Homburg's bedrijf wil
Idrie fabrieken sluiten
Dure brandstof
drukt winst KLM
ioger verbruik door koude winter
FGH hypotheekbank
Gemeenten beperken
uitgaven onderwijs
Warmolts overgenomen
uit failliete boedel
11% pandbrieven1980per1982/1988
koers 101%
10%% pandbrieven1980per1983/1987
koers 99%
Inkrimping produktie komt te laat
ïl
Chrysler
stopt met
betalingen
Bouworder voor
Van der Giessen
Teruggang in bouw
vorig jaar begonnen
Bankgebouw opgeknapt
CAO-akkoord bij Shell
Fabriek voor
herrafinage
afgewerkte olie
Goed jaar UBO
'Strafrecht schiet tekort
bij zwendel vennootschap'
j ardgasprijs veel meer gestegen dan kosten levensonderhoud
vR|JDAG 13 JUNI 1980
FINANCIEN EN ECONOMIE
TROUW/KWARTET
t5
w
S yan onze redactie economie
CUYK Homburg vleeswarenfabrieken wil drie van haar vijf produktiebedrijven sluiten. Het ®.,usief afschrijvingen kwamen acht
en de vestigingen in Wijhe, Wilp en Goor, waar ongeveer 300 mensen werken. j£n pr°Het b^VbedrUfsresuiuat
nlzestig andere arbeidsplaat- bied. Unox (Unilever), Homburg en
5Lsen niet in de produktiesfeer, Berko tl1fsen de en de twee mii-
l «nrrten pvpnppns nncrphpvpn ,oen ^ulden aan- waaraan echter de
w worden eveneens opgeneven. voorwaarde werd verbonden dat de
De twee Overblijvende vestl- bedrijven een flink stuk capaciteit
Van onze redactie economie
AMSTELVEEN De KLM heeft in
het per 31 maart afgesloten boekjaar
1979/1980 de winst belangrijk zien
dalen. De winst kwam uit op 15
miljoen tegen 82 miljoen in het
voorgaande boekjaar. De oorzaak
hiervan zit vooral in de hogere
brandstofkosten.
De bedrijfsinkomsten stegen welis
waar met veertien procent tot 3.240
miljoen, maar de bedrijfskosten in-
bleef zodoende beperkt tot 17 (was
90) miljoen.
De rentelast was aanzienlijk hoger,
maar hiertegenover stond dat meer
winst werd gemaakt op de verkoop
van vliegend materieel en dat de
deelnemingen 17 miljoen inbrach
ten. Was dat niet het geval geweest,
dan zou de KLM in de rode cijfers
zijn beland. Er wordt (zodoende)
geen dividend uitgekeerd.
Over het resultaat is geen vennoot
schapsbelasting verschuldigd in ver
band met compensatiemogelijk
heden.
Vooruitlopende op het jaarverslag,
dat 16 juli wordt gepubliceerd wordt
nog medegedeeld, dat de tariefsver
hogingen het afgelopen boekjaar la
ter van kracht werden, dan de stij
gingen van de brandstofkosten. Van
de vergeleken met het voorgaande
boekjaar ƒ298 miljoen extra
brandstofkosten, werd ongeveer 95
miljoen niet gecompenseerd in de
vervoersinkomsten.
gingen zijn gevestigd in Cuyk
m Olst.
m Ernstige verliezen, die in de tientallen
1 DÜljoenen lopen, zouden deze maat-
ij regelen noodzakelijk maken. Desge-
vraagd deelt directeur drs M. A. Broe-
'I; re mee. dat de afgelopen vijf jaren
van verlies hun oorcaak vinden in het
a egvallen van de export van ham-
pen en schouders naar Amerika, in
Is 1975. Oost-Europese en Deense con-
3> jurrentie noopten Nederlandse be-
M drijven zich definitief uit Amerika
erug te trekken.
■"De heer Broere deelt mee dat na het
wegvallen van de Amerikaanse
ot jiarkt niet is besloten tot capaciteit-
lermindering. Homburg heeft toen
'U eprobeerd de overschotprodukten
uo! |25 procent van de totale omzet) el-
te slijtèn.
beleidsfout
ièain 1975 bood de overheid de drie
ISi belangrijkste exporteurs op dit ge-
DETROIT (Reuter) Het
i Amerikaanse automobielcon-
I cem Chrysler betaalt zijn leve
ranciers pas weer. als het de
toegezegde financiële steun
j heeft ontvangen.
Het concern wacht eerst af hoe
de uitgifte van schuldbewijzen,
met een totale waarde van 500
miljoen dollar (één miljard gul
den). verloopt. Binnen enkele
dagen worden de schuldbewij
zen, waarvoor de regering zich
garant stelt, uitgegeven
Het was de bedoeling dat begin
deze maand met de uitgifte zou
worden begonnen, maar enkele
banken waren het nog niet
eens met het reddingsplan voor
het noodlijdende autoconcern.
Chrysler heeft al over de hele
wereld ongeveer 4.4 miljard
dollar aan leningen weten los
te krijgen. De woordvoerder
wilde niet zeggen hoeveel de
leveranciers tegoed hebben;
oak wilde hij niet ingaan op
vragen over de huidige finan
ciële positie van Chrysler.
ran onze redactie economie
UI OTTERDAM De Nedlloyd heeft
ilj scheepswerf Van der Giessen-De
bord twee produkten-tankers
opteld.
tankers, die onder Nederlandse
ag zullen varen, zijn van een geheel
icïNuw type en geschikt voor het ver
ier van ruwe olie, oüeprodukten,
verse chemicaliën zowel als eetbare
laatste ontwikkelingen ter voor
buig van milieuvervuiling zijn in
ontwerp opgenomen. Bovendien
J~en de schepen aan de nieuwste
Jeidseisen en is grote aandacht
Hpfeed aan energiebesparing.
schepen zullen in augustus en
Kember 1982 worden opgeleverd.
moesten inleveren. Broere; „Als we
dat toen gedaan hadden zaten we nu
niet in de problemen." Volgens Broe
re heeft Unox destijds wel van de
regeling gebruik gemaakt. De indu
striebond van het FNV spreekt van
een beleidsfout.
Volgens secretaris Roeldik van de
voedingsbond FNV, heeft Homburg
in datzelfde jaar 1975 wel tussen de
120 en de 130 arbeidsplaatsen opge
heven. Of het bedrijf in dat kader
misschien van steun van de overheid
gebruik heeft gemaakt, is niet
bekend.
Homburg is sinds 1972 eigendom van
Lyons, een van de grootste Britse
levensmiddelenconcerns. Enige tijd
geleden werd Lyons echter zelf weer
overgenomen door Allied Breweries.
In 1975 behaalde Homburg een omzet
van 500 miljoen gulden. Het verlies
van de Amerikaanse markt beteken
de voor het bedrijf een omzetderving
van 70 miljoen gulden per jaar. Vol
gens directeur Broere is het vrijwel
uitgesloten, dat de huidige herstruc
turering het bedrijf weer snel gezond
zal maken. „Ook daarna zijn we voor
lopig nog lang niet uit de problemen,"
aldus Broere.
De bonden zijn intussen niet erg te
spreken over de gang van zaken bij
Homburg. Nadat aanvankelijk was
meegedeeld dat de uitslag van een
onderzoek (Lyons, Berenschot) naar
de noodzaak van sanering en eventu
ele alternatieven gisteren aan bonden
en personeel zou worden aangebo
den. blijkt de uitslag van het onder
zoek om technische redenen te zijn
vertraagd. Intussen deelt de directie
van Homburg wel mee dat drie vesti
gingen moeten worden gesloten.
„Geen rapport maar wel de conclu
sies daaruit," aldus een ontevreden
Roeldik. De Voedingsbond FNV zal
de vergadering, die op 19 juni is be
legd met alle kaderleden van Hom
burg, gewoon laten doorgaan.
Als de reorganisatieplannen door
gang vinden (de bonden erkennen de
noodzaak van een sanering), werken
er voorlopig nog 1000 mensen bij
Homburg. Naast een sociaal plan,
waar men op het moment aan werkt,
worden ook plannen gemaakt voor
een vergroting van de efficiency in de
bedrijven Cuyk en Olst die overigens
niet zullen worden gebundeld.
DEN HAAG (ANP) De nu aan de
gang zijnde ongunstige ontwikkeling
op de bouwmarkt heeft zich al in het
vierde kwartaal van het vorige jaar
aangediend. De grote knelpunten zijn
de verschillen in vraag en aanbod van
arbeidskrachten zowel naar regio als
naar beroepsgroep.
Dit zegt de directie Bouwnijverheid
van het ministerie van Volkshuisves
ting in het verslag van haar werk
zaamheden over 1979.
Daarin wordt ook gezegd, dat binnen
de weinig florissante ontwikkeling
van de Nederlandse economie, het
jaar 1979 voor de bouwnijverheid als
geheel geen ongunstig Jaar was. Maar
de meest recente produktiecijfers in
1980 onderstrepen de conjunctuurge
voeligheid van de bouw.
Wat de bouwarbeidsmarkt betreft:
zowel in de burgerlijke en utLiliteits-
bouw als in de grond-, weg- en water
bouw waren vorig jaar meer mensen
werkzaam dan in 1978. Vooral aan het
einde van het derde kwartaal bleek
een grote groei. Verondersteld wordt,
dat meer dan voorheen schoolverla
ters naar de bouw zijn toegestroomd.
Daarnaast gingen veel werknemers
uit de metaalsector over naar de
bouwnijverheid.
Van onze redactie economie
DEN HAAG De investeringsactiviteit van de gemeenten is
vorig jaar afgenomen, zo blijkt uit het jaarverslag van de
Bank voor Nederlandsche Gemeenten 1979, dat gisteren is
gepubliceerd.
Deze teruggang deed zich met name
voor in de uitgaven voor onderwijs,
die met 197 miljoen of met achttien
procent daalden. Afnemingen zij
het minder fors gaven verder de
bestedingen te zien voor cultuur en
recreatie (ƒ19 miljoen of twee pro
cent), volksgezondheid (ƒ15 miljoen
of zes procent) en openbare werken
13 miljoen of een procent.
De kapitaaluitgaven voor het bouw
rijp maken van grond voor woning
bouw en industrie en voor de nutsbe
drijven stegen daarentegen in totaal
met 150 miljoen.
De kapitaaluitgaven van de gemeen
ten daalden zodoende vorig jaar met
67 miljoen tot 7.732 miljoen; een
teruggang van bijna één procent.
Hierbij wordt opgemerkt, dat hierbij
de uitgaven voor volkshuisvesting
buiten beschouwing zijn gelaten, om
dat die voor het overgrote deel wor
den gefinancierd met overheidsle-
ningen.
De Bank voor Nederlandsche Ge
meenten maakte vorig jaar een, wat
wordt genoemd, bevredigende ont-
wikkkeling door. Die leidde tot een
stijging van de winst met 27,6 mil
joen tot 149,6 miljoen.
Ruim zeven miljard
pensioenfonds Philips
EINDHOVEN (ANP) - Het totale
vermogen van de beide stichtingen
Philips Pensioenfondsen (A en B) is
in 1979 toegenomen van 6,1 tot 7,2
miljard. Premies en opbrengsten uit
beleggingen stegen v.a. ƒ884,9 toi
ƒ971,2 miljoen. Het batig saldo dai
naar de algemene reserve wordt over
geboekt bedroeg ƒ220,6 (ƒ179,1)
miljoen.
Het districtskantoor van de Amro-Bank aan de Sarpahtistraat in Amsterdam is geheel gerenoveerd.
Het pand, dat uit 1911 dateert, was qua indeling verouderd.
De officiële heropening geschiedde gisteren door wethouder drs. E. Heerma van economische zaken en
havenaangelegenheden' van Amsterdam.
ROTTERDAM De plannen van de
Nedlloyd, Chevron en Kinetics Tech
nology voor de bouw van een fabriek
voor de herraffinage van afgewerkte
motorolie tot smeerolie, zijn in een
vergevorderd stadium.
Als mogelijke plaats van vestiging
van de fabriek worden Bergen op
Zoom en Lelystad genoemd. Het be
drijf zal dan beginnen met ongeveer
vijfentwintig (nieuwe) arbeids
plaatsen.
In eerste aanleg zal per jaar 60.000
ton afgewerkte motorolie worden ver
werkt. De fabriek zal echter zodanig
worden ontworpen, dat de capaciteit
gemakkelijk kan worden vergroot
met 20.000 tot 30.000 ton per jaar.
De technologie is afkomstig van Ki
netics Technology International in
Zoetermeer, die dit proces in samen
werking met het grootste herrafina-
gebedrijf ter wereld Haberland unc
Co Dollbergen In West-Duitsland
heeft ontwikkeld, aldus de medede
ling van Nedlloyd.
Nedlloyd beweegt zich niet alleen op
het gebied van vervoer maar heeft
ook belangen in de winning van aar
dolie en industriële dienstverlening.
Als een van de grootste oliemaat
schappijen ter wereld, is Chevron
zeer ervaren in alle raffinagepro-
De plannen voor het nieuwe bedrijf
zijn grondig doorgesproken met het
Ministerie van Volksgezondheid en
Milieuhygiëne. Van belang is dat de
schadelijke stoffen, die zich in afge
werkte motorolie bevinden, daaruit
verwijderd en onschadelijk gemaakt
worden.
ROTTERDAM (ANP) De leden
van de industriebond FNV bij Shell
raffinaderij in Pemis en Shell Chemie
in Moerdijk hebben gisteren met
overgrote meerderheid het laatste
CAO-aanbod van de directie geaccep
teerd. Daarbij is het voorbehoud ge
maakt dat het gesprek over het ver
lichten van de ploegendiensten (dat
in het najaar wordt gevoerd) resul
taat zal opleveren. De CAO loopt op 1
april 1982 af.
De nieuwe arbeidsovereenkomst
voorziet onder andere in het behoud
van de prijscompensatie en aanpas
singen van het beloningssysteem, die
gezamenlijk volgens de industrie
bond FNV neerkomen op 2 procent
initiële loonstijging. Voorts worden
de jeugdlonen en de inkomens van de
laagst betaalden verhoogd en er
komt een extra roostervrije dag voor
de volcontinudienst.
Onderhandelaar Plet 8cheele van de
industriebond FNV noemde het be
sluit van de leden gisteravond „niet
onverstandig". Hij zelf acht het bod
van Shell ook acceptabel, hoewel vol
gens hem een aantal fundamentele
zaken zijn blijven liggen. Hij noemde
in dit verband de werkgelegenheids-
problematiek. Ook achtte hij het
door de leden aanvaarde voorstel van
Shell om per 1 januari 1981 de 26
gulden van de loonmaatregel te ver
vangen door 1 procent loonstijging
een zaak waarmee de hoogstbetaal-
den het best af zijn. Bij de Shell-CAO
zijn 3500 werknemers dirèkt be
trokken.
BUSSUM (ANP) Warmolts (wijnen,
delicatessen en horeca) met vestigin
gen in Bussum, Amsterdam en Hil
versum is overgenomen door de Ne
derlandse Detailhandel en Export-
maatschappij. Deze onderneming is
opgericht door de voormalige directie
van Warmolts, de heren J. H. B. Sna
ter en P. B. A. Hosman.
Eerder deze week sprak de Amster
damse rechtbank over Warmolts
die deel uitmaakte van de Teekens-
groep het faillissement uit.
De succesvolle activiteiten van War
molts met name in de delicatessen
en wijnbranche zullen versterkt wor
den voortgezet. De situatie waarin de
winstgevende Warmolts belandde
was het rechtstreekse gevolg van de
ingestorte onroerend goedmarkt
waarin Teekens Beheer (ook failliet
verklaard) actief was en de financiële
constructie tussen Warmolts en
Teekens Beheer, aldus een medede
ling van Warmolts.
Het culinair diepvriesmerk Louis
Gaston en de afdeling personeelspak-
ketten en relatiegeschenken zullen
verder worden uitgebreid. De filialen
Hilvertshof en Apeldoorn zijn niet
overgenomen. Deze filialen zijn geslo
ten wat het ontslag van enkele .men
sen met zich mee brengt.
Woensdag verklaarde de bewindvoer
der van Warmolts dat, indien het be
drijf zou kunnen worden overgeno
men, het faillissement mogelijk kan
worden opgeheven.
Van onze redactie economie
UTRECHT De gezonde ontwikke
ling van de Levensverzekering Maat
schappij UBO heeft zich ook het afge
lopen jaar voortgezet, aldus de direc
tie in het gisteren gepubliceerde jaar
verslag.
De verzekeringsportefeuille gaf op
nieuw een groei te zien, terwijl de
omzetstijging groter was dan de kos
tenstijging. Aan de houders van indi
viduele winstdelende polissen werd
evenals het jaar tevoren een
winstaandeel toegekend van vijftien
procent van de door hen betaalde
premies, welk aandeel werd gestort in
het winstdelingsfonds.
De netto-winst kwam uit op 1,64
(was 1,37) miljoen. De aandeelhou
ders krijgen hieruit een dividend van
120 (was 100).
Voor het thans lopende jaar wordt
een winst op ongeveer gelijk niveau
verwacht.
AMSTERDAM (ANP) De president van de Amsterdamse
rechtbank, mr. S. Gerbrandy heeft gisteren kritiek geuit op
een artikel in het rechtboek van strafrecht. Gerbrandy zei dit
naar aanleiding van een zaak over flessentrekkerij door
vennootschappen, en pleitte voor aanpassing van het desbe
treffende artikel.
Bij hoge uitzondering hoorden drie nen bundelen en onderbrengen In een
zwijgende verdachten van flessen- vennootschap." De zaak die vandaag
trekkerij de maximumstraffen van aan de orde kwam, verschilt nogal
drie, tweëenhalf, en ruim een Jaar wat van wat de wetgever vijftig jaar
tegen zich eisen. Gerbrandy lichtte geleden als verontrustend voorkwam,
toe dat het artikel in het wetboek van
Strafrecht dat over dit soort zaken
uitsluitsel geeft, volgens hem achter
haald is en best enige aanpassing zou
verdienen aan de huidige omstandig
heden. Gerbrandy: „Het wetboek
spreekt alleen van individuele perso-
aldus Gerbrandy.
De drie verdachten die de malafide
vennootschap hadden opgericht,
kochten de afgelopen jaren voor hon
derdduizenden guldens goederen in
bij fabrikanten, groothandels en im-
nen, die spullen kopen bij de midden- porteurs, zonder daarvoor te betalen,
stand, zonder daarvoor te betalen. De Gerbrandy gaf in overweging, de
wetgever voorzag in 1928 kennelijk maximumstraf voor deze vorm'van
niet de mogelijkheid, dat die mensen flessentrekkerij op grote schaal, aan-
hun krachten weieens zouden kun- zienlijk te verzwaren.
131
onze redactie economie
'Apeldoorn Het afgeio-
en jaar is door de gezinnen
1 ons land ruim zeven pro-
a int meer gas verbruikt, dan
ai et jaar tevoren. Deze stijging
echter veroorzaakt door de
r koude maanden januari
februari. Als de tempera-
lur toen normaal voor de
ld van het jaar zoü zijn ge-
eest, dan zou er een zeer
fringe stijging van nog geen
wie procent hebben plaats
ehad.
Ijkt uit het jaarverslag 1979, dat
wren door de Vereniging van Ex-
Manten van Gasbedrijven in Ne-
öand (VEGIN) in Apeldoorn is ge-
?~ce®rd In dit verslag wordt
de verwachting uitgesproken,
iet fr minder extreme (winterse)
Mondigheden, de dalende ontwik-
in het verbruik van aardgas
gezinnen zich wel zal voort-
ttten
Jjfoenge wintermaanden vorig jaar
F® intussen wel tot gevolg, dat
miljard kubieke meter méér gas
i *„5.Nederlandse gezinnen werd
«verü dan het jaar daarvoor.
ARNHEM Het elek
triciteitsverbruik in
ons land is vorig jaar,
zo blijkt uit het jaar
verslag 1979 van de Sa
menwerkende Eiektri-
citeits-Producenten
(SEP), met 4,1 procent
te zijn gestegen. In 1978
was de stijging 5,4 pro-
Meer stroom
cent en voor 1980 wordt
een toeneming van 3,5
procent verwacht.
Het elektriciteitsver
bruik lijkt de laatste
jaren nogal sterk ge
voelig voor schomme
lingen in de conjunc
tuur. De elektriciteits
bedrijven merken
gaandeweg, dat de Ne
derlander zuiniger om
gaat met energie, bij
voorbeeld door het eer
der uitschakelen van
centrale-verwarmings-
pompen.
Weliswaar zijn de gastarieven voor de
tuinbouw de laatste jaren ook geste
gen, maar deze stijging is achterge
bleven bij de stijging van de tarieven
voor vergelijkbare andere verbrui
kers.
Fors verschil
In het jaarverslag wordt nog even
stilgestaan bij de prijsstijging van in
totaal zeven cent per kubieke meter,
die de gezinnen dit jaar krijgen gepre
senteerd. Hiervan is vier cent al op 1
januari ingegaan, terwijl de overige 3
cent er per 1 juli bovenop komen.
Aanvaardbaar
Een dergelijke omvangrijke prijsstij
ging is nog nooit voorgekomen. De
VEGIN zegt deze sttjging te betreu
ren, maar voegt hieraan toe, dat in
verband met de explosieve stijging
van de olieprijzen een sterke stijging
onvermijdelijk was. In dit licht ge
zien. wordt de tariefsverhoging voor
aardgas aanvaardbaar geacht.
Hierbij kan worden aangetekend, dat
de stijging van de aardgastarieven
sinds 1975 vér uit gaan boven de
prijsindex van de gezinsconsumptie.
Zouden de aardgastarieven gekop
peld zijn geweest aan de stijging van
de kosten van levensonderhoud, dan
zou het aardgas op 1 juli 26 cent per
kubieke meter hebben gekost in
plaats van nu 40 cent.
De minister van Economische Zaken
achtte optrekking van de binnen
landse gastarieven (ook) noodzake
lijk, ter ondersteuning van zijn stre
ven de exportprijzen extra te verho
gen. Dit streven wordt door de VE
GIN van harte ondersteund; echter
met de kritische kanttekening, dat
dit niet mag betekenen dat de bin
nenlandse gasprijzen hoger blijven
dan de vergelijkbare prijzen in het
buitenland.
Wat dat betreft blijken ook de tuin
ders er goed van af gekomen te zijn-
Het is een fors verschil. De gasprijs
voor de gemiddelde tuinder was vorig
jaar 7,5 cent per kubieke meter lager
dan de prijs voor een vergelijkbare
„gewone" grootverbruiker.
Naar het oordeel van de VEGIN mag
dit verschil in elk geval niet groter
worden, maar het moet worden ver
minderd. Daarbij wordt het wel wen
selijk geacht, dat een zekere mate
van geleidelijkheid wordt betracht
om de tuinbouw in de gelegenheid te
stellen zich aan de hogere gasprijzen
aan te passen.
Dit zal. zo wordt nog opgemerkt, met
name kunnen gebeuren, door het tref
fen van energiebesparende maatre
gelen.
Overigens heeft de VEGIN „ernstig
bezwaar" tegen het feit, dat dit speci
ale tuinders-gas tarief wordt vastge
steld tussen het Landbouwschap en
het ministerie van Economische Za
ken en van Landbouw
Effectief rendement 10,71%. Jaarcoupon per 1 maart.
Effectief rendement 10,79%. Jaarcoupon per 1 februari.
Prospectus van uitgifte op aanvraag verkrijgbaar bij onze kantoren,
de banken en de commissionairs in effecten
Amsterdam. Herengracht 433 (020-2212 72) Arnhem, Zi|pendaafseweg 59 (085-42 7348)
Eindhoven Ten Hagestraat li (040-4468551 Enschede M H Tromoiaan 12(053-31 24451
Oen Haag Lange Viiverberg 9 (070-60 59OOI Groningen. UObo Emmiussmgel 75 (050-18 3183»
Rotterdam Westbiaak67(0l0-I15550) Utrecht Gddenkwartier 43(030-310344)
