Onenigheid binnen CDA
Kiesuwkado
i
President Iran
geeft fiasco toe
'Kans op uniforme olieprijs is miniem'
NEEM HET ER VAN
Over rol kernwapens en samenlevingsvormen
In deze krant
met Nieuwe Haagse/Nieuwe Leidse Courant
Trouw
Perioden met zon
HET WEER
Opnieuw vals
alarm in VS
Joegoslavische
dinar omlaag
Enorme hasjvangst
in haven Rotterdam
Man stikt met
zoon in gierput
OPEC-top Algiers start vandaag
Henry Miller
overleden
Verkeersdoden
RENTETARIEVEN
SPAARDF.POSITO'S.
Campbell-concern
neemt Luycks over
Nederlandse
meisjes voor
terroristen
aangezien
Engelien Reitsma
(91) nog steeds
actief in kunst
Meerderheid
bestuur van
VPRO stapt op
Oranje klaar
voor Italië
Wageningen
promoveert
10% LENING 1980
PER 1986/1990
I
BON
Lees een krant met overtuigiog: TrOUW
Trouw
38ste jaargang nr 10960 maandag 9 juni 1980
Perioden met zon en mogelijk een bui. Zwakke tot matige wind uit
uiteenlopende richtingen. Middagtemperatuur ongeveer 20 graden.
Morgen en overmorgen: Aanhoudend wisselvallig en middagtemperaturen
ongeveer 17 graden.
Morgen
Zon op: 05.17 onder: 21.59
Maan op: 04.17 onder: 18.53
Bel 020-917711, tst 631
cn uw vakantieadvertentie staat op
vrijdag in onze speciale vakantierubriek
(1,2 miljoen potentiële vakantiegangers
kunnen 'm lezen)
West-Duitsland DM 2.00 Italië lire 900 Luxemburg Bfr 13 LOSSE NUMMERS 65 CENT
Van onze parlementsredactie
UTRECHT/HELMOND Binnen het CDA is ernstige verdeeldheid aan de dag getreden over
twee belangrijke onderwerpen In het beginsel program. Dit zijn de wijze waarop de kernwa
pens moeten worden teruggedrongen en de waardering van de alternatieve samenlevingsvor
men. De partijraden van KVP en ARP deden hierover zaterdag uiteenlopende uitspraken.
Het beginselprogram, in ontwerp op
gesteld door een commissie onder lei
ding van de KVP'er Kremers, de Lim
burgse commissaris van de koningin,
is de politieke vertaling van de evan
gelische grondslag van het CDA.
De KVP, die in Helmond bijeen was,
volgde in beide omstreden kwesties
het ontwerp van deze commissie,
maar de ARP deed in Utrecht op
voorstel van het partijbestuur veel
verdergaande uitspraken. Naar ver
wachting zal de zaak nog ingewikkel
der komen te liggen als ook de CH-
Unieraad (komende zaterdag) zich zal
hebben uitgesproken. CH-voorman
Van Leijenhorst heeft al laten weten,
dat het ontwerp hem op het punt van
huwelijk en alternatieve relaties te
ver gaat. Dit gold trouwens ook voor
een grote minderheid van de KVP-
partijraad.
Inzake de kernwapens sprak de AR-
partijraad in zeer ruime meerderheid
uit, dat het terugdringen van de be
wapeningswedloop bij voorkeur in
NAVO-verband dient te gebeuren. In
het ontwerp ontbreken de woorden
„bij voorkeur" en het CDA-bestuur
had ook een wijziging in die zin ont
raden.
JASHINGTON (AFP) Ame-
rika's beveiliging tegen een
overval met kernwapens blijft
haperen: het Pentagon had nog
maar net een tweede vals alarm
binnen acht maanden toegege
ven of dezelfde computer die
dinsdag een fout maakte wist
vrijdagavond opnieuw de nade
ring van intercontinentale ra
ketten te melden. Ook zouden
onderzeeërs raketten hebben af
gevuurd. De bommenwerpers
van het Strategie Air Command
startten hun motoren en weder
om waren de Verenigde Staten
althans sommige militairen
voorbereid op een kern-
aanval.
Zonder direct bevel van de pre
sident mag geen raket worden
gelanceerd en mag geen strate
gische bommenwerper een wel
omschreven punt ten noorden
vau het land passeren. Het Pen
tagon zegt in drie minuten de
loul van vrijdag te hebben
ontdekt.
Het Russische partijblad Praw-
da reageerde gisteren scherp op
de drie valse meldingen in de
VS. De Amerikaanse legerlei
ding „speelt met vuur", de ge
volgen van een technisch man
kement kunnen „even onver
wacht als ernstig" zijn en de
fouten zijn „een enorm gevaar
voor de vrede en de veiligheid
van alle volkeren", aldus de
Prawda. Of soortgelijke manke
menten zich ooit in de Sowjet-
Unie hebben voorgedaan ver
meldde het blad niet.
Een kleine tienduizend mensen na
men zaterdag deel aan een landelijke
demonstratie tegen kernwapens in
Soesterberg, die daar volgens de or
ganisatoren vrijwel zeker liggen op
geslagen bij de militaire vliegbasis.
Om de slachtoffers van de atoom
bommen op Hiroshima en Nagasaki
te gedenken werden er bloemen ge
legd, terwijl na de tocht naar het
dorpsplein onder het loeien van sire
nes een „tapijt van doden" werd ge
vormd. De duizenden demonstran
ten gingen op de grond liggen en
maakten zich zo klein mogelijk om
daarmee te demonstreren wat kern
wapens aanrichten.
Foto: Ednard de Kam.
Navolging
Het AR-partijbestuur stelde echter,
in navolging van een aantal afdelin
gen en prof. Goudzwaard, voor om
die toevoeging wel in de passage op te
nemen. Vice-voorzitter Kuiper zei,
dat het mogelijk moet zijn voor Ne
derland om zelfstandig of samen met
andere landen initiatieven te nemen
TEHERAN (AFP, Reuter, AP) President Abolhassan Bani de w«penwedioop terug te
Sadr heeft in een interview met het Franse persbureau AFP
het fiasco toegegeven van de methoden die de islamitische
revolutie in zijn land gedurende de eerste vijftien maanden
heeft gevolgd. „Iran is er niet in geslaagd zijn onafhankelijk
heid te veroveren".
BELGRADO (AFP) De Joegoslavi
sche regering heeft afgelopen zater
dag bekend gemaakt de dinar met
ongeveer dertig procent in waarde te
willen verminderen. De dinar, die bij
verkoop door de bank afgelopen za
terdag nog 10,1 cent kostte, komt
daardoor onder de zeven cent te lig
gen. Het doel van de Joegoslavische
regering is de exportpositie van het
land te versterken, en de uitvoer van
kapitaal tegen te gaan.
Voor de Joegoslaven betekent het
niet alleen dat hun spaargeld opeens
ROTTERDAMDEN HAAG Doua
ne en politie hebben zaterdag in de
Rotterdamse haven aan boord van de
onder Cyprische vlag varende kust
vaarder Total vijfduizend kilo hasj
gevonden. Volgens de politie, die
spreekt van een gigantische vangst,
heeft de hasj een gToothandelswaar-
de van zo'n twaalf miljoen gulden.
Het gaat hier om gele Libanon van
een uitstekende kwaliteit, waarvan
de marktwaarde nog vele miljoenen
hoger ligt.
Vijf bemanningsleden van het schip,
onder wie de 41-jarige kapitein, zijn
wegens smokkel van verdovende
middelen aangehouden. Het zijn al
len Nederlanders. Later werden in
verband hiermee in Utrecht nog zes
mensen aangehouden en in Londen
een 54-jarige Rotterdammer. De actie
van de douane en de Rotterdamse
politie is het resultaat van een al
maanden durend onderzoek, dat door
de politie in Utrecht op gang was
gebracht. De kans is groot, dat nog
meer arrestaties zullen volgen.
In Griekenland zijn twee Nederlan
ders wegens het in bezit hebben en
smokkelen van drugs veroordeeld tot
zware gevangenisstraffen. Een 25-ja-
rige Amsterdammer kreeg zestien
jaar en een boete van ongeveer 45.000
gulden wegens smokkel van 464 kilo
hasj en een 31-jarige inwoner van
Zwolle werd veroordeeld tot vijf jaar
gevangenisstraf wegens poging tot
smokkel van bijna tien kilo heroïne.
Volgens hem is Iran nog immer af
hankelijk van het buitenland en moet
het zich nu concentreren op binnen
landse hervormingen die Iran in staat
'stellen zichzelf te bedruipen. Ook de
betrekkingen met de buitenwereld
moeten worden herzien. „Slechts met
vijandige slagzinnen het imperialis
me bestrijden heeft geen zin," aldus
Bani Sadr „Onze begroting is afhan
kelijk van onze tegoeden op buiten
landse banken. Wat het leger betreft
is onze afhankelijkheid catastrofaal,
want we moeten ons tot de Verenigde
Staten wenden voor reserve-onderde
len of voor de logistieke steun. We
beschikken nu nog over reserve-on
derdelen voor twee maanden."
Hoewel de president nadrukkelijk zei
dat de twee grote mogendheden bui
ten de deur moeten worden gehou
den, lijkt er toch een lichte toenade
ring tot Washington te zijn, en daar
mee stijgt de kans op vrijlating van
de Amerikaanse gijelaars.
De vroegere Amerikaanse minister
van justitie Ramsey Clark, die vorige
week in Teheran een internationale
conferentie bijwoonde over de Ameri
kaanse rol in Iran tijdens het bewind
van de sjah, is welkom op het minis
terie van buitenlandse zaken in Was
hington voor overleg. Minister Ed
mund Muskie tilde niet zwaar aan de
veel geuite beschuldiging dat Clark
en de andere Amerikanen die naar
Teheran reisden daarmee de wet heb
ben overtreden. Het reisverbod was
bedoeld om Amerikanen te bescher
men voor vijandige acties in Iran, zei
hij. Zijn ministerie zal blij zijn leden
van de delegatie te ontmoeten als zij
waardevolle Informatie hebben.
Clark zei tijdens een kort verblijf in
Parijs dat hij „teveel van zijn land
houdt om Amerikaanse misdaden in
Iran niet te bekennen." De Verenigde
Staten moeten zich naar zijn mening
bij het Iraanse volk verontschuldi
gen. Treden de Verenigde Staten ver
standig en behoedzaam op, dan ziet
hij kans op een vreedzame regeling
van de gijzelingsaffaire.
Een andere aanwijzing dat Iran van
het probleem af wil, is dat de Iraanse
minister van buitenlandse zaken
Ghotbzadeh een uitnodiging heeft
aanvaard om woensdag naar Oslo te
komen voor overleg met een aantal
Westeuropese socialistenleiders On
der hen zijn Willy Brandt en Francois
Mitterrand.
HARDENBERG (ANP) De 58-jari-
ge R. Bruinsma en zijn 27-jarige zoon
J- F. Bruinsma uit de Krim, gemeente
dertig procent minder waard is, maar Hardenberg, zijn in een gierput door
»k dat de kosten--voor het levenson- verstikking om het leven gekomen.
derhoud aanzienlijk zullen stijgen.
In de grote steden wordt op het
moment druk gehamsterd, daarbij
vooral koffie, suiker, olie en wasmid
delen met tientallen kilo's worden
ingeslagen Lange rijen van wachten
den voor de levensmiddelenwinkels
was het gevolg.
De twee waren op de boerderij begon
nen met het leeghalen van de put en
zijn vermoedelijk bed weid geraakt
door de dampen die uit de gierput
opstegen. Ze zijn daarbij in de put
gevallen, waar op dat moment niet
meer dan een halve meter gier stond.
De Italianen hebben gisteren hun stem uitgebracht voor nieuwe
gemeente-, provincie- en regionale raden. Ook vandaag gaat nog een
deel van de 44 miljoen kiesgerechtigden naar de stembus. De
verkiezingen kunnen een bedreiging vormen voor de regering
Cossiga als blijkt dat de communisten grote steun krijgen. Vooral
de beschuldiging dat premier Cossiga de „terroristische" zoon van
een bevriende christendemocraat in bescherming had genomen kan
een voordeel zijn voor de communisten in Italië.
ALGIERS (Reuter, AP, AFP) De ministers van de dertien
olie-exporterende landen die zijn verenigd in de OPEC, zullen
elkaar vandaag in Algiers ontmoeten, om hun halfjaarlijkse
besprekingen te voeren over de olieprijzen. Op dit moment
wordt niet verwacht dat hieruit olieprijsstijgingen zullen
voortvloeien.
Tijdens de bijeenkomst zal worden
geprobeerd een uniforme olieprijs
vast te stellen die door alle OPEC-
leden wordt geaccepteerd. Momen
teel hanteren de OPEC-leden het be
kende „ieder voor zich" systeem, dat
er in het afgelopen jaar toe heeft
geleid dat de prijzen voor een vat olie
ivan 159 liter) uiteen zijn gaan lopen
van 28 dollar (Saoedi-Arabië) tot 38
dollar, gevraagd door de duurste olie
landen als Iran, Libië en Algerije.
Nog voordat de conferentie is begon-
^n. is eigenlijk de hoop op zo'n uni-
lorme prijs al goeddeels vervlogen,
want toen Irak gisteren aankondigde
Hij sprak tegen dat, wat in andere
delen van het CDA gevreesd wordt,
hiermee het Nederlandse lidmaat
schap van de NAVO ter discussie zou
worden gesteld. „Nederland moet lid
blijven van de NAVO. Wij zijn geen
voorstander van een terugvallen op
de vooroorlogse neutraliteitspoli
tiek."
Volgens Kuiper is het NAVO-lid-
maatschap van groot belang, maar
wel als middel ter voorkoming van
oorlog. „Het moet mogelijk zijn om in
de NAVO een kritische dialoog te
voeren. Door de mogelijkheid voor te
behouden var. zelfstandige initiatie
ven komt die dialoog onder een span
ning te staan, die noodzakelijk is",
aldus de AR-vice-vooizitter.
LOS ANGELES (Reuter) De Ame
rikaanse schrijver Henry Miller is za
terdag in Los Angeles op 88-Jarige
leeftijd overleden. Miller is bekend
geworden doorzijn boeken „Tropic of
Cancer" en „Tropic of the Capri
corn", waarmee hij in de jaren dertig
menig lezer shockeerde omdat men
de inhoud pornografisch vond. Zijn
boeken werden in Amerika en Enge
land verboden. Pas in 1963 besliste
het hooggerechtshof van de Verenig
de Staten dat „Tropic of Cancer"
geen pornografie was. Al in de jaren
veertig werd Millers werk serieus be
naderd en hij werd toen al beschouwd
als een van de grootste hedendaagse
schrijvers. Miller woonde tussen 1930
en 1940 in Europa.
CUYK (ANP) De 70-jarige p. J.
Kersten uit de gemeente Haps is op
de Oeffellseweg in de nacht van za
terdag op zondag om het leven geko
men. De man fietste in de richting
Oeffeit en werd van achteren aange
reden door een personenauto. Op weg
naar het ziekenhuis overleed het
slachtoffer.
OSS (ANP) Bij een verkeersonge
luk op een spoorwegovergang in zijn
woonplaats is gisteren de 17-jarige J.
Timmermans om het leven gekomen.
Zijn 13-jarige broer die bij hem achter
op de bromfiets zat, raakte ernstig
gewond. Volgens de politie is het
slachtoffer de overweg, die met auto
matische halve bomen is beveiligd,
opgereden op het moment dat er een
trein naderde.
ADVERTENTIE
dat het wel iets zag in een uniforme
prijs van 32 dollar per vat, liet sjeik
Jamani van Saoedi-Arabië ogenblik
kelijk weten dat hij daarmee niet
akkoord kon gaan. Jamani zei in ie
der geval zijn olieprijs niet op stel en
sprong te willen verhogen, om op die
manier tot een compromis te komen.
Over die uniforme prijs wordt door
waarnemers hevig gespeculeerd. Om
de prijshaviken onder de andere
OPEC-leden tevrvreden te stellen zal
Saoedi-Arabië, als land met de hoog
ste preduktie en de laagste prijs, toet
moeten toegeven. Dat Jamani nee
zegt tegen prijsverhogingen en pro-
duktiebeperking, heeft volgens hen
dan ook niet veel te betekenen.
bijzonderheden omtrent de voorstel
len werden nog niet gegeven.
Venezuela en Algerije zullen voorts
de OPEC-leden voorstellen om de
Centraal-Amerikaanse en de Caribi
sche landen olie te leveren voor 10
12 dollar per vat, in combinatie met
een vijfjarige lening tegen een rente
van vijf procent.
Lening
Speculaties
Drie keer in de afgelopen zes maan
den heeft Jamani getracht door een
prijsverhoging wat dichter bij een
uniforme prijs te komen, maar steeds
volgden de andere OPEC-leden zijn
voorbeeld door de prijs op te trekken.
Een andere belangrijke zaak die van
daag aan de orde zal komen, is het
pompen van oliegelden in de derde
wereld. Verder zal Venezuela een aan
tal uitgewerkte voorstellen toelichten
over alternatieve betalingswijzen.
'De olieprijzen zijn sterk gestegen,
maar wij lijken er niet veel beter van
te zijn geworden', aldus de Venezo
laanse olieminister Calderon. Nadere
De dertien olielanden die over deze
zaak moeten beslissen zijn: Saoedi-
Arabië, Koeweit, de Verenigde Arabi
sche Emiraten, Algerije. Qatar. Libië,
Venezuela, Irak, Nigerië, Gabon. Iran
en Ecuador. Leden van OAPEC, een
kleinere organisatie dan de OPEC,
waarin de olie-exporterende Arabi
sche landen zijn verenigd, besloten
afgelopen zaterdag om nieuwe maat-,
regelen te nemen, die ervoor moeten
zorgen dat geen druppel vanhun olie
Zuid-Afrika bereikt.
l-ooptijii Vaste Rente
jaarlo'/,%
5 jaarl
4 jaary
3 jaar 8'/.%
2 jaar8'/,%
1 jaar7'/,%
Nadere informatie.
020-591 21 37
'SJh postgiro en
TfV rijkspostspaarbank
Op de KVP-partijraad werd bij voor
baat krachtig afstand genomen van
de opvatting, dat het terugdringen
van de wapenwedloop eventueel bui
ten NAVO-verband moet worden na
gestreefd. Met zeer grote meerder
heid sprak men zich hier uit tegen de
toevoeging van de woorden „bij voor
keur".
Op het punt van de alternatieve rela
ties en het huwelijk lijken de tegen
stellingen nog groter.
Vervolg op pag. 3, kol. 7
UTRECHT (ANP) - Tussen NV Nu-
tricia en het Amerikaanse concern
Campbell-soepen is overeenstem
ming bereikt over de volledige over
neming van Luycks in Diemen, fabri
kant van azijn, mosterd en tafelzu-
ren. Luycks is een dochter van Nutri-
cia. Van de 50 Luycks-werknemers
neemt Campbell er 46 over. De ande
re 4 treden bij Nutricia in dienst.
Aan de overneming is geruime tijd
van onderhandelen vooraf gegaan.
Een woordvoerder van de industrie
bond FNV zei zaterdag dat de betrok
ken vakorganisaties pas akkoord zijn
gegaan met de verkoop van Luycks
aan Campbell, toen dit Amerikaanse
bedrijf bereid was de werkgelegen
heid van de Luycks-werknemers te
garanderen.
Campbell wil via Luycks zijn markt
positie in Europa verstevigen. Het
concern verwacht in de toekomst een
toeneming van de werkgelegenheid
bij het bedrijf.
PAGINA 2
Katholiekendagen
in Berlijn trokken
massa's mensen
PAGINA 3
PAGINA 6
PAGINA 7
PAGINA 9
ADVERTENTIE
STAAT DER NEDERLANDEN
inschrijving volgens het tendersysteem op
10 juni a.s. van 9 lot 15 uur via banken
en commissionairs
Schroevedraaierset (Al
Grote, kleine en kniiskopschroeve-
draaier in één. Handgreepje met
omslagmechuniek. voor extra gemak.
Authentiek Slavisch kleedje (O
met fraai dicrmolief
Als onderlègger of voorde sier.
Boetseerset (B)
Boetseerklei met verfin .1 kleuren en
penseeltje. Wordt zonder
oven ovenhard.
4 Houten (D)
eierdopjes
op sierlijk
blank houten
hangplankje
plus een
zandlopertje
als garantie
voor zacht
gekookte
Bovendien ontvangt de nieuwe abonnee Trouw
de eerste twee weken gratis.
Naam:
Hierbij geef ik op als nieuwe Trouw-abonnee:
Adres:
Plaats:
Mijn naam is:.
Adres:
Plaats:
Postcode
.Giro:
Postcode
-TeL
Ik kies voor kado DA DB DC OD (aankruisen s.v.p.)
Bon in open envelop zonder postzegel zenden aan:
Trouw. Antwoordnummer 2792,1000 PA Amsterdam.