Hoge klasse, Lage kosten.
Micro-elektronica
niet op één kluitje
Centraal Auto Bedrijf
Ford Hogewal
Kinderen hebben
het meest te lijden
van verontreiniging
Adviesraad wetenschapsbeleid:
Muit CAO af
m tabaksindustrie
Sleepboten trekken
containerschip vlot
Dassen in de natuur
^worden geteld
FORD FIESTA. ZUINIGHEID
MET KLASSE.
fjiypi
Lombardijen f% I
^ZsWpletè dealer
de meest kg
pQNDERDAG
5 JUNI 1980
TROUWKWARTET
P 8 RS 17 H 19
Van onze redacteur wetenschappen
Ï9DEN HAAG Het voorstel van de commissie-Rathenau om
j"Jvoor toepassing en ontwikkeling van micro-elektronica in
'Nederland één topcentrum in te richten, is niet haalbaar en
"-niet verstandig. Dat vindt de Raad van advies voor het
wetenschapsbeleid (RAWB) in zijn jaarlijkse bundel goede
raad en opbouwende kritiek voor de regering.
het programma naar die vijftig mil
joen wordt „toegeschreven".
De raad betwijfelt of het wenselijk of
mogelijk is, het schaarse talent op dit
gebied op één plaats te concentreren.
De beschikbare kennis moet juist
vlak bij de toepassingen blijven, licht
prof. dr H. G. van Bueren toe, de
voorzitter van de RAWB Als er een
centrum komt, moet dat vooral ge-
richt zijn op voorlichting van bedrij-
ven. doorverwijzing en het helpen bij de raad problematisch „omdat
de ontwikkeling van toepassingsmo- Nederland od het gebied van de zwa-
De RAWB stelt vast dat we de aan
sluiting bij internationale ontwikke
lingen voor een deel al gemist heb
ben. Er moet zo snel mogelijk worden
bekeken waar we nog wél kunnen
aanhaken. De relatie van ons onder
zoek met de Nederlandse industrie
Nederland op het gebied van de zwa
re apparatenbouw in feite de slag
verloren heeft". De overblijvende
kansen zouden voornamelijk liggen
in de randapparatuur voor verbran
dingsovens.
Wat de industrie in het algemeen
betreft, ziet de raad bijna al zijn aan-
r bevelingen met genoegen terug in de
„En dan dreigt het gevaar dat men Innovatienota. Maar de verdeling van
terugvalt op wat men al aan het doen de beschikbare financiën wordt on-
evenwichtig genoemd. Voor onder-
Sjkheden.
I De toestand van het energie-onder-
ik kan Van Bueren in een woord
lenvatten: „betreurenswaardig".
;r is langzamerhand een heleboel
geld beschikbaar, maar er zijn nau
welijks onderzoekprogramma's waar
in het zinnig besteed kan worden.
Een gericht standje voor minis
ter Van Aardenne: milieustich
ting kan eigen boontjes doppen.
van de personele middelen. „Dit zal
dan onvermijdelijk inhouden, dat be
paalde onderzoeksactiviteiten moe
ten worden beëindigd."
De raad deelt in zijn jaaradvies een
aantal uitgesproken standjes uit. De
Stichting wetenschappelijk onder
zoek verkeersveililgheid (SWOV)
heeft op haar werkterrein een zodani
ge monopoliepositie opgebouwd dat
ze zelfs het directoraat verkeersvei
ligheid op het ministerie van verkeer
en waterstaat min of meer kan inpak
ken. Daar dient veel meer invloed van
externe deskundigen te worden inge
bouwd, meent de RAWB.
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG Kinderen worden het eerst en het zwaarst
getroffen door milieuverontreiniging. De meeste kinderen
sterven direct of indirect aan de gevolgen van vervuild water.
De wereldgezondheidsorganisatie schat dat tachtig procent
van de ziektegevallen is toe te schrijven aan het gebruik van
vervuild water of slechte sanitaire voorzieningen.
Onverstandig
Een voorbeeld is het ondersteu
nd onderzoek vor de snelle kweek
reactor. dat in de meerjarenraming
^van het Wetenschapsbudget tot 1983
onveranderd doorgaat op het niveau
van een kleine twintig miljoen
gulden.
Voor de herintroductie van kolen is
vijftig miljoen per jaar voor onder
zoek uitgetrokken; dat vindt de
RAWB uiteraard prachtig, maar het
bijbehorende nationaal onderzoek
programma moet nog bina helemaal
geformuleerd worden. De hoeveel
heid geld hoort afhankelijk te zijn
van het programma, vindt de raad, na
'afweging daarvan tegen ander pro-
zoek en ontwikkelingskosten lopen
de beschikbare bedragen op tot meer
dan vierhonderd miljoen per jaar.
Maar innovatief aanschaffingsbeleid
van de overheid, dat nieuwe produk-
tielijnen grond onder de voeten kan
geven, wordt twee miljoen per jaar
uitgetrokken. Dat lijkt veel te mager,
aldus het RAWB-advies.
De raad maakt zich langzamerhand
ernstig zorgen over de achterblijven
de investeringen in apparatuur bij
universiteiten en andere speurwerk-
instellingen. Hij waarschuwt daar al
jaren tevergeefs voor: als er budget
tair geknepen moet worden, zijn de
.gramma s. Nu dreigt het gevaar dat personeelskosten veelal een „hard'
jg - gegeven en wordt er op de toerusting
\j i i j Twnr beknibbeld. Het is nu zover gekomen
K - VOCUinSfSDOrtd Jr .N V dat de kwaliteit van het onderzoek in
gevaar dreigt te komen, aldus de
RAWB. Er moet meer geld voor appa-
ii* ratuur komen, desnoods ten koste
0
UTRECHT (ANP) De voedings-
>ond FNV heeft bij het tabaksver-
werkende bedrijf Turmac een CAO
afgesloten met als belangrijkste ele
menten loonsverhoging, een toeslag
'n^oor vuil en onaangenaam werk,
If neer vakantie en volledige prijscom
lensatie. Het akkoord dat geldt voor
at 50 van de 1200 Turmac-werknemers
3(4n Nederland heeft een looptijd die
Dver het eind van de loonmaatregel, 1
anuari, heengaat; namelijk van 1
ipril 1980 tot 1 april 1981.
u Volgens een woordvoerder van de
.voedingsbond FNV zullen die ele-
'lf)|nenten van de Turmac-CAO die nu
loor de loonmaatregel nog niet mo-
;en. alsnog worden uitgevoerd wor
den. als de opgelegde loonmatiging
Ifllverleden tijd is. „Het is in feite een
W CAO-akkoord alsof er geen loonin-
greep is," zo stelde hij.
3 "Wat betreft de arbeidstijdverkorting
1 is de voedingsbond met Turmac over
eengekomen. dat hierover in de loop
van dit jaar verder zal worden onder-
a-handeld. waarbij volgens de voe-
een verkorting van tien
ntprocent in vier jaar als uitgangspunt
i?al dienen. De bij Turmac afgesloten
CAO kan volgens de voedingsbond
worden beschouwd als de eerste CAO
waarin het niveau van vóór de loon
naatregel volledig wordt hersteld.
In de tabaksverwerkende industrie
werken in totaal zo n tienduizend
nensen. Turmac. waar sigaratten
worden gemaakt, was al eerder een
voorloper op CAO-gebied. In 1977,
toen de handhaving van de volledige
irijscompensatie inzet van de CAO-
itnjd was. ging het bedrijf als eerste
net deze vakbondseis akkoord.
De raad acht het .„onverstandig be
leid" dat minister Van Aardenne bij
het samenstellen van de Raad voor
het energieonderzoek (REO) de twee
kandidaten afgewezen heeft die door
de stichting Natuur en milieu waren
voorgedragen. De minister zei te be
twijfelen of de betrokken mensen „in
staat zullen zijn om met voldoende
gewicht de opvattingen in de REO te
verkondigen, die in de kring van de
milieuorganisaties leven". Dat, aldus
de RAWB, maken ze bij Natuur en
milieu zelf wel uit. De raad „acht het
ongewenst dat de minister in detail
zou gaan uitmaken wie in een sector
raad moet worden benoemd".
Voor onderzoek ten behoeve van ont
wikkelingssamenwerking wordt in
het Wetenschapsbudget voor dit jaar
„na correctie voor telfouten" onge
veer zeventig miljoen gulden ver
meld. De RAWB heeft „gerede twij
fel" aan de juistheid van dit opgave,
licht dat niet nader toe, maar vraagt
met klem om herziene cijfers in het
volgende budget.
Dit schrijft dr. Mostafa Kamal Tolba,
directeur van de milieuorganisatie
van de Verenigde Naties (Unep), in
het jaarlijkse overzicht van de ver
ontreiniging van de wereld. Het over
zicht wordt vandaag ter gelegenheid
van Wereldmilieudag in Nairobi ge
presenteerd. Dr Tolba schrijft dat er
de komende twintig jaar naar moet
worden gestreefd de kindersterfte te
halveren, alle kinderen in te enten
tegen de gebruikelijke kinderziekten
en ervoor te zorgen dat alle kinderen
kunnen beschikken over schoon
drinkwater.
Het overzicht wijst erop dat van de
1500 miljoen kinderen op de wereld er
350 miljoen bijzonder kwetsbaar zijn
voor verontreinigingen. Deze kinde
ren ontbreekt het aan eerste levens
behoeften als voedsel, water, gezond
heidszorg en opvoeding. Juist in deze
groep eist de verontreiniging de
meeste slachtoffers. Niet alleen ver
vuild water, maar ook bestrijdings
middelen veroorzaken in de arme lan
den ziekten onder kinderen. Doordat
de voedselproduktie nauwelijks gelij
ke tred met de bevolkingsgroei kan
houden, worden steeds meer bestrij
dingsmiddelen gebruikt. De resten
daarvan krijgen de kinderen met de
moedermelk naar binnen.
Arme landen
Maar niet alleen in de arme landen
zijn kinderen kwetsbaar vóór vervui
ling. Hoewel in de geïndustrialiseerde
landen de sterfte in het eerste levens
jaar aanzienlijk kleiner is dan in Afri
ka en Azië (gemiddeld vijftien per
duizend tegen 129 per duizend), heb
ben met name in de grote steden de
kinderen extra te lijden. Niet alleen
worden jaarlijks tienduizenden kin
deren het slachtoffer van het verkeer.
maar ook de luchtverontreiniging
door uitlaatgassen bedreigen de ge
zondheid van kinderen. Bij een re
cent gehouden onderzoek in de Ver
enigde Staten bij 126.347 kinderen
bleek dat 7.499 van hen moest worden
behandeld vanwege een te hoog lood-
gehalte in het bloed.
Het verkeer en vervoer vormt over de
gehele wereld een toenemende be
dreiging voor de gezondheid en het
milieu. De organisatie wijst erop dat
jaarlijks meer dan een kwart miljoen
mensen in het verkeer omkomt. Hoe
wel het vervoer een wezenlijk onder
deel van de economie is, dient vol
gens de organisatie te worden ge
streefd naar meer evenwicht tussen
het verkeer en vervoer enerzijds en
het milieu anderzijds, dat door het
verkeerssysteem steeds meer wordt
vernietigd. De organisatie wijst onder
meer op de noodzaak van meer ver
voer per rail, stillere vliegtuigen en
veiliger en schonere steden.
Waarschuwen
De organisatie zegt in het jaarover
zicht de bevolking niet te willen ver
ontrusten met een sombere schets
van de toenemende vervuiling, maar
wel duidelijk te willen waarschuwen
tegen de dreigende gevaren van de
verontreiniging. In het overzicht
wordt met name gewezen op de toe
nemende aanwezigheid van zware
metalen in het milieu. Deze stoffen
verspreiden zich in de bodem en het
water en kunnen op vele manieren in
ons lichaam komen. Over de effecten
op de mens en op het milieu is nog
weinig bekend. De organisatie is
daarom begonnen met de registratie
van giftige stoffen en onderzoekt met
Spelende kinderen in een wijk waar de lucht nauwelijks fris is te
noemen.
de wereldgezondheidorganisatie wel
ke stoffen het meeste gevaar ople
veren.
De organisatie waarschuwt ook tegen
de toenemende verontreiniging met
kooldioxide, waardoor mogelijk het
klimaat op aarde kan veranderen. De
temperatuur zou kunnen stijgen,
waardoor onder meer de ijskappen
gaan smelten. Er bestaan echter gro
te onzekerheden over dit mogelijke
broeikaseffect. Niemand weet wat de
gevolgen van de kooldioxideveront
reiniging en de ontbossing voor het
klimaat op aarde zullen zijn. Tegen
de tijd dat we dat weten, kan het al te
laat zijn, aldus de milieuorganisatie.
VLISSINGEN (ANP) Elf sleepbo
ten hebben gistermorgen het Franse
containerschip „Gaugin" vlot getrok
ken. Het 13.800 ton metende schip
liep dinsdagavond in de buurt van
Borssele in dichte mist aan de grond.
De Gaugin. die geladen met contai
ners op weg was naar Antwerpen,
mocht na te zijn onderzocht door
rijkswaterstaat zijn weg vervolgen.
31 Van een onzer verslaggevers
- APELDOORN In 1980 zal een in-
tentarisatie plaats hebben van de
(lassen in Nederland. Op grond van
de gegevens, waarover thans wordt
beschikt, bestaat de indruk dat het
aantal dassen in ons land nog steeds
"•"achteruit gaat. Via de inventarisatie
ke iets dergelijks is ook in Engeland en
Denemarken aan de gang) wil men er
6 öchter komen met hoeveel de dassen-
Cfctand in Nederland is teruggelopen.
veel plaatsen in ons land is er in
ieder geval nog steeds van een ver-
mindering van het aantal dassen
Wjsprake, in het bijzonder in Limburg
en Brabant en ook op de Veluwe en in
W Friesland, waar de populatie nieuwe
mpulsen had gekregen, lijkt de situa
te weer te verslechteren.
n le inventarisatie van de dassen
1 fordt uitgevoerd door medewerkers
'an staatsbosbeheer, het Rijksinsti-
'ïut voor Natuurbeheer, amateur-
ïldbiologen en jachtopzieners. Het
loei ervan is niet alleen de numerieke
terkte van de dassen vast te leggen,
- 'aar ook om na te gaan of beheers
maatregelen noodzakelijk zijn. Het
'oei is tevens meer inzicht te krijgen
n de levenswijze van dit marterachti-
o. nogal eenzelvige roofdier. Omdat
et tellen van de dassengemeenschap
oor directe waarneming te tijdro
vend zou zijn, zullen de onderzoekers
a ich vooral richten op de zogeheten
5 passcnburchten. waarvan er al heel
VAat zijn gelokaliseerd.
95 JTRE
iECHT (ANP) Het treinverkeer
„>an en naar Nijmegen was gisteroch-
tcnd ruim anderhalf uur gestremd
f loordat een nieuwe beveiligingsin-
^tallatie uitviel. Daardoor konden er
)p het rangeerterrein geen wissels en
einen meer worden bediend. In af
wachting van het herstel van de van
«nhem uit bediende installatie, die
>as vijf dagen in gebruik is. zetten de
'ederlandse Spoorwegen bussen in
Wychen (richting Den Bosch).
Jjst (richting Arnhem), en Cuijk
Thchting Venlo).
Prijs v.a. f 12.014,-. (Fiesta 950 Custom) Fiesta Favoriet f 14.021,-.
Adviesprijzen af fabriek Amsterdam. Afleveringskosren f 350.-. Prijzen inkl. B.TW Prijswijzigingen voorbehouden.
Uw Ford Dealer kan u deskundig informeren over een vlotte financiering vu Ford Credit of over de voordelen van Ford Leasing.
Hoe ziet uw ideale auto eruit?
In deze dure tijd is zuinigheid voor een auto
natuurlijk een eerste vereiste.
Dat het een veilige, betrouwbare
auto moet zijn, die goed bestuurbaar is, en
een prima wegligging heeft, staat natuurlijk
buiten kijf.
Daarbij zijn comfort ruimte en de
mogelijkheid, een flinke hoeveelheid
bagage mee te kunnen nemen uiteraard
vanzelfsprekende zaken.
De auto moet plezierig geprijsd zijn,
en u de zekerheid van een hoge inruil-
waarde kunnen geven.
's Werelds bekwaamste autospecialis
ten hanteerden üw uitgangspunten
om die ideale auto te construeren.
De Ford Fiesta.
Uw Ford Dealer heeft er een voor u,
desgewenst in zéér speciale uitvoering*.
En hij maakt graag een afspraak voor
een proefrit!
Fiesta Favoriet: beige/donkerbruin
metallic of zilver metallic/lichtblauw
metallic, velours bekleding, getint warmte
werend glas, luxueuze Ghia-stoelen,
beschermende sierlijst.
AiR SHOWROOM 1-|
RKKtWj^AASOEVER
A.IR SHOWROOM
Marconiple,n
M«iconipl*in- WC Té-t1-0®
Pr. Margrietplantscen 10 (Schenkviadukt)
Den Haag - Tel. 81.41 31
B.V. Auto Service
Hogewal 11-16 (bij Mauritskade)
Den Haag - Tel. 65.33.30
ii
