CPN-congres vraagt
links om samenwerking
Proef op Yeluwe om heide te bewaren
'Pproep voor een
'herstelde' ARP
Regering verwacht
weinig van overleg
tussen Rijnstaten
Koopkracht
PHILIPS
'Voor sociale
bouw van '79
een rampjaar
om -de ME
■r
Eerste
ooievaars
geboren
Frankrijk verhardt standpunt
Oppervlakte liep in anderhalve eeuw met negentig procent terug
Bestuur PPR wijst
actie Goudzwaard
binnen te halen af
ZATERDAG 7 JUNI 1980
BINNENLAND
TROUW/KWARTET
3
HenK Hoekstra spreekt net congres toe.
AMSTERDAM (ANP) De Nationa
le Woningraad is van oordeel dat 1979
een rampjaar is geweest voor de soci
ale woningbouw, aldus staat in het
jaarverslag dat binnenkort zal ver
schijnen.
De produktie van het aantal nieuw
bouwwoningen kwam in 1979 op een
dramatisch dieptepunt en het aan
deel van de woningwetbouw (27 pro
cent) was lager dan vele jaren het
geval is geweest. De juist op gang
gekomen woningverbetering werd
eerder afgeremd dan gestimuleerd.
De explosief toegenomen vraag naar
redelijk betaalbare zelfstandige
woonruimte- vond geen vertaling in
beleidsdaden, die recht doen aan de
aard en de omvang -van de problema
tiek en ook op het terrein van de
wetgevende arbeid werden nauwe
lijks of geen resultaten geboekt, al
dus de raad.
In het beleid van het kabinet staat de
koopsector centraal, aldus de Wo
ningraad. Pas als het niet lukt in deze
sector tot redelijke produktie te ko
men. wordt de sociale woningbouw te
hulp geroepen. Een van de hoofdbe
zwaren van de Woningraad is dan ook
dat de sociale woningbouw de rol van
sluitpost vervult, maar in feite de
basis van het beleid zou moeten zijn.
De actuele woningbehoefte onder
streept bikkelhard dat er een enorme
behoefte bestaat aan betaalbare
huurwoningen, aldus de Nationale
Woningraad.
ADVERTENTIE
ÜW TENUE
(77aiWAAHD
Bij aankoop van de Philips stereo autoradio/cassettespeler AC680 of AC682
heeft uw handelaar tijdelijk de mogelijkheid voor een uniek aanbod:
Twee Philips High-Quality autoluidsprekers, type EN 8350
Brutoprijs f77,50. Actieprijsf 10,-.
AMSTERDAM (ANP) CPN-voorzitter Henk Hoekstra heeft PvdA, PPR en PSP en andere
groeperingen opgeroepen in ons land een progressieve meerderheid tot stand te brengen.
Hoekstra noemde gistermorgen op de eerste dag van een driedaags congres van de
Communistische Partij van Nederland in Amsterdam „een verder samengaan van progres- PrikkGldrcUld
sief Nederland" nodig om een andere regeringspolitiek te bereiken.
Volgens de CPN-partijvoorzitter
moet het gezamenlijk progressieve
beleid gericht zijn op een richtings
verandering in de Nederlandse poli
tiek en moet overeenstemming wor
den gezocht op de terreinen van le
is renspeil, democratie en op het terrein
p van de vermindering van de bewape
ning.
..Laten we tot een praktische vereni
ging van krachten komen waar ge-
[jneenschappelijke eisen en opvattin-
gen bestaan en laten we een samen
spraak tot stand brengen van een
iruitstrevend alternatief, voor ver-
indering van de regeringskoers en
voor het stellen van nieuwe prioritei-
aldus Hoekstra.
Hij erkende dat nog veel werk ver
richt zal moeten worden om barrières
naar een progressieve meerderheid te
slopen. Er mag zo zei hij, niet ge
wacht worden tot vanuit partijtop
pen barrières worden doorbroken.
De CNP-voorzitter wees er op, dat de
CPN zich voor het bereiken van de
praktische vereniging zal inzetten.
..Wij zijn bereid tot overleg op alle
niveaus over voor deze tijd en om
standigheden reële alternatieven," zo
merkte hij op.
In zijn congresrede bepleitte Hoek
stra verder het doorbreken van de
politiek van het groot-kapitaal. Vol
gens hem moet Bestek '81 terugge
drongen en dienen alle matigings
maatregelen, die leiden tot afbraak
van levenspeil en koopkracht worden
bestreden.
Hoekstra drong aan op het doorvoe
ren van nieuwe, andere bezuinigingen
op bewapening, op de winsten van de
monopolies en banken en op zeer
hoge inkomens.
Het opleidingscentrum voor de
mobiele eenheid van de politie
in Neerrijnen is sinds kort met
prikkeldraad afgezet „Louter
een voorzorgsmaatregel," zegt
de leiding.
ie- Van onze parlementsredactie
D© HAAG Christen-radicalen in Nederland moeten bij de
MStkomende kamerverkiezingen hun stem kunnen uitbren-
jtn op een onafhankelijke evangelische lijst. Dat is het
streven van de heren Feddema en Herstel, naar eigen zeggen
„vanaf het eerste uur betrokken bij de christen-radicale
beweging" in Nederland.
;a:
rt
Zij hebben in een oplage van enkele
honderden exemplaren een verkla
ring verspreid, waarin geestverwan
te ten hun instemming kunnen betui
1. gen met de handelwijze van prof
Goudzwaard. Goudzwaard, de gees
telijke vader ovan het CDA-verkie-
ijk öngsprogram „Niet bij brood alleen",
heeft z'n activiteiten in CDA-verband
gestaakt. Bovendien heeft Goud-
waard zich teruggetrokken als kan-
didaat-kamerlid voor het CDA.
heren Feddema en Herstel zouden
idzwaard graag zien op een nieu-
evangelische lijst. Feddema: „dat
Sr-
3-
USSELMUIDEN (ANP) In
Grafhorst (gemeente IJssel-
muiden) zijn, voor zover be
kend, de eerste ooievaars van
dit jaar geboren. Het gaat om
drie jongen, die zich in het nest
bevinden dat 24 jaar geleden is
gebouwd en van begin af aan
is bewoond. Maar het is vol
gens de Grafhorster gemeen
schap. die met het wel en wee
van de ooievaars sterk mee
leeft, nog nooit voorgekomen
dat er zo vroeg in het seizoen
broedresultaten zijn geboekt.
Dit is te danken aan de om
standigheid dat het mannetje
van de Grafhorster ooievaars
familie op het nest in het dorp
overwintert. En als dan ook
nog het vrouwtje vroeg in het
voorjaar uit warmere streken
naar Grafhorst terugkeert
(zoals dit jaar), dan kan de
paring eerder plaatsvinden
dan elders in Nederland. Dit
heeft als groot voordeel dat de
jongen zo'n drie maanden lang
de tijd hebben om zich sterk te
maken voor de grote trek naar
Afrika. Nu nog zijn ze geheel
afhankelijk van het voedsel
dat hun ouders aanvliegen.
Mevrouw Penninkhof, die al
24 jaar actief is met de hulp
aan de Grafhorster ooievaars,
vult het eten voor de jongen
aan met vooral vis. Het zal
overigens nog zo'n zes weken
duren voordat de jonge ooie
vaars van het nest kunnen
komen.
kan een herstelde AR-partij zijn, de
bestaande Evangelische Volkspartij
(EPV), de werkgroep Niet bij brood
alleen (NBBA), (die in CDA-verband
opereert, (red.), of een combinatie van
die groeperingen. Zo'n lijst moet er,
hoe dan ook, komen.'
Persoonlijke titel
Feddema en Herstel zijn zelf lid van
de ARP, EPV en de werkgroep, maar
handelen „geheel op persoonlijke ti
tel". Feddema bestrijdt, dat het ver
spreiden van de verklaring de „bezin
ning" binnen de kritische werkgroep
niet bij brood alleen doorkruist. Juist
deze week heeft het bestuur van de
broodwerkgroep de leden gevraagd
zich uit te spreken over de toekomst
van de organisatie. Een van de moge
lijkheden is de oprichting van een
nieuwe partij.
ZWOLLE Uit protest tegen wat zij
noemen „het asociale beleid van de
directie" hebben ongeveer vijftig
chauffeurs van de Zwole busvervoer
sonderneming Schutte Stadsdienst
b.v. gratis passagiers vervoerd.
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG De Nederlandse regering verwacht „bijzonder
weinig resultaat" van de komende vergadering van de inter
nationale Rijncommissie, die maandag en dir
gehouden.
Aanleiding daartoe is. volgens pre
mier Van Agt gisteren na afloop van
de ministerraad, het feit dat de Fran
sen zijn verhard in hun standpunt het
zout uit de kalimijnen niet in onder
grondse koepels te willen opslaan.
Een inmiddels jaren oud verdrag,
waarbij de Rijnstaten zich verplich
ten een bijdrage te leveren om het
Frankrijk mogelijk te maken het zout
op die manier te lozen, wil Frankrijk
O Vervolg van pagina 1
De vakcentrales FNV en CNV rea
geerden gisteravond zeer negatief op
Van Agts uitlatingen over de koop
kracht voor de laagste inkomens. Van
Agt probeert zich onder eerdere be
loftes voor koopkrachtbehoUd voor
tenminste de laatste inkomens uit te
draaien, aldus de FNV. Het CNV zal
zich maandag beraden over de uit
spraken van de premier.
Van Agt ging ook in op de aandrang
van PvdA en CDA om topsalarissen
bij de overheid zelf sneller te mati
gen. „Ja. dat mot wel beuren." vond
de premier. „Maar de groep waarover
het gaat is zo klein, trouwens, ze
staan al op min drie."
Voorjaarsnota
Volgende week wil het kabinet beslis
sen over de „voorjaarsnota" over de
voortgang met de uitvoering van de
rijksbegroting 1980. Er moet dan een
gat van rond een half miljard gulden
worden gestopt. Maar Van Agt voor
zag daarbij geen moeilijkheden. De
gaten en tegenvallers worden name
lijk voor dit jaar goedgemaakt door
„incideptele meevallers" bij de belas
tingen. Het betekent wel dat ook nier
voor vanaf 1981 nadere, definitieve
oplossingen moeten worden gevon
den. net als voor het miljard dat van
de drie miljard gulden extra bezuini
gingen 1980 allèen nog maar tijdelijk
is ingevuld. De meevallende voor
jaarsnota is voor het kabinet dan ook
een stilte voor de storm, vreest Van
Agt.
Minimumloners en mensen met een
laagste sociale uitkering zijn door de
juli-maatregelen van het kabinet net
to beter af dan zonder die maatrege
len. Minister Albeda van sociale za
ken rekent dir voor in zijn antwoord
ter voorbereiding van het Kamerde
bat. komende week. over Albeda's
„uitschuifwetje". Minimumloon en
uitkeringen zijn bruto automatisch
gekoppeld aan de CAO-lonen. Dat
zou op 1 juli een verhoging met 2,9
procent opleveren. Minimumloon en
uitkeringen zouden dan echter veel
meer stijgen dan de overige CAO-
lonen. Want die krijgen vanwege de
loonmaatregel slechts 26 gulden bru
to per maand erbij. Albeda wil nu 0,9
procent van de Verhoging van juli
uitschuiven naar 1 januari 1981. Zon
der uitschuif zouden minimumloon
en uitkeringen in januari slechts 1,4
procent stijgen, tegen de CAO-lonen
vermoedelijk nog wat meer dan 2,5
procent. Door de uitschuif worden de
eerstkomende verhogingen voor het
minimumloon nu 2 procent op 1 juli
en 2,5 procent op 1 januari 1981.
Albeda wil echter het effect van de
uitschuif tesamen bezien met de be
lastingverlaging op 1 juli. Die verla
ging is immers getroffen vanwege de
lage loon toeslag van 26 gulden, de
zelfde aanleiding dus als om tot uit
schuif over te gaan. Het netto mini
mumloon is volgens Albeda's reken
werk nu met uitschuif plus belasting
verlaging drie gulden per maand be
ter af dan met de automatische ver
hoging van 2.9 procent. En de laagste
uitkeringen zijn negen gulden netto
beter af per maand. Het iets lagere
minimumloon scheelt het bedrijfsle
ven vijftig miljoen gulden aan loon
kosten in de tweede hel/t van dit jaar
De sociale fondsen profiteren niet. Zij
besparen dit najaar wel op uitgaven
voor uitkeringen, maar ontvangen
nog meer sociale premies doordat de
lonen, vanwege de loonmaatregel, zo
weinig stijgen.
dinsdag wordt
niet ratificeren. Vooral het parlement
is er tegen. Wel wil men zoeken naar
andere wegen om van het zout af te
komen.
Op dit ogenblik worden per uur gi
gantische hoeveelheden „afgewerkt"
zout in de Rijn geloosd. Nederland
heeft daar zoveel last van dat volgens
minister Ginjaar (milieuhygiëne) het
binnen enkele jaren niet meer moge
lijk is om in grote delen van het land
de drinkwatervoorziening op peil te
houden.
Volgens de ministerraad, die dit gis
teren besprak, is het zinniger om in
plaats van een ambtelijk overleg,
zoals de internationale Rijncommis
sie. aan te sturen op een overleg tus
sen de ministers van de Rijnoeversta-
ten. Alleen al vanwege de publiciteit,
die daarmee is gemoeid, lijkt dit pre
mier Van Agt veel waardevoller.
Van een onzer verslaggevers
HOGE VELUWE De hoeveelheid heide in Nederland is in anderhalve eeuw
met negentig procent teruggelopen. Ook veel overgebleven heide valt vaak
aan verloedering ten prooi. Heidevelden kunnen op grote schaal in grasvelden
veranderen. In het nationaal park De Hoge Veluwe wordt een experiment
gehouden om door afpleggen de opmars van gras in heidevelden een halt toe
te roepen.
Rond 1830 had Nederland on
geveer 600.000 hectare heide.
In 1907 was dat al verminderd
tot 450.000 en in de jaren ze
ventig was er nog 61.000 hec
tare heide over.
Heide ontstond door de resten
van een afgebrand bos. Daar
na graasden schapen op de
heide. Om niet uitgeput te ra
ken hadden de akkers bemes
ting nodig. Daar zorgden de
schapen me hun mest voor.
Als strooisel voor de stal sta
ken de boeren zogenoemde
plaggen op plaatsen op de hei
de waar de humuslaag dik ge
noeg was. Het door de scha
pen platgetrapte mengsel van
humus en mest werd op het
bouwland gelegd. Als de scha
pen de heide hadden afgegra-
zen, werd de heide in brand
gestoken. Daardoor werd de
groei van bomen belemmerd.
Door dit proces vernieuwde
de heide zich voortdurend.
Kunstmest
Na 1900 kwam er een einde
aan dit agrarisch systeem.
Kunstmest werd ingevoerd.
Australië nam wol en andere
produkten van het schaap
over. De heide had in econo
misch zin geen functie meer.
Vanaf dat moment werd er
zoveel heide omgezet in land
bouwgrond en bos dat de kwa
liteit van de heidevelden ach
teruit holde.
Het gevolg daarvan is dat Ne
derland de laatste heidevel
den als monumenten in stand
moet zien te houden. Dat is
niet eenvoudig. Het is niet vol-
doënde om heidevelden aan te
kopen en te beschermen. De
velden moeten ook worden
beheerd en er moeten doel
treffende maatregelen worden
genomen.
Oorzaak
Een van de modernste aansla
gen op de heide wordt ge
pleegd door recreanten. Nor
male recreatie echter kan op
de heide weinig kwaad. Ern
stiger wordt het wanneer hei
develden bijvoorbeeld het to
neel worden van crosswed
strijden. Bovendien heeft mer
te kampen met vergrassing
voornamelijk door toedoer
van het opdringende pijpe
strootje, bochtige Smele er
bosopslag. Verder zijn de laat
ste jaren keverplagen funest
voor de heide. Met name dc
legioenen heidehaantjes heb
ben al veel heidevelden opge
vreten.
Een onderzoek om de proble
men op te lossen is in volle
gang. De exacte oorzaken zijn
echter nog niet voldoende be-
ikend. Er zijn evenwel aanwij
zingen dat het ouderwetse af-
plaggen wel eens des poedels
kem zou kunnen zijn. Nog
maar kort is bekend dat het
gevreesde heidehaantje alleen
overwintert in heide waaron
der voldoende dikke lagen hu
mus aanwezig zijn. Het insect
zou in andere delen van de
heide het voorjaar niet halen.
Verder wordt vermoed, dat
dank zij een hoog organisch
stofgehalte in de bodem (meer
vruchtbaarheid) de grassen
een zo grote concurrentie
kracht kunnen ontwikkelen,
dat de heide het onderspit
moet delven. Kevers en gras
sen werken dus gezameüjk
aan het verdwijnen van heide.
Het afpiaggen van de heide
velden maakt in dat geval de
regeneratie (herstel) weer mo
gelijk.
Medewerkers van het natio
naal park De Hoge Veluwe
menen dat de toestand van de
Nederlandse heidevelden zo
penibel is geworden, dat niet
gewacht moet worden, totdat
de oorzaken wetenschappe
lijk zijn vastgesteld.
Plaggensteken met de hand is
door de hoge arbeidskosten
niet meer mogelijk. Speciale
machines bestaan er nog niet
voor. Daarom werkt men tot
nog toe met machines van een
loonwerkersbedrijf. De ma
chines hebben al acht hectare
heide afgeplagd. Het experi
ment wordt begeleid door het
rijksinstituut voor natuurbe
heer.
DEN HAAG (ANP) Het partijbe
stuur van de PPR is niet gelukkig
met de actie van twee Zeeuwse PPR-
leden om prof B. Goudzwaard, die
onlangs van het CDA afhaakte, te
winnen voor de PPR.
PPR-voorzitter H. Verbeek zei giste
ren er niet van te houden „mensen bij
andere partijen weg te slepen". ..Dat
is niet loyaal", aldus Verbeek, die er
op wees dat Goudzwaard nog altijd
lid is van de ARP
Verbeek betreurt verder, dat er voor
af geen overleg is geweest tussen de
initiatiefnemers en het partijbestuur.
Hij heeft de twee Zeeuwse PPR-le-
den. F. Bergwerf! en A. Kamermans,
ingelicht over het standpunt van het
partijbestuur.
Verbeek noemde tenslotte de actie
niet meer „opportuun", gezien de ne
gatieve reactie van Goudzwaard op
het voornemen van de twee PPR-
leden hem op de lijst te zetten
„Mochten jullie mijn kamertje ver
huren, mijn rekening staat ter be
schikking