gypte is bereid weer
iet Israël te praten
Deel Afghaans verzet in de tang
Israël zaait wanhoop en woede in bezet gebied
Ingrijpen
Hebriden
Nieuwe
naderbij
Muskie: definitieve
vredesregeling later
McNamara
treedt af
jVooroverleg begin juli in Washington
Oïiira te ziek
voor Venetië
Roy Jenkins
zinspeelt op
nieuwe partij
Amnesty-rapport:
Turkije martelt
Vernielingen
Onderzoek
Russen uit ruimte
BUITENLAND
TROUW/KWARTET
7
„JRO (Reuter, UPI, AP) Egypte is bereid in te gaan op een Amerikaans voorstel voor
iervatting van de besprekingen over de Palestijnse autonomie. De Egyptische minister van
uitenlandse zaken, Kamal Hassan Ali, gaat binnenkort naar Washington voor een ontmoe-
ng met de Amerikaanse en Israëlische delegaties bij de besprekingen.
r<jte schortte de deelname aan het
rieg over de status van de door
lël bezette gebieden vorige maand
uit protest tegen de aanzet voor
Israëlisch plan om Oost-Jeruza-
officieel te annexeren. De herzie-
g in he Egyptische standpunt
.nt na een voorstel van de Ameri
kaanse president Carter voor hervat
ting van de besprekingen. Hoewel
over de precieze inhoud van Carters
loodschap aan de Egyptische presi
dent Sadat geen mededelingen zijn
pdaan. wordt aangenomen dat Ame-
ika Egypte heeft meegedeeld dat Is
raël een parlementair besluit over de
status van Jerzualem uitstelt tot na
de onderhandelingen over de Pales-
autonomie. Minister Ali deel
den gisteren mee dat de hervatting
van de besprekingen waarschijnlijk
in de eerste week van juli zal plaats
vinden. Voor die tijd willen de Egyp-
jeJtenaren op een paar punten nog na
dere opheldering.
Jerzualem
Israël staat erop dat bij de autono-
miebesprekingen de status van Jeru-
zalem niet ter sprake komt en dat het
1 de volledige controle houdt voor wat
2 betreft de veiligheid in de bezette
T*| gebieden. Gevraagd of deze elemen- Eli 1*0Del
ten voorkomen in de Amerikaanse
voorstellen voor een hervatting van
J® de besprekingen zei minister Ali dat
w „veiligheid onderdeel is van de be-
sprekingen". Over de vraag naar Je-
n ruzalem zei hij: „Geen commentaar."
De Amerikaanse ambassadeur in Cai
ro, Alfred Atherton, zal het antwoord
van de Egyptische president een pre
sident Carter doorsturen, zo liet hij
gisteren weten. De Israëlische pre
mier. Begin, deelde eerder mee dat
het hoofd an de Israëlische onderhan
delingsdelegatie, minister van bin
nenlandse zaken Burg, deze week nog
naar Washington gaat voor verken
nende besprekingen. Begin wil verder
dat Egypte ophoudt met het inlich
ten van de Palestijnse Bevrijdingsor
ganisatie (PLO) over de voortgang
van de besprekingen. De Iraëlische
premier meende dat deze consulta
ties de oorzaak zijn van de extreme
Egyptische eisen bij de autonomiebe-
sprekingen. De PLO heeft tot dusver
steeds geweigerd aan de besprekin
gen deel te nemen.
De Saoedische minister van voorlich
ting, Mohammed Abdo Jamani, heeft
gisteren opnieuw Arabische kxante-
berichten tegengegesproken als zou
er onlangs een ontmoeting hebben
plaatsgehad tussen hoge Saoedische,
Egyptische en Israëlische autoritei
ten. Volgens het linkse Libanese dag
blad As Safir zouden de Egyptisch-
Saoedische contacten al in een ver
gevorderd stadium zijn.
Dit zegt de Franse minister van bui
tenlandse zaken, Francois Poncet, in
een interview met Newsweek. De mi
nister zegt van oordeel te zijn dat
rekening moet wordt gehouden met
de Amerikaanse opstelling in de Vei
ligheidsraad. Eerder dreigde presi
dent Carter met een veto wanneer
Europa zou proberen resolutie 242
(waarin het Palestijnse vraagstuk
wordt omschreven als een vluchtelin
genprobleem) ten gunste van de Pa
lestij nen te wijzigen. Dit weekeinde
zwakte de Amerikaanse minister van
buitenlandse zaken, Muskie, het ver
zet van de Verenigde Staten duidelijk
af. De minister deed gistermiddag
tijdens een toespraak voor de „Was
hington Press Club" een plechtige
oproep aan Israël en Egypte de be
sprekingen zo snel mogelijk te her
vatten.
Een booreiland van een Amerikaanse oliemaatschappij in de Golf van Mexico is zondag ontploft. Alle
opwonenden konden zich redden, sommigen door van het platform in zee te springen. Blusboten
proberen het vuur op het platform te bedwingen.
Een mogelijk Europees initiatief voor
bredere vredesonderhandelingen in
het Midden-Oosten zal niet noodza
kelijkerwijs de vorm aannemen van
een resolutie in de Veiligheidsraad.
WASHINGTON (Reuter, AP) De besprekingen over een
autonome status voor de door Israël bezette gebieden zullen
niet goed aflopen als de Israëlische regering haar plannen
doorzet om nog tien nieuwe nederzettingen te stichten in
bezet gebied. Dit zei de Amerikaanse minister van buitenland-
K zaken, Muskie, in een eerste verklaring over het Midden-
J Oosten.
t» minister drong bij zowel Israël als
'e Egypte aan op een spoedige hervat
ting van de besprekingen over een
TOKIO (Reuter, AFP, DPA) De
Japanse premier Ohira zal nog zeker
twee weken in het ziekenhuis moeten
bU)ven en mag van zijn artsen de
economische top in Venetië niet bij
wonen. Ohira die op 31 mei met een
onregelmatige polsslag en in een toe
stand van uitputting werd opgeno
men in het ziekenhuis, brengt zijn
eigen liberaal-democratische partij in
grote moeilijkpeden bij presidents
verkiezingen van 22 juni. Belangrijke
partijleden spreken nu ai openlijk
over de noodzaak van „nieuw bloed"
in de topleiding om geen grote verlie
zen te lijden bij de verkiezingen. Ook
de Japanse publieke opinie vraagt
zich af hoelang de zeventigjarige zie
ke Ohira de last van regeringsleider
en hoofd van de partij nog kan dra
gen en welk effect het beeld van een
.Zieke man" die Japan regeert zal
hebben op de internationale positie
van het land.
Overigens denkt premier Ohira er zelf
nog steeds over om wel naar de top in
Venetië te gaan. Voor de Japanners
schijnt het denkbeeld dat Ohira een
plaatsvervanger in Venetië zal heb
ben onverdraaglijk. Ohira zou dan de
consequenties zelf moeten nemen en
moeten aftreden, zo denkt men.
LUXEMBURG (ANP) De Europese
Gemeenschap gaat de illegale immi-
patie en illegale arbeid beter bestrij
den. Dit is gisteren overeengekomen
door de negen ministers van sociale
zaken in Luxemburg. In de resolutie
van de ministers staat dat op de
arbeidsmarkt van de EG voorrang
moet worden gegeven aan werkne
mers die uit een van de lidstaten
komen.
autonome status voor de westelijke
Jordaanoever en de Gazastrook.
Muskie wees erop dat de uiteindelijke
status van Jeruzalem en van Gaza
strook en Westelijke Jordaanoever
bij de huidige besprekingen nog niet
aan de orde zijn.
Een definitieve regeling zal pas bij
vervolgbesprekingen aan de orde ko
men. „Wij steunen toekomstige be
sprekingen over de uiteindelijke sta
tus van Jeruzalem. Wij steunen het
idee dat de stad ongedeeld moet blij
ven, met vrije toegang tot de heilige
plaatsen voor mensen van alle ge
loofsrichtingen", aldus de minister.
„De uiteindelijke status van de West-
bank en de Gazastrook zal aan de
orde komen bij toekomstige bespre
kingen. De Verenigde Staten zullen
zich daarom verzetten tegen iedere
poging om de huidige besprekingen
te gebruiken om de fundamenten te
leggen voor een onafhankelijke Pa
lestijnse staat of om de handen nu al
te binden voor toekomstige onder
handelingen." Muskie herhaalde nog
eens dat de Verenigde Staten geen
zaken zullen doen met de PLO voor
dat deze organisatie resolutie 242 van
de Veiligheidsraad accepteert.
Alternatief
De Amerikaanse minister meende,
met een kennelijke verwijzing naar
Europese voornemens voor een eigen
vredesinitiatief, dat alternatieve we
gen naar vrede in het Midden-Oosten
alle betrokkenen uiteindelijk weer bij
dezelfde problemen zullen doen be
landen die nu het gesprek beheersen.
De Israëlische minister van buiten
landse zaken, Yitzhak Shamir, zei gis
teren in Brussel dat iedere poging
van de Europese Gemeenschap om
de PLO een legitieme status te geven
de vrede in het Midden-Oosten onder
mijnt. De Israëlische minister heeft
de afgelopen dagen bezoeken ge
bracht aan verschillende Europese
landen om het Israëlische standpunt
nog eens uiteen te zetten.
NEW DELHI (AFP, AP)
Twintigduizend islamitische
opstandelingen zijn in een ge
bied twintig kilometer ten
noordwesten van de Afghaan
se hoofdstad Kaboel ingeslo
ten door Russische militairen
en worden met vernietiging
bedreigd. Dit meldden reizi
gers die gisteren uit Kaboel in
New Delhi aankwamen.
De Russische troepen zouden alle
mogelijkheden voor ontsnapping
hebben afgesneden en zouden nu
zware bombardementen en beschie
tingen in het gebied uitvoeren. De
berichten over de Russische actie vol
gen op eerdere mededelingen over
pogingen van opstandelingen om op
te trekken naar de hoofdstad. Afgelo
pen zondag legden Sowjet militairen,
gesteund door 3.000 tanks een cordon
om de Afghaanse hoofdstad uit voor
zorg tegen dit offensief. In totaal zou
den daarbij vijf Russische divisies
ingezet zijn. Bij de beschietingen zou
den zeker al zo'n duizend doden zijn
gevallen en minstens het dubbele
aantal gewonden.
Volgens sommige reizigers zouden
opstandelingen op andere plaatsen
erin geslaagd zijn het militaire cor
don om de hoofdstad te doorbreken.
Daarbij zouden zeker zestien Sowjet
militairen om het leven zijn gekomen.
Het was voor het eerst dat opstande
lingen erin slaagden zo dicht tot de
hoofdstad door te dringen.
niet precies aangeven waar deze pre
cies hadden plaats gevonden. Om
eventuele rebellie binnen de Af
ghaanse strijdkrachten tegen te
gaan. worden Afghaanse militairen
iedere avond ontwapend, zo meldt
een Pakistaans persbureau. Volgens
hetzelfde persbureau gaan de studen- WanenS
ten in Kaboel door met het boycotten
van het onderwijs. Zo'n vierduizend
Afghaanse meisjes, die onlangs mee
deden aan anti-Russische demon
straties en daarop werden gearres
teerd, zouden naar de Sowjet-Unie
zijn gedeporteerd.
niet-gebonden landen die zich met
het probleem zou moeten bezig hou
den. De premier deed haar uitspraak
na terugkeer van minister van bui
tenlandse zaken Narasimha Rao aan
Moskou.
Kaboel
In de hoofdstad Kaboel zelf is de
afgelopen dagen ook weer gevochten.
Een diplomaat die gisteren uit Ka
boel in New Delhi arriveerde maakte
melding van gevechten in de nacht McNamara treedt af omdat hij vol-
van zondag op maandag, al kon hij gend jaar 65 jaar wordt.
Premier Indira Gandhi van India
sprak gisteren van aanzienlijke voor
uitgang bij het zoeken naar een be
vredigende regeling voor de crisis in
Afghanistan. Zij wees daarbij op de
mogelijkheid van een conferentie van
WASHINGTON (Reuter, AP. AFP)
De president van de Wereldbank Ro
bert McNamara heeft gisteren aange
kondigd dat hij volgend jaar op 30
juni zal aftreden. De vroegere Ameri
kaanse minister van defensie heeft de
functie van president vanaf 1968
vervuld.
In een verklaring van de Wereldbank
werd er gisteren op gezinspeeld dat
zijn opvolger geen Amerikaan be
hoeft te zijn. Volgens de verklaring is
de Wereldbank de laatste twaalf jaar
het „grootste en invloedrijkste ont
wikkelingsinstituut" van de wereld
geworden. De nieuwe president moet
•daarom „sterk en onpartijdig" zijn.
Agenten van de Amerikaanse inlich
tingendienst CIA zouden op de Inter
nationale wapenmarkt geheime aan
kopen doen voor de opstandelingen
in Afghanistan. Dit meldt het Ameri
kaanse blad Philadelphia Inquirer,
dat zijn informatie ontleent aan niet
nader geïdentificeerde bronnen in
Washington. De acties op de interna
tionale wapenmarkt zouden al sedert
januari aan de gang zijn.
De Amerikaanse regering heeft tot
dusver steeds geweigerd commentaar
te geven over berichten van Ameri
kaanse hulp aan de islamitische op
standelingen. Opstandelingen uit Af
ghanistan die hun bases hebben in
Pakistan klagen er zelfs over dat zij
geen hulp van de VS krijgen. Volgens
de krant zouden de Amerikanen ove
rigens geen wapens leveren die effec
tieve militaire acties tegen de Russi
sche tanks mogelijk maken. De Ame
rikanen zouden vrezen dat de strijd in
Afghanistan zich dan over de grenzen
van dit land zou uitbreiden.
LONDEN (Reuter) De voor
zitter van de Europese Com
missie. de Brit Roy Jenkins,
heeft er gisteren op gezinspeeld
dat hij een nieuwe centrum
linkse partij wil vormen in
Groot-Brittannië. Jenkins La-
bour-partij is op het ogenblik
ernstig verdeeld over de kwes
tie of de Britten de Europese
Gemeenschap de rug moeten
toekeren. De linker vleugel van
Tony Benn wil uittreding in het
verkiezingsmanifest opnemen
en belangrijke politici van de
rechtervleugel, zoals oud-mi
nister van buitenlandse zaken
David Owen, hebben met aftre
den gedreigd als dat mocht ge
beuren.
Roy Jenkins, die in januari af
treedt als voorzitter van de Eu
ropese Commissie, weigerde
gisteren op details van zijn
plannen in te gaan. De Britse
kranten schreven de laatste da
gen al dat Jenkins vandaag de
oprichting van een sociaal-de
mocratische partij zou aankon
digen. Deze partij zou dan kun
nen profiteren van de verdeeld
heid in Labour en van de huidi
ge impopulariteit van de con
servatieven.
Jenkins verklaarde dat de
meeste avonturen met nieuwe
partijen op een mislukking uit
lopen. „Het experimentele
vliegtuig kan misschien in een
paar weilanden aan het eind
van de startbaan terechtko
men," aldus Jenkins, „maar
het kan ook de hoogte in vlie
gen." Hent kan gebruik maken
van „nog niet aangebroken re
serves van politieke energie en
betrokkenheid," zei Jenkins
doorfilosoferend over zijn
vliegtuig.
Toen Jenkins in 1976 de Britse
politiek verliet maakte hij deel
uit van de rechtervleugel van
Labour. Voor deze partij was
hij minister van binnenlandse
zaken en financiën.
VILA, DEN HAAG (AFP, AP, Reuter, ANP) De besprekin
gen tussen de Franse commisaris-president van de Nieuwe
Hebriden Jean-Jacques Robert en opstandelingenleider Jim
my Stevens zijn op niets uitgelopen. De mislukking van de
besprekingen, die Robert tegen de wil van Groot-Brittannië
en de regering van de eilandengroep hield, brengen een
militair ingrijpen door Frankrijk en Groot-Brittannië, die de
eilanden tot 30 juli besturen, dichterbij.
Robert McNamara
LONDEN (AFP, AP, Reuter)
Amnesty International beschul
digt de Turkse autoriteiten van
veelvuldig en systematisch mar
telen van gevangenen. Volgens
een rapport van Amnesty wordt
het merendeel van de arrestanten
gemarteld, hetgeen in sommige
gevallen de dood tot gevolg heeft.
Tijdens een onderzoek dat Am
nesty tussen 19 en 30 mei in Tur
kije hield, kwamen minstens drie
mensen door martelingen om het
leven. Bij hun bezoek spraken
vertegenwoordigers van de orga
nisatie met gemartelde mensen,
leden van politieke partijen, vak
bondsleden, artsen en juristen.
Tot de martelpraktijken horen
volgens Amnesty het veelvuldig
toepassen van elektrische schok
ken en fysiek geweld zoals het
slaan onder voeten en „verkrach
tingen" door het inbrengen van
gummiknuppels of andere voor
werpen in de anus of vagina. In
andere gevallen werden arrestan-
ten gedwongen met blote voeten
over glasscherven te lopen of fa
milieleden bedreigd om een snel
le bekentenis af te dwingen.
In het merendeel van de haar
bekende gevallen zegt de organi
satie dat de meeste arrestaties
willekeurig en zonder vorm van
proces plaats vinden.
Volgens Amnesty hadden de ge
martelde mensen niets te maken
met de gewelddadigheden die de
laatste twee jaar in Turkije al
meer dan drieduizend doden heb
ben geëist. In december 1978
werd in 21 van 67 provincies de
noodtoestand afgekondigd. De
militaire rechtspraak wordt daar
nog steeds toegepast. Volgens het
Turkse dagblad Cumhuriyet zijn
tussen het tijdstip van invoering
van de noodtoestand en april van
dit jaar zeker 47.000 mensen om
politieke redenen aangehouden.
Amnesty International heeft zo
wel de huidige regering-Demirel
als de vorige regering-Ecevit her
haalde malen vragen gesteld over
de martelingen.
In haar rapport gaat Amnesty In
ternational in op concrete geval
len. Eén gaat over een 21-jarige
studente aan de universiteit van
Istanboel, die op 1 mei uit een bus
werd gehaald omdat zij linkse
literatuur bij zich had. Zij werd
over haar hele lichaam geslagen
en kreeg elektrische schokken
toegediend.
Op 3 mei werd zij vrijgelaten om
twee dagen later tijdens een voet
balwedstrijd weer opgepakt te
worden. Ook toen werd zij gemar
teld en tot 10 mei vastgehouden
totdat een rechter opdracht gaf
haar vrij te laten.
Robert was naar Espfritu Santo, waar
opstandelingen twaalf dagen geleden
de macht namen, gegaan om de op
standelingen te vragen hun wapens
neer te leggen en de districtscommis
saris weer in zijn functie te herstellen.
De premier van de Nieuwe Hebriden
Walter Lini had de opstandelingen
tot vandaag de tijd gegeven zich te
bezinnen. Anders zou hij Frankrijk
en Groot-Brittannië vragen met mili
tair ingrijpen de orde te herstellen.
Tijdens de onderhandelingen heeft
Robert door laten schemeren dat
Frankrijk een ingrijpen op Espfritu
Santo zal steunen voor het geval de
opstandelingen dwars blijven liggen.
Opstandelingenleider 8tevens heeft
voorgesteld in Parijs een conferentie
te houden tussen de vier partijen in
het conflict Tot voor kort stemde
Stevens alleen toe in besprekingen op
het eiland zelf. Als voorwaarde stelt
hij echter dat de blokkade van het
eiland wordt opgeheven. Ook weigert
hij bestuurders en politiebeambten
van de officiële regering terug in hun
functie te zetten. Dit is één van de
belangrijkste eisen van premier Lini.
Bestuurders in Vila berichtten dat op
Espfritu Santo ongeveer vierhonderd
met knuppels bewapende opstande
lingen vernielingen en plunderingen
hadden aangericht. Auto's en boerde
rijen van evacués zouden zijn ver
nield en ook zou aan een school scha
de zijn toegebracht.
Deze berichten staan in tegenstelling
met waarnemingen op het eiland. De
toestand is rustig, maar de sfeer ge
spannen. De opstandelingen hebben
een eigen politiemacht opgezet, die er
niet voor schroomt plunderende me
destanders aan te houden.
In Vila zijn nog drie militaire advi
seurs uit Groot-Brittannië aangeko
men om een eventueel ingrijpen op
Espfritu Santo voor te bereiden.
Twee Britse militaire adviseurs wa
ren al ter plekke.
Vandaag bespreken Frankrijk en
Groot-Brittannië of zij nog tot actie
over zullen gaan.
Tweede Kamerlid Henk Waltmans
(PPR) heeft de ministers van buiten
landse zaken en justitie gevraagd een
onderzoek in te stellen naar de be
moeienissen van de in Amsterdam
gevestigde Phoenix Foundation met
de opstand op Espfritu Santo. Deze
organisatie, waarvan voornamelijk
Amerikaanse zakenlieden lid zijn.
zegt de opstand te bekostigen, in de
hoop er een belastingparadijs te kun
nen vestigen. Enkele jaren geleden
probeerden zij dat ook door een op
stand op de Bahama's te steunen. De
opstand mislukte en de Amerikaanse
regering maakte de Phoenix Founda
tion duidelijk geen prijs te stellen op
een dergelijke organisatie binnen de
landsgrenzen.
MOSKOU Na een geslaagd bezoek
aan het ruimtestation Saljoet 6 keer
den gisteren de Russen Malysjew en
Aks Jon ow op aarde terug in hun So-
joez-T, een verbeterd model van de
ruimtecapsule, dat hiermee zijn eer
ste bemande vlucht voltooide.
door James Dorsey
JERUZALEM Twee keer rinkelde de telefoon in de woonkamer van
pater Rantissi, loco-burgemeester van Ramallah. In vloeiend Engels en
Arabisch zei een stem: „U bent een dode man." Aangeslagen stelt Ratissi
vast „dat dergelijke telefoontjes dezer dagen geen geintje zijn". Karim
Khalaf, burgervader van Ramallah sinds 1976, ligt na een bomaanslag
du al een week verminkt in het ziekenhuis.
Rantissi, een Palestijnse havik in priester-
«edij, herhaalt de in de bezette gebieden
persende overtuiging: de Joden willen ons
wijt. De bomaanslagen op Khalaf en bur
gmeester Bassam Shaka van Nabloes heb
ben de Palestijnen verbijsterd. De verkla
ag van een Joodse terreurgroep dat zij
v®rantwoordelijk is voor de bomaanslagen
*ordt in elk vrijwel elk gesprek geciteerd:
-Ons doel is de verdrijving van de Ara
bieren."
Dieptepunt
Ue betrekkingen tussen de Israëliërs en
festijnen hebben een ongekend diepte-
Punt bereikt in de geschiedenis van de
bezetting. „Wij zijn met één klap dertig Jaar
teruggeworpen," meent burgemeester Elias
Freij van Bethlehem een chistelijke za
kenman en een uitgekookte pollUcus, die
nooit contacten met Amerikaanse en Israë
lische regeringsfunctionarissen en politici
heeft geschuwd. Israël voert een verkeerd
beleid. De Israëliërs komen niet meer naar
de westelijke Jordaanoever en de Palestij
nen gaan niet meer naar Israël," aldus de
burgemeester. Zijn zoon Michael, die het
familiebedrijf beheert, volgde twee keer we
kelijks Hebreeuws onderwijs in Jeruzalem.
Nu is hij te bang om zijn auto voor de school
te parkeren.
Burgemeester Freij en zijn gematigde colle
Bassam Shaka te midden van zijn
volgelingen
ga in Gaza, Rasjad al Sjawa. vrezen net als
vele Palestijnen tussen wal en schip te
vaUen. „Geen enkele burgemeester heeft
zich voor een vreedzaam samenleven van
Joden en Arabieren zó ingezet als ik," zegt
een nu verbitterde Freij. Net ais Sjawa mag
Freij zijn stad niet uit en is het hem verbo
den overleg te plegen met zijn collega-bur
gemeesters of contacten met de pers te
onderhouden.
Zowel de radicale als de gematigde Palestij
nen menen dat slechts de Israëliërs de situ
atie kunnen wijzigen. Maar zij vrezen dat
Israël dit niet wil. „Het is misschien ook wel
goed zo," zegt een vooraanstaande Pales
tijn op de Westelijke Jordaanoever. „Het is
ons tijdens de nu al dertien jaar durende
bezetting veel te goed gegaan. We vergaten
dat wij bezet zijn. Wij worden nu met de
neus op de feiten gedrukt."
Vechten
Het gewoel van apathie in de bezette gebie
den heeft plaats gemaakt voor wanhoop,
frustratie, woede en angst. „Ik ben bereid
om te vechten zegt een Palestijnse bouw
arbeider. „Het zal me een zorg zijn wat er
met mij gebeurt. Ik heb toch al alles ver
loren."
Vele Palestijnen hebben echter het gevoel
dat zij in de steek worden gelaten, dat
niemand hen zal helpen. Afgelopen woens
dag werden ruim honderd winkeliers in
Oost-Jeruzalem door de politie in de vroege
ochtenduren bij elkaar gehaald. Ze werden
gedwongen hun winkelstaking af te gelas
ten. en hun winkels te openen. Tegenover
een verslaggever van de Israëlische radio
klaagde een van hen: „Wij zijn bang voor de
politie die ons dwingt onze winkels te ope
nen, wij zijn bang voor de PLO die onze
winkels zal opblazen als wij niet staken én
wij zijn bang voor de Joodse extremisten."
Burgemeester Freij zegt: „Wanneer de rege
ring Begin valt weet ik, dat ik tenminste
vrienden in de regering van de Arbeider
spartij zal hebben met wie ik kan praten.
Met het vertrek van Dajan en Weizman is er
nu niemand meer om mee te praten. Wij
worden geïsoleerd en belegerd."
Illusies
Degenen zoals Freij en Sjawa die hoopten
dat de Verenigde Staten uiteindelijk him
problemen zouden oplossen, zijn hun illu
sies kwijt. „Uiteindelijk zijn de Verenigde
Staten verantwoordelijk voor de meeste
gebeurtenissen op de westelijke Jordaanoe
ver", aldus Al Sjawa op het kantoor van zijn
citrus-exportbedrijf. Samen met Freij wilde
hij uit protest verleden week aftreden. Hij
kwam op zijn besluit terug, zegt hij toen de
Israëliërs dreigden zijn bedrijf kapot te ma
ken. „De Verenigde Staten hebben in de
Verenigde Naties hun vereet tegen de Jood
se nederzettingen opgegeven en dus moedi
gen zij de Joodse extremisten aan", zegt Al
Sjawa nu.
Als enig lichtpunt zien de Palestijnen in de
bezette gebiden de moed van de verminkte
burgemeesters. In vrijwel elk huis hangt nu
een foto van Bassam Shaka het radicale
zwarte schaap in de ogen van de Israëliërs
de stompen na de amputatie van zijn
beide benen en de brede lach op zijn gezicht
duidelijk zichtbaar. Rasjad al Sjawa zegt:
„Ik vrees dat mijn volk volledig wanhopig
zal worden. Ik vrees dat de kreet van de
Amerikaanse zwarte panter-leider Elridge
Cleaver: „Ik zal als mens worden erkend of
de wereld zal ondergaan bij mijn pogingen
deze erkenning te verwerven", de leidraad
van het Palestijnse denken zal worden. Wij
allen zullen even radicaal zijn als George
Habasj. Ik vrees dat slechts het opblazen
van de oliebronnen de Israëliërs zal dwin
gen zich van de westelijke Jordaanoever en
uit de Gazastrook terug te trekken. Ik hoop
dat het niet zo ver komt."
