Zondag kregen we allemaal een tientje
Vitaliteit door massa
gevoed en beperkt
Oecumenische steun voor
nee tegen kernwapens
Uit brieven van lezers
ZILVER IS GELUKKIG WEER BETAALBAAR
KOM SNEL KIJKEN BIJ DE JUW00
W.ï'ï
Trouw
Katholiekendagen in Berlijn
Chileense Junta verbiedt vakbond
Rome en orthodoxie
zoeken eenheid
VANDAAG
VOORBUGANGERS
DONDERDAG S JUNI 1980
KERK
TROUW/KWARTET
door A. J. Klei
Afgelopen zondag kregen we ln de
kerk allemaal een tientje, keurig in
een envelop. Dit geschiedde niet om
ons er een teken van te geven, dat
de godzaligheid een groot gewin is,
maar om ons ln staat te stellen het
voorbeeld van de^beide eerste
knechten uit de gelijkenis van de
talenten na te volgen. Het was de
bedoeling, zo legde de dominee uit.
dat wij boven het ons geschonken
tientje veel andere tientjes zouden
gewinnen om dan vervolgens de
hele boel aan de kerk over te
maken.
'k Werd er zenuwachtig van. Zou ik
nu scheermesjes moeten gaan
verkopen? Of een patatkraam
stichten? Deze mogelijkheden doet
Karei Eijkman aan de hand ln zijn
„De werksters van hall vijf en
andere gelijkenissen" en ik kon zelf
niets beters verzinnen. Gelukkig
mochten wij in ons geval het tientje
wèl verbergen in de aarde of gewoon
terug doen in de collectezak. Ik zal
nog wel zien.
Overigens is deze Amsterdamse
actie niet origineel, hetzelfde is
twee jaar geleden al in hervormd
Poortugaal verkocht en daar heette
het „talentenjacht" (bij ons niet,
daar werd onder 't koffiedrinken al
meteen over giro's en aftrekken van
de belasting gepraat). In
Poortugaal kon in de herfst van
1978 iedere hervormde die dit wilde,
vijftien gulden ln ontvangst nemen.
Daarmee verplichtte hij zich, dit
bedrag te vermenigvuldigen ten
bate van de verbouw van de
„Kapel" tot een
ontmoetingscentrum voor heel de
hervormde gemeente ter plaatse.
Dominee G. H. Cohen Stuart, die
zijn gemeenteleden deze actie
moest aanpraten, vond dat hij het
daarbij niet laten kon, maar zelf
ook diende te gaan woekeren met
zijn talent. Hij besloot toen, een
bijbels dagboekje te schrijven en
het materiaal zou hij putten uit de
preken, die hij de laatste tien Jaar
gehouden had.
Het werd haastwerk, maar het lukte
en binnen de gezette tijd was
De tweede knecht, door Peter Vos getekend voor „De werksters van half
vijf en andere gelijkenissen" (uitg. De Harmonie, Amsterdam).
„Kruispunten" deze titel gaf
dominee Cohen Stuart zijn
dagboekje te koop. Voor een
tientje. Er waren duizend
exemplaren van vervaardigd op de
drukkerij van het Delta-ziekenhuis,
als arbeidstheraple en in offset.
„Kruispunten" werd grif verkocht,
een paar omliggende dlakonieën
namen het boekje in aantallen af
voor uitdeling onder bejaarden en
op 't moment zijn er nog maar een
paar exemplaren van die duizend
over. Je zou kunnen beweren dat
„Kruispunten" antiquarisch is
geworden. Althans in offset. Want
zojuist is „Kruispunten" als
„gewoon" boek verschenen en om
dé&rop te attenderen, doe ik dit
hele verhaal.
Dominees konden vroeger blijkens
hun preken niet zonder oude
vrouwtjes. Dit is soms nóg het
geval, hetgeen uit het volgende
moge blijken. Dominee Cohen
Stuart vertelde me, dat een oude
dame, één van zijn gemeenteleden,
een neef op bezoek had, die ln
't uitgeversvak zat. Deze bekeek bij
zijn tante
„Kruispunten"-in-offsethet
trok hem wel aanen hij belde de
auteur op met de mededeling dat
hij graag wou proberen, dit bijbels
dagboekje uitgegeven te krijgen.
En aldus is het geschied dat
„Kruispunten" thans in de vorm
van een ordentelijke paperback van
207 pagina's voor op een dubbeltje
na negentien gulden te krijgen is.
De uitgeefster is Novapres te Laren
(N.H.).
„Kruispunten" in boekvorm
verschilt eigenlijk niets van de
oorspronkelijke „Kruispunten",
alleen had dominee Cohen Stuart
nu gelegenheid enige oneffenheden
glad te strijken. De overwegingen
bij de opgegeven bijbelgedeelten
zijn beknopt en doen terzake, elke
gemakkelijke stichtelijkheid
ontbreekt.
In de Poortugaalse „talentenjacht"
heeft „Kruispunten" bijna
zesduizend gulden opgebracht.
Dominee Cohen Stuart heeft zijn
talent dus vierhonderd maal
vermenigvuldigd. Een lichtend, om
niet te zeggen: verblindend
voorbeeld voor Amsterdam.
ADVERTENTIE
door Pieter van der Ven
BERLIJN „Liefde komt niet in de plaats van gerechtigheid, maar is de vastbeslotenheid tot
gerechtigheid." Dit zei Hanna-Renate Laurien, minister van cultuur in Rheinland-Pfalz. De
86ste Duitse katholiekendagen werden gisteren geopend en voor het eerst werd de openingsre
de door een vrouw gehouden. Mevrouw Laurien roerde echter het thema van de vrouw in de
kerk slechts heel even aan in een kort pleidooi voor het diakonnaat voor vrouwen en voor
vrouwen in de pauselijke commissie die het kerkelijk recht moet herzien. Voor het overige was Rorloliilz mneroot rocnltaet in MarlriH
haar voordracht voor een niet gering deel opgebouwd uit het citeren van pausen, kardinalen, avcuciijiv cunu cct icsuitddt ui ivxaux ïu
bisschoppen en andere mannen.
De Chileense regering heeft de FUT tot verboden organisatie
verklaard:
De FUT is een bij CLAT aangesloten onafhankelijke democratische
vakbond.
CLAT-Nederland protesteert fel tegen deze schending van de rechten
van de Chileense arbeiders.
Wij vragen ook uw protest: bel voor informatie 030-
319675.
Naast uw morele steun voor de FUT is er dringend
geld nodig voor de onafhankelijke vakcentrale CLAT in
heel Latijns Amerika. Giro: 1910108 CLAT-Neder
land, Nieuwe Gracht 47, 3512 LE UTRECHT.
RHODOS (AMP) Delegaties van
de orthodoxe en rooms-katholieke
kerk zijn op Rhodos overeengeko
men, stappen te ondernemen tot he
reniging van de beide kerken. Dertig
orthodoxe en dertig rooms-katholie
ke theologen hebben de afgelopen
dagen besprekingen gevoerd In een
gemeenschappelijk communiqué
werd meegedeeld dat de officiële dia
loog tussen beide kerken is geopend.
Gehoopt wordt dat door deze dialoog
stappen worden genomen „tot volle
dig herstel van de kerkelijke commu
nie", aldus de verklaring.
Het thema van deze katholiekenda
gen: „De liefde van Christus is ster
ker" werd ook uitgewerkt door de
paus in een boodschap tot de verza
melde congresgangers: „Mogen deze
dagen een bouwsteen worden van een
waarachtige beschaving van de lief
deDat betekent niet in de laatste
plaats de inzet van alle krachten van
hoofd en hart voor de opbouw van
een wereld in gerechtigheid en vrede.
In naam van de liefde van Christus
die sterker is dan alle geweld, alle
egoïsme, alle haat, sluit u aaneen met
alle mensen van goede wil om de
wereldwijde en dodelijke bedreiging
van de vrede te overwinnen."
Voor het eerst sinds 1958 vinden de
katholiekendagen weer in Berlijn
plaats. De laatste keer was dus nog
vóór het oprichten van de beruchte
muur. De gespleten stad is sterk in
het congres aanwezig De merendeels
bejaarde gasten uit de DDR worden
met bijzondere hartelijkheid en kor
ting ontvangen. Men benadrukt dat
de gespletenheid tekent hoever de
wereld verwijderd is van de beoogde
eenheid, vrede en liefde, maar men
vermijdt iedere stekelige opmerking
tegenover „drüben".
Derde Rijk
waarin opgenomen: De Rotter
dammer, met Dordta Dagblad,
Nieuwe Haagse Courant met
Nieuwe Leldse Courant
Uitgave: Trouw/Kwartet BV
Hoofdredacteur Jenze Tamminga
Directeur ing. O. Postma
HOOFDKANTOOR
Postbus 859
1000 AW Amsterdam
Wibautstraa! 131 Amsterdam
tel 020-913456
telex 13006
Postgiro 66 00 00
Bank Ned. Credielbank
Rekenmgnr 20 00 12 574
Gemeentegiro Amsterdam
X11000
REGIO ROTTERDAM/DORDRECHT
Postbus 948
3000 AX Rotterdam
tel 010-115588 (abonnementen
en bezorging)
tel. 010-115588 (redactie)
tel 115700 (uitsluitend voor
advertenties)
Westblaak 4
Rotterdam
REGIO DEN HAAG/LEIDEN
Postbus 101
2501 CC Den Haag
tel 070-469445
(abonnementen en bezorging)
tel 070-469445 (redactie)
tel 070-468864 (uitsluitend voor
advertenties)
Parkstraat 22 Den Haag
REGIO NOOBD/OOST-NEDERLAND
(abonnementen en bezorging
Postbus 3
8000 AA Zwolle
:el 05200-17030
Melkmarkt 56 Zwolle
Abonnementsprijzen:
Per maand 16.98
Per kwartaal 50,95
Per half jaar 101,90
Per jaar f 201.60
Advertentietarieven op
aanvraag
Telefonische abonnementenop
drachten (zie adressen boven)
Opgave familieberichten 9-19.30
van maandag t/m vrijdag Op
zondag van 18-20 uur teief 020-
913456.
Opgave miru-advertemies tel.
020-936868 of schriftelijk aan
Mmi-Adv aWdmg. postbus 433.
1000 AK AMSTERDAM
Adreswijzingen uitsluitend schrit-
teli|k aan onze Amsterdamse
Berlijn, voormalig hoofdstad van het
Derde Rijk, bestaat dit Jaar als
rooms-katholiek bisdom een halve
eeuw. Tijdens deze dagen ls veel aan
dacht voor de geschiedenis van de r.-
k. kerk in het nationaal-socialisme,
zowel met voordrachten als tentoon
stellingen. Volgens de congresleidlng
bestaat hierover inmiddels al heel
wat materiaal, maar ls het nog weinig
populair verspreid. Toch wordt hier
ook een politiek uiterst gevoelige ac
tualiteit aangeroerd. „Nooit meer een
herhaling van 1933" betekent in het
Duitse spraakgebruik al gauw zo Iets
als: „Leve de bondsrepubliek en weg
met de radicalen".
Met bijna evenveel woorden werd dat
nog eens benadrukt door dr. Hans
Maler, president van het centrale co
mité der Duitse katholieken en daar
door tevens een van de centrale figu
ren van dit congres. In het dagelijks
leven is Maier een belangrijk CSU-
politicus en minister van cultuur on
der Strauss. Hij was niet lang geleden
ln het nieuws omdat hij op het laatste
onderen". Volgens Maler was die uit
drukking niet erg gelukkig, hij wil het
ook meer als een aanvulling dan als
concurrentie zien. Hij vroeg zich af of
Metz dan „van onderen" was en Moe
der Terese dus „van boven". Moeder
Terese uit Calcutta is een van de
trekpleisters van het congres en
speelt een rol ln de gebedsstonde
voor het ongeboren leven.
Oecumene
Juist vandaag wordt in het Vatlcaan
de twintigste verjaardag gevierd van
het secretariaat voor de eenheid. Oe
cumene Is sinds Jaar en dag een be
langrijk onderdeel van zowel de ka
tholiekendagen als de evangelische
kerkedagen. In samenhang met het
thema „katholieke kerk en Derde
Rijk" ls er deze keer ook veel aan
dacht geschonken aan de betrekkin
gen met de Joden.
Toch lijkt ook weer waar te worden
wat de Willibrordverenlging onlangs
schreef naar aanleiding van de ver-
Jaardag van het oecumene-departe-
ment van Willebrands: „De lange weg
wordt doel." De oecumene vooral van
katholieke zijde wil allang geen voor
uitgang meer. Niet de eenheid wordt
beoogd, maar het gesprek over de
Van een medewerker
MADRID De vierde consultatie (beraad) van de conferentie
van Europese kerken over de voortgang van de naleving van
de Helsinki-overeenkomsten, die van 29 mei tot 4 juni gehou
den is in El Escorial bij Madrid, heeft de aangesloten lidker
ken aanbevolen om „hun houding tegenover bezit en gebruik
van kernwapens in (her)overweging te nemen, teneinde bij te
dragen aan een veiligheids- en defensiepolitiek die niet langer
afhankelijk is van wederzijdse nucleaire afschrikking.
nippertje de benoeming voorkwam eenheid. Daarom ls er geen wezenlij*
imn et n llnipeA thnAlAniv T D ttoh? fr,t
van de linkse theoloog J. B. Metz tot
hoogleraar in Milnchen. dit op aan
drang van de conservatieve aartsbis
schop, kardinaal Ratzlnger. Maar eni
ge Jaren geleden had Maler zich als
hoogleraar politicologie ook al uitge
sproken tegen de politieke theologie
van Metz. Wie zich gemakkelijk er
gert aan een overdaad aan vermen
ging van kerk, politiek en christende-
ke ruimte voor of behoefte aan expe
rimenten die eigen macht en Invloed
werkelijk ter discussie stellen.
Misschien verklaart dat de huiver
van velen tegenover dit gebeuren. Dit
mlljoenenproject met zijn tientallen
lezingen, discussies, missen en ande
re godsdienstoefeningen, zijn uitge
breide gemeenschapsprogramma.
mocratische levensbeschouwing 2jjn ongeëvenaarde hoeveelheid cul-
moet deze dagen mijden, -
Moeder Terese
Metz was voor de katholiekendagen
uitgenodigd, maar heeft vriendelijk
bedankt. Wel zal hij spreken op de
katholiekendagen van de basis, „van
turele manifestaties, vaak van topni
veau. dit alles perkt haast noodzake
lijkerwijze de vernieuwing in, die het
eventueel zou kunnen oproepen. De
massa zorgt dat het leven van de kerk
niet verkommert, maar de massa is
ook het beste instrument om de vita
liteit te beheersen.
Deze rubriek is uitsluitend bestemd voor korte reacties op in deze krant gelezen
berichten, artikelen en commentaren, en niet voor open brieven, gedichten,
oproepen of reacties op advertenties (deze laatste dienen tot de directie gericht te
worden). De redactie behoudt zich het recht van bekorting voor. Hierover of over
het met plaatsen (meestal door ruimtegebrek) kunnen wij helaas niet corresponde
ren. Brieven adresseren aan Secretaris hoofdredactie Trouw. Postbus 859.1000
AW Amsterdam. Bij publikatie worden naam en woonplaats van de schrijver
vermeld
77 jaar
De schrijver van de commentaren in
het nummer van deze krant van 31
mei j.l. heeft een voor een commenta
tor niet onbedenkelijke fout ge
maakt. Hij blijkt de geschiedenis van
zijn eigen krant onvoldoende te ken-
„„—,„11II, tKw. 'J uulgcii ujcp uil» 11uu1u vu UI uccv
nen. Hij beweert namelijk dat zijn onvouedigheid en het tekort aan his-
krant nog geen halve eeuw oud is. ^Tisch besef
geen halve eeuw oud is. Dat hij aan
dit laatste enige bescheidenheid ont
leent, misstaat hem overigens niet.
Prof. dr. E. Diemer
van 1946-1971 hoofdredacteur
van Het Kwartet
Naschrift
Wij buigen diep ons hoofd voor deze
Met deze aanbeveling, die uit ver
scheidene werkgroepen kwam en een
stemmig is aanvaard, wordt in feite
het denkproces in de Nederlandse
hervormde kerk, dat Immers moet
leiden tot een krachtig nee tegen be
zit en gebruik van kernwapens, be
schouwd als een daad tot navolging
in de andere Europese kerken.
Wat de concrete politieke weg tot
bestrijding van kernwapens aangaat,
beveelt de consultatie de kerken aan
om hun regeringen op te roepen tot
een kernwapen-moratorium (bij voor
beeld voor de middellange afstands
raketten van belde bondgenoot
schappen). tot nieuwe onderhande
lingen binnen en tussen Navo en War
schaupact voor controle op en beper
king van de bewapening, tot het on
derkennen van het belang van ratifi
cering van het Salt li-verdrag, tot een
volledig verbod van kernproeven en
chemische wapens, tot een onmiddel
lijk begin met de onderhandelingen
voor Salt ni.
Tevens wil de consultatie, dat de ker
ken bij hun regeringen aandringen op
eenzijdige stappen voor het begin
van de toetsingsconferentie van de
Helsinki-overeenkomst, die hopelijk
in november 1980 ln Madrid zal
plaatsvinden, opdat op deze confe
rentie werkelijk nieuwe resultaten
kunnen worden geboekt. Een van de
werkgroepen op de consultatie wees
daarbij op de mogelijkheid, dat men
op de Madrileense conferentie zou
kunnen besluiten tot een conferentie
over ontspanning en ontwapening in
Europa (een voorstel van de Poolse
regering).
De aanwezigen waren het er over eens
dat de regeringen in Madrid niet moe
ten vergaderen buiten de vredesbe
wegingen, onderzoeksinstituten en
kerken om. Er werden enige prakti
sche voorstellen uitgewerkt, om de
leden van de kerken waakzaam te
houden en om kanalen te scheppen,
waardoor druk vanuit de kerkelijke
en andere vredesbewegingen op het
onderhandelingsproces mogelijk
wordt.
Jet-Unie in Afghanistan. Een duide
lijk met het oog hierop ingediende
resolutie, die het principe van niet-
inmenging in de aangelegenheden
van andere landen onderstreepte,
haalde het niet. Een Nederlandse ver
tegenwoordiger, IKV-lid C. Flinter-
man, betoogde dat een eenzijdige na
druk op juist dit principe de Oost-
West dialoog alleen maar moeilijker
zou maken.
Gevarieerd
Dat is maar ten dele juist. Deze krant
is het resultaat van een samengaan
van enkele, elk voor zich kleinere,
kranten. Niet voor niets staat boven
elke binnenpagina „Trouw/Kwartet".
Tot dit Kwartet behoorde De Rotter
dammer, welk blad alleen al uit 1903
dateert.
Of wil de commentator dit stuk pers
geschiedenis verdonkeremaand zien?
Dat zou dan wel onder meer indrui
sen tegen bepaalde uitlatingen van
het bestuur der Stichting De Christe
lijke Pers, in het bijzonder in de peri
ode die aan het opgelegde en gefor-
Drs. J. Tamminga
hoofdredacteur sedert 1972
Naar Moskou
Hoewel ik ln Taiwan woon, leef lk erg
mee met alles wat er in Nederland
gebeurt en het valt mij toch wel heel
erg tegen, dat Nederland meedoet
aan de Olympische Spelen. Waarom
steunen we Amerika niet evenals zo
veel andere Europese landen, door
niet mee te doen? Vindt Nederland
het niet zo erg dat Rusland zomaar
een vrij land aanvalt? Voor we het
Afghanistan
Gedurende de eerste dagen van de
conferentie hadden enige westelijke
deelnemers een veroordeling uitge
sproken van de ingreep van de Sow-
Op grond van het criterium van in
menging alléén wordt het lastiger om
regeringen die de overeenkomst van
Helsinki hebben ondertekend, daar
op aan te spreken wanneer zij de
principes van deze overeenkomst
schenden. Flinterman verkreeg een
meerderheid voor zijn voorstel „de
regeringen op te roepen, om zich
streng te houden aan de tien princi
pes zoals die in detail in de slotactie
zijn geformuleerd, en om dringend te
zoeken naar politieke oplossingen op
alle gebieden van de huidige crisis."
Bij de stemming over dit voorstel viel
de scheidslijn tussen voor- en tegen
standers niet samen met die tussen
deelnemers uit Oost en West.
De resultaten van deze consultatie
mogen redelijk concreet worden ge
noemd, gelet op de zeer gevarieerde
herkomst van de aanwezigen. Behal
ve afgevaardigden van de kerken wa
ren er ook vertegenwoordigers van de
Verenigde Naties, van christelijke
vredesbewegingen en van polemolo-
gische instituten. Daarbij waren er
zowel wetenschappers aanwezig, die
zich verbonden hebben met acties
aan de basis, als onderzoekers die
zich nauw aan het standpunt van hun
regering verplicht hebben.
Tot de laatsten behoorde onmisken
baar dr. C. Bertram van het Londense
instituut voor strategische studiën,
die beweerde dat er in deze wereld
nog wel enige controle op beslissings
procedures tot bewapening mogelijk
zou zijn, maar dat ontspanning een
ondenkbare illusie is. Deze eis aan de
kerken, om zo ongeveer ieder geloof
op te geven, heeft de consultatie
naast zich neergelegd.
Acties
In de aanbevelingen die aangenomen
zijn, is niet veel terug te vinden van
Belang
HOOP IS IJDEL
Petrus en Johannes gaan de Schone
Poort door om in de tempel te bidden.
De verlamde zit daar en vraagt om
een aalmoes. Hogere verwachtingen
kent deze man niet Niet meer. Heeft
hij ooit gedroomd van genezende
kracht, van een totale omkering van
zijn ellendig lot? Mocht dat zo zijn,
hier wordt duidelijk dat hij dat heeft
afgeleerd. Hij heeft zich neergelegd
bij de werkelijkheid. Er is niet aan t«
ontkomen: hij is een verlamde en hij
zal dat blijven tot het einde. Een
navrante constatering in de „Schone
Poort" van het heiligdom van die
God die zojuist alles in beweging
heeft gebracht door de verschijning
van Jezus en door de uitstorting van
zijn Geest. Een duidelijk beeld van
onze wereld, van ons leven. Door alle
eeuwen daarna hebben mensen zich
bij de toestand neergelegd. Er daalde
geen nieuwe hoop in hun harten. Voo
het leven moest gevochten worden,
met een bedelende hand of met een
hand met een wapen erin.
Verandering kon alleen tot stand
komen door strijd van man tegen I
man, van volk tegen volk, van klasse j
tegen klasse. We lezen nog niet
verder. Hoevelen weten niet beter,
niet meer. dan wat hier staat. Om in
leven te blijven moet je uitgaan van
de bestaande toestand en maak er
dan maar het beste van. Hoop is ijdel
en wordt gepredikt door mensen die
er belang bij hebben dat 't zo blijft.
Reken af met de hoop, vecht
eventueel, houd je hand op, maar
hoop nergens op. Je wordt bedrogen.
We vergeten als kerk te vaak deze 1
stemming, deze werkelijkheid en
doen te gemakkelijk alsof er nog
gehoopt wordt. Hoop is verdacht en
het wapen biedt zekerheid. Zo hield
de man zijn hand op. Met als enige
„hoop" dat mensen die naar de
tempel gaan wel wat zullen willen
afschuiven. (Handelingen 3,1-10).
de talloze concrete voorbeelden van
acties die in de berichten van de
nationale raden van kerken genoemd
zijn. Bisschop H. Gienke uit de DDR
wees op de vele vredesgroepen in de
kerkelijke gemeenten in zijn land, op
de intensieve en regelmatige gesprek
ken van de kerken met de DDR-
regering over ontwapeningsvragen en
op de oecumenische contacten met
bij voorbeeld de kerken uit de Vere
nigde Staten.
De Nederlandse afgevaardigden we
zen op de IKV-actie „Kernwapens de
wereld uit, te beginnen uit Neder
land" en op de bewegingen tegen de
neutronenbom, Pershing II en kruis
raketten. De Canadees Thomson ver
meldde een kerkelijke actie in zijn
land tegen de Litton-fabrieken in To
ronto, die elektronische navigatiesys
temen voqr raketten produceren.
Ook is er in Canada een actie om
tenminste één procent van de defen
siebegroting voor vredesonderzoek
en vredesonderwijs te reserveren. Te
vens ondersteunt de Canadese raad
van kerken een brede beweging voor
een door de Verenigde Naties te orga
niseren wereldwijd referendum over
ontwapening.
Er was op deze consultatie weinig
gelegenheid om de mogelijkheden
van coördinatie en samenbundeling
van al deze nationale acties te bespre
ken. Daarvoor zullen andere plat
forms nodig zijn, waar (christelijke)
vredesbewegingen elkaar treffen.
NED. HERV. KERK
Beroepen te Buitenpost: D. Drieber
gen te Enter: te Assen P. E. van
Ooijen te Rotterdam-IJsselmonde; t«
Papendrecht: J. Maasland te Barne
veld.
Benoemd tot bijstand in het paste
raat te Hoogmade: J. v.d. Hoek, em.
pred. te Buurmalsen.
Aangenomen naar Tzummarum-'
Firdgum (toez.): J. de Groot te Boven-
smilde.
Bedankt voor Voorschoten (toez.): R
Duisterhof te Yerseke.
I
GEREF. KERKEN
Aangenomen naar Garrelsweer:
kand. A. Verburg aldaar.
GEREF. KERKEN VRIJG.
Beroepen te Enschede-Zuidwest: N
Brandes te Ermelo; te Dokkum: 1
v.d. Pol kand. te Kampen.
Het belang van een ontmoeting als
deze, met een officieel kerkelijk ka
rakter, is eerder dat vertegenwoordi
gers uit Oost en West met elkaar
spreken en elkaar minder wantrou
wen, in een tijd waarin de politieke
verhoudingen emstig verslechterd
zijn. Enkele vertegenwoordigers uit
de socialistische landen vertelden
mij, dat zij zich terwille van de voort
gang van dit gesprek en terwille van
een actie van de gezamenlijke kerken
voor nucleaire ontwapening, met op
zet hadden ingehouden wanneer'be
paalde conferentie-deelnemers uit
het Westen forse, door hen als kwet
send ervaren, anti-communistische
taal gebruikten.
Voor de Nederlandse kerken bete
kent het resultaat van deze consulta
tie oecumenische steun voor diege
nen die een krachtig kerkelijk nee
tegen bezit en gebruik van kernwape-
na nastreven, en tevens de vraag op
welke wijze de Nederlandse regering
ertoe kan worden gebracht om bij te
dragen tot een doorbraak voor de
ontspanning op de komende confe
rentie van Madrid.
Dr H. H. Grosheide
Op de leeftijd van 65 jaar is dinsdag
avond plotseling overleden dr H. H.
Grosheide, wetenschappelijk hoofd
medewerker in de oudtestamentische
vakken aan de theologische hoge
school van de gereformeerde kerken
te Kampen. De Johannes Calvijn-
academie die verbonden is aan deze
theologische hogeschool verleende dr
Grosheide eind vorig jaar het ere
doctoraat in de theologie. Dr Gros
heide was de eerste ere-doctor van de
Johannes Calvijn-academie. Hij werd
5 juni 1914 geboren te Amsterdam en|
was de zoon van de bekende nieuw-
testamenticus wijlen prof. dr F. W
Grosheide, hoogleraar aan de Vrije
Universiteit. Dr Grosheide is predi
kant geweest van de gereformeerde
kerken te Noordeloos, te Andijk en te
Rotterdam-Charlois en werd daarna
predikant in algemene dienst voor
evangelisatievormingswerk. Daarna
werd hij predikant van de gerefor
meerde kerk te Uithoorn. Op 16 de
cember 1971 kwam zijn benoeming
tot wetenschappelijk hoofdmedewer
ker in de oudtestamentische vakken
aan de theologische hogeschool. Dr
Grosheide heeft verschillende publi-
katies over de oud-testamentische
wetenschappen op zijn naam staan.
TS-A., 1„, ar, ecu viij ituiu aoiivoiv: VUUl wc ucv
m de beurt en dan
Kwartet voorafging.
De commentator had behoren te
schrijven, dat de krant Trouw-Kwar-
tet is opgebouwd uit samenstellende
delen, waarvan één teruggaat tot het
jaar 1903. een ander Inderdaad nog
zitten wij onder het communistisch
regime. Dan schreeuwt heel Neder
land weer om Amerikaanse hulp
zoals ln de Tweede Wereldoorlog.
Taiwan mevrouw Schipper