Deelraden
omstreden
rouw
In Rotterdam en Almere wordt vandaag gestemd
otheekmarkt geeft
stht herstel te zien
WIR. Hfi&ew ES
WJSHT 6EUU&r
Wilt H0SBJ
ES GBJUfST
II III
1
een ideaal land, maar kijk uit
Commentaar
kerk in de (lastige) jaren tachtig
vuurwerk
vlugger
volhouder
NSDAG 28 MEI 1980
BINNENLAND
TROUW/KWARTET
W wcreldzendingsconfereniie.
e b! Jc afgelopen veertien dagen in
ge Australische stad Melbourne is
yden ging het over de verbrei-
van het Koninkrijk Gods, niet.
wel eens werd gemeend over
oting of de versterking van
tri-
dse
ons land nu inneemt in het interna
tionaal verkeer ten aanzien van ont
wikkelingspolitiek en bewapening
zijn moeilijk los te maken van het
missionaire denken in de kerken
van Nederland
Wie nu iets wil zeggen over de
houding die de kerken een niet
?tV., erken die verenigd zijn in de onbelangrijke minderheid in Ne-
menische beweging hebben de derland in de komende tien jaar
te jaren de bescheidenheid we- zullen kiezen, moet de verslagen
op te brengen zich zelf niet over Melbourne goed op zich laten
n te stellen met het Koninkrijk, inwerken Hij kan dan nu reeds
voorzien dat de kerken zich in toe
nemende mate niet zullen neerleg
gen bij de kernwapenwedloop, om
maar iets te noemen. De Neder
landse kerken zullen voortgaan de
kant te kiezen van de minderheden,
die in de knel komen als de illegaal
in ons land Verblijvende buitenlan
ders.
illen
len er in dienst van staan en
zie afgevraagd welke hou-
hun daarbij past. Het ani-
op die vraag is eigenlijk vrij
naifel: de gestalte als van één die
:ija
de
voor hadden met achthonderd
;en helemaal naar Australië
reizen, zou men kunnen
Maar zij hebben wel de
cr e genomen hun grondgedach-
iveijder uit te werken en dat zal
isequenties hebben. De kerk
laar rol in de komende jaren
be il op het punt van kruisdragen
ogl verdediging van mensen tegen
Jachten die met hen knoeien.
in samenhorigheid met de
O n" luidt, de nieuwe grondtekst.
iel
*4het nieuws over landen a'ls
agua. Zimbabwe en Zuid-Ko
en beetje volgt en er op let
rol de kerken in zulke landen
kan zich enige voorstelling
i van wat de wereldzendings-
nentie voor ogen heeft ge-
Uiteraard'zullen de conclu-
an de bijeenkomst hun weer-
hebben op de kerken in de
d: zeker in een land als Neder-
dat traditioneel een open blik
:had op wat de zending
:woonlijk dringen de con-
van ztflke bijeenkomsten
langzaam door in de kerken.
1 punt steekt er waarheid in
ireekwoord dat wil dat Gods
langzaam werken
Idie ons land bijvoorbeeld in
pijnlijke dekolonisatieproces
gespeeld en de houding die
geh;
Gew
liet
va
kende het eerste kwèrtaal van
rerd in totaal voor 16 miljard
rpotheken ingeschreven, meldt
fc-ii IS. Dat was 24 procent meer
dezelfde periode van 1879 toen
•ris taal bedrag aan ingeschreven
d l leken nog 13 miljard gulden
tg. Er werden vooral hypothe-
d! inoemen op landelijke eigen
en tn. bedrijfspanden en bouw-
it s Het aantal inschrijvingen was
acl|tegen 7.900 in de eerste drie
van 1979. Het totaal inge-
?n bedrag lag 8 procent hoger
it van woninghypotheken.
Cèe derde van de totale hypothe-
;r ipkt uitmaakt, liep in aantal
inschrijvingen terug: van
1979 tot 63.00 in het eerste
Op twee plaatsen in ons land gaan van
daag mensen naar de stembus. In Rotter
dam doen voor het eerst buitenlanders mee
aan Nederlandse verkiezingen. Het gaat
om de verkiezing van de deelgemeente
raden.
De bevolking van Nederlands nieuwste
stad Almere gaat vandaag naar het stemlo
kaal voor het kiezen van negentien leden
van de adviesraad. Omdat Almere pas op 1
januari 1984 gemeente kan worden, is het
plaatselijk bestuur er wat anders geregeld
dan elders. De adviesraad is te vergelijken
met een gemeenteraad. De leden staan het
openbaar lichaam Zuidelijke IJsselmeer-
polders bij in het behartigen van de ge
meentelijke taken van een gebied dat Fle
voland (met uitzondering van Dronten en
Lelystad) en de eventueel nog droog te
leggen Markerwaard omvat.
In tegenstelling tot Almere zijn er in Rotter
dam de afgelopen weken nogal wat proble
men geweest met de verkiezingen. Ze
hadden niet alleen te maken met het mee
doen van buitenlanders aan de verkiezin
gen maar ook met het groeiende verzet van
bewoners- en buurtorganisaties tegen het
instituut deelgemeente
Multinationale ondernemingen zul
len steeds meer last ondervinden
van de kerken en echte potentaten
zullen steeds meer rekening moeten
houden met kerkelijk verzet; als het
kan geweldloos, maar desnoods
ook met geweld. Het evangelie is
een kracht en dat zal. zo voorzegt
..Melbourne", in de jaren tachtig
wel eens meer kunnen opvallen dan
tot voor kort
Een consequentie van deze maat
schappijvisie van de kerken is ook
de ontkenning van politieke
machtsvorming op christelijke
grondslag. Die consequentie zal op
den duur in Nederland haar uitwer
king waarschijnlijk niet missen. Als
men ..Melbourne" wil geloven zal
de twijfel over en om het CDA in
de komende tijd eerder toe- dan
afnemen
Kerk in saamhorigheid met de ar
men. is de nieuwe grondtekst. Wie
kaatst moet de bal verwachten en
daarom zullen de kerken in de ko
mende jaren heel praktisch op de
vraag gedrukt worden hoe je dat in
het dagelijks bestaan als samenle
ving doet. Dat kan ook voor de
kerken zelf nog wel eens lastig
worden.
HAAG (ANP) Recente gegevens van het Centraal
iu voor de Statistiek (CBS) laten een gedeeltelijk herstel
de hypothekenmarkt zien. Dat herstel is vooral toe te
M ven aan de categorie hupotheken op andere onroerende
ld. (ren dan woonhuizen. H"t aantal nieuw ingeschreven
agi ïghypotheken nam in hei eerste kwartaal in aantal nog
"■Sfi Maar het totaal daarmee gemoeide hupotheekbedrag
wel met 14 procent, omdat het gemiddelde bedrag per
bufcghypotheek toenam van 147.000 gulden in 1979 tot
dl 10 gulden in 1980.
door Henny de Lange
ROTTERDAM „De leden
van een deelgemeenteraad
mogen hooguit beslissen over
de plaats van de lantaarnpa
len en de urinoirs. Zodra er
gewichtiger zaken aan de
orde komen, is het toch de
gemeente Rotterdam die be
slist". Dit argument wordt
veelvuldig gehanteerd door
de tegenstanders van het in
stituut deelgemeente.
Sinds Rotterdam als eerste en tot-
nutoe als enige gemeente in ons
land in 1972 overging tot het instellen
van deelgemeenteraden, is de kritiek
op deze vorm van bestuurlijke decen
tralisatie nooit verstomd, zo ze al niet
scherper is geworden. De volgende
bloemlezing uit de opmerkingen van
tegenstanders van deelraden maakt
dat maar al te duidelijk:
„Deelraden zijn ondingen die veel
geld kosten en alleen maar de bu
reaucratie vergroten. De wijkbewo
ners zijn er niet mee geholpen omdat
politieke partijen de dienst uitmaken
in de deelraden en niet of nauwelijks
oog hebben voor de belangen van de
wijk. De gemeente zou er beter aan
doen de bewoners- en wijkorganen te
versterken in plaats van weer een
nieuwe bestuurslaag te scheppen.
Deelgemeenten zijn een rem op de
democratische ontwikkeling van be
langengroeperingen die all es-op-all es
zetten om de wijkbewwoners te be
trekken bij hun eigen woonomgeving.
Deelraden werken in de hand dat de
bevolking politiek apathisch wordt
Zes deelgemeenten
Ondanks deze forse kritiek blijven de
voorstanders van mening dat het sys
teem van deelraden navolging ver
dient in ons land. Rotterdam telt nu
zes deelgemeenten (Hoek van Hol
land. Hoogvliet. Prins Alexander, LJs-
seimonde, Charlois en Centrum-
Noord). De bedoeling van de Rotter
damse wijkenwethouder Wim van der
Have is dat er volgend jaar weer twee
deelraden bijkomen.
De ontwikkelingen op wijkniveau in
Rotterdam zijn begonnen in 1947. In
dat jaar werden de eerste wijkraden
ingesteld, vooral in die wijken die
voor de tweede wereldoorlog zelfstan
dige gemeenten waren. De eerste
deelgemeenten verschenen in 1972.
De bevoegdheden variëren van het
subsidiëren van allerlei wijkgebon-
den activiteiten tot het verlenen of
intrekken van horecavergunningen Bewoners-, buurt- en wijkorganisa-
in de wijk. Verder kunnen deelge- ties zijn eenzijdig in hun aanpak,
meenteraden het college van b. en w. omdat er altijd groepen in de wijk
van Rotterdam adviseren in een aan- zullen zijn die niet aan bod komen of
niet gehoord worden, aangezien dat
niet past in het straatje van een spe
cifieke belangenorganisatie, menen
de voorstanders van het deelraads-
bestel. De kans op een persoonlijke
behandeling is bij deelgemeenten bo
vendien veel groter, menen ze. dan bij
de gemeente zeil.
tal zaken.
Waar gemaakt
De voorstanders van het systeem van
deelraden menen dat de deelraden
gezien de betrekkelijk korte tijd dat
ze functioneren hun positie dubbel
en dwars hebben waargemaakt. De Tenslotte wijzen de voorstanders
brede samenstelling van de deelge- erop dat een deelgemeente niet alleen
meenteraden voorkomt in hun ogen adviezen geeft, maar ook vergaande
dat alleen deelbelangen worden be eigen bevoegdheden heeft op het ge-
hartigd. bied van wonen en welzijn. Als een
Tekeningen, bij voorkeur in liggend for
maat. sturen aan Trouw, jury politieke
prent, postbus 859. 1000 AW Amster
dam Naam en adres aan de achterzijde
vermelden Voor geplaatste prenten is er
een boekenbon
kwartaal van dit jaar. Het totaal inge
schrevenbedrag kwam echter veer
tien procent hoger uit, door de stij
ging van de gemiddelde woninghypo
theek met achttien procent.
Volgens het CBS kon de forse groei
van het hypothecaire krediet worden
waargenomen bij nagenoeg alle geld
instellingen. Een uitzondering vorm
den de spaarbanken, die een stijging
te zien gaven van 4,7 procent, tegen
groeipercentages van 21 tot 36 pro
cent bij de overige groepen. Bij de
hypotheekbanken was de groei van
het hypothecaire krediet met 36 pro
cent het sterkst. Daardoor steeg bij
deze groep het marktaandeel van 21
tot 23 procent.
wethouder af wil wijken van het ad
vies van een deelraad, dan moet hij
toch eerst kunnen aantonen dat dit
ten koste zou gaan van het stedelijk
belang, aldus de voorstanders
Dat voor- en tegenstanders het wel
nooit eens zullen worden, werd on
langs nog eens overduidelijk gede
monstreerd door bewoners van de
Agniesebuurt, die deel uitmaakt van
de deelgemeente Centrum-Noord
Hun verzet tegen het instituut deel
gemeente gaven ze gestalte in de
vorm van de „executie" van een pop,
die burgemeester Van der Louw voor
stelde, Verder hebben tal van buurt
en bewonersverenigingen in met
name Centrum-Noord de bevolking
opgeroepen de verkiezingen van van
daag massaal te boycotten
Perikelen
Naast deze discussie tussen voor- en
tegenstanders speelt bij deze verkie
zingen nog een ander element mee.
Voor het eerst hebben buitenlanders
in Rotterdam actief en passief kies
recht bij de deelraadsverkiezingen en
dat heeft inmiddels ook voor de nodi
ge problemen gezorgd
Vooral in (alweer) Centrum-Noord
zijn er met de migrantenlijsten nogal
wat perikelen geweest. Het stembu
reau van deze wijk liet de Marok
kaanse Amlcales niet toe op de kies
lijst, omdat deze organisatie in strijd
zou zijn met de openbare orde
Vierenvijftig organisaties maakten
ook bezwaar tegen de kandidatuur
van de Vrije Marokkaanse Alliantie.
De Alliantie is volgens hen een man
telorganisatie en de opvolger van de
Amicales.
Het verzet tegen deelname van deze
groepering leidde zelfs tot de bezet
ting van het wijkgebouw door woe
dende bewoners. Het college van B.
en W. van Rotterdam besloot echter
het beroep tegen de deelname van de
Alliantie aan de verkiezingen niet
ontvankelijk te verklaren
Volgens B en W. zijn er geen harde
Boze wijkbewoners in Rotterdam
hangen een pop op, die burgemeester
Van der Louw moet voorstellen, om
uiting te geven aan hun verzet tegen
het instituut deelgemeente. De be
langen van de wijkbevolking wor
den beter behartigd door wijkraden
en buurt- en bewondersorganisaties,
vinden zij, dan door de deelgemeen
teraden waaraan het Rotterdamse
gemeentebestuur de voorkeur geeft.
bewijzen voor openlijk geweld door
de alliantie. Alleen op grond van poli
tieke motieven kan een registratie
niet ongedaan worden gemaakt, al
dus het college.
Ruim honderdtachtigduizend inwo
ners van Rotterdam hebben een op-
roepingskaart gekregen voor de deel
raadsverkiezingen. In totaal hebben
vierenveertig groeperingen zich inge
schreven. Twee daarvan richten zich
uitsluitend op de in Rotterdam wo
nende buitenlanders. Behalve de
Vrije Marokkaanse Alliantie is dat de
stichting VARO (Voor Alle Recht en
Orde), die zegt op te komen voor de
belangen van alle buitenlanders.
De stichting hulp aan buitenlandse
werknemers in Rotterdam verwacht
weinig van de deelname van „buiten
landse" partijen aan Nederlandse
verkiezingen. De onderlinge ver
deeldheid onder de buitenlanders is
daarvoor te groot, zegt directeur A
van Lijssel van de stichting
De enige mogelijkheid voor buiten
landers om politiek iets gedaan te
krijgen is volgens hem dat Neder
landse politieke partijen buitenlan
ders op een verkiesbare plaats
stellen
Tot nu toe heeft alleen de Partij van
de Arbeid hieraan gehoor gegeven
door in Centrum-Noord twee Turken
op een verkiesbare plaats te zetten
Ook in Charlois maakt een Turkse
Rotterdammer een goede kans (even
eens voor de PvdA) een zetel in de
deelraad te bemachtigen. CDA. WD
en D'66 zeggen ook uitgekeken te
hebben naar buitenlandse kandida
ten. echter zonder succes.
j
s
Hollanders lopen op klompen en
steken een paar maal per dag
een vinger in een dijk om het
water tegen te houden
Dat idee schijnen sommige bui
tenlanders nog van Nederland te
hebben. Gelukkig hebben Ne
derlanders omgekeerd ook die
vaste ideeën over het buiten
land.
Binnenkort wordt in Italië het
Europees kampioenschap voet
bal gespeeld. Het Nederlands elf
tal doet daaraan mee. Reden
voor het dagblad De Telegraaf
om een speciale bijlage aan dit
evenement te wijden. Daarin
staan ook de tips voor de voet
balliefhebbers die het toernooi
ter plekke willen volgen.
„Een ideaal land in een ideaal
seizoen", dat staat de Neder
landse toerist te wachten, zo
meldt de bijlage. Maar pas op.
niets voor niets staat er in vette
letters boven de betrokken pagi
na: „DENK OM DE KNIP" Ita
lië is een uitstekend land. als de
bezoekers zich tenminste aan.
wat in de bijlage genoemd
wordt, „de spelregels" houden.
Die „spelregels" zijn:
„Tassen, maar vooral schouder
tassen, horen niet in de straten
van een Italiaanse grote stad
thuis. Speciale groepen jongelui
op scooters zijn er in gespeciali
seerd om ze u af te pakken"
Goed. geen tas mee op straat.
Maar ook geen geld. waardepa
pieren of een paspoort, zo gaat
het stuk verder Die horen in de
kluis van uw hotel. U ziet dus
maar hoe u op een terras afre
kent. Speciaal in Napels en Mi
laan moet alle bagage uit de
auto gehaald worden, ook een
autoradio is onhandig, neem lie
ver een draagbare mee. luidt het
advies. (Die kunnen „speciale
groepen" op scooters dan weer
afpikken).
Let op dat u een echte taxi
neemt en geen snorder, en let
ook op dat de chauffeur de meter
aanzet.
Dan het geweld. Gelukkig weet
de bijlage van De T. dat „het
terrorisme alleen het precies ge
kozen doelwit treft". Dat is han
dig. als je toevallig niet in het
doelwit woont. Blijf verder uit de
buurt van „politieke rellen". Hoe
u weet of het een gewone dan wel
een politieke rel betreft wordt
helaas niet vermeld. „Bij stakin
gen geldt het devies: Kalm blij
ven. Lena. Er is niets tegen te
doen en het gaat vanzelf over"
Is er dan niets vrolijks te bele
ven? Natuurlijk wel. In Milaan
kun je heerlijk eten. maar het is
er erg duur. Daar kun je in de
wijk Brera 's avonds het amuse
ment vinden, maar bedenk
zwaaiende tassen en dikke por
tefeuilles thuis laten. Voor de
bevolking van Napels zijn er vele
methoden „om het noodzakelij
ke geld te krijgen. Zorg ervoor
dat uw portefeuille en fototoe
stellen die oplossing niet zijn!"
Kortom: een ideaal land in een
ideaal seizoen.
Het valt te hopen dat ze in Italië
denken dat al die Hollanders op
klompen komen.
Jules Vernes held Fhileas Fogg
haalde het maar nèt in tachtig
dagen, maar de Amerikaanse bal
lonvaarder Maxie Anderson en
zijn zoon Kris denken de reis om
de wereld binnen die tijd te kun
nen maken, per ballon natuur
lijk. Pas nog zijn ze samen als
eersten over Noord-Amerika ge
vlogen, of beter: gevaren, vader
Anderson (45) was een van de
Zoals een kind zielsgelukkig kan
zijn met het pasgeboren broertje
of zusje, zo is de orang-oetan
Zampano erg gesteld op zijn nog
naamloze stiefbroertje, dat nau
welijks een maand geleden in
dezelfde dierentuin geboren is
als Zampano, in die van Mün-
chen. Dat treft, want de „al" vier
maanden oude Zampano wordt
samen met de chimpanseebaby
in hetzelfde apenverblijf groot
gebracht, en de twee zullen dus
nog lang met elkaar moeten op
trekken.
deelnemers aan de eerste ge
slaagde ballonvlucht over de At
lantische Oceaan, en nu willen de
twee een vlucht over Europa of
de Sowjet-Unie maken. En als
dat achter de rug is. voelen ze'
zich ervaren genoeg om per bal
lon de omtrek van de hele aarde
te doen. Zolang de voorbereidin
gen voor de volgende tocht duren
gaan vader en zoon gewoon aan
het werk. Maxie Anderson gaat
terug naar het bedrijf waarvan
hij directeur is. Kris (23) zet zijn
studie aan de universiteit van
Nieuw Mexico voort
Als ds W. L. Korfker uit Zwijn-
drecht aan het vuurwerk van 30
april terugdenkt, moet hem een
licht gevoel van teleurstelling be
kruipen Want deze hoogbejaar
de emeritus-predikant herinnert
zich hoe hij als vijftienjarige jon
gen met zijn vader in 1898 het
vuurwerk bekeek ter ere van de
nieuwe koningin Wilhelmina. Dat
was nog eens een vuurwerk,
schrijft hij. Het voltrok zich ook
achter het Centraal Station in
Amsterdam, en daar bij vergele
ken was het vuurwerk anno 1980
bepaald niet zo groots als het
genoemd is. Ds. Korfker zag 82
jaar geleden onder andere een
stuk vuurwerk, „waarbij je een
olifant zag wandelen. Waarom
liet het vuurwerk van april
jongstleden niet méér zien? Vol
gens mij had het grootser ge
kund. De tijd liet dat toch wel
toe?"
Zijn commandant was vergeten
hem te laten aflossen, en dus
bleef een plichtsgetrouwe twin
tigjarige Amerikaanse soldaat
onverstoorbaar acht dagen en
nachten op wacht staan in de
buurt van Baden-Württemberg
Zijn legeronderdeel had in die
omgeving oefeningen gehouden
en de jongen bleef trouw staan op
de post die hem was aangewezen
Hoe hij het zonder eten en drin
ken uithield is een raadsel, maar
ten slotte vonden twee West-duit-
sers die hem daar al die tijd had
den zien staan, het welletjes en
redeneerden net zo lang met hem
tot hij zich liet meetronen naar
het politiebureau
Kaal door schrik Colleen
Dolan (35) uit Clifton in de Ame
rikaanse staat New Jersey heeft
in hoger beroep toch gelijk gekre
gen: dat hij kaal geworden is.
heeft hij te wijten aan een ont
ploffing in een chemische fa
briek. een paar honderd meter
van zijn huis. Sindsdien werd hij
volledig kaal. moest hij zich voor
duizenden guldens pruiken aan
schaffen en durfde hij niet meer
aan zijn geliefde sporten te doen
uit angst zijn „kunsthaar" te ver
liezen. Een lagere rechtbank oor
deelde aanvankelijk dat het om
een toevallige samenloop van
omstandigheden ging.
Van negentien-hoog Een Fi
lippijnse metselaar heeft een val
van de negentiende verdieping
overleefd, waarschijnlijk doordat
hij op een hoop zand terecht
kwam. De 25-jarige man verloor
zijn evenwicht toen hij in Makati.
een voorstad van de Filippijnse
hoofdstad Manila, aan het werk
was. Volgens zijn behandelend
artsen in het ziekenhuis heeft hij
er wel een aantal breuken aan
overgehouden, maar verkeert hij
absoluut niet in Levensgevaar