Rijke landen krijgen nu rekenm f Tekening van een lezer Trouw uitslag onderzoek illegale stortinga Ramen gelapt... SPIERPIJN! de sleutelhanger heet hendrik Commentaar Jen signaal (1) Chemisch afval hinderlijk bijprodukt van de welvaartsgroei Jen signaal (2) Is ip 1 (Werkgroep slachtoffers seksueel geweld honds aangepast bevrijding één kind DONDERDAG 29 MEI 1980 BINNENLAND TROUW/KWARTET let is, na het slaken van de banden lussen het NKV en de KVP, een niet mis te verstaan signaal dat een teel van de CNV-achterban zich voldoende in het CDA herkent, zich zelfs van deze politieke par- ij vervreemd gevoelt, onder meer ,mdat eén christelijke sociale poli- iek zou ontbreken. Dreigt het CDA zich niet definitief van de ,erknemersmassa te verwijderen? [over is het natuurlijk niet en het is iog maar de vraag of het ooit zover al komen. Een groot deel van de lachten vloeit immers voort uit de amenstelling van het kabinet. Het preekt bijna vanzelf dat een coali tie van CDA en VVD een voor de akbeweging minder aansprekend «leid zal voeren. En dat bijgevolg de relatie ook gespannener zal zijn dan bijvoorbeeld onder het kabi net-Den Uyl het geval was. Zo goed als trouwens de werkgevers zich onder het laatste kabinet weer mis kent achtten. Dit verschil in coalitie verklaart daarom wel het een en ander, maar toch ook weer onvoldoende. Met name een vakcentrale als het CNV heeft er altijd zwaar aan getild niet de kleur van het kabinet maar het beleid te beoordelen. Bij dit alles hecht het CNV ook zeer aan de parlementaire besluitvorming. En "het ligt zeker ook niet in de lijn van deze organisatie zich bij de ministe of geringste tegenvaller uitvoerig te gaan beklagen. Er steekt daarom meer achter de klacht van het CNV. door Hans Schmit Wat zich een beetje gewroken lijkt t hebben is de bij uitstek verant woordelijke opstelling van het JNV. Meer dan bij voorbeeld de ^IV, is het CNV geneigd mee te denken in (on)mogelijkheden van iet te voeren beleid. Zo heeft het NV, om ons tot het afgelopen half aar te beperken, zich bereid ge- oond tot een groter loonoffer dan de FNV. We mogen gerust aanne- :h men dat het de centrale moeite leeft gekost deze lijn aan de achter- lan uit te leggen, temeer waar de ionden toch vaak zij aan zij moe- aien optrekken met hun collegebon- a«den van de FNV. n( jlet op die manier verantwoordelijk di rillen zijn, waarbij de solidariteit 'B net de laagste inkomens en de ociale uitkeringen, ongetwijfeld m grote rol zal hebben gespeeld, ai vekt echter ook verwachtingen dat K lan de eigen opvattingen ook heel ladrukkelijk zullen meewegen in de n liteindelijke besluitvorming. En Ju uist op dat punt heeft de CDA- Sr ractie het CNV teleurgesteld. Er n iwam een loonmaatregel, waarmee het CNV in feite buiten spel werd st pzet. ii hl zijn er natuurlijk zwaarwegende imenten aan te voeren waarom loonmaatregel toch noodzake- 'as en de CDA-fractie heeft die vanuit haar verantwoordelijk- heid tót gelding gebracht. Het CNV heeft zich er echter onvoldoende in kunnen herkennen. Voor een deel komt dit omdat de vakcentrale juist vanwege haar verantwoordelijke opstelling veel verwacht van de CDA-fractie, waarschijnlijk te veel. De fractie is nu eenmaal geen zet baas van de vakbeweging. Omgekeerd heeft de CDA-fractie toch onvoldoende kans gezien haar beleid herkenbaar te doen zijn voor de CNV-achterban. Die kritiek is tot op zekere hoogte terecht. Het bezuinigingsplan Bestek '81 adem de een te eenzijdige financiële bena dering van de problemen waarvoor ons land staat. En ook bij de jong ste bezuinigingsvoorstellen komt. wat met een fraaie term wordt genoemd, het flankerend beleid maar moeilijk van de grond. En juist bij dat beleid gaat het om voor de vakbeweging belangrijke zaken, zoals het scheppen van arbeids plaatsen. de vermogensaanwasde- ling, de winst- werkrelatie en noem maar op. Op een of andere manier ziet het CDA geen kans dit soort zaken goed voor het voetlicht te krijgen Het is al bezuinigingen wat de klok slaat. Tegen die achtergrond be hoeft men zich ook niet te verbazen over gevoelens van vervreemding bij een deel van de CNV-achterban. DEN HAAG In een tijd dat de bomen tot de hemel lijken te groeien, kijk je niet naar beneden. Het kostte dan ook weinig moeite je in de jaren van ongeremde welvaarts groei te ontdoen van een van de hinderlijke bijkomstighe den van die vooruitgang: de toenemende stroom chemi sche afvalstoffen. De bodem en de zee leken ideale, want geduldige en vooral goedkope stortplaatsen, die de hinder lijke bijkomstigheden aan het oog van de samenleving ont trokken. Moeilijk was het niet: je zit met che misch afval, je belt een transportbe drijf en aan de poort geef je het af aan de goedkoopste, want je moet, mede in het belang van de werkgelegenheid en de aandeelhouders, aan het rende ment en de concurrentiepositie den ken. Nog goedkoper is het afval in de bodem van je eigen terrein te begra ven, maar dat mag eigenlijk niet. De transporteur zit ook nauwelijks met het afval in zijn maag: veel gemeen ten zien een stortplaats als een aan vullende inkomstenbron of laten de voor uitbreiding benodigde terreinen graag op de goedkoopste wijze ophogen. De samenleving in de rijke, geïndu strialiseerde landen heeft inmiddeld voor deze slordigheden en kortzich tigheden een fikse rekening gepresen teerd gekregen. In de bodem van de Verenigde Staten liggen miljoenen tonnen chemisch afval die het welzijn van de bewoners bedreigen. Voor het op een gifbelt gebouwde dorp Love Canal aan de Niagara-watervallen is dezer dagen de noodtoestand afge kondigd; sinds twee jaar worden er gezinnen geëvacueerd. Nederland is dit jaar wakker geschud door de gifaffaire in Lekkerkerk, waar een woonwijk bleek te zijn ge bouwd op vaten met chemisch afval en ontruiming onvermijdbaar was. Kosten: minstens 130 miljoen gulden. Lekkerkerk heeft ook in Nederland de omvang en de ernst van de legale dan wel illegale stort van chemisch afval in brede kring duidelijk ge maakt. Het gevolg is een stroom van meldingen over bodemver ontreinigingen. Vele mensen blijken zich nu te herinneren in het verleden getuige te zijn geweest van of te heb ben meegewerkt aan illegale stort. Die informatie kan een aardige aan vulling geven op de officiële inventa risatie, waar minister Ginjaar (volks- De stortplaats in Tilburg waar chemisch afval terechtgekomen is gezondheid en milieuhygiëne) de pro vincies om heeft gevraagd. Die lijsten moeten voor het eind van het jaar gereed zijn, waarna een plan kan wor den opgesteld om in ieder geval de gevaarlijkste stoffen zo snel mogelijk op te graven en onschadelijk te maken. Greep overtieid Naast het opsporen en opruimen vam de vervuiling in de Nederlandse bo dem (een-gigantische operatie die een veelvoud zal gaan kosten van wat een zorgvuldige behandeling destijds zou hebben gekost), is het van belang dat de overheid een stevige greep krijgt op de chemische afvalstoffen en de wijze waarop wij ons ervan ontdoen. De ervaringen die de Amerikaanse overheid hiermee heeft opgedaan, ge ven-weinig aanleiding tot optimisme. Hoewel in de VS reeds in 1976 een strenge wetgeving tot stand is geko men, blijken overheid en industrie het moeilijk met elkaar eens te kun nen worden over vragen als wat nu eigenlijk gevaarlijk is. Ook in Nederland ziet het er niet naar uit dat de overheid de zaak op korte termijn stevig in handen zal kunnen krijgen. Zo is nog nauwelijks bekend hoeveel chemisch afval er Jaarlijks ontstaat, hoeveel van dit afval op verantwoorde wijze kan worden ver werkt en wat met het niet verwerkba re afval kan worden gedaan. Boven dien bestaat er bij het bedrijfsleven weinig animo zich in te zetten voor de beste oplossing. En dat is voor veel bedrijven gewoon storten gezien het feit dat veel van het chemisch afval dat illegaal blijkt te zijn gedempt, technisch veilig had kunnen ver werkt. Stoffen als tolueen en benzeen, die onder meer in Lekkerkerk in de grond zijn aangetroffen, kunnen gemakke lijk worden verwerkt: in de ovens van de Afvalverwerking Rijnmond (AVR) kunnen zij uitstekend worden ver brand. Eén van de redenen dat de AVR echter in financiële moeilijkhe den is geraakt, is het onverwacht lage aanbod van deze chemische afval stoffen geweest. Chemische indu strieën lieten dergelijke stoffen liever voor een habbekrats afvoeren door een duister transportbedrijf dan het voor wat extra geld naar de AVR .te brengen. Het gevolg is dat de samen leving nu moet opdraaien voor de kosten van een ernstige vervuiling, want de daders liggen zoals gebruike lijk op het kerkhof. Overigens is de laatste maanden het aanbod van che misch afval bij de AVR toegenomen. /JTRECHT (ANP) De in 1979 in V trecht opgerichte werkgroep „op- Ting van slachtoffers van seksueel eweld" gaat met een omvangrijke ubliciteitscampagne trachten, ver- rachte of aangerande vrouwen ertoe iSÏIbewegen om aangifte te doen bij de ng olitie en hulp te zoeken. olgens de werkgroep blijven nog te eel vrouwen alleen rondlopen met e ervaring van seksueel geweld, wat idt tot angsten en frustraties. Vier Ipverlenende instanties in Utrecht n lullen voortaan dag en nacht bereik- ge aar zijn voor vrouwen die het slacht offer zijn geworden van seksueel geweld. Op scholen, in ziekenhuizen, in buurt en wijkcentra, onder huisartsen, apo thekers en advocaten worden affi ches. folders en stickers verspreid waarmee slachtoffers van verkrach ting en aanranding worden opgeroe pen toch vooral niet alleen met hun ervaringen te blijven rondlopen. De werkgroep wil daarmee bereiken dat de drempel om over verkrachting en aanranding te praten (en om bij de politie daarvan aangifte te doen) la ger wordt Tekeningen, bij voorkeur in liggend for maat. sturen aan Trouw, jury politieke prent, postbus 859. 1000 AW Amster dam Naam en adres aan de achterzijde vermelden Voor geplaatste prenten is er een boekenbon. advertentie r zijn allerlei manieren om spierpijn te lopen. Dat is zö gebeurd. elukkig is er ook een voortreffelijke lanier om er snel weer vanaf te men. Inwrijven met Algesal maakt espieren lös en soepel.Algesal irandt niet op de huid, geeft geen vlekken en heeft gelukkig een heel aangenaam parfum. Zorg dat u altijd een tube in huis hebt. Algesal is uitsluitend verkrijgbaar bij apotheker en drogist. Lees vooraf de gebruiks voorschriften. Algesal als bewegen pijn doet. Reeds in het begin van de jaren ze ventig werd de stroom chemische af- vastoffen door de overheid als een ernstig en urgent probleem gezien en in 1973 kondigde het kabinet-Den Uyl aan met een parate wet te komen om het probleem te beteugelen en de afvalstroom in goede banen te leiden Zeven jaar lang is de wet op allerlei manieren door het bedrijfsleven en het ministerie van economische za ken tegengewerkt, onder meer (foor een eindeloos gekibbel over de vraag wat nu precies chemisch afval is. Het belangrijkste obstakel, aldus ir Jan Henselmans van de stichting Natuur en Milieu, is echter het Induval-plan geweest. In 1976 werd bekend dat de door enkele multinationals in het le ven geroepen stichting Induval een plan had ontwikkeld het nlet-ver- werkbare chemische afval in stort plaatsen op de hoge zandgronden in Noord-Brabant te begraven. Die plannen zorgden niet alleen voor gro te beroering onder de bevolking, maar leidden ook tot een verdere vertraging van de invoering van de wet, zoals de Voorlopige centrale raad voor de milieuhygiëne in 1978 vaststelde Vorig jaar augustus is de wet ten dele in werking getreden en moeten de' bedrijven het chemisch afval dat het fabrieksterrein verlaat, melden bij het ministerie van volksgezondheid en milieuhygiëne. Volgens de wet mag het afval alleen worden afgege ven aan een bedrijf dat een vergun ning heeft het te verwerken of een bedrijf dat een ontheffing heeft van het verbod het afval te storten of op te slaan. Voor een groot deel van de afvalstoffen levert de verwerking geen problemen op. maar een klein deel (tien tot dertig procent of. wordt geschat, vijftig- tot zeventigduizend ton), wordt als niet-verwerkbaar be schouwd De produktie van dit afval gaat ech ter door en verwacht wordt dat het ministerie binnenkort ontheffingen zal moeten verlenen om het in de bodem te storten. Ir Jan Henselmans: ..De milieugroepen zullen hier zeker tegen in beroep gaan. Wij vinden dat er geen gram chemisch afval meer de bodem in mag. Storten mag alleen wanneer er geen effecten op het bo demmilieu optreden. Aangezien de bodem in Nederland zacht en vochtig is en de grondwaterstanden hoog zijn, is storten uitgesloten. Overigens zetten wij vraagtekens achter de hoe veelheid niet-verwerkbare afvalstof fen. Er is nog nooit goed onderzocht of dit hoofdzakelijk anorganische af val niet binnen de fabriekspoort kan worden aangepakt, bijvoorbeeld door het proces zo te wijzigen dat het afval niet o^tstaatij De industrie schuift de afvalproblematiek van zich af. terwijl de overheid juist de industrie zou moeten dwingen dit soort zaken bin nen de poort op te lossen. Daarnaast Enkele gevallen verontreiniging in Arnhem: radioac i bet terrein van Kem.u Amsterdam: zuurt e dem bij een stortplaats. Apeldoorn: grond ontreinigd met ars vuilstortplaats. Borne: illegale hexachloorcyclo Deurne: illegale cyanide afval. Doetinchcm: tolueen i dem gevloeid. Empel: achthor. meter cyanide grond iu een gestort. Hilversum: tri( in het grondwal Lekkerkerk: to en benzeen onder Maarssen: illegale roisch afval Ian,:s r Moerdijk illegale misch afval fabriekst. rre dergronds ontdekt. Oldenzaal: chlo» van industrie Oss: tolueen, xylce thylbenZeen in bodem voormalig fabri Oss: trichloorethy dem van fabriek en Papendrécht: z.-v.t met arsenicuröafvr Terneuzcn: t. van toekomstige b Venray: koeien drinken van sUx Vlaardingen: reinigd door have. Wierden: broomverbinui in grondwaterg Zundert: illega slakken. is veel afval in pr baar. zoals uit A ten blijkt. Allee: niet commercie'. 1 het afval onvers Bunker Voor de afv: niet venter:-, ogen van de mill mogelijkheden: in een soort fc speciale ops!?< Duitsland. Ir. Jan H laatste is geen moo: het is wel de mir zeker nog vijf jaar land een boven r is gerealiseerd. I staan stortplaat klei- en steenlae derlandse afval gen. Het bedrij;: ze het afval niet bij deponeren, maar probleem niet ir. oplossen? Ook uk bestaan er geen Een jaar geleden een commissi stellen te komen sen voor het niet sche afval De eer den al in decern b jaar op het bun moeten liggen, beraadt zich noi sing in de gees (begraven in de boei ten, mede gezien h< door de Voorlc de milieuhygiëne dat ..het begraven val in de Nederland, of nooit milieu woord is en derhalv» kan worden tóeg. Vraag: waarom zou een noten kraker Karei heten en een bon bonschaaltje Marga? Wie dtft be dacht heeft moet er door welke raadselachtige ingeving dan ook wel van overtuigd zijn, dat een noot typisch iets voor een man is, en een chocolaatje iets voor een vrouw. Terwijl wij zoveel mannen kennen die zich ongans eten aan chocola en zoveel vrouwen die niet van noten af kunnen blijven. De vraag blijft dus onbeant- woord: Er borrelen trouwens nog heel wat van dit soort vragen op als je de folder van een Gronings medaillehuis bekijkt. Andere fol ders van andere medaillehulzen zullen wel net zo zijn, want op het gebied van onderscheidingen, be kers, vaantjes, rozetten, erelin- ten, kruisen, plaquettes, lepel tjes. herdenkingsmunten, tegel tjes en wandborden staat onze nijvere industrie voor niets; als iemand dat nog niet wist is het hem onlangs bij de troonswisse ling wel duidelijk geworden. Een bedrijf als dat Groningse levert al dat soort spul aan sportclubs die winnaars moeten huldigen, speldjes uitreiken of iets aan re clame willen doen, aan bedrijven die een jubilaris te huldigen heb ben of de klanten iets ter herinne ring willen meegeven, alles met naam, inscriptie, afbeelding of wat er maar gewenst wordt. Is er bij voorbeeld een prijskoe, er is ook een veekeurings-rozet. en zo'n rozet in een iets andere uit voering (en met een ander op schrift als dat er al op moet) is weer geschikt voor een sport- kampioen of zoiets. In deze categorie dragen de on derscheidingen geen naam of be kende namen van Griekse helden uit de oudheid of mythologie, of ze zijn naar een planeet, sta,d of land genoemd, of heten naar hun vorm: spiraalfiguur, ovalo, kla verblad, hoefijzer, Korinthe of Vi king. Toch zie je ook hier al enig onverklaarbaar dus verschil in benaming: er is een „stan daard voor alle takken van sport" die Caesar genoemd is en. een andere, waarvan de boven kant iets verdraaid is, Venus; de laatste heeft alleen een iets ron dere vorm. Echt aardig wordt het pas in de afdeling geschenkartikelen. Een sportclub kan besluiten een aktie te gaan voeren met reclaraebrief- openers, uiteraard met de naam van de club. Neemt hij de groot ste. dan krijgt hij Leonard; de wat kleinere is Lydia (vanwege het ingebouwde mesje en schaar tje?) en de slankste heeft „na tuurlijk" ook een vrouwenaam: Gerry. Of de club kiest voor een sleutelhanger: Hendrik, maar Harold kan ook. Asbakken dra gen achtereenvolgens de namen Armstrong, Martinus, Piet Hein en Hugo, want vrouwen roken niet Of toch, want één sigaret- tenstandaard mag Marie heten, maar die heeft dan ook de vorm van een melkbusje. Flessen ope nen? Geen vrouw die je ooit volets ziet doen, als we op de namen van de openers in de fol der afgaan: Henry, Viktor, Kel ner. En over een barset hoeven we evenmin verder te praten: Bob, Ronald, Robbert. Maar van- zelsprekend draagt de roodkope ren bloemenvaas de welluidende naam Lidia, de bonbonnière Ber- nadet, het theeglas Titia. de ijs- cup Viola en de kaarsestandaard Lucia. Een barometer: niks voor vrou wen. Bart, Peter, Donald en Otto heten ze. Het zou te gek zijn als je die Bartie of Petra zou noemen Net zoals iedereen natuurlijk stomverbaasd zou opkijken als een bonbonnière Bernard ge noemd zou zijn, of een kaarse standaard Luc. Of als al die din gen helemaal geen naam zouden hebben, maar gewoon als thee glas of flessenopener aangebo den zouden worden. Op hoogtijdagen zie je ze nog wel eens in onze steden, maar in Parijs zijn acrobaten en andere reizende artiesten nog steeds een niet ongewoon verschijnsel. Pu bliek is er altijd wel, zoals hier bij een man die een stalen hek op zijn hoofd laat balanceren. Een hele prestatie, want het is een loodzwaar ding, zo'n hek dat voor afzettingen gebruikt wordt en tegen heel wat «tootjes moet kunnen. Een lid uit het gevolg van de Mexicaanse president Jose Lopez Portillo, op juist beëindigd staatsiebezoek in Zwedèn, is door de Zweedse overheid wat je noemt honds behandeld. De be zoeker werd in zijn nekvel gene pen en voortijdig per vrachtvlieg tuig naar mexico teruggestuurd. Het ging om de kleine terrier van mevrouw Lopez Portillo die het diertje had meegesmokkeld, want de Zweden zijn als de dood voor hondsdolheid en eisen dat binnenkomende dieren eerst een poosje in quarantaine gaan. Wan delend in de dierentuin van Stockholm werd de vrouw van de president mèt hondje gesigna leerd. waarop de Zweedse over heid contact opnam met de Mexi caanse ambassade. Die waste het varkentje, haalde het hondje twee uur later uit het koninklijk paleis en zette het op een vlieg tuig. Mevrouw Lopez Portillo is overigens, net als de rest van het gezelschap, met alle égards be handeld Ze kunnen niet bogen op een wereldprimeur, maar in de West- duitse stad München nemen ze deze week de eerste openbare te lefooncel voor mensen in rolstoe len In gebruik. De deur van de cel kan van buitenaf met een druk op een knop worden geopend, en ook de omgeving van de telefoon cel is zo veranderd dat rolstoelge bruikers makkelijk bij de cel kunnen komen. De aangepaste publieke telefoon is de eerste in een serie van elf. Dat in de vijfde eeuw voor onze jaartelling een grote groep Atheense vrouwen de burcht van de stad bezette en de mannen niet in Athene toeliet zolang die geen vrede wilden sluiten met de vijanden uit Sparta, heeft niet veel in de geschiedenis veran derd. Sindsdien ontstonden in een door mannen beheerste we reld toch steeds weer nieuwe oor logen, niet zelden ontketend door de waanideeën of de machts wellust van een enkeling, schrijft Ria Beckers fractievoorzitter van de PPR in de tweede kamer in het feministisch maandblad Opzij. Nooit meer is het voorge komen dat vrouwen hun macht gebruikten om de andere helft van de bevolking te dwingen met de waanzin van de oorlog te stop pen. En nu. in 1980. is de vrouw bezig zich te bevrijden. Maar. vraagt mevrouw Beckers zich af. „wat betekent de bevrijding van de vrouw als wij er niet in slagen de vernietigende macht van het sterke, het rijke en het geweldda dige te breken door de macht van solidariteit en vrede? Wat heeft de vrouwenbew reikt, wanneer wi keerd blijven honger, vechten van ge gelijke posities zullen blijken de ha- tische. mannelijke om te vormer. samenleving0 Als niet veranderen m a zelf kapot." Aldus d tievoorzitter die 1 manieren aangeef; ze mogelijkheden"» en oorlogsgewelc. Ruim zeventig pre jonge echtparen in inclusief de randgen: geveer 8-5 miljoen heeft niet meer dan wil ook niet mc r. Pekings dagblad n tal echtparen da; h houdt, steeds ter. cies waar de C aanstuurt. Er loop tionale campagne sen er van te over beter voor hen zr land is als ze de er bezing tot e Wie er aan meed een huis en voor he gegarandeerd plaa de (nog) overvolle len. Wie meerdan krijgt, loopt daarente een geldboete

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1980 | | pagina 5