het ver
van huis zitten en de onze
kerheid wat er gaat gebeu
ren". Een van de grootste
moeilijkheden is dat onze
soldaten in Libanon zoveel
onrecht zien, zoveel mens
onterende dingen waar ze
niets tegen mogen doen,
omdat zij een vredesmacht
zijn. Ze worden heel sterk
geconfronteerd met het ver
schil tussen de oosterse en
de westerse wereld. Met de
rol die de vrouw er speelt
hebben velen het moeilijk.
We hebben zelf meege
maakt dat een vader wei
gerde een meisjes genees
kundige hulp te laten ge
ven, hoewel dat een zaak
van leven of dood was. Het
ging immers maar om een
meisje en die is in Libanon
niet in tel. De armoedige
omstandigheden, waarin de
mensen daar moeten leven
roept bij velen vragen op.
Dat verblijf in Libanon laat
niemand onberoerd, of hij
het nu direct wil toegeven of
niet. Het is heel gewoon
daar een boer te zien ploe
gen met een houten ploeg,
door een os en een ezel ge
trokken. Zo zwoegen de
mensen om iets uit de grond
te halen in een land dat
geen bodemschatten rijk is.
Jongens die een klein beetje
gevoel hebben, worden daar
stil van en gaan nadenken
over de overdreven wel
vaartsstaat die Europa is
geworden en hoe de mensen
daar in 2000 Jaar eigenlijk
nauwelijks iets zijn opge
schoten."
Over religie wordt ook veel
gepraat. „Je zit daar mid
den in het land van de bij
bel. Daar kun je niet om
heen. Het begint vaak met
simpele gesprekken over de
Klaagmuur en wat men
daar doet en waarom veel
joodse mannen hun bakke
baarden niet scheren en
vandaar kom je op diepere
zaken terecht. Dat geeft het
werk daar grote inhoud",
zegt Mac van der Pijl.
Geen telefoon
In Israël zijn er andere za
ken cUe de aandacht vragen,
zoals het geven van infor
maties aan familie van mili
tairen in Nederland die zich
ongerust maken als ze een
(foto: Henk Tukker)
poos niets horen en om
gekeerd geldt dat ook voor
de militairen als er weer
eens een postzak is zoekge
raakt. Van Nederland uit is
geen telefooncontact met
Libanon mogelijk. Het
„Holland-huis" in Tel Aviv
is dan een goede tussen
schakel. „Ik heb het als een
belangrijk deel van mijn
taak gezien zonnestraaltjes
te brengen van Libanon
naar Holland en van Hol
land naar Libanon", zegt
Aat van der Pijl.
Als ik haar vraag wat die
dertien maanden Tel Aviv
en de bezoeken die zij en
haar man in Libanon heb
ben afgelegd (eigenlijk te
gen de zin van Pro Rege, die
het te gevaarlijk vond) haar
hebben gedaan, is het ant
woord van mevrouw van der
Pijl, dat ze daar niet lang
over hoeft na te denken.
„Het heeft mijn bezig-zijn in
het algemeen meer inhoud
gegeven, maar bevrediging
ook. Mijn man en ik hebben
duidelijk gevoeld dat we
iets voor die Jongens, die
helemaal op elkaar zijn aan
gewezen, omdat ze de bui
tenwereld niet kunnen ver
trouwen, hebben mogen
zijn, voor Oerrit, Henk,
Frank, Leen, Tonny en Arie
en al die militairen met wie
we zo diepgaand hebben ge
praat en daarna in tal van
gevallen gecorrespon
deerd. Stapels brieven
hebben we gekregen en ge
schreven. Als ik nu terug
blik zijn het vooral kleine
dingen die diepe indruk op
me hebben gemaakt: die
soldaat die binnenstapte
toen ik stond te strijken en
zei: „He, het ruikt hier net
zo als bij mijn moeder
thuis" of die jongen, die, na
dat we tot diep in de nacht
hadden zitten praten, de
volgende ochtend met een
bos bloemen aankwam en
die in mijn hand duwde met
de woorden „bedankt".
Na een welverdiende vakan
tie beginnen de Van der
Pijl's in augustus aan een
nieuwe fase: het leiden van
het PMT in Assen, de stad
van het Unifil-detachement.
Dat zal"als het aan hen ligt
niet hun laatste post zijn.
„O nee', alsjeblieft niet",
zegt Mac van der Pijl.
ROTTERDAM Met zijn ko
ketterende kijkers spiedt
Lindsay Kemp aan het slot
van zijn voorstelling „Flo
wers" de zaal in. Onder de
niet aflatende Pink Floyd-
muziek dwingt hij zijn pu
bliek bijna tot een ovatie.
Een schaamteloze zelfgenoegyaam
heid. kenmerkend voor de reeks bi
zarre figuren die de wereld van dit
toch wel gedateerde theaterspekta
kel bevolken.
„Fowers", geïnspireerd op Notre Da
mes de Fleures van Jean Oenet,
prijkt al twaalf Jaar op het repertoire
van de Lindsay Kemp Company en
het succes is nog steeds niet afgesle
ten blijkens de uitnodiging van het
Holland Festival om deze voorstel
ling naar Nederland te halen. Tot en
met 18 Juni is Flowers nog te zien in
het Rotterdamse Luxortheater.
Het kan beschouwd worden als een
blauwdruk van wat er in de jaren
zestig op het toneel plaatsvond. The
ater als ritueel waarbij de spelers
vanuit de eigen emotie met puur fy
sieke middelen gezameanlijk een
door Dirkje Houtman
en moordenaars, die hun geku.
omgeving in alle hevigheid leve
blazen.
Soms zijn het verstilde prentenf
onder aanvoering van aanzwelt
muziek ongegeneerd gaan leve
uitgroeien tot situaties waarin n
euze patronen in decadente i
verstrikt raken. Het is een int....
leefde niet gekende werkelijy
waar haat en jaloezie heerst op fa f
van ongeremde hartstochten, bo n0
met de valse sluier van de pathetj
Als geheel een bizarre voorsteUjfci
die voornamelijk als curiositeit
een recent theaterverleden
schouwd kan worden.
„boodschap" uitdrukten. In combi
natie met het boek van Oenet roept
dit een morsige wereld op die is opge-
bouw uit een gevangenis, een kerk
hof, een café, een slaapkamer, bor
deel en theater.
Hier komt de zelfkant tot leven in de
gedaantes van travestieten, hoeren
Onlangs was deze groep, die dajiw
mime en beweging als voornaa®
uitingsvorm gebruikt, nog in Nej
land met zijn recente produktie Sj 82
mé, acht jaar geleden trad Kemp
tijdens een mime-festival in
Shaffy
o<
Wat deze groep nu weer doet inl
Holland Festival blijft vaag omtia; 11
voorstelling van Flowers vooral n;
het einde toe door een langdurig i
gesponnen soleren van Linds
Kemp zelf een irritant gedateerdex;
druk achterliet.
Stan Rijven
ROTTERDAM/DEN HAAG
Vrijdag de dertiende lever
de een ongelukkig contrast op
tussen een uiterst zwak con
cert van de sterren-statusfor-
matle Fleetwood Mac en de
ongecompliceerde beatmu-
ziek die tijdens de Haagse
Beat Nach nog eenmaal tot
leven werd gebracht.
Fleetwood Mac was ln de Jaren zestig
een blanke bluesgroep uit de
.school" van John Mayall, die na het
vertrek van Peter Green en enkele
personeelsmutaties zijn huidige vorm
kreeg. Mick Fleetwood (drums), John
(bas) en Christine McVie (toetsen/
zang) vestigden zich in de Verenigde
Staten. Daar gingen zij een fusie aan
met het duo Stevle Nicks (zang) en
Lindsey Buckingham (gitaar/zang).
De Fleetwood Mac-nleuwe stijl bleek
een succesformule te zijn die melodi
euze popmuziek wist te brengen
waarin subtiel zangwerk en de bon
kende tandem van bas en drums
mooi contrasteerden.
De ln 1977 verschenen tweede elpee
Rumours zou een standaard album
worden waarvan er ln Amerika alleen
al ruim vijftien miljoen verkochten.
Inmiddels verscheen het dubbelal-
bum Tusk dat op de vorige voorbor-
duurde. Deze staat van dienst bleek
ln Ahoy slechts een sterrenstatus te
hebben opgeleverd en je kan je afvra
gen wat de reden was van deze toer-
nee. Onverschillig was het optreden,
hard qua volume en zwak qua uitvoe
ring de muziek.
De onderlinge spanningen waren
goed voelbaar en het waren vooral de
Juliette Oreco-achtlge aspiraties van
Stevle Nicks die er een genante aan
gelegenheid van maakte. Haar onvas
te stem gleed In Dreams en Sarah
gevaarlijk af naar vals, terwijl in de
verdere selectie van hun drie platen
de subtiliteit en gedrevenheid ver te
zoeken was. Buckingham was de eni
ge die ln zang en gitaarspel liet mer
ken dat hij de zaak serieus nam,
hoewel in Oh Well en Not that Funny
pijnlijk bleek hoe zwak zijn gitaar-
techniek in feite is. Desondanks was
de uitverkochte zaal enthousiast, een
onbegrijpelijke zaak bij dit concert
van Fleetwood Mac.
Zoekende blikken
In de Haagse Houtrusthallen was een
totaal andere sfeer aanwezig, een reü
nie van Hagenezen die met zoekende
blikken naar bekenden zochten en
nog eenmaal de sfeer van toen wilden
proeven. De hal stond stijf van de
sateh- en rookwalm zodat er met het
gedrang voor de twee podia meer
sprake was van een Haagse Heat
Nach. Vanaf half negen tot half zes 's
ochtends mochten zeventien in n
haast geformeerde beatgroepen ti
overstaan van zevenduizend fans ij
verleden laten herleven.
Een aandoenlijk gezicht in feite, d
welvarend uitziende dertigers dit;
dens het spelen opeens weer vijft
jaar jonger werden. Ondanks defc
te repetitieperiode viel er toch|
voldoende te genieten. De Shot
ren de eersten die voor een t
magische sfeer zouden zorgen, to
Shocking Blue en The Incrowd (if
free) even herkenbaar waren als
De rillingen gingen pas echt do<
zaal tijdens de Golden Haigs.
De eerste zanger van de Golden I
rings (met een s) Frans Krassenl
maakte met That day en Plea!
zoveel los, exact de zelfde stem,
hij met zijn band voor het hoe*
punt zorgde.
Ontroerend
Q 65 was voltallig present maar
agressiviteit van toen was verch
nen, desondanks was het heel onto
rend om zanger Willem Bieler lai
zaam weer in zijn rol te zien groei
en buiten zichzelf te zien gaan tijde
Bring it on home. L
Hans Vermeulen was de enige die mi
zijn Sandy Coast te serieus wilde k
ten weten dat hij nog in de pop»
ziek zat. Voor het overige ging het*
de sfeer en het plezier en die waiT
ruimschoots aanwezig
De Golden Haigs, met van links naar rechts Frans Krassen burg, Peter de Ronde en Robbie van der Zwan, wast
van de bands op de Haagse Beat Nach. fou l» van a
Onder redactie van
Heieen van Batenburg
Vragen uitsluitend in de envelop en dus niet per briefkaart sturen
aan postbus 93313, 2509 AH Den Haag. Per vraag een gulden m
postzegels bijvoegen, het liefst in waarden van 60 en 40 cent. Beslist niet
aan de buitenkant opplakken. Geheimhouding is verzekerd.
Vraag: Kunt u mij ook zeggen wie de
dichter is van het vers „Een mens
lijdt dikwijls 't meest door 't lijden
dat hij vreest" enz.?
Antwoord: Sommige vragen lijken
op het eerste gezicht eenvoudig op te
lossen. Een vers dat zo bekend is, dat
wanneer je de eerste regel opzegt
iedereen het kan aanvullen, daarvan
moet het toch niet moeilijk zijn de
dichter te vinden, zo meende ik in
mijn argeloosheid. Ik dacht het in de
iekedichtjes van De Genestet te zul
len vinden, zocht bij Laurillard, Beets
en VondeL Zonder succes. Bij het
grasduinen in het Letterkundig
Woordenboek van K. ter Laan vond
ik tot mijn vreugde bij de biografie
van Jacob Revius: „Het meest be
kend is wel gebleven zijn puntdicht
De mens lijdt dikwijls 't meest
Dat is voor elkaar, dacht Ik triomfan
telijk, maar toen lk het in de werken
van Revius nergens terug kon vinden,
bekroop mij een gevoel van twijfel,
dat spoedig bevestigd werd, toen
vrienden mij de volgende dag opbel
den (lk heb ledereen met mijn vraag
lastig gevallen) en me vertelden: de
journalist Nico Scheepmaker heeft er
enige tijd geleden een van zijn dage
lijkse columns in een aantal andere
dagbladen aan gewijd. Op zoek naar
het betreffende stukje, dat ik vond in
zijn bundel Trijfels. Hieruit bleek dat
Nico Scheepmaker de vraag naar de
auteur had voorgelegd aan de lezers.
Resultaat: vijfentwintig namen van
dichters. Genoemd werden o.a. Lau
rillard (elf maal), Gezelle (tien maal),
Beets (zes keer), Nellie ten Have (zes
keer), mijn Revius (vier maal), Alica
Nahon (vier keer), enz. enz. De ge
noemde namen berusten niet uitslui
tend op vermoedens, want vijftien
namen stonden volgens de inzenders
bij het door hen bewaarde of gevon
den gedicht vermeld. U begrijpt: ver
schillende namen. De dichter blijft
dus vooralsnog onbekend.
Het tweede couplet van het vers is
wat minder bekend, maar wanneer u
het leest herinnert u het zich vast
weer. Het complete vers luidt als
volgt:
De mens lijdt dikwijls 't meest
Door 't lijden dat hij vreest
Maar dat nooit op komt dagen
Dies heeft hij meer te dragen
Dan God te dragen geeft.
Het leed dat is drukt niet zo zwaar
Als vrees voor allerlei gevaar
En komt het toch in huis.
Dan helpt God altijd weer
En geeft Hij kracht naar kruis.
Vraag: Ik heb veel last van hoofdpijn.
Nu vertelde Iemand mij dat dit kon
komen door de wanden van spaan
plaat die ik in mijn slaapkamer heb.
Is daar iets van waar?
Antwoord: Dat is geen sprookje. Bij
een temperatuur van om en nabij de
vijftien graden komen bij spaanplaat
gassen vrij die bij sommige mensen
hoofdpijn, vermoeidheid, misselijk
heid en ook wel eens benauwheld
veroorzaken. De spaanplaat moet be
handeld worden met een damp afdek
kende stof. Hiervoor kimt u dus geen
muurverf op waterbasis gebruiken.
Geschikt voor behandeling zijn beits,
botenlak of ook granol. De laag twee
maal aanbrengen. Het verdient aan
beveling ook de binnenkant van kast
deuren wanneer ze van spaanplaat
zijn een beschermlaag te heven. Te
genwoordig is er ook spaanplaat ln de
handel die reeds een beschermlaag
heeft
Vraap Ik heb een paar nachtkastjes
met marmeren blad. Dat marmer
beeft een gelige tint gekregen. Is het
mogelijk het weer wit te krijgen?
Antwoord: Probeert u het eens zo:
Bij de drogist koopt u een half pro
cents oplossing van kallumperman-
ganaat en een oplossing van natrlum-
bisulfiet Eerst maakt u het marmer
schoon met sodawater en dan smeert
u het ln met de kallumpermanga-
naat-oplossing. U moet niet schrik
ken als het marmer dan paars wordt:
die kleur blijft er echt niet op zitten
Als het marmer nog vochtig is maakt
u het nat met ammonia en direct
daarna doet u er de natriumbisulfiet-
oplossing op. Het marmer zal dan
aardig opknappen. Is het erg geel dan
moet u de behandeling herhalen.
Vraag: Ik ga deze zomer met vakan
tie naar Engeland. Nu hoorde ik dat
er zulke beroemde tuinen zijn. Kan
men die vrij bezoeken? Waar liggen
deze tuinen? Zijn ze over heel Enge
land verspreid?
Antwoord: Wanneer u naar Zuid-
west-Engeland gaat, kunt u ln plaats
van rechtstreeks naar uw vakantie
bestemming te gaan een nieuw ont
worpen route volgen door enige van
de mooiste landschappen van Kent
en Sussex, die u zal leiden langs enke
le van de beroemdste tuinen in dat
gebied. De route kan beginnen in
Canterbury of Ashford, beide gemak
kelijk via de Kanaalhavens te berei
ken. Om een paar van deze tuinen die
zo uitbundig geprezen worden te noe
men: Chilham Castle Garden, de his
torische tuinen als die van Penshurst
Place en Hever Castle, de rododen
drons, azalea's en camella's van Bor-
de Hill Garden enz. Een gratis vouw
blad van de route is te krijgen bij de
Tourist Information Centre in de Ka
naalhavens. Ook kunt u daar grote
borden zien waarop de route staat
uitgestippeld. Nadere inlichtingen bij
The South East England Tourist
Board, Tunbridge Wells, Cheviot
House, 4-6 Monson Road.
Ook bestaat de mogelijkheid particu
liere tuinen te bezoeken tegen een
geringe toegangsprijs. Deze zijn over
heel Engeland en Wales verspreid. Er
wordt veel propaganda voor ge
maakt. Er is ook een boek over ver
schenen; hierin worden alle gegevens
verstrekt over bereikbaarheid, open
stelling, welke tuinen men het beste
ln de lente kan bezoeken en welke In
de vroege of late zomer op z'n mooist
zijn. Dit boek is ln de grote Engelse
boekhandels te koop, maar kan ook
per post besteld worden. Engelse ti
tel: Gardens open to the public in
England and Wales. Per post te be
stellen bij The National Gardens
Scheme, 57 Lower Belgrave Street,
London SW1W OLR.
Vraatf: Ik heb twee Amerikaanse
munten, een uit 1910, waarop aan de
ene kant een vrouwenhoofd, kijkend
naar links, op de andere kant een
met een lauwerkrans eromheen. I
tweede munt is een dollar met t
mannenhoofd kijkend naar rechts
op de andere zijde een grote vo|
met uitgespreide vleugels; jaail
1914. Zijn deze munten nog i«
waard?
Antwoord: De eerste munt is
vijcentsstuk. Het vrouwenhoofd
het Amerikaanse vrijheidsbeti
Deze muntjes werden geslagen t
1883 tot 1913. De cataloguswaarde
afhankelijk van de kwaliteit zes t
elf gulden. Bij het dollarstuk kan
niet uitmaken of het hier gaat omt
kwart of om een halve dollar. Ditisi
de foto's niet te zien. Beide muntt
werden geslagen van 1892 tot 191
Wat u aanzag voor een mannenhoc
is toch weer hetzelfde vrijheidsbee
nu naar rechts kijkend. Ze ziet eri
deze munten inderdaad wel wat nu
neüjk uit. Het omkranste vrouw
hoofd is omgeven door dertien rt
ren. die oorspronkelijk dertien stat
symboliseren. Da cataloguswaal
van de kwart dollar is veertien l
negentien gulden. Van de halve d
lar, die er op de foto precies eew
uitziet, is dit 30,50 tot 44. Op I
eendollarstuk kijkt het vrijheil
beeld, dat er op deze munt weer a
vrouwelijk uitziet naar links, hetgf
niet klopt met uw beschrijving.