Bewoners Stille Oceaan sluiten zich aaneen Rabobank China wil waakhond zijn in Oost-Azië Opberg-systemen Sowjetbeursberichten Bovag-jubileum ,met 'gemengde gevoelens' gevierd Heler kreeg tip van Amsterdamse rechercheurs ME moet meer arrestaties kunnen verrichten Brand verwoest modemagazijn In Venlo experiment verkeersopleiding Uitgiftekoers lening NMB 100,7 procent iedereen komt aan bod Algemene vergadering van de Rabobank te Scheveningen MAANDAG 2 JUNI 1980 TROUW/KWARTET H 8 Van onze buitenlandredactie De Chinese premier Hua Guo- feng heeft in de Japanse hoofdstad Tokio weer eens nadrukkelijk gezegd dat de Volksrepubliek „altijd tot de derde wereld zal behoren en zeker niet van plan is zelf een supermacht te worden". Maar andere Chinese uitspraken en daden wijzen erop dat de lei ders in Peking wel degelijk bereid zijn in ieder geval in de Oostaziatische regio een lei dende rol te spelen Premier Hua, die gedurende zes da gen het economisch en'technologisch wonder dat Japan heet, mocht aan schouwen. liet er in verschillende re devoeringen geen twijfel over be staan dat Aziaten de zaken in Azië moeten regelen en dat China daarbij, samen met Japan, een belangrijke rol heeft. De premier wee* op tweeduizend jaar Japans-Chinese betrekkingen die on- danks „enkele ongelukkige en onaan- gename perioden" ongebroken waren en vergat even dat Japan nog niet zo lang geleden in Peking te boek stond als „de oosterse lakei van het wester se kapitalisme Volgens Hua hebben Japan en China nu een gezamenlijke verantwoordelijkheid om de vrede in dit deel van de wereld te handhaven Aanvullen Economisch, aldus de premier, zou een verdere samenwerking voor beide landen grote voordelen met zich meebrengen en Hua speelde opnieuw met een gedachte die vooruitziende westerse ondernemers wel aanduiden met het „nieuwe gele gevaar" en die hun kippevel bezorgt. Die gedachte is dat Japan en China elkaar in econo misch opzicht zo prachtig kunnen aanvullen. Japan met zijn geavanceerde techno logie en zijn gigantische industriële daarvoor vorige week toestemming gaf. De Amerikaanse minister van defensie Harold Brown wilde van een defensie-pact met China nog niets weten en zei dat de VS geen wapens aan China zal verkopen. De Chinese vice-premier Gcng Biao echter hield die laatste mogelijkheid voor de toe komst open. Japans keizer Hirohito ontvangt China's premier Hua Guofeng. apparaat zit te springen om grond stoffen en nieuwe afzetmarkten. Chi na heeft ongekende hoeveelheden grondstoffen, maar mist tot op heden de technologie om die op grote schaal te exploiteren, heeft wel een gedisci plineerde arbeidersmassa in huis en zou met zijn vele miljoenen inwoners, op langere termijn, een grote afzet markt kunnen bieden. Hua wees op het aanvullende karak ter van de economieën van beide lan den en voegde eraan toe dat „er in feite maar een smalle strook water tussen Japan en China ligt" Maar om als handhavers van de vrede in de regio geloofwaardig te kunnen zijn, moeten China en Japan hun tanden kunnen laten zien. China heeft dat gedaan door de afgelopen weken enkele intercontinentale ra ketten te lanceren en premier Hua liet niet na dat in Tokio te berde te brengen. „China heeft een gering aan tal strategische wapens ontwikkeld om de nucleaire dreiging van hege- monistische krachten te weerstaan". In Moskou weet men wel wie er met hegemonisten bedoeld worden. China heeft tevens de mogelijkheid om in Amerika militair materieel, als radarinstallaties. helikopters en transportvliegtuigen aan te schaffen, nadat het Amerikaanse Pentagon ADVERTENTIE Voor micro-fiches, diskettes, computer-output, enz. Eigenlijk voor het opbergen van alle mogelijke informatie-dragers en computer-toebehoren. Bijv. roldeurkasten met aangepast interieur, bestaande uit hangframes voor tapes, hangmappen, floppybakjes, ordners voor diskettes, etc. En wat bijzonder is: er zijn kombinatiemogelijkheden met uw traditionele archief! Al deze toebehoren vindt u bij ons op voorTaad. Vraag maar... Herengracht 52a, 2511 EJ Den Haag. TeL 070-469214 UTRECHT De Bond van Automo biel- en Garagebedrijven Bovag heeft gisteren in Utrecht het vijftigjarige Jubileum gevierd „met gemengde ge voelens". Woorden van voorzitter ir t M van Ramshorst, die wees op de ..zware omzetttrugslag voor de Bo- vag-branches, waar 75.000 personen werkzaam zijn." Dat wordt volgens hem niet alleen veroorzaakt door de economische toestand, maar ook door de extra autolasten die de overheid oplegt bij de aanschaf van auto's en dergelijke. Staatssecretaris Hazekamp schreef het afnemen van de verkoop toe aan de conjunctuur, waardoor auto's min der snel worden vervangen. Hij voor spelde dat de levensduur van de auto langer zal worden en dat er ook reke ning moet worden* gehouden met het vermoedelijk geringere gebruik dat van de auto zal worden gemaakt. Hij noemde het regeringsbeleid „milieu vriendelijk. niet autovijandig" Ter gelegenheid van het jubileum heeft de Bovag drie speciale autobus sen voor het vervoer van gehandicap ten ter beschikking gesteld. Voorzit ter Van Ramshorst. vroeg prins Bem- hard, die bij de viering aanwezig was. de bussen aan het Rode Kruis over te dragen. AMSTERDAM (ANP) Een 34-jari- fe Amsterdamse héler heeft twee Jaar gevangenisstraf tegen zich horen eisen wegens uitlokking tot diefstal en poging tot zware mishan deling. De man werd vorig jaar zwaar beschonken In een café aangehouden omdat hij met een revolver in het Wilde wee nm 7.irh hppn Zijn arrestatie bracht de zaak aan het rollen tegen twee Amsterdamse re chercheurs. die inmiddels wegens on- oirbare contacten met de onderwe reld zijn veroordeeld tot celstraffen van zes maanden. De rechercheurs bleken de heler al verschillende ma len behulpzaam te zijn geweest bij het op touw zetten van inbraken. De rechercheurs lieten de heler weten dat er In de Remonstrantse Kerk in Amsterdam-Zuid. waar zij kort gele den waren geweest om adviezen te geven over Inbraakbeveiliging, een kostbare partij schilderijen en tin te halen viel Op de levendige zwarte markt in de Sowjet-Unie gelden momenteel de volgende prijzen: Pakje westerse sigaretten blouse Inodieuze jurk laarzen corduroy pak leren jas spijkerbroek wollen sweater één dollar bijbel, eenvoudige uitgave bijbel, betere uitgave tweedrok lammy coat Sowjetuitgave van Boelgakow romans Olympische munt t.w.v. één roebel 2 pakjes sigaretten De spijkerbroek is al jaren prijshoudend en kan in de provincie gemakkelijk driehonderd roebel opbrengen. De Sowjet-uitgave van drie romans van Boelgakow is wat gezakt. Twee jaar geleden kostten ze nog 70 roebels. Een roebei kost momenteel bij de Sowjet-bank iets meer dan drie gulden. Het gemiddelde inkomen in het land ligt op 110 roebel per maand. Voor niet-ingewijden: de makelaars op deze markt, de „fartsowtsjiki", proberen de inkoopprijzen zo laag mogelijk te houden door onschuldi ge toeristen volgens andere maatastaven te betalen. roebel 2,50 50 a 60 200 a 250 200 a 250 400 1000 200 150 6 50 100 100 al50 2000 50 Japanse aarzeling Maar Japan aarzelt nog met het „aan passen" van zijn strijdkrachten aan een niveau dat in overeenstemming zou zijn met zijn economische en poli tieke macht. Japan houdt er een zo genaamd zelfverdedigingsleger op na dat volgens het beroemde artikel 9 van de grondwet nimmer een aan- valsmacht mag worden. Maar de Ver enigde Staten, onder wier atoompa raplu Japan valt, hebben er meerma len bij de Japanse overheid op aange drongen daar maar eens verandering in te brengen en een grotere leger macht op te bouwen De Chinese premier deed dat vorige week nog eens dunnetjes over en bood premier Masayoshi Ohira Chi nese hulp aan bij het uitbouwen van de strijdkrachten. Japan moet in staat geacht worden op niet al te lange termijn een uiterst moderne en efficiente legermacht op te bouwen en wat betreft elektronisch wapen tuig zullen de Chinezen meer van de Japanners kunnen opsteken dan an dersom. Een ander teken voor de leidende rol die China zich toedenkt in Oost-Azië was Hua's uitspraak dat Washington zijn troepen maar eens uit Zuid-Ko- rea moet terugtrekken. De premier gaf te kennen dat niemand bang hoefde te zijn voor een Noordkore- aanse aanval op Zuid-Korea, nu daar de militairen in Kwang-joe de burger opstand hebben neergeslagen en de macht aan zich hebben getrokken. Met andere woorden: Korea ligt in Oost-Azië en China acht zich best in staat er voor te zorgen dat de Kore aanse kwestie niet uit de hand loopt. Daar zijn geen „buitenlanders" bij nodig. door Govert van Oord De enorme zee op het oostelijk halfrond, begrensd door het Amerikaanse continent. Australië en Oost-Azië staat in Nederland bekend onder de naam „Stille Oceaan". In andere landen wordt deze oceaan meestal de „pacific" genoemd, de vredige oceaan. Allebei namen die aansluiten bij het beeld dat algemeen bestaat van Oceanië; eindeloze watervlaktes, slechts onderbroken door paradijselijke eilanden met wuivende palmen en blinkend witte stranden. De Pacific is inderdaad werkelijk de grootste oceaan van de wereld en de vele vulkanische eilanden en de on telbare koraalatollen hebben de be woners ook eeuwenlang een bijna pa radijselijke overvloed geboden. Maar het paradijs bestaat niet meer en de werkelijkheid van vandaag in Ocea nië is verre van vredig. Al vierhonderd jaar geleden is het proces van verstoring begonnen met de komst van de Spaanse, Engelse en Nederlandse handelaren. Handel sposten werden gesticht op de belan grijke plaatsen in het hele gebied, maar de oorspronkelijke bewoners van het gebied profiteerden er niet van. Integendeel, ziekten en honger roeiden hier en daar de hele bevol king uit. Maar de vredige droom werd pas echt verstoord ln de laatste honderd jaar. toen twee wereldoorlogen diepe won den in de Pacific sloegen. Plotseling veranderde het gebied in een strijdto neel waar op ongekende schaal het expansieve Japan slaags raakte met de Verenigde Staten en Australië. Ei landen waar nooit iemand om had gegeven of zelfs maar van had ge hoord, werden ver- en heroverd ten koste van duizenden doden. Grote zeeslagen werden in het gebied gele verd, tot in 1945 het pleit werd be slecht met de twee atoombommen op Hiroshima en Nagasaki. Strategisch UTRECHT (ANP) De algemeen christelijke politiefederatie (ACP) wil een drastische wijziging van de tac tiek van de mobiele eenheid. Veel meer dan tot nu toe het geval is geweest moet het optreden van de mobiele eenheid, volgens de federa tie. gericht zijn op het verrichten van arrestaties. Verder moet het mogelijk worden, dat de mobiele eenheid in kleine groepen op actievoerders af kan gaan. Dat zegt hoofdbestuurder P. Kruizin- ga, van de federatie naar aanleiding van het overleg, dat de afgelopen weken door de politie-organisatie is gevoerd met de ministers Wiegel (bin nenlandse zaken) en De Ruiter (justi tie). Volgens Kruizinga heeft de fede ratie er voorlopig geen behoefte aan. dat het door de Amsterdamse com missaris De Rhoodes gesignaleerde „gat tussen de wapenstok en politie pistool" met nieuwe wapens gevuld gaat worden. Dat gat bestaat volgens Kruizinga inderdaad, maar meer bewapening voor de politieman wekt volgens hem ook steeds meer geweld op. Veel meer zal volgens de bestuurder gezocht moeten worden naar verbetering van de middelen, die de politie op dit moment ter beschikking staan. „Er moet minder gewerkt worden vol gens het Japanse model en meer vol gens het Engelse", aldus Kruizinga. Hij bedoelt daarmee dat dc mobiele eenheid het werken als één groep nodig moet opgeven en vervolgens in meer kleine groepen op actievoer ders moet kunnen afgaan met het doel aanhoudingen te verrichten. HOOGEVEEN (ANP) Een dames modemagazijn in de Hoofdstraat in Hoogeveen is in de nacht van donder dag op vrijdag door brand verwoest. De schade bedraagt zeker een mil joen gulden. De hele inboedel, bont mantels en damesconfectie ging ver loren. Twee dames die op de tweede verdieping boven de zaak wonen, ble ven ongedeerd toen ze vanaf het bal kon op straat sprongen. Over de oor zaak van de brand is niets bekend. De brandweer van Hoogeveen kreeg as sistentie van de korpsen van Ruinen en Zuldwolde VENLO (ANP) - In Venlo komt bij het begin van het nieuwe schooljaar een experimentele middelbare be roepsopleiding voor verkeer en ver voer. De door het ministerie van on derwijs aan Venlo toegewezen oplei ding is de enige in zijn soort in Neder land. De nieuwe beroepsstudierich ting administratie met een specialisa tie in verkeer, vervoer en expeditie, mag starten met een maximum van achttien leerlingen. Het wordt een tweejarige opleiding die in nauwe samenwerking met de gewestelijke arbeidsbureaus, de ka mer van koophandel en het bedrijfs leven zal worden opgezet. In V ilo start in september ook al de landelij ke vervoersacademie, waarvoor zich ruim 130 adspirant-studenten hebben aangemeld. Het onderwijs op vervoersgebied in Venlo zal pas compleet zijn als daar ook een vaste middelbare beroepsop leiding voor verkeer en vervoer komt. De kans dat Venlo deze onderwijs vorm ook zal krijgen wordt groot ge acht omdat het ministerie nu goed keuring heeft verleend voor de expe rimentele opleiding. Sindsdien is de Pacific steeds meer een strategisch waardevol gebied ge worden. Daarom maakten de Vere nigde Staten en later ook Frankrijk Melanesië, Micronesië en Polynesië tot een basis voor hun militaire aan wezigheid. Dat kon doordat na 1945 de voormalige Japanse eilanden in Micronesië onder beheer waren geko men van de Verenigde Staten en doordat Engeland en Frankrijk het beheer over het kolonieën (ofwel te rugkregen). Ook de Sowjet-Unie profiteerde van de onrust in het gebied en breidde via annexatie van een aantal eilanden van de Japanse archipel haar invloed in het noordelijk deel van de Pacific uit. De bevolking van Oceanië, klein in getal en verspreid over duizenden ei landen, werd niet naar haar mening gevraagd. Hun belangen vielen in het niet bij de grote militaire en economi sche belangen die de ontwikkelingen in de Pacific bepaalden. Al in 1946 begonnen de Verenigde Staten bo vengrondse atoomproeven op de Marshall eilanden, nadat ze de bewo ners simpelweg tijdelijk op een ander atol hadden geplaatst. Ook Frankrijk opende in de jaren zestig een testcen trum voor waterstofbommen op Mu- ruroa in Frans Polynesië. Steeds meer chemisch en nucleair afval werd (en wordt) gedumpt in de diepzee voor de kusten van de ei landen. De visvangst in de Pacific werd ge monopoliseerd door grote industriële visserijbedrijven uit de omliggende eilanden en de economieën van de eilanden werden steeds afhankelijker gemaakt van de aanwezigheid van handelsrelaties met de moeder landen. De Verenigde Staten lijken zich even min neer te leggen bij de vraag om onafhankelijkheid van de bevolking van de Palau eilanden omdat zij van plan zijn er een nieuwe militaire basis te sticjiten als onderdeel van een voorwaartse defensiegordel. Maar ook op economisch terrein zijn de problemen niet gering: de afkondi ging van een economische 200 mijls- zóne door de verschillende nieuwe eilandstaten, van levensbelang voor de bescherming van hun economie waarin de visserij een belangrijke rol speelt, is niet zonder meer geaccep teerd door de industriële machten in het gebied. De dreiging van een pro- duktenboycot of het stopzetten van de hulp heeft sommige landen er toe gebracht om toe te geven aan de eisen van de Verenigde Staten en Japan, ondanks de schade die daar uit voortvloeit voor de eigen econo mie. De zwakken in de onderhande lingen kunnen nu eenmaal slechts kiezen uit kwaden. Bedreigingen AMSTERDAM - De Nederlandsche Middenstandsbank heeft de uitgifte- koers van haar 1 procents 20-jarige kapitaalobligatielening van 100 miljoen vastgesteld op 100,70 pro cent. waarmee het effectieve rende ment per 15 juli 1980 volgens de bank 10,87 procent bedraagt. De inschrij ving staat open op 3 juni. Dekolonisatie Toch is de dekolonisatiegolf niet aan Oceanië voorbijgegaan: Fiji, West Sa moa, Papoea Nieuw Guinea, Cook Islands, Tonga, Kiribati, Tuvalu en een tiental andere nieuwe staten zijn daar het bewijs van. Andere eilanden zijn nog volop in de strijd voor zelfstandigheid gewik keld, sommige met het perspectief spoedig zelfstandig te zullen worden, andere met de wetenschap dat de strijd nog maar net begonnen is. Frankrijk lijkt zeker niet van plan zich zijn vlootbasis en atoomtestcen trum in Tahiti te laten ontnemen, ondanks het groeiend verzet van de bevolking. De deelnemers aan de derde Nuclear Free Pacific conferentie, begin mei van dit jaar. ontmoetten elkaar op Hawaii. Vertegenwoordigers van de eilanden van de Pacific, afgevaardig den van de oorspronkelijke bewoners van Noord-Amerika, Australië, Nieuw-Zeeland en de Filippijnen, en .leden van milieu- en anti-kernwapen bewegingen uit de Verenigde Staten, Canda, Japan en Nederland overleg den daar in grote eensgezindheid over gezamenlijke activiteiten tegen de internationale bedreigingen van Oceanië. Voor veel vertegenwoordigers van de oorspronkelijke volken van de Paci fic betekenden de gesprekken die zij met elkaar voerden en de verhalen die zij elkaar vertelden een nieuwe doorbreking van het isolement waar in zij zolang verkeerden. Daaruit groeide opnieuw het besef dat de ei gen waarden en de eigen cultuur van deze volkeren het verdedigen waard zijn. Echte bevrijding voor hen zal slechts op die cultuur en die waarden kunnen zijn gebaseerd. Gezamenlijk verplichtten de bewe gingen die op de conferentie verte genwoordigd waren zich op te komen voor de instelling van een atoomvrije Pacific, zonder uraniummijnen, atoomwapens, kerncentrales en af- valdumpplaatsen. Maar tegelijker tijd zegden ze toe op te komen voor de bevrijding van de onderdrukte vol ken van de Pacific. Het wordt immers steeds duidelijker dat de strijd voor bevrijding van mensen en het verzet tegen de mili- tairisering van de wereld en de uit putting en vervuiling van de wereld, een verzet betekent tegen het alleso verheersend winstbejag en de ongelij ke machtsverdeling tussen mensen en staten. En dat geldt niet alleen voor de Pacific! Govert van Oord, die als afgevaar digde van het Inter Kerkelijk Vre desberaad op Hawaii een regionale conferentie over een kernvrije Stille Oceaan heeft bijgewoond, zal daar over in onze krant enkele artikelen schrijven. /M JM Hierdoor roept de Coöperatieve Raiffeisenbank „Scheveningen" w.a. haar leden op tot het bijwonen van de algemene vergadering die gehouden wordt op maandag 16 juni 1980 om 20.00 uur in Badhotel. Gevers Deynootweg 15 te Scheve ningen Verkorte agenda 1 Opening 2 Aanwijzing secretaris en stemopnemers 3 Notulen vorige vergadering 4 Aanwijzing leden, belast met voorlopige vast stelling notulen 5 Balans en winst- en verliesrekening 1979 6 Bestuursverkiezing 7 (en 7a) Verkiezing Raad van Toezicht 8 Mededelingen 9 Rondvraag 10 Toelichting erfpachtsvoorwaarden door dhr. P. H. v. Duyne 11 Sluiting De volledige agenda, alsmede de jaarrekening over 1979 liggen vanaf heden op het hoofdkantoor van de bank voor de leden ter inzage. Het Bestuur, A. C. Verbaan, voorzitter C. A. Groot, secretaris

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1980 | | pagina 8