Bewoners Stille Oceaan
sluiten zich aaneen
Rabobank
China wil waakhond
zijn in Oost-Azië
Opberg-systemen
Sowjetbeursberichten
Bovag-jubileum
,met 'gemengde
gevoelens' gevierd
Heler kreeg tip
van Amsterdamse
rechercheurs
ME moet meer
arrestaties
kunnen verrichten
Brand verwoest
modemagazijn
In Venlo
experiment
verkeersopleiding
Uitgiftekoers lening
NMB 100,7 procent
iedereen
komt aan
bod
Algemene vergadering
van de Rabobank
te Scheveningen
MAANDAG 2 JUNI 1980
TROUW/KWARTET H 8
Van onze buitenlandredactie
De Chinese premier Hua Guo-
feng heeft in de Japanse
hoofdstad Tokio weer eens
nadrukkelijk gezegd dat de
Volksrepubliek „altijd tot de
derde wereld zal behoren en
zeker niet van plan is zelf een
supermacht te worden". Maar
andere Chinese uitspraken en
daden wijzen erop dat de lei
ders in Peking wel degelijk
bereid zijn in ieder geval in de
Oostaziatische regio een lei
dende rol te spelen
Premier Hua, die gedurende zes da
gen het economisch en'technologisch
wonder dat Japan heet, mocht aan
schouwen. liet er in verschillende re
devoeringen geen twijfel over be
staan dat Aziaten de zaken in Azië
moeten regelen en dat China daarbij,
samen met Japan, een belangrijke rol
heeft.
De premier wee* op tweeduizend jaar
Japans-Chinese betrekkingen die on-
danks „enkele ongelukkige en onaan-
gename perioden" ongebroken waren
en vergat even dat Japan nog niet zo
lang geleden in Peking te boek stond
als „de oosterse lakei van het wester
se kapitalisme Volgens Hua hebben
Japan en China nu een gezamenlijke
verantwoordelijkheid om de vrede in
dit deel van de wereld te handhaven
Aanvullen
Economisch, aldus de premier, zou
een verdere samenwerking voor beide
landen grote voordelen met zich
meebrengen en Hua speelde opnieuw
met een gedachte die vooruitziende
westerse ondernemers wel aanduiden
met het „nieuwe gele gevaar" en die
hun kippevel bezorgt. Die gedachte is
dat Japan en China elkaar in econo
misch opzicht zo prachtig kunnen
aanvullen.
Japan met zijn geavanceerde techno
logie en zijn gigantische industriële
daarvoor vorige week toestemming
gaf. De Amerikaanse minister van
defensie Harold Brown wilde van een
defensie-pact met China nog niets
weten en zei dat de VS geen wapens
aan China zal verkopen. De Chinese
vice-premier Gcng Biao echter hield
die laatste mogelijkheid voor de toe
komst open.
Japans keizer Hirohito ontvangt China's premier Hua Guofeng.
apparaat zit te springen om grond
stoffen en nieuwe afzetmarkten. Chi
na heeft ongekende hoeveelheden
grondstoffen, maar mist tot op heden
de technologie om die op grote schaal
te exploiteren, heeft wel een gedisci
plineerde arbeidersmassa in huis en
zou met zijn vele miljoenen inwoners,
op langere termijn, een grote afzet
markt kunnen bieden.
Hua wees op het aanvullende karak
ter van de economieën van beide lan
den en voegde eraan toe dat „er in
feite maar een smalle strook water
tussen Japan en China ligt"
Maar om als handhavers van de vrede
in de regio geloofwaardig te kunnen
zijn, moeten China en Japan hun
tanden kunnen laten zien. China
heeft dat gedaan door de afgelopen
weken enkele intercontinentale ra
ketten te lanceren en premier Hua
liet niet na dat in Tokio te berde te
brengen. „China heeft een gering aan
tal strategische wapens ontwikkeld
om de nucleaire dreiging van hege-
monistische krachten te weerstaan".
In Moskou weet men wel wie er met
hegemonisten bedoeld worden.
China heeft tevens de mogelijkheid
om in Amerika militair materieel, als
radarinstallaties. helikopters en
transportvliegtuigen aan te schaffen,
nadat het Amerikaanse Pentagon
ADVERTENTIE
Voor micro-fiches, diskettes,
computer-output, enz.
Eigenlijk voor het opbergen van alle mogelijke informatie-dragers en computer-toebehoren.
Bijv. roldeurkasten met aangepast interieur,
bestaande uit hangframes voor tapes, hangmappen, floppybakjes,
ordners voor diskettes, etc.
En wat bijzonder is: er zijn kombinatiemogelijkheden met uw traditionele archief!
Al deze toebehoren vindt u bij ons op voorTaad.
Vraag maar...
Herengracht 52a, 2511 EJ Den Haag.
TeL 070-469214
UTRECHT De Bond van Automo
biel- en Garagebedrijven Bovag heeft
gisteren in Utrecht het vijftigjarige
Jubileum gevierd „met gemengde ge
voelens". Woorden van voorzitter ir
t M van Ramshorst, die wees op de
..zware omzetttrugslag voor de Bo-
vag-branches, waar 75.000 personen
werkzaam zijn."
Dat wordt volgens hem niet alleen
veroorzaakt door de economische
toestand, maar ook door de extra
autolasten die de overheid oplegt bij
de aanschaf van auto's en dergelijke.
Staatssecretaris Hazekamp schreef
het afnemen van de verkoop toe aan
de conjunctuur, waardoor auto's min
der snel worden vervangen. Hij voor
spelde dat de levensduur van de auto
langer zal worden en dat er ook reke
ning moet worden* gehouden met het
vermoedelijk geringere gebruik dat
van de auto zal worden gemaakt. Hij
noemde het regeringsbeleid „milieu
vriendelijk. niet autovijandig"
Ter gelegenheid van het jubileum
heeft de Bovag drie speciale autobus
sen voor het vervoer van gehandicap
ten ter beschikking gesteld. Voorzit
ter Van Ramshorst. vroeg prins Bem-
hard, die bij de viering aanwezig was.
de bussen aan het Rode Kruis over te
dragen.
AMSTERDAM (ANP) Een 34-jari-
fe Amsterdamse héler heeft
twee Jaar gevangenisstraf tegen zich
horen eisen wegens uitlokking tot
diefstal en poging tot zware mishan
deling. De man werd vorig jaar zwaar
beschonken In een café aangehouden
omdat hij met een revolver in het
Wilde wee nm 7.irh hppn
Zijn arrestatie bracht de zaak aan het
rollen tegen twee Amsterdamse re
chercheurs. die inmiddels wegens on-
oirbare contacten met de onderwe
reld zijn veroordeeld tot celstraffen
van zes maanden. De rechercheurs
bleken de heler al verschillende ma
len behulpzaam te zijn geweest bij
het op touw zetten van inbraken. De
rechercheurs lieten de heler weten
dat er In de Remonstrantse Kerk in
Amsterdam-Zuid. waar zij kort gele
den waren geweest om adviezen te
geven over Inbraakbeveiliging, een
kostbare partij schilderijen en tin te
halen viel
Op de levendige zwarte markt in de Sowjet-Unie gelden momenteel de
volgende prijzen:
Pakje westerse sigaretten
blouse
Inodieuze jurk
laarzen
corduroy pak
leren jas
spijkerbroek
wollen sweater
één dollar
bijbel, eenvoudige uitgave
bijbel, betere uitgave
tweedrok
lammy coat
Sowjetuitgave van Boelgakow romans
Olympische munt t.w.v. één roebel 2 pakjes sigaretten
De spijkerbroek is al jaren prijshoudend en kan in de provincie
gemakkelijk driehonderd roebel opbrengen. De Sowjet-uitgave van
drie romans van Boelgakow is wat gezakt. Twee jaar geleden kostten
ze nog 70 roebels.
Een roebei kost momenteel bij de Sowjet-bank iets meer dan drie
gulden. Het gemiddelde inkomen in het land ligt op 110 roebel per
maand.
Voor niet-ingewijden: de makelaars op deze markt, de „fartsowtsjiki",
proberen de inkoopprijzen zo laag mogelijk te houden door onschuldi
ge toeristen volgens andere maatastaven te betalen.
roebel 2,50
50 a 60
200 a 250
200 a 250
400
1000
200
150
6
50
100
100 al50
2000
50
Japanse aarzeling
Maar Japan aarzelt nog met het „aan
passen" van zijn strijdkrachten aan
een niveau dat in overeenstemming
zou zijn met zijn economische en poli
tieke macht. Japan houdt er een zo
genaamd zelfverdedigingsleger op na
dat volgens het beroemde artikel 9
van de grondwet nimmer een aan-
valsmacht mag worden. Maar de Ver
enigde Staten, onder wier atoompa
raplu Japan valt, hebben er meerma
len bij de Japanse overheid op aange
drongen daar maar eens verandering
in te brengen en een grotere leger
macht op te bouwen
De Chinese premier deed dat vorige
week nog eens dunnetjes over en
bood premier Masayoshi Ohira Chi
nese hulp aan bij het uitbouwen van
de strijdkrachten. Japan moet in
staat geacht worden op niet al te
lange termijn een uiterst moderne en
efficiente legermacht op te bouwen
en wat betreft elektronisch wapen
tuig zullen de Chinezen meer van de
Japanners kunnen opsteken dan an
dersom.
Een ander teken voor de leidende rol
die China zich toedenkt in Oost-Azië
was Hua's uitspraak dat Washington
zijn troepen maar eens uit Zuid-Ko-
rea moet terugtrekken. De premier
gaf te kennen dat niemand bang
hoefde te zijn voor een Noordkore-
aanse aanval op Zuid-Korea, nu daar
de militairen in Kwang-joe de burger
opstand hebben neergeslagen en de
macht aan zich hebben getrokken.
Met andere woorden: Korea ligt in
Oost-Azië en China acht zich best in
staat er voor te zorgen dat de Kore
aanse kwestie niet uit de hand loopt.
Daar zijn geen „buitenlanders" bij
nodig.
door Govert van Oord
De enorme zee op het oostelijk halfrond, begrensd door het Amerikaanse continent. Australië
en Oost-Azië staat in Nederland bekend onder de naam „Stille Oceaan". In andere landen
wordt deze oceaan meestal de „pacific" genoemd, de vredige oceaan. Allebei namen die
aansluiten bij het beeld dat algemeen bestaat van Oceanië; eindeloze watervlaktes, slechts
onderbroken door paradijselijke eilanden met wuivende palmen en blinkend witte stranden.
De Pacific is inderdaad werkelijk de
grootste oceaan van de wereld en de
vele vulkanische eilanden en de on
telbare koraalatollen hebben de be
woners ook eeuwenlang een bijna pa
radijselijke overvloed geboden. Maar
het paradijs bestaat niet meer en de
werkelijkheid van vandaag in Ocea
nië is verre van vredig.
Al vierhonderd jaar geleden is het
proces van verstoring begonnen met
de komst van de Spaanse, Engelse en
Nederlandse handelaren. Handel
sposten werden gesticht op de belan
grijke plaatsen in het hele gebied,
maar de oorspronkelijke bewoners
van het gebied profiteerden er niet
van. Integendeel, ziekten en honger
roeiden hier en daar de hele bevol
king uit.
Maar de vredige droom werd pas echt
verstoord ln de laatste honderd jaar.
toen twee wereldoorlogen diepe won
den in de Pacific sloegen. Plotseling
veranderde het gebied in een strijdto
neel waar op ongekende schaal het
expansieve Japan slaags raakte met
de Verenigde Staten en Australië. Ei
landen waar nooit iemand om had
gegeven of zelfs maar van had ge
hoord, werden ver- en heroverd ten
koste van duizenden doden. Grote
zeeslagen werden in het gebied gele
verd, tot in 1945 het pleit werd be
slecht met de twee atoombommen op
Hiroshima en Nagasaki.
Strategisch
UTRECHT (ANP) De algemeen
christelijke politiefederatie (ACP) wil
een drastische wijziging van de tac
tiek van de mobiele eenheid. Veel
meer dan tot nu toe het geval is
geweest moet het optreden van de
mobiele eenheid, volgens de federa
tie. gericht zijn op het verrichten van
arrestaties. Verder moet het mogelijk
worden, dat de mobiele eenheid in
kleine groepen op actievoerders af
kan gaan.
Dat zegt hoofdbestuurder P. Kruizin-
ga, van de federatie naar aanleiding
van het overleg, dat de afgelopen
weken door de politie-organisatie is
gevoerd met de ministers Wiegel (bin
nenlandse zaken) en De Ruiter (justi
tie). Volgens Kruizinga heeft de fede
ratie er voorlopig geen behoefte aan.
dat het door de Amsterdamse com
missaris De Rhoodes gesignaleerde
„gat tussen de wapenstok en politie
pistool" met nieuwe wapens gevuld
gaat worden.
Dat gat bestaat volgens Kruizinga
inderdaad, maar meer bewapening
voor de politieman wekt volgens hem
ook steeds meer geweld op. Veel meer
zal volgens de bestuurder gezocht
moeten worden naar verbetering van
de middelen, die de politie op dit
moment ter beschikking staan.
„Er moet minder gewerkt worden vol
gens het Japanse model en meer vol
gens het Engelse", aldus Kruizinga.
Hij bedoelt daarmee dat dc mobiele
eenheid het werken als één groep
nodig moet opgeven en vervolgens
in meer kleine groepen op actievoer
ders moet kunnen afgaan met het
doel aanhoudingen te verrichten.
HOOGEVEEN (ANP) Een dames
modemagazijn in de Hoofdstraat in
Hoogeveen is in de nacht van donder
dag op vrijdag door brand verwoest.
De schade bedraagt zeker een mil
joen gulden. De hele inboedel, bont
mantels en damesconfectie ging ver
loren. Twee dames die op de tweede
verdieping boven de zaak wonen, ble
ven ongedeerd toen ze vanaf het bal
kon op straat sprongen. Over de oor
zaak van de brand is niets bekend. De
brandweer van Hoogeveen kreeg as
sistentie van de korpsen van Ruinen
en Zuldwolde
VENLO (ANP) - In Venlo komt bij
het begin van het nieuwe schooljaar
een experimentele middelbare be
roepsopleiding voor verkeer en ver
voer. De door het ministerie van on
derwijs aan Venlo toegewezen oplei
ding is de enige in zijn soort in Neder
land. De nieuwe beroepsstudierich
ting administratie met een specialisa
tie in verkeer, vervoer en expeditie,
mag starten met een maximum van
achttien leerlingen.
Het wordt een tweejarige opleiding
die in nauwe samenwerking met de
gewestelijke arbeidsbureaus, de ka
mer van koophandel en het bedrijfs
leven zal worden opgezet. In V ilo
start in september ook al de landelij
ke vervoersacademie, waarvoor zich
ruim 130 adspirant-studenten hebben
aangemeld.
Het onderwijs op vervoersgebied in
Venlo zal pas compleet zijn als daar
ook een vaste middelbare beroepsop
leiding voor verkeer en vervoer komt.
De kans dat Venlo deze onderwijs
vorm ook zal krijgen wordt groot ge
acht omdat het ministerie nu goed
keuring heeft verleend voor de expe
rimentele opleiding.
Sindsdien is de Pacific steeds meer
een strategisch waardevol gebied ge
worden. Daarom maakten de Vere
nigde Staten en later ook Frankrijk
Melanesië, Micronesië en Polynesië
tot een basis voor hun militaire aan
wezigheid. Dat kon doordat na 1945
de voormalige Japanse eilanden in
Micronesië onder beheer waren geko
men van de Verenigde Staten en
doordat Engeland en Frankrijk het
beheer over het kolonieën (ofwel te
rugkregen).
Ook de Sowjet-Unie profiteerde van
de onrust in het gebied en breidde via
annexatie van een aantal eilanden
van de Japanse archipel haar invloed
in het noordelijk deel van de Pacific
uit.
De bevolking van Oceanië, klein in
getal en verspreid over duizenden ei
landen, werd niet naar haar mening
gevraagd. Hun belangen vielen in het
niet bij de grote militaire en economi
sche belangen die de ontwikkelingen
in de Pacific bepaalden. Al in 1946
begonnen de Verenigde Staten bo
vengrondse atoomproeven op de
Marshall eilanden, nadat ze de bewo
ners simpelweg tijdelijk op een ander
atol hadden geplaatst. Ook Frankrijk
opende in de jaren zestig een testcen
trum voor waterstofbommen op Mu-
ruroa in Frans Polynesië.
Steeds meer chemisch en nucleair
afval werd (en wordt) gedumpt in de
diepzee voor de kusten van de ei
landen.
De visvangst in de Pacific werd ge
monopoliseerd door grote industriële
visserijbedrijven uit de omliggende
eilanden en de economieën van de
eilanden werden steeds afhankelijker
gemaakt van de aanwezigheid van
handelsrelaties met de moeder
landen.
De Verenigde Staten lijken zich even
min neer te leggen bij de vraag om
onafhankelijkheid van de bevolking
van de Palau eilanden omdat zij van
plan zijn er een nieuwe militaire basis
te sticjiten als onderdeel van een
voorwaartse defensiegordel.
Maar ook op economisch terrein zijn
de problemen niet gering: de afkondi
ging van een economische 200 mijls-
zóne door de verschillende nieuwe
eilandstaten, van levensbelang voor
de bescherming van hun economie
waarin de visserij een belangrijke rol
speelt, is niet zonder meer geaccep
teerd door de industriële machten in
het gebied. De dreiging van een pro-
duktenboycot of het stopzetten van
de hulp heeft sommige landen er toe
gebracht om toe te geven aan de
eisen van de Verenigde Staten en
Japan, ondanks de schade die daar
uit voortvloeit voor de eigen econo
mie. De zwakken in de onderhande
lingen kunnen nu eenmaal slechts
kiezen uit kwaden.
Bedreigingen
AMSTERDAM - De Nederlandsche
Middenstandsbank heeft de uitgifte-
koers van haar 1 procents 20-jarige
kapitaalobligatielening van 100
miljoen vastgesteld op 100,70 pro
cent. waarmee het effectieve rende
ment per 15 juli 1980 volgens de bank
10,87 procent bedraagt. De inschrij
ving staat open op 3 juni.
Dekolonisatie
Toch is de dekolonisatiegolf niet aan
Oceanië voorbijgegaan: Fiji, West Sa
moa, Papoea Nieuw Guinea, Cook
Islands, Tonga, Kiribati, Tuvalu en
een tiental andere nieuwe staten zijn
daar het bewijs van.
Andere eilanden zijn nog volop in de
strijd voor zelfstandigheid gewik
keld, sommige met het perspectief
spoedig zelfstandig te zullen worden,
andere met de wetenschap dat de
strijd nog maar net begonnen is.
Frankrijk lijkt zeker niet van plan
zich zijn vlootbasis en atoomtestcen
trum in Tahiti te laten ontnemen,
ondanks het groeiend verzet van de
bevolking.
De deelnemers aan de derde Nuclear
Free Pacific conferentie, begin mei
van dit jaar. ontmoetten elkaar op
Hawaii. Vertegenwoordigers van de
eilanden van de Pacific, afgevaardig
den van de oorspronkelijke bewoners
van Noord-Amerika, Australië,
Nieuw-Zeeland en de Filippijnen, en
.leden van milieu- en anti-kernwapen
bewegingen uit de Verenigde Staten,
Canda, Japan en Nederland overleg
den daar in grote eensgezindheid
over gezamenlijke activiteiten tegen
de internationale bedreigingen van
Oceanië.
Voor veel vertegenwoordigers van de
oorspronkelijke volken van de Paci
fic betekenden de gesprekken die zij
met elkaar voerden en de verhalen
die zij elkaar vertelden een nieuwe
doorbreking van het isolement waar
in zij zolang verkeerden. Daaruit
groeide opnieuw het besef dat de ei
gen waarden en de eigen cultuur van
deze volkeren het verdedigen waard
zijn. Echte bevrijding voor hen zal
slechts op die cultuur en die waarden
kunnen zijn gebaseerd.
Gezamenlijk verplichtten de bewe
gingen die op de conferentie verte
genwoordigd waren zich op te komen
voor de instelling van een atoomvrije
Pacific, zonder uraniummijnen,
atoomwapens, kerncentrales en af-
valdumpplaatsen. Maar tegelijker
tijd zegden ze toe op te komen voor
de bevrijding van de onderdrukte vol
ken van de Pacific.
Het wordt immers steeds duidelijker
dat de strijd voor bevrijding van
mensen en het verzet tegen de mili-
tairisering van de wereld en de uit
putting en vervuiling van de wereld,
een verzet betekent tegen het alleso
verheersend winstbejag en de ongelij
ke machtsverdeling tussen mensen
en staten. En dat geldt niet alleen
voor de Pacific!
Govert van Oord, die als afgevaar
digde van het Inter Kerkelijk Vre
desberaad op Hawaii een regionale
conferentie over een kernvrije Stille
Oceaan heeft bijgewoond, zal daar
over in onze krant enkele artikelen
schrijven.
/M
JM
Hierdoor roept de Coöperatieve Raiffeisenbank
„Scheveningen" w.a.
haar leden op tot het bijwonen van de algemene
vergadering die gehouden wordt op maandag 16
juni 1980 om 20.00 uur
in Badhotel. Gevers Deynootweg 15 te Scheve
ningen
Verkorte agenda
1 Opening
2 Aanwijzing secretaris en stemopnemers
3 Notulen vorige vergadering
4 Aanwijzing leden, belast met voorlopige vast
stelling notulen
5 Balans en winst- en verliesrekening 1979
6 Bestuursverkiezing
7 (en 7a) Verkiezing Raad van Toezicht
8 Mededelingen
9 Rondvraag
10 Toelichting erfpachtsvoorwaarden door dhr.
P. H. v. Duyne
11 Sluiting
De volledige agenda, alsmede de jaarrekening over
1979 liggen vanaf heden op het hoofdkantoor van
de bank voor de leden ter inzage.
Het Bestuur,
A. C. Verbaan, voorzitter
C. A. Groot, secretaris