kleine krant Onderwijzers spijbelen X -x~ Uit brieven van lezers Trouw de Geen atoomafval in zee L Schoolstaking begint in Amterdam onderwijs staakt Gek Bezuiniging n Vlierbessengenever ontdekt DINSDAG 10 JUNI 1980 BINNENLAND De Kleine Krant Medewerkenden: Piet Hagen Hanneke Wijgh Johanneke Leestemaker Pita Jansen Gilles Stoop Brieven en reacties naar Trouw, postbus 859 1000 AW Amterdam 10 juni 1980 Banana theater In de Kleine Krant stond of je wilde schrijven over wat je had gezien in de toneel- maand juni. Ik heb niets ge zien maar zelf toneel ge speeld. We hebben met vijf entwintig kinderen iedere zaterdag gewerkt aan het stuk Banana in het jeugdthe ater „De Krakeling". Banana gaat over een Zuid- éanoO-'0 Amerikaanse jongen, Pan- cho, die bananen probeert te verkopen. Pancho trekt naar de grote stad om meer geld te verdienen voor het gezin waar hij de oudste zoon van is. Op zijn tocht maakt Pan cho kennis met de nare sfeer op de plantages en verschil lende soorten mensen die de kerk vertegenwoordigen. In de stad gaat het niet veel beter. Pancho krijgt een be drijf tegenover zich die hen op allerlei manieren belet zijn bananen te verkopen. Als zijn vriend, de straatzan ger Casimiro, wordt opge pakt door de politie, ontdekt j Pacho hoe het met het volk van Zuid Amerika is gesteld. Hij begint zich af te vragen wat hij er tegen kan doen. Henriëtte van Ditmarscb Uithoorn. Van een onzer verslaggevers AMSTERDAM Een deel van de Amsterdamse onderwijzers staakte gisteren. Voor de leerlingen betekende dat een extra vrije dag. En daar blijft het niet bij. De komende dagen wordt ook elders gestaakt. En op 19 juni is er een landelijke staking op openbare scholen en dat levert sommigen nog een snipperdag op. De staking is bedoeld om mi nister Pais zover te krijgen dat hij de klassen kleiner maakt. Dan kunnen onder wijzers die nu misschien ont slagen worden aan het werk blijven. Zo vang je twee vlie gen in één klap, zeggen de stakers: er komen minder werklozen en het onderwijs wordt beter. Wie kan daar nu tegen zijn? Zelfs minister Pais is daar niet tegen. Hij heeft ook wel een aantal dingen gedaan om mensen in het onderwijs «nn het werk te houden. Maar dat kan zo niet doorgaan, zegt hij. Als er steeds minder kin deren op school zitten, zullen er toch leraren ontslagen moeten worden. Daar helpt geen lieve moeder aan. De dupe De bonden zijn het niet met de minister eens. Er is neg werk genoeg voor tienduizen den leerkrachten, zeggen zij. En dus mag er geen man of vrouw de straat op gestuurd worden. Overigens vinden lang niet alle onderwijzers en leraren dat je dan maar moet staken. Het grootste deel is daar tegen: de kinderen wor den er immers de dupe van. Je kunt net zo goed demon streren of protestvergaderin gen houden, zeggen zij. Daarom gaat die extra vrije dag aan de neus van de mees te scholieren voorbij. Op de bodem van de Atlanti sche Oceaan, tussen Ierland en Spanje is er een plekje waar de betonnen vaten zich opstapelen. Niemand ziet ze want de zee is er vier kilome ter diep. Eéns per jaar stort een schip betonnen vaten met radio-actief afval uit Ne derland, België en Zwitser land op deze plek. Dit ge beurt al tien jaar. Sinds 1978 demonstreren er mensen te gen deze lozing. Ook dit jaar wordt er actie gevoerd om de dumping van het gevaarlijke afval in zee tegen te houden. Gisteren zijn de eerste vrachtladingen afval uit Pet ten aangekomen in de haven van IJmuiden. Het eerse transport werd gehinderd door actievoerders die zich in Petten aan de hekken van het „Energie Centrum Neder land" hadden vastgeketend. De mobiele eenheid moest er aan te pas komen om de ac tievoerders weg te slepen en de hekken te openen. Later op de dag gooiden de demonstranten rookbomme- tjes en verf naar de vrachtwa gens. Het vervoer van het af val werd begeleid door de mo biele eenheid, een paar busjes vóór en een paar achter de stoet van twaalf vrachtwa gens. De snelweg werd door politiemotoren vrij gehou den. In de lucht cirkelden he likopters en een klein vlieg tuigje. Het Energie Centrum in Pet ten heeft toestemming om het afval in zee te dumpen, van het ministerie voor mi lieuhygiëne. De actievoerders willen dat deze vergunning wordt ingetrokken. Het is veel te gevaarlijk om het ra dio actief afval in zee te dum pen, zeggen zij. „De betonnen vaten blijven maar vijftig jaar goed, het afval wat erin zit is over 24.000 jaar nog ac tief." Liever willen de actievoer ders dat het afval wordt sa mengeperst tot een derde van de hoeveelheid. Deze pakket jes zouden in Petten opgesla gen kunnen worden totdat er een veiliger manier is gevon den om het afval kwijt te raken. Een gedeelte van het radio actief afval komt van de Ne derlandse ziekenhuizen, de rest komt van het onderzoek centrum van de kernenergie- fabrieken in Dodewaard en uit Petten. Om niet te veel afval te krijgen, vinden de actievoerders, dat de kerne- nergiefabrieken in Nederland stil gezet moeten worden. Alle gekken van de wereld op een Amsterdamse scheeps werf, wat wil Je nog meer? Alleen al het terrein van de vroegere scheepswerf, de Am sterdamse Droogdok Maat schappij, is een bezoek waard. De oude tuigerij en het waslokaal, het machine gebouw en de slijperij, de ko perslagerij en het lashuis, het is allemaal veranderd in één groot theater, waar van alles gebeurt. Aan de ene kant wel iets om - droevig van te worden: die gebouwen vol bedrijvigheid 1 waren eens de trots van de hoofdstad. Maar toen kwam I de klad in de scheepsbouw en de werf moest gesloten wor- den. Sindsdien lag het grote fabrieksterrein er verlaten en mistroostig bij. De grote deu- ren kreunden als de wind er I tegenaan blies en de vogels vlogen af en aan door de ka- potte ramenI Totdat het Festival of Fools kwam. Tot 15 juni maken die gekken (want dat is de bete kenis van het Engelse woord Fools) er een groot feest van. I Overal toneelvoorstellingen en muziekuitvoeringen, acro baten en clowns, mensen op stelten en gemaskerde en- gerds, regenmakers en goo- chelaars, poppentheaters en varend variété: het krioelt al- I lemaal door elkaar. Van 's middags twee tot in de nacht maken fools uit de hele we reld grappen en grollen. Ook voor kinderen is er van alles te beleven. Je kunt er op alle manieren naar toe, maar /~n als je van buiten Amsterdam I KJ komt, is het 't leukst om per 1 per trein te gaan, daarna met de pont over het IJ en een klein 1 eindje lopen. Voordat je bin- nen bent moet je wel een half uur in de rij staan, zo druk is het bij de kassa! \Anap morden ^jl,uuP lang Europees kampioenschap voetbal op de t.v. i een voorhoofd als een bal net all» on2e Keet,. een stem Vj al«b een v. ingeslikte miarof of je Krijgt ineens een «wereldmerk over Je gezicht (toch blijft •ofooo. Ruud lachen) en na het eerste oranje doelpunt verander mis schien in een leeuu) Wanneer iemand in Nederland door een ziekte of een handicap niet meer kan werken, krijgt hij geld van de staat. De staat geeft ook geld aan mensen die werkloos zijn. Al deze mensen maken gebruik van de sociale uitkeringen. Ons land is wat dat betreft erg vooruitstre vend. In andere landen is het nog vaak zo, dat als je geen werk meer hebt, je ook geen geld krijgt. Je moet dan maar zien hoe je aan geld komt voor je eten en kleren. Mensen, die wel werken maar weinig verdienen, krijgen het minimumloon. Nu is het wel zo dat je steeds meer moet betalen als je iets in een winkel koopt. De prijzen van de artikelen stijgen ieder moment. Het zou daarom niet meer dan billijk zijn dat het minimumloon en de uitkeringen mee omhoog zouden gaan. Dit heet prijscompensatie. De laatste jaren is het dan ook altijd gebeurd. Maar nu het slechter met de economie gaat, willen sommige mensen ook hierop be zuinigen. Premier Van Agt wil de prijscompensa tie niet meer doorvoeren. Deze uitspraak is hem door een heleboel mensen niet in dank afgenomen. Albeda, de minister van sociale zaken, zei dat hij niet langer in het kabinet zou blijven zitten, als dat zou gebeuren. Hij vindt het onredelijk dat mensen die toch al niet zo veel krijgen, nog eens extra moeten bezui nigen. 10 juni 1980 De mensen die van een sociale uitkering gebruik maken, worden meestal inactie- ven genoemd omdat zij niet meer kun nen werken. De vakbonden die opkomen voor mensen met niet zulke hoge salaris sen, laten deze inactieven eigenlijk een beetje in de kou staan. Zij komen wel op voor de mensen die werken (actieven) maar „vergeten" de grote groep van mensen die om één of andere reden niet meer kunnen werken. Zij vinden wel dat de zwakkeren niet alleen moeten op draaien voor de huidige slechte econo mische situatie. „Laat de mensen die heel veel verdienen, maar wat meer inle veren. Zij houden toch nog genoeg over," zeggen de vakbonden in gesprekken met de minister van sociale zaken en de ondernemers (de eigenaren van de fa brieken). Deze rubriek is uitsluitend bestemd voor korte reacties op in deze krant gelezen berichten, artikelen en commentaren, en niet voor open brieven, gedichten, oproepen of reacties op advertenties (deze laatste dienen tot de directie gencht te worden) De redactie behoudt zich het recht van bekorting voor. Hierover of over het niet plaatsen (meestal door ruimtegebrek) kunnen wij helaas niet corresponde ren. Brieven adresseren aan Secretaris hoofdredactie Trouw, Postbus 859,1000 AW Amsterdam. Bij publikatie worden naam en woonplaats van de schrijver vermeld. Rechtsorde Het is beschamend zoals politici alle vertrouwen in politiek ondermijnen door hun manier van discussiëren: een scheef beeld geven van wat je tegenstander bedoelt en daardoor ontwijken waar het op aan komt. Zo de heer Albeda in Trouw van 30 mei. 1. Het gaat niet om een „ruimer be leid" tegenover de gastarbeiders, maar om handhaving van onze rechtsorde. Het is tegen de rechtsor de om iemand te laten opdraaien voor de fouten van een ander, dus om een aantal gastarbeiders illegaal te verklaren omdat hun werkgevers be lastingontduikers en dieven waren. 2. Terwille van onze economie moet een eind worden gemaakt aan de komst en het verblijf van de buiten landse werknemers, akkoord. Maar dan wel op een eerlijke manier. Niet door in feite dit regeringsbeleid te laten uitvoeren door frauduleuze werkgevers, die om hun eigen straf baarheid te ontgaan aan de niets ver moedende gastarbeiders de nodige verklaring weigeren waaruit de wer kelijke duur van hun arbeidsverleden blijkt. 3. Als de heer Albeda klaagt dat er nog steeds processen gaande zijn als gevolg van de regularisatie van 1975 kan dit een aanleiding zijn om de rechtsgang te bespoedigen (mis schien door het werk van de hoogste rechtscolleges efficiënter te maken), maar het is alweer tegen de rechtsor de om dan maar de uitspraak van een lagere rechter onherroepelijk te ma ken door het verblijf van de klager te liquideren. 4. Dat het parlemeht een uitspraak doet over de kerk als vrijplaats bete kent dat het parlement wel eens zeg gen zal welke ruimte de kerk heeft en wat de kerk tot taak heeft. Dit zal de kerk zelf moeten uitmaken, waarbij parlement en regering dan altijd nog de macht hebben om de kerk niet te accepteren, eventueel om haar te be strijden, zoals regeringen méér deden en doen. Overigens lijkt het mij dat de functie van vrijplaats, zoals die aan de basis van de kerken aan het ontstaan is, veeleer een toevallig on derdeel is van de functie van de kerk als geweten der samenleving en dus op haar eigen manier hoedster van een rechtsorde, die een toevallige Ka mermeerderheid om partijpolitieke redenen in gevaar kan brengen, als uitgerekend bewindslieden van justi tie en sociale zaken deze rechtsorde willen verkrachten. Bladel S. P. de Roos Haars (8) Mevrouw Haars wordt nog wel uitge roepen tot vrouw van het jaar. De overgrote meerderheid van het Ne derlandse volk staat achter haar be leid. Zij houdt vast aan het geloof, dat ze het land met haar strijd ten dienste staat, lees ik elders. Het is me nog steeds niet duidelijk, welk geloof. Dat van de mensenrechten, waar we altijd zo druk mee zijn? Het recht doen aan de vreemdeling, die onder ons woont. Dat staat toch in de wet. die we zondags zo graag horen. God lief hebben met ons hele hart, want we moeten straks de hemel in. De naaste, als onze zelf. Dat kan onze bankrekening kosten. Vandaar, de naaste als wegwerppakket. Nigtevecht H. Renscnbrink Hypocriet Pater Van Kilsdonk is een principieel tegenstander van bijzonder hoger on derwijs. Hij noemt de houding van de VU hypocriet, omdat ze streeft naar een grote studentenbevolking, alleen vanwege de subsidie. In tegenstelling tot de studenten moeten de docenten dan wel „een soort belijdenis" afleg gen. Van Kilsdonk veronderstelt dat veel wetenschappelijke medewerkers en hoogleraren dit uitsluitend deden om een baan te krijgen. Nu kan ik niet oordelen over het toelatingsbe leid van de VU en de bedoelingen die daarin meespelen. Als echter de ver onderstelling van Van Kilsdonk. wat die docenten betreft, juist is. vraag ik me wel af. waar de gesignaleerde hy pocrisie dan in de eerste plaats moet worden gezicht. Dat de VU na een eeuw voor groter problemen staan dan ooit is velen wel duidelijk. Helaas worden die niet met heftige beschul digingen opgelost. Urk T. de Vries CDA en kernwapens In zijn artikel op de podium-pagina van 30 mei bepleit H. J. Neuman het achterwege laten van een paragraaf in het CDA verkiezingsprogramma met als strekking dat de Navo niet als eerste gebruik zal maken van kern wapens voor de middelbare afstand. Zijn motivering daarbij is dat een dergelijke verklaring gelijk zou staan met een niet aanvalsverdrag en als zodanig overbodig zou zijn, gezien de uitgesproken doelstellingen van de Verenigde Naties. Hoewel niemand de goede bedoeling van de verschil lende verklaringen van de Verenigde Naties zal ontkennen dient toch reke ning gehouden te worden met de mo gelijkheid dat er een Oost-West oor log kan ontstaan en wel in eerste instantie met conventionele strijd krachten. Juist in dit geval zou een „no first use" verklaring van beide partijen zin hebben, namelijk een kans, hoe klein ook, om een escalatie van een conventionele naar een nu cleaire oorlog te vermijden. Amstelveen W. Dijkshoorn Arbeidsmarkt Met name werd de minister van on derwijs waar het de arbeidsmarkt be treft genoemd, die liever geen advies van de SER wenst." (Trouw 31 mei). Deze uitlating heeft dan betrekking op de kabinetten van de laatste jaren. Een goed deel van de Nederlandse jeugd wordt opzettelijk verkeerde kanten opgestuurd en wordt dus pro fessioneel langs doodlopende wegen - geleid. Op een niet te verantwoorden, spilzieke manier met het kostbaarste artikel, te weten toekomstige Neder landse arbeidskrachten omgespron gen. Wil er van onze economie in de komende jaren ook maar iets terecht komen, dan is een geïntegreerde on derwijs-, arbeidsmarkt-, loon- en prijspolitiek een absolute voorwaar de. Hoe een arbeidsmarktanalyse moet worden gemaakt, weet men van 1969 af al; van de gegevens daarvan heeft men zich tot nu toe al heel weinig aangetrokken. Omwille van ambtelijke belangen wordt een groot deel van de goedwillende Nederland se jeugd naar een weinig hoopvolle situatie geleid. Welk vertrouwen kan men eigenlijk in het functioneren van onze democratie nog hebben? Over dit onderwerp zou veel meer te schrij ven zijn, maar ook de publiciteitsme dia menen daaraan te moeten voor bijgaan. Als men daarbij zich maar heel goed realiseert dat hierbij ten nauwste het geluk van onze jonge mensen in geding is. Rotterdam J. E. van de Berg Paus en pers De Fransen hebben de paus genoemd „de pelgrim van de hoop". In Neder land schrijven we „God in Nederland, ja, maar de paus, neen". Onbegrijpe lijk zulk een reactie, daar waar de paus juist altijd spreekt over God en nooit over zich zelf. Zou Nederland niet te veel de journalistiek van de onenigheid hanteren om niets ergers te zeggen, waar een paus alleen maar als de heraut van God optreedt. Jam mer, hoe men in Nederland nog steeds voor de positieve aspecten van het pausdom zo blind kan blijven. Niet alleen jammer, het is zelfs nade lig voor Nederland, deze blindheid. Den Haag H. Rutgers Zuid-Afrika De mens heeft er al sinds Adam een handje van problemen en verant woordelijkheden af te schuiven op anderen. Dat doen premier Botha c.s. ook als zij de communisten de schuld geven van de spanning in Zuid-Afri ka. Alsof die spanning niet primair veroorzaakt wordt door de apart heidspolitiek, die grote sociaal-eco nomische en vooral ook psychische schade aan de medemens berokkent. Hoe zouden wij het vinden als ergens in Europa een bordje stond met: „Verboden voor Nederlanders!" en dat wij ook nog eens minder loon zouden ontvangen (voor het zwaarde re werk) vanwege onze raskenmer ken? In de bijbel staat dat wij, chris tenen, de naaste lief dienen te hebben als onszelf (waarin wij vaak tekort schieten), maar in Zuid-Afrika geldt dit in principe alleen voor de blanke kerkgenoten. De zwarten beoefenen dit gebod al tientallen jaren, anders was er allang een revolutie uitgebro ken. Overal waar een egoïstisch soort politiek christendom de toestand ver ziekt doet het communisme zijn in trede: Wie wind zaait zal storm oog sten. Ook ik verwerp het atheïsme, maar niet op deze domme manier. Is bijbelgetrouwheid alleen een zaak van belijden dat de bijbel van a tot z waar is of óók een kwestie van recht vaardigheid in de praktijk? Ik meen dat dit duidelijk samenhangt en ik hoop en bid dat de overheid in Zuid- Afrika een andere koers gaat varen. bewapeningswedloop. Daaraan moe ten wij onze politieke partijen toet sen, dat is belangrijker dan partijpo litieke kibbelarijtjes. Amsterdam Dirk Veenstra Boskoop A. W. H. Noorda Naar Moskou (6) Een reactie op het stukje van H. van Nol. De Russen hebben Oost-Europa bevrijd en daarna zelf bezet. De Ca nadezen hebben ons bevrijd. Vandaar dat wij 5 mei die bevrijding met hen uitbundig gevierd hebben! Dus u hebt het wel goed mis! Bussum N. Klomp-Vuyk Naar Moskou (7) Of radio en televisie de Olympische Spelen wel of met uitzenden, is voor mij geen punt. Wel wil ik de heer Van Nol vragen, of de Russen alleen ons hebben bevrijd Ik dacht nog even aan de Canadezen en de Marshall hulp van Amerika, die ons weer op de been hebben geholpen. Weet de heer Van Nol dat Estland, Letland en Li touwen nog steeds op bevrijding wachten? En 'wat te zeggen van Po len, Tsjechoslowakije, Roemenië en Bulgarije, en dan nog de dissidenten en Joden in Rusland? Amsterdam D. J. Nijland Naar Moskou (8) De ontboezeming in Trouw van 3 juni van H. van Nol vind ik sympathiek, maar het doet mij denken aan ie mand, die evenals ik, wereldoorlog II meemaakte, maar de geschiedenis na 1945 buiten beschouwing laat. Dan komen we op de huidige wereld-situa tie waarin de as Rome-Berlijn-Tokio van toen tot de as Washington-Bonn- Tokio is geworden. Door het op ver zoek van de Verenigde Staten, Navo opvoeren van de bewapenings-onvei- ligheidskosten en door onder meer het plaatsen van 572 atoomraketten, worden landen als Nederland steeds meer medeplichtig aan deze politiek, die ons land in de eerste minuten van een derde wereldoorlog in een radio actief maanlandschap zal verande ren. De politiek van het kruis eist dat wij ondubbelzinnig stelling nemen te gen de waanzin en de misdaad van de Van der Sluijs (slot) Naar aanleiding van de ingezonden brief van Johan Riemens zou ik enke le opmerkingen willen maken. Hoe wel hij éèn van de oprichters van de EPV is kan er niet van hem worden gezegd dat hij gedurende de afgelo pen twee-en-een-half jaar veel voor de partij heeft gedaan, temeer daar hij gedurende een periode van meer dan een jaar in Spanje verbleef. Johan Riemens was vice-voorzitter van de partij en het gevolg van zijn afwezig heid was dat Klaas van der Sluijs ook zijn werkzaamheden er nog eens bij kon nemen. Zijn opmerking dat Klaas, die onvoorstelbaar veel werk voor de partij heeft gedaan, op onde mocratische wijze leiding gaf aan de EPV zelfs op een manier die de gang bare fatsoensnormen te boven ging, vind ik onbehoorlijk en een goedkope manier van natrappen. Bovendien is deze opmerking geen compliment voor de overige bestuursleden, want die zouden onvoldoende tegenspel hebben gegeven (zwakkelingen dus) en dan te weten dat de meesten van hen weer in het bestuur zitten. De blunder die de huidige bestuurders hebben gemaakt, is dat zij elke po ging om de eenheid in de partij te herstellen en tot een verzoening te komen, hebben laten liggen, zelfs niet wilden. Dat valt mij erg tegen van zich noemende Evangelisch geïnspi reerde mensen. Erg jammer, daarom geloof ik dat de EPV geen enkele rol van betekenis in de politiek zal spe len in het progressieve blok. Papendrecht J. P, Visser Klassiek De aankondiging van het experimen tele leerpakket „klassieke oudheid" voor brugklassers brengt mij ertoe aandacht te vragen voor gedachten die al langer bij mij leven. Het zou zijn toe te juichen als een onderwijs vernieuwing erin zou slagen de kloof tussen „klassiek gevormden" (gym nasiasten) en „anderen" enigszins te overbruggen. Een „middenschool" zou meteen veel aantrekkelijker zijn en de concurrentieslag met categori aal onderwijs beter kunnen overleven als aan alle leerlingen enige klassieke vorming, bijvoorbeeld wat eenvoudig Latijn, kon worden aangeboden. Er ligt hier ook een oplossing voor het probleem van het Frans in de onge deelde brugklas: op het elementair latijn van de burgklas (eventueel aan geboden als voorbereidend Frans en gegeven door docenten Frans) kan zowel met Frans en Latijn als met de andere schoolvakken worden voort gebouwd, vooral als het erom gaat moeilijke termen te verklaren. Het aangekondigde lEerpakket van de Stichting Leerplanontwikkeling is een stap in de goede richting. Wil het echter in de door mij geschetste opzet bruikbaar zijn, dan zal er juist wel enig elementair Latijn (bijvoorbeeld volgens een „directe methode" zoals die nu reeds bestaat) in moeten wor den opgenomen. .Uit een oogpunt van „spreiding van kennis" lijkt me een dergelijke aanpak zeer aanbevelens waardig. Teuge Crèches De regering wil opvangvoorzieningen voor kinderen van gehuwde ambte naressen maken, zodat zij aan het arbeidsproces kunnen blijven deelne men. Vooropgesteld dat ik weduwen die moeten werken, buiten beschou wing laat, gaat het hier kennelijk om vrouwen die vanwege jonge kinderen in feite thuis behoren te blijven om voor die kinderen te zorgen. Dit is een plicht van de ouders en niet van de overheid. Ik hoop dan ook dat hier voor geen overheidsgelden worden uitgetrokken en dat deze crèches vol ledig door deze ambtenaressen be kostigd worden. Arnhem W. van Efferink PLO en Nederland (2) Het recht op „een vaderland voor de Palestijnen" klinkt alleszins redelijk. Maar op het moment dat de PLO zich als voorhoede van de Palestijnen pre senteert en voor de zoveelste maal weigert van haar programma af te voeren „de vernietiging van de staat Israël", worden twee dingen duide lijk. 1. Hoe zeer deze vernietiging hun basisprincipe is, waarin voor oude en andere beleving van „erets Israël" geen enkele plaats is; onge acht Joden en christenen. 2. Dat van zelfsprekend in Israël paniek en ver weer (van „de Vrede-nu" beweging tot de fanatieke „nederzettingenstra tegen") onvermijdelijk is. Voor rege ringen, die geen enkel risico lopen is die PLO dreiging geen probleem; he laas! „Oogjes toe en wel te rusten". Den Haag P. J. Pennings Twee werelden In Trouw van 6 juni schrijft de heer de Jong dat het blokkeren van de toegang tot kerncentrales totaal geen zin heeft. Mijn mening is dat dit juist wel zin heeft. Op deze vreedzame manier worden de mensen misschien wakker geschud en gaan ze eens na denken over de gevaren en de gevol gen die aan kernenergie verbonden zijn (zie bijvoorbeeld Harrisburg). Het grote gevaar van kernener^ dat het niet meer beheersbaar de mens het niet meer i heeft en tevens onderf maakt wordt aan dit Goudzwaard waarschuwt M. Ooms proces in zijn boek: „Schaduw het groeigeloof." Ik kan de 1 Jong dit boek van harte aanb Wauswerd Adriaan E Allen schuldig In het boeiende artikel van dr G ij Roon over het zoeken naar vrede het voorjaar van 1940 komt met na de Noorse (lutherse) bisschop Bi grav naar voren. In zijn oproep I een gemeenschappelijke vredesp ging schreef hij onder andere dei drukwekkende woorden: „Kenii wij de diepste oorzaak van de oorlt Wij zijn allen in gelijke matesch dig aan deze oorlog, want wij i hebben toegelaten, dat wij op stroom (van de zelfzucht) wer meegevoerd". Indrukwekkende I zeker, maar toch ook bedenke Voor mij ligt hier een probleem, wij allen schuldig waren, en data „in gelijke mate", verbleekt dann de feitelijk identificeerbare sch tot een uit de hand gelopen kwaj gensstreek? Terecht merkt Van R< aan het eind van zijn verhaal op,( de actie van Berggrav „uiteindeö de leiders van het Derde Rijk in kaart gespeeld zou hebben. Zulk neraliserend spreken heeft ook i de instemming van de Münst» „politieke" theoloog J. B. Metz. een bijzonder helder artikel overh van Ton Oostveen in De Tijd van mei lezen we zijn waarschuwing, zonde" niet als een sociale theorie hanteren, waardoor misstanden de politieke sfeer gehaald en 1 de orde van de moraal getrokl worden". Dan speelt, aldus Metz. vrome zondebesef het onrecht in kaart". Over zulk generalised spreken over „de mens" maakt hij in ander verband deze juiste merking: „met" de proclamatie mens is vrij maakte men (in de A klarung) de onvrije enkeling on"' baar". Dit is precies wat mij i doet aantekenen tegen het „al schuldig" van bisschop Berggrav. zijn te veel onschuldige mensen kinderen het slachtoffer gewon van de oorlog, dan dat wij deze op noemer van algemeen menselijk len zouden mogen stellen. Lochem J. van I ADVERTENTIE Met behulp van verloren gewaande, maar gelukkig teruggevonden receptuur is Boomsma in Leeuwarden erin geslaagd om Vlierbessen genever te maken. De vlierbes heeft een heel eigen smaak, die geen verbetering of aan passing vraagt. Boomsma heeft dan ook beslist geen kleur- of smaakstoffen aan de vlierbessengenever toege voegd. De smaak is heerlijk fruitig, vol en diep. Een tikje kruidig ook, dus bepaald niet overheersend zoet. Wist u, dat aan de vlierbes al eeuwen lang een heilzame werking wordt toegeschreven? Veel slijters hebben al een voorraadje van deze natuurzuivere vlier bessengenever in huis.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1980 | | pagina 8