Personeel VPRO zoekt massaal steun leden Vergeelde spotprenten gaan opeens leven Landschap in rasters gevangen IDEAALSPAARREKENING Meeste luisteraars met Radio-Oost tevreden Beach Boys brengen onverzorgde medley RENTE 10% Voor redactionele onafhankelijkheid De heel begrijpelijke angst voor een pak iaag Arnold Pander in de Allersmaborg een ideale combinatie tussen hoge rente en directe opvraagbaarheid En dn nog Nieuw boeken Nieuw* boeker WOENSDAG 11 JUNI 1980 KUNST/RADIO/TELEVISIE TROUW/VARTET Van onze radio- en tv-redactie HILVERSUM Het personeel van de VPRO gaat binnenkort een campagne beginnen onder de 180.000 leden van de C-omroep om op die manier steun te krijgen voor de redactionele onafhankelijkheid van het bedrijf. De VPRO-aanhang zal gevraagd worden of deze het met de programmamakers eens is dat de ledenraad van de omroep geen enkele directe invloed mag hebben bij de concrete uitvoering van de radio- en tv-programmering. door And ré Rutten Het personeel wil verder dat er in het uit elf leden bestaande bestuur vijf door het bedrijf aan te wijzen leden zitting krijgen. Dit moet volgens de directie van het bedrijf gebeuren om het niveau van het bestuur naai- een hoger niveau te tillen Het personeel heeft dit plan van de directie gisteren op een speciale ver gadering unaniem aangenomen. Het personeel kwam in groten getale bij een om de situatie te bespreken na het aftreden van een meerderheid van het bestuur tijdens de VPRO- ledenraadsvergadering van afgelo pen zaterdag in Amsterdam. Een krappe meerderheid van de leden raad (het hoogste orgaan) weigerde met 27 tegen 24 stemmen een princi pieel onderdeel van de nieuwe statu ten over te nemen. In het onderdeel stond dat de vereniging de beslis singsbevoegdheid bij het maken van programma's volledig over zou laten aan de programmamakers. De direc tie zei zaterdag al het terugdraaien van de bevoegdheden van het bedrijf onaanvaardbaar te vinden. Niet afwachten Algemeen-directeur Frans de Smit stelde gisteren voor niet af te wach ten wat het nieuwe bestuur, dat in september gekozen zal worden, gaat ondernemen. Wat het omroepbedrijf precies gaat doen staat nog niet vast. Voorlopig zal een werkgroep, bestaande uit de drie directieleden, de secretaris van de ondernemingsraad, de hoofdre dacteur van de omroepgids om een programmamaker uitzoeken welke stappen er naar de achterban toe het best genomen kunnen worden. De publiciteit zal gezocht worden via de gids en of radio- en tv-programma s. Frans de Smit zei dat de crisis is ontstaan door het gebrek aan kwali teit bij een aantal bestuurders. Om misvattingen in de toekomst te voor komen, moet volgens hem van een artikel in het verenigingsrecht ge bruik gemaakt worden, door de helft van het bestuur, minus één, te laten bestaan uit door het bedrijf aangewe zen bestuurders. De Smit zei er na drukkelijk bij dat dat absoluut geen stromannen mogen zijn. „Wij zoeken juist mensen met de juiste kwalitatie ve eigenschappen. Die pikken het niet zich voor het karretje van het bedrijf te laten spannen. Wij willen niet de macht van de vereniging om ver werpen, we willen slechts opko men voor de rechten die wij al jaren geleden verworven hebben." De Smit doelde hiermee op het dele gatiebesluit van 1968 waarin staat dat de ledenraad de eindverantwoor delijkheid van de programmering overlaat aan het bedrijf Rob Ris, secretaris van de onderne mingsraad herhaalde zijn woorden van zaterdag dat wanneer de vereni ging zonder overleg gaat sleutelen aan het delegatiebesluit, de onderne mingsraad naar de kantonrechter zal stappen. Nieuw bestuur Frans de Smit zei verder dat de actie van het personeel binnen enige we ken moet plaatsvinden, want op 20 september komt de ledenraad in een extra vergadering bijeen en wordt er een nieuw bestuur gekozen. Voor die tijd heeft een actie geen zin want dan is bijna iedereen met vakantie. De directie van de VPRO is er van overtuigd bij de 180.000 leden veel gehoor te vinden voor het standpunt van het bedrijf. Aangenomen wordt dat de oproep vele nieuwe gegadig den voor de ledenraad en bestuur zullen opleveren. De eerste scène uit "Die ganz begreifliche Angst vor Schla- gen" van de Schaubühne Het is een produktie, die een groep spelers van de Schaubühne samen hebben gemaakt, aangetrokken Van onze radio- en tv-redactie HILVERSUM Tweederde van de luisteraars naar Radio-Oost is tevre den over de streekomroep voor Gel derland en Overijssel en vindt ook dat die moet blijven zoals hij nu is. Er is echter ook een grote groep van negentien procent, die vindt dat er andere programma's moeten komen. En dan is er nog vier procent die vindt dat Radio-Oost maar moet ver dwijnen. Dat is gebleken bij een meting in opdracht van de afdeling Kijk- en luisteronderzoek van de NOS onder 758 personen van twaalf jaar en ou der. Een ander gegeven is dat Radio- Oost per week gemiddeld 360.000 luis teraars bereikt. In de provincies Gel derland en Overijssel wonen ruim twee miljoen inwoners. Deze informa tie is echter niet in het onderzoek, dat DEN HAAG De Schaubühne am Halleschen Ufer uit Berlijn, die inet Holland Festival et kleine staalkaart van haar repertoire laat zien, speelt ook een reeksroteske spotprenten o de Franse burger van rond 1900, geschreven door George Courtelfe (1858-1929). Onder t verzameltitel „Die ganz begreifliche Angst vor Schlagen". ken m spotprenten uit die tijd, et bijzonr goed tijdsbeeld zullen opl veren, ok in het letterlijk plooiba toneeleld van Uwe Oelkers, in kostuvs van Dagmar Niefind, en grime-i kapwerk, vermoedelijk va de spes zelf. Maar je zit toch oo naar vee, bijna vergeten vooroude! te kijk, waarvan je je afvraagt i wij er s van geërfd hebben, en dan weWat blijft is het geamuseei kijken aar vergeelde spotprent® die opos gaan leven. zich bezighoudt met de bekendheid, te vinden. De luisteraars vinden dat Radio-Oost over het algemeen te veel aandacht besteedt aan hoorspelen en spellet jes, Men wil vooral meer program ma's met verzoekplaten en prestaties van regionale groepen. Ook zou men meer uitzendingen over geschiedenis van de streken, dorpen, steden en verenigingen in het gebied op prijs stellen. Veel luisteraars vinden ook dat min der aandacht kan worden besteed aan kunst en serieuze muziek. Een kwart van de luisteraars blijkt meer of alleen maar programma's in dia lect te willen. Maar meer dan de helft (54 procent) vindt het huidige aanbod genoeg. waarschijnlijk door een toneelgenre, dat Duitse toneelschrijvers niet zo goed lag, maar in de Franse toneelli teratuur doorlopend gebloeid heeft, de farce. Courteline was er een mees ter in, zoals voor hem natuurlijk Mo lière en na hem Jean Anouilh, die op meer wapens thuis was. .De meesterlijke beknoptheid van Courteline hebben de Duitse spelers wel enigszins naar hun hand gezet in hun eigen bewerking, maar tegelijk ook raak getroffen, Het is een perfect gespeelde portretten-galerij van bur gers van uiteenlopende aard, wier zelfgenoegzaamheid eerst smakelijk wordt geëtaleerd en vervolgens on dergraven. Ze zijn heel precies naar de werkelijkheid waargenomen, maar vervolgens in hun woorden en situa ties uitgetekend met een groteske overdrijving van hun typische eigen aardigheden, die daardoor glashelder onthuld worden. De angst voor het pak slaag letterlijk dan wel figuur lijk, want het is de angst voor ge zichtsverlies, speelt in bijna alle eenactertjes wel een rol, maar op een zeer gevarieerde manier. Perfecte acteerkunst De voorstelling is een reeks staaltjes van perfecte, uitstekend doordachte acteerkunst, die, als je ze zou vergelij- foto Lex van Rossen Van stijlvernieuwing niets te merken door Willem Schrama DEN HAAG Kort na het verscheiden van de legendarische Beatles heelt het er even naar uitgezien dat de Californische Beach Boys hun leidersrol in het internationale popwezen zouden gaan overnemen. Onder de veelzeggende titel „Surf's up" lanceerden zij in 1971 een magnifiek album, waarop de onbetwiste kwaliteit van hun harmony-zang niet langer in dienst stond van oubollige strandpret maar van doordachte, universele composities. Niet langer geheel en al afhankelijk van de geniale, maar grillige Brian Wilson openbaarde de groep zich hier voor het eerst als een hecht song- schrijverscollectief, dat zich defini tief leek te ontworstelen van zijn op pervlakkige surf-imago. Op het hier te lande opgenomen album „Hol land" (1972) ook al een poging om uit de surfsfeer te geraken was een complete stijlvernieuwing te horen die naar het scheen nog jaren mee kon Op zeker Het trieste is alleen dat The Beach Boys er zelf nooit in hebben geloofd. Naarmate verkoopsuccessen uitble ven moesten nieuwkomers als Rick Fataar en Blondie Chaplin die in belangrijke mate bepalend waren voor dit nieuwe geluid weer het veld ruimen. De groep begon weer op zeker te spelen en wat uiteindelijk overbleef was een mengsel van de Speciaal vandaag Europees kampioenschap voetbal Reportage van de wedstrijd West-Duitsland te gen Tsjechoslowakije in Rome Ned. 1/17.40 Wedstrijd Nederland-Grie kenland in Napels Ned. 1/20,27 In het var a-radiopro gramma „De Rode Draad" een discussie over de linkse om roep in de jaren '80. Gespreks deelnemers: Jan Haasbroek, Barend de Ronden en Piet van den Enae, directeuren bij VPRO, IKON en VARA, Al- bert van den Heuvel (VARA- voorzitter), Laurens ten Cate (Leeuwarder Courant), Aad van den Heuvel (KRO-pro- grammamaker). Jan Nagel, Letty Kosterman, Karei Ros kam (VARA-programinama- kers en twee luisteraars. Hilv. 2/19.00 Holland Festival-Recht streekse uitzending uit het Ko ninklijk Conservatorium in Den Haag met Geoffrey Dou glas Mddge als piano-solist. Hilv. 2/20.00 oude vertrouwde surfdreun en een schuchtere poging tot iets nieuws. Het meest recente album „Keepin' the summer alive" is van die twee slachtigheid zowel in woord als geluid een stille getuige. In dit licht bezien moest het concert in het kader van een wereldtoemee, afgelopen maandag in Den Haag met weiiüg optimisme tegemoet worden gezien. Maar de stoutste verwachtin gen werden nog overtroffen. Met uit zondering van een handvol verdien stelijk recent werk („Lady Lynda", „Good timin'") en een welluidende solo van Bruce Johnston („I write the songs"), kreeg het uitverkochte Con gresgebouw een dorre en slecht uitge voerde medley van oude successen te horen waarin de hoofdrol was toebe deeld aan uitgerekend het minst in drukwekkende onderdeel van dit ge zelschap, zijnde zanger en potsenma ker Mike Love Geen balans Waar de instrumentale omlijsting al Jeed onder een nauwelijks tot uiting komende ritmiek, daar deden de vo cale prestaties dit concert in elk geval de das om De voor de Beach Boys sound zo belangrijke falsetstemmen van Al Jar dine en Carl Wilson kwa men er bij lange na niet uit en klon ken zelfs geforceerd en daardoor lang niet altijd zuiver. En in wat een hoog tepunt had moeten worden klassie kers als „God only knows" en „Good vibrations" was menige derde of vierde stem uit voorzorg weggelaten waardoor de zo perfecte balans van de platen in het geheel niet was terug te vinden. Voor illustere voorgangers als The Four Freshmen en The Hi- Lo's mocht close-harmony dan een fluitje van een cent zijn, deze Beach Boys kunnen het aileen maar In de studio, dat staat vast. De geestelijke vader van al dit fraais, Brian Wilson, zag nog kans om aan het anderhalf uur durende concert nauwelijks deel te nemen. Ongeïnspi reerd tokkelde hij zo nu en iets op de piano, zijn lange periode van psychi sche en artistieke stress kennelijk nog niet te boven. Zelfs de aanwezig heid van een forse fanclub-delegatie, die hem door middel van een span doek als „genius" verwelkomde, kon hem niet tot andere gedachten brengen. door Peter Karstkarel EZINGE Aan het Reitdiep in het polderland bij Ezinge en in een landschap dat geacciden teerd is door kronkelende dijklichamen die de historische waterloop begeleiden en door bo mengroepen die de agrarische nederzettingen beschermen, ligt de Allersmaborg. Een kleine vijftien kilometer ten noordwesten van Gronin gen waan je je aan het einde van de wereld. Op het historische landgoed nestelt een flinke ko lonie reigers en ook rans- en steenuilen, bosval- ken en kiekendieven zijn er in het oude hout te vinden. Voor de dendroloog, de bomenkenner, is het een paradijs. De borg zelf, ontwikkeld uit een veertiende eeuwse stins of steenhuis, bestaat uit een achttiende eeuws woon- pand en een groot aantal bijgebouwen, waarbij een ruim stalgebouw met een koetshuis. Binnen het om- grachte terrein dat bereikt lean worden via een ophaal brug, is bovendien een fraaie grote duiventil. Het is een vast gegeven bij de oude landgoederen; duiven werden vanwege de mest en voor de consumptie (de dui ven, niet de mest) ge houden. Bouwkunst Alleen al om de bouwkun stige en botanische kwali teiten is het de moeite waard om de Allersmaborg te bezoeken. De adellijke nederzetting is thans eigen dom van het rijk. Staats bosbeheer en de provincie Groningen hebben het be heer over park en gebouwen en die hebben de borg een culturele functie gegeven. De weefster Annie Vrieze woont er en heeft er voor het vervaardigen van haar grote tapijten in het koets huis een fraai atelier. Nog enkele ruimten worden door kunstenaars gebruikt en re gelmatig worden in de stal len en op de ruime zolders tentoonstellingen georgani seerd. Meestal zijn het pre sentaties van concrete kunst, geen werk dat een illusionistische verwijzing naar de werkelijkheid biedt. Vaak zijn het onderzoeken naar aspecten die met het vormgeven zelf té maken hebben. Zo heeft, de Allers maborg zich een naam van een allerminst kinderachti ge kunstruimte verworven. Deze maand heeft Arnold Pander er de ruimte gekre gen; een Amsterdams kun stenaar die enige tijd in het Groningse werkte. Een serie van het nu geëxposeerde werk heeft direct betrek king op de' omgeving, waar in het wordt gepresenteerd. Het dijkenlandschap van het Reitdiep is het onder werp geworden van een fo tolithoserie. Deze litho's zijn overigens net als de te keningen van Pander aller eerst velden met lijnrasters die bestaan uit elkaar dia gonaal kruisende lijnen. De drager van deze zich tot gaas verdichtende patronen is dan alleen geen blank vel papier. De rasters zijn ge drukt over foto's die met een blond puntraster zijn uitgevoerd. De serie dijken, met een branding ën een vlak landschap aangevuld dat zijn de elementen die door de dijken gescheiden worden hangt in een open Een van de gerasterde landschappen van Arnold Pander die in het Groningse Ezinge is te zien. berging vóór de borg en doet vermoeden dat de ten toonstelling bestaat uit landschappelijke verbeel dingen die dubbel gerasterd zijn. Verdikkingen In de stal- en koetsgebou wen en op de zolders blijkt dat Arnold Pander zich con centreert op de werkingen van rasters en andere arce ringen en dat de th'emati- sche aanleidingen daar he lemaal ondergegeschikt aan blijven. In de paardenstal hangt een serie tekeningen die eerst vellen grafiekpa pier lijken. Door bewust ge raffineerde verdikkingen van de lijnen doemen ande re vormen, knopen, op die dwars door het strenge lij- nepraster lopen. In een an dere serie zijn de vormen ontstaan met verdichtingen en verkleuringen van het lij- nenpatroon. Het zijn balken op een trapeziumvormig ba sement. Tekeningparen met kubusachtige en keper-vor men zijn nog merkwaardi ger. Enerzijds bieden ze een stellige perspectivische illu sie, maar anderzijds zijn ze niet vervolmaakt en geven ze alleen het concrete lij- nenprogramma. Zonder „optical art" te wor den, tekeningen die een op tische illusie opwekken dwingen de bladen die op de zolder hangen met hun hori zontaal en verticaal gerich te rasters en met in de cen tra varianten in richting en kleur tot aandachtig kijken. De kleine formele verschui vingen moeten echt gelezen worden. Op de zolder hangt ook een grote fotolitho-serie die uit paren bestaat en waarop gras- en bouwland, verschillende plaveisels en muren staan afgebeeld. Elk van de paren bestaat uit een prent zonder en een met het diagonale raster. De bleke litho's zijn merkwaardiger wijs pittiger geworden door het nergens bij de voorstel ling aansluitende lijnraster. Arnold Pander is een kun stenaar die met concrete middelen het avontuur van de vorm zoekt en die met lijnen een hechte figuratie tracht te bereiken. Tot 23 juni in de Allersma borg bij Ezinge (Gr); zater dags en zondags van 13-18 uur en na telefonische af spraak (05941-389) ADVERTENTIE ee De IDEAALSPAARREKENING biedt een hoge rente en uw geld blijft direct beschikbaar. U kunt f 2.000.- per maand vrij opnemen Zonder opzegkosten en zonder opzeg termijn. In december kunt u zelfs f 4.000,- vrij opnemen. Meer opnemen? Ook dat is mogelijk. Nog steeds zonder opzegtermijn; u betaalt echter over het meerdere I opnamekosten voor gelden die langer dan 12 maanden op de rekening hebben gestaan 2°7o opnamekosten voor gelden die korter dan 12 maanden op de rekening hebben gestaan Hoe opnemen? Vanzelfsprekend bent u welkom om per soonlijk uw geld te komen halen. Maar ook: één telefoontje is voldoende om het door u gewenste bedrag dezelfde dag te laten overboeken naar uw bank- of girorekening. Een ideale mogelijkheid voor als u wat verder weg woont! Crediet-en Eflectenbank Het saldo op uw IDEAALSPAAR REKENING dient minstens f2.000,- te bedragen. De rente wordt berekend volgens de dagelijkse methode. Wenst u nadere inlichtingen, vraag dan naar onze uitgebreide brochure of bel|onze afdeling spaargelden. Wij zullen u graag adviseren. Direct een IDEAALSPAARREKENING openen? Ook deze mogelijkheid hebben wij voor u gecreëerd. Ideaal voor u! U kunt nu een IDEAALSPAAR REKENING openen door storting op onze giro nr. 75651 of op onze bank rekening nr. 69.90.00.009. Graag onder vermelding van "openen IDEAALSPAARREKENING". Utrecht: Kromme Nieuwe Gracht 4-12, telefoon 030-301911 Zeist; Boulevard I, telefoon 03404-20634 Procpmma's voor woendag 11 juni AMSTEDAM. Stadsschouwbui (20.15 t): Boven Drijven. Ten Frankerael (20.15 uur): Aap verslaj de kitelgeest. Concertgebou (Kleine al, 12.30 uur): Nederlaij Kamerkr. Mickery (20.30 Humbol's Current. Universiteit theater ).30 uur): De Ontdekka De Krakng (14 uur):'Circus Enui Carré (2(5 uur): Het Nationale 1 let. Tropmuseum (Lichthal, 2d; uur): Taania. DEN HAG. Koninklijk Consei rium (20 uur): Geoffrey Doul Madge, koninklijke Schouwba (met busrvoer, 19.30 uur): ZoiaL gasten. FT (20.30 uur): Zambia/l ROTTERAM Luxor (20.15 uur):l Toekoms Theater Zuidplein I uur): Bana. Schouwburg (20 uur): Auser Fremde. SCHIEDA. Scheepswerf (22 uu Bewth. MUIDENJuidersïot (20.15 uur): Gieus de >bin et de Marion. UTRECHT Muziekcentrum Vrede k burg (20.1uur): Ensemble Hoketi fj n. GRONINtN. Werktheater Krui a huis (20.30ur): Jozef van den Berg,k Berak -t De Ameaanse filmacteur en neelschrijvi Richard Pryor is j» derde-graaorandwonden opgjp.' men in eenekenhuis in Los An||J in de staat tlifornië. Pryor raai» 11 ernstig gevid toen zijn gasaaifI ker bij geblk ontplofte. Pryor hr in diverse fhs gespeeld, onder hik met Gene Ider en Mel Brooks. schreef vots afleveringen voorfl ook hier ufezonden serie Sanfoif, and Son ehiorts voor de Flip Wils Show. Jean Glou, titulaire org! van de Set Eustache in Pi komt voor :ht concerten naar derland. H< openingsconcert hij op het üller-orgel in de Oi Kerk in Aiterdam op dinsdag juni om 20.Uur. Verder concei hij op 25 ju in de St. Janskerk Gouda, op 2uni in de Grote Kerki Goes, 30 ja in de Domkerk w Utrecht, 1 j in de Grote Kerk ijl Leeuwarden! juli in de Hervon™ Kerk in Rate, 3 juli in de Gi Kerk in Brei en tot slot op zaterda 31 5 juli in de,aurenskerk in Rotte dam. Guilloial op deze toernee alli in totaal zeen orgelconcerten va va Handel op diverse programma ;o plaatsen. Drnaast staan werke® van Bach, Mart, Franck, Mendeli ni sohn, Proköf en de Promethei van Liszt teritvoering. De exposé van werk van Ante Pieck in het nger Museum in Lart wordt wegerde grote belangstelt verlengd totn met 3 augustus, zijn totnogtc35 duizend bezoek! geteld. De Pik-expositie is daarmi de best bezhte die het museui heeft gehad;e tentoonstelling va Rie Cramer eele jaren geleden tri destijds 13 azend bezoekers. H museum is dinsdag tot en ml zaterdag van0«-17 uur geopend, zondag van 117 uur. Den Haag vriaag, televisie en zekerheid varen scheef beeld, do Ton Planken'Jitg. Bakker/conta Amsterdam. blz. 25 gulden Julia, roman n J. Aiken, spelend de tijd van déranse revolutie, ül Veen, Utrechö55 blz. 28.50. Mosby's hemeringen, verhak bundel van S.ellow. Uitg. AgatlK Bussum. 190 1. 22.50. 2e dru Hallo, hallogeschreven door Bastogne, eemn de mensen, died rol spelen in l dagelijks gebeilf op het Binnhof en daarov schrijft. Uitg. ;cht. Den Bosch. 1 blz. 13,85. Spelregels vir overspeligen, dichten van c Rotterdamse p«L:, kant B. Hoorn.'itg. Boekencentri] Den Haag. 1631z. ƒ21,90

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1980 | | pagina 4